ABDIJSIROOP
ONS INDISCH HOEKJE.
De Dieren-Jamboree.
k\
ij'
il
f
ij|
TEGEN DE WET
A/s üw kind
hoest...
IK
Jeuitldon
derdeblad
AKKER'S Vete&üde
Naar het Engelsch van
MARTIN PORLOCK.
pnoiiciwl Oyeradit.
Ondanks het betrekkelijk lage
koers peil) blijft de kooplust ont
breken. - Het vraagstuk der
overheidsfinanciering zal bin
nenkort onze aandacht vragen,
sterke vermindering van den
export. De afscheep van cul
tuurproducten. Groote af
doening Java-suiker. Rubber
situatie vrij bevredigend.
Hoogere winsten in Amerika.
men dagelijks de beurs bezoekt, dan
men zich wel eens af, of dit heele
^rlat eigenlijk niet te groot is gewor-
*P oor den omvang van den handel. Im-
de° Vdie sterke vermindering van den han-
i"«rs. n verschijnsel van vandaag of gis-
Met korte onderbrekingen, waarin de
teren'ten een vrij levendig karakter toonen,
TT het zich eigenlijk al vele jaren voor.
a,n de koersvorming een eenigszms be-
J",'* haar beeld moet geven van de waar-
inf? van de verschillende fondsen, dan
<Jeenrt handel van eenige beteekenis te
anders zou men tot geheel verkeerde
z""'lusies kunnen komen.
Nu is het merkwaardig, dat zelfs van
„schappijen, waarvan de aandeelen ten
Moope van verscheidene tientallen mil-
en guldens zich in handen van het pu
bliek bevinden, deze aandeelen slechts in
„eten van 8 of tien stuks per dag van eige
naar verwisselen. Als er in H.V.A. een
veertig stuks per dag omgaan, dan is dat
een teer levendige dag geweest. En het
zelfde geldt voor de meeste andere toon
aangevende fondsen.
Tot goed begrip van dit verschijnsel moet
men eigenlijk teruggaan tot de diepere oor
zaak en wel het terugdringen van den par
ticulieren ondernemingslust in het be
drijfsleven als gevolg van een sterk ver
hoogd risico, gepaard gaande met een ge
ringe winstmogelijkheid.
Deze omstandigheid heeft er toe geleid,
dat het productie-apparaat reeds sinds vele
jaren slechts in geringe mate is uitgebreid.
Daaruit vloeide uit den aard der zaak weer
voort, dat er bijna geen nieuw kapitaal
wordt gevraagd voor vredesdoeleinden.
Als men van de totale emissies in 1938
die van de overheden aftrekt, dan blijft er
een bedrag over van niet meer dan 32.7
millioen. Daaronder bevindt zich nog een
klein bedrag aan conversies, zoodat er min
der dan 30 millioen aan nieuw kapitaal
voor particuliere ondernemingen werd ge
vraagd. Gaat men terug tot het jaar 1928,
dan ziet men heel andere cijfers. In dat jaar
werd er in totaal voor 700 millioen aan
nieuw kapitaal opgenomen, d.i. dus na af
trek van conversies. Dit bedrag bestond uit
338 millioen aandeelen en 360 millioen
obligaties. Van laatstgenoemd bedrag
ALKMAARSCHE COURANT VAN SATERDAG 21 OCTOBER 1139^
loert altijd het gevaar van erger
gevolgen en daarom mag een
hoestje nooit verwaarloosd wor.
den. Als Uw kind hoest, geef 't dan
dadelijk AKKER's Abdijsiroop,
bestaande uit extracten van oude
kruiden, welke verzachtend, slijm-
oplossend en genezend werken,
benevens de krachtigste hoest-
bedwingende stof „codeïne". Door
deze veelzijdige werking noemt
men Akker's verstèrkte Abdijsiroop
,,'s-Werelds beste Hoestsiroop".
«hvrnivn
tegen hoest, griep, bronchitis, asthma
Flacon90 ct. 1.60. f 2.40. f 4.20. Alom verkrijgbaar
maakten de overheidsobligaties slechts 32
millioen uit. In een rond bedrag werd door
het particuliere bedrijfsleven opgenomen
een bedrag van ruim 660 millioen gulden.
Ook het buitenland onttrok in dien tijd be
langrijke bedragen aan onze markt.
Hoe geheel anders is de toestand thans.
Het hierboven genoemde bedrag aan nieu-
Y®..®m'ss'es h1 f938 geeft daarvan een dui-
beeld. Het betreft hier naar men zal
hebben begrepen, nieuw opgenomen kapi-
aal. De emissies die voor conversie dien
den en die zeer omvangrijk waren, hebben
wij buiten beschouwing gelaten, omdat zij
in de eigenlijke kapitaalpositie uit den aard
der zaak geen verandering brengen. In het
loopende jaar is er in dezen toestand naar
men weet geen keer ten goede gekomen.
Vrees voor overheidsinmenging, belemme
ring van het internationaal handelsverkeer
en de gespannen politieke toestand hebben
in de achter ons liggende maanden overal de
terughouding in de hand gewerkt en van
zelfsprekend werd dit verschijnsel ook op de
fondsenmarkt weerspiegeld. Sedert de oor
log is uitgebroken hebben zich wel ingrij
pende veranderingen voorgedaan op veler
lei gebied, maar voor een belangrijk deel
zijn deze veranderingen niet van gunstigen
aard. Verschillende bedrijven konden wel
iswaar afdeelingen inrichten, welker pro
ductie min of meer met den oorlog in ver
band staan. De gelden, die hiervoor noodig
waren, konden echter tot nu toe meeren-
deels uit eigen middelen worden gefinan
cierd. Een witte raaf was de vorige week de
emissie van de Nederlandsche Kabelfa-
briek.
Zoo blijft dus de kapitaalmarkt in over
wegende mate voor overheidsfinanciering
gereserveerd. In bankkringen stelt men na
tuurlijk groot belang in de vraag of de
staat reeds spoedig met een nieuwe lee
ning zal komen tot consolidatie van vlotten
de schuld. Op zich zelf is de omvang daar
van, indien men althans geen rekening
houdt met het vrij groote bedrag, dat door
de Rijksdiensten (voornamelijk P.T.T.) in
de schatkist is gestort, nog niet verontrus
tend groot, n.1. ca. 330 millioen. In verband
met de kosten van de mobilisatie, die alleen
in de maand September reeds 37 millioen
hebben bedragen, is echter een geleidelijke
aanzwelling van dit bedrag te verwachten.
Het is dus wenschelijk, dat men met een j
nieuwe leening niet te lang wacht.
Het lijkt het meest waarschijnlijk, dat de
regeering den vorm zou kiezen van een 15-
jarige leening, die dan in verband met den
korten looptijd tegen een lagere rente zou
kunnen worden uitgegeven dan het rende
ment van de leeningen met langen looptijd
thans bedraagt. Men spreekt in dit verband
van 4 pCt., wellicht tegen een koers van 98
pCt. Wij wijzen er echter uitdrukkelijk op,
dat er hieromtrent nog niets vaststaat en
men dus slechts te doen heeft met zekere
indicaties. De looptijd van 15 jaar lijkt
daarom waarschijnlijk, omdat minister de
Geer in de millioenennota dezen leenings-
vorm ook heeft genoemd in verband met de
leeningen, die zouden worden uitgegeven
op grond van het te stichten Leeningsfonds.
Voor den dienst van deze leeningen zouden
naar men weet bijzondere heffingen wor
den aangewezen, waaromtrent echter op het
oogenblik verder nog niets is uitgelekt. De
opcenten op de inkomstenbelasting, die wel
zijn aangekondigd en die reeds over het
loopende belastingjaar zullen worden ge
heven, hebben naar men weet met de bui
tengewone uitgaven in verband met de
mobilisatie niet uit te staan, doch zullen al
leen dienen tot dekking van het becijferde
tekort, geheel afgescheiden van die uitga
ven.
Andere problemen in verband met den
oorlogstoestand doen zich dagelijks aan ons
voor. Daartoe behoort wel in de eerste plaats
de sterke belemmering van de scheepvaart
door het ophouden van Nederlandsche sche
pen in.Britsche havens. Daarover worden
nog altijd besprekingen gevoerd. Een van
de moeilijkheden, die zich daarbij voordoen,
betreft het verschil in standpunt tusschen de
Nederlandsche en de Britsche autoriteien op
het punt van Indische producten. Den Haag
is van meening, dat uitvoeren uit Ned. Indië
niet uit het buitenland afkomstig zijn, doch
dat hier als het ware vervoer plaats vindt
tusschen twee gebiedsdeelen van het Rijk
der Nederlanden. Neen, zegt de Engelsche
regeering, het is contrabande en daarmee
uit. Zoolang er op dit punt geen oplossing is
gevonden, zal ook de Anic (naar men weet
de instelling, aan welke al die goederen zul
len worden geconsigneerd, die voor het ver
bruik in Nederland zelf zjjn bestemd) niet
in werking kunnen treden. Want ook hier
voor heeft men de medewerking van de
Engelsche regeering noodig. Het ziet er dus
naar uit, dat de aanvoer van vele produc
ten voorloopig nog zeer veel belemmering
zal ondervinden en dat zoowel de handel als
de verwerkende industrie daaronder zullen
lijden. De export heeft in de maand Septem
ber reeds een aanzienlijken terugslag te zien
gegeven. Terwijl het cijfer in September
1938 nog 101 millioen gulden bedroeg, is het
in September van dit jaar gedaald tot 66
millioen. Ook de invoer is gedaald, maar in
veel geringe mate.
De afscheep van cultuurproducten uit In
dië wordt den laatsten tijd reeds belangrijk
vertraagd, voor zoover het bestemmingen
naar Europa betreft. Als gevolg daarvan zijn
de voorraden in Tandjong Priok gestegen.
Het ligt voor de hand, dat de scheepvaart
maatschappijen min of meer huiverig zijn.
om producten als lading te accepteeren,
waarvan te voren reeds vaststaat, dat En
geland ze als contrabande zal beschouwen.
Tot deze producten behoort ook rubber. Een
gunstige omstandigheid is echter, dat Ame
rika de voornaamste afnemer van dit arti
kel is en wij hoorden dan ook, dat de meeste
maatschappijen over haar afzet nog niet te
klagen hebben. Er wordt naar Amerika ver
kocht tegen ongeveer 42 y, cent per half
kg. cif. hetgeen een zeer behoorlijke prijs is.
Daarvan moeten dan de kosten van vracht
en assurantie in mindering worden gebracht,
welke voor die bestemming uitkomen op on
geveer 3 yi In 't algemeen wordt de rub
bersituatie dan ook bevredigend beoordeeld,
te meer omdat thans met een belangrijk
grooter exportpercentage wordt gewerkt.
Ook voor de suiker is de toestand gunstig.
De Nivas heeft na een langen tijd van stil
stand haar verkoopen hervat en rapporteert
een afdoening van 129,000 tons. De prijs
wordt geheim gehouden, maar het mag wel
als vaststaand worden aangenomen, dat
deze hooger is dan de voorlaatste afdoenin
gen. Op de tweedehands markt is althans
de prijs gestegen tot 10.10 per 100 kg., ter
wijl de stand in September nog 8.50 was.
De berichten uit Amerika maken melding
van een voortduren van de groote bedrijvig
heid op velerlei gebied. De staalindustrie
werkt thans reeds met 91 van haar capa
citeit. Men moet de positie van deze maat
schappijen zoo bezien, dat indien een be
paalde grens van de productie wordt over
schreden, de winst plotseling aanzienlijk
stijgt. De Republic Steel Co. heeft het divi
dend op de prior preferente aandeelen dan
ook weer hervat met een betaling van
4.50 dollar, zoodat thans nog over 1939 4.50
dollar achterstallig blijft. Wordt ook dit di
vidend ingehaald, dan komen de cum. pre
ferente aan de beurt, waarop thans nog
22 dollar achterstallig is. Het zal dus nog
wel even duren alvorens op de gewone aan
deelen iets zal kunnen worden uitgekeerd,
maar intusschen komen deze waarschijnlijk
in den loop van het volgend jaar toch wel in
een betere positie.
Van de Anaconda wordt gemeld, dat de
productie van haar ondermaatschappij in
Chili zal kunnen worden uitgebreid. Verder
De primitieven, zooals men de onont
wikkelde „wilden" vaak noemt, weten
zich te behelpen. Ze zijn in tal van geval
len buitengewoon handig! Lucifers kenden
ze tot voor kort niet, om nu hun potje te
koken, vuur aan te maken, bedienden de
Papoeas van Nieuw-Guinea zich van de
z.g. vuurboor. Ze nemen dan een stokje
van droog hard hout, waaraan ze een
stompe punt maken. Ze leggen een droog
plankje van zacht hout op den grond,
waarin een „putje" is gemaakt. In dat
putje in wat tonder gelegd, die heel ge
makkelijk vuur vat. Nu plaatsen ze het
stokje in dat gaatje en draaien het heel
vlug tusschen de handen, zooals op de foto
duidelijk te zien is. Ontstaat er door de
wrijving rook, dan begint een helper te
blazen. Al heel gauw begint de tonder te
gloeien en dan hebben ze vuur. Ik merk
op, dat het op deze wijze maken van vuur
heel veel oefening en handigheid eischt.
zijn er gunstige berichten uit de vliegtuig
industrie. Een belangrijk punt blijft natuur
lijk de vraag of het embargo zal worden op
geheven. Is dit het geval, dan zullen Frank
rijk en Engeland naar gemeld wordt al
spoedig overgaan tot het plaatsen van be
langrijke bestellingen. Er is thans reeds
sprake van orders tot een bedrag van 350
millioen dollar, die al gereed liggen. Mocht
het embargo niet worden opgeheven, dan zal
door Engeland aan de Amerikaansche maat
schappijen worden gevraagd om filialen in
Canada op te richten. Dat zou echter met
groote kapitaaluitgaven gepaard moeten
gaan.
Een beeld van de stijging der winsten in
de vliegtuigindustrie gaf het cijfer van de
North American Aviation over de eerste
negen maanden van dit jaar. Daaruit blijkt,
dat de netto winst vijf maal grooter was dan
in het zelfde tijdvak van 1938, n.1. 5 mil
lioen dollar tegen 1 millioen dollar. Kort ge
leden werd gemeld, dat de fabrieken werden
uitgebreid. Tot nu toe werd op de gewone
aandeelen 40 dollarcent betaald.
Verschillende andere Amerikaansche
maatschappijen maakten melding van hoo
gere winstcijfers, o.a. de American Tel.
Tel., die in het 3e kwartaal 44,63 (v. j. 35,80)
millioen dollar verdiende of 2.34 (1.92) per
aandeel. Ook chemische industrieën maken
goede zaken. Dupont de Nemours boekte in
het 3e kwartaal een netto winst van 1.91
(v. j. 0.95) per aandeel en over 9 maanden
5.19 (v. j. 2.31) dollar per aandeel.
Koerslijstje.
3-3Nederland 86, 86 1/8;
Unilever 93, 90 3/4, 92 3/8;
Ford 314, 330;
Philips 1341/2, 137, 135;
Anaconda 26 1/8, 27 7/16;
Betl. Steel 67, 70 5/8;
Rep. Steel 20 3/4, 22 3/8;
U.S. Steel 56 1/4, 59)4;
Koninklijke 277, 270 3/4, 277)4, 274;
Amsterdam Rubber 196, 198)4;
Deli Bat. R. 152i/2, 160;
H.A. Lijn 100 3/4, 103 3/4;
Japanlijn 114)4, 116;
Kon. Boot 110, 113;
Scheepv. Unie 114 3/4, 117 1/4;
Javasche cult. 206, 222;
H.V.A. 3741/,, 380.
1
235. Ze waren zo geschrokken, dat je hun harten kon
horen bonzen en ze geen woord uit konden brengen.
„Zoo jongens", zei de man, „vertellen jullie me eens
waarom lopen jullie mij zo achterna?" Het viel ze een
beetje tegen, dat hij zo'n vriendelijke zware stem had.
236. „Ja, ehwe vonden het zo raar, dat U er zo
warm inzat met die hitte", zei Joko. „En toen vertrouw
de je me niet erg hè?" lachte de man en tegelijk zette
hij zijn hoed af. Toen hadden Joko en Big wel door de
grond willen zinken, want het was de chief scout in
eigen persoon.
51)
De heer Palmer haalde de schouders, de
°ekje van zijn oogen, zijn neus en de
«oekjes van zijn mond, alles tegelijk op.
„Hoe voor den d.zou ik dat kunnen
weten? Maar ik kan het wel raaien. X!1
r is laatst een klabak om zeep gebracht
aar' herinner je je nog? 't Is een afgele
gen plekkie. De „stillen" beginnen zich te
06ren, is me opgevallen",
p, trad een oogenblik stilte in. Kapitein
elps bestudeerde zijn nagels. De heer
uit *T ^°0t een hartroerend deuntje naar
e bewegingen van zijn lippen op te
evol r viel\doch scheen zijn muzikale
hii k S "binnensmonds" te houden, want
jüff racht geen enkelen noot voort. Me-
haaI°UW Crabtree steunde met haar kin op
ka,,-, samengevouwen handen en staarde
haare'? phelps aan. Kapitein Phelps zag
aSl Plotseling aan.
oe lang blijft het rijp?" vroeg hij.
fruit S,nou rÜP", antwoordde zij. „Eerste
ligt k dagen- Voor het op apegapen
tien j bedoel voor het gaat rotten veer-
len dagen op z'n hoogst".
zei' p3?r 11 et baalt niks uit. Geen snars!"
ten n# nu' »Je kunt geen voet verzet
je hebt die „stillen" op je hielen!"
Weer trad er een stilte in. Mejuffrouw
Crabtree zuchtte.
„Zoo, dat weten we ook al weer", zei ze
eindelijk. „Dat is geweest. Zonde en jam
mer toch!"
„Wacht 's!" riep kapitein Phelps uit. „Ik
weet wat!"
De drie hoofden werden nog eens bij el
kaar gestoken. Het leek Bessie, die het
drietal van achter het buffet gadesloeg toe,
dat mejuffrouw Crabtree een beetje al te
veel belang stelde in het verhaal dat kapi
tein Phelps deed.
„Och, weet je, ze kon vast geen dame ge
weest zijn", vertelde Bessie later haar col
lega's.
HOOFDSTUK XVIII.
Uittreksel van een Dagboek.
Den lOden Aug. 193
Het was niet mijn plan om vandaag te
schrijven, maar een gesprek, dat ik juist
gehoord en waaraan ik deelgenomen
heb, heeft me van idee doen veranderen.
Niet dat ik nu zooveel zin in schrijven heb
O, nee! Maar ik moet mijn gemoed beslist
luchten, anders barst ik nog.
Ik vroeg Charlie zooeven, hoe die heldere
kop heette en hoorde toen van hem dat
zijn naam Ward was een heel bekend
journalist. „Altijd op de hoogte", zei Char
lie. „Wanneer Ward je het laatste gerucht
vertelt, vind je het een maand later als 'n
voldongen feit onder de rubriek „Laatste
Berichten" in de nieuwsbladen vermeld".
Ik speelde het klaar om mijn gezicht
daarbij in den plooi te houden. Het begint
hoe langer hoe duidelijker tot me door te
dringen, dat ik me niet het risico kan per-
mitteeren om er aangaande die kwestie 'n
afwijkende meening op na te houden. Ik
was met Charlie een en al bewondering
voor dien meneer B. Ward en drukte de
vrome hoop uit, dat hij het ook dit keer
bij het rechte eind mocht hebben. Charlie
leunde over het buffet en zag er net uit
als Satan in een witte jas. Hij trommelde
op den toonbank en zei met een doodern
stig gezicht: „Als hij zegt, dat het zoo is,
dan is het zoo!" Toen moest ik werkelijk
weggaan. Als ik nog een oogenblik langer
gebleven was, had ik het uitgeschaterd.
Weet je, wat hij me vertelde? Hij ver
telde me, dat de reden, waarom er in de
afgeloopen tien dagen geen een meer van
hen vermoord was, was:dat ze X te
pakken hadden!
Heb je daarvan terug? Heb je daarvan
terug, vraag ik je? Ik had mijn bier zoo
wel in dat zwijn zijn dikke, rooie snuit
willen kwakken en hem vertellen wat een
ontzaglijke leugenaar hij was. Waarachtig,
ik heb er nog een oogenblik aan gedacht
om het te doen. Maar gelukkig wist ik me
te beheerschen. Ik ging een beetje comedie
spelen, wat me al zeg ik het zelf heel
goed afging.
Ik deed heel ernstig en informeerde naar
allerlei bijzonderheden. Ik vroeg, hoe het
kwam, dat ze er geen ruchtbaarheid aan
gaven' dat ze X eindelijk gevonden had
den. Het antwoord was werkelijk vernuf
tig, ik kan niet anders zeggen. Die Ward
is nog steeds een gevierd journalist, ik
had dus eigenlijk niet anders kunnen ver
wachten. Hij zei, dat ze nog geen voldoen
de bewijsgronden hadden. Ze hielden hem
nu vast tot ze genoeg bewijsmateriaal ver
zameld hadden om hem voor den rechter
te brengen. Voordien konden, of wilden zij
het publiek niet inlichten
Als ik iets van dat slag lui als die Ward
afweet en ik geloof wel, dat ik zeggen
mag, dat ik dat doe dan zal dat onnoo-
zele schooljongensverzinseltje morgenmid-
dig om een uur of twaalf zich als een loo
pend vuurtje door heel Londen verspreid
hebben. Weet je, het maakte me zoo
helsch, dat ik na mijn gesprek met Charley
direct naar huis gegaan ben om wat op
mijn verhaal te komen. Ik beefde over
mijn heele lichaam als een jong paard, dat
een koliek heeft. Ik moet me een beetje
in acht nemen ik heb het den laatsten
tijd te vaak. Te veel hoe zal ik het noe
men zenuwstormen, denk ik. Je moet
ook niet vergeten, dat ik een allesbehalve
gemakkelijk baantje op me genomen heb,
een baantje, waarvan ik gerust mag zeg
gen, dat het uniek is. Wie ter wereld zou
daarmee zoo lang en met zooveel succes
hebben kunnen doorgaan als ik?
Maar die vette, opgeblazen idioot maak
te me dol met zijn stomme leugenpraatjes.
Het is dan ook wel een verregaande onbe
schaamdheid om het praatje rond te strooi
en, dat ze X hebben. Ik ben X, of niet
soms? En mij hebben ze niet en zullen ze
nooit krijgen ook!
Bij den hemel, dat zal ik hem eens aan
zijn verstand brengen! De heele bende zal
ik eens een lesje geven! Ik was van plan
om nog een veertien dagen langer vacan-
tie te houden, maar, waarachtig, dit laat ik
niet op me zitten! T' al ze leeren!
Maar wat te doen nu? Wacht, even den
ken hoorSsstik denk! Weet je, als
het me niet zoo ergerde, zou ik werkelijk
moeten lachen. Ik leg je nu voor een half
uurtje weg, boekje. Ik ga wat op mijn bed
liggen om na te denken.
Gevonden!
Zal ze leeren! Morgen neem ik er twee
voor mijn rekening! Ga dan wat rond
slenteren misschien krijg ik dien idioot
met zijn rooie tronie weer te zien.
HOOFDSTUK XIX.
Revel contra X?
I.
De lucht was loodgrijs en voor het eerst
sinds weken dreigde het te gaan regenen.
Londen was vol niet met haar eigen
slaven, doch met gasten en vacantie-
gar.gers.
Tot de twee laatstgenoemde categorieën
behoorden ook mevrouw Keble—Thrupp
en haar dochter mevrouw James Headley,
die van Devonshire waren gekomen om in
Engelands hoofdstad twee weken te win
kelen. Zij logeerden, zooals gewoonlijk, in
het Alsace Court Hotel, dat op een wel
zeer gelukkige wijze drie deugden in zich
vereenigde, te weten: goedkoopte, com
fort en een klinkenden naam. Het stond
niet zooals het echte Alsace Hotel op het
Embankment, doch ging schuil tusschen
Manchester Square en Selfridge's Store en
was dus veel dichter bij de winkelstraten.
Wordt vervolgd.
