DAGBLAD VQOB ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Warschau heeft zich aan de belegeraars
overgegeven.
Sir John Simon heeft in het Lagerhuis de
oorlogsbegrooting ingediend.
Wat is er op de Noordzee gebeurd?
Druk bezoek aan Moskou.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: C. KRAK. Donderdag 28 September 1939
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
141e Jaargang
Simon dient de Engelsche
begrooting in.
Warschau heeft zich over
gegeven.
Sovjet-Russisch schip ge
torpedeerd.
De strijd in het Westen.
Saarbrücken geheel ontruimd.
Zweibrücken bedreigd.
Het Fransche legerbericht.
De ontsnapte Poolsche
duikboot.
De algemeene toestand.
De raadselen van het
Oosten.
COURANT.
Nadat de commandant van Warschau in zyn laatste communiqué had mede
gedeeld, dat de toestand van de burgerbevolking wanhopig was en de
schade ontzaglijk, dat water ontbrak, dat er gevaar voor epidemieën was,
dat alle historische monumenten in puin lagen, dat negen ziekenhuizen
vernield waren en vele gewonden zonder hulp moesten blijven, heeft
Warschau zich aan de belegeraars overgegeven.
In het Lagerhuis heeft de Engelsche minister van financiën de eerste oor
logsbegrooting ingediend waarbij o.a. werd aangekondigd, dat de inkom
stenbelasting meer dan een derde van het inkomen zal bedragen en
voor de groote inkomens zelfs 85 terwijl ook de indirecte lasten een
belangrijke verhooging ondergaan.
Over het gevecht op de Noordzee tusschen Britsche oorlogsschepen en
Duitsche fliegtuigen loopen de berichten over den uitslag van Duitsche en
Britsche zijde zoozeer uiteen, dat niemand met zekerheid weet wat het
resultaat is geweest.
Diverse ministers van buitenlandsche zaken houden besprekingen in Moskou
waar thans ook Von Ribbentrop een langdurige conferentie gehad heeft.
Sir John'Simon heeft gister in het Lager
huis de eerste oorlogsbegrooting ingediend,
waarbij hij aankondigde, dat leeningen voor
dé landsverdediging op groote schaal zullen
worden uitgeschreven. Het is duidelijk, zoo
zeide hij, dat het onmogelijk is ai onze oor
logsuitgaven te dekken met belastingen. De
tijd is echter nog niet gekomen om een na
tionale leening uit te schrijven. Wanneer de
tijd daartoe gekomen is, zullen nieuwe lee
ningen van verschillend type worden uit
geschreven.
Voortgaande deelde Simon mede, dat hij
niet kon garandeeren dat het crediet van
500 mililoen pond, dat ingewilligd is, vol
doende zou zijn om alle behoeften te dek
ken tot 31 Maart 1940. Ernstige opofferin
gen en zware aanvullende eischen zijn nood
zakelijk. De plannen moeten worden geba
seerd op een oorlog van drie jaren.
De inkomstenbelasting wordt verhoogd
tot 7/6 over een vol jaar met een standaard
voet van 7 shilling voor het loopende jaar.
De belasting op nalatenschappen wordt
terstond verhoogd met 10 tot 20 pCt. Alle
astingen °P alcoholische dranken worden
niet ingang van heden verhoogd. Ook indi-
ec e belastingen worden verhoogd zoo op
'er, whisky, tabak, suiker, geïmporteerde
en. Op oorlogswinsten zal een belasting
worden geheven van 60 pCt.
John Simon
d°ch is^jej11,8'op het kapitaal is in studie,
log. 1 voerbaar gedurende den oo>
n°g verklaarri°0t«®srei^e heeft Simon o.m.
•najaar st,=J zullen in dit begroo-
VaD bijna nnn AeSenover totale uitgaven
?orsPronkeliik 0,000 P°nd sterling. De
estaande bel. ,6raamde inkomsten uit de
?°nd en tot ,ngen bedroegen 942.000.000
°8 Waren er ,u^breken van den oor-
zou binnf.r,i?nWOzingen' dat dit bedrag
De schatkf t
nn schaa] =k 23gel? noodig hebben op
ri°or die uitanK °g niet is voorgekomen,
v; °0rlogsperinrire behoefte gedurende
e bijdraop m°et belasting een mi-
ge leveren. Uiteraard moeten
de belastingen aangevuld worden door de-
fensieleeningen op groote schaal. Het zou de
plicht zijn van den particulieren burger om
zoo veel mogelijk tot die leeningen bij te
dragen. Behalve door belastingen en lee
ningen kan de oorlog alleen worden gefi
nancierd door methoden die in wezen infla
tie vormen en dat is een koers dien wij met
alle tot onze beschikking staande middelen
moeten trachten te vermijden.
Simon deed een beroep op alle burgers
en instellingen om zich te onthouden van
onnoodige kapitaal-uitgaven. Ook moet een
vermindering intreden in de burgerlijke
eischen aan de industrie. Er bestaat een
noodzaak om de voedselproductie uit eigen
bodem te verhoogen en wij moeten even
eens gedurende den geheelen oorlog onze
energie tot het uiterste inspannen om onzen
exporthandel te bevorderen. De regeering
is voornemens alles te doen wat zij kan om
de handelslieden in staat te stellen export
opdrachten uit te voeren.
Ook deed Simon een beroep op de belas
tingbetalers om de verschuldigde belastin
gen zoo vlug mogelijk te voldoen.
Sprekende over den ernst van de finan-
cieele en industrieele problemen, zeide Si
mon: „Wij moeten er echter aan denken,
dat hoe ernstig ook ons probleem is, het
financieele probleem, waartegenover
Duitschland geplaatst is, is oneindig grooter.
Wanneer de prijs voor de overwinning hoog
is dan is hij toch waard betaald te worden,
want het is de prijs voor de vrijheid en voor
alles wat het leven levenswaard maakt voor
Europa en de rest van de wereld.
Resoluties aangenomen.
Zonder hoofdelijke stemming nam het
Lagerhuis achtereenvolens de resoluties
aan waarin een extra-heffing werd ge
plaatst op bier, spirutaliën, wijnen,
tabak en suiker, evenals de verhooging
van de inkomstenbelasting.
De indruk van de begrooting.
De drastische begrooting heeft een gewel
digen indruk gemaakt en wordt beschouwd
als het beste bewijs van de vastberadenheid
des lands om de hoogste oorlogsinspanning
ten uitvoer te leggen. De begrooting als ge
heel aldus de city-redacteur van Reuter-,
vertegenwoordigt den zwaarsten last, die
ooit door eenige vrije natie op zich is ge
nomen. De begrooting stelt voor ongeveer
51 pCt. van de uitgaven uit belastingen te
dekken, hetgeen ongeveer het dubbele is
van de verhouding uit den wereldoorlog.
Het kernpunt van Simons verklaring is,
dat andere financiering dan door belas
ting of leeningen tot inflatie moet leiden,
welke Engeland met inspanning van alle
krachten wil vermijden. Ofschoon Simon
er naar gestreefd heeft de gestrengheid
der begrooting in de aanvankelijke stadia
te verzachten, is toch zijn hoofdzakelijke
doel om den laatsten cent te persen uit het
weerstandsvermogen van het land gedu
rende een oorlog van drie jaar of langer
wanneer dat noodig mocht zijn.
De debatten.
Attlee verklaarde, dat de verhooging
der inkomstenbelasting in orde was. Voor
den oorlog zal betaald moeten worden
door de inspanning van de mannen en
vrouwen in dit land in den huidigen tijd.
Men kan de betalirtg niet uitstellen en
door leeningen op rekening zetten van de
toekomstige generatie. Op eenige punten
echter oefende spr. critiek uit, o.m. ten
aanzien van de veranderingen in den kin
deraftrek en de heffing van suiker. Wan
neer de oorlog voortgaat, aldus Attlee,
zult gij veel meer moeten streven naar de
gelijkheid der vermogens.
Sinclair sprak over financieele lasten
van bijna onberekenbaar gewicht, die op
genomen zullen worden.
De structuur der begrooting verdient
steun. Spr. stelde voor critiek op sommige
punten uit te stellen, tot Simons verkla
ring was bestudeerd zooals zij verdient.
Intusschen stelde spr. voor een commissie
te benoemen voor de nationale uitgaven.
Een opmerkelijke eigenaardigheid van
de handelwijze van het Lagerhuis van
gistermiddag was, dat binnen 100 minu
ten na Simons rede het Huis met alge-
meene stemmen goedkeuring had gehecht
aan de resoluties en daarmede onmiddel
lijke legislatieve kracht had gegeven aan
de belastingvoorstellen, ofschoon de alge-
meene debatten nog volgen en vandaag
worden voortgezet.
Een deel der Japansche troepen, die aan
den Oostelijken oever van het Toenking-
me^r waren geland, zou den Noordelijken
oever van de rivier de Mi hebben bereikt.
Een ander deel zou reeds een belangrijk
punt van den Zuidelijken oever hebben
bezet. Van twee kanten rukken de Japan
ners op naar Tsjangsja, de hoofdstad van
Hoenan.
Het Duitsche Nieuwsbureau bericht,
dat het opperbevel van de Duitsche
weermacht meedeelt, dat Warschau zich
onvoorwaardelijk heeft overgegeven.
Het overgeven van de stad zal ver
moedelijk op 29 September geschieden.
„Het Duitsche Nieuwsbureau deelt mede,
dat volgens een officieel communiqué van
het Duitsche legercommando Warschau on
voorwaardelijk heeft gecapituleerd". Het
Duitsche bureau voegt daaraan toe, dat de
stad waarschijnlijk Vrijdag zal worden over
gegeven.
Uit Moskou werd gister gemeld: Van
daag te zes uur in den avond is het
Sovjet-Russische schip „Metallist" door
een onbekende duikboot getorpedeerd
en tot zinken gebracht in de nabijheid
van de Narva-baai.
Het schip meet 4000 ton, de beman
ning bestond uit 24 man, Sovjet-
patrouilleschepen hebben negentien op
varenden opgepikt, de vijf overigen
worden vermist.
Uit Luxemburg werd gemeld: Sedert
gistel-middag vier uur wordt een hevig
artilleriegevecht geleverd aan dc overzijde
var de Moezel in het gebied van Perl en
Mersch.
Men meldt uit Parijs: De Duitschers
hebben Saarbrücken geheel geëvacueerd.
De Franschen bedreigen ernstig Zwei
brücken, dat onder voortdurend artillerie
vuur ligt.
Ofschoon de berichten inzake een ultima
tum, dat door Rusland aan Estland zou
zijn gesteld, weer werden tegengesproken,
i rkeert toch Estland evenals ook de
andere Baltische landen in een moei
lijke positie. Bovenstaande kaart toont het
duidelijk aan.
Het gisteravond uitgegeven oorlogs
communiqué heeft den volgenden inhoud:
De dag was gekenmerkt dooi activiteit
van onze verkenningsdetachementen.
Het legerbericht van hedenochtend van
den 28sten September luidt:
Aan het geheele front was het vannacht
kalm. Een vijandelijke aanval ten westen
van Saarbrücken is mislukt.
Ter zee: De handelsscheepvaart ter zee is
in regelmatg tempo hervat, dank zy een
rganisatie van convooien en patrouilles van
watervliegtuigen.
In de lucht: Gistermiddag heeft de Fran
sche en de Engelsche luchtmacht, die teza
men optraden, verscheidene vijandelijke
jachtvliegtuigen omlaaggeschoten. Onze
verkenningsvliegtuigen waren gedurende
den nacht actief.
Officieele kringen te Tallinn spreken cate
gorisch de Sovjet-Russische beweringen
tegen, volgens welke de Poolsche duikboot,
die uit Tallinn is ontsnapt, aldaar hersteld
en van brandstof voorzien is.
Het kan verkeeren, heeft Brederode
waarschijnlijk in zijn kwade dagen al
eens gezegd en die voorspeiling is op alle
tijden van toepassing.
Hoe kort is het nog maar geleden, dat
Frankrijk en Rusland gezworen kameraden
waren en de vriendschap zoo groot was,
dat men er in Engeland wel eens bezorgd
het hoofd over geschud heeft.
En ziet, na zijn de bordjes verhangen.
Stalin en Hitier roemen eikaars goede
kwaliteiten en in Frankrijk heeft men den
Russischen knoop resoluut doorgehakt en
de communistische partij met al haar
organisaties verboden.
Frankrijk vertrouwt zijn vroegeren bond
genoot niet meer en het is niet het eenige
land, dat ongerust is geworden over den
opmarsch van het Sovjetleger naar de
Karpathen en de snelle sovjetiseering van
een belangrijk deel van Polen.
Vlak achter de oprukkende sovjettroe
pen worden onmiddellijk plaatselijke
sovjets gevestigd en Oost-Europa staat
voor het groote gevaar van een belangrijke
uitbreiding van het communisme, een zoo
groote algemeene bedreiging, dat de Bal-
kanstaten hun geschillen beginnen te ver
geten.
Van eenige samenspanning tegen de
Russische expansie is op dit oogenblik
evenwel nog niets gebleken.
Integendeel, er is een algemeene uit
tocht van ministers van buitenlandsche
zaken naar Moskou.
Saradjogloe, de Turksche minister, is
een der belangrijkste bezoekers en hij
wordt dan ook in Rusland met groote
gastvrijheid ontvangen.
Hij luncht met Molotof en andere voor
aanstaande figuren, hij bezoekt de opera
en men doet blijkbaar in Rusland alles om
het den Turkschen gast zoo aaangenaam
mogelijk te maken.
Saradjogloe zou eerst maar drie dagen
blijven maar men verwachtte nog Von
Ribbentrop en Selter, den Estlandschen mi
nister, waardoor 't verblijf van den Turk
schen bezoeker verlengd is.
Trouwens ook kolonel Boidef, de chef
van de Bulgaarsche civiele en militaire
luchtmacht, werd nog te Moskou verwacht.
De Estlandsche minister wordt niet zoo
vriendelijk ontvangen als de Turksche en
men leidt daaruit af dat Rusland aan
Estland nog wel eenige eischen heeft te
stellen.
Er gaan geruchten dat de eischen een
min of meer dreigend karakter zouden
hebben. Men gebruikt in Rusland het zoo
genaamd door Estland laten ontsnappen
van een Poolsche duikboot als argument
om te betoogen, dat Rusland het recht
moet hebben tot daadwerkelijke bewaking
van de Estlandsche kust en daarbij com-
mercieele en militaire vlootbases zou ver
langen op de aan Estland toebehoorende
eilanden Dagoe en Oesel.
Het is begrijpelijk, dat men daarvoor in
Estland niet zoo heel veel gevoelt.
Wel heeft generaal Ladoner, de chef van
den Estlandschen generalen staf, in een
radiorede gezegd, dat de betrekkingen van
Estland met Rusland en Duitschland ge
regeld zijn in nonagressiepacten en dat
formeele beloften zijn gegeven door deze
landen benevens Frankrijk en Engeland
ten opzichte van de eerbiediging van de
Estlandsche neutraliteit, maar wij behoe
ven hier niet meer in het licht te stellen
wat dergelijke pacten in dezen woeligen
tijd ward zijn, als een sterkere staat er
voordeel bij heeft ze niet te erkennen.
Estland hoopt buiten het conflict te
blijven, maar de generaal hoeft er al
dadelijk bij verzekerd, dat iedere agressie
poging oorlog zou beteekenen en dat Est
land zich zou verdedigen met den moed,
dien het getoond heeft tijdens den onaf
hankelijkheidsoorlog.
Wanneer men bedenkt, dat Russische
vliegtuigen den laatsten tijd „bij vergis
sing" bommen op Estlandsch gebied lieten
vallen en dat thans een T ussisch vracht
schip aan de Noordkust van Estland door
een onbekende duikboot is getorpedeerd,
dan ziet het er naar uit, dat Estland groot
gevaar loopt een tweede Polen te worden,
nog afgezien van de gevaren, welke dan
de andere Baltische staten bedreigen.
De voornaamste bezoeker aan Moskou
is ongetwijfeld de Duitsche minister van
Buitenlandsche Zaken Von Ribbentrop, en
men verdiept zich in gissingen wat hij in
Rusland gaat bespreken.
Hoogstwaarschijnlijk komt hij den
nieuwen bondgenoot, die, wanneer het 't in
bezit nemen van landstreken betreft, te
hard van stapel loopt, een beetje kalmee-
ren.
In Boekarest is men al aan het raden
gegaan en heeft men verondersteld dat de
Duitschers vreezen, dat de verdedigers van
Warschau, nu zij aan het eind van hun
krachten zijn, de stad wel eens voor de
Russen konden oper.en, die op den rechter
oever van de Weichsel liggen, maar nu het
bericht is gekomen, dat Warschau zioh
onvoorwaardelijk heeft overgegeven be
hoeft daarvoor geen vrees meer te bestaan
in zooverre men dan bevreesd behoeft te
zijn, dat niet de Duitschers maar de Russen
de Poolsche hoofdstad zouden krijgen.
Uit Londen komt een ander geluid en
dat is, dat met zekerheid mag worden aan
genomen dat Von Ribbentrop naar Moskou
is ontboden, niet om voorstellen te doen,
maar om ze in ontvangst te nemen. Deze
voorstellen kunnen betrekking hebben op
Polen maar ook op de Baltische staten.
Men wijst er daar op, dat de Russische
pers zich steeds dreigender uitlaat tegen
over de Baltische staten, zoodat het moge
lijk is dat er aan Von Ribbentrop plannen
voorgelegd worden die voor de positie
van Duitschland aan de Oostzee allesbe
halve aangenaam zijn. De toor. tegenover
de Balkanstaten is geheel anders en men
vermoedt dat er met de Balkanvertegen-
woordigers meer over economische en
politieke onderhandelingen dan over ge-
biedskwesties zal worden gesproken,
De eerstvolgende dagen zullen wel meer
licht in deze raadselachtige Russische be
zoeken brengen, maar één ding staat vast
en dat is, dat het Duitschland nog wel eens
zal berouwen den gevaarlijken Russischen
buurman door een nonagressiepact de
vrije hand in Oost Europa te hebben ge
geven.
In Engeland heeft Sir John Simon zijn
landgenooten aan het schrikken gemaakt
door de aankondiging van de geweldige
financieele laster, welke op de bevolking
gelegd worden om een iangdurigen oorlog
te kunnen betalen.
Engeland en Duitschland spreken elkaar
pertinent tegen over het succes van een
Duitschen vliegeraanval op eei deel van de
Britsche vloot, zoodat de neutrale toeschou
wer op het laatst niet meer weet wat hij
moet gelooven.
Warschau schijnt zich definitief te heb
ben overgegeven nadat het vrrwel plat
gebombardeerd is, de monumenten ver
nield zijn en de burgerbevolking bij dui
zenden een vreeselijken dood heeft ge
vonden.
Men mag eerbied hebben voor de dap
pere miltaire verdedigers, maar wanneer
alles er op wees, dat de stad niet te houden
was, wil het ons coch voorkomen, dat men
de bewijzen van uithoudingsvermogen niet
ten koste van duizenden weerlooze bur
gers had mogen geven.
