DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Geestdrift der
bevolking.
Italiaansche
Chamberlain als vredesvriend
ontvangen.
No. 10 Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Donderdag 12 Januari 1939
141e Jaargang
Eerste besprekingen in
het Palazzo
Venezia.
Vervolgingen wegens geloof
en ras.
Verklaring der Zwitsersche
rechtsfaculteiten.
De algemeene toestand.
De nieuwe grensincidenten,
Tusschen Hongaren en
T sjecho-Slowaken.
Nieuws in 't kort.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Mussolini
De Engelsche premier, Chamberlain,
en zijn collega van buitenlandsche za
ken, lord Halifax, zijn gistermiddag te
16 uur 25 (plaatselijken tijd) te Rome
aangekomen.
Toen de trein het station binnen-
stoomde, werden de Britsche staatslie
den begroet met een oorverdoovend
„viva Chamberlain!" en „viva Halifax!"
Zij stapten vlug uit hun salonrijtuig
en betraden het met rood tapijt beleg
de perron, waarna zij hartelijk begroet
werden door den duce en graaf Ciano,
die vriendelijk glimlachten, toen zij
hun Engelsche collega's de hand
schudden.
De vier staatslieden en hun medewer
kers stonden blootshoofds, terwijl een mu
ziekkorps van Sardiniaansche grenadiers
„God save the king" en het Italiaansche
volkslied speelde.
Vergezeld door Mussolini en gevolgd
door Halifax en graaf Ciano, schreed Cham
berlain langzaam langs de eerewacht, be
staande uit delegaties van verschillende
korpsen van het Italiaansche leger.
Later passeerden zij lange rijen leden
van de Britsche kolonie te Rome, die hen
geestdriftig toejuichten en „God save the
king" zongen.
Onder het luide gejuich eener groote me
nigte, welke door een drievoudig politie-
cordon en troepen werd teruggehouden,
verschenen Chamberlain en de duce op het
stationsplein, waar bloemen en planten en
wapperende vlaggen een feestelijk kleur
vol tooneel vormden.
Na het wuiven en juichen der menigte
glimlachend te hebben beantwoord, stapten
Chamberlain en Mussolini in een groote
zwarte limousine, getooid met de Britsche
en Italiaansche vlaggen en reden weg in de
richting van Villa Madama door de met
troepen afgezette straten van de eeuwige
stad, een afstand van 2'/, mijl. De villa is
aan de andere zijde van den Tiber op be-
boschte hellingen gelegen.
Halifax en Ciano volgden in een twee
den auto, terwijl de andere leden der Brit
sche delegatie, tezamen met Italiaansche
hooge autoriteiten, onder wie Starace en
Alfieri, die bij de ontvangst op het station
tegenwoordig geweest waren, in volgende
auto's zaten.
Negenhonderd Britsche inwoners van
Rome waren op het station aanwezig om
de Britsche staatslieden te begroeten.
De verwelkoming, die door de bevol
king van Rome aan den Britschen premier
bereid is, is zeker hartelijk, goedhartig en
spontaan geweest. Er heerschte een opge
wekte blijde sfeer onder het publiek. Aan
gezien er geen officieele uitnoodiging in
de dagbladen tot het publiek gericht was,
waren de menschen geheel uit eigen bewe
ging gekomen, nieuwsgierig naar den
staatsman, van wien een ieder hier zich
herinnert, dat hij het was, die geholpen
heeft in September den vrede in Europa te
handhaven.
Hoe verlangend de Italianen zijn om uit
drukking te geven aan hun goede gevoelens
jegens hun Britsche vrienden, blijkt wel uit
de vaak herhaalde vraag: „Waart ge te
vreden over de hartelijkheid van den ont
vangst?"
Chamberlain was diep onder den indruk
van het opmerkelijke welkom, dat hem ge
worden is en van de spontaniteit van het
Italiaansche volk. Ook Mussolini's lijf
wacht heeft hem met ontzag vervuld. Twee
wachters stonden voor iedere deur in de
gangen van het paleis, mannen van ruim
zes voet lang.
Toen Chamberlain en Halifax voorbij
kwamen, groetten deze wachters telkens op
het oogenblik, dat beide staatslieden hen
passeerden, door hun dolk te trekken en in
Romeinschen groet vooruit te houden.
Op deze wijze schreden de Engelsche po
litici onder een eerepoort van glanzende
wapenen recht op Mussolini's werkkamer
toe.
Gedurende den tijd, dat de staatslieden
in conferentie waren, klonken buiten het
paleis voortdurend kreten: „Wij willen Sig-
nor Chamberlain". Doch de twintigduizend
belangstellenden werden teleurgesteld: de
tijd drong en de Engelsche premier kon
niet op het balkon verschijnen.
Het eerste onderhoud.
Negentig minuten na hun aankomst in
Rome waren Chamberlain en Halifax reeds
in de eerste politieke besprekingen in het
Palazza Venezia gewikkeld. Om 17 uur 55
kwamen de beide staatslieden aan het pa
leis aan. Een geweldige menigte had zich
in de naaste omgeving verzameld en juichte
de beide gasten luide toe. Telkens en tel
kens weer-stegen de juichkreten op en dui
delijk was het, dat de wachtenden hoop
ten, dat Chamberlain en Mussolini samen
zouden verschijnen op het balkon.
Het plein was schitterend met schijnwer
pers verlicht.
De gasten werden onmiddellijk bij den
duce binnengeleid, waar om zes uur reeds
de besprekingen begonnen in het bijzijn
van Ciano.
Voor de Engelsche gasten hun bezoek aan
het paleis brachten, had Chamberlain op
weg van de Villa Madama daarheen ten
Quirinale het koninklijk register geteekend.
Het eerste politieke onderhoud tusschen
de Britsche en de Italiaansche staatslieden
in het Palazzo Venezia heeft ruim een uur
geduurd.
Communiqué over de besprekingen.
Na de besprekingen in het Palazzo
Venezia is een communiqué uitgege
ven, luidende: „Om zes uur heeft de
duce in het Palazzo Venezia, in tegen
woordigheid van Ciano, den Britschen
premier Neville Chamberlain en den
Britschen minister van buitenlandsche
zaken, Halifax, ontvangen. De bespre
kingen duurden anderhalf uur en zul
len Donderdagmiddag hervat worden".
Na de gedachtenwisselingen bega
ven de Britsche staatslieden zich naar
de villa Madama, teneinde zich te ver-
kleeden. Om negen uur begon een
groot diner in het Palazzo Venezia, dat
te hunner eere door den duce wordt
aangeboden.
De besprekingen tusschen Chamberlain
en Mussolini, die een uur en veertig minu
ten hebben geduurd, hadden volgens een
zegsman der Engelschen een algemeen ka-
raikter en behandelden den geheelen poli-
tieken horizon.
Vanmiddag om 5 uur 30 's middags, zul
len de besprekingen worden voortgezet.
Mussolini heeft gisteravond in het
Palazzo Venezia een diner aangeboden
ter eere van Chamberlain en Halifax.
Hieraan zaten o.a. aan de Italiaansche
minister van buitenlandsche zaken,
Ciano, alsmede verscheidene andere
Italiaansche ministers, de Britsche am
bassadeur te Rome en de Italiaansche
ambassadeur te Londen en tal van an
dere Britsche en Italiaansche autoritei
ten.
Mussolini hield een tafelrede, waarin hij
begon met de Britsche ministers van harte
welkom te heeten. Zich in het bijzonder tot
Chamberlain richtend, zeide de duce: Uw
begrijpende geest, de vaste wil, waarmede
gij persoonlijk hebt medegewerkt aan een
billijke oplossing van de vraagstukken, die
in September j.1. op het leven van Europa
drukten, en de vasthoudendheid waarmede
gij uw verzoenings- en vredesprogram hebt
gevolgd, hebben de grootste waardee-ing
gevonden in mijn land, dat steeds geloofd
heeft in een vrede, gegrondvest op recht
vaardigheid, die steeds het laatste doel ge
weest is, waarnaar de politiek van het fas
cistische Italië heeft gestreefd en zal stre
ven. De onlangs in werking getreden
BritschItaliaansche accoorden zijn ge
plaatst op den hechten grondslag van de
betrekkingen tusschen Engeland en Italië
en zij hebben den weg geëffend voor een
samenwerking, die, aangezien zij een nood
zakelijk element is van den vrede in Euro
pa, naar wij wênsehen even duurzaam als
vruchtbaar zal zijn.
Antwoordredc van Chamberlain.
In antwoord op de"'rede van Mussolini
heeft Chamberlain o.m. gezegd diep ge
troffen te zijn door de hartelijke gevoelens
welke tot uit
drukking ge
bracht waren
door Mussolini.
jegens hem en
zijn land. Ha
lifax en spr.
waren diep ge
troffen door
de warmte van
de hun bereide
ontvangst te
Rome. Voort-
zeide Cham-
Chamberlain
berlain hoezeer allen Mussolini dank ver
schuldigd zijn voor de hulp en medewer
king, die zoo beslissend geweest is voor het
vreedzame resultaat van de conferentie te
München.
Chamberlain vervolgde: „Het is als ver
tegenwoordiger van de groote natie, wier
verlangen het is in nauwe vriendschappe
lijke en zelfs intieme betrekkingen te staan
met een andere groote natie, dat ik thans
hier ben. Ik ben hier gekomen ter uitvoe
ring van de politiek, waaraan ik vasthoud,
een politiek van vriendschap met allen en
van vijandschap jegens niemand en een
politiek, die gericht is op een rechtvaardige
en vreedzame oplossing van internationale
moeilijkheden door de methode der onder
handelingen. Het verheugt mij te denken,
dat ons beider regeeringen in staat geweest
zijn om concreet uitdrukking te geven aan
deze politiek, want het was in dezen geest,
dat zij in de vorige lente de BritschIta
liaansche overeenkomst sloten, die zoo juist
van kracht is geworden. Opgemerkt moet
worden, dat als een van de eerste vruch
ten van deze overeenkomst ons beider re
geeringen gisteren hier en te Londen in
staat waren over te gaan tot uitwisseling
van militaire inlichtingen, gelijk zulks in
de overeenkomst bepaald is. Overtuigd als
wij zijn, dat onze belangen in de Middel-
landsche zee, hoewel ze van vitaal belang
zijn voor ons beiden, toch geenszins met el
kander in conflict behoeven te komen, ge-
looven wij, dat die overeenkomst een nieuw
hoofdstuk van vriendschap en vertrouwen
tusschen ons opent, hetgeen nuttig zou blij
ken voor de toekomstige stabiliteit van
Europa".
Chamberlain eindigde zijn rede met Mus
solini de verzekering te geven „dat ik uw
betuiging van vriendschap hoogelijk waar
deer en in de hoop, dat ons beider naties
met elkander mogen samenwerken aan den
taak een duurzamen vrede in Europa te
verzekeren, hef ik mijn glas op op de ge
zondheid van Z.M. den koning van Italië
en keizér van Ethiopië en op het voortdu
rende welzijn en den voorspoed van het
volk, waarover hij regeert".
Men herinnert zich de protestresolutie
tegen de vervolgingen wegens geloof,- ras
of overtuiging, onderteekend door meer
dan 100 rechtsfaculteiten van universiteiten
uit alle werelddeelen. De rechtfaculteiten
der zeven Zwitsersche universiteiten Bazel,
Bern, Zürich, Fribourg, Geneve, Lausanne
en Neuchatel behoorden niet tot de onder
teekenaars, maar hebben thans gemeen
schappelijk de volgende resolutie aanvaard:
„De Zwitsersche rechtsfaculteiten staan
niet onverschillig tegenover de talrijke,
ernstige inbreuken op de grondbeginselen
van het recht, waarvan de wereld sedert
meer dan twintig jaren getuige is. Zij heb
ben zich tot nu toe steeds onthouden van
iedere manifestatie van den aard, als waar
toe thans het initiatief werd genomen. Zij
wijzen echter iedere politieke interpreta
tie van het feit, dat zij deze protestresolu
tie niet hebben onderteekend, met nadruk
van de hand. Zij betreuren iedere rechts-
schennis, door wie ook gepleegd. De Zwit
sersche rechtsfaculteiten zullen met volle
kracht de rechtsbeginselen, waarvan de
verbreiding haar is opgedragen, handhaven
en keuren alle daden van vervolging, alle
dwang- en strafmaatregelen zonder vorm
van proces, benevens alle inbreuken op de
rechten van den mensch, met nadruk af".
ALKMAAR, 12 Januari 1939.
De ontvangst der Britsche ministers te
Rome, de tafelredevoeringen tijdens het
galadiner en het eerste onderhoud tusschen
ae staatslieden van beide landen vormen
den hoofdschotel van het nieuws in de bui
tenlandsche bladen, d.w.z. in de Italiaan
sche, Fransche en Engelsche dagbladen.
„Een ontmoeting tusschen de twee
imperia", aldus stelt men te Rome het
bezoek van Chamberlain en Halifax voor.
De Italiaansche pers geeft by deze gele
genheid een beeld van de betrekkingen
turschen Engeland en Italië sedert een
eeuw.
Terwijl Italië honderd jaar geleden aan
de genade van de Britsche vloot was over
geleverd, aldus schrijft de pers, is het
thans een groote mogendheid geworden,
die een voor het lot der wereld beslissend
woord kan spreken.
De fascistische bladen streven er even
eens naar, aan te toonen, dat „Chamber
lain de eerste is der Britsche staatslieden,
die de beteekenis heeft begrepen van de
veranderingen, die ontstaan zijn in de
wereldpositie van Italië en die dienover
eenkomstig handelt."
„Tusschen Italië en Engeland een poli
tiek van samenwerking der imperia te
vestigen" aldus is eigenlijk volgens de
„Telegrafo", het blad, dat de meening van
het departement van buitenlandsche zaken
weergeeft, „de werkelijke beteekenis van
de politiek van Chamberlain, van zijn
initiatieven en van zijn reis naar Rome."
De geheele Britsche pers toont groote
belangstelling in het bezoek der Engelsche
minsters aan Rome en de bladen doen
vooral de spontane ontvangst door de
Italianen uitkomen Hier mogen eenige
persstemmen volgen.
De „Times": De hartelijkheid der den
Britschen ministers ten deel gevallen
ontvangst is niet het resultaat van een
kunstmatige propaganda, doch een spon
tane uiting van diepgewortelde vriend
schap jegens ons land, dat door niets kon
worden verstoord
„Daily Mail": Het moreel van een der
gelijk enthousiasme (betoond bij de ont
vangst) op gewone mannen en vrouwen
van de mogendheden, die de as vormen,
kan niet verkeerd worden verstaan Zij
houden van het Britsche volk en zien de
verschrikkingen, welke een oorlog voor
allen zou beteekenen. Deze afkeer van
oorlog kan door de aan de raadstafel ver-
eenigde staatslieden niet worden over het
hoofd gezien. Het zal nimmer over het
hoofd worden gezien door Chamberlain,
dat hij meer dan een andere gezagsdrager
de vurige hoop van millioenen op veilig
heid en betere dagen beteekent.
De „Daily Mirror": Het gejuich, waar
mede Chamberlain in Italië werd begroet,
schijnt met grooter spontaniteit te hebben
geklonken dan de andere Italiaansche
roepen van „Corsica, Tunis en Nice". Na
tuurlijk roept het volk op straat, toeschou
wers, ..geeft ons vrede", de regeerders van
het volk roepen: wereldrijk, roem, oorlog.
De „Daily Sketch" noemt de Chamber
lain ten deel gevallen toejuichingen veel-
beteekenend voor den wensch van dea
gewonen man naar vrede.
Volgens den correspondent van de
„Daily Telegraph" te Rome is men in bui
tenlandsche diplomatieke kringen aldaar
van meening, dat de duce een zekere mate
van reserve wenscht te bewaren. De in
druk bestaat, dat Mussolini zijn werkelijke
bedoeling en werkelijke wenschen in re
serve houdt.
Tenslotte moeten wij nog de Fransche
persmeeningen weergeven.
Bourgues meldt uit Rome: De wijze,
waarop de bespreking begint, geeft te
denkeri, dat deze eischen rekbaar zijn en
voor een belangrijk deel zullen afhangen
van de genoegdoeningen, welke in de
Spaansche aangelegenheid, die, men moet
dat niet vergeten, een prestige-kwestie van
den eersten rang is voor de regeering te
Rome, zullen worden verkregen.
„Figaro" zegt, dat de tactiek van den
Duce duidelijk is. Eenerzijds gaat het er
om de Italiaansche openbare meening door
een stelselmatige verdraaiing van feiten
te doen gelooven, dat de vrede in Europa
verzekerd zou zijn, indien dat onver
draagzame Frankrijk niet star zou blijven
in zijn negatieve, steriele, provoceerende
houding. Anderzijds gaat het er om
Chamberlain te zeggen: „Gij ziet wel hoe
de gevoelens van Italië, dat u toejuicht,
zijn. Verkrijgt van uw Fransche vrienden-
de noodige concessies voor mijn politiek en
alles zal in orde komen".
„1'Epoque" schrijft: „Na uitgebreide
concessies kon de vrede eenige maanden
bewaard blijven, doch Duitschland en
Italië hebben direct nieuwe eischen ge
steld. Maar al te veel lieden aan beide
zijden van het Kanaal maken zich nog
illusies over de mogelijkheden de vriend
schap van dictaturen te verwerven"
„L'Ordre" verklaart: Wij zien zaken
zonder illusies: óf Mussolini zou ten minste
een deel der Italiaansche eischen, zooals
zij thans bekend zijn, handhaven óf hij zou
afzien van alle eischen, om grooter con
cessies te verkrijgen. Het komt er in beide
gevallen op aan, dat wij ons niet moeten
laten verrassen.
In een officieel communiqué wordt
het volgende medegedeeld:
„De Tsjecho-Slowaaksche minister
van Buitenlandsche Zaken heeft den
Tsjecho-Slowaakschen gezant te Boe
dapest opgedragen onmiddellijk stap
pen te ondernemen- bij de Hongaar-
sche regeering, die verantwoordelijk!
is voor het incident van Dervinkos vani
gisteravond."
Bij dit incident hebben Hongaar-.
sche terroristen en soldaten de afba-
keningslyn overschreden en zijn vijf->
hénderd tot duizend meter op Tsje-
cho-Slowaaksch gebied doorgedron
gen.
Men vreest, dat het nieuwe incident, dat
zich te Bratislava heeft voorgedaan, nieu
we moeilijkheden teweeg zal brengen tus
schen Tsjecho-Slowakije en Hongarije.
Volgens de laatste berichten werd de
redactie van de „Esti Ujsag" met een knal
pistool in bedwang gehouden, terwijl de
Slowaken het meubilair vernielden. De
politie heeft een aantal arrestaties ver
richt.
Volgens een mededeeling van den Slo-
waakschen persdienst riep de groote me
nigte, die zich begeven had naar het re
dactiebureau van het Hongaarsche bladi
„Esti Ujsag" te Bratislava: „Terwijl gij
hier kalm uw artikelen schrijft, lijden de
Slowaken in Hongarije."
Enkele betoogers drongen het gebouw
binnen en de redactie werd met een revol
ver bedreigd. De menigte begon papieren
te verscheuren en een schrijfmachine
werd vernield. Niemand werd gewond.
De politie, welke tusschenbeide kwam,
stelde vast, dat zich onder de betoogers
vluchtingen uit Komiatice en Surany be
vonden.
Deze gebieden zijn aan Hongarije afge
staan. Tijdens het Kerstfeest hebben zich
hier bloedige incidenten voorgedaan.
De Slowaaksche autoriteiten verklaren
alles te zullen doen om nieuwe incidenten
te voorkomen.
Bijzonderheden over het incident
te Munkacs.
Naar aanleiding van den stap van den
Tsjecho-Slowaakschen gezant te Boeda
pest over het incident te Munkacs worden
thans van welingelichte bron de volgende
bijzonderheden bekend over dit onder
houd.
De vertegenwoordiger van den minister
van buitenlandsche zaken in Hongarije
heeft bij de uiteenzetting van het Hon
gaarsche standpunt laten weten, dat indien
zich aan Tsjechische zijde een gewapende
aanval zou voordoen, waarbij Tsjechische
troepen opnieuw de grensafbakeningslijni
zouden overschrijden en Hongaarsch ge
bied binnendringen, de Hongaarsche troe
pen niet alleen den aanval zouden af
slaan, doch de Tsjechische troepen zouden
achtervolgen totdat deze buiten gevecht
zouden zijn gesteld.
Voorts werd geëischt, dat Tsjecho-Slo
wakije de orde aan zijn grenzen herstelt,
zich bereid verklaart materieel en moreel
herstel te geven, de verantwoordelijken
straft en hierover mededeelingen doen zal
aan de Hongaarsche regeering.
De boschbranden in Australië. - De
boschbranden in Victoria en Nieuw Zuid
Wales zijn gisteren niet alleen tot staan ge
komen, maar van verschillende zyden werd
sterke vermindering van het vuur en den
rook gemeld, zoodat het ergste gevaar in elk
geval voorbij is.
Er zijn 40 menschen verbrand en 8 wor
den nog vermist, die waarschijnlijk ook om
gekomen zullen zijn.
Te Canberra is gisteren het jubileum
congres ter gelegenheid van de 100 jaar vie
ring geopend by een temperatuur van 108
graden in de schaduw en H. G. Wells, die een
der 800 eeregasten is, heeft in zijn rede ver
klaard, dat hij den laatsten tijd in Europa
aan heel wat heete vuren had blootgestaan,
maar als hy geweten had dat Australië zoo
warm was, was hij toch liever thuis ge
bleven.
Het was gister iets koeler, doch er wordt
nog groote hitte voorspeld. De schade aan
hout wordt geschat op 1 millioen pond, het
verlies aan eigendommen op 150.000 pond.
Veel sneeuw in Polen. - Tengevolge van
den zwaren sneeuwval is het verkeer op ver
scheidene plaatsen ernstig gestoord. Tus
schen Stryj en Skole in Oost-Galicië is de
spoorlijn bedekt met een twee meter dikke
sneeuwlaag, zoodat tot nader order het
spoorverkeer stopgezet moest worden.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.