dagblad voor alkmaar en omstreken.
Troepenconcentratie aan de Tsjechische grens.
Troepenbeweging in Midden-Europa.
Duitsche inmenging in de gebeurtenissen
in Tsjecho-Slowakije.
No. 62 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Dinsdag 14 Maart 1939
141e Jaargang
Duitsche troepenconcentratie.
Duitschland, dat ten nauwste betrokken is bij' de gebeurte
nissen in Tsjecho-Slowakije, hee.t diverse troepen aan de
Tsjechische grens geconcentreerd. Volgens Havas zou er een
leger van 250.000 man gereed liggen, dee's in Dresden,
deels in Leipzig, deels in Chemnitz en deels in Weenen.
Een ander bericht uit München meldt, dat gisteren aldaar
plotseling de reservisten van de lichting 1913 werden opge
roepen. Velen hunner moesten* hun werk in den steek laten.
De betrokken troepen waren voor het meerendeel gemechani
seerde detachementen, sómmige met licht geschut, lucht-
aiweerkanonnen en pantserwagens.
TISO BIJ HITLER.
Vier bomaanslagen
te Bratislava.
Incidenten in Iglau.
Slowakije onafhankelijk.
Hongaarsche troepen over
de grens.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco dooi Set geheele Rijk f 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE ADVER lENHENs
Van 1—5 regels 1 25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat Groote letters naar nlaatsruimte.
Brieven franco aan de N V Boek- en HandeUdr"k-
kerij v h. HERMS COSTER ZOON. Voordam C 9,
postgiro 37060. Telei 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Met spanning volgt men het verloop van de gebeurtenissen in Tsjecho-
Slowakije, waar de ontwikkeling van den toestand sterk doet herinneren
aan het September-drama in 1938. Mag men de Duitsche pers gelooven
en men doet goed de Duitsche berichten met de noodige reserve te aanvaar
den, want zy zyn buitengewoon sensationeeldan zou de toestand in dat
land van uur tot uur dreigender worden.
De Tsjechische militairen zouden verder gister na den middag elke terug
houdendheid hebben laten varen. Bovendien zou Sidor den toestand in
Bratislawa niet meer meester zijn, maar zou hy geheel afhankelijk zijn van de
houding van het leger. Zwaarbewapende Tsjechen houden den aanlegsteiger
bezet en in het museum zyn mitrailleurs in stelling gebracht. Zulks is
ook gebeurd in het universiteitsgebouw, dat tegenover het regeeringsgc-
bouw staat. Bovendien hebben de militairen een groot aantal tanks in
gereedheid gebracht.
Door Hitier naar Berlyn genoodigd,
is de afgetreden premier van Slowa
kije, mgi\ Tiso, daar gisternamiddag
per vliegtuig aangekomen. Even over
zessen arriveerde hij op de rijkskan
selarij, waar hij officieel door de op
den „Ehrenhof" opgestelde lijfwacht
van Hitier inet tromgeroffel werd be
groet, ofschoon Tiso eigenlijk op het
oogenblik geen openbaar ambt in
Slowakije bekleedt.
De besprekingen tusschen Hitier en
mgr. Tiso "gonnen om 6.30 uur en
duurden ongeveer 40 minuten. Tiso
vertrok in een gesloten auto van de
rijkskanselarij. Wederom stond de lijf
wacht aangetreden en werden de
trommels geroerd.
Na zijn onderhoud met Hitier heeft
mgr. Tiso gisteravond een telefonische
bespreking gevoerd met den Slo-
waakschen minister-president Sidor
n Pressburg.
"?ze verklaarde zich op Tiso's verzoek
reid, hedenmorgen om 10 uur den
nvaakschen landdag bijeen te
apen.
Zooals bekend, heeft Sidor Zondag de
oorspronkelijk op Dinsdag te houden zit
ting uitgesteld tot 28 Maart, hetgeen in de
Duitsche pers scherp gecritiseerd werd als
een maatregel, om de wettelijke vertegen
woordiging van het Slowaakse! e volk
machteloos te maken.
Tiso zal in de landdagzitt.ng van heden
persoonlijk aanwezig zijn. Er zal een ver
klaring over de situatie worden voorge
lezen.
In een officieel communiqué wordt be
vestigd, dat Tiso bij zijn bezoek aan Ber
lijn vergezeld was van den Slowaakschen
minister Durchansky die ook aan de be
sprekingen met Hitier heeft deelgenomen.
De Tsjecho-Slowaaksche gezant te
Berlijn Mastny die in het geheel niet over
de visite van mgr. Tiso was ingelicht heeft
gisteravond een bezoek gebracht aan het
ministerie van buitenlandsche zaken om
te informeeren naar de houding van de
rijksregeering. Hem werd medegedeeld dat
op het oogenblik niets gezegd kan worden.
In den loop van den avond zou hij zich
nogmaals aan het ministerie kunnen ver
voegen.
Duitsche nota.
Naar verluidt is intusschen te Praag
een Duitsche nota overhandigd en men
meent te weten dat deze twee eischen be
vat nl. de verdeeling van Tsjecho-Slowa-
kije in drie zelfstandige staten resp. voor
de Tsjechen, de Slowaken en de Karpatho-
Oekrainers en ten tweede een wijziging
in de Tsjechische regeering, waaruit de
generaals Elias en Sirovy zouden moeten
verdwijnen.
De houding van Duitschland.
In officieele Duitsche kringen verklaart
men niets te weten van een nota in ulti-
matievèri vorm, welke gister door Duitsch
land aan Tsjecho-Slowakije zou zijn ge
zonden.
De lectuur der Duitsche bladen en de
inlichtingen, die men in welingelichte
kringen krijgt, versterken bij alle buiten
landsche waarnemers den indruk, dat men
aan den vooravond staat van vérstrekken
de gebeurtenissen.
Hoewel men in politieke Duitsche krin
gen voortgaat de argumenten naar voren
e brengen, volgens welke Duischland geen
afstand kan doen van zijn politiek, die ge
baseerd is op het zelfbeschikkingsrecht
der volken, zonder zich het verwijt op den
hals te halen een imperialistische politiek
in zuidoost Europa te voeten, wordt toch
de indruk in buitenlandsche kringen te
Berlijn versterkt, dat deze argumenten
sinds twee dagen veel van hun waarde
hebben verloren. Het schijnt, dat de zekere
teleurstellingen, die sinds zes maanden
opgehoopt zijn betreffende de houding
van het nieuwe Tsjecho-Slowakije jegens
Duitschland, de invloedrijke kringen van
Duitschland er meer en meer toe doet
overhellen de oplossing, die geschapen is
door de accoorden van München en de
arbitrage van Weenen, opnieuw te be
zien, en daarbij van den aanvang af op
nieuw et werk ter hand te nemen van het
statuut van den Tsjecho-Slowaakschen
staat.
Op het oogenblik weet men nog niet,
welk lot beschoren is in de nieuwe combi
naties, die opgebouwd worden, aan de
Karpathische Oekraïne, maar het schijnt
wel, volgens zekere aanduidingen, dat dit
gebied onder Hongaarsche controle zou
moeten gaan, waarmede het zou op
houden een soort „Piemont" te vormen, dat
verontrustend is voor Polen bij de eischen
betreffende een onafhankelijken Dekrain-
schen staat. Ondanks de tegenspraken
houden de geruchten over Duitsche troe
penbewegingen aan de Tsjecho-Slowaak-
sch grenzen den geheelen dag aan.
In den afgeloopen nacht zijn te
Bratislava vier bomaanslagen
gepleegd. Door een van deze
aanslagen is de machinekamer en
de redactiebureaux van het nati-
naal-socialistische orgaan „Grenz-
bote" ernstig beschadigd. Naar
verluidt zijn zes personen om het
leven gekomen.
Ten Zuiden van Budweis aan de
Duitsch-Boheemsche grens is een
sterke concentratie van Duitsche
gemotoriseerde troepen opge
merkt.
Uit Iglau (een provincie met een groote
Duitsche minderheid) meldt het Duitsche
Nieuwsbureau, dat de vervolgingen der
Duitschers door Tsjechische militairen daar
voortduren. „In den loop van gisteren is een
transport Tsjechische communisten, die als
emigranten uit Sudeten-Duitsche gebieden
tot dusverre te Praag verbleven, in Iglau
aangekomen. Tot dusverre zijn veertien Duit
schers zwaar en acht licht gewond. De bot
singen duren voort. De verbinding tusschen
de Duitsche grens en Iglau is verbroken".
„Gisteren zijn voorts volksduitschers naar
het arbeidsbureau te Iglau getrokken. Zij
eischten hulp in den noodtoestand, die ont
staan is doordat pensioengerechtigden van
de tabaksfabrieken onder nietige voorwend
sels hun pensioenen niet krijgen uitbetaald.
De gendarmerie trad met het blanke wapen
tegen de wanhopigen op. Een Duitscher,
Brunner genaamd, is gearresteerd. Bij de
botsingen werden 50 personen' gewond, van
wie 10 zwaar. Bij een arts meldden zich
tien personen om behandeld te Worden aan,
vier hunner waren zwaar gewond. Een grijs
aard was tegen den grond geslagen en met
een bajonet in de hand gestoken. De overige
gewonden kregen meerendeels bajonetsteken
of verwondingen, die veroorzaakt zijn door
gummiknuppels.
Een ander bericht van het Duitsche
Nieuwsbureau meldt: „Naar in verband met
de incidenten in het taaleiland van Iglau ge
meld wordt, is het in Misching en Seelenz
tot zware botsingen gekomen. De haken-
kruisvlaggen werden van de huizen der
volksduitschers omlaaggehaald en gehoond.
De Tsjechen trokken door de dorpen en rie
pen o.a.: „De Duitschers eruit, Stalin er in".
Een groote opwinding heeft zich van de Duit
sche bevolking meester gemaakt."
Naar de Zeit uit Brünn (Brno) verneemt,
is na een opwindenden nacht de toestand
daar nog steeds gespannen. De politieautori
teiten hebben bij decreet een verbod uitge
vaardigd voor Duitsche scholieren om na
zes uur des middags uit te gaan. Van hel
Duitsche onderwijzende personeel wordt ge-
eischt, dat toezicht zal worden uitgeoefend
op de nakoming van het verbod. In volks-
duitsche kringen is men ongerust ten aanzien
van de avonduren van heden. De nacht op
Maandag is uiterst stormachtig verloopen. In
troepen trokken Tsjechen door de verschil
lende deelen der stad. Waar een Duitscher
gezien werd, werd hij vervolgd. Er werd ge
roepen „Leve Benesj", „Wij willen Benesj
terug". Eerst laat in den nacht drong de
politie de betoogers naar de buitenwijken
weg. Naar de Zeit voorts meldt, is Zondag
morgen een aanzienlijk Duitsch koopman,
die een hakenkruisinsigne droeg, door Tsje
chen bedreigd.
Verdere Duitsche berichten uit Iglau.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldde gister
avond laat nog uit Iglau:
„Hedenmiddag patrouilleerden in Iglau
manschappen van de Tsjechische nationale
garde met stalen helm en bajonet op het
geweer. Steeds opnieuw werden Duitschers
lastig gevallen. Ook zijn hier geruchten ver
spreid, volgens welke de Tsjechische marxis
ten zich wapenen, de toestand is zeer ver
ontrustend. Men neemt aan, dat het in de
avonduren tot verdere botsingen komt.
Uit Giesshübel zijn gearresteerde Duit
schers naar elders overgebracht. Over hun
lot is niets bekend. De plaats zelf is door
Tsjechische gendarmerie volkomen afgeslo
ten. De bevolking is voor een groot deel de
bosschen in gevlucht.
Er worden thans ook bijzonderheden be
kend over gewonden in Giesshübel. De Duit
scher Dohaeusel en het nat.-soc. gemeente
raadslid Lerch werden door steken gewond,
de Duitscher Robert Krause door een kolf
slag, mevrouw Maria Redl werd door zes
politiemannen in het politiewachtlokaal ge
slagen, de rijksduitscher Hans Schwarzbach
kreeg een zware verwonding boven het rech
teroog en er bestaat gevaar, dat hij daaraan
blind wordt. Nog drie Duitschers uit Giess
hübel zijn door slagen met den gummistok
zwaar gewond. Een van hen, Pauser gehee-
ten, bevindt zich nog steeds in het wacht
lokaal, ofschoon zijn familieleden dringend
zijn uitlevering eischen".
Ook uit andere plaatsen in Tsjecho-Slo
wakije worden van Duitsche zijde ernstige
incidenten gemeld, waarbij Rijksduitschers
en volksduitschers gewond werden.
Dr. Tisso heeft vanmiddag te 13.00
uur de onafhankelijkheid van Slo
wakije geproclameerd. Tevoren had
de Landdag een desbetreffende wet
aangenomen.
Van officiëele Slowaaksche zijde
wordt de volgende lijst van minis
ters gepubliceerd:
President en minister-president dr.
Tisso, plaatsvervangers van Tisso:
Tuka; defensie: Zatlo; onderwijs:
Sivak; binnenlandsche zaken: Sidor;
buitenlandsche zaken: Durcansky;
justitie: Frits; financiën: Prucinski;
chef van den propagandadienst:
Mach.
1 uur hedenmiddag:
Praag, 14 Maart (1.30 uur n.m.):
Van welingelichte zijde te Bratis
lava wordt gemeld, dat Hongaarsche
troepen meer dan dertig dorpen in
sub-Karpathische Oekraine hebben
bezet.
Alen verwacht, dat binnen enkele
uren Duitsche troepen Slowakije
zullen binnenrukken.
Boedapest, 14 Maart. (Havas). Van Hon
gaarsche zijde wordt medegedeeld, dat
vanochtend vroeg Tsjechische grenswachten
hebben geschoten in de richting van de
Hongaarsche grens. Hongaarsche grenswach
ten openden onmiddellijk het vuur om zich
te verdedigen. Het dorp Orhegyalja, nabij
Munkacs, is door de Hongaren bezet. Zy
wierpen de aanvallende Tsjechen terug en
hebben verscheidene gevangenen gemaakt.
De toestand toegespitst.
In den afgeloopen nacht heeft de toestand
zich toegespitst. Duitsche gemotoriseerde
troepen zijn geconcentreerd te Petrzalka,
aan den Duitschen oever van de Donau
tegenover Bratislava. Hlinka-garden bewa
ken de grens tusschen Moravië en Slowakije
en laten niemand door, die van Bohemen
komt. Verder hebben zij talrijke Tsjechen,
die uit Slowakije naar Bohemen vluchtten,
beroofd van hun kostbaarheden en geld.
Den geheelen nacht heeft men een groote
activiteit opgemerkt van de duizenden
Duitschers te Brno. Zy begaven zich naar
de grens bij Modrice, waar men onlangs
aanzienlijke wapentransporten, vooral lichte
mitrailleurs, heeft opgemerkt.
Sidor
Vanochtend verzamelden zich de Duitsche
studenten van Brno bij de technische hooge-
school, blijkbaar wachtend op bevelen. Men
vreest voor incidenten.
Verder heeft men concentraties van S. S.
opgemerkt met pantsertreinen en automa
tische wapens.
Vyskytna door Duitschers bezet.
Praag, 14 Maart (Havas). Duitsche storm
troepen hebben vanmiddag het dorp Vys
kytna ten Westen van Iglau in Tsjecho-
Slowakije nabij de Duitsche grens bezet
De politie van Praag is aanzienlijk ver
sterkt, aangezien men verdere ongeregeld
heden tusschen Tsjechen en Duitschers
vreest.
Naar verluidt zijn te Bratislava de win
kels van Tsjechen en Joden geplunderd.
Tevens heeft hier een run op de banken
plaats.
Hlinka-garde naar de grens.
In allerijl is vanochtend Hlinka-garde naar
de grens van Slowakije en Moravië ge
zonden.
Duitsche militairen in oorlogs
bepakking.
Vanochtend was het verkeer te
Weenen vrijwel gestremd door mili
tairen in volle oorlogsbepakking, die op
weg waren naar de grens van Slo
wakije.
De correspondent van Reuter te Berlijn
heeft een onderhoud gehad met den woord
voerder van de Duitsche regeering.
Op de vraag of de bezetting of 't binnen
rukken van de Duitsche troepen in Slowa
kije reeds was begonnen, antwoordde de
woordvoerder „nog niet", doch op de vraag
of een bezetting waarschijnlijk was, ant
woordde hij: „Het is waarschijnlijk".
Concentratie van Hongaarsche troepen.
Praag, 14 Maart. (Reuter—ANP). Naar
verluidt worden Hongaarsche troepen ge
concentreerd aan de grens van Hongarije en
Slowakije.
Een bevestiging van dit bericht, noch van
het bericht der bezetting van dertig dorpen,
in de sub-Karpathische Oekraïne, kon niet
worden verkregen.
Nieuwe Slowaaksche regeering
vraagt hulp.
Berlijn, 14 Maart. (Reuter). De correspon
dent van'Reuter te Berlijn verneemt, dat de
nieuwe regeering van Slowakije een tele
gram heeft gezonden aan Hitier met 't ver
zoek om hulp tegen de Tsjechen.
Berlijn, 14 Maart. (ReuterA.N.P.) Naar
hir verluidt heeft de minister-president van
de sub-Karpathische Oekraine, mgr. Wolo-
sin, aan Duftschland en Italië hulp gevraagd
als garanten van de overeenkomst van Wee
nen.
Hij voegde hieraan toe, dat Hongaarsche
troepen de grens hebben overschreden.
Duitsche troepen rukken Slowakije
binnen.
Weenen, 14 Maart. (ReuterA.N.P.) Het
Weensche radiostation heeft gemeld, dat de
Duitsche troepen reeds Slowakije binnen
rukken.
