DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Berlijn heeft het Britsche antwoord ontvangen. De verjaardag van H. M. de Koningin. Het Engelsche parlement komt niet vóór Dinsdag bijeen. Een defensieraad in Duitschland. Ho 205 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 31 Augustus 1939 141e Jaargang In Londen was men „behoedzaam hoopvol", in Amerika achtte men den toestand „een weinig verbeterd". Berlijn heeft het Britsche antwoord ontvangen en men acht het waarschijnlijk dat Duitsch and hierop weer zal antwoorden. Het contact tusschen beide landen is geenszins verbroken en zoowel de Fransche en de Pooische alsook uit beleefdheid de Amerikaansche regeering worden volledig op de hoogte van den toestand gehouden. In tegenspraak met daarover loopende geruchten verneemt Reuter, dat tot dusverre geen maatregelen zijn genomen om het Britsche parlement vóór Dinsdag bijeen te roepen. Volgens een Zwitschersch blad zouden de Duitsche en Oosten- rijksche socialisten het nonagressiepact tusschen Duitschland en Rusland veroordeeld hebben. In Duitschland is een delensieraad ingesteld onder voorzitter schap van maarschalk Göring. Een bijzondere radioverklaring, welke de Duitsche zenders gisteravond elf uur zouden uitzenden, is uitgebleven. Een officieele Pooische uiteenzetting. de bomontploffing te tarnow. De algemeene toestand. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maa- Jen bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.-—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS PER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 'f 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telei. 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Het Britsche antwoord werd opgesteld. Uit Londen werd gisteravond gemeld, dat ltrd Halifax, Butler en Cadogan nog Iaat in dei middag bezig waren met het ontwerpen va het antwoord aan Hitier. Chamberlain beeft zich gistermiddag naar Buckingham Palace begeven om een bezoek aan den koning te brengen. Men verwachtte, dat bet antwoord nog gisteravond verzonden zou worden en voorzag de mogelijkheid dat hierop weer een Duitsch antwoord zou vol gen. Natuurlijk behield bij dat alles de Brit sche regeering contact met haar bondgenoo- ten, terwijl tevens uit beleefdheidsoogpunt ook de regeering der Ver. Staten op de hoogte gehouden werd van de ontwikkeling van den toestand. Men schijnt het in Engeland als een ge ruststellende factor te beschouwen dat tot dusver door de regeering nog geen maatre gelen genomen zijn om het parlement vóór Dinsdag bijeen te roepen. In de Duitsche pers komt steeds meer de wenschelijkheid van vriendschappelijke uitsch-Engelsche besprekingen naar voren, maar men zit ook daar met de moeilijkheid y311 ^et Dantzigsche conflict, dat men een randhaard noemt welke zoo snel mogelijk Sebluscht zal moeten worden. Een optimistisch Amerikaansch oordeel. Uit Washington is bericht, dat de de nieuwe Britsche ambassadeur Lord Lothian gister na een conferentie met staatssecretaris Huil aan de pers heeft verklaard, dat de Europeesche toestand »een weinig was verbeterd". Onmiddellijk daarna kwam uit Lon- en ^et bericht van den „Lobby-corres pondent" van Reuter, dat bij afwezig- eid van gezaghebbende inlichtingen de Politieke kringen gisteravond „behoed- Zaatn hoopvol" in hun conclusies wa- y*n. Men achtte het niet aan twijfel on- ant eViS' de aard van het Britsche woord aan Berlijn ter kennis was *zacht van de leiders der oppositie. deze echter niet gevraagd roe e° parlement weer bijeen te t*n. zou daaruit blijken, dat zij vol de n Z''n. °Ver den koers, welke door Word^661'118 Wordt gevaren. Intusschen fens' 'Cder ^eel ^er Britsche de- heia* me* 8r°ote snelheid en degeljjk- Pomen6^616 ve^'gkeidsmaatregelen ge- In Men wachtte in Berlijn 8'ster in der/T^' ^et Britsche antwoord v 2oU door wP van den ovond verwacht ^igd wnrL ,dersQn aan Hitier over- den Eeh 11 de Rijkskanselarij wa i®8 gehouden t? dag belangrijke conféren- 411 bii Cnn raenigte belangstellen- -■ »e Rijkskanselarij byeen om de komende en gaande persoonlijkheden gade te slaan. Aan het einde der nieuwsuitzendingen van de Duitsche zenders werd gisteravond medegedeeld, dat om 11 uur een belangrijke verklaring zou worden uitgezonden. Het wordt van beteekenis geacht, dat het staatshoofd van Dantzig, Forster, op het oogenblik in Berlijn vertoeft. Naar men gisteravond in Britsche po litieke kringen vernam, heeft de Brit sche ambassadeur Sir Neville Hender- son even na middernacht aan Von Rib- bentrop het antwoord der Britsche re geering op de gister door den Führer gedane mededeeling overhandigd. Het antwoord was des middags per tele gram naar Berlijn gezonden. Kort na middernacht heeft Hender- son het aan von Ribbentrop overhan digd, die het aan Hitier gebracht heeft. Het bezoek van Henderson aan von Ribbentrop duurde 35 min. Het Brit sche antwoord was met een speciaal vliegtuig van Londen overgebracht. Een defensieraad in Duitschland. Uti Berlijn wordt bericht, dat Hitier een decreet heet onderteekend waarbij, onder presidium van Göring een ministerraad voor de verdediging van het Duitsche rijk wordt gevormd. Voor de periode van de huidige spanning op het gebied van de buitenlandsche poli tiek wordt voor de eenheid van bestuur en volkshuisvesting het volgende verordend. Ie. Uit den rijksdefensieraad wordt als blijvend comité een „ministerraad voor de verdediging van het Rijk" gevormd. De per manente leden van dezen ministerraad zijn: generaal-veldmaarschalk Göring als voor zitter, de plaatsvervanger van den Führer, de algemeene gevolmachtigde voor het rijks bestuur, de algemeene gevolmachtigde voor economische zaken, de rijksminister en chef van.de rijkskanselarij, de chef van het op perbevel van de weermacht. De voorzitter kan ook andere leden van den rijksdefensieraad alsmede andere per sconlijkheden bij de beraadslagingen be trekken. 2e. De ministerraad voor de verdediging van het rijk kan verordeningen uitvaardi gen, die kracht van wet hebben, indien ik niet verorden, dat een wet door de ryksre- geering of door den rijksdag wordt afgehan deld. 3e. De bevoegdheden van generaalveld- maarschalk Göring uit het decreet tot uit voering van het vierjarenplan van 18 Oct. 1936 en in het bijzonder zijn recht, verorde ningen uit te vaardigen, blijven bestaan. 4e. De afhandeling van de zaken van den ministerraad voor de verdediging van het rijk berust bij den rijksminister en chef der rijkskanselarij. 5e. Het tijdstip, waarop deze verordening buiten werking treedt, wordt door mij be paald. De inhoud der Britsch-Duitsche nota's. In welingelichte Londensche kringen weigert men eenige aanwijzing te geven omtrent de Duitsche nota van gisteren en het Engelsche antwoord, men beperkt zich er toe te verklaren, dat de toestand nog steeds ernstig blijft. Het militaire aspect werd gekenmerkt door twee nieuwe feiten: de Duitsche troepenconcentraties in Slowa kije en de aanvullende maatregelen, waar toe de Pooische regeering zich gedwongen achtte om de nieuwe bedreiging aan haar grenzen af te weren. Men voegt hier even wel aan toe, dat het contact tusschen Berlijn en Londen gehandhaafd blyft en dat het woord aan de rijkskanselarij is. Geheimzinnige vliegtuigen. Sedert eenige dagen wordt gewag ge maakt van min of meer geheimzinnige vliegtuigen die Duitschers naar Engeland en weer terug brengen. Gisteravond zou er weer een Duitsch Junker-vliegtuig, dat cm 7 uur van Heston zou zijn vertrokken, zijn gesignaleerd. De autoriteiten konden geen enkele aanwijzing over de passagiers geven. Hoe groot is de macht van den nieuwen defensieraad? Reuter meldt uit Berlijn, dat de nieuwe ministerraad voor de defensie elke wet kan afkondigen zonder de regeering of een rijksdag te raadplegen en zonder verwijl belangrijke verordeningen kan uitvaardi gen zonder de handteekening van Hitier. In politieke kringen legt men er den nadruk op, dat in den nieuwen raad de militaire en politieke machten geconcentreerd zijn. In gezaghebbende Duitsche kringen ver klaart men, dat het decreet van Hitier tot instelling van een ministerraad voor de de fensie een „concentratie en samenwerking van alle nationale krachten op militair, eco nomisch en financieel gebied" beteekent. Het is „een voorzorgsmaatregel" voor het geval van „ernstige gebeurtenissen". De raad bestaat uit Göring als vootzitter, Hess als ondervoorzitter, Fruck, Funk, Keitel en Lammers. Te Warschau is een officieel communiqué gepubliceerd van den volgenden inhoud: Sinds verscheidene maanden voert Duitschland een agressieve politiek jegens Polen. De perscampagne, de bedreigingen der leidende Duitsche staatslieden, de sys tematische provocatie van grensincidenten, en de steeds toenemende concentratie van troepen aan de Pooische grenzen, zijn hier van het duidelijke bewijs. De onlangs ont plooide actie op het gebied van de vrije stad Dantzig, welke gericht is tegen de rechten en onweerlegbare belangen van Po len, alsmede de territoriale oogmerken, welke door Duitschland tegenover den Poolschen staat aan den dag worden gelegd, laten geen twijfel bestaan over het feit, dat Polen bedreigd wordt. Alle pogingen tot verzoening, welke, ondernomen zijn ofwel door hooggeplaatste persoonlijkheden, die opkomen voor het behoud van den vrede, ofwel door de regeeringen der landen, welke met Polen verbonden en door denzelfden geest bezield zijn, hebben steeds de volle dige instemming gevonden bij de Pooische regeering, doch vonden tot dusver geen weerklank bij de Duitsche regeering. Rekening houdende met deze feiten, vooral na den intocht van Duitsche troepen in Slowakije, is de Pooische re geering, na de maatregelen, welke zij vroeger genomen heeft, thans genood zaakt haar veiligheid te verhoogen, door die defensieve militaire maatre gelen, welke de omstandigheden ver- eischen. De politiek van de Pooische re geering, welke tegen geen enkelen staat agrqpsieve bedoelingen koestert, blijft ongewijzigd. De wensch naar een loyale samenwerking met alle staten, welke wensch onlangs tot uiting is gekomen in het antwoord, dat de president der Pooische republiek gericht heeft tot den president der Vereenigde Sta ten, kenmerkt het^ beste de richting van de Pooische politiek» Politieke kringen te Warschau verklaren, dat de militaire maatregelen welke m bo venstaand communiqué worden aangekon digd practisch van mindere draagwijdte zijn'dan de vroeger genomen maatregelen. Het aantal slachtoffers van de bomont ploffing op het station van Tarnow be draagt negentien. De treinenloop gaat nor maal door. De verjaardag van H.M. de Koningin wordt ditmaal herdacht onder zeer bijzon dere omstandigheden. Heel Europa is gemobiliseerd en men leeft nog altyd in groote onzekerheid of vandaag of morgen niet de oorlog zal uitbreken en de grootste volkerenkrijg aller tijden ons werelddeel tot een bloedig slagveld zal maken. Onder deze omstandigheden moet elk feestbetoon achterwege blijven. Maar desondanks gaan meer dan ooit onze hartelijke gelukwenschen uit naar onze Landsvrouwe, naar de Vorstin van den Vrede, die juist in deze dagen van span ning opnieuw bewezen heeft hoezeer zy, door een persoonlijk initiatief, alles wat in| Haar vermogen is wil doen om Europa en de wereld voor een ramp met onoverzien bare gevolgen te bewaren. Al wordt er heden dan ook geen Koninginnedag gevierd, de zeer vele vlaggen, die men spontaan overal heeft uitgestoken, bewijzen wel hoezeer op dezen dag onze beste wenschen naar onze geliefde Vorstin uitgaan. Wachter wat is er van den nacht Het zijn deze woorden van Da Costa, die wij ook heden kunnen plaatsen. Voor-hen, die niet aan de conferentie tafels zitten, voor de millioenen niet-inge- wijden, die alleen- hun conclusie uit de ge beurtenissen kunnen trekken, is er niet zoo heel veel in den toestand veranderd. Men confereert in alle Europeesche hoofdsteden en men wisselt nog steeds van gedachten tusschen Londen en Berlijn. Hoe vol spanning de internationale toe stand ook zijn moge, die gedachten-wisse ling is een hoopvol teeken, dat men mis schien nog tot het door allen aanvaarde be sluit van een gemeenschappelijke conferen tie kan komen. Het is-' opmerkelijk, dat Hitier, hoewel hij wel degelijk tot de overtuiging moet zijn gekomen, dat Engeland Polen te hulp zal snellen en,'terwijl hij zelf verkondigt dat de aantasting van Poolsch gebied voor hem een sina qua non is, de deur der be sprekingen, zooals men dat noemt, nog al tijd niet heeft gesloten. Er moeten zeer belangrijke oorzaken zijn, die hem to dusver vérhinderd hebben zijn bedreiging tot uitvoer te brengen. Die kunnen natuurlijk gezocht worden in het feit, dat ook hy een mensch is, dat hy begrijpt welk een enorme verantwoorde lijkheid hij op zich laadt wanneer hij ~r en hij alleen het teeken tot losbarsten van den strijd geeft. Maar het kan ook zijn en zoo ziet men het in het buitenland en in het bijzonder in Engeland waar men zijn houding als „bluf" heeft gekenschetst dat hij zich tegenover een groep van vastberaden en tot de tan den bewapende tegenstanders met bondge- nooten wier militaire hulp van twijfelach tige beteekenis is, allesbehalve zeker van de overwinning gevoelt. Zou een man als Hitier in de geschiede nis der volkeren niet duizendmaal liever de figuur zijn, die Duitschland in een tijdperk van vrede gereorganiseerd en de Duitschers tot een rijk en zelfbewust volk gemaakt heeft, dan de man, die land eh volk op nieuw in den afgrond stortte eh oorzaak was, dat de duizenden werken van zijn schepping door den vijand grondig ver nield werden? Zou hij niet bedenken, dat de mensche- lijke godheid die hij nog altijd voor zoo ve len van zijn bewonderaars is, wel eens van zijn voetstuk kan storten, als het volk, dat geen oorlog wil, niet bestand blijkt tegen de gevolgen van een Duitsche militaire mislukking? Het zou niet de eerste maal zijn, dat er in de wereld na en Halleluja een „Kruisigt hem" heeft geklonken. En intusschen duurt het vragen- en ant- woorden-spel voort en verheugen de opti misten zich over eiken gewonnen dag om dat iedere dag van uitstel Europa dichter bij een vredelievende oplossing brengt. Voornamelijk de Fransche pers laat uit komen, dat in deze dagen een zenuwen oorlog wordt uitgevochten en dat Hitier probeert hoe lang men dat in de democra tische landen nog zal uithouden. Als dit inderdaad zijn bedoeling is kan hy den slag wel als verloren beschouwen. Noch in Engeland, noch in Frankrijk en Polen, dat geheel gemobiliseerd is, is er tot dusverre eenig teeken van mindere vastberadenheid te bespeuren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1