Grondige wijziging der spoorweg-Enorme heidebrand op de Veluwe tarieven op komst. IBIS ""C Ruim 500 h.a. heide en bosch verwoest. Grenstroepen een maand verlof. Weekend- en zomer maandretours ingevoerd. Prof. Goudriaan over de nieuwe plannen. honderden blusschers aan het werk. 3 bosch- en heidebranden te Mierlo. Dr. Jan Romein thans benoemd. Buiten de voordracht om. Telkens een tiende gedeelte. Typhus in schippersgezin te Groningen. Drie dooden, twee ernetige zieken. Temperatuur in Meit.1.^ TWEEDE BLAD Naar wij vernemen, zullen met in gang van Zaterdag 3 Juni 1939 gewone retourkaarten, afgegeven op Zaterdag en Zondag voor de terugreis geldig zijn tot en met Maandag. De gewone retours, afgegeven in het tijdvak 1 Juli tot en met 4 September 1939 zullen voor de terugreis één maand geldig zijn, met dien verstande echter, dat deze geldigheid zich niet langer zal uitstrekken dan tot uiterlijk 5 Septem ber 1939. In een persconferentie gaf de presi dent-directeur der Nederlandsche Spoorwegen prof. ir. J. Goudriaan een nadere uiteenzetting betreffende de tarievenpolitiek bij de Nederlandsche Spoorwegen. „Deze beide tariefswijzigingen moet men", aldus prof. Goudriaan, „niet beschouwen als een vereenvoudiging waarmede wij vol komen bevredigd zijn. Zooals het u bekend moet zijn, wordt naar een algeheele vereen voudiging gestreefd, welke wij door eenige vlotte maatregelen als de onderhavige zoo spoedig mogelijk trachten te bereiken. Toch moeten deze wijzigingen meer beschouwd worden als tusschentijdsche maatregelen, als maatregelen „ad hoe". Nog voor de zomervac&ntie een aan vang neemt, hoop ik u een nadere uit eenzetting te kunnen geven van een grondige wijziging in de thans bestaan de tarieven, waarbij dan ter sprake zal werden gebracht het vastrechtstarief. Dat wij nu reeds met eenige tusschen- maatregelen zijn gekomen vindt zijn oor zaak in de uitspraak van den Hoogen Raad inzake het bussenvraagstuk, waarvan wij op Woensdag 22 Mei jL uit de dagbladen kennis hebben kunnen nemen en waarbij wij verrassende resultaten hebben kunnen constateeren ten opzichte van het vervoer. Terstond hebben wij dan ook maatregelen getroffen. Wij hebben ons gerealiseerd, dat de bussen niet meer reden en hebben ons beraden, hoe wij daarop dienden te reagee- ren. Nu de laatste dagen bewezen hebben, dat het een en ander tot gevolg had een werkelijke stijging van den omzet hebben wü daarop gereageerd door goedkoopere tarieven in te voeren. Dank zij de minister van waterstaat, met wien een enkel telefoontje reeds de zoo noodzakelijke toestemming bracht hebben wij reeds de Pinksterretours kunnen invoe ren, waarbij succes geenszins is uitgeble ven Over de ontvangsten tijdens de Pinkster dagen zijn wij bijzonder tevreden. Moge daarom deze nieuwe maatregelen in het bijzonder het reizigersvervoer stimu- leeren. Wy willen allemaal het vervoer zoo goedkoop mogelijk maken. Wanneer men zich nu afvraagt op welke wijze dit dan wel kan geschieden, dan moet ik u zeggen, dat daarvoor twee wegen kunnen ftorden ingeslagen. Vooreerst de domme methode, waarbij uitgegaan wordt van het wanbegrip: opvoe ring van de concurrentie. Het ligt toch im mers voor de hand, daf hoe meer vervoer men van de spoorwegen afneemt hoe duur der de exploitatie wordt en hoe hooger de tarieven zullen dienen te zijn om de ex ploitatie voort te zetten. De tweede en eenige juiste methode, de intelligente methode, is afkeerig van het op de spits drijven van de concurrentie. Hier bij dient men uit te gaan van het gezonde begrip, dat iedere tariefsprijs gelijk dient te zijn aan den lagen kostprijs met daarop eventueel een kleine winstmarge. Dat is een gezonde bedryfspolitiek. Een zoo hoog mogelijk opgevoerde vervoersdichtheid brengt een lagen kostprijs. Voor de grootst mogelijke economie van het vervoer is het van het grootste belang de hoogste ver keersdichtheid te concentreeren op het rail- bedrijf, dat by eenig accres het goedkoopst kan werken". In dit opzicht bezien is prof. Goudriaan van oordeel, dat de belangen van het pu bliek het beste worden gediend door het railverkeer. Daar vindt men immers de grootste veiligheid en de beste verkeers- zekerheids. Vor wat de kosten betreft, kan de economie dan pas goed beoordeeld wor den, wanneer de massa wederom tot het railvervoer is teruggebracht. Tariefsverlaging mogelijk. Wij kunnen onze tarieven nog meer gaan verlagen wanneer de concurrentie zal zijn opgeheven evenals bij het postbedrijf. In dit opzicht kan men een vergelijking trekken tusschen het post bedrijf en het onze. Het postbedrijf wordt steeds goedkooper en kan meer uitbreiding geven aan de zoo noodzakelijke service. Dat kunnen wij zeker ook, als maar de concurrentie van het tooneel verdwijnt. Het railverkeer is en blijft het goedkoopste vervoersmiddel op de dichtste trajecten. Wanneer men de toekomstige ontwikkeling van het weg- en railverkeer beschouwt, moet men inzien, dat het wegverkeer be staande uit allemaal kleine eenheden, als het ware een atomistische structuur ver toont. Op die manier is het evenwel uitge sloten, een goede snelheid te waarborgen. Deze snelheid is onder dergelijke omstan digheden van de veel factoren afhankelijk, die daarop remmend en fnuikend kunnen werken, Als voorbeeld nam prof. Goudriaan de weg door 't Gooi op een der Pinkster dagen. Daarom is spr. van oordeel, dat zoo wel voor het vervoer op groote afstanden als grootere dichtheden alleen op de- rail snelheid zal kunnen geschieden. Door de invoering van de beide tusschen tijdsche maatregelen, zoo verklaarde de pre sident-directeur tenslotte, bereiken wij, dat nu eindelijk het particuliere vervoer, dat daarop toch feitelijk het eerste van allen aanspraak kan maken, profijt zal kunnen trekken van goedkoopere tarieven, Met forsche slagen willen wy tot een aanmer kelijke vereenvoudiging zien te komen. Het is evenwel nog lang niet eenvoudig genoeg. Zelfs in de retourbiljetten zien wij een noodoplossing. Wij moeten komen naar het goedkoopere enkele reis-tarief, waarbij wij als nationaal bedrijf het geheele land ook de inwoners van de grensprovincies een dienst kunnen bewijzen. Een brand van ongekenden omvang heeft gisteren op de Veluwe gewoed. Meer dan 500 hectare heidegronden en complexen dennenbosch van het Nationale Park „De Hóoge Veluwe" en van de gemeente Arnhem werd ver woest. Omstreeks twaalf uur gistermiddag werd het vuur door militairen ontdekt bij Teriet (gemeente Ede), halverwege den rijksstraatweg ApeldoornArnhem. Met man en macht probeerden zij het vuur te stuiten. Oogenblikkelijk werden de Veluw- sche boschbrandweden gtrequireerd, welke in den loop van den middag versterkt werden met vijfhonderd man tewerkge- stelden in de werkverschaffing te Teriet. Ook militairen uit Arnhem boden hulp, terwijl de marechaussee en boschwachters eenige honderden burgers bij de blussching betrokken. Een poging om het vuur door middel van een tegenbuur te stuiten, mislukte. De vuurzee, welke aangewakkerd werd door een feilen N.O.-wind had gistermiddag om vier uur reeds eenige honderden h.a. heide en complexen dennenbosschen verwoest. Zoolang de wind aanhield was de kans op blussching gering. Zij dreef de vlammen steeds verder door de kurkdroge heide, welke cp vele plaatsen tot kniehoogte staat. Inmiddels arriveer den de boschbrandweren uit Arnhem, Oosterbeek, Velp en Ede, terwijl de mili tairen versterking ontvingen van het garnizoen te Arnhem. Toen het vuur op zijn hevigst woedde, werden een zeven tigtal arbeiders van het werkloozenkamp „De Kemperberg" te Schaesbergen, als mede alle beschikbare werklieden van den dienst van gemeentewerken te Arnhem in vrachtauto's naar de meest bedreigde plaatsen gedirigeerd. Het vuur bedwongen. Aanvankelijk scheen het, alsof men machteloos stond tegenover de vlam men, welke soms tien meter hoog op laaiden, doch omstreeks vijf uur bleek het grootste gevaar geweken. Het vuur had inmiddels de Hooilaan welke van Teriet naar Deelen loopt, be reikt, dat door den straffen wind werd het vuur over de laan heen gedreven in de richting van het landgoed „Vrijland", dat geheel met bosschen is bedekt. Gelukkig draaide de wind iets, zoodat het vuur juist langs den boschrand van „Vrijland" in de richting van den Dee- lenscheweg voortschreed. Hier wist men het vuur tot staan te brengen. Op den Deelenscheweg, tusschen Hoen- derloo en Arnhem, hingen de rooknevels over een afstand van bijna een k.m. zoo dicht, dat autobestuurders en motorrijders hun koplampen moesten ontsteken. Onder leiding van den heer J. H. Meme- ling, rentmeester van het Nationale park „De Hooge Veluwe", werd hier een tegen vuur aangelegd. Te omstreeks zes uur laaiden hier en daar de vlammen nog op doch gevaar voor uitbreiding bestand toen niet meer. De verbiande oppervlakte heide be draagt volgens de schatting van sommigen wel 5O0 h.a. hei en dennenbosch. De heide ten noorden van de Hooilaan was eigen dom van „De Hooge Veluwe" en ten zuiden van deze laan van de gemeente Arnhem. Da geweldige rookkolommen, welke bo ven de brandende heide opstegen, trokken vele bezoekers naar Teriet, die het vlam menspel gade sloegen. Ooder hen bevon den zich de commissans der koningin in de provincie Gelderland, mr. S. bajon van Heemstra en de heer H. P. J. Bloemers, burgemeester van Arnhem. Uit de omstandigheid, dat het vuur vlak bij den Apeldoornschen straat weg is ontstaan, leidt men af, dat de oorzaak van den brand moet worden gezocht in het achteloos wegwerpen van een brandende sigaret of sigaar. Tegen den avond konden degenen, die zich met de bestrijding van het vuur had den bezig gehouden, inrukken. Onder de gemeente Mierlo hebben gistermiddag drie bosch- en heide branden gewoed, welke in totaal 30 H.A. hebben vernield. Het hevigst heeft het vuur huisgehouden in het gebied langs den Geldropscheweg, waar ongeveer 25 H.A, hosch en heide door de vlammen werden weggevreten. De vrijwillige brandweer werd bijgestaan door militairen en slaagde er eerst na veel moeite in door het aanleggen van een te genvuur den brand tot staan te brengen. Langs het Eindhovensch kanaal hebben verder nog twee branden gewoed waardoor zeven H.A. dennebosch verloren gingen. Nadat hier eerst een begin van brand was ontstaan dat gebluscht kon worden, laaide het vuur na enigen tijd opnieuw op. De oorzaak dezer branden is onbekend. Buiten de voordracht van B. en W. en dus ook van curatoren om, heeft de gemeenteraad van Amsterdam in zijn vergadering van gistermiddag be noemd tot buitengewoon hoogleeraar in de vaderlandsche geschiedenis dr, J. M. Romein. Hij verwierf 21 van de 40 uitgebrachte stemmen. Voor de tweede maal binnen het half jaar heeft de naam van dr. J. H. Romein in een vergadering van den gemeenteraad van Amsterdam in het middelpunt gestaan van de belangstelling en voor de tweede maal is zij in openbare vergadering het onderwerp geweest van discussie. Men zal zich herinneren, dat de Amsterdamsche ge meenteraad het vorige jaar in October moest voorzien in de vacature, welke was ontstaan door het aftreden van prof. dr. H. Brugmann als gewoon hoogleeraar aan de gemeente universiteit van Amsterdam, die den pensioengerechtigden leeftijd had bereikt. De voordracht van de litteraire faculteit ter voorziening in deze vacature, vermeldde als eerste dr. J. M, Romein, doch het college van curatoren was het hiermede niet eens en het plaatste als eer ste candidaat dr. N. B. ten Haef, die na zeer uitvoerige discussies in den gemeente raad werd benoemd met 18 van de 34 uit gebrachte stemmen. Dr. Romein verwierf toen 18 stemmen. Door een nieuwe vacature kon de kwes tie Romein voor de tweede maal in den raad ter sprake worden gebracht, want het was ie voorzien, dat de raadsleden, die groote sympathie koesterden voor den persoon en het werk van dr. Romein, dezen geleerde thans zouden voordragen als buitengewoon hoogleeraar in de vaderlandsche geschie denis. De voordracht van de faculteit ver meldde thans op de eerste plaats jhr. dr. P. J. van Winter en op de tweede plaats dr. J. M. Romein en dr. H. J. Smit met ge lijke waardeering. Curatoren echter schrap ten ook dezen keer de naam van dr. Ro mein, zoodat op de voordracht van B. en W. gistermiddag, toen de raad voor de tweede maal in deze vacature moest voor zien, allefen de namen van prof. dr, P. J. Winter en dr. H. J, T. Smit voorkwamen. De heer D. Wynkoop zette uiteen, waar om een benoeming van dr. Romein die vroeger communistisch georiënteerd is ge weest, doch thans niet meer voor hem en zijn fractiegenooten in October van het vorige jaar niet aanvaardbaar was, maar op dit oogenblik wel door de gewijzigde houding van de Europeesche democraten t.o.v. Rusland. - De heer Van der Velde (S. D. A. P.) be toogde hierna, dat curatoren dr. Romein Om dezelfde reden evenals den vorigen keer heb ben geschrapt. Dit is om politieke redenen gebeurd en spr. meende, dat bij een be noeming als deze, uitsluitend wetenschap pelijke eigenschappen een rol mogen spe len. Er mag niet worden gekeken naar po litieke inzichten. Het feit, dat dr. Romein op de voordracht van curatoren niet voor komt, was voor spr en vele van zyn frac tiegenooten, geen reden om niet op dr. Romein te stemmen. Het resultaat van de stemming was, dat dr. Romein 21 en op jhr, dr. van Winter 19 stemmen werden uitgebracht. Waarmede dus dr. Romein was benoemd. VRAGEN OVER ADMINISTRATIE. GEBOUW VAN DEFENSIE. Welke maatregelen na het votum der Kamer. De heer Duymaer van Twist (a.r.) heeft aan den minister van defensie de volgende vragen gesteld: 11. Kan de minister reeds mededeelen, welke maatregelen n a het votum van de Tweede Kamer van 2 Mei 1.1. getroffen zijn geworden met betrekking tot het stichten van een administratiegebouw voor de artil lerie-inrichtingen in 's-Gravenhage. 2. Zoo ja, is de minister dan bereid in een nota aan de Kamer al die inlichtingen te verstrekken, die noodig zijn om den stand van zaken op dit oogenblik te kun nen beoordeelen? J. HOVING GECREMEERD. Gistermiddag is in het crematorium te Westerveld het stoffelijk overschot verascht van wijlen den heer J. Hoving, er bestond groote belangstelling. Ongeveer 500 men- schen waren aanwezig. Namens het hoofd bestuur van den nieuw Malthusiaanschen bond was aanwezig de heer m. A. Wolfs bergen, namens den stichtingsraad de heer B. van Proosdy, terwijl de medische raad was vertegenwoordigd door dr. Meyboom Vele sprekers voerden het woord, o.a. J. de Ronde namens het hoofdbestuur van den N. M. B., J. Hueting uit Apeldoorn na mens den N. M. B., de heer Borsman na mens d afdeeling Amsterdam van den N. M. B., de heer Fernie sprak namens de Belgische vrijdenkers beweging, terwijl nog eenige sprekers namens de afdeelingen van de „Dageraad" uit het geheele land het woord voerden. Allen schetsten de groote verdiensten van den overledene voor den N. M. B. en voor de Vrijdenkersbeweging. Een zwager de heer J. Schenk dankte voor de laatste eer den doode bewezen. KASLOOPER MET 1200 ER VANDOOR. Gisteren heeft de N.V. Winkelman, ate liers voor kunstnijverheid in de Wester- straat, haar bediende de D. opgedragen een cheque ten bedrage van 1180 bij het bij kantoor van de incassobank aan het Haar lemmerplein te innen. Toen de jongen na eenige uren niet op het kantoor was teruggekeerd, werd een onderzoek ingesteld, waaruit bleek, dat hU de cheque wel had geind. De jonbeman is in het bezit van een pas, zoodat het ver moeden bestaat, dat hij naar het buiten land is vertrokken. In verband hiermede verzoekt de com missaris van politie in de tweede sectie te Amsterdam, Marnixstraat 148, opsporing en naar zijn bureau geleiding van den 18- jarigen H. L G. de Drzasga, die er van wordt verdacht 1180 ten nadeele van zijn werkgever te hebben verduisterd. Signalement: lang 1.70 a 1.75 meter, slank, blond, achterover gekamd haar, be trekkelijk schraal, nogal blozend gelaat, boven rechteroog op voorhoofd deuk, ge kleed in grijs sportcostuum met plusfours, colbert met ceintuur, bruine schoenen, sportkousen. beschikking bepaald, dat zoo spoedig als de omstandigheden zullen toelaten een regeling zal worden ingevoerd, waarbij telkens aan een tiende gedeelte van de opgeroepenen van de grens troepen een maand verlof zal worden gegeven. Het ligt in de bedoeling voor dit verlof in de allereerste plaats in aanmerking te doen komen de militai ren, die uit de burgermaatschappij noode kunnen worden gemist. Ongeveer veertien dagen geleden werd aan boord van 'n schip, liggende in het buitendamsterdiep te Groningen bij leden van het gezin van de familie Heddema typhus geconstateerd. Onmiddellijk werd een onderzoek inge steld door den directeur van de volksge zondheid, dr. P. Muntendam, waarbij kwam vast te staan, dat de oorzaak moest worden gezocht in het gebruik van water uit het kanaal, waarin een matras dreef, afkom stig van een typhus-lijder. De leden van het gezin Heddema werden ter observatie naar het academisch ziekenhuis overge- bacht, waar een dag later de 17-jarige dochter Martha aan de gevolgen overleed, Thans zyn ook de 15-jarige Jantje en de 18-jarige Trientje aan deze ziekte overle den. De toestand van het 12-jarig zoontje der familie Heddema is hopeloos. De moeder is er eveneens ernstig aan toe, terwijl de va der minder ernstig ziek is. WAARDEERING VAN NEVILLE CHAMBERLAIN. De tulpen op Chequera. De Alg. Vereen, voor Bloembollencultuur verneemt van bevriende zijde, dat de minis ter-president van Engeland en mrs. Cham- berlain zich dezer dagen in de meest waar- deerende bewoordnigen hebben uitgelaten tegenover den Nederlandschen gezant te Londen en gravin van Limburg Stirum over de op „Chequers" uitgeplante tulpen, wi w van de bloei de stoutste verwachtingen heeft overtroffen. In een brief schreef mrs Chamberlain dezer dagen het volgende: „Myn echtgenoot heeft mij verzocht U mede te deelen, hoe prachtig de tulpen, die de Nederlandsche bollenkweekers vorigen herfst aan den minister-president schonken, geweest zijn en welk een intens genoegen zij hem dit voorjaar op „Chequers" hebben ge geven. Bü gelegenheid wilt U de bollen kweekers wel mededeelen, hoezeer hun ge dachte gewaardeerd is". Kastanle» hebben weer hun kaarsen aana.„ En ik mijn lbi,-pjjB die 'k dankbaarst te rooi,. voo«DtBlJB Dobbelmonn.... lekker, Wl,., G„„ «1. Gemiddeld over de viif M,i'. in Mei de ochtendtemperatÏÏ^H graad beneden normaal, in de rf resp een halve en een graad £j**. maal en ongeveer normaal Men nor- De grootste afwijkingen kwam. den 19den en 24sten resp 2u V<K)r°P den en 2% graad boven nor^,Md>c' genstaande de temperaturen on rf dagen te laag was, kwam geen beteekenis voor. De gemiddelde daÏÏu^ maximum-temperatuur en het dagelijksche minimum waren halve graad beneden normaal DeT T' was in Utrecht en Zuidholland 10 tot w cent boVen normaal. In Zeeland bant en Drente nul tot 20 procent nuormaal, op de westelijke WaddentU^T 60 tot 70 procent beneden normaal 30 tot 60 procent beneden normaal v' f 20sten af viel geen regen. Te de Bilt 230 uren zonneschijn waargenomen t 210 uren normaal. n #l*- ONDERSTEUNING INGEVOLGE Dl ARMENWET. 1ste kwartaal iMs Het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft in mededeeling 5a van de afdeeling gerechtelijke- en armenzorgstatistiek wede- eenige recente cijfers gepubliceerd betref, fende ondersteuning met geld of met levens behoeften, ingevolge de armenwet, verstrekt door de gemeentebesturen en de burger lijke armbesturen in de 53 gemeenten roet meer dan 20.000 inwoners. De uitkeeringen ingevolge de steunregeling aan valide werkloozen zyn in deze opgaven niet begre pen. Het gemiddeld aantal (per week) min of meer geregeld ondersteunde gezinshoofden was in de maanden Januari, Februiri en Maart 1939 resp. 70381, 70018 en 69015. Bo vendien werden in genoemde maanden 30014, 30138 en 30151 alleenwonend» a.d. ondersteund met geld of met levensbehoef ten. De uitgaven voor dit hulpbetoon bedroe gen zoowel in Januari als in Februiri I 1.6 millioen en in Maart 4.4 millioen (5 we ken); d.i. in totaal f 11.8 millioen. Het to taal der ondersteuningsuitgaven bedroeg in het 4e kwartaal 1938 10.9 millioen; de ver meerdering beliep dus 0.7 millioen of (.10 pCt. Voor de gemeenten met meer dan 100.000 inw. was deze vermeerdering f 0.49 mil lioen of 5.92 pCt„ voor de gemeenten me' 50.000—100.000 inw. t 0.1 millioen of 6.71 pCt. en voor de gemeenten met 20.000— 50.000 inw. 0.08 millioen of 6.62 pCt. Overigens zijn in het overzicht, dat bü deze mededeeling 5a is gevoegd, voor welke gemeente afzonderlijk verhoudingicijfers afgedrukt, n.1,: uitgaven voor ondersteuninf per 1000 der bevolking en gemiddeld be drag per ondersteunde partij en per week- Voor nadere bijzonderheden zij naar mededeeling zelve verwezen. NADER WIJZIGING VAN DE ONTEIGENINGSWET. Instemming met de strekkiM- Aan het voorloopig verslag op het we ontwerp tot nadere wijziging van de eigeningswet wordt o.a. ontleend: Vrijwel algemeen verklaarde wen met de strekking van dit wetsontwerp kunnen vereenigen. be- Opgemerkt werd, dat bij de thans staande versnelde procedure de gang zaken in het algemeen deze is, da: e kundige-onderzoek eerst kan *anv hhen. nadat achtereenvolgens de be'ang .,n den in staat zijn gesteld hun bezwa een commissie kenbaar te maken, ninklyk besluit tot aanwijzing van ceelen is bekend gemaakt, een PW gedaan om het te onteigenen 8oed j, nelijke overeenkomst te verkrijg® __tw#rp eigenaar is gedagvaard. Wordt ai ongewijzigd wet, dan zal het moge dat de rechtbank een of meet jjjn benoemt, zoodra de stukken ter gelegd, dus nog voordat de be ari (J den in staat zijn hun bezwaren nj(t maken. Dit nu achtten eenige e juist. Naar hun oordeel zou he ling verdienen, indien werd 1 p njBg 11 degene, te wiens name de onlfg scbrift** voorgenomen, aan de wederpt1 'J 0|ti lyk mededeeling doet van zijn - il{Undi* bfj voorbaat tot benoeming van gen en rechten-commissaris Mt d.' t Naar aanleiding van het ontwerp blykbaar is voorgesti l> in sneller tempo werken, onat „.yjjdlrf verband met de werkloosheid^ of de werkverruiming, te kun natuWr" ren, drong men er op aan, da w0rde" schoon hierbij zooveel mogelij „en #0'* ontzien en natuurmonumenten den gespaard.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 6