DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE RUSSISCHE EISCHEN AAN
FINLAND.
Het duikbootengevaar nog niet geweken.
Uitbreiding van den Russisch-
Engelschen handel.
D* alg
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Maandag 16 October 1939
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
141e Jaargang
Duitschland en de
Sovjets.
Het Fransche legerbericht.
De ondergang van de
„Royal Oak".
emeene toestand.
ALKMAARSCHE COURANT.
Hoewel de Finsche regeering blijkbaar nog geen mededeeling wenscht te
doen van de Russische eischen en betoogt, dat alles wat daarover bekend is
geworden als onbetrouwbaar moet worden beschouwd, heeft men uit Kopen
hagen berichten gekregen waaruit de voornaamste Russische eischen
geformuleerd kunnen worden.
Finland zou de eilanden Tyffeskar, Lavansari, Seskar en Hochland op
het kaartje in dit nummer zwart gedrukt welke eilanden den ingang van
de baai van Kroonstad in de Finsche golf beheerschen, aan Rusland moeten
afstaan en daarvoor vergoeding in Oost Karelië krijgen.
Het zou de Aalandseilanden in de Oostzee niet mogen versterken en daarover
Russische controle moeten toestaan. Bovendien zou er een militair verbond
worden gesloten waarbij de Russische troepen Finland zouden binnenruk
ken wanneer dit land door een vreemde mogendheid zou worden aange
vallen.
Bovendien zou er nog een vierde eisch zijn, welke nog niet bekend is ge
maakt.
Nu de Finsche onderhandelaar Paasikivi uit Moskou teruggekeerd is, wacht
men in spanning af welke houding Finland tegen deze eischen zal aannemen.
Hoewel men over het algemeen een regeling mogelijk acht, worden er op
uitgebreide schaal militaire maatregelen genomen om in tijd van nood den
Russischen troepen tegenstand te kunnen bieden.
Het feit dat behalve de Royal Oak waarvan thans een lijst van 414 over
levenden gepubliceerd is nog een groot Engelsch koopvaardijschip en
twee belangrijke Fransche handelsschepen getorpedeerd zijn, bewijst dat
het duikbootengevaar nog geenszins is geweken.
Jn Londen overweegt men uitbreiding van de handelsbetrekkingen met
Rusland.
De Berlijnsche correspondent van
het blad „National Tidende" schrijft:
De diplomatie der Sovjets verwekt
in Duitschland een toenemende onge
rustheid, vooral daar de voornemens
van Italië nog onbekend zijn. Nu de
Sovjets geleidelijk optrekken naar de
Oostzee, wordt gevreesd, dat zij spoe
dig een punt zullen bereiken, waar zij
„Duitschland hevig op de teenen
moeten trappen".
De correspondent voegt hieraan toe:
de as RomeBerlijn is volkomen
verdwenen. Mussolini was verstoord
over Hitler's opmarsch naar Polen en
heeft gebruik gemaakt van een ge
heime clausule in het Duitsch
Italiaansche militaire pact, waarbij
gedurende drie jaren na de ondertee-
kening geen hulp behoeft te worden
verleend. Italië zou volgens den cor
respondent voorts ook verstoord zijn
op Duitschland omdat het den Sovjets
heeft toegestaan de Poolsche grens
met Hongarije te bezetten.
Het legerbericht van Zaterdagavond luidt:
Vyandelyke patrouilles hebben zich actief
betoond in de streken ten Westen van de Saar
en ten Zuiden van Zweibrücken. Zij werden
afgeslagen. Er is tamelijk hevig artillerie
vuur ten Zuidwesten van Saarbrücken.
Het legerbericht van gisterochtend zegt:
„In den afgeloopen nacht hebben vijande
lijke patrouilles tusschen Moezel en Saar
aanvallen gedaan, die zonder resultaat ble
ven. Aan het geheele front zijn onze ver-
kenningsafdeelingen actief. Westelijk van
Saarjautern is de artillerie aan beide zijden
bedrijvig".
Het legerbericht van Zondagavond luidt:
Regenachtig, mistig weer. Een dag zonder
groote bedrijvigheid aan het front. Ten
Noordwesten van Wissembourg hebben onze
hinderlagen een opsporingsresultaat be
haald.
Het legerbericht van hedenochtend luidt:
Groote activiteit in de vijandelijke linies
tusschen Moezel en Saar. Optreden der
wederzijdsche patrouilles in de streek ten
Westen van Wissembourg.
De admiraliteit is begonnen met de uit
gifte van een lijst van overlevenden van de
„Royal Oak" met de namen van 15 officieren
en manschappen, de tweede lijst telde de
namen van 30 geredden.
Medegedeeld werd, dat deze 45 overleven
den aan land zijn gebracht. Geen hunner had
ernstige verwondingen.
Reuter herinnert eraan, dat het slagschip
indertijd het stoffelijk overschot van de
Noorsche koningin Maud van Engeland naar
Oslo heeft overgebracht. In 1936 heeft de
„Royal Oak" een uitgebreid herstel onder
gaan, hetgeen een millioen Pond Sterling
heeft gekost.
Het aantal opgegeven namen van over
levenden van de Royal Oak" bedroeg later
396.
De maritieme medewerker van de Sunday
Times schrijft: Het schijnt wel zeker, dat
het verlies van de Royal Oak in het donker is
geschied en dat de ramp zich Zaterdagoch
tend vroeg heeft voorgedaan.
Het komt redelijk voor te veronderstel
len, dat een duikboot zich plotseling zeer
dicht bij het pantserschip heeft bevonden en
snel minstens twee torpedo's heeft kunnen
lanceeren.
De admiraliteit publiceerde later een
nieuwe lijst met .^e namen van achttien
overlevenden va e „Royal Oak". Het aan
tal geredden was daarmede gestegen tot 414.
De commandant gered.
Op de derde lijst met namen van de over
levenden van de „Royal Oak" komen voor
de namen van den commandant, Benn en
van commander Nicholls.
De JRoyal Oak" was een oud schip.
In vlootkringen te Londen denkt men er
niet aan, na het torpedeeren van de „Royal
Oak" het belang van dit verlies te verklei
nen. Dit is niet in overeenstemming met de
traditie van Groot-Britannië, dat steeds ver
liezen even openhartig toegeeft als over
winningen.
Men merkt ondertusschen op, dat de
„Royal Oak" 25 jaar oud is en in 1934/35 de
reparatie onderging, welke bij de Britsche
vloot elke vijf of zes jaar gebruikelijk is.
Het schip is niet zoo gemoderniseerd als bij
voorbeeld de „Queen Elisabeth" en de be
scherming was niet zoo volmaakt als van de
nieuwere schepen.
Het ministerie van marine heeft geen
mededeelingen verstrekt omtrent de plaats,
waar het schip tot zinken is gebracht, noch
wanneer. Men veronderstelt evenwel, dat een
der drie duikbooten, welke dezer dagen tot
zinken werden gebracht, dit slagschip heeft
getorpedeerd.
Hef communisme breekt
zich baan.
v.i6 |Z°U dwaasheid zijn te ontkennen, dat
8 aten in Europa op het oogenblik in
uiterst moeilijke positie verkeeren.
aar ls allereerst Duitschland, waar men
ultim°f WB' eens za^ betreuren, dat men de
Mik h <*6r democratische staten belache-
heeftT^ genoemd en zich daardoor niet
binna„a.en weerbouden in Poolsch gebied
Dl|jnen te vallen.
er 's Polen nu veroverd en al zijn
uine .a ans volgens Duitsche bereke-
200 heel veel soldaten en
ken van riaan veldoren> toch heeft het bre-
kost y.0ii^n Pooischen weerstand offers ge-
Poo'ten (e .^tsohland bij den komenden
Maar p Moeilijk zal kunnen missen.
Nik vonr n "?eer en dat is °P dit oogen-
Duitschlanrf U .and bet voornaamste.
®Ur°pa te lsbezig zijn prestige in Oost-
fneer tot rf lezen\ bet komt eiken dag
0°stpn njpf c°nclusie, dat de landen in het
den nation ,ereerst meer den blik naar
ftiaar veel ,^ociahstischen staat wenden,
k°Ud". Zooak naar Rus,and> dat »ÜS'
^standjgUpmen dat bier noemt, van de
én ander Vn Cn ,geklruik maakt om het een
ke* met een°r ,ar te brengen waartoe
ke^en bi»,,- n°g n'et in den oorlog gewik-
uurman geen kans gezien had.
8en zoo sterSJan<1 op..zÜn gemak bezig zich
te versrh-,ff °8eIi''ke P°sitie in de Oost-
Üa de andere door de eene regeering
Russischc u Moskou te ontbieden, waar
?len om aan -,eei dret§end zijn tanden laat
v Wannepr 'Ir eiscken kracht bij te zet-
Vechten ■erentemmers tesamen aan
roken om de ^d van een beer aan
bleven en hot - eenige vrijheden te ver-
Ultsche reappl 'S gro°te vraag hoe de
ei\Qooitand ng et tegen een volk, dat
rnf.Ü.n°°it ando„. 8 tegen een volk, da
bisten de o* g eerd heeft dan dat com
VaU g0edPraten V^a,1Sjkste schurken zijn,
d'«n zoorren men met het hoofd
to,re'co*pag?onaamde E hurkenbende thans
tn, °mPagnnr, hurkenbende thans
441 ktL8peelt- En "iet alleen dat,
Q ^Kkaam toeziet hoe Rusland
Duitschland volkomen verdringt in den rij
der staten, welke in het Oostzeegebied een
overheerschende positie innemen.
Daarover moet het Duitsche volk zich toch
wel eens verwonderen evenals over het feit,
dat Duitschland met bloedige offers de
Poolsche kastanjes uit het vuur gehaald
heeft en daarna het rijkste deel van den buit
zonder meer afgeeft aan den staat tegen
wien het nog kort geleden met allen die
daartoe wilden toetreden anti-komintern
pacten heeft willen sluiten.
Wanneer de leider van een machtigen
staat plotseling al zijn met ophef verkon
digde principes overboord gooit, dan moet
dat, om maar geen sterker woord te gebrui
ken, eenige bevreemding wekken in de
volkskringen, die hem tot dusver als een
halve godheid vereerd hebben. En de ge
schiedenis heeft bewezen, dat vervreemding
tusschen volk en leiding vaak het begin
was van een breuk, welke in de toekomst
voor de leiding zelf noodlottige gevolgen
kon hebben.
Trouwens, er zijn nog meer factoren wel
ke het Duitsche volk tot nadenken kunnen
stemmen. De groote vriend, de Duce, in el-
ken Ryksdagredevoering als de steunpilaar
van Duitschland op den voorgrond gesteld,
Mussolini, wiens naam maar genoemd be
hoefde te worden om een storm van ovaties
te ontketenen, heeft tot dusver blijk gege
ven, wat Duitschland betreft, meer een
vriend in tijden van voorspoed dan in tijd
van nood te zijn, tenzij achter de houding
van Italië toekomstplannen verborgen lig
gen, welke tijd noodig hebben om tot uit
voering te worden gebracht. Hoevaak heeft
het filmjournaal niet de opnamen vertoond
van een Hitier en een Von Ribbentrop op
bezoek in Italië, terwijl de Duce hun zijn
groote moderne legermacht en zijn schier
onoverwinnelijke vloot laat bekijken.
Maar zoowel dat leger als die vloot zijn
tot dusverre werkeloos gebleven. Mussolini
heeft zijn volk aangeraden te arbeiden en te
zwygen en hij heeft tot dusver zelf daar
voor het allersterkste voorbeeld gegeven.
Men mag aannemen, dat ook dit in Duit
sche leidende kringen teleurstelling gewekt
heeft en in de jongste rede van den Führer
heeft de trouwe as- en bondgenoot dan ook
niet meer een zoo vooraanstaande plaats in
genomen.
De blik, dien het angstige Finland naar
Duitschland richtte, is onbeantwoord geble
ven. Duitschland heeft de Baltische Staten
zonder meer aan hun lot overgelaten, het
heeft zelfs ongetyfeld op aandringen van
Rusland geweigerd dezer dagen de radio
rede van minister Erkko van Finland naar
Amerika door te zenden. En het gevolg van
dat alles is, dat de Scandinavische Staten-
groep alle sympathie voor Duitschland
zoo die daar aanwezig was heeft ver
loren.
Italië slaat met groote bezorgdheid de
ontwikkeling in den Balkan gade.
Het heeft geen behoefte aan versterking
van den Duitschen invloed in de Balkanlan-
den maar nog veel minder aan den invloed
der Sovjet-republiek.
Spanje heeft in een bloedigen krijg het
communisme in eigen land uitgeroeid en
wanneer Duitschland ooit hulp van Spaan-
sche zijde verwacht heeft, dan is het wel
duidelijk, dat die kans na het Duitsch—
Russische verbond onherroepelijk is verke
ken.
Japan is na dit verbond uiterst gereser
veerd tegenover de Duitsche toenaderings
pogingen en wanneer men met al deze fac
toren rekening houdt, dan komt men eigen
lijk tot de conclusie, dat Difitschland den
oorlog voert zonder een enkelen betrouw
baren vriend aan zijn zijde te vinden.
Al is men nog zoo sterk, te weten dat men
alleen staat, is geen opbeurende gedachte en
wanneer dan, dank zij den nieuwen Russi
schen compagnon, de gebeurtenissen in het
Oosten een geheel anderen loop nemen dan
men verwacht had, is het geen wonder, dat
er in leidende Duitsche kringen velen zijn,
die den oorlog zoo spoedig mogelijk willen
beëindigen en de handen in het Westen,
waar practisch toch geen enkel voordeel te
behalen is, vry willen krijgen om den blik
weer eens naar het Oosten te kunnen wen
den en den al te vriendschappclijken buur
man eens op zijn vingers te tikken.
Daar tegenover staan Frankrijk en Enge
land en hoewel men daar nog altyd betoogt,
dat men zal stryden tot alle idealen verwe
zenlijkt zijn, idealen, welke dezen staten
geen duim gronds.en geen centime voordeel
zullen opbrengen, is het de groote vraag of
men hier inderdaad zal bereiken wat man
als de voornaamste doelstellingen heeft ver
kondigd.
Dat is allereerst het herstel van Polen en
daarnaast van Tsjechoslowakije, twee
prachtpunten op het oorlogsprogramma, die
de sympathie van heel de beschaafde we
reld zullen hebben, maar waarover de heer
Chamberlain in zijn laatste redevoering
maar niet te veel heeft gesproken omdat het
steeds moeilijker wordt uit te leggen hoe
Polen in den ouden vorm kan hersteld wor
den, terwijl meer dan een derde daarvan in
Russisch en Letlandsch bezit is en Engeland
er blijkbaar niet over denkt ook dat stuk
in het herstel te betrekken.. Als men voor
idealen strijdt moet het geen verschil ma
ken tegen wien de strijd gaat en dat Rus
land in dit opzicht gespaard wordt zal toch
ook in Engeland het nuchter denkende deel
der bevolking wel eens tot nadenken stem
men.
Verder strijdt Engeland voor de verdwij
ning van het Hitlerisme en het daarvoor in
de plaats stellen van een regeering op wier
woord men meer zal kunnen vertrouwen en
men heeft al millioenen pamfletten over
Duitsch gebied gestrooid met de bedoeling
volk en regeering van elkaar te vervreem
den zonder dat daarvan tot dusver eenig
resultaat is gebleken.
Wil men dit inderdaad bereiken dan zal
men Duitschland wellicht in den toestand
van 1918 moeten brengen, dan zal men te
genover een verslagen en moedeloos volk
moeten staan, dat vrijwillig zijn leiders in
ruil voor een vrede offert.
Maar daarvoor zal het eerst noodig zijn,
dat Europa in den heksenketel van den mo
dernen oorlog wordt gedompeld, dat mil
lioenen levens verloren gaan, dat kunst
schatten worden opgeofferd, dat groote ste
den worden verwoest, dat wellicht de over
winnaars zelf zullen getuigen, dat de victo
rie te duur betaald is.
Engeland zal Duitschland uithongeren,
maar er staan aan den Russischen, den Bul-
gaarschen en straks wellicht aan andere
kanten nog te veel deuren open waardoor
voedsel en grondstoffen naar binnen kun
nen komen.
Engeland en Frankrijk zullen Duitschland
binnen rukken, maar zij zullen en wan
neer? eerst de Siegfriedlinie moeten door
breken. Engeland zal met zyn machtige
kruisers de zeeën beheerschen, maar er is
sinds den laatsten wereldoorlog een lucht-
wapen, dat even machtig is en dat ook de
duikboot een groot gevaar blijft, heeft men
in Engeland door het verlies van twee kost
bare oorlogsschepen reeds moeten onder
vinden.
Wanneer men inderdaad besluit den oor
log tot het bittere einde voort te zetten, dan
zal er weldra van alles wat in jaren van
vrede en voorspoed is opgebouwd weinig
meer overblyven en wanneer twee uitge
putte legermachten den strijd tenslotte sta
ken, dan zal de onvermoeide beer, die rustig
op den uitslag zit te wachten, den tijd ein
delijk rijp achten voor datgene waarnaar
hij sinds jaren tevergeefs in alle landen van
Europa gestreefd heeft. Dan zal het zaad
van het communisme in breede armzwaaien
over ons werelddeel worden uitgestrooid
en het zal een vruchtbaren bodem vinden
en rijpe vruchten voor de toekomst beloven.
Daarom is het zoo noodig, dat men tot een
accoord komt waardoor men den strijd in
het Westen zal kunnen staken en den Duit
schen dam voldoende sterk laat om den
steeds sterker wordenden druk van het
communisme naar het Westen te kunnen
keere".
De Finsche delegatie is reeds uit Moskou
teruggekeerd en terwijl de Deensche bladen
daarin het bewijs zien, dat de besprekingen
niet zoo vlot verloopen, meent het Duitsche
Nieuwsbureau te weten, dat deze onderhan
delingen over enkele dagen hervat zullen
worden.
Volgens Deensche bladen zou Finland
eenige eilanden moeten afstaan welke den
toegang beheerschen tot de baai van Kroon-
stadt in de Finsche golf en zou het land als
vergoeding daarvoor een gebied in Oost-
Karelië krygen. Finland zou de Alands-
eilanden niet mogen versterken en een mi
litair verdrag met Rusland moeten sluiten.
In Finsche officieele kringen heeft men
verklaard, dat deze eischen niet juist zyn,
maar men laat er zich niet over uit wat Rus
land dan wèl zou verlangd hebben.
Afwachten is hier dus de boodschap. De
militaire maatregeeln welke Finland in de
eerstvolgende dagen zal nemen kunnen wel
licht een aanwijzing zyn of de regeering de
Russische eischen al dan niet zal willen aan
vaarden.