DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Ka Washingtons stap tegen Tokio. WaS rs; Stafbesprekingen zullen weldra beginnen. Fransche parlement blijft tot 1942. Zaterdag 29 Juli 1939 141e Jaargang Reactie in de diverse hoofdsteden. Maandag verklaring van Chamberlain. Spaansch goud wordt teruggezonden. Voor 1500 millioen francs. Verkiezingen uitgesteld. Stagnatie in besprekingen te Tokio. Japansche bladen over belang rijke geschillen. Politiek einde van Stoyadinowitsj De „Vreme" aan zijn invloed onttrokken. Anti-Britsche actie in geheel N.-China. De kabinetscrisis. Dantzig geeft voortaan uit zooveel het wil. Controle op uitgaven aan Poolschen landdag ontnomen. Göbbels antwoordt King Hall. „Kinderachtige propaganda" die toch serieus wordt genomen. Poolsche bladen over de onderhandelingen. Stagnatie beïnvloedt accoord met Londen niet. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maai. den bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIENj Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HKRMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. UB No 177 Dit oummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: T|. N. ADEMA. Volgens een officieel bericht, uit Tsjoengking ontvangen, heeft de Chi- neesche minister van buitenlandsche zaken, Wang Tsjoeng Hoei, tegenover buitenlandsche journalisten verklaard ,Het Chineesche volk juicht de opzegging van het handelsverdrag door de Ver- eenigde Staten toe als een bewijs, dat Amerika zijn positie en zijn prestige in de Stille Zuidzee wenscht te behouden. Wü hopen, dat dit een aanwijzing is, op grond waarvan men mag verwachten, dat de Vereenigde Staten er met meer beslistheid naar zullen streven, te doen wat in hun vermogen is om een einde te maken aan de internationale wetteloos heid en vrede en vertrouwen te herstel len. Amerika is thans in staat hier en elders een beslisten invloed ten gunste van den vrede aan te wenden. De kracht en het aan zien van de openbare meening in de groote republiek aan de andere zijde van den Stil len Oceaan is voldoende om de weegschaal te doen overslaan naar rechtvaardigheid, recht en orde onder de volken". Fransche bladen tevreden. Over de opzegging door de Vereenigde Staten van het handelsverdrag met Japan schrijft de „Paris du Jour": „In werkelijk heid moet deze maatregel uitsluitend in een politiek -licht worden gezien. Uit een com mercieel oogpunt was het verdrag namelijk voordeelig voor Amenkaa. Tokio heeft het zwaar van Damocles boven het hoofd han- i». Zoo het de Amerikaansche voorwaarden afwijst, zal het de grondstoffen verliezen, die niemand anders, en vooral niet de vrienden van de as, het kan leveren. Als het niet accepteert, zijn het ware economische «acties, die het bedreigen, totale sancties, met inbegrip van petroleum. Tenslotte een ander resultaat, dat de ver melding waard is: Amerika gaat eenigszins den weg op van herziening der neutrali teit". De „Epoque zegt, dat de stap bewijst, dat Amerika niet afzijdig wil blijven. Britsch commentaar, fc antwoord op vragen betreffende de che reactie OP de Amerikaansche nota, aarm Japan in kennis wordt gesteld van a opzegging van het handelsverdrag, ver- emt de diplomatieke correspondent van ®"tscbe kringen, dat, ofschoon het tilntcar V00r dezen maatregel wellicht Stat 'ng door de reieermg der Vereenigde maat11 ls,gekozen. bet onjuist zou zijn, den Mwf /6" verrassinS te noemen. Het z«t ^6n Amerikaansche regeering, zoo Amprii,611' toont aan' dat de Britsche en nauw aanscbe Politiek in het Verre Oosten ^evenwijdig loopt. 1and%0?ddh!LVan Amerika wordt in Enge- BritX v. 0egrePen en men meende, dat de eeSl g in de Vereenigde Staten enzelfde begrip ontmoette. Natuurlijk wenscht men hier niet", ha ^euter' "bet succes van de onder- vaü aing9n te ^ok'° over een regeling bren kwestie-Tientsin in gevaar te dock als een soortgelijke Een/ 3lS die WeIke de Ver- Staten min„mCn ke^ben, voor betere bescher- geachtVan CiC Britscbe belangen noodig nocht worta, zou 2ulk een «„loun D, Gi.rt. «v de opze.ging. *v«"door '°,*t 'i1'*1"1-" «tirylt, dat „Roo- Verdrag van ion pegSen van het handels- ®en totalitaire m 6Cn daad van aanval tegen }.°oz bijdraagt totg^ndheid begaat en daar- Sche staten tPD oorlog der democra- ifta/!?™- Dc opzeggin* J Giornaie eew. r van een sectie." tin beslUit heeft Zfelfs' dat ..Roosevelt bla/ met Engeiag,en°men in overeenstem- llr ',bet vemin' geen" - aldus het CapituSe;'e TokStigt' dat de te Z°U kunne okl° een ma- in ch"nen z°nder mnet.het doel, tijd wa 'n gevaar o u Britsche politiek hetTaarsch«nlijker n ^Cht wordt- Dat «Jkt sche efrIluis verkla "!i cbamberlain in et optrJ mes h'er geheel" president Roosevelt Voiilge indruk gekomen- De le% ve tot nog toe, een van rrass®6- In officieele krin- Uit goede bron wordt te Parijs vernomen, dat de regeeringen te Parijs en Londen besloten hebben over te doen gaan tot besprekingen der generale staven van Frankrijk, Engeland en de Sovjet-Unie. Over den aanvang dezer bespre kingen zijn geen verdere aanwijzin gen gegeven, doch het schijnt wel, dat de Fransche militaire delegatie eerlang zal vertrekken. Het schijnt, dat Chamberlain hierover Maandag in het Lagerhuis een verklaring zal afleggen. Te Parijs werd gisteravond geen enkel communiqué gepubli ceerd. Te Parijs wordt bevestigd, dat generaal Doumenc, de bevelhebber van het eerste district,' die binnenkort zal 1 toetreden tot den hoogsten oorlogsraad is aangewezen om deel te nemen aan de besprekingen der generale staven, die binnenkort gehouden zullen worden tusschen de vertegenwoordi gers van Frankrijk, Engeland en de U.R.S.S. ter gelegenheid van de afsluiting van een accoord tusschen deze drie landen. Heden weer bespreking met Molotof. De diplomatieke medewerker van Reuter verneemt, dat Molotof vandaag een bespre king zal hebben met de vertegenwoordigers van Engeland en Frankrijk. De onderhande lingen worden voortgezet. Begin volgende week een verklaring. Als alles goed gaat, zullen begin der volgende week, waarschijnlijk Maan dag, door de Britsche en de Fransche regeering verklaringen worden afge legd over den stand van de onderhan delingen met de Sovjet-Unie, aldus meldt dü diplomatieke redacteur van de „Times". Verwacht wordt, dat in deze verklaringen opnieuw de wensch der drie regeeringen tot uiting gebracht wordt, een defensief pact te sluiten, dat alle drie en nog bepaalde andere staten tegen agressie dekt. Nadat in het kort gesproken is over deze politieke zijde van het pact, zullen de verklaringen waarschijn lijk formeel het besluit van Engeland en Frankrijk aankondigen, hooge stafofficieren naar Moskou te zenden voor het voeren van besprekingen op militair-, vloot- en lucht vaartgebied. Vijf geblindeerde vrachtauto's, waarmede tot een bedrag van 1500 millioen franc3 aan Spaansch goud, dat bij het filiaal van de bank van Frankrijk te Mont de Marsen werd bewaard, wordt vervoerd, zijn gister avond bij de grens aangekomen. De auto's werden geëscorteerd door een afdeeling van de mobiele garde. Het convooi werd aan de grenspóst te Irun ontvangen door kolonel Sanzagero, commandant der militaire strijdkrachten in Bidassoia. Tal van officieren en politie beambten waren aanwezig. Zonder incident zijn de auto's de internationale brug gepas seerd. Hiermede is een der voornaamste clausules van de overeenkomst van Berard en Jordana uitgevoerd. gen acht men de Amerikaansche actie „ongelooflijk abrupt", daar men hier geloofde, dat de Ver. Staten vrij onver schillig stonden tegenover de Japansche militaire politiek. In financieele kringen ziet men het Ame rikaansche optreden als een politieke geste, waarvan men nog moet afwachten wat zij beteekent, al geeft men in die kringen toe het grootste belang te hebben bij eventueele maatregelen, welke de Ver. Staten na afloop van het verdrag op den handel met Japan zouden kunnen toepassen. De Japanners gelooven niet, dat presiddht Roosevelt heeft gehandeld in verband met het geschil met de Engelschen over Tientsin. Zij nemen aan, dat het Amerikaansche op treden een gevolg is van de verontwaardi ging in de Ver. Staten over de benadeeling van Amerikaansche belangen in Chi.ia. De Japansche kranten hebben tot nu toe alles was Amerika betrof, steeds op den achter grond gehouden, en alles wat Engeland aan ging, op den voorgrond geschoven. Daarom is deze slag harder aangekomen dan anders het geval zou zijn. Na afloop van den gisteravond ge houden Franschen kabinetsraad werd vernomen, dat de raad op voorstel van Daladier en na een uiteenzetting van premier, tot overeenstemming is geko men over een belangrijken maatregel van politieken aard, t.w. een uitstel der verkiezingen en een verlenging van deze zittingsperiode van het parlement van 31 Mei. 1940 tot 31 Mei 1942. Deze maat regel wordt ingegeven door den ernst van den internationalen toestand. De raad heeft zich ook bezig gehouden met decreten inzake de „code voor de Fransche familie" en den strijd tegen de ge boortebeperking, Voorts zijn maatregelen tegen bestuurshervorming bestudeerd en financieele en militaire maatregelen. Vooral de financieele zijden dezer maatregelen werden onder de oogen gezien. De financiering van de maatregelen, voort vloeiende uit de „code voor de' Fransche familie" zal geschieden door heffing van een belasting van vrijgezellen en kinderloo- ze echtparen, en een verhooging der rech ten op alcoholhoudende dranken. Opi al deze punten is overeenstemming verkregen. Reynaud zal hedenavond een radiorede- voering houden, waarin hy over deze maat regelen zal spreken. De?- redevoering zal hij om acht uur (Parijschen tijd) beginnen, beginnen. Officieele kringen te Tokio verkla ren, dat de BritschJapansche confe rentie vlot vordert in een vriendschap pelijke atmosfeer. De dagbladen echter melden, dat de besprekingen gestokt zijn bij de behandeling van de proble men ten aanzien van het in den ban doen van de Fapi, den dollar van Tsjoeingking, in de Britsche concessie te Tientsin, en van de uitlevering- van het zilver der Chineesche banken. De Britsche delegatie gaf toe. dat 14 mil lioen Yoean zilver in specie bij de Chinee sche banken ligt, doch weigerde dit zilver uit te leveren, waarop de Japanneezen een beroep deden op de overeenkomst van Arita en Craigie en verklaarden, dat het zilver uitgeleverd moest worden aan de voorloo- pige regeering van Peiping. De Japannee- zen zijn van opvatting, dat alle zilver in specie der Britsche concessie te Tientsin, dat in handen is van de afdeelingen der centrale bank van China en van de boeren- bank van China aan de Peipingregeering moet worden uitgeleverd. De bladen schrij ven, dat het groote verschil in opvattingen tusschen Engelsche- en de Japansche dele gaties ten opzichte van het probleem van het zilver opgeheven moet worden. De bladen melden, dat de Britsche dele gatie aarzelt om het zilver in specie over te geven, onder het motief, dat het hier een economische kwestie betreft, welke geheel los staat van de kwestie van handhaving van orde en rust te Tientsin, doch de Ja- panneezen voeren aan, dat de kwestie van handhaving van orde en rust niet geregeld kan worden zonder oplossing van de eco nomische kwestie, die er een essentieele factor van vormt. Vernomen wordt, dat bij de Chineesche banken in de Britsche con cessie te Tientsin 14 millioen Yoean aan zilverspecie ligt en bij die in de Fransche concessie 33 y, millioen. Aan het hoofd der uitgeverij van het Zuid-Slavische blad „Vreme" is een staatscommissaris aangesteld. De „Vre- me1' was het blad, waarop de oud-pre mier Stoyadinowitsj een directen, in vloed uitoefende. De aanstelling van een regeerings- commissaris beteekent, naar men aan neemt, het politiek einde van Stayadino- witsj. Het orgaan der Kroatische partij van Matsjek publiceert verschillende gegevens over deze gebeurtenis. De Vreme stond sedert de oprichting voorql onder het beheer van Stoyadinowitsj en was officieus orgaan van alle opvolge- lyke regeeringen. De laatste directeur was de broer van Stoyadinowitsj. Sedert den val van laatstgenoemde trad het blad op als oppositieblad en persoonlijk orgaan van den vroegeren minister-president, hetgeen vry paradoxaal was voor een krant, waar van men meende, dat de staat in de persoon van den minister-president de voornaamste aandeelhouder was. De Hrvatsi Dnevnik, het Kroatisch orgaan geeft de volgende ver klaring: „In welingelichte kringen is het niet on bekend, dat de staat bezitter was van een groot pakket aandeelen in de Vreme. Toen Stoyadinowitsj premier was, beschikte hij daarover in naam van den staat, maar niet in eigen naam. Deze aandeelen nu, die den staat toebehoorden, werden tegen iedere wettelijke bepaling in geannuleerd en er werden inschrijvingen gehouden voor nieuwe aandeelen, ten nadeele van den staat. Wanneer de Vreme als naamlooze vennootschap in moeilijkheden was, behoor de de saneering langs legalen weg te ge schieden en niet door vernietiging van deelen van het aandeelenkapitaal ten pro- fijte van de nieuwe inschrijvers. De aangelegenheid is van dien aard, dat zij van nu af aan onder de bevoegdheden der rechtbanken valt." Hiermede worden dus de beweringen be vestigd, die reeds geruimen tijd in Belgrado de ronde deden en volgens welke Stoya dinowitsj, toen hij nog aan de macht was, te zijnen voordeele de Vreme had geconfis queerd om er niet alleen de spreekbuis van zijn politiek te van te maken, maar ook een persoonlijke commercieele zaak door het blad met behulp van staatssubsidies en de censuur een geprivilegieerde positie te ge ven ten opzichte van de andere bladen. De maatregel, die door de regeering van Tsvetkowitsj is genomen om de Vreme weer onfier den invloed van den staat te brengen en de gerechtelijke gevolgen, die alles zal hebben, vormen derhalve den genadeslag aan het regime met totalitaire neigingen, dat Stoya dinowitsj had trachten in te stellen. De Vreme wordt thans gecontroleerd door een regeeringscommissaris. Het blad drukt zelf het artikel van de Hrvastki Dnevnik af. Overigens is het opvallend, dat de cen suur het oppositieorgaan der Kroatische party deze zaak aan het licht heeft laten brengen. Men heeft reden om hierin een teeken te zien,dat het streven van Tsvetko witsj naar de afsluiting van een Servisch Kroatisch accoord met Matsjek niet ver meer verwijderd is van een gunstig slot. „Terug naar de Chineesche wyk", al dus de oproep, die door het comité der campagne voor een anti-Britsche boycot gisteren gericht is tot de Chineesche be woners der Britsche concessie in Tientsin Zonder aandacht te schenken aan de Britsch-Japansche conferentie in Tokio gaat het comité voort met zijn anti-Brit sche campagne, die op felle wyze wordt gevoerd. Nadat kortgeleden een oproep was gericht tot de Chineesche bevolking van Tientsin om alle relaties met Engeland te verbreken, heeft het comité Donderdag aandrang uit geoefend op de Chineesche bewoners der Britsche concessies om hun werkgevers in den steek te laten en terug te keeren naar de Chineesche wijk. De „Anti-Britsche Nationale Bond" heeft den Engelschen te Tientsin den raad gege ven de stad zoo spoedig mogelijk te ver laten, wanneer zij hun leven willen redden. De mededeeling besluit met de woorden: „Wij zullen met ijver en bloed het anti- Britsche verzet organiseeren en volhouden". De anti-Britsche campagne in Noord-China gaat voort en neemt vooral den vorm aan van een economischen boycot. „Alle Britsche producten moeten uit Noord-China verdwij nen", aldus wordt door radio en aanplakbil jetten verkondigd, waarbij er op gewezen wordt, dat de Japansche producten de En gelsche kunnen vervangen. Buitenlandsche waarnemers stellen vast, dat deze geenszins het populaire en spontane karakter schijnen te dragen, dat men er in zekere kringen aan toeschrijft. Deze betoo gingen schijnen hun integendeel georgani seerd te zijn en uitgelokt door orders, welke gegeven zijn aan de leden van verschillende Chineesche vereenigingen en aan de ambtenaren van het nieuwe regime in Noord- China. Treinongeluk in de Grand Canyon. - Uit Grand Canyon (Arizona V. S.) wordt gemeld, dat in een diepe kloof een toeristen- trein is ontspoord. Hierbij werden zestig personen gewond, waarvan veertig ernstig. H.M. de koningin heeft heden ochtend te tien uur op den Ruigen- hoek ontvangen den voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Gene- raal. De Senaat van Dantzig heeft een verordening met kracht van wet ge publiceerd, op grond waarvan hy de bevoegdheid heeft, zichzelf décharge te verleenen voor alle gewone en buiten gewone uitgaven, al of niet voorko mende op de begrooting van de stad. Dit decreet ontneemt aldus aan den Poolschen landdag een zyner belang rijkste rechten, de controle op de uit gaven van de uitvoerende macht der stad Dantzig, die voortaan in haar uit gaven in het geheel niet meer zal wor den geremd, aldus meldt Havas uit Warschau. Arrestatie van Polen. De politie te Dantzig heeft gisteren een Poolsch postambtenaar en twee Foolsche spoorwegbeambten gearresteerd om onbe kende reden. De Poolsche arbeider Klac is wegens beleediging van het Duitsche volk tot 4 maanden gevangenisstraf veroordeeld. Beek te Gdynia. Minister Beek is per vliegtuig van War schau te Gdynia aangekomen, waar zich ook de Poolsche commissaris in Dantzig be vindt. De commissaris heeft gisteren een onderhoud met den Volkenbonds-commis- saris, Burckhardt, gehad. In Poolsche kringen bewaart men het stilzwijgen over het doel van de reis van Beek. doch in bui tenlandsche kringen te Warschau neemt men algemeen aan, dat de minister zich persoonlijk wilde laten inlichten over den toestand te Dantzig en den commissaris- generaal wéllicht instructies heeft gegeven in verband met de ontwikkeling te Dantzig, in het byzortder met de hermilitairiseering die sedert begin Juli voortduurt. In antwoord op de brieven van King Hall zou Göbbels aan sommige Engelschen per soonlijke brieven hebben doen zenden. Schotsche persoonlijkheden, o.a. secretaris sen van- golfclubs, vonden de laatste dagen tot hun verrassing bij hun post groote en veloppen, welke een brief bevatten met het opschrift: „antwoord van rijksminister Göb bels aan de Britsche propaganda." De brief luidt als volgt: „In het briefpamflet, dat gij, Stephen King Hall, zoo goed waart aan verschillen de ingezetenen van dit land te zenden, zegt gij om uw eigen woorden te gebruiken, dat gij iets aan het Duitsche volk wil zeg gen. Ongelukkig voor u en nog meer voor ons, geviel het, dat wij toevallig vernamen, dat gij in dienst stond van het Britsche Fo- reign Office, en dat uw briefpamfletten ge schreven, gedrukt en verzonden waren op last en met den geïnspireerden steun en hulp van lord Halifax zelf. Dit beteekent niet, dat deze onzinnige en kinderachtige propaganda minder ernstig geacht moet worden. Integendeel, het feit, dat zij komt uit den winkel van Downing Street is vol doende om haar nog stuitender en weerzin wekkender te maken. Gij kunt deze leugens vertellen aan andere oude zeerobben." De Poolsche bladen publiceeren over de Poolsch-Britsche financieele onderhandelin gen artikelen, welke geïnspireerd schijnen te zyn, en waarin erop gewezen wordt, dat geen accoord tot stand is gekomen in ver band met den wensch van Polen, dat de bedragen der leening, te zijner vrye be schikking zouden worden gesteld. Daar deze voorwaarde onaanvaardbaar geacht werd, zijn de onderhandelingen voor- loopig afgebroken. De „Express Poranny", het regee- ringsblad, wijst erop, dat deze misluk king van geen invloed zal zijn op de Poolsch-Britsche betrekkingen. „In de kwestie der leening zijn moeilijkheden gerezen, doch het zij verre van ons, hiervan den Britschen onderhandelaars een verwijt te maken". De „Kurjer Warszawski" verklaart, dat de onderhandelingen te Londen als gevolg van technische moeilijkheden zijn opgeschort. Wij willen hierop wyzen, aldus het blad, want de vijandige propaganda wilde het falen dezer onderhandelingen aan andere oorzaken toeschrijven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1