O&uiUttland
Spoet
tweede blad.
Minister de Wilde over
zijn plannen.
Rapport over bankgeheim
weidra gereed.
mijnwerker door vallend
gesteente gedood.
Slechts een wonder kan
Barcelona redden.
Cata.'onië is bij verrassing
genomen.
GEMENGD NIEUWS.
Waarheen met de vluchte
lingen
Frankrijk kan ze niet hebben.
Nieuws in 't kort.
Een oorlogsverklaring die
verjaard is.
Aan de memorie van antwoord in
zake de begrooting van het departe
ment van financiën voor 1939 ontlee-
nen wij het volgende:
Maatregelen, bestaande in het verleenen
van tijdelijken vrijdom of vermindering van
belasting voor wat betreft bedragen, be
steed voor het doen uitvoeren van werk
zaamheden of voor de aanschaffing van
bepaalde zaken, zijn by den minister niet
bi overweging.
Wat betreft de nieuwe belastingplannen,
wordt beoogd door een systeem van hef
fingen bij de bron te komen tot een belas
ting van het zuiver inkomen. Niet de bruto
winst doch de netto-winst zal dus worden
belast. Aan het vraagstuk der afwenteling
wordt bij het uitwerken van de plannen
voor de nationale inkomsten- en winstbe
lasting de noodige aandacht besteed.
Minister wil niet leenen.
Met de leden die meenden te moeten
waarschuwen voor den nog steeds op de
regeering geoefenden aandrang tot ver
meerdering van het aantal onderwerpen
van staatszorg, acht de minister het aan
gaan van leeningen ter voorziening in den
financieelen nood verwerpelijk.
In den gedachtengang, die aan de in uit
zicht gestelde vrijstelling van personeele
belasting voor winkels, café's en restau
rants ten grondslag ligt, past een vrijstel
ling voor sociëteiten niet.
Ten aanzien van de belasting op land
goederen verwijst de minister naar de com-
missie-Bodenhausen, die aan het slot van
haar rapport voorstelt een verlaging van
de tarieven van de vermogensbelasting en
de verdedigingsbelasting 1, waardoor de
totale druk dier belastingen met plm.
8.000.000 zal verminderen. Met deze ver
mindering houdt de regeering bij haar be
lastingplannen rekening.
De klacht, dat de schatting van de ver
koopwaarde van groote landhuizen en
kasteelen nog veel te hoog is, acht de mi
nister ongegrond.
Ook in de Tweede Kamer toegezegde
nadere overweging van het denkbeeld
eener algemeene herziening van de belast
bare opbrengst der gebouwde eigendom
men heeft in het standpunt van den minis
ter, dat zulk een herziening wegens de
daaraan verbonden hooge kosten in de be
staande omstandigheden niet gerechtvaar
digd zou zijn, geen wijziging gebracht.
Het bankgeheim.
Overeenkomstig zijn in de Tweede Ka
mer gedane toezegging heeft de minister
zich tot den economischen raad gewend
met de vraag, wlke, naar het oordeel van
den raad, de directe en indirecte gevolgen
zouden zijn van een gedragslijn van de
belastingadministratie, waarby niet langer
gehandhaafd wordt het onderscheid dat
thans gemaakt wordt tusschen bank- en an
dere ondernemingen wat betreft het ge
bruik tegenover derden van bij controle
verkrijgbare en verkregen gegevens (dit is
ht bankgeheim, zooals het aan de ambte
naren is opgelegd).
Na ontvangst van het rapport van
den economischen raad zal de minis
ter de hier besproken aangelegenheid
opnieuw in overweging nemen.
De omzetbelasting.
De minister merkt op, dat tegen vrijstel
ling van goederen van omzetbelasting
zijnde een algemeene verbruiksbelasting
om redenen, ontleend aan den toestand in
bepaalde bedrijven, principieele bezwaren
bestaan. In dezen gedachtengang zou het
OQk op zich zelve niet juist zijn met het
°og op het geringe rendement van het
boschbezit vrijstelling voor hout in stam
men en takken te handhaven.
De commissie-Fleskens in zake tegemoet
koming aan groote gezinnen, heeft haar
rapport betreffende punten waarover de
minister haar advies heeft gevraagd, dezer
dagen uitgebracht.
De stijging der omzet van het rijksin-
koopbureau is een gevolg van het toene
mend gebruik, dat de rijksdiensten van het
bureau maken, waardoor voor 's lands
financiën belangrijke besparingen worden
verkregen.
Al is het van meetaf de bedoeling van de
regeering geweest, om door het werkfonds
inzonderheid die werken te doen uitvoeren,
welke geacht kunnen worden de economi
sch weerkracht van het land te versterken,
inch heeft het werkfonds in het belang van
werkverruiming, mede steun verleend
voor de vervroegde uitvoering van werken.
Egalisatiefonds.
De regeering heeft nimmer het doel van
"®t egalisatiefonds omschreven als tc zijn
een streven naar stabiliteit der wisselkoer
sen, daargelaten, dat dit een volkomen on
bereikbaar streven zou zijn.
Nogmaals moge worden herhaald welk
doel bij de instelling van het egalisatiefonds
heeft voorgezeten, n.1. schommelingen in
den guldenskoers, die een gevolg zijn van
verplaatsingen van belangrijke kapitalen,
welke op korten termijn worden aangehou
den en van speculatieve bewegingen, zoo
ver mogelijk te voorkomen, althans te be-
Perken.
Het spreekt voor zich, dat de regeering
Oy de bepaling van haar beleid op dit ge
bied rekening houdt met alle in aanmer
ing komende factoren. Zij kan zich echter
f inlaten met een discussie over de de-
®«s van dit beleid, aangezien geheimhou-
'hg daarvan een essentieel element is,
"geen bovendien door de staten-generaal
's aanvaard; ook wordt het nut daarvan
hoven twijfel gesteld door de jongste ont-
keling op monetair gebied.
In den afgeloopen nacht omstreeks half
r'e is bij het verplaatsen van ijzeren
t eunPilaren in de dominiale mijn te Kerk-
de de 44_jarjge gehuwde mijnwerker L.
eler uit Bleierheide onder vallend ge-
eente bedolven en gedood.
De speciale correspondent van Reuter,
die tot 24 uur geleden in Barcelona
vertoefd heeft en gisteravond juist in
Perpignan is aangekomen, telefoneert,
dat slechts een wonder Barcelona kan
redden.
Catalonië, zoo zegt hij verder, is bij
verrassing genomen. Tot het offensief
op 23 December begon, verwachtten de
regeeringstroepen niet een zoo over
weldigenden aanval en hadden zij een
zeer redelijk vertrouwen in de kracht
van hun nieuwe modelleger om weer
stand te bieden aan den vijand, gelijk
geschiedde in Maart en April.
Er werd dan ook geen algemeene mobili
satie afgekondigd, noch werden groote re
serves geoefend en geen poging werd ge
daan om forten te bouwen of doelmatigs
defensielinies aan te leggen nabij Barcelona.
Eerst toen de rechtschen de stad nader
den werd de algemeene mobilisatie afge
kondigd en een begin gemaakt met het aan
leggen van versterkingen. Thans mar-
cheeren zelfs jonge vrouwen naar het
front, gekleed in nauwsluitende jumpers
en broeken om zandzakken te vullen, de
ravitailleeringsdiensten te leiden en op an
dere manieren te helpen om den vijand op
een afstand te houden. Op het oogenblik
echter ziet het er naar uit, dat al deze po
gingen de rechtschen slechts kunnen ver
tragen tot de militaire voorraden en de za
ken van waarde geëvacueerd zullen zijn.
Een paniek onder de versche troepen, die
niet gewend waren aan het voortdurende
geschutvuur en de bombardementen, stelde
de rechtschen in staat om de vitale stel
lingen heen te trekken, die den weg naar
Montblanch en Taragona verdedigden. Ver
volgens stelde een gebrekkige verbinding
tusschen Listor's vyfde legercorps en Ta-
guena's vijftiende legercorps, van het
„Ebro-leger" van kolonel Modesto, de Ita
lianen in staat een wig te drijven, oostelijk
van Montblanch, door de bergen naar Vil-
lafranca en den gordel van open terrein
binnen te rukken, dié tot Marorell loopt.
Op deze wijze trokken de rechtschen om
de beide defensielinies heen en moesten de
regeeringstroepên op de derde linie terug
trekken.
Dit was echter slechts een verdedigings
linie op papier. Zij was in Werkelijkheid
niet voorbereid en er waren geen versche
reserves om de linie te houden. Zij werd
bezet door dezelfde troepen, die dag aan
dag, een maand lang, weerstand hadden
geboden aan het verschikkelijk beuken van
het moderne reChtsche geschut, dat van
overweldigend veel betere kwaliteit is dan
de verouderde kanonnen van de regeering,
aan de uit de lucht neerregenende bommen
en het machinegev/eervuur der vliegtuigen,
zooals dat zijn weerga waarschijnlijk niet
heeft in de geschiedenis. Toch is het regee-
ringsleger nog niet gebroken en zal het
waarschijnlijk opnieuw stand houden op de
berglinie, die op ongeveer 65 mijl loopt van
Solosona naar even ten zuiden van Vich en
vervolgens naar Arenys de Mar aan de
kust op 25 mijl van Barcelona.
Op de voorpagina drukken wij een foto af van een deel van Barcelona. Hier ziet men een ander deel der stad, die weldra
zal capituleeren.
Voortdurend gebombardeerd.
Vanaf gistermorgen zes uur is Barcelona
zoo vaak gebombardeerd, dat de stad
voortdurend in staat van alarm verkeerde.
Tot dusverre hebben de aanvallende piloten
slechts de havenzone gebombardeerd, die
tot bijna onherkenbare puinhopen herscha
pen is, een hel van vlammen en rook en
stof, waardoor de scheepvaart verward
werd.
Het lijdt geen twijfel, dat de rechtschen
thans Barcelona sparen, omdat zij de stad,
die waarschijnlijk spoedig in hun handen
zal zijn, niet willen vernielen. Het voort
durend ronken der vliegtuigen, het gedreun
der ontploffende bommen en het oorver-
doovend geratel van de luchtafweerkanon-
nen is bijna ondraaglijk voor de bevolking,
die nu al maanden lang op de grens van
verhongeren leeft.
Afgescheiden echter van den slag voor
haar prestige, zou in sommige opzichten
het verlies van Barcelona voor de regee-
ringspartij een voordeel vormen, aangezien
het haar bevrijden zou van het zeer groot
probleem om ruim een millioen niet-strij-
ders te voeden.
Toen ik uit Barcelona vertrok, verkeerde
de stad in angstige afwachting van de eer
ste granaat uit het zware rechtsche geschut.
Er heerschte geen paniek, maar een doel
bewust jachten, terwijl in de donkere stra
ten heimelijk vlugge figuren voorbij gingen.
Uit de regeeringsbureaux werden archie
ven, meubilair en voorwerpen van waarde
in groote menigten op vrachtauto's geladen,
die ze in noordelijke richting vervoerden
naar de dorpen, waar de presidentieele en
regeeringsbureaux verspreid zullen wor
den. Mijn nachtelijke rit langs den kustweg
werd niet door vliegtuigen onderbroken.
Er bewoog zich een gestadige, maar niet
omvangrijke stroom van verkeer in beide
richtingen.
DE ONTPLOFFING TE WEESP.
De heer Freen, die tijdens de ontplof
fing, welke zich gistermorgen heeft voor
gedaan in de fabriek van Philipsvan
Houten te Weesp, ernstige brandwonden
opliep en naar de Gerardus Majella
Stichting tè Bussum werd overgebracht,
is daar gistermiddag om vijf uur over
leden.
INBRAAK TE HILVERSUM.
Sieraden ter waarde van 1400
verdwenen.
Een inbreker, die gisteravond aan het
werk toog, heeft een zeer goeden slag gesla
gen!
Toen de dienstbode van de familie Van V.
aan den Soestdijkerstraatweg te Hilversum
gisteravond thuiskwam, hoorde zy in het
achterhuis van de villa eenig gestommel. Zij
ging op onderzoek uit en ontdekte, dat een
ruit van de bijkeuken was uitgesneden.
Bij verdere naspeuringen bleek, zoo meldt
het Vbld., dat de inbreker het heele huis
doorsnuffeld had. Daar géén enkele kast of
kamer afgesloten was geweest, had hij geen
deuren behoeven te forceeren.
In de slaapkamer van den heer en mevrouw
Van V. had hij een bijouteriekistje gevon
den, met een groote hoeveelheid kostbaar
heden. Hieruit zijn sieraden tot een waarde
van ongeveer 1400 verdwenen, bestaande
uit horloges, armbanden enz. Een gouden
potlood heeft hij waarschijnlijk laten vallen
en niet meer kunnen vinden, want het werd
later op den vloer teruggevonden.
De recherche is druk met het onderzoek
bezig.
DE „VEENDAM" HEEFT AVERIJ.
De „Veendam" van de Holland-Amerika-
lijn, op weg van Rotterdam naar New-York,
heeft schade beloopen aan de stuurboord-
schroefas. Het schip zet de reis met één
machine (bakboord) onder verminderde
snelheid voort. Men verwacht, dat de
Veendam" Zaterdag te New-York aan
komt.
LITHOYEN IN REP EN ROER.
Bijbels werden verscheurd.
Het Brabantsche Maasdorp Lithoyen
werd dezer dagen in rep en roer gebracht
door het feit, dat een aantal colporteurs
propaganda trachtten te maken voor de reli
gieuze beweging het Bijbel- en Tractaatge-
nootschap „De Wachttoren", aldus het Vbld
De colporteurs werden door een joelende
menigte gevolgd en toen de propagandisten
hun geschriften wilden verspreiden, werd
hun het propagandamateriaal en de bijbels
uit de handen gerukt en door de dorpelingen
verscheurd. De politie moest ingrijpen om
verdere wanordelijkheden te voorkomen,
waarna de colporteurs tot aan de grens der
gemeente werden gebracht.
De achtie, welke uitgaat van het Bijbel- en
Tractaatgenootschap „De Wachttoren" te
Heemstede wordt voornamelijk gevoerd on
der de katholieke bevolking van deze streek
en heeft het doel om aanhangers te verwer
ven voor de geloofsbeweging „Getuigen van
Jehovah". Het schijnt, dat propagandisten,
die zich voornamelijk toeleggen op huisbe
zoek, waarbij zij gebruik maken van gra-
mofoonplaten, waarop preken zijn vast
gelegd, niet zonder succes werken, want
de bisschop van 's Hertogenbosch heeft in de
katholieke pers en door aflezing van de kan
sel van alle kerken in het bisdom, tegen
deze actie gewaarschuwd.
Nederlandsche luchtpost verloren ge
gaan. - Tengevolge van het verongelukken
van een vliegtuig op de luchtlijn Karachi
Colombo op 11 Januari is een hoeveelheid
Nederlandsche post voor Madras verloren
gegaan. Deze post was verzonden met het
vliegtuig van den dienst Amsterdam
Bandoeng, dat op 5 Januari j.1. van Schiphol
is vertrokken.
De eerste Nederlandsche kleermakers
jaarbeurs geopend. - Onder groote belang
stelling is gistermorgen de eerste Neder
landsche kleermakers jaarbeurs in de Han
delsbeurs te Utrecht geopend.
De tentoonstelling, welke is georganiseerd
door den Algemeenen Nederlandschen Kleer
makers Patroonsbond (A.N.K.B.) en den
Bond van technische kleermakersclubs in
Nederland, genoot reeds terstond na de ope
ning veel belangstelling.
Auto raakte te water. - Gisteravond
wilde te Amsterdam een chauffeur van de
Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij met
zijn wagen, komende van de Reguliersgracht,
naar links de Prinsengracht oprijden, toen
plotseling de stuurinrichting van den wagen
onklaar geraakte. Het gevolg was, dat de
auto het water van de Prinsengracht inreed.
De bestuurder, een 37-jarige man, wist door
het openstaande raam van het portier van de
auto naar buiten te klimmen en een haak te
grijpen, waarmede enkele voorbijgangers
hem te hulp kwamen.
De opmarsch der rechtschen in Ca
talonië stelt de Fransche regeering voor
het probleem van een eventueelen
stroom van talrijke vluchtelingen naar
Fransch gebied.
Het is bekend, dat Alvarez del Vayo
speciaal naar Parijs is gekomen om
met de Fransche autoriteiten het pro
bleem te bestudeeren en dat hij daar
over met Bonnet heeft gesproken.
Vernomen wordt, dat de regeering van
Barcelona vroeg of de Fransche regeering
een contingent van ongeveer 50.000 uitge
wekenen kon opnemen. De Fransche regee
ring antwoordde, dat het haar onmogelijk
was een zoo groot aantal op te nemen, aan
gezien Frankrijk op dit gebied de limiet
van zijn mogelijkheden bereikt heeft. Bij
gevolg is de bewaking aan de Fransch
Spaansche grens versterkt. Er zijn echter
instructies gegeven, dat vrouwen, kinderen
en grijsaards, die zich aanmelden, niet te
ruggezonden mogen worden. Deze daad
van menschelijkheid mag echter slechts tot
een beperkt aantal worden uitgebreid.
Een neutrale zóne.
In de onmogelijkheid verkeerer.de om
alleen dit probleem op te lossen, zou de
Fransche regeering hebben voorgesteld om,
na overleg tusschen de rechtsche autoritei
ten en de Spaansche regeering, de Spaan
sche vluchtelingen bijeen te brengen in een
neutrale zóne op Spaansch gebied. Daar
zouden zij verzorgd en geholpen worden
door het daarvoor bestaande internationale
organisme, dat ook het toezicht zou uit
oefenen.
Uit Londen meldt Havas in dit verband,
dat het in een Fransch blad naar voren ge
brachte voorstel tot instelling van een neu
trale Fransch-Spaansche veiligheidszone
voor het opnemen van republikeinsche
vluchtelingen ingeval van een verovering
van Catalonië door Franco, in diplomatieke
moet natuurlijk in Britsche handen zijn te
recht gekomen. In de tweede plaats moet dit
stuk rare omzwervingen hebben gemaakt;
immers, het oude Capitool, dat zeer ernstig
door brand beschadigd was, heeft er na
hersteld te zijn twee vleugels by gekregen,
maar pas veel later. De eerste steen voor de
uitbreidingen werd in 1851 gelegd en in
een van die uitbreidingen is het Huis van
Afgevaardigden gevestigd. De oorlogsver
klaring van 1812, of liever de archiefcopy,
die te Washington gebleven was, moet dus
op de een of andere manier eenigen ty'd na
1851 naar den nieuwen vleugel zy'n ver
huisd.
Het bericht, dat wij hier geven, vermeldt
wel, dat de andere gevonden archivalia be
langrijk zijn, maar geeft geen nadere inlich
ting omtrent hun aard.
Engelsch schip in nood. - Gistermiddag
om 17 uur 50 heeft het Engelsche s.s.
Huntress noodsignalen uitgezonden, aange
zien een lek was ontstaan in het voorschip.
De Huntress bevindt zich op 41 graden 26
min. Noorderbreedte en 3 graden 52 min.
Westerlengte. Het vraagt onmiddellyken
bijstand.
Dwangarbeid voor de jeugd? - De staats
secretaris van het Duitsche minister van
justitie, dr. Freisler, heeft tijdens een
bijeenkomst van leiders van de Hitler-jeugd
aanbevolen. Deze straf zou dan toegepast
moeten worden by buitengewoon ernstige
misdaden zooals beroovingen en brandstich
ting, zij zouden moeten worden ondergaan
in speciale jeugdgevangenissen. Dr. Freisler
was voorts van meening, dat na aanhouding
de opsluiting niet zou moeten worden be
schouwd als een gevangensstraf en dat zij
niet zouden moeten worden ingeschreven in
het strafregister. De jeugdige delinquent zou
door de aanhouding reeds den schrikt te pak
ken krijgen, en dit zou reeds als een vol
doende waarschuwing gelden.
Aanvulling tekort arbeidskrachten
met katten. - De Rijksduitsche Beroeps-
bond van Kattenfokkers, aangesloten bij den
Rijksduitschen Bond van Huisdierenfokkers,
heeft besloten, dat de katten in het Duitsche
rijk meer ingesteld dienen te worden op het
feilen strijd tegen deze schadelijke dieren
aan te binden en hun aantal te verminderen.
De organisatie verklaart, dat ieder jaar
150.000 personen noodig zouden zijn om de
schade te herstellen, welke door ratten ver
oorzaakt wordt.
kringen te Londen met grootebelangstel-Invangen van ratten en "luizen, teneinde een
ling is opgenomen.
Ofschoon geen enkel concreet plan in de
zen zin nog formeel is ingediend door eenig
land, gelooven dezelfde kringen, dat het
niet-inmengingscomité aangewezen zou zijn
om de practische uitvoering ervan te be
studeeren. In verband hiermede merkt men
op, dat de zóne voor het bijeenbrengen der
vluchtelingen waarschijnlijk op Fransch
gebied zou moeten zijn gelegen, aangezien
men sterk betwijfelt of de rechtsche auto
riteiten het denkbeeld zouden aanvaarden.
Het verblijf der vluchtelingen zou tot den
minimumtij d beperkt moeten worden, wel
ke noodig zou zijn voor een keuze betref
fende de definitieve bestemming: rechtsch
gebied, regeeringsgebied of evacuatie naar
een land, dat hen wil opnemen.
Volgens inlichtingen uit goede, particu
liere bron, zouden de regeeringen van Me
xico en Chili bereid zijn contingenten
vluchtelingen op te nemen, die in geval
van een definitieve overwinning van Franco
zouden weigeren naar Spanje terug te
keeren.
Een schoonmaakster, die haar nederig
werk verricht in 't Capitool te Washington,
heeft bij het schoonmaken van oude kasten
en schrijftafels een ongelooflijk interessante
vondst gedaan, n.1. niet meer of minder dan
de oorspronkelijke oorlogsverklaring van de
Ver. Staten aan Engeland in 1812. Het stuk
werd aangetroffen in een klein vertrek in
de kelderverdieping onder de ruimten van
het Huis van Afgevaardigden. Men meende,
dat het stuk verloren was gegaan met
andere belangrijke documenten bij den
brand van 1814, aangestoken door de
Engelschen. Het stuk zat in een pak, waar
omheen bruin papier, was gewikkeld; het
zat dik onder het stof. Andere historische
relieken werden in een zoldervertrekje ge-
venden vlak bij den koepel van het Capi
tool.
Dit bericht geeft anle'ding tot het plaat
sen van enkele vraagteekens. In de eerste
plaats is de oorlogsverklaring vermoedelijk
de officiëele archiefcopy, die te Washington
gebleven Is. De geschreven verklaring zelf
Voetbal.
BERGEN—SPORTERS 5—2.
Bergen heeft een verdiende overwinning
op de Sporters behaald.
Bij vleugen gaf de thuisclub goed spel te
zien, al dient niet te worden verheeld, dat
het spelpeil van tyd tot tijd bedenkelijk
zakte. Hoewel Sporters technisch niet de
mindere was, speelde de ploeg veel minder
doortastend dan de vurige Bergenaren. Het
is jammer dat enkele spelers bij de thuis
club in hun enthousiasme wel eens over
gaan tot een ietwat te forsch spel; mede als
gevolg hiervan worden de gemoederen in
het veld wel eens onnoodig gespannen.
Verblijdend was de schotvaardigheid van
de Bergensche voorhoede; voortdurend
werd het doel der gasten met felle schoten
onder handen genomen; de Hoornsche kee
per, welke zich uitstekend weerde, had als
gevolg daarvan druk werk, doch hield er
heel wat ballen uit.
In het begin was Sporters sterker. Het
begon voor hen veelbelovend. Het doel van
Bergen ontsnapte enkele malen op het nip
pertje. Hoewel de B.-achterhoede zich flink
weerde en in het algemeen den aanval van
S. de baas was, kon zij toch niet verhinde
ren dat S. het eerste doelpunt maakte. Dit
was Bergen te kras en felle aanvallen volg
den. De middenlinie stuwde voortdurend
op. Tenslotte werd gelijk gemaakt met een
schot van Plomp, dat door een achterspeler
van de tegenpartij van richting werd ver
anderd. Sindsdien had S. niet veel meer in
te brengen. Hoewel de Horineezen dapper
bleven volhouden, werd de stand geleide
lijk tot 51 opgevoerd, waarna de gasten
nog een verdiend tegenpunt scoorden.
De scheidsrechter nam eenige zonder
linge beslissingen.