DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het Huis van Afgevaardigden en de
Neutraliteitswet.
Chamberlain spreekt in het Lagerhuis.
De Finsche delegatie nog niet
door Stalin en Holotof ontvangen.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.-,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 260 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 3 November 1939
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
141e Jaargang
0e neutraliteitswet in het
Huis van Afgevaardigden.
Amendementen verworpen.
t n haaP-dausule.
Het Duitsche legerbericht.
Fransche legerberichten.
BESPREKINGEN IN HET
HOOGERHUIS.
De algemeene toestand.
HET BRITSCHE
OORLOGSDOEL
ALKMAARSCHE COURANT
Het is nu wel duidelijk, dat Amerika z\j het dan ook indirect aan den
grooten Europeeschen oorlog gaat deelnemen. Nadat de vorige week de
Senaat de opheffing van het wapenembargo had goedgekeurd, zijn de debat
ten in het Huis van Afgevaardigden begonnen en men kan nu wel als zeker
aannemen, dat ook de afgevaardigden van het Huis er in meerderheid hun
goedkeuring aan zullen hechten.
Men heeft namelijk een motie van den afgevaardigde Shanley tot hand
having van het wapenembargo met 242 tegen 181 stemmen verworpen en
men mag dus aannemen, dat het nu wel zeker is, dat het wapenembargo
volkomen uit de neutraliteitswet zal verdwijnen.
In het Britsche Lagerhuis heeft Chamberlain weer zijn wekelijksche rede
voering gehouden, welke ditmaal erg sober was en meer als een overzicht
van den algemeenen toestand kan beschouwd worden. Heftige critiek op
Duitschland, welke in deze redevoeringen zoo vaak tot uiting kwam, bleef
ditmaal achterwege en evenmin werd op scherpe wijze stelling genomen
tegen de beleedigingen welke Molotof dezer dagen aan het adres van de
Britsche regeering gericht heeft. Engeland heeft blijkbaar nog altijd hoop
op uitbreiding der handelsbetrekkingen met Rusland.
De Finsche delegatie is in Moskou aangekomen maar de Russen schijnen
ditmaal geen haast met de onderhandelingen te maken. De Finnen kregen
een invitatie om de slotzitting van de Opperste Sovjet by te wonen, maar
tot besprekingen over de thans door Molotof openbaar gemaakte Russische
eischen schijnt het tot dusver nog niet te zijn gekomen.
Het Amerikaansche Huis van Afgevaar
digden heeft een motie van Wolcott, die den
agentschappen der Federal Reserve Bank
het verstrekken van credieten aan oorlog
voerende staten zou verbieden, verworpen
met 228 tegen 196 stemmen.
Een motie van Vorys, krachtens welke de
gedelegeerden van het Huis in de gemengde
commissie zouden moeten aandringen op
een embargo op wapenen en munitie, doch
niet op vliegtuigen en andere, niet doode-
liike, oorlogswerktuigen, werd eveneens
verworpen en wel met 245 tegen 179 stem
men.
Deze laatste stemming werd beschouwd
als de eerste proefstemming voor het em
bargo, omdat een dergelijk amendement in
Juni door het Huis was aangenomen met
214 tegen 173 stemmen.
Tenslotte werd de motie van Shanley
tot handhaving van het wapenembargo
met 242 tegen 181 stemmen verworpen.
Het staat thans practisch vast, dat in
de neutraliteitswet het embargo volle
dig zal verdwijnen.
Nadat het Huis van Afgevaardigden de
amendementen van Wolcott, Vorys en
Shanley had verworpen, werden de gedele
geerden benoemd voor een gemengde com
missie uit vertegenwoordigers van Huis en
Senaat, die tot taak zal hebben den defini-
ïeven Ipkst op te stellen van de neutrali-
eitswer; welke ter definitieve goedkeuring
aan Kamer en Senaat zal worden voorge-
egd. Deze tekst zal over het geheel het
werp-Pittman vo^en> dat een opheffing
van het embargo op wapens en munitie voor
orlogvoerenden inhoudt benevens beper
ken voor de Amerikaansche scheepvaart
n«betaal- en haal"-clausule.
Dok de senaat heeft zijn vertegenwoordi
gers voor deze commissie benoemd. Aange-
PiH6n werden de democratische senatoren
ven <^eorSe Wagner en Conally, bene-
■tj8 de republikeinen Borah en Johnson,
naat wUis van Afgevaardigden en de Se-
tot hed Un beraadslagingen verdaagd
£ev6 <!?0r ^en ®enaaf en het Huis van Af
schil? goedgekeurde teksten ver
erf slechts °P een detailpunt. De gister
haffi^6 tekst voorziet slechts in op-
senaat8 v8,n het embargo, de tekst van den
w behelst een volledige neutraliteits-
taal p^g' teksten behelzen de „be-
h00D ragaeringskringen heeft men goede
zal kn 6en overeenstemming tot stand
Huizen01?? °Ver tekst tusschen beide
middao v,6 geme"gde commissie, die heden-
voudipp ?Jeen zal komen; zal dus de een-
elkande hebben, bestaande in het met
de beide tek,jVereenstemm'n? brengen van
digeerd^ df definitieve tekst zal zijn gere-
goedkei'i worden voorgelegd aan de
morepp? '?5 van den Senaat hedenavond of
tochtend in een vergadering, die het
Het opperbevel van de Duistche weer
macht maakt bekend:
„In het Westen geringe activiteit van
artillerie en verkenningstroepen".
Het legerbericht van gisteravond luid:
Activiteit van onze patrouilles gedurende
den dag tusschen Blies en Rijn.
Het Fransche legerbericht van heden
ochtend luidt: Een kalme nacht. Vuur van
artillerie en infanterie.
Den tweeden November werd een
Duitsch tweemotorig verkenningsvliegtuig
boven ons grondgebied door een Britsch
jachtvliegtuig omlaag geschoten.
DE VERDEELING DER ZETELS IN
DEN ZWITSERSCHEN NATIONALEN
RAAD.
De verdeeling der zetels in den nationalen
raad is als volgt: democratische radicalen
50 zetels (43), conservatieve katholieken
44 (42), socialisten (Zw. soc. partij) 45, so
cialisten (groep Nicole) 4 de socialisti
sche partij had voor de afscheiding 50 man
daten boeren en handwerkers 21 (21),
vrijzinnig-democraten 6 (7), jonge boeren
en vrije democraten 6 (7), liga van onaf-
hankelijken 9 (7). Twee (vikf) afgevaardig
den behooren niet tot een politieke partij.
De communistische partij heeft twee ze
tels verloren, te Zürich en te Bazel en is nu
niet meer in den nationalen raad vertegen
woordigd, evenmin als het „nationale front"
welks eenige afgevaardigde te Zürich niet
werd herkozen.
einde zal vormen van een historische zit
ting van het congres.
De eerste indruk, dien men in poli
tieke kringen krijgt na de verwerping
door het Huis van Afgevaardigden van
het amendement Shanley, is dat men de
belangrijkste gebeurtenis heeft beleefd
voor Europa sedert het begin van de
vijandelijkheden. De Ver. Staten zijn
een nieuw tijdvak ingetreden, welke hun
houding en gedrag tegenover het Euro
peesche conflict zal ophelderen.
Men wijst erop, dat de opheffing van
het embargo aanzienlijke faciliteiten
zal verleenen aan de geallieerden voor
hun approvisionneering in de Ver. Sta
ten en aan hun zaak een moreele kracht
geeft, welker belang men niet zal on
derschatten.
Aan het einde der debatten over het
neutraliteitsontwerp heeft de voorzitter
van het Huis, Bankhead, 'het woord ge
voerd. Hij erkende, dat door opheffing
van het embargo Engeland en Frankrijk
bevoordeeld zouden worden, doch zeide,
dat deze hulp natuurlijk was, want, in
dien men de keuze had tusschen de to
talitaire en de democratische regeerin
gen, ging de sympathie van het Ameri
kaansche volk uit naar Engeland en
Frankrijk.
In het Engelsche Hoogerhuis heeft lord
Stanhope gister een verklaring afgelegd,
gelijk aan die van Chamberlain. Met be
trekking tot de rede van Molotof zeide
lord Snell (Labour): „De woorden van
Molotof maken het, naar het mij voor
komt, nog urgenter, dat wij ons oorlogs
doel nader definieeren en bekendheid
geven aan onze opvatting over de hoofd
beginselen van een aanvaardbaren vrede."
De rede van Molotof, aldus zeide Sa-
muel, heeft duidelijk aangetoond, dat
Duitschland thans letterlijk geisoleerd is.
Het is van groot gewicht, dat Duitschland
waarschijnlijk in het veld geen bondge-
nooten zal hebben.
Tot dusverre heeft de oorlog bewe
zen, dat by een strijd tusschen even
waardige tegenstanders de verdedi
ging in het voordeel is, hetgeen een
goed teeken is voor de toekomstige
beschaving. Dat Duitschland op het
oogenblik niets doet, aldus Samuel,
wordt misschien verklaard, doordat
het niet weet, wat te doen of niets kan
doen. Dat is een gunstige omstandig
heid, omdat zoo de economische factor
zijn volle aandeel zal hebben.
Minister Halifax zeide het er mede eens
te zijn, dat Engeland of een ander land
geen vrede kan aanvaarden, die niet eenige
oplossing voor het bewapeningsvraagstuk
brengt. Het vertrouwen, dat de tegen
woordige Duitsche regeering vernield
heeft, moet hersteld worden en ik ben van
meening, zoo zeide Halifax, dat alleen
Lord Halifax
Duitschland dat kan doen. De tijd kan
komen, waarop het mogelijk en gewenscht
zal zijn meer in bijzonderheden de voor
waarden uiteen te zetten, die beschouwd
zullen kunnen worden als de bekroning
van het doel, waarvoor wij de wapenen
hebben opgenomen. Ons eerste doel is, dat
wij hen verslaan, die door herhaalde
schending van de Europeesche orde en be
dreiging van de vrijheid ons hebben ge
dwongen een beroep op de wapenen te
doen. Instinctief weten wij, wat wij willen:
dat ieder in Europa een fatsoenlijk en
ordelijk leven kan leiden en zijn persoon
lijkheid kan ontwikkelen."
Verder verklaarde de minister: „Wy
moeten allen bereid zijn alle voorstellen
te bezien, die de hoop en het verlangen
der volken dichter bij de vervulling kun
nen brengen. Een ding staat vast: Wij mo
gen ons niet aan onze taak onttrekken,
voor wij er van overtuigd zijn, dat wij de
NOTAWISSELING TUSSCHEN
GRIEKENLAND EN ITALIË.
Stefani publiceert den tekst van tusschen
de Italiaansche en de Grieksche regeering
uitgewisselde nota's. In de aan den Italiaan-
schen gezant te Athene gezonden nota wordt
de waardeering der Grieksche regeering tot
uitdrukking gebracht voor het terugtrekken
der Italiaansche troepen van de Albaansch-
Grieksche grens en medegedeeld, dat de
Grieksche regeering zich gehaast heeft
overeenkomstige maatregelen te nemen. De
Grieksche regeering, aldus de nota verder,
heeft de vaste hoop, dat de ontwikkeling
der internationale gebeurtenissen binnen
kort aan de beide regeeringen de gelegen
heid zal verschaffen om haar betrekkingen
een meer concreten vorm te geven met het
oog op een vruchtbare samenwerking vol
vertrouwen op alle gebieden. In haar ant
woordnota verklaart ook de Italiaansche re
geering te hopen, dat de ontwikkeling van
den internationalen toestand in de nabije
toekomst in staat zal stellen om de Ita-
liaansch-Grieksche betrekkingen een meer
concreten vorm te geven.
ONDERZEEER DUIKT TOT 107 METER.
Bij een proeftocht in de Golf van Trente
is de nieuwe Italiaansche onderzeeër
„Liuzzi" tot een diepte van 107 meter ge
doken. Het vaartuig bleef een half uur op
deze diepte.
voorwaarden hebben geschapen, welke
naar menschelijke berekening de wereld
tegen een herhaling van deze tragedie
kunnen behoeden."
Halifax zeide ten slotte opzettelijk in
algemeene termen te hebben gesproken.
Hij verwachtte genoeg te hebben gezegd
om de algemeene houding der regeering
aan te geven.
Zie vervolg Buitenland pag. 1, 3e blad.
Men kan het als een gunstig teeken be
schouwen, dat men er in Engeland behoefte
aan heeft, dat weer eens opnieuw aan de
luisterende wereld verklaard wordt wat nu
precies het doel is waarvoor Engeland den
oorlog blijft voeren.
In den beginne werd daar nimmer naar
gevraagd, omdat de Britsche regeering het
zeer scherp omlijnd had.
Het doel van den oorlog was de weder
opstanding van Polen en van Tsjecho-Slo
wakije als zelfstandige staten en daarnaast
de vernietiging van het Hitlerdom omdat
met de tegenwoordige Duitsche regeering
geen overeenkomst was te treffen, waarbij
men de zekerheid had, dat deze door de
Duitsche agressie-zucht vandaag of morgen
niet weer zou worden geschonden.
Toen heeft Lloyd George in het Lagerhuis
de vraag gesteld om een eventueel Duitsch
vredesvoorstel niet zonder meer in de prul-
Iemand te werpen, maar de moeite te ne
men het te bestudeeren en dat is hem zoo
kwalijk genomen, dat hij bijna als een land
verrader werd gekenschetst.
Evenwel is het een feit, dat de allereerste
Engelsche vredeseisch, namelijk het herstel
van Polen en Tsjecho-Slowakije niet meer
zoo onomwonden op den voorgrond gesteld
wordt. Wij hebben hier menigmaal de
vraag gesteld hoe men Polen in zijn ouden
vorm zal kunnen herstellen als meer dan
een derde van dat gebied zich in Russische
handen bevindt en deze zoogenaamd neu
trale staat reeds alle maatregelen heeft ge
nomen om het nieuw verworven bezit in
bolsjewistischen geest te reorganiseeren.
Engeland begeert blijkbaar allerminst een
oorlog met den gevaarlijken Russischen
beer en deze zal er zeker niet toe te bewe
gen zijn den zoo triomfantelijk naar binnen
gehaalden buit zonder meer af te geven.
De Tsjechen zouden een wederopstanding
in zelfstandigen vorm zeker toejuichen,
maar Slowakije heeft een bevolking van
waaruit men den laatsten tijd maar al te
vaak vriendschapsbetuigingen aan het adres
van den Duitschen buurman gehoord heeft.
Engeland spreekt dan ook niet meer zoo
nadrukkelijk van de wederoprichting der
van de landkaart verdwenen staten als dat
in den eersten tijd van den oorlog het geval
%V Men legt nu meer den nadruk op de nood
zakelijke verdwijning van het Hitlerisme
en eigenlijk meer nog op de garantie, welke
men wil verkrijgen, dat alle agressie-pogin
gen voortaan zullen uitblijven en dat geslo
ten verdragen niet langer moedwillig wor
den geschonden.
Maar nu is Molotof weer gekomen en
heeft dat alles klinkklaren onzin genoemd.
De democratische staten, aldus deze verte
genwoordiger van Rusland, strijden uitslui
tend om den vijand zoo te verzwakken, dat
zij niet meer behoeven te vreezen hem een
deel van hun koloniaal bezit te moeten af
staan.
Chamberlain heeft thans weer in het La
gerhuis gesproken en men had mogen ver
wachten, dat hij, na de Russische beschul
digingen, de Britsche oorlogsdoeleinden
nog eens zeer scherp omlijnd naar voren
zou hebben gebracht.
In plaats daarvan heeft hij er slechts op
gewezen, dat de regeering destijds deze
doeleinden in duidelijke bewoordingen uit
eengezet had en dat hij vertrouwt, dat de
groote meerderheid van de mogendheden
deze ten volle zal waardeeren.
Opmerkelijk was, dat hij thans geen hef
tige verwijten aan het adres van de Duit
sche regeering richtte en geen debat over
de bespreking van het witboek wilde toe
staan waarin de toestanden in de Duitsche
concentratiekampen zijn beschreven.
In de gister gehouden bijeenkomst van
het Hoogerhuis bleek men eveneens de
noodzakelijkheid in te zien, dat het Engel
sche oorlogsdoel weer eens nader gepreci
seerd wordt.
De woorden van Molotof, aldus heeft de
Labour-afgevaardigde Lord Snell gezegd,
maken het nog urgenter, dat wij bekendheid
geven aan onze opvattingen over de hoofd
beginselen van een aanvaardbaren vrede.
Hij ging dus al weer een stapje verder
dan Lloyd George, die eenvoudig verzocht
had een eventueel Duitsch vredes-aanbod
niet volkomen te negeeren en het is teeke^
nend voor den algemeenen toestand, dat
niemand ditmaal tegen de woorden van den
Labour-afgevaardigde geprotesteerd heeft,
De minister van Buitenlandsche Zaken,
lord Halifax, heeft in zijn antwoord met
geen enkel woord over Polen en Tsjecho-
Slowakije gesproken. Engeland zoo heeft
hij gezegd kan geen vrede aanvaarden
welke niet eenige oplossing van het bewape
ningsvraagstuk brengt. Het vertrouwen in
de Duitsche regeering moet hersteld wor
den. Engeland moet diegenen verslaan, die
de Europeesche orde en vrijheid bedreigd
hebben, opdat ieder in dit werelddeel een
ordelijk leven kan leiden en zijn persoon
lijkheid kan ontwikkelen.
Men mag aannemen, dat hy hiermede op
nieuw heeft willen betoogen, dat de demo
cratische staten niet van plan zijn de wape
nen neer te leggen eer het Duitsche volk zyn
leiders heeft weggejaagd. Zoo stelde men
het nog weinige weken geleden, maar zoo
duidelijk heeft Halifax het thans niet meer
uitgesproken.
Hij heeft zich zelfs min of meer aan een
duidelijk antwoord onttrokken door te
laten uitkomen, dat de ty'd nog niet geko
men is waarop het mogelijk en gewenscht
zal zijn in bijzonderheden de voorwaarden
uiteen te zetten die men zal kunnen be
schouwen als de bekroning van het doel
waarvoor Engeland de wapenen heeft op
genomen. En waar nog kort geleden het ver
zoek van Lloyd George met verontwaardi
ging begroet werd, daar was het nu de mi
nister zelf, die openlijk verklaarde dat allen
bereid moeten zijn alle voorstellen te be
zien, die de hoop en het verlangen der vol
ken dichter bij de vervulling kunnen bren
gen.
Uit dit alles krijgt men den indruk, dat de
Britsche regeering nog wel op den voor
grond stelt, dat er aan agressie en ver
dragsschending een einde zal moeten
komen, maar dat zij, ondanks alle oorlogs
maatregelen en voorbereidingen voor een
langdurigen strijd, meer dan vroeger bereid
zou zijn den oorlog te staken zoodra haar
dat met eenige kans op een tegemoetkoming
aan haar verlangens en zonder prestige-ver-
lies mogelijk zou blijken.
Wanneer er van beide zijden geen offen
sief op groote schaal wordt ontketend, wan
neer men wederzijds de burgerbevolkingen
spaart zoodat deze op den duur meer last
van de oorlogsmaatregelen in eigen land
dan van den vijand krijgen, dan is het mo
gelijk, dat de tijd de groote bondgenoot
wordt van de millioenen in alle oorlogvoe
rende staten die naar een spoedige verlos
sing uit deze benarde tijden door een voor
allen aanvaardbare regeling hopen.
Intusschen maakt Amerika zich gereed
den democratischen staten op grootscheep-
sche wijze van krijgstuig te voorzien.
Nadat de Senaat de opheffing van het
wapenembargo had aangenomen, heeft het
Huis van Afgevaardigden daarover gede
batteerd en hoewel de eindstemming nog
niet is gehouden, heeft het Huis gister een
motie van Stanley tot handhaving van het
wapenembargo met 242 tegen 181 stemmen
verworpen, zoodat men wel kan aanne
men, dat de opheffing met ongeveer gelijke
stemmencijfers zal worden goedgekeurd.
Nadrukkelijk wordt er in de Amerikaan
sche pers op gewezen, dat dit geen stap in
de richting van een oorlog is. Amerika wil
de democratische staten steunen zonder zelf
in den Europeeschen oorlog te worden be
trokken.
Er is een Fransch spreekwoord, dat zegt:
ce n'est que le premier pas qui coüte, dat wil
zeggen, dat de eerste stap altijd de moeilijk
ste is.
Nu het wapenembargo wordt opgeheven
en Amerika bij den strijd in Europa wordt
betrokken, zullen zoowel Duitschland als
Rusland met de mogelijkheid rekening moe
ten houden, dat een vijandelijk optreden
dat het rechtsgevoel te veel zou schokken,
b.v. het overweldigen van kleine neu
trale staten by het volk van Amerika zoo
groote verontwaardiging kan wekken, dat
ook de tweede stap wordt gedaan .en de in
directe steun aan Engeland en Frankrijk
door een veel verder gaanden hulp kan wor
den vervangen.
lAi'i
