DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTïEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven francc aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HF.RMS. COSTER ZüON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telel. 3320, redactie 3330.
No. 305 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK
Rusland en Duitschland In
den strijd tegen God.
Beschouwing van de
„Osservatore".
Het geval Wang-Tsjing-Wei.
Min of meer tegenstrijdige ver
klaringen van maarschalk
Tsjang Kai Sjek.
Onrust te Nagyusrany.
Woensdag 28 December 1938
Het einde van het
Jodenvraagstuk.
Uitlatingen van het „Schwarze
Korps".
Het overlijden van
Vandervelde.
Condoleance van Spaak
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
140e Jaargang
De successen van Franco
in Catalonië.
800 K.M.2 terreinwinst.
Ontvoering na twee jaren
opgehelderd.
Een mooi heerschap.
De aigemeene toestand.
Nieuws in 't kort.
ALKMAARSCHE
De „Osservatore Romano" constateert
met bitteren smart, dat zoowel in Rus
land als in Duitschland door de mili
tante godloozen krachtige pogingen
werden ondernomen om het religieuse
volksgevoel op den vooravond van
Kerstmis te verstikken.
Het blad schrijft, dat in Rusland het god
loozendom geen „Ersatz" heeft kunnen
vinden voor den godsdienst, dien het be
strijdt. In het „Reich" is dit echter anders.
„Voor de nationaal-socialistische wereld"
zegt het blad, „transformeert de niet min
der hardnekkige negatie van het Christen
dom zich in dit neo-paganistisch en panthe
istisch mysticisme, dat beweert tegen het
atheïsme te protesteeren en zich zelfs op
werpt als verdediger van geloof en gods
dienst tegen het materialistische bolsjewis
me en aldus het recht op dankbaarheid op-
eischt van hen, die het vervolgt.
Dit werk van vernietiging van den gods
dienst is des te gevaarlijker, omdat het tot
dwaling kan voeren en nog meer mislei
dend kan zijn dan het openlijk geprocla
meerde atheïsme".
Het is voldoende, om de nazipers door te
lezen, om de poging op te merken, welke
de laatste dagen gedaan is, teneinde het
karakter van het Kerstfeest te vervalschen
door profane denkbeelden in de plaats te
stellen van de Christelijke beteekenis de
zer feestviering".
Het Vaticaansch orgaan vergelijkt de
ïovjettistische opvattingen en die Van het
nationaal-socialisme met elkaar en ver
klaart: „De uitersten raken elkaar bij de
vernietiging van deze moreele geloofsop
vatting, van deze denkbeelden en zeden
van Christelijken inslag, die in strijd
zijn met hun gemeenschappelijke doelein
den, welke hierin bestaan, dat alle glorie
aan God ontzegd wordt om haar te geven
aan den mensch.
Laten wü de oogen eens wenden naar de
verschillende deelen der wereld, en meer
speciaal daarheen, waar men den Heer op
afschuwelijke wijze loochent. Er is geen
vrede onder de volken, de klassen der
maatschappij en de menschen, noch in de
gewetens, want er is geen vrede met de ge
rechtigheid, de liefde en de menschelijke
solidariteit".
In de wekelijksche bijeenkomst ter her
denking van Soen Jat Sen in het hoofd
gebouw van de Kwo Min Tang heeft
Tsjang Kai Sjek de geruchten over on-
eenigheid met Wang Tsjing Wei met
stelligheid tegengesproken.
De generalissimus zeide, volgens het Chi-
neesche Persbureau, dat Wang Tsjing Wei,
toen hij op weg was van Tsjoeng King naar
Koen Ming plotseling de symptomen van
een hartaanval bemerkte en derhalve direct
doorreisde naar Hanoi, om zich daar on
der doktersbehandeling te stellen. Tsjang
Kai Sjek zeide, dat hij zulks uitsluitend om
persoonlijke redenen had gedaan. Na de
verklaring van Konoye van 12 dezer waren
de Japanners echter begonnen, talrijke on
gegronde geruchten te verspreiden.
De oprechtheid van Wang Tsjing Wei in
het openbare en particuliere leven, aldus
Tsjang Kai Sjek, is echter algemeen be
kend. Persoonlijk ben ik hem den grootsten
dank verschuldigd. Zou Wang Tsjing Wei
er ten aanzien van de nationale politiek
een afwijkende meening op na houaen,
dan nog kan er, gezien zijn nauwe vriend
schapsbanden met alle leden van de cen
trale regeering en vooral zijn persoonlijke
hechte vriendschap met mij, niets zijn, dat
niet openhartig kan worden Esproken.
Zou hij er inderdaad een andere meenrng
op na houden, dan zou hij deze niet a"de
dan in het openbaar met de andere ld
der regeeringspartij of in besloten ki g
kunnen bespreken.
Wanneer zich, aldus de maarschalk een
nieuw gezichtspunt voordoet ten aanzien
van de belangrijkste vraag: Vrede cf oor
log, waarbij het gaat om leven of dood van
ons land, is het onmoge lyk, dat een lid van
de regeeringspartij of ik persoonlijk hier
niet vooraf van hoor. De trouw van Wang
Tsjing Wei aan partij en staat, aldus besl
Tsang Kai Sjek, heeft zich van den fan-
vang af geopenbaard. Ik vertrouw daarom,
dat ons volk geen woord zal geiooven van
de kwaadwillige geruchten, die onze tegen
stander verspreid heeft.
Boodschap van Tsjang Kai Sjek.
In een boodschap, welke volgens welin
gelichte kringen direct tot de Chineezen te
Hongkong is gericht, heeft Tsjang Kai Sjek
vei klaard, dat Wang Tsjing Wei alle ver
klaringen kan afleggen, welke hij wil, maar
dat zij niet uit naam van de Chineesche re
geering of de Kwo Min Tang worden af
gelegd.
Deze uitlating wordt als een formeele
bevestiging beschouwd van een breuk tus
schen den maarschalk en Wang Tsjing Wei.
Het vertrek van den president van den uit
voerenden Yoean en vice-president van de
Kwo Min Tang van Tsjoeng King naar Ha
noi zou feitelijk een vlucht zijn geweest,
waarvan de regeering niet afwist.
De geruchten over onderhandelingen
tusschen Chineezen en Japanners worden
ongegrond genoemd.
Het Hongaarsche Telegraafagentschap
bericht, dat de Slowaaksche bevolking
van het door Slowakije aan Hongarije
afgestane dorp Nagyusrany zich op 25
December na de Nachtmis voor het post
huis der gendarmerie heeft verzameld en
geëischt, dat het dorp aan Tsjecho-Slo-
wakije zou worden teruggeschonken.
De gendarmen verspreidden de menigte,
welke een dreigende houding had aangeno
men.
Den volgenden ochtend verzamelden de
Slowaken, thans gewapend met stokken en
messen, ?ich wederom voor het posthuis. De
dreigende houding van de menigte nood
zaakte de politie van de vuurwapenen ge
bruik te maken. Een betooger werd gedood
en verscheidenen gewond.
In welingelichte kringen is men van mee
ning, dat deze betooging een gevolg is van
opruiing, welke wordt geleid uit de stad
Nitra.
Slowaaksche lezing van het incident.
De Slowaaksche radio-omroep heeft over
de incidenten het volgende medegedeeld:
,Onze Slowaaksche broeders te Surany
zongen na de nachtmis het Slowaaksche
volkslied, toen Hongaarsche gendarmes in
de lucht begonnen te schieten en met de ge
weerkolven op de menigte insloegen, waar
door vele personen gewond werden. Een
Slowaak werd door een bajonetsteek ernstig
gewond. Zondagochtend verzamelden zich
bij het uitgaan van de mis Hongaarsch-ge-
zinde elementen voor de kerk, die op uit-
dagenden toon tot de Slowaken zeiden:
Zingt het Slowaaksche volkslied eens nu
wij er bij zijn". De Slowaken hieven inder
daad hun volkslied aan, doch toen verdwe
nen de provocateurs en een oogenblik later
sprongen veertien Hongaarsche gendarmes te
voorschijn, die op de menigte schoten. Een
meisje van zeventien jaar werd doodelijk in
het hart getroffen. Zes personen werden
gewond".
Het „Schwarze Korps", het orgaan
van de S.S., heeft aangekondigd, dat
binnenkort een einde zal worden ge
maakt aan het Jodenvraagstuk in
Duitschland.
In verband hiermede merkt het or
gaan op, dat er een opmerkenswaar
dige parallel te trekken is tusschen de
Joodsche taktiek en de katachtige
voorzichtigheid van het clericalisme.
Deze beide groepen hebben niets gemeen
met den adelaar, doch gelijken meer op
een aal. De clerikale aal is evenwel nog
moeilijker te vangen dan de Joodsche. De
Jesuiten worden vervolgens „geestelijke
slangen zonder ruggegraat" genoemd, wel
ke door den staat niet kunnen worden ge
voed.
Deze bedreigingen schijnen een bevestï
ging van geruchten, welke te Berlijn de
ronde hebben gedaan over een hervatting
van den strijd tegen het „clericalisme" en
over de financieele maatregelen tegen de
kerk.
Gisterochtend heeft de minister-pre
sident, Spaak, zich naar de woning van
Vandervelde begeven om namens de
regeering een co.ndoleance-bezoek af te
leggen bij de weduwe van den over
ledene.
De begrafenis.
Het bureau van den algemeenen raad
van de Belgische socialistische partij is gis
ter bijeengekomen om de begrafenis van
Vandervelde te regelen. Bij testament heeft
de overledene bepaald, dat aan de begra
fenis geen officieel karakter mag worden
gegeven.
Donderdagochtend zal het stoffelijk over
schot van het sterfhuis in de Wetstraat
worden overgebracht naar het Volkshuis
te Brussel, waar de groote zaal zai worden
ingericht als rouwkamer.
Bij de begrafenis, Vrijdagmiddag 13 uur,
zal alleen de Brouckere, voorzitter van de
socialistische arbeiders internationale, als
persoonlijk vriend van den overledene het
woord voeren.
Voor het vertrek uit het Volkshuis zal 'n
Vlaamsch koor toepasselijke gezangen ten
gehoore brengen, terwijl op het kerkhof
een Waalsch koor een koraal zal zingen.
De Belgische arbeiderspartij zal verder
op den laatsten Zondag van Januari eer.
groote vergadering organiseeren ter her
denking van den overleden leider.
De resultaten, die de troepen van
Franco in de eerste vier dagen van
hun offensief hebben behaald, zijn de
volgende: 600 vierkante Kilometer ter
reinwinst behaald, vijftien dorpen be
zet, meer dan zeven-en-twintig 'kilome
ter doorgedrongen in de flank van den
tegenstander, dertig vijandelijke vlieg
tuigen neergehaald. Verder hebben de
nationalisten bijna 4000 krijgsgevange
nen gemaakt.
Begunstigd door goed weer, maakt het
Franco-offensief aan het Catalaansche
front goeden voortgang. Het belangrijkste
resultaat van de operaties van heden is de
inneming van Aspe ten zuiden van Lerida,
waardoor strategisch belangrijke stellin
gen werden bezet. De nationalistische troe
pen zijn langs den straatweg tusschen Le
rida en Cogull voorbij Aspe opgetrokken
Het offensief wordt op drie verschillende
punten met eenzelfde intensiteit voortge
zet.
Ten noorden van Lerida hebben de na
tionalisten zeer belangrijke verbindings
centra en verscheidene electrische centrales
bezet.
In het zuiden is door de inneming van
Aspe de weg naar Borjas Blancas vrij ge
worden.
In den derden sector, aan de Ebro, zui
vert de cavalerie thans het gebied tusschen
Almatret, Fayon en Ribarroja van de laat
ste vijandelijke troepen.
De nationalisten hebben aan den bene
denloop van de Segre tot nu toe 600 vier
kante kilometer bezet. Verder hebben zij
het vijftiende legercorps van den vijand
uit al zijn stellingen géworpen. Er werden
eenige honderden gevangenen gemaakt.
Bijna alle troepen, die tegenover dé na
tionalisten staan, zijn in de laatste dagen
in allerijl van de beneden-Ebro naar hie:
getransporteerd.
Twee jaren lang is de Fransehe politie,
naar wij in één der Engelsche bladen
lezen, bezig geweest met een raadsel
achtige ontvoering tot klaarheid te bren
gen. Het mysterie vond eindelijk op den
vooravond van Kerstmis zijn ontknoo
ping in de arrestatie van een zekeren
Jean Charpentier.
Dit heerschap, een 38-jarige oplichter, was
reeds in Juni van dit jaar bij verstek tot 20
jaien dwangarbeid veroordeeld wegens frau-
Alkmaar, 28 Dec. 1938.
De Parijsche bladen bevatten gisteren
sensationeele berichten over een Italiaan-
sche troepenconcentratie in Abessinië aan
de grens van Fransch Somaliland. Een op-
marsch naar Djiboeti zou in voorbereiding
zijn. Luidsprekers op het Italiaansche ge
deelte van den spoorweg DjiboetiAddis
Abeba zouden drie maal per dag de mede-
deeling uitzenden, dat binnenkort een op-
marsch te verwachten is.
Pertinax meldt in ,,L' Ordre" positief, dat
400 Italiaansche soldaten zich reeds op
Fransch gebied bevinden in Somaliland
tusschen Djiboeti en de Abessinische grens.
Andere berichten spreken van de koorts
achtige haast, waarmee wegen op het Ita-
liaansch gebied in de richting van Fransch
Somaliland zouden worden aangelegd.
Pertinax schreef voorts o.m. het vol
gende:
De Italiaansche propaganda heeft se
dert eenige dagen onder de inboorlingen
bevolking een heftige wending genomen.
De autoriteiten herhalen tegenover ieder
een, dat de opmars naar Djiboeti slechts
een kwestie van tijd is en dat de Fran-
schen in zee zullen worden geworpen. Luid
sprekers, op verschillende punten opge
steld, in het bijzonder op de stations van de
Fransch-Abessinische maatschappij (van de
spoorweg Djiboeti—Addis Abeba), brullen
drie keer per dag dergelijke frazen uit.
Men maakt melding van troepenbewegin
gen. De Italiaansche militaire autoriteiten
zenden bijvoorbeeld Ascari's naar het wes
ten van Abessinië om contingenten Galla's
af te lossen, die naar het oosten worden ge
dirigeerd. Van Assab af, de haven van Ita-
liaansch Erythrea, worden zulke breede en
stevige wegen naar de grens van het
Fransehe gebied aangelegd, dat zij in het
geheel niet voor het normale handelsver
keer schijnen te moeten dienen, maar voor
militaire transporten".
De schrijver wijst er weliswaar op, dat
een groot woestijngebied de Fransehe kolo
nie van het bewoonbare gedeelte van Abes
sinië scheidt, maar hij dringt er toch bij de
regeering op aan om militaire en vcoral
vlootmaatregelen te nemen, waardoor zoo
noodig de verbinding van Italië met Ery-
Ihrea en Abessinië afgesneden zou kunnen
worden.
Met dit alles wordt in verband gebracht
het bericht, dat Chamberlain en Halifax op
hun reis naar Rome eerst Parijs zullen aan
doen om met Daladier en Bonnet bespre
kingen te voeren.
In Fransehe diplomatieke kringen wor
den deze berichten formeel tegengesproken.
Bonnet heeft nog Maandag den Engel-
schen ambassadeur het Fransehe standpunt
ten aanzien der Fransch-Italiaansche be
trekkingen uiteengezet, doch bij dit onder
houd heeft men geen enkel oogenblik ge
sproken over een directe gedachtenwisse-
ling tusschen de vertegenwoordigers der
beide regeeringen vóór de reis der Britsche
staatslieden naar Rome.
In „gezaghebbende kringen" te Parijs,
die geen berichten hebben ontvangen over
concentratie van Italiaansche troepen bij
de grensch van Fransch Somaliland, waar
omtrent geruchten de ronde hebben ge
daan, doet men opmerken, dat het grens
gebied aan de Abessinische zijde over een
oppervlakte met een straal van ongeveer
200 kilometer is verstoken van waterbron
nen, hetgeen troepenbewegingen uiterst
moeilijk maakt.
Deze kringen deelen voorts mee, dat 18
maanden geleden eenige Italiaansche mo
biele afdeelingen enkele bronnen hebben
bezet in een gebied, waar de grens tusschen
de Fransehe kolonie en het Abessinische
rijk nooit nauwkeurig is afgebakend. De
bronnen waren overigens nooit door Fran
sehe troepen bezet geweest. De grens voor
het gebied in kwestie is aangegeven op een
kaart uit 1897, waartegen sedert een aantal
jaren van weerszoden bezwaar wordt ge
maakt. Er is dus iprake van een grensafba-
keningsvraagstuk, dat in geen enkel ver
band staat met de verspreide geruchten.
Men overweegt, trouwens een geografische
missie ter plaatse het vraagstuk te doen
bestudeeren.
Wat is nu juist van al deze verwarde
berichten? Het is moeilijk te zeggen al
is de mogelijkheid, dat onder de gegeven
omstandigheden te eeniger tijd een actie
van Italië tegen Djiboeti plaats vindt, lang
niet uitgesloten.
Het is wél zaak de ontwikkeling der ge
beurtenissen in Oost-Afrika nauwkeurig
gade te slaan.
Als het zoover komt, dat Mussolini Dji
boeti met wapengeweld in bezit wil nemen
dan zal zeer veel van de houding van En
geland afhangen. Chamberlain heeft in het
Lagerhuis géén definitieve hulp toegezegd
in alle gevallen wanneer Fransch grondge
bied werd aangevallen.
Als Tunis aangevallen wordt, is het
Britsch-Italiaansche accoord geschonden en
is de vrije doorvaart voor Engelsche sche
pen naar het oostelijk deel van de Middel-
landsche zee niet verzekerd. Maar als Dji
boeti wordt aangevallen?
duleus bankroet. Hij bleek de man te zijn,
die zich had schuldig gemaakt aan de ge
heimzinnige ontvoering.
Toen de politie Charpentier's huis, de villa
„Florida" te Nice, doorzocht, trof ze daar
namelijk tot haar groote verrassing een
vreemde oude dame aan.
Nog grooter was haar verbazing, toen deze
dame zich ontpopte als niemand meer of
minder dan de 74-jarige rijke gravin de
Mesnager de But, de bewuste ontvoerde.
Uit haar mond vernam men, dat zij haar
ontvoerder alleen bij den naam „Lucien"
kende. De politie wist, dat „Lucien Jean" de
schuilnaam was, waaronder de schurk Char
pentier zijn wandaden pleegde.
Op Kerstmis 1936 had hy de gravin uit
haar kasteel in Bretagne, het Chateau de
Verleon, ontvoerd en uit papieren, in de villa
„Florida" te Nice gevonden, bleek, dat Char
pentier op haar kosten had geleefd en wel
uit de opbrengst van een fonds, dat de over
leden echtgenoot der gravin haar had nage
laten.
Hij had eenige van haar eigendommen ver
kocht en hield er een stel renpaarden op na.
Het heerschap had overigens de gravin,
naar deze aan de politie verklaarde, behoor
lijk verzorgd, daar hij haar noodig had om de
chèques te teekenen, teneinde haar geld te
innen.
Twee vrouwen werden nog behalve Char-
peptier gearresteerd, die, naar zij verklaar
den, voor de gravin moesten zorgen. Eén
harer zou een tante van den ontvoerder zyn.
De andere, een zekere Madeleine David,
een vroegere hotelcaissière, zeide in den
waan te verkeeren, dat Charpentier een neef
van de gravin was. Zij verklaarde, dat hy
haar (Madeleine) als gezelschapsdame voor
de gravin geëngageerd had en dat zij met
laatstgenoemde alle provincies van Frankrijk
doorreisd had, vóór zij zich in Nice geves
tigd hadden.
Einde van een merkwaardig leven. -
Naar Engelsche bladen melden, is de abt
van Buckfast Abbey, Dom Anscar Vonier,
een Duitscher van geboorte, op 63-jarigen
leeftijd overleden.
Deze merkwaardige Benedictijner mon
nik werd reeds op 31-jarigen leeftijd tot de
abtswaardigheid verheven, nadat hij bij een
schipbreuk aan de Spaansche kust was ge
red. Driehonderd personen kwamen bij deze
ramp om het leven en onder hen bevond
zich ook de voorganger van den thans over
leden abt.
Beschikkende over een bedrag van 1 pond
sterling, begon Dom Vonier aan den herbouw
van de tegenwoordige abdij, die op de oude
fundeeringen werd opgetrokken. Deze onder
neming zou niet minder dan 25 jaren duren
en zou in normale omstandigheden 120.000
pond sterling gekost hebben,
Aanvankelijk had hij slechts één metselaar
tot zijn beschikking, een kloosterbroeder,
Petrus geheeten. Deze bekwaamde vijf an
dere monniken in het vak en nooit hebben
meer dan zes monniken aan den bouw ge
werkt.
Gasvergiftiging in een ziekenhuis. - In
het ziekenhuis van de Barmhartige Broeders
te Praag zijn drie verpleegden door vergif
tiging door lichtgas om het leven gekomen.
23 andere zieken en twee leden van het ver
plegend personeel verkeeren in levensge
vaar.
Tunnelinstorting op Korea. - Een te
Antos op Korea in aanbouw zijnde spoorweg
tunnel is Maandag ingestort.
Veertig werklieden geraakten bedolven.
22 Hunner heeft men kunnen uitgraven, van
wie er 14 ernstig gewond en 8 overleden
waren.
Gevreesd wordt, dat de overige 18 niet
meer in leven zijn.
Brand in historisch slot. - In den Kerst
nacht is in het historische slot in Nieswiec
(Polen), van ouds behoorend aan de vorsten
Radziwill, door onbekende oorzaak brand
uitgebroken. Ondanks de hulp van mili
tairen, ging een vleugel van het slot met
waardevolle historische kunstvoorwerpen,
o.a. de koningszaal, in vlammen op.
De familie van vorst Radziwill bevond
zich, toen de brand uitbrak, met haar gasten
in de omliggende bosschen om te jagen.
Bijna 100 arbeiders begraven. - Een
lawine heeft een in aanbouw zijnd water
krachtstation te Sjiadani, in de prefectuur
Toyama (Japan), bedolven, tengevolge waar
van 93 van de 125 arbeiders werden begra
ven. Van 39 arbeiders wist men hedenmiddag
om 4 uur, dat zij om het leven waren ge
komen. Verder waren 11 arbeiders min of
meer zwaar gewond, terwijl omtrent het lot
van 43 anderen nog niets bekend is.
ZIJ, DIE ZICH MET 1 JANUARI A.S.
VOOR MINSTENS DRIE MAANDEN
ABONNjSEREN OP DIT BLAD ONTVAN
GEN DE TOT DIEN DATUM VER
SCHIJNENDE NUMMERS FRANCO EN
GRATIS.
DE DIRECTIE.
