r LIT SE N V AN HET w ITTE DOEK-
TOCH ZOOVER.
ZOO NABIJ EN
„Ik maak nooit meer
een zwart-witte film",
De toekomst aan de kleurenfilm?
ONZE BIOSCOPEN.
zegt WILLIAM A. WELLMAN.
„DE GROOTE GAMBINI".
Harmonie.
In het theater Harmonie loopt deze week
(hedenavond niet) de'film „De Groote
Gambini, een alleszins gelukkige combina
tie van humor en spanning. Een spannen
de moordgeschiedenis, een goed geslaagde
„thriller" is op origineele wijze behandeld,
en wel zóó, dat (zooals nogal eens het ge
val is) het onmisbare element humor niet
ontbreekt.
De „Groote Gambini" weet uit het war
net van losse gegevens de oplossing van
het drama te vinden. En deze is we zou
den haast zeggen: natuurlijk heel anders
dan de toeschouwer verwacht. Een perfec
te „Kriminal-film" met een zeer goede
creatie van Akim Tamiroff. Voorts zijn de
belangrijkste figuren in deze film Marian
Marsh en John Trent. Zij vormen het paar,
dat bestemd is het blije einde te verze
keren.
Een Paramount-product, dat onder lei
ding van Adolph Zukor geworden is tot
een sensatie-film, die niet alleen spanning
maar ook ontspanning brengt door het
verrassend spel van Akim Tamiroff.
Het voorprogramma bracht ondermeer
Paramount-nieuws, dat als steeds interes
sant actueel bleek te zijn.
DE AVONTUREN VAN ROBIN HOOD.
City-theater.
Er is een tijd geweest, dat Douglas Fair-
banks de ongrijpbare avonturier was, de
man, die overal op het juiste moment ver
scheen om de misdaad te straffen en on-
schuldigen van den dood te redden. Sinds
Dumas zijn Drie Muskettiers Schreef, heeft
het volk zijn liefde voor de avonturen van
dappere mannen, die zich met hun zwaard
een weg naar de gerechtigdheid banen, nog
niet verloren. Figuren als Zorro hebben op
het witte doek ontelbare bewonderaars ge
trokken, maar Fairbanks is niet meer de
acrobaat van een twintig jaar geleden en er
moest naar een ander uitgezien worden om
hem in dergelijke populaire films te ver
vangen.
Daarvoor een filmheld te vinden is alles
behalve gemakkelijk. Hij moet jong zijn en
mooi zoodat hij vrouwenharten kan ver
overen, hij moet stoutmoedig zijn en dat is
op de film niet zoo moeilijk, maar wel wat
daar nog bij komt. Want de stoutmoedige
figuur, die zich vrijwillig in duizend avon
turen stort moet kunnen schermen als een
volleerd zwaardvechter, hij moet kunnen
springen en vechten, hij moet klimmen als
een aap en schieten als de beste boogschut
ter van een schuttersgilde.
Zoo'n man is Errol Flyne en als Robin
Hood, de stoutmoedige verdediger van de
rechten der verdrukte Saksers onder de
heerschappij van Prins Jan, is hij onbe
taalbaar. Hij past in den tijd van Richard
Leeuwenhart toen pijl en boog de schiet
wapens waren en de strijd van man tegen
man met den degen werd uitgevochten.
Hier is hij de bevrijder van het verdruk
te volk, dat nog altijd hoopt, dat Richard,
die ter kruistocht ging, zal terugkeeren,
maar dat intusschen door diens verrader
lijken broeder Prins Jan op de schande
lijkste wijze onderdrukt, gemarteld en ver
volgd wordt. Hoe prachtig ge aft deze kleu
renfilm de cude kasteelen weer waar de
edelen hun groteske maaltijden houden,
waar de kerkers diep en donker zijn en de
hellebardiers ruwe kerels, die voor elk
karweitje gereed staan.
Het is de geheimzinnige Robin Hood, die
het verdrukte volk om zich verzamelt en
met zijn volgelingen, die oogenschijnlijk
struikroovers, maar in werkelijkheid trou
we onderdanen van koning Richard zijn,
het duistere spel van Prins Jan en zijn sa
tellieten weet te verhinderen.
De toeschouwers kunnen naar hartelust
genieten van ontelbare wonderlijke avon
turen en van staaltjes van zeldzamen durf
en koelbloedigheid. Een liefdesgeschiedenis
met 's konings nicht Olivia DeHavilland
geeft de historie nog een romantisch
tintje en wanneer aan het slot de deugd
beloond en de misdaad gestraft wordt, is er
slechts één conclusie over de kwaliteit van
deze boeiende film: zij is, mede door haar
scherpe opnamen en prachtige kleuren, on
verbeterlijk.
Vooraf veel wereldnieuws, een screen-
song, een pracht-opname van de Hawai-
eilanden en een allergezelligste zang- en
dansfilm.
'T BEGON IN CHINA.
Victoria-theater.
V begon in China, de concurrentiestrijd
tusschen de Amerikaansche filmoperateurs
Hunter (Clark Gable) en Dennis (Walter
Pidgeon, maar ook hun strijd om de genegen
heid van de vliegenierster Alma Harding. In
beide is de strijd heftig, maar nooit vergeten
zy hun beroep; daar zorgen trouwens de
maatschappijen, waarvoor zij werken, wel
voor, want het ontbreekt niet aan aanmanin
gen om actueele foto's: vooral bomaanslagen.
En dan ensceneeren de heeren deze zelf
maar, waarbij de een den ander poogt te
overtroeven niet altijd met even faire
middelen. Daarna wordt in Amerika de strijd
voortgezet, altijd op zoek naar iets bijzon-
ders. Hunter en Alma, die dan samen voor
eenzelfde maatschappij werken, hebben een
primeur, een brandend munitieschip, maar
dan volgt beider ontslag en ook dat van
Dennis, doordat iets van een opname u;t
China bekend wordt.
De opwindende avonturen zijn nog niet
ten einde, want Alma wordt in de gelegen
heid gesteld haar sedert lang verdwenen
broer, die met zijn vliegmachine was terecht
gekomen onder een barbaarschen negerstam,
op te sporen. Weder langs soms slinksche
wegen zien we het drietal weer bijeen
niet als vrienden en dan gaat het over en
door het oerwoud, Hunter en zijn helper per
boot, Alma en Dennis met een watervlieg
tuig. De twee eerstgenoemden vinden den
vermiste op het moment, dat hij op het punt
staat geofferd te worden en dan spelen zij
door het afdraaien van een geluidsfilm voor
groote toovenaars.
Het spreekt vanzelf, dat het hier niet bij
blijft: er komt een redding met het water
vliegtuig en als men dan in den waan ver
keert, dat de „groote toovenaars" veronge
lukt zullen zijn, verneemt men hun redding
en aller behouden terugkomst met een slot,
dat na een film als deze wel komen moest.
Inderdaad, deze rolprent met haar schat
van natuuropnamen brengt de eene sensatie
na de andere, met grappige en spannende
momenten, waarin vindingrijkheid, koel
bloedigheid en durf om den voorrang strij
den.
Het voorprogramma brengt in zijn jour
nalen draaf-, vlieg- en wintersport, militair
vertoon, nieuwe dameshoeden in Amerika,
nieuwjaarviering op de Philippijnen en nog
veel meer; een drukdoenige gekleurde tee
kenfilm en een klucht, waarin Spanky en
zijn negervriendje weer tot de hoofdperso
nen behooren.
DERDE BLAD.
derne ingenieursverrichtingen. De groote
evolutie in de gereedschappen dateert juist
van na dien tijd
„Zoo nabij en toch zoo ver" is de titel van
dit opstel, maar hij zou het tevens van deze
film kunnen zijn. Zoo nabij, want de tweede
helft der negentiende eeuw behoort voor
zeker tot de allerjongste geschiedenis
Zoo vèr, zoo onmetelijk ver, want die tijd is
ons onbegrijpelijk vreemd.
In dien tijd leefde en streefde Ferdinand
de Lesseps. Deze film is romantisch en daar
om dichten de makers van dezen rolprent
den genialen Franschman qen liefde toe voor
Engéne de Montyo, de latere gemalin van
Keizer Napoleon III.
Deze grandiose film brengt ons inderdaad
een verzonken wereld terug niet het Niet. De
Tweede Fransche Republiek en het Tweede
Keizerrijk, Disraeli, Gladstone, Franz List,
Victor Hugo namen en gestalten, schim
men uit het jongst verleden zij leven
voor ons op in een voor hen herbouwde
wereld. We rijden in een rijtuigje door Pa
rijs van 1860 en verbazen ons over de reali
teit ervan, tegelijkertijd: over het ten een en-
maal voorbije So near and yet so far!
Middelerwijl gaat het om het Suezkanaal.
Een grootsch project omdat het logisch en
voor de hand liggend was en'niemand
er aan wou. Een merkwaardig plan, omdat
het zulk een victorie werd, die zou worden
gevolgd door den nederlaag van het Panama
kanaal, dat veel modernere hulpmiddelen
zou krijgen. Domheid, bekrompenheid en
bijgeloof waren vijanden, waartegen De Les-
redenen is ook, dat de spelers schijnen te
léven. In zwart en wit blijven zij tenslotte
altijd maar bewegende portretten. In kleu
ren worden zij natuurlijk en echt.
Met achtergronden valit ook meer te be
reiken, wanneer men ze kleurt. Beter dan
zwart en wit kunnen kleuren een bepaal
de sfeer scheppen. Het verbanid tusschen
kleuren en stemmingen voelt de mensch
intuïtief. Daarvandaan ook uitdrukkingen
als „een rozige toekomst", „een zwarte blad
zijde", „hij is wat bleu". Door het gebruik
van bepaalde kleuren in den achtergrond
kan de regisseur het publiek in een be
paalde stemming brengen. Sommige scènes
in „Mannen met Vleugels" hebben daardoor
iets bijzonder onheilspellends gekregen
en ook het tegengestelde is te bewerken.
Ik heb de laatste jaren duizenden meters
kleurenfilm bestudeerd, bij het maken van
films als „Een ster wordt geboren" en
„Nothing sacred". Ik kwam in beide films
tot de conclusie, dat de gemoedsbewegin
gen van Carole Lombard en Janet Gaynor
op het doek beter overkwamen in kleuren
dan in de zwart-witte proefopnamen, die
we óók gemaakt hebben. Niet alleen, dat de
toeschouwer meer emoties aanvoelt in een
gezicht in natuurlijke kleuren, maar de spe
ler geeft zich meer.
In „Mannen met Vleugels" vormde de
kleur in zooverre soms een probleem, dat
de film historische feiten uitbeeldt, en ge
schiedschrijvers teekenen alles in zwart op
wit op, en ook foto's zijn vrijwel altijd on
gekleurd. Alleen eventueele schilderijen
door tijdgenooten kunnen nog eenig hou
vast geven alsook de beschrijvingen van
wat wijdloopiger literatoren. Veel nazoeke-
rij was bijgevolg noodig om te zorgen, dat
alles werd weergegeven in de kleuren van
destijds. Maar de voorbereidingen voor een
film eischen tóch altijd veel tijd, en dat
was dus minder. En zoodra we verder dan
veertig jaar terugwerken hoeven de kleu
ren niet meer zoo pijnlijk authentiek te zijn,
om de eenvoudige reden, dat er practisch
geen ooggetuigen van destijds meer in leven
zijn, of althans de scène zullen aanschou
wen.
Ik heb al eerder verklaard, dat ik nooit
en te nimmer meer een zwart-witte film
wil regisseeren. En nu ik het resultaat ge
zien heb, dat wij met kleuren in „Mannen
zonder Vleugels" hebben bereikt, herhaal
ik dat met des te meer nadruk. Wie zou
het ooit in zijn hoofd halen om een heel
huis in zwarte, witte en grijze tinten te
schilderen, zoolang er nog kleuren te krijgen
zijn? En ik geloof niet, dat er veel fabri
kanten zijn, wier producten door kleuren
worden opgevroolijkt en verrijkt, die tot
zwart-witte motieven zouden willen terug
keeren. En zoo is het dan ook mijn mee
ning, dat een regisseur, die voortgaat met
het maken van zwart-witte films, terwijl
een complete regenboog voor het grijpen
staat, nogal dwaas doet.
De technicolor-camera gaat de lucht in!
Tijdens de opnamen voor Paramounts „Mannen met vleugels".
Wij kinderen uit de Eeuw der Techniek
durven ieder plan aan. Wij hebben den hef
boom en het zwartepunt, die de klassieke
voorwaarden vormen, tot de wonderlijkste
wonderwerken en we hebben nog véél meer
bovendien. Wij herinneren ons niet langer,
dat wij zwakke menschenhanden hebben,
wij kennen geen afstand meer tusschen
droom en werkelijkheid, tusschen wensch en
mogelijkheid: alles is binnen ons bereik.
De beroemde veertig eeuwen, waarvan
Napoleon gewag maakte, scheiden ons van
de Egyptische koningspyramiden. In de
dagen van Cheops had de mensch wèl het
besef van zijn twee handen maar deins
de hij voor eenig ingenieurswerk terug?
Hóé zij het wonderwerk voltrokken, blijft
een raadsel, maar de Pyramiden staan er tot
aan den jongsten dag, om met fierheid te
verkondigen, wat in de Oudste Oudheid mo
gelijk is geweest.
De jongste tijd vestigt onze aandacht weer
op het Suez-kanaal, nu Italië over dit onder
werp den trom geroerd heeft. En het toeval,
wil, dat juist terzelfder tijd een filmpre
mière is te wachten van een 20th Century-
Foxproduct, getiteld: „Suez"
Schijnbaar zijn dit alles onsamenhangen
de dingen, maar in werkelijkheid is het ver
band intens. Immers: de film „Suez" ver
tolkt de wordingsgeschiedenis van het ka
naal. En dit ingenieurswerk is feitelijk een
der allerlaaste ingenieursprestaties van vóór
het technische tijdperk. Ik bedoel: qua tech
niek staat het graven van dit kanaal dichter
bij den pyramidenbouw, dgn by onze mo-
seps moest strijden. Maar evenzeer tegen list,
lage politiek, intriges
En bij dit alles kwam het eindelooze
woestijnzand, kwam het afschuwelijk kli
maat, kwam de Simoen Deze film biedt
ons een wervelstorm van een ontzettende
vernietigende kracht
Ingenieurswerk! Want men onderschatte
het niet, zulk een film te maken, zulke op
namen te doen slagen!
Volledigheidshalve vermeld ik Tyrone
Power, Loretta Young en Annabella, die de
hoofdrollen vervullen. Maar het boeiendst
van al is het onderwerp: „Suez"
Loretta Young (Eugènie de Montijo)
en Tyrone Power (Ferdinand de Lesseps)
in de groote 20th Century-Foxfilm
SUEZ
S—
Geregeld vragen de menschen mij. hoe ik
over de toekomst van de kleurenfilm denk,
en sinds kort is mijn antwoord steevast:
„Zie de opnamen van het luchtgevecht in
„Mannen met Vleugels!"
Volgens mij laat dit onderdeel van het
groote vlieg-epos, dat ik juist voor Para-
mount gemaakt heb, beter zien wat kleur
vermag dan eenige andere kleurenscène tot
dusver gefotografeerd.
De kleurenfilm triomfeert sinds de kleu-
rencamera zoo geperfectionneerd is gewor
den, dat hij actie-scènes en snel bewegende
dingen feilloos kan registreeren. Kleuren-
camera's, gemonteerd onder, boven of ach
ter op vliegtuigen, en ingesteld op andere
machines, die ook in de lucht zijn, hebben
nu bewezen, dat kleurenopnamen onder
alle omstandigheden even helder en scherp
kunnen zijn als zwart-witte. In „Mannen
met Vleugels" ziet u opnamen van vlieg
tuigen, die 300 K.M. per uur „deden" en
soms vloog de machine met de camera dan
nog in de tegenovergestelde richting met
een snelheid van 150 K.M. per uur.
De blauwe hemel wordt nu ook blauw
weergegeven en niet grijs. De wolken heb
ben allemaal hun eigen typische kleurtje en
ook hun blauwe en gouden tinten komen
over. De kleurige vliegtuigen (en vooral
de Duitsche oorlogsvliegers schilderden
hun eskaders graag in alle kleuren van de
regenboog) steken prachtig en scherp af
tegen den etherischen achtergrond. De aar
de soms wel twee kilometer in de diepte
De regisseur van Paramounts
nieuwe vlieg-epos „Mannen met
Vleugels",
WILLIAM A. WELLMAN,
zegt in dit artikel, waarom hij
gelooft, dat de kleurenfilm de
zwart-witte film zal verdringen.
Al hoeft men het niet geheel met
hem eens te zijn, dan kan men
toch de rake argumentatie in dit
artikel bewonderen, dat boven
dien zeer actueel is nu alom een
kentering ten goede in de waar
deering van de kleurenfilm valt
waar te nemen, dank zij de ver
bluffende perfectie, die thans is
bereikt.
gelegen verschijnt met al zijn details op
het doek.
De kleur geeft in dit soort films het pu
bliek het gevoel zelf in de lucht te zijn
het gevoel van mee te vliegen. Zwart-witte
beelden doen dat niet, als we de paar men
schen, die kleurenblind zijn, buiten be
schouwing laten.
Kleuren hebben nu eenmaal een natuur
lijke beeldende kracht, en volgens mij zal
er een tijd komen, dat alle films in kleu
ren zullen worden opgenomen. Een van de
Een tweetal foto's uit de film „Robin
Hood", een product van Warner Bros.
Pbot. Prol. Kieoll-Ufa
Zarah Leander, een der bekendste Ufa-actrices van het huidige Duitschland.
Andere kleurenfilms.
Ook andere maatschappijen legden zich
toe op het vervaardigen van kleurenfilms.
Zoo nemen we hier van het product der
Warner Bros, een paar foto's op uit de film
„Robin Hood", eveneens geheel in Techni-
color uitgevoerd. Het is de avontuurlijke en
zeer romantische historie van den ridder
lijken struikroover, die zijn volk verloste.
Een zeer vrije bewerking van de historische
figuur Sir Robin Hood van Locksley uit den
tijd van de Kruistochten.