DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DE RUSSISCHE EISCHEN AAN FINLAND. Het duikbootengevaar nog niet geweken. Uitbreiding van den Russisch- Engelschen handel. D* alg Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 16 October 1939 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 141e Jaargang Duitschland en de Sovjets. Het Fransche legerbericht. De ondergang van de „Royal Oak". emeene toestand. ALKMAARSCHE COURANT. Hoewel de Finsche regeering blijkbaar nog geen mededeeling wenscht te doen van de Russische eischen en betoogt, dat alles wat daarover bekend is geworden als onbetrouwbaar moet worden beschouwd, heeft men uit Kopen hagen berichten gekregen waaruit de voornaamste Russische eischen geformuleerd kunnen worden. Finland zou de eilanden Tyffeskar, Lavansari, Seskar en Hochland op het kaartje in dit nummer zwart gedrukt welke eilanden den ingang van de baai van Kroonstad in de Finsche golf beheerschen, aan Rusland moeten afstaan en daarvoor vergoeding in Oost Karelië krijgen. Het zou de Aalandseilanden in de Oostzee niet mogen versterken en daarover Russische controle moeten toestaan. Bovendien zou er een militair verbond worden gesloten waarbij de Russische troepen Finland zouden binnenruk ken wanneer dit land door een vreemde mogendheid zou worden aange vallen. Bovendien zou er nog een vierde eisch zijn, welke nog niet bekend is ge maakt. Nu de Finsche onderhandelaar Paasikivi uit Moskou teruggekeerd is, wacht men in spanning af welke houding Finland tegen deze eischen zal aannemen. Hoewel men over het algemeen een regeling mogelijk acht, worden er op uitgebreide schaal militaire maatregelen genomen om in tijd van nood den Russischen troepen tegenstand te kunnen bieden. Het feit dat behalve de Royal Oak waarvan thans een lijst van 414 over levenden gepubliceerd is nog een groot Engelsch koopvaardijschip en twee belangrijke Fransche handelsschepen getorpedeerd zijn, bewijst dat het duikbootengevaar nog geenszins is geweken. Jn Londen overweegt men uitbreiding van de handelsbetrekkingen met Rusland. De Berlijnsche correspondent van het blad „National Tidende" schrijft: De diplomatie der Sovjets verwekt in Duitschland een toenemende onge rustheid, vooral daar de voornemens van Italië nog onbekend zijn. Nu de Sovjets geleidelijk optrekken naar de Oostzee, wordt gevreesd, dat zij spoe dig een punt zullen bereiken, waar zij „Duitschland hevig op de teenen moeten trappen". De correspondent voegt hieraan toe: de as RomeBerlijn is volkomen verdwenen. Mussolini was verstoord over Hitler's opmarsch naar Polen en heeft gebruik gemaakt van een ge heime clausule in het Duitsch Italiaansche militaire pact, waarbij gedurende drie jaren na de ondertee- kening geen hulp behoeft te worden verleend. Italië zou volgens den cor respondent voorts ook verstoord zijn op Duitschland omdat het den Sovjets heeft toegestaan de Poolsche grens met Hongarije te bezetten. Het legerbericht van Zaterdagavond luidt: Vyandelyke patrouilles hebben zich actief betoond in de streken ten Westen van de Saar en ten Zuiden van Zweibrücken. Zij werden afgeslagen. Er is tamelijk hevig artillerie vuur ten Zuidwesten van Saarbrücken. Het legerbericht van gisterochtend zegt: „In den afgeloopen nacht hebben vijande lijke patrouilles tusschen Moezel en Saar aanvallen gedaan, die zonder resultaat ble ven. Aan het geheele front zijn onze ver- kenningsafdeelingen actief. Westelijk van Saarjautern is de artillerie aan beide zijden bedrijvig". Het legerbericht van Zondagavond luidt: Regenachtig, mistig weer. Een dag zonder groote bedrijvigheid aan het front. Ten Noordwesten van Wissembourg hebben onze hinderlagen een opsporingsresultaat be haald. Het legerbericht van hedenochtend luidt: Groote activiteit in de vijandelijke linies tusschen Moezel en Saar. Optreden der wederzijdsche patrouilles in de streek ten Westen van Wissembourg. De admiraliteit is begonnen met de uit gifte van een lijst van overlevenden van de „Royal Oak" met de namen van 15 officieren en manschappen, de tweede lijst telde de namen van 30 geredden. Medegedeeld werd, dat deze 45 overleven den aan land zijn gebracht. Geen hunner had ernstige verwondingen. Reuter herinnert eraan, dat het slagschip indertijd het stoffelijk overschot van de Noorsche koningin Maud van Engeland naar Oslo heeft overgebracht. In 1936 heeft de „Royal Oak" een uitgebreid herstel onder gaan, hetgeen een millioen Pond Sterling heeft gekost. Het aantal opgegeven namen van over levenden van de Royal Oak" bedroeg later 396. De maritieme medewerker van de Sunday Times schrijft: Het schijnt wel zeker, dat het verlies van de Royal Oak in het donker is geschied en dat de ramp zich Zaterdagoch tend vroeg heeft voorgedaan. Het komt redelijk voor te veronderstel len, dat een duikboot zich plotseling zeer dicht bij het pantserschip heeft bevonden en snel minstens twee torpedo's heeft kunnen lanceeren. De admiraliteit publiceerde later een nieuwe lijst met .^e namen van achttien overlevenden va e „Royal Oak". Het aan tal geredden was daarmede gestegen tot 414. De commandant gered. Op de derde lijst met namen van de over levenden van de „Royal Oak" komen voor de namen van den commandant, Benn en van commander Nicholls. De JRoyal Oak" was een oud schip. In vlootkringen te Londen denkt men er niet aan, na het torpedeeren van de „Royal Oak" het belang van dit verlies te verklei nen. Dit is niet in overeenstemming met de traditie van Groot-Britannië, dat steeds ver liezen even openhartig toegeeft als over winningen. Men merkt ondertusschen op, dat de „Royal Oak" 25 jaar oud is en in 1934/35 de reparatie onderging, welke bij de Britsche vloot elke vijf of zes jaar gebruikelijk is. Het schip is niet zoo gemoderniseerd als bij voorbeeld de „Queen Elisabeth" en de be scherming was niet zoo volmaakt als van de nieuwere schepen. Het ministerie van marine heeft geen mededeelingen verstrekt omtrent de plaats, waar het schip tot zinken is gebracht, noch wanneer. Men veronderstelt evenwel, dat een der drie duikbooten, welke dezer dagen tot zinken werden gebracht, dit slagschip heeft getorpedeerd. Hef communisme breekt zich baan. v.i6 |Z°U dwaasheid zijn te ontkennen, dat 8 aten in Europa op het oogenblik in uiterst moeilijke positie verkeeren. aar ls allereerst Duitschland, waar men ultim°f WB' eens za^ betreuren, dat men de Mik h <*6r democratische staten belache- heeftT^ genoemd en zich daardoor niet binna„a.en weerbouden in Poolsch gebied Dl|jnen te vallen. er 's Polen nu veroverd en al zijn uine .a ans volgens Duitsche bereke- 200 heel veel soldaten en ken van riaan veldoren> toch heeft het bre- kost y.0ii^n Pooischen weerstand offers ge- Poo'ten (e .^tsohland bij den komenden Maar p Moeilijk zal kunnen missen. Nik vonr n "?eer en dat is °P dit oogen- Duitschlanrf U .and bet voornaamste. ®Ur°pa te lsbezig zijn prestige in Oost- fneer tot rf lezen\ bet komt eiken dag 0°stpn njpf c°nclusie, dat de landen in het den nation ,ereerst meer den blik naar ftiaar veel ,^ociahstischen staat wenden, k°Ud". Zooak naar Rus,and> dat »ÜS' ^standjgUpmen dat bier noemt, van de én ander Vn Cn ,geklruik maakt om het een ke* met een°r ,ar te brengen waartoe ke^en bi»,,- n°g n'et in den oorlog gewik- uurman geen kans gezien had. 8en zoo sterSJan<1 op..zÜn gemak bezig zich te versrh-,ff °8eIi''ke P°sitie in de Oost- Üa de andere door de eene regeering Russischc u Moskou te ontbieden, waar ?len om aan -,eei dret§end zijn tanden laat v Wannepr 'Ir eiscken kracht bij te zet- Vechten ■erentemmers tesamen aan roken om de ^d van een beer aan bleven en hot - eenige vrijheden te ver- Ultsche reappl 'S gro°te vraag hoe de ei\Qooitand ng et tegen een volk, dat rnf.Ü.n°°it ando„. 8 tegen een volk, da bisten de o* g eerd heeft dan dat com VaU g0edPraten V^a,1Sjkste schurken zijn, d'«n zoorren men met het hoofd to,re'co*pag?onaamde E hurkenbende thans tn, °mPagnnr, hurkenbende thans 441 ktL8peelt- En "iet alleen dat, Q ^Kkaam toeziet hoe Rusland Duitschland volkomen verdringt in den rij der staten, welke in het Oostzeegebied een overheerschende positie innemen. Daarover moet het Duitsche volk zich toch wel eens verwonderen evenals over het feit, dat Duitschland met bloedige offers de Poolsche kastanjes uit het vuur gehaald heeft en daarna het rijkste deel van den buit zonder meer afgeeft aan den staat tegen wien het nog kort geleden met allen die daartoe wilden toetreden anti-komintern pacten heeft willen sluiten. Wanneer de leider van een machtigen staat plotseling al zijn met ophef verkon digde principes overboord gooit, dan moet dat, om maar geen sterker woord te gebrui ken, eenige bevreemding wekken in de volkskringen, die hem tot dusver als een halve godheid vereerd hebben. En de ge schiedenis heeft bewezen, dat vervreemding tusschen volk en leiding vaak het begin was van een breuk, welke in de toekomst voor de leiding zelf noodlottige gevolgen kon hebben. Trouwens, er zijn nog meer factoren wel ke het Duitsche volk tot nadenken kunnen stemmen. De groote vriend, de Duce, in el- ken Ryksdagredevoering als de steunpilaar van Duitschland op den voorgrond gesteld, Mussolini, wiens naam maar genoemd be hoefde te worden om een storm van ovaties te ontketenen, heeft tot dusver blijk gege ven, wat Duitschland betreft, meer een vriend in tijden van voorspoed dan in tijd van nood te zijn, tenzij achter de houding van Italië toekomstplannen verborgen lig gen, welke tijd noodig hebben om tot uit voering te worden gebracht. Hoevaak heeft het filmjournaal niet de opnamen vertoond van een Hitier en een Von Ribbentrop op bezoek in Italië, terwijl de Duce hun zijn groote moderne legermacht en zijn schier onoverwinnelijke vloot laat bekijken. Maar zoowel dat leger als die vloot zijn tot dusverre werkeloos gebleven. Mussolini heeft zijn volk aangeraden te arbeiden en te zwygen en hij heeft tot dusver zelf daar voor het allersterkste voorbeeld gegeven. Men mag aannemen, dat ook dit in Duit sche leidende kringen teleurstelling gewekt heeft en in de jongste rede van den Führer heeft de trouwe as- en bondgenoot dan ook niet meer een zoo vooraanstaande plaats in genomen. De blik, dien het angstige Finland naar Duitschland richtte, is onbeantwoord geble ven. Duitschland heeft de Baltische Staten zonder meer aan hun lot overgelaten, het heeft zelfs ongetyfeld op aandringen van Rusland geweigerd dezer dagen de radio rede van minister Erkko van Finland naar Amerika door te zenden. En het gevolg van dat alles is, dat de Scandinavische Staten- groep alle sympathie voor Duitschland zoo die daar aanwezig was heeft ver loren. Italië slaat met groote bezorgdheid de ontwikkeling in den Balkan gade. Het heeft geen behoefte aan versterking van den Duitschen invloed in de Balkanlan- den maar nog veel minder aan den invloed der Sovjet-republiek. Spanje heeft in een bloedigen krijg het communisme in eigen land uitgeroeid en wanneer Duitschland ooit hulp van Spaan- sche zijde verwacht heeft, dan is het wel duidelijk, dat die kans na het Duitsch— Russische verbond onherroepelijk is verke ken. Japan is na dit verbond uiterst gereser veerd tegenover de Duitsche toenaderings pogingen en wanneer men met al deze fac toren rekening houdt, dan komt men eigen lijk tot de conclusie, dat Difitschland den oorlog voert zonder een enkelen betrouw baren vriend aan zijn zijde te vinden. Al is men nog zoo sterk, te weten dat men alleen staat, is geen opbeurende gedachte en wanneer dan, dank zij den nieuwen Russi schen compagnon, de gebeurtenissen in het Oosten een geheel anderen loop nemen dan men verwacht had, is het geen wonder, dat er in leidende Duitsche kringen velen zijn, die den oorlog zoo spoedig mogelijk willen beëindigen en de handen in het Westen, waar practisch toch geen enkel voordeel te behalen is, vry willen krijgen om den blik weer eens naar het Oosten te kunnen wen den en den al te vriendschappclijken buur man eens op zijn vingers te tikken. Daar tegenover staan Frankrijk en Enge land en hoewel men daar nog altyd betoogt, dat men zal stryden tot alle idealen verwe zenlijkt zijn, idealen, welke dezen staten geen duim gronds.en geen centime voordeel zullen opbrengen, is het de groote vraag of men hier inderdaad zal bereiken wat man als de voornaamste doelstellingen heeft ver kondigd. Dat is allereerst het herstel van Polen en daarnaast van Tsjechoslowakije, twee prachtpunten op het oorlogsprogramma, die de sympathie van heel de beschaafde we reld zullen hebben, maar waarover de heer Chamberlain in zijn laatste redevoering maar niet te veel heeft gesproken omdat het steeds moeilijker wordt uit te leggen hoe Polen in den ouden vorm kan hersteld wor den, terwijl meer dan een derde daarvan in Russisch en Letlandsch bezit is en Engeland er blijkbaar niet over denkt ook dat stuk in het herstel te betrekken.. Als men voor idealen strijdt moet het geen verschil ma ken tegen wien de strijd gaat en dat Rus land in dit opzicht gespaard wordt zal toch ook in Engeland het nuchter denkende deel der bevolking wel eens tot nadenken stem men. Verder strijdt Engeland voor de verdwij ning van het Hitlerisme en het daarvoor in de plaats stellen van een regeering op wier woord men meer zal kunnen vertrouwen en men heeft al millioenen pamfletten over Duitsch gebied gestrooid met de bedoeling volk en regeering van elkaar te vervreem den zonder dat daarvan tot dusver eenig resultaat is gebleken. Wil men dit inderdaad bereiken dan zal men Duitschland wellicht in den toestand van 1918 moeten brengen, dan zal men te genover een verslagen en moedeloos volk moeten staan, dat vrijwillig zijn leiders in ruil voor een vrede offert. Maar daarvoor zal het eerst noodig zijn, dat Europa in den heksenketel van den mo dernen oorlog wordt gedompeld, dat mil lioenen levens verloren gaan, dat kunst schatten worden opgeofferd, dat groote ste den worden verwoest, dat wellicht de over winnaars zelf zullen getuigen, dat de victo rie te duur betaald is. Engeland zal Duitschland uithongeren, maar er staan aan den Russischen, den Bul- gaarschen en straks wellicht aan andere kanten nog te veel deuren open waardoor voedsel en grondstoffen naar binnen kun nen komen. Engeland en Frankrijk zullen Duitschland binnen rukken, maar zij zullen en wan neer? eerst de Siegfriedlinie moeten door breken. Engeland zal met zyn machtige kruisers de zeeën beheerschen, maar er is sinds den laatsten wereldoorlog een lucht- wapen, dat even machtig is en dat ook de duikboot een groot gevaar blijft, heeft men in Engeland door het verlies van twee kost bare oorlogsschepen reeds moeten onder vinden. Wanneer men inderdaad besluit den oor log tot het bittere einde voort te zetten, dan zal er weldra van alles wat in jaren van vrede en voorspoed is opgebouwd weinig meer overblyven en wanneer twee uitge putte legermachten den strijd tenslotte sta ken, dan zal de onvermoeide beer, die rustig op den uitslag zit te wachten, den tijd ein delijk rijp achten voor datgene waarnaar hij sinds jaren tevergeefs in alle landen van Europa gestreefd heeft. Dan zal het zaad van het communisme in breede armzwaaien over ons werelddeel worden uitgestrooid en het zal een vruchtbaren bodem vinden en rijpe vruchten voor de toekomst beloven. Daarom is het zoo noodig, dat men tot een accoord komt waardoor men den strijd in het Westen zal kunnen staken en den Duit schen dam voldoende sterk laat om den steeds sterker wordenden druk van het communisme naar het Westen te kunnen keere". De Finsche delegatie is reeds uit Moskou teruggekeerd en terwijl de Deensche bladen daarin het bewijs zien, dat de besprekingen niet zoo vlot verloopen, meent het Duitsche Nieuwsbureau te weten, dat deze onderhan delingen over enkele dagen hervat zullen worden. Volgens Deensche bladen zou Finland eenige eilanden moeten afstaan welke den toegang beheerschen tot de baai van Kroon- stadt in de Finsche golf en zou het land als vergoeding daarvoor een gebied in Oost- Karelië krygen. Finland zou de Alands- eilanden niet mogen versterken en een mi litair verdrag met Rusland moeten sluiten. In Finsche officieele kringen heeft men verklaard, dat deze eischen niet juist zyn, maar men laat er zich niet over uit wat Rus land dan wèl zou verlangd hebben. Afwachten is hier dus de boodschap. De militaire maatregeeln welke Finland in de eerstvolgende dagen zal nemen kunnen wel licht een aanwijzing zyn of de regeering de Russische eischen al dan niet zal willen aan vaarden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1