DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Geestdrift der bevolking. Italiaansche Chamberlain als vredesvriend ontvangen. No. 10 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Donderdag 12 Januari 1939 141e Jaargang Eerste besprekingen in het Palazzo Venezia. Vervolgingen wegens geloof en ras. Verklaring der Zwitsersche rechtsfaculteiten. De algemeene toestand. De nieuwe grensincidenten, Tusschen Hongaren en T sjecho-Slowaken. Nieuws in 't kort. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Mussolini De Engelsche premier, Chamberlain, en zijn collega van buitenlandsche za ken, lord Halifax, zijn gistermiddag te 16 uur 25 (plaatselijken tijd) te Rome aangekomen. Toen de trein het station binnen- stoomde, werden de Britsche staatslie den begroet met een oorverdoovend „viva Chamberlain!" en „viva Halifax!" Zij stapten vlug uit hun salonrijtuig en betraden het met rood tapijt beleg de perron, waarna zij hartelijk begroet werden door den duce en graaf Ciano, die vriendelijk glimlachten, toen zij hun Engelsche collega's de hand schudden. De vier staatslieden en hun medewer kers stonden blootshoofds, terwijl een mu ziekkorps van Sardiniaansche grenadiers „God save the king" en het Italiaansche volkslied speelde. Vergezeld door Mussolini en gevolgd door Halifax en graaf Ciano, schreed Cham berlain langzaam langs de eerewacht, be staande uit delegaties van verschillende korpsen van het Italiaansche leger. Later passeerden zij lange rijen leden van de Britsche kolonie te Rome, die hen geestdriftig toejuichten en „God save the king" zongen. Onder het luide gejuich eener groote me nigte, welke door een drievoudig politie- cordon en troepen werd teruggehouden, verschenen Chamberlain en de duce op het stationsplein, waar bloemen en planten en wapperende vlaggen een feestelijk kleur vol tooneel vormden. Na het wuiven en juichen der menigte glimlachend te hebben beantwoord, stapten Chamberlain en Mussolini in een groote zwarte limousine, getooid met de Britsche en Italiaansche vlaggen en reden weg in de richting van Villa Madama door de met troepen afgezette straten van de eeuwige stad, een afstand van 2'/, mijl. De villa is aan de andere zijde van den Tiber op be- boschte hellingen gelegen. Halifax en Ciano volgden in een twee den auto, terwijl de andere leden der Brit sche delegatie, tezamen met Italiaansche hooge autoriteiten, onder wie Starace en Alfieri, die bij de ontvangst op het station tegenwoordig geweest waren, in volgende auto's zaten. Negenhonderd Britsche inwoners van Rome waren op het station aanwezig om de Britsche staatslieden te begroeten. De verwelkoming, die door de bevol king van Rome aan den Britschen premier bereid is, is zeker hartelijk, goedhartig en spontaan geweest. Er heerschte een opge wekte blijde sfeer onder het publiek. Aan gezien er geen officieele uitnoodiging in de dagbladen tot het publiek gericht was, waren de menschen geheel uit eigen bewe ging gekomen, nieuwsgierig naar den staatsman, van wien een ieder hier zich herinnert, dat hij het was, die geholpen heeft in September den vrede in Europa te handhaven. Hoe verlangend de Italianen zijn om uit drukking te geven aan hun goede gevoelens jegens hun Britsche vrienden, blijkt wel uit de vaak herhaalde vraag: „Waart ge te vreden over de hartelijkheid van den ont vangst?" Chamberlain was diep onder den indruk van het opmerkelijke welkom, dat hem ge worden is en van de spontaniteit van het Italiaansche volk. Ook Mussolini's lijf wacht heeft hem met ontzag vervuld. Twee wachters stonden voor iedere deur in de gangen van het paleis, mannen van ruim zes voet lang. Toen Chamberlain en Halifax voorbij kwamen, groetten deze wachters telkens op het oogenblik, dat beide staatslieden hen passeerden, door hun dolk te trekken en in Romeinschen groet vooruit te houden. Op deze wijze schreden de Engelsche po litici onder een eerepoort van glanzende wapenen recht op Mussolini's werkkamer toe. Gedurende den tijd, dat de staatslieden in conferentie waren, klonken buiten het paleis voortdurend kreten: „Wij willen Sig- nor Chamberlain". Doch de twintigduizend belangstellenden werden teleurgesteld: de tijd drong en de Engelsche premier kon niet op het balkon verschijnen. Het eerste onderhoud. Negentig minuten na hun aankomst in Rome waren Chamberlain en Halifax reeds in de eerste politieke besprekingen in het Palazza Venezia gewikkeld. Om 17 uur 55 kwamen de beide staatslieden aan het pa leis aan. Een geweldige menigte had zich in de naaste omgeving verzameld en juichte de beide gasten luide toe. Telkens en tel kens weer-stegen de juichkreten op en dui delijk was het, dat de wachtenden hoop ten, dat Chamberlain en Mussolini samen zouden verschijnen op het balkon. Het plein was schitterend met schijnwer pers verlicht. De gasten werden onmiddellijk bij den duce binnengeleid, waar om zes uur reeds de besprekingen begonnen in het bijzijn van Ciano. Voor de Engelsche gasten hun bezoek aan het paleis brachten, had Chamberlain op weg van de Villa Madama daarheen ten Quirinale het koninklijk register geteekend. Het eerste politieke onderhoud tusschen de Britsche en de Italiaansche staatslieden in het Palazzo Venezia heeft ruim een uur geduurd. Communiqué over de besprekingen. Na de besprekingen in het Palazzo Venezia is een communiqué uitgege ven, luidende: „Om zes uur heeft de duce in het Palazzo Venezia, in tegen woordigheid van Ciano, den Britschen premier Neville Chamberlain en den Britschen minister van buitenlandsche zaken, Halifax, ontvangen. De bespre kingen duurden anderhalf uur en zul len Donderdagmiddag hervat worden". Na de gedachtenwisselingen bega ven de Britsche staatslieden zich naar de villa Madama, teneinde zich te ver- kleeden. Om negen uur begon een groot diner in het Palazzo Venezia, dat te hunner eere door den duce wordt aangeboden. De besprekingen tusschen Chamberlain en Mussolini, die een uur en veertig minu ten hebben geduurd, hadden volgens een zegsman der Engelschen een algemeen ka- raikter en behandelden den geheelen poli- tieken horizon. Vanmiddag om 5 uur 30 's middags, zul len de besprekingen worden voortgezet. Mussolini heeft gisteravond in het Palazzo Venezia een diner aangeboden ter eere van Chamberlain en Halifax. Hieraan zaten o.a. aan de Italiaansche minister van buitenlandsche zaken, Ciano, alsmede verscheidene andere Italiaansche ministers, de Britsche am bassadeur te Rome en de Italiaansche ambassadeur te Londen en tal van an dere Britsche en Italiaansche autoritei ten. Mussolini hield een tafelrede, waarin hij begon met de Britsche ministers van harte welkom te heeten. Zich in het bijzonder tot Chamberlain richtend, zeide de duce: Uw begrijpende geest, de vaste wil, waarmede gij persoonlijk hebt medegewerkt aan een billijke oplossing van de vraagstukken, die in September j.1. op het leven van Europa drukten, en de vasthoudendheid waarmede gij uw verzoenings- en vredesprogram hebt gevolgd, hebben de grootste waardee-ing gevonden in mijn land, dat steeds geloofd heeft in een vrede, gegrondvest op recht vaardigheid, die steeds het laatste doel ge weest is, waarnaar de politiek van het fas cistische Italië heeft gestreefd en zal stre ven. De onlangs in werking getreden BritschItaliaansche accoorden zijn ge plaatst op den hechten grondslag van de betrekkingen tusschen Engeland en Italië en zij hebben den weg geëffend voor een samenwerking, die, aangezien zij een nood zakelijk element is van den vrede in Euro pa, naar wij wênsehen even duurzaam als vruchtbaar zal zijn. Antwoordredc van Chamberlain. In antwoord op de"'rede van Mussolini heeft Chamberlain o.m. gezegd diep ge troffen te zijn door de hartelijke gevoelens welke tot uit drukking ge bracht waren door Mussolini. jegens hem en zijn land. Ha lifax en spr. waren diep ge troffen door de warmte van de hun bereide ontvangst te Rome. Voort- zeide Cham- Chamberlain berlain hoezeer allen Mussolini dank ver schuldigd zijn voor de hulp en medewer king, die zoo beslissend geweest is voor het vreedzame resultaat van de conferentie te München. Chamberlain vervolgde: „Het is als ver tegenwoordiger van de groote natie, wier verlangen het is in nauwe vriendschappe lijke en zelfs intieme betrekkingen te staan met een andere groote natie, dat ik thans hier ben. Ik ben hier gekomen ter uitvoe ring van de politiek, waaraan ik vasthoud, een politiek van vriendschap met allen en van vijandschap jegens niemand en een politiek, die gericht is op een rechtvaardige en vreedzame oplossing van internationale moeilijkheden door de methode der onder handelingen. Het verheugt mij te denken, dat ons beider regeeringen in staat geweest zijn om concreet uitdrukking te geven aan deze politiek, want het was in dezen geest, dat zij in de vorige lente de BritschIta liaansche overeenkomst sloten, die zoo juist van kracht is geworden. Opgemerkt moet worden, dat als een van de eerste vruch ten van deze overeenkomst ons beider re geeringen gisteren hier en te Londen in staat waren over te gaan tot uitwisseling van militaire inlichtingen, gelijk zulks in de overeenkomst bepaald is. Overtuigd als wij zijn, dat onze belangen in de Middel- landsche zee, hoewel ze van vitaal belang zijn voor ons beiden, toch geenszins met el kander in conflict behoeven te komen, ge- looven wij, dat die overeenkomst een nieuw hoofdstuk van vriendschap en vertrouwen tusschen ons opent, hetgeen nuttig zou blij ken voor de toekomstige stabiliteit van Europa". Chamberlain eindigde zijn rede met Mus solini de verzekering te geven „dat ik uw betuiging van vriendschap hoogelijk waar deer en in de hoop, dat ons beider naties met elkander mogen samenwerken aan den taak een duurzamen vrede in Europa te verzekeren, hef ik mijn glas op op de ge zondheid van Z.M. den koning van Italië en keizér van Ethiopië en op het voortdu rende welzijn en den voorspoed van het volk, waarover hij regeert". Men herinnert zich de protestresolutie tegen de vervolgingen wegens geloof,- ras of overtuiging, onderteekend door meer dan 100 rechtsfaculteiten van universiteiten uit alle werelddeelen. De rechtfaculteiten der zeven Zwitsersche universiteiten Bazel, Bern, Zürich, Fribourg, Geneve, Lausanne en Neuchatel behoorden niet tot de onder teekenaars, maar hebben thans gemeen schappelijk de volgende resolutie aanvaard: „De Zwitsersche rechtsfaculteiten staan niet onverschillig tegenover de talrijke, ernstige inbreuken op de grondbeginselen van het recht, waarvan de wereld sedert meer dan twintig jaren getuige is. Zij heb ben zich tot nu toe steeds onthouden van iedere manifestatie van den aard, als waar toe thans het initiatief werd genomen. Zij wijzen echter iedere politieke interpreta tie van het feit, dat zij deze protestresolu tie niet hebben onderteekend, met nadruk van de hand. Zij betreuren iedere rechts- schennis, door wie ook gepleegd. De Zwit sersche rechtsfaculteiten zullen met volle kracht de rechtsbeginselen, waarvan de verbreiding haar is opgedragen, handhaven en keuren alle daden van vervolging, alle dwang- en strafmaatregelen zonder vorm van proces, benevens alle inbreuken op de rechten van den mensch, met nadruk af". ALKMAAR, 12 Januari 1939. De ontvangst der Britsche ministers te Rome, de tafelredevoeringen tijdens het galadiner en het eerste onderhoud tusschen ae staatslieden van beide landen vormen den hoofdschotel van het nieuws in de bui tenlandsche bladen, d.w.z. in de Italiaan sche, Fransche en Engelsche dagbladen. „Een ontmoeting tusschen de twee imperia", aldus stelt men te Rome het bezoek van Chamberlain en Halifax voor. De Italiaansche pers geeft by deze gele genheid een beeld van de betrekkingen turschen Engeland en Italië sedert een eeuw. Terwijl Italië honderd jaar geleden aan de genade van de Britsche vloot was over geleverd, aldus schrijft de pers, is het thans een groote mogendheid geworden, die een voor het lot der wereld beslissend woord kan spreken. De fascistische bladen streven er even eens naar, aan te toonen, dat „Chamber lain de eerste is der Britsche staatslieden, die de beteekenis heeft begrepen van de veranderingen, die ontstaan zijn in de wereldpositie van Italië en die dienover eenkomstig handelt." „Tusschen Italië en Engeland een poli tiek van samenwerking der imperia te vestigen" aldus is eigenlijk volgens de „Telegrafo", het blad, dat de meening van het departement van buitenlandsche zaken weergeeft, „de werkelijke beteekenis van de politiek van Chamberlain, van zijn initiatieven en van zijn reis naar Rome." De geheele Britsche pers toont groote belangstelling in het bezoek der Engelsche minsters aan Rome en de bladen doen vooral de spontane ontvangst door de Italianen uitkomen Hier mogen eenige persstemmen volgen. De „Times": De hartelijkheid der den Britschen ministers ten deel gevallen ontvangst is niet het resultaat van een kunstmatige propaganda, doch een spon tane uiting van diepgewortelde vriend schap jegens ons land, dat door niets kon worden verstoord „Daily Mail": Het moreel van een der gelijk enthousiasme (betoond bij de ont vangst) op gewone mannen en vrouwen van de mogendheden, die de as vormen, kan niet verkeerd worden verstaan Zij houden van het Britsche volk en zien de verschrikkingen, welke een oorlog voor allen zou beteekenen. Deze afkeer van oorlog kan door de aan de raadstafel ver- eenigde staatslieden niet worden over het hoofd gezien. Het zal nimmer over het hoofd worden gezien door Chamberlain, dat hij meer dan een andere gezagsdrager de vurige hoop van millioenen op veilig heid en betere dagen beteekent. De „Daily Mirror": Het gejuich, waar mede Chamberlain in Italië werd begroet, schijnt met grooter spontaniteit te hebben geklonken dan de andere Italiaansche roepen van „Corsica, Tunis en Nice". Na tuurlijk roept het volk op straat, toeschou wers, ..geeft ons vrede", de regeerders van het volk roepen: wereldrijk, roem, oorlog. De „Daily Sketch" noemt de Chamber lain ten deel gevallen toejuichingen veel- beteekenend voor den wensch van dea gewonen man naar vrede. Volgens den correspondent van de „Daily Telegraph" te Rome is men in bui tenlandsche diplomatieke kringen aldaar van meening, dat de duce een zekere mate van reserve wenscht te bewaren. De in druk bestaat, dat Mussolini zijn werkelijke bedoeling en werkelijke wenschen in re serve houdt. Tenslotte moeten wij nog de Fransche persmeeningen weergeven. Bourgues meldt uit Rome: De wijze, waarop de bespreking begint, geeft te denkeri, dat deze eischen rekbaar zijn en voor een belangrijk deel zullen afhangen van de genoegdoeningen, welke in de Spaansche aangelegenheid, die, men moet dat niet vergeten, een prestige-kwestie van den eersten rang is voor de regeering te Rome, zullen worden verkregen. „Figaro" zegt, dat de tactiek van den Duce duidelijk is. Eenerzijds gaat het er om de Italiaansche openbare meening door een stelselmatige verdraaiing van feiten te doen gelooven, dat de vrede in Europa verzekerd zou zijn, indien dat onver draagzame Frankrijk niet star zou blijven in zijn negatieve, steriele, provoceerende houding. Anderzijds gaat het er om Chamberlain te zeggen: „Gij ziet wel hoe de gevoelens van Italië, dat u toejuicht, zijn. Verkrijgt van uw Fransche vrienden- de noodige concessies voor mijn politiek en alles zal in orde komen". „1'Epoque" schrijft: „Na uitgebreide concessies kon de vrede eenige maanden bewaard blijven, doch Duitschland en Italië hebben direct nieuwe eischen ge steld. Maar al te veel lieden aan beide zijden van het Kanaal maken zich nog illusies over de mogelijkheden de vriend schap van dictaturen te verwerven" „L'Ordre" verklaart: Wij zien zaken zonder illusies: óf Mussolini zou ten minste een deel der Italiaansche eischen, zooals zij thans bekend zijn, handhaven óf hij zou afzien van alle eischen, om grooter con cessies te verkrijgen. Het komt er in beide gevallen op aan, dat wij ons niet moeten laten verrassen. In een officieel communiqué wordt het volgende medegedeeld: „De Tsjecho-Slowaaksche minister van Buitenlandsche Zaken heeft den Tsjecho-Slowaakschen gezant te Boe dapest opgedragen onmiddellijk stap pen te ondernemen- bij de Hongaar- sche regeering, die verantwoordelijk! is voor het incident van Dervinkos vani gisteravond." Bij dit incident hebben Hongaar-. sche terroristen en soldaten de afba- keningslyn overschreden en zijn vijf-> hénderd tot duizend meter op Tsje- cho-Slowaaksch gebied doorgedron gen. Men vreest, dat het nieuwe incident, dat zich te Bratislava heeft voorgedaan, nieu we moeilijkheden teweeg zal brengen tus schen Tsjecho-Slowakije en Hongarije. Volgens de laatste berichten werd de redactie van de „Esti Ujsag" met een knal pistool in bedwang gehouden, terwijl de Slowaken het meubilair vernielden. De politie heeft een aantal arrestaties ver richt. Volgens een mededeeling van den Slo- waakschen persdienst riep de groote me nigte, die zich begeven had naar het re dactiebureau van het Hongaarsche bladi „Esti Ujsag" te Bratislava: „Terwijl gij hier kalm uw artikelen schrijft, lijden de Slowaken in Hongarije." Enkele betoogers drongen het gebouw binnen en de redactie werd met een revol ver bedreigd. De menigte begon papieren te verscheuren en een schrijfmachine werd vernield. Niemand werd gewond. De politie, welke tusschenbeide kwam, stelde vast, dat zich onder de betoogers vluchtingen uit Komiatice en Surany be vonden. Deze gebieden zijn aan Hongarije afge staan. Tijdens het Kerstfeest hebben zich hier bloedige incidenten voorgedaan. De Slowaaksche autoriteiten verklaren alles te zullen doen om nieuwe incidenten te voorkomen. Bijzonderheden over het incident te Munkacs. Naar aanleiding van den stap van den Tsjecho-Slowaakschen gezant te Boeda pest over het incident te Munkacs worden thans van welingelichte bron de volgende bijzonderheden bekend over dit onder houd. De vertegenwoordiger van den minister van buitenlandsche zaken in Hongarije heeft bij de uiteenzetting van het Hon gaarsche standpunt laten weten, dat indien zich aan Tsjechische zijde een gewapende aanval zou voordoen, waarbij Tsjechische troepen opnieuw de grensafbakeningslijni zouden overschrijden en Hongaarsch ge bied binnendringen, de Hongaarsche troe pen niet alleen den aanval zouden af slaan, doch de Tsjechische troepen zouden achtervolgen totdat deze buiten gevecht zouden zijn gesteld. Voorts werd geëischt, dat Tsjecho-Slo wakije de orde aan zijn grenzen herstelt, zich bereid verklaart materieel en moreel herstel te geven, de verantwoordelijken straft en hierover mededeelingen doen zal aan de Hongaarsche regeering. De boschbranden in Australië. - De boschbranden in Victoria en Nieuw Zuid Wales zijn gisteren niet alleen tot staan ge komen, maar van verschillende zyden werd sterke vermindering van het vuur en den rook gemeld, zoodat het ergste gevaar in elk geval voorbij is. Er zijn 40 menschen verbrand en 8 wor den nog vermist, die waarschijnlijk ook om gekomen zullen zijn. Te Canberra is gisteren het jubileum congres ter gelegenheid van de 100 jaar vie ring geopend by een temperatuur van 108 graden in de schaduw en H. G. Wells, die een der 800 eeregasten is, heeft in zijn rede ver klaard, dat hij den laatsten tijd in Europa aan heel wat heete vuren had blootgestaan, maar als hy geweten had dat Australië zoo warm was, was hij toch liever thuis ge bleven. Het was gister iets koeler, doch er wordt nog groote hitte voorspeld. De schade aan hout wordt geschat op 1 millioen pond, het verlies aan eigendommen op 150.000 pond. Veel sneeuw in Polen. - Tengevolge van den zwaren sneeuwval is het verkeer op ver scheidene plaatsen ernstig gestoord. Tus schen Stryj en Skole in Oost-Galicië is de spoorlijn bedekt met een twee meter dikke sneeuwlaag, zoodat tot nader order het spoorverkeer stopgezet moest worden. Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1