DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Rusland werpt zich in den strijd
Russische troepen in Polen.
Russen trekken Polen binnen.
Wit-Russische en Oekrainsche minder
heden moeten beschermd
worden.
De Polen strijden op twee fronten.
De bevelhebber van Warschau ontvangt
een ultimatum.
Een ultimatum aan den bevelhebber
van Warschau.
No. 220
Maandag 18 September 1939
141e Jaargang
e Poolsche ambassadeur
bij Molotof.
De Russische troepen in Polen.
De Russische plannen.
het bombardement der
Siegfriedlinie.
Rusland en de Europeesche
toestand.
emeene toestand.
RUSLAND LAAT
HET MASKER
VALLEN
De burgerbevolking krijgt 12 uur tijd om de stad
te verlaten.
ALKMAARSCH
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS PER GEWONE AD VER IENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Aan den Poolschen ambassadeur in Moskou is een nota van de Russische
regeering overhandigd waarin deze mededeelt dat in haar eigen belang en
dat der Wit-Russische Oekrainsche minderheden in Oost-Polen, haar troe
pen is bevolen over de Sovjet-Poolschc grens te trekken.
Volgens het officieele Russische legerbericht hebben de Russen de Poolsche
grens van de Dwina in het Noorden tot de Dnjestr in het Zuiden over
schreden en werden reeds eenige plaatsen bezet
De grens tusschen Polen en Roemenië zou voor het grootste gedeelte reeds
afgesneden zijn.
De Poolsche troepen strijden thans zoowel tegen de Duitschers als tegen de
Russen.
De Duitsche legerleiding in Polen heeft den militairen bevelhebber van
Warschau twaalf uur tijd gegeven om de burgerbevolking te laten ver
trekken waarna de stad gebombardeerd zou worden.
Hoewel de bevelhebber eerst weigerde den Duitschen parlementair te ont
vangen, zouden er, volgens latere berichten, besprekingen worden gevoerd.
De Poolsche ambassadeur te Moskou
«Zaterdagavond door Molotof ont-
ioden.
De ambassadeur weigerde kennis te
nemen van de Russische nota welke
hem overhandigd werd en waarin het
oprukken der Sovjet-troepen op
Poolsch gebied werd aangekondigd.
Uit Zweedsche bron wordt gemeld,
dat de Poolsche troepen overal tegen
de Sovjet-troepen strijd leveren.
Uit Riga werd gister gemeld:
De Sovjettroepen, die optrekken langs
het geheele front, hebben, naar gemeld
wordt, Baranowitsji (op ongeveer 34 mij
len van de Russische grens) gepasseerd.
De ontvangen berichten melden, dat
verwacht wordt, dat de Sovjet-troepen de
Duitsche troepen heden te Brest Litowsk
zouden ontmoeten.
Verzet der Poolsche troepen.
Volgens een telegram ontvangen door
de Poolsche ambassade in Londen uit
Riga, boden de Poolsche troepen gister
ochtend weerstand aan het binnenrukken
der Russische troepen in de streek van
Molodeczno, in het uiterste noorden van
Polen.
Te Moskou verluidt, naar Reuter
meldt, dat de Sovjet-regeering voorne
mens is Silezië, Dantzig en den corridor
aan Duitschland te laten, de westelijke
Oekraine voor zich te behouden en een
Poolschen bufferstaat te vormen.
Door luchtfoto's, gemaakt voor en na het
bombardeeren van de Siegfriedlinie, is aan
getoond dat het bombardement een zeer be
vredigend resultaat heeft gehad. De foto's
bevestigen de berichten, volgens welke vele
versterkingen inderhaast waren aangelegd
met materiaal van inferieure kwaliteit.
Het Britsche ministerie van voorlichting
meldt, dat het duidelijk is, dat de Fransche
generale staf aan het westelijk front een
zorgvuldig voorbereid en methodisch plan
volgt en dat het wellicht dienstig is erop te
wfizen, dat de krijgsoperaties tot dusverre
van verkennenden aard waren.
De groote operaties zijn in het westen nog
niet begonnen.
Het Fransche legerbericht van hedenoch
tend vermeldt:
Aan het geheele front was het vannacht
kalm. Er was plaatselijke activiteit van de
vooruitgeschoven posten.
Reuters diplomatieke correspondent zegt:
Het is niet zonder beteekenis, dat Duitsch
land even weinig over de houding der Sov
jets weet en evenzeer over de houding der
Sovjets verontrust schijnt te zijn als de rest
van de wereld. Hoewel de Japanneezen
thans in staat moeten zijn, al hun kracht te
wijden aan China, valt het te betwisten of
hun vertrouwen in den wapenstilstand hen
in staat zal stellen, de 300.000 manschappen
terug te trekken welke thans zijn samenge
trokken aan de grens van Mongolië. Het
valt moeilijk te zien, hoe het wederkeerige
wantrouwen tusschen de Sovjets en de Ja
panneezen zoo plotseling verdwenen kan
zijn. Hetzelfde kan gezegd worden van de
betrekkingen tusschen Sovjets en de Nazi's.
De wapenstilstand tusschen Sovjet-Rusland
en Japan brengt in het geheel geen ophel
dering in den toestand, hij voegt alleen een
nieuwe onzekerhéid eraan toe.
P» olg
dag» vnnr EChie raadsel dat i*1 de laatste
is plotselin ETVe"en ,geen raadsel meer was
C®! opgelost.
heeft aan 2«n buiten-
5®'oassaHPnI6n dat zeggen aan de
Bog betrpkv V3n a^e staten waarmede het
dat het bii ,inger\ onderhoudt, laten weten,
langer Wpri.iC' eurtenissen in Polen niet
fewï? k» blijven.
Poolsch gronn °uls'he re8eering nog op
kger alles in LSb zetelt en het Poolsche
^ch der TW» VTk stelt om den °P"
br«igen heeft 8. troePen tQt staan te
teerd, dat dp Dm®n Rusland geconsta-
VaÜen is en cb? regeering uiteen ge-
®eer geeft. en e*- feeken van leven
tegenover
&1» niet die dood is behoeft
dea en wanneet!" aan afsPraken te hou-
®eer is 2 r §een Poolsche regeering
hebben alll ert men 111 Rusland
u^fet-Unie JeJlragen- welke tusschen
verloren n° best°nden hun gel-
b's,« bet in
laar later t!! ,en pact niet meer, dat
v!ïbli Rusland t45, verlen8d werd en
»grl htten 2ich te un zich wederzi'ds
7 Slev« daad t« onthouden van elke
ta°° is zlthal ^gen elka*der.
e opvatting van de Rus-
j^olen
de- verantwoordelijke
denIh terrein 1S verand®rd in een
0611 kunV6rrassiltgen d?eF aUf 8ebeurlijkhe-
f«itei;ïnen vormen'een bedreiging zou-
ïünt geh»2 dit zeggen°rpdt Sovjet*Unie en
Warrt ??le«l in Duif.iï.' len staat °P het
Vsch 's geen enkele *?anden te vallen,
6 ««bied bedreigt Staat' die het
En nu wordt men in Rusland plotseling
ongerust over het lot van de bloedverwan
te Oekrainers en Wit-Russen, die uitgele
verd zijn aan den willekeur van het noodlot
en zonder bescherming blijven.
Op Rusland en op geen enkel ander land
rust de taak die bescherming op zich te ne
men en dus trekken de Russische troepen
de grens over en bevechten de Poolsche
legers, warin broeders en niet-broeders ver
bitterd samenstrijden tegen de vreemde
overheersching en men verwacht, dat de
Russen binnen den kortst mogelijken tijd
de Duitsche troepen bij Brest Litowsk zui
len ontmoeten.
Na dergelijke berichten van een gezamen
lijk optrekken moet men wel tot de conclu
sie komen, dat Duitschland deze Russische
agressie niet alleen goedkeurt, maar van de
Russische aanvalsplannen en op het zoo m>
gelijk vormen van een bufferstaat op de
hoogte geweest is.
Is dit de prijs welke Duitschland voor het
sluiten van het Russische non-agressie-ver-
drag betaald heeft?
Het Russische leger, zoo heeft Molotov
in zijn radiorede gezegd, staat voor een eer
volle tak en hij rekent er op, dat de bevol
king dat leger door eerlijken en opofferen-
den arbeid van iederen enkeling zal steunen
opdat die bevolking „weergalooze successen
op het gebied van den vreedzamen opbouw
van haar industrie en landbouw tegemoet
kan zien".
Die eervolle taak bestaat uit het toebren
gen van den gcladeslag aan het Poolsche
leger en het Poolsche volk, dat niets anders
doet dan eigen land met opoffering van
goed en bloed tegen het indringen van
vreemde troepen verdedigen.
Het is een nieuw bewijs van hoe weinig
waarde plechtig gesloten overeenkomsten
zijn.
Een Rusland, dat zich plotseling met zijn
natuurlijke vijanden verbroedert, dat pac
ten met Duitschland sluit en zijn vrienden
ir. het Verre Oosten waarschijnlijk zonder
eenig gewetensbezwaar aan de agressie van
Japan overlaat om zelf de handen vrij te
krijgen voor de verdeeling van Po cn, het ls
een waarschuwing aan alle landen om r.et
te vertrouwen op overeenkomsten, hoe
plechtig zij ook werden gesloten.
Want wanneer de krachtsve I ^udingen
zich wijzigen en het recht van den sterkste
het eigenbelang kan dienen, worden alle
pacten tot de beruchte vodjes papier, welke
de inkt niet waard zijn waarmede zij wer
den geschreven.
En in tusschen duurt de strijd in Oost en
West onverzwakt voort en niemand .kan
voorspellen wat er in de eerstvolgende
dagen zal kunnen gebeuren.
Heeft Italië van de Russische plannen ge
weten en gaat het daarmee accoord?
Zal deze oude vriend van Polen daarte
gen protesteeren of zal de Italiaansche re
geering haar sphinx-achtige houding bewa
ren en wellicht den tijd afwachten, dat de
strijd in het Westen een zoodanigen keer
neemt, dat men plotseling tot de ontdek
king kan komen, dat er ook daar onder
drukte broeders zijn, die men in bescher
ming zal moeten nemen?
Het is een zware taak welke thans op de
democratische staten rust om tegen een
wereld van al of niet uitgesproken agressie
het recht op zelfstandigheid en vrijheid van
iedere levenskrachtige natie te verdedigen.
Intusschen houden de verdedigers van
Warschau moedig stand en schijnen bereid
hun leven voor een vrijwel verloren zaak te
offeren. De Duitsche legerleiding heeft een
beroep op den commandant gedaan om de
burgerbevolking langs eenige aangegeven
wegen binnen twaalf uur te laten vertrek
ken omdat daarna de stad gebombardeerd
zou worden.
Hoewel de commandant weigerde den
Duitschen parlementair te ontvangen schij
nen later toch besprekingen te zijn gevoerd.
Hoe romantisch de bezettingstroepen ook
op hun posten willen sterven, er is inder
daad geen enkele reden om de burgerbevol
king daarbij noodeloos in den dood te jagen.
Bij alle gruwelberichten over het bom
bardeeren van open steden mag men toch
niet voorbijzien dat de Duitsche legerleiding
thans blijk heeft gegeven niet noodeloos
bet bloed van onschuldigen te willen ver
gieten.
Het Duitsche Nieuwsbureau bericht, dat Warschau sedert enkele dagen geheel
door de Duitsche troepen is omsingeld. Zij staan voor de poorten der stad en op
sommige plaatsen in de voorsteden.
Teneinde niet noodeloos de stad te vernielen, heeft de Duitsche weermacht de
stad zelf nog niet onder vuur genomen en aldus zegt het D. N. B. met een
onvergelijkbaar geduld het schieten van de Poolsche soldaten en franctireurs laten
gaan.
Dit geduld is thans ten einde en de Duitsche legerleiding heeft besloten een
einde te maken aan dit optreden van den militairen machthebber van Warschau, dat
militair nutteloos is en misdadig tegenover de burgerbevolking van de stad.
Teneinde nog een laatste poging te doen om, niettegenstaande deze Poolsche
verblinding, lijf en leven van de burgerbevolking van Warschau te sparen, heeft
de Duitsche legerleiding Zaterdagochtend 8 uur een Duitsch officier als parle
mentair naar Warschau gezonden om de stad zonder strijd op te eischen en hier
door eindeloos bloedvergieten te voorkomen.
De Duitsche onderhandelaar kwam om 8.30 uur bij den staf van een Poolsch
regiment infanterie aan en verlangde naar den commandant van Warschau te worden
geleid, teneinde hem den schriftelijken eisch van den bevelvoerenden Duitschen gene
raal te overhandigen. Dit verlangen werd door den Poolschen commandant meege
deeld aan den bevelhebber van Warschau.
Na anderhalf uur wachten kreeg de Duitsche parlementair het antwoord, dat de
bevelhebber van Warschau weigerde hem te ontvangen.
De Duitsche officier vroeg toen de schriftelijke boodschap op eenige andere wijze
aan den bevelhebber te doen toekomen, doch ook dit werd van de hand gewezen.
Aangezien de Duitsche bevelhebber, aldus bericht het D. N. B. verder, moet
aannemen, dat de burgerbevolking van Warschau geen kennis heeft genomen van dit
voorstel, doch dat de heerschende Poolsche klasse, zonder met de oogen te knipperen
in haar hoogmoed en verblinding voor haar egoïstische bedoelingen de geheele be
volking van Warschau zal opofferen heeft het opperbevel van de Duitsche weer
macht, in overeenstemming met het verlangen vrouwen en kinderen te sparen,
Zaterdagmiddag te 15.10 door eenige escadrilles van de luchtmacht millioenen vlug
schriften boven Warschau laten uitwerpen.
Deze vlugschriften hadden den volgenden inhoud:
Aan de bevolking van Warschau.
Uw regeering heeft de stad tot oorlogsgebied gemaakt en haar het karakter van
een open stad ontnomen. Uw militaire leiding heeft niet alleen met zware artil
lerie in de stad laten schieten, doch zjj heeft ook aangespoord in alle straten
barricaden op te werpen en den Duitschen troepen den krachtigsten tegenstand
te bieden.
Met den oproep, dat ook de burgerbevolking met de wapens in de hand tegen
stand moet bieden aan de Duitsche troepen, waardoor een franctireur-oorlog
wordt ontketend, heeft Uw regeering het volkenrecht geschonden.
Nu de bevolking van Warschau in haar geheel aan dezen oproep gevolg heeft
gegeven, is Warschau strijdgebied geworden. Niettegenstaande dit werden, over
eenkomstig het bevel van den Führer, slechts die stadsdeelen welke militaire
beteekenis hebben, zooals stations, vliegvelden, kazernes en doormarschstraten
gebombardeerd.
Thans wordt de volgende eisch gesteld aan den bevelhebber van Warschau:
le. de stad in haar geheel binnen 12 uur te overhandigen aan de Duitschei
troepen welke Warschau omsingeld hebben, zonder tegenstand te bieden
tegen de bezetting.
2e. De Poolsche troepen in Warschau moeten zich binnen denzelfden tijd over
geven aan den Duitschen militairen bevelhebber.
3e. Ingeval gevolg zal worden gegeven aan dezen eisch, moet hiervan kennis
worden gegeven aan den naastbyzjjnden Duitschen commandant.
4e. Indien geen gevolg wordt gegeven aan dezen eisch, dan heeft de burger
bevolking 12 uur tijd de stad te verlaten over de wegen naar Sielda en
Garwolin.
Na het verstrijken van deze 12 uren zal in dit geval de geheele stad Warschau als
strijdgebied worden beschouwd met alle gevolgen van dien. De termijn van 12
uur begint bij het uitwerpen van dit vlugschrift Daarna heeft thans de burger
bevolking 12 uur tijd de stad te verlaten. Bovendien geldt dit vlugschrift als
laatste waarschuwing aan den militairen bevelhebber van Warschau. Wordt
geen gevolg gegeven aan deze waarschuwing, dan zal alleen de bevelhebber van
Warschau de verantwoordelijkheid dragen voor de dan niet te vermijden ver
liezen en vernieling.
Later werd gemeld, dat de bevelhebber van. Warschau bereid was een parlemen
tair voor besprekingen te zenden.
Volgens het Duitsche Nieuwsbureau is gisteravond door den Duitschlandzender
in het Duitsch en Poolsch het Duitsche antwoord op het door een parlementair over
gebracht voorstel aan den commandant te Warschau medegedeeld.
In dit antwoord werd gezegd, dat de gevolmachtigden voor de ontruiming van
Warschau door de bevolking en de vertegenwoordiger van het diplomatieke korps
voor de evacuatie van dit korps en de buitenlandsche kolonies verwacht werden
in twee auto's op 17 September te 22 uur aan den straatweg PragaMinsk
Mazowiecki, ter hoogte van de Duitsche voorposten.
De auto's moesten voorzien zijn van verlichte witte vlaggen. Deze door het Duit
sche opperbevel opgestelde mededeeling moest omgaand door Warschau bevestigd
worden.
Heeft Warschau niet geantwoord?
Uit Czernowitz werd hedenochtend gemeld: De termijn, genoemd in het Duitsche
ultimatum, waarin de overgave van Warschau werd geëischt, was vanochtend om
drie uur verstreken.
De Poolsche hoofdstad heeft niet geantwoord, doch men weet nog niet of de
Duitschers hun bedreiging, de stad plat te schieten, hebben ten uitvoer gelegd.
Uit Moskou meldde het Duitsche Nieuwsbureau:
In den nacht van Zaterdag op Zondag is den Poolschen ambassadeur in Moskou,
Grzybowski, een nota der Sovjet-Russische regeering overhandigd, waarin wordt
medegedeeld, dat de Sovjet-regeering zich gedwongen ziet, teneinde haar eigen
belangen te waarborgen en ter bescherming der Wit-Russische en Oekrrainsche
minderheden in Oost-Polen, haar troepen het bevel te geven Zondagoch
tend om zes u u r Moskouschen tyd (4 uur Middel-Europeeschen tijd)
over de Sovjet-Poolsche grens te trekken.
De opmarsch van het Sovjet leger zal langs de geheele grens van Polozk in het)
Noorden tot Kamnez-Podolsk in het Zuiden gelijktijdig geschieden. De opmarsch
van het Sovjet-leger in Oost-Polen geschiedt onder de volledige handhaving
der neutraliteit van Sovjet-Rusland in het huidige conflict.
Daar de Poolsche staat op dit oogenblik niet meer als te bestaan te beschouwen
is, komen, naar de opvatting der Sovjet-regeering, de met hem vroeger afgeslo
ten verdragen te vervallen.
De Sovjet-nota, waarvan de officieele tekst hier nog niet bekend is, zal voorts
ter kennis worden gebracht van alle in Moskou geaccrediteerde buitenlandsche
missies, en voorts doöt pers en radio worden verbreid.
De Sovjet-regeering wijst erop, dat zij daarbij streeft naar het herstellen van
rust en orde in het Oostelijke deel van Polen, welke op het oogenblik wegens het
ineenstorten van den Poolschen Staat en de vlucht der Poolsche regeering, niet
meer kunnen worden verzekerd, mede ter natuurlijke bescherming der Oekrain
sche en Wit-Russische bevolking van Oost-Polen.
