JUcht&zaken
De intocht der Duitsche troepen te Praag.
Moreele verontwaardiging in het Lagerhuis.
Hitler's entree in Praag.
Herhaaldelijk uitgefloten.
Gevechten tusschen
Hongaren en
Oekrainers.
Eden pleit opnieuw voor een nationale
regeering.
Duitsche grieven „in hooge
mate denkbeeldig".
De aigemeene toestand.
Diplomatieke activiteit
in Rome.
Slowakije vraagt hulp.
TWEEDE BLAD.
Hitier Is gistermiddag om vqf uur uit Boheemsch Leipa langs den kortsten
weg naar Praag vertrokken, waar hij met zijn gevolg per auto om kwart
over zeven aan kwam.
Om kwart voor acht trok Hitier binnen in de oude Praagsche keizersburcht,
het Hradschin, waar hij met zyn staf zyn intrek nam. Om acht uur werd
door de burchtwacht van een Duitsch schuttersregiment op het Hradschin de
standaard van Hitier geheschen.
De rit van Hitier ging door een bijna onophoudelijken sneeuwjacht langs de
opmarcheerende troepen en was voor de bevolking een volkomen verrassing.
In de historische zalen van den ouden keizersburcht bevonden zich bij
Hitier de generaals en officieren van de in Praag binnengerukte troepen, de
chef van het oppercommando der weermacht overste generaal Keitel, de
rijksminister van buitenlandsche zaken, Von Ribbentrop, de opperkwartier-
meester no. 1 in den generalen staf van het leger, luitenant-generaal Van
Stülpnagel, de chef van de rijkskanselarij, rijksminister Lammers, de
rijksleider der S.S. en chef van de Duitsche politie Himmler, de rijkspers
chef Dietrich en staatssecretaris Stuckart.
Gedurende twee uur trokken giste
ren de gemotoriseerde Duitsche troe
pend oor de twee voornaamste straten
van Praag. De troepen waren gekleed
in veldtenue. Alle gemotoriseerde
wapens waren vertegenwoordigd:
zware automitrailleurs van het leger,
zware mitrailleurs, lichte mitrailleurs,
auto's voor verbinding en voor het
commando voor officieren, motoren
met zijspan voorzien van mitrailleurs
en machinegeweren, vrachtwagens
voor troepentransport, vrachtwagens,
gewapend met zware luchtafweer-
mitrailleurs, rijdende keukens etc.
Motorrijders in oliejassen met gewe
ren en gasmaskers, wielrijders zonder
jas met schop en houweel en machine
geweer.
De menigte keek zichtbaar verontwaar
digd naar dit krachtvertoon. Herhaaldelijk
werden de Duitschers uitgefloten en uit
gejoeld. De Tsjechische politie kwam tus-
schenbeide. Er hebben zich geen ernstige
incidenten voorgedaan. De generale staf
heeft zijn intrek genomen in hotel St.
Wenceslaus. Voor de deur stonden twee
gewapende schildwachten op post. Tegen
over het hotel is de taxistandplaats naar
elders overgebracht, daarvoor in de plaats
stonden nu een reeks pantserauto's en
auto's met mitrailleurs, die bewaakt wor
den door een schildwacht met het geweer
op den schouder.
Sommige Tsjechen hebben een groot lint
in de Tsjechische kleuren in het knoopsgat
'gestoken.
Over het algemeen nam de menigte de
discipline in acht en toonde groote waar
digheid. Soms echter konden vrouwen haar
verontwaardiging niet onderdrukken. De
ordebewaking werd verzorgd door
Tsjechische politie te voet, te paard en
auto's, de Duitsche politie was in handen
van de S.S., welker generale staf in een
ander hotel in de stad verblijf hield.
Tenslotte trok een patrouille Duitsche
auto's gewapend met lichte mitrailleurs
op een drievoet, door de stad. De mitrail
leurs waren geladen. De patronenband
was op zijn plaats aangebracht en de
dienstdoende soldaat hield de vinger aan
den trekker. Een Tsjechisch soldaat was
naast den Duitschen chauffeur gezet om
hem door de stad te leiden.
De indruk bij het Duitsche publiek.
De aankondiging van den opmarsch
der Duitsche troepen in Tsjecho-
Slowakije is met meer verrassing dan
geestdrift ontvangen door het Duit
sche publiek. Sinds jaren herhaalde
men voor het volk, dat het nationaal
socialistische Duitschland geen enkele
vreemde volksgroep wilde inlijven,
dat het geen imperialistische agres-
siepolitiek voerde. De aankondiging
van de definitieve bezetting van
Bohemen en Moravië heeft echter de
openbare meening nogal van haar
stuk gebracht.
Natuurlijk kan men uitbundige uitlatin
gen van trots waarnemen in nationaal
socialistische kringen, die een neiging ver-
toonen te gelooven, dat het Derde Rijk
naar eigen goeddunken de kaart van Euro
pa zal hervormen. De meerderheid der
bevolking, al gevoelt zij in verschillende
graden dezen trots ,kan echter een zekere
verlegenheid niet van zich afzetten. De
verhalen van het officieele Duitsche agent
schap aldus Havas verder die ver
tellen, dat de Duitsche troepen in Moravië
„op de meest verheugde wijze" werden
begroet, wekken twijfel aan de waarach
tigheid der verhalen omtrent de wreed
heden, die een dag tevoren door diezelf
de Tsjechen zouden zijn begaan.
Een officieel verslaggever meldt ook uit
Theresienstadt, dat de gezichten verlicht
werden door „een glans van hoop" bij de
aankomst der Duitsche troepen.
Verschillende Duitsche bladen leggen
trouwens verband tusschen de inlijving
van Bohemen en Moravië en de plechtig
heid van verleden jaar te Neurenberg,
toen plechtig de teekenen van het oude
roomsch-Duitsche rijk van Weenen naar
Neurenberg werden overgebracht.
Een imperium!
„Van nu af aan, zoo schrijft de Berliner
Börsenzeitung, is Duitschland weer een
imperium geworden, d.w.z. een rijk in
dien zin, dat volksgroepen zich toevertrou
wen aan zijn bescherming", Een vreemde
volksgroep heeft zich toevertrouwd aan
die krachtige bescherming en Duitschland
heeft zich niet onttrokken aan deze ver
antwoordelijkheid jegens menschen, die
geen Duitschers zijn. Noch het Habsburg-
scherijk, noch het Horenzollernrijk, kon
den, geboden door hun dynastieën, deze
rijksfunctie zonder belemmering uitvoe
ren.
De Duitsche bladen onthouden zich er
zoo veel mogelijk van de Duitsch-Italiaan-
sche arbitrage te Weenen te citeeren, die
enkele maanden geleden verheerlijkt werd
als een definitieve oplossing voor een
duurzame kalmeering in het centrum van
Europa.
In den loop van gisteravond werd
bekend gemaakt, dat de Hongaren zich
uit Roethenië zouden terugtrekken,
omdat zij het niet wilden riskeeren, om
tegen de Duitsche troepen, die in Roe
thenië waren aangekomen, te strijden.
Dit bericht werd hedenmorgen ge-
loochenstraft door het feit, dat de voor
hoede-detachementen van de Hongaar-
sche troepen in de Sub-Karpatische
Oekraine hedenochtend vroeg de Pool-
sche grens hadden bereikt.
De Hongaarsche troepen hadden behalve
tegen de natuurelementen er viel een
dichte sneeuw ook te vechten tegen
Oekrainsche legerafdeelingen, die geheel
zelfstandig opereerden.
Roethenië heeft inmiddels bevel gegeven
lot mobilisatie van drie lichtingen voor de
versterking van zijn troepen. Zoo zijn giste
ren 2000 man uit Chust naar het front ver
trokken, waar voortdurend gevochten
wordt tegen Hongaarsche leger-a l dingen
van klein formaat.
Van bevoegde Hongaarsche zijde wordt
inzake de militaire operaties in de Karpa-
thische Oekraine uitdrukkelijk er op gewe
zen, dat deze operaties zich slechts zullen
beperken tot Karpathisch-Oekrainsch ge
bied en dat de grenzen van de Karpathiscne
Oekraine niet alleen tegenover Polen en
Roemenië, maar natuurlijk ook tegenover
Slowakije streng in acht genomen zullen
worden. In ieder geval zullen de operaties
naar het westen onder geen omstandighe
den over de oude Karpathische-Oekrainsche
provinciale grens uitgestrekt worden.
Hongarije heeft dit, zijn vaste besluit,
door zijn consul in Bratislava aan de Slo-
waaksche regeering ter kennis gebracht en
tegelijkertijd doen mededeelen, dat het voor
het tot stand brengen van geregelde en
hartelijke betrekkingen tusschen beide sta
ten reeds in den allereersten tijd een ge
zantschap in Bratislava zal oprichten.
Bij de debatten in het Lagerhuis over
Chamberlains verklaring t.a.v. den toe
stand in Midden-Europa, voerde aller
eerst het woord de arbeidersafgevaar
digde GrenfelL
Hij zeide dat de premier een harde en
koude bijna zakelijke verklaring had afge
legd, waarin spr. een enkel woord van
medegevoel met het lot van het Tsjechische
volk gemist had.
Spreker is er "an overtuigd, dat wat is
gebeurd de catastrophe naderbij brengt. Hij
voegde hier onder bijval van de oppositie
aan toe, dat Europa niet gekalmeerd is. De
toestand is nu veel onzekerder en hachelij
ker dan zes maanden geleden. Het Huis
moet deze gebeurtenissen zien als een ver
schrikkelijk gevaar voor de rest van Europa,
aldus spreker, en voor den onmiddellijken
wereldvrede.
Onder nieuwen bijval van Labour ver
klaarde Grenfell, dat het vandaag een
dag van vernedering voor Groot-
Britannië is.
Wij hebben toegestaan dat de waar
heid werd opzij gezet. Er is geen recht
vaardiging voor de lichtgeloovigheid van
den minister-president, welke alle be
grip te boven gaat.
Ten slotte vroeg Prenfell welke actie de
regeering zich voorstelde thans te onder
nemen om te trachten de versnipperde
krachten, die den wede wenschen, te ver
eenigen en samen te brengen.
De groote Ver. Staten vormen een onont-
beerlijken factor voor het eerherstel der
wereld en verder is er de Sovjet-Unie. Dit
is geen tijd voor een precedent of een ver
der compromis.
Wij moeten trachten alle krachten bijeen
te brengen die willen werken aan den goe
den wil en den vrede en aldus moet voor
ons allen vrede komen.
Sinclair aan het woord.
De leider dei liberale oppositie Sin
clair zeide, dat zijn gevoelens beter
werden vertolkt in de rede van Grenfell
dan in die van den Jpremier.
Sinclair deelde ten volle de moreele ver
ontwaardiging door Grenfell uitgesproken
over de vernederende positie, waarin Groot-
Britannië thans is gebracht. Wij allen we
ten, dat niet de onafhankelijkheid van Slo
wakije is geproclameerd, doch de afhanke
lijkheid van Slowakije van Duitschland.
De ondermijnende propaganda van Duitsch
land gaat ongetwijfeld door. Sinclair be
twistte, dat de politiek van Chamberlain de
goedkeuring van de overgroote meerderheid
der openbare meening ter wereld heeft ont
vangen.
Ik heb nimmer gesuggereerd, aldus Sin
clair, dat de premier niet oprecht is in zijn
wensch naar vrede, doch ik geloof, dat zijn
politiek op noodlottige wijze wordt misver
staan. (Bijval).
Wij moeten onze vrienden om ons verza
melen. Wij moeten alle naties verzamelen,
die bereid zijn op te komen voor deze be
ginselen van wet.
Eden wil nationale regeering.
Anthony Eden, die vervolgens aan het
woord kwam, bracht hulde aan de discipline
van het Tsjechische volk.
Eden
Naar mijn meening, aldus Eden, kan
er geen twijfel bestaan over den aard
van de Duitsche actie, welke zoojuist
heeft plaats gevonden. Voor zoover ik
weet, is er geen spoor van mishande
ling van de op Tsjechisch gebied achter
gebleven Duitsche minderheid en voor
zoover mij bekend is, zijn bij de Tsje
chische regeering geen stappen onder
nomen, zeer zeker niet bij de regeerin
gen van Engeland en Frankrijk, als ge
schied zou moeten zijn op grond van de
overeenkomst van München, indien de
zaak ernstig en dringend zou zijn ge
weest.
Het is moeilijk de conclusie te ont
gaan, dat de grieven, waarmede thans
geparadeerd wordt, in groote mate
denkbeeldig zijn en dat er na gebeurte
nissen bewijzen worden geleverd om
onwettige acties te rechtvaardigen.
Zelfs indien zij waar zouden zijn, zou
den zij nog niet een actie rechtvaardigen
als werd ondernomen.
Wij staan thans voor een toestand van
snellen achteruitgang van internationale
normen. Eden waarschuwde er vervolgens
voor dat indien deze tegenwoordige metho
den in Europa zouden kunnen voortgaan,
men recht af zou gaan op anarchie en eer.
universeele tragedie, welke allen zou mee
slepen. (Bijval).
Vervolgens pleitte Eden opnieuw voor
een alle partijen omvattende, nationale
regeering.
„Onze houding zou moeten zijn na te
gaan de militaire en strategische positie,
waartegenover wij in Europa geplaatst zijn
en overleg te plegen met alle gelijkgezinde
naties, waar zij zich ook bevinden en welke
het ook zijn". (Luid applaus).
Er zou geen grcoter aanmoediging zijn
voor de vredelievende volken der wereld
dan de consolidatie der kracht van dit land.
Van de volgende sprekers waren sommige
conservatieven van meening dat de regee-
ringspolitiek in zoover niet had gefaald dat
de wereld in elk geval zes maanden rust
had verkregen.
De arbeiders afgevaardigde Layton zeido
nog dat hij tot zijn spijt bekennen moest dat
de persoon van den premier thans het groot
ste obstakel geworden was om die eensge
zindheid te bereiken.
TWEEDE HANDSCH-GOEDEREN?
WOENSDAGS e: ZATERDAGS.
Vraag er Aanbod.
35 cenl per 5 regels a contani.
Rondom de g ebeurte-
nisseninMidden-Eurooa
De gebeurtenissen in Midden-Europa heb
ben in de Fransche Kamer levendige ont
roering gewekt, welke niet alleen tot uit
drukking is gekomen in de gedachtenwisse-
lingen in de wandelgangen en door het in
dienen van vier interpellaties van den kant
van leden van verschillende fracties, maar
ook bij de besprekingen in de commissie
voor buitenlandsche zaken, waar gister
avond het geheele Tsjechische probleem is
besproken.
Volgens inlichtingen, die verkregen zijn
in de wandelgangen, heeft Bonnet er o.m.
op gewezen, dat de Fransche ambassadeur
te Londen gisteren een onderhoud heeft
gehad met Halifax. Hij wees er op, dat de
Britsche regeering het eens is met de
Fransche regeering in de meening, dat er
geen aanleiding bestond om den waarborg
voor de onafhankelijkheid van Tsjecho-
Slowakije te doen werken, aangezien de re
geeringen te Praag en te Berlijn zich van te
voren met elkander hadden verstaan. Bon
net bracht de commissie op de hoogte van
de besprekingen van den Franschen am
bassadeur te Berlijn met von Weizsaecker,
den Duitschen staatssecretaris.
Na er op gewezen te hebben, dat Polen
nooit dezelfde opvatting gehad heeft als
Frankrijk ten opzichte van Tsjecho-Slowaak-
sche problemen, wees Bonnet er op, dat ge
streefd moet worden naar een nauwer aan
halen der betrekkingen tusschen Polen en
Rusland. Bonnet eindigde met den nadruk
te leggen op de noodzakelijkheid voor Frank
rijk om zijn productie te vergrooten, aan
gezien de vrede slechts gehandhaafd kan
worden door een evenwicht van krachten.
Tijdens de besprekingen, die hierop volg
den werd levendige critiek geformuleerd op
de politiek der regeering door den commu
nist Peri en den onafhankelij ken republikein
de Kerillis. De laatste sprak als zijn mee
ning uit, dat de aanvaarding door Duitsch
land van de vestiging eener gemeenschap
pelijke grens tusschen Polen en Hongarije
bewees, dat Duitschland van nu af aan
minder belangstelling ging toonen voor
Oost-Europa en zijn krachtsinspanning ging
richten op de Middellandsche Zee en de
koloniale eischen, in overeenstemming met
Italië. Bovendien verklaarde de Kerillis, dat
de in Midden-Europa tot stand gebrachte
omwenteling reacties kon hebben tot in de
regeling van het Spaansche probleem.
De volksdemocraat Pezet verklaarde van
zijn kant, dat de nieuwe toestand een ont
kenning van den geest van München was en
Oberkirch van de republikeinsche federatie
sloot zich aan bij hetgeen Kerillis gezegd
had, waarbij hij echter bezorgdheid tot uit
drukking bracht ten aanzien van Elzas-
Lotharingen, dat hij in het parlement ver
tegenwoordigt. De vergadering werd daarop
geschorst om Bonnet de gelegenheid te
geven met Daladier van gedachten te wis
selen ten aanzien van de vaststelling van
een datum voor de behandeling der heden
ingediende interpellaties over de gebeur
tenissen in Midden-Europa. De interpellan-
ten zouden willen, dat reeds heden daarover
debatten gehouden zouden worden.
Bijna eenparig doet de Britsche pers felle
aanvallen op Duitschland wegens de jongste
wijziging in de kaart van Europa. Voor het
eerst sinds het nationaal-socialisme aan het
bewind kwam, schrijft de Times, heeft de
Duitsche politiek zich ondubbelzinnig bloot
gegeven. Deze brutale onderdrukkings
methode valt niet goed te praten, en de
Duitsche regeering geeft zich nauwelijks
moeite het te doen. De vernietiging der
Tsjechische onafhankelijkheid schendt een
geheele reeks plechtige beloften welke Hit-
Ier zelf gegeven heeft. Het blad betwijfelt
vervolgens de waarde der nieuwe verove
ring voor Duitschland en vraagt:
Waar in de moderne geschiedenis heeft de
Teutoon of de Hongaar succes gehad bij de
overheersching der Slaven?
Geweld kan niet een denkbeeld over
winnen en Nazi-Duitschland zelf heeft de
leerstelling der zelfbeschikking helpen pro-
pageeren. De tijd zal oordeelen of deze
zwarte week wel zoo schitterend geweest is
voor de nieuwe heerschers in Tsjecho-
Slowakije.
Een „monsterachtige schending" zegt de
Daily Telegraph, is de zachtste term voor
hetgeen in Midden-Europa is gebeurd. Een
gevoel van afschuw en verontwaardiging is
door de geheele beschaafde wereld gegaan.
Duitschland heeft, voor zoo lang het nazi
bewind duurt, zijn naam onteerd. De voor
vallen van deze week zijn niet slechts tegen
den geest der overeenkomst van München,
neen, zij hebben München tot een bespot
ting gemaakt.
De geest van München is dood en be
graven, want wie kan hopen een boa-
constrictor tot rust te brengen? Niet een van
Duitschlands naburen is voortaan veilig
voor zijn doodelijke omarming. Zij zijn
allen blootgesteld aan de ondermijnende
actie der Duitsche agenten en aan een plot
selinge invasie zonder eenige formaliteit of
waarschuwing, onder het voorwendsel de
orde te herstellen".
De meeste andere bladen schrijven in den
zelfden geest en volgens de Daily Herald is
het zeker dat deze daad van agressie door
steeds anderen zal worden gevolgd tenzii
de vreedzame volkeren zich zoo sterk en
eensgezind maken, dat zij dezen oorloes-
zuchtige een halt kunnen toei-c^cn
Gister heerschte in Rome een inten
sieve diplomatieke activiteit, klaarblij.
kelijk in verband met de gebeurtenissen
in Tsjecho-Slowakije. Ciano heeft niet
alleen bezoek ontvangen van den Hon-
gaarschen gezant, Villani, maar ook van
generaal Dlugozowski, den Poolschen
ambassadeur.
Voorts voerden de Hongaarsche ge
zant en de Poolsche ambassadeur ver
scheidene besprekingen. Zoo bezocht
Villani den Poolschen ambassadeur voor
en na zijn bezoek aan Ciano. Ten slotte
is het Palazzo Chigi den geheelen dag
in bijna permanent contact met Berlijn.
In de avondbladen, die veel plaats inrui
men aan de berichten over de gebeurtenis
sen, wordt weinig direct commentaar gele
verd. De aigemeene strekking van dat com
mentaar is, dat Europa staat tegenover een
fatale ontwikkeling en dat Italië de gebeur
tenissen moet beschouwen in verband met
zijn politiek van vriendschap met Duitsch
land.
,,Wij moeten, zoo schrijft o.m. de Corriere
Dei la Sera, de feiten beschouwen onder het
tweevoudige aspect van de politiek der spil
en van de geleidelijke en onvermijdelijke
oplossing van een probleem van stabilisatie
der volken en staten op nationale grondsla
gen. Aan den anderen kant wijzen de dag
bladen, die moeilijk de verrassing verhelen,
welke te Rome gewekt is door de bruuske
ontwikkeling der gebeurtenissen, vooral op
dt reacties der Engelsche en Fransche mee
ning, waarbij zij trachten aan te toonen, dat
deze gebeurtenissen uitsluitend Londen en
Parijs treffen, die volgens de fascistische
bladen een bittere teleurstelling zouden
hebben ondervonden.
De Slowaaksche president dr. Tisso
heeft het volgende telegram doen toe
komen aan rijkskanselier Hitier:
„In groot vertrouwen op U, den führer
en rijkskanselier van het Grootduitsche
Rijk, stelt de Slowaaksche staat zich
onder Uw bescherming. De Slowaaksche
staat verzoekt U deze bescherming op
U te willen nemen".
Hitier heeft hierop geantwoord: „Ik
bevestig de ontvangst van Uw tele
gram van gisteren en neem hierbij de
bescherming over den Slowaakschen
staat op mij".
Wolosjin verzoekt annexatie bij
Roemenië.
Het agentschap Rador bericht:
De leden van de regeering van de onaf
hankelijke Subkarpathische Oekraine on
der leiding van minister-president mgr.
Wolosjin, zijn bij Sighet op Roemeensch
gebied aangekomen.
Bij monde van deze regeering heeft de
bevolking van de Subkarpathische Oekraine
de Roemeensche regeering gevraagd de
geheele Subkarpathische Oekraine te an-
nexeeren.
Een aanslag op mgr. Wolosjin.
Rador bericht verder, dat terwijl mgr.
Wolosjin zich naar het paleis van den Roe-
theenschen aartsbisschop van Sighet begaf,
een vroegere onderofficier van het Oekrain
sche leger gepoogd heeft hem aan te vallen.
De aanvaller werd evenwel tijdig tegen
gehouden en gearresteerd.
ROST VAN TONNINGEN STAAT
WEGENS BELEEDIGING TERECHT.
Opnieuw geldboete gevorderd.
Voor het gerechtshof te 's-Gravenhage
diende gisteren de strafzaak tegen mr.
Rost van Tonningen die wegens smaad
schrift tegen minister Goseling door den
Haagschen rechtbank veroordeeld is tot een
geldboete van 200, subs. 50 dagen hech
tenis. Het betrof hier een artikel, versche
nen in het Nationale dagblad van 13 April
j.1., getiteld „de beruchte zedenschandalen
in Oss", waarin het beleid van den minis
ter van justitie scherp werd becritiseerd.
He advocaat-generaal, mr. L. B. J. Ver
meulen, nam na dit korte verhoor requisi
toir. Spr. achtte het artikel, in zijn geheel
genomen, beleedigend en haalde eenige
passages aan, welke hij zeer krenkend voor
den minister van justitie achtte.
De officier van justitie bij de rechtbank
heeft behalve de geldboete nog een voor
waardelijke gevangenisstraf geëischt.
De officier van justitie heeft evenwel
niet geappelleerd, zoodat spr. niet anders
dan bevestiging kan vragen van het door
de rechtbank gewezen vonnis, waarbij aan
verdachte een geldboete was opgelegd,
welke spr. betrekkelijk gering noemde.
Uitspraak 29 Maart.
BUSONDERNEMER VEROORDEELD.
Voor de eerste maal na de wijziging van
het R. A. P. heeft een ondernemer van een
ongeconcessioneerden busdienst voor den
Amsterdamschen kantonrechter terecht ge
staan. Het was de busondernemer H. L. M.<
directeur van een autobusbedrijf te Arn
hem, die zich gistermiddag wegens over
treding van het R. A. P. voor den kanton
rechter te verantwoorden had.
De ambtenaar van het O. M. eischte d*
veroordeeling van verdachte tot 1-00"
boete subs. twee maanden hechtenis.
De kantonrechter veroordeelde den ver
dachte (die wegens ziekte niet verschenen
was) bij verstek tot 600 boete, of tw«e
maanden hechtenis.
