DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
NIEUWE RUSSISCHE VOORSTELLEN
AAN FINLAND.
regeering.
Het Fransche legertheoter.
141e Jaargang
Duitschland protesteert bij de Noorsche
De geschiedenis van de
City of Flint.
Amerika brengt hulde aan
Noorwegen.
D iÏOOfdstuk 13, Art. 21.
tej.n j^oerikaansche bemanning en de kapi-
bracht,311 kel schip hebben een bezoek ge-
®ergen 3311 den Amerikaanschen consul in
De m, en verslag uitgebracht van hun reis.
ge2ondnnen kebben telegrammen naar huis
Voortd,611 Amerikaansche consul is in
Staten t contact met de legatie der Ver.
buie-].®, 0sl° en met het departement van
Het Duitsche legerbericht.
De Russisch-Finsche besprekingen.
Fransche legerberichten.
De algemeene toestand.
INTERMEZZO'S
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon-
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No.
262 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Maandag 6 November 1939
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het blijkt dat de Russen ditmaal geen groote haast maken om met de
Finsche delegatie tot een accoord te komen. Zaterdagavond heeft de
delegatie een uur lang met Stalin en Molotof onderhandeld en daarna werd
bekend gemaakt, dat er nieuwe Russische tegenvoorstellen waren aange
boden waarover de Finnen geen beslissing konden nemen zonder eerst de
regeering in Helsinki te raadplegen. Dus werden de Russische voorstellen
naar Finland geseind waar de regeering ze zal bestudeeren en desnoods in
een zitting van het Finsche kabinet zal behandelen. Daarmede zullen wel
eenige dagen gemoeid zjjn en de Russen schijnen op het oogenblik de handen
graag vry te hebben omdat het morgen de dag is van de herdenking van dc
revolutie, welke tot dusver de strijd tegen fascisme en nationaal-socialisme
genoemd is, maar thans een anderen naam heeft gekregen en de strijd
tegen den imperialistischen oorlog en tegen het kapitalisme heet. F.r zal een
groote militaire parade en een demonstratie van de luchtmacht worden ge
houden en het zal de bedoeling wel zijn de Finsche delegatie daarnaar te
laten kijken om ze onder den indruk van de kracht der Russische weer
macht te brengen en tot nadenken te stemmen.
Duitschland heeft bij Noorwegen geprotesteerd tegen de interneering van de
bemanning van de City of Flint, maar Noorwegen heeft dit protest van de
hand gewezen omdat men hier van meening was, dat volkomen in over
eenstemming met het internationale recht is gehandeld.
In Frankrjjk zjjn beroepsgezelschappen geëngageerd welke uitsluitend uit de
beroemdste Fransche artisten zijn samengesteld en die elke week langs het
front zullen trekken en op verschillende plaatsen zullen optreden. De ar
tisten ontvangen geen geldelijke belooning en elke groep zal gedurende een
week twee of drie maal per dag een voorstelling geven.
Het Noorsche telegraafagentschap meldt.
Wegens de vrij delicate situatie van de „City
of Flint" worden de bewegingen van het
Amerikaansche schip met de uiterste dis
cretie omringd. Het volgende moge hierover
thans bekend worden gemaakt:
Na uit Moermansk te zijn vertrokken,
kreeg <je „City of Flint" verlof in de Noor
sche territoriale wateren te komen, verge
zeld door twee Noorsche kustwachtvaartui
gen, die voor haar veiligheid moesten zor
gen. Het schip vertrok via Tromsö en pas
seerde Bergen Vrijdagmorgen. Tusschen
Haugesund en Bergen deed zich een incident
voor, waaromtrent men niets weet, behalve
wat de commandant der kustverdediging
van het district Bergen, admiraal Nielson,
Zaterdag vernam in een rapport, dat hij
ontving van een der beide escorte-vaartui-
f?n' ,,^er'n wordt gezegd, dat de „City of
Flint" in de Korsfjord gepraaid werd door
o® beide escorte-vaartuigen, en dat het schip
terstond stopte en aan het bevel voldeed. Een
gepubliceerd officieel communiqué meldde,
oot de „City of Flint" geen geldigen reden
ad om Haugesund aan te doen, doch nadien
,e®ft men vernomen, dat de Duitschers ais
t en. 0Pgaven, dat een der leden van het
Amerikaansche bemanning ziek was. Ech-
t verklaarde de Noorsche arts, die het
'c 'P bi Haugesund bezocht, dat de ziekte
'e ernstig was, dat daarvoor het schip
sch' sc'le haven moest aandoen. Het
'p werd vrijgelaten, maar de prijsbeman-
n®g geïnterneerd.
k akf is het schip uit Haugesund vertrok-
rik 8n 'n ®erSen aangekomen, onder Ame-
aansche vlag. De prijsbemanning was ge-
der haugesund, aan boord van een
Duit v rSche escorte-vaartuigen, waar de
toet a u Consu' een onderhoud gehad heeft
sche "banning. De desbetreffende Noor-
N 'ukk« bellen vast, dat de actie der
paii e.autoriteiten strict conform de be-
ha^u1 's van conventie van 's-Graven-
Gig te-13 zaken te Washington.
Waar h t "^y of Flint" nog in Bergen,
daïen i waarschijnlijk verscheidene
land te v ^ven> *n plaats van naar Schot-
voomeme ken' zooals oorspronkelijk het
is Zonda*5" Was' Amerikaansche gezant
«en ondegtVOn^ naar Bergen vertrokken om
ud te hebben met de bemanning-
Dé Duitsche officier, die het bevel voerde
over de prijsbemanning aan boord van de
„City of Flint", heeft tegenover de Noorsche
autoriteiten verklaard, dat hij het anker in
Haugesund had uitgeworpen, ondanks de
weigering om toestemming te geven, op bevel
van de Duitsche regeering.
Het Noorsche departement van buiten-
landsche zaken heeft een verklaring uitge
geven, waarin herinnerd wordt aan de Haag-
sche conventie van 1907, welke door Duitsch
land en Noorwegen is geratificeerd en die
een neutrale mogendheid den plicht oplegt
tot vrijlating van ieder genomen schip, dat
in een van haar havens binnenloopt, tenzij
„door slecht weer of gebrek aan voedsel of
brandstof". In overeenstemming hiermede,
aldus de verklaring, „werd de Duitsche prijs
bemanning geïnterneerd aan boord van het
Noorsche oorlogschip gedurende den nacht
en werd de „City of Flint" vrijgelaten. Het
schip is den volgenden morgen uit Hau
gesund vertrokken".
Het Duitsche protest.
De Duitsche zaakgelastigde te Oslo heeft
naar aanleiding van het optreden der Noor
sche autoriteiten inzake de City of Flint te
Oslo een protest ingediend.
Het protest van de hand gewezen.
Noorwegen heeft dit protest van de hand
gewezen in een nota, die gister aan den
Duitschen zaakgelastigde in Oslo is over
handigd.
De lading ontscheept.
Uit Oslo wordt nader gemeld: De lading
van de City of Flint is in Bergen verkocht
en ontscheept, aldus meldt een nog niet be
vestigd bericht, waarvan het Norsk Tele-
grambyraa melding maakt.
Amerikaansche dank aan Noorwegen.
Volgens inlichtingen uit politieke kringen
te Washington zal de Amerikaansche regee
ring uiting geven aan haar groote voldoening
en hulde brengen san de houding van Noor
wegen, dat zich op alle punten gehouden
heeft aan het internationale recht en aan de
nauwgezette regelen van de neutraliteit.
Ten aanzien van het vrijlaten van de
„City of Flint" schrijft de New York
Tribune, dat Noorwegen vast besloten
is zijn recht als neutrale mogendheid geëer
biedigd te zien. Het blad brengt hulde aan
den moed van Noorwegen. Het diepe ge
voel voor het recht en de eerbiediging van
de wet hebben voor Noorwegen den door
slag gegeven. Door deze eigenschappen is
Noowregen geschaard onder de meest be
schaafde volken der wereld.
De indruk in Noorwegen.
Reuter meldt uit Londen dat Duitschland
is verbaasd over het feit, dat Noorwegen
de „City of Flint" heeft vrijgelaten en de
Duitsche prijsbemanning geïnterneerd
heeft. De Berlijnsche correspondent van de
Stockholm Tiddingen schrijft:
„De Duitschers begrijpen niet, hoe het
kleine Noorwegen dit heeft durven doen.
Officieele kringen zijn diep verontwaar
digd over het „ongelooflijke optreden" en
achten het onbegrijpelijk, dat een kleine
staat het waagt zich te mengen in de Duit
sche vlootactie. Duitsche kringen laten
doorschemeren, dat Noorwegen tot zijn be
sluit is aangemoedigd door de Vereenigde
Staten. Zij zeggen, dat het zijn neutraliteit
ten gunste van Engeland en tegen Duitsch
land verwrongen heeft". Volgens dezen
correspondent gelooft men te Berlijn, dat
Duitschland de Noorsche scheepvaart in
het nauw zal drijven.
Stockholm Dabladet schrijft: „De
gebeurtenis met de „City of Flint" heeft te
Berlijn een gevoel van boosheid en teleur
stelling en een bittere houding tegenover
Noorwegen doen ontstaan. Men hoopt, dat
het protest te Oslo zal leiden tot vrijlating
der Duitsche prijsbemanning.
De Berlijnsche correspondent van de te
Kopenhagen verschijnende National Ti-
de n d e zegt: „De nationaal-socialististen
zijn teleurgesteld en woedend. Hun stem
ming jegens Noorwegen is allesbehalve
vriendelijk. Waarschijnlijk zal Berlijn scha
devergoeding vragen met het motief, „dat
Noorwegen verkeerd handelde door het
schip vrij te laten".
De opperbevelhebber van het Duitsche
leger deelde gister mede: In het Westen
geen werkelijke gevechtshandelingen.
Het opperbevel der Duitsche weermacht
maakt bekend:
In het Westen hier en daar aan het front
een eenigszins levendiger activiteit van
verkenners, overigens slechts zwak artil
lerievuur.
In de buurt van Saarburg werd een
Fransch vliegtuig dóór Duitsche jagers
omlaag geschoten.
Een rede van Finlands premier.
Kajander, 'de Finsche premier, heeft voor
de radio een rede gehouden, waarin hij o.m.
zeide, dat Finland zich niet zonder discussie
bij de Russische eischen kan neerleggen. Wij
bedreigen niemand, aldus Kajander, en tot
nu toe zijn wij de aangegane verplichtingen
steeds nagekomen, doch onze neutraliteits-
wil moet niet als springplank dienen voor
de Russische eischen. Er is één ding, waar
bij wij ons niet kunnen neerleggen, d. i. de
vrijheid van ons land, dat een neutraal land
is, prijsgeven. Wij zijn met de Scandinavische
landen verbonden door een duizendjarige
gemeenschap van geschiedenis, zeden en
cultuur. Niettemin willen wij onze betrek
kingen met de Sovjet-Unie verbeteren.
Ten aanzien van het standpunt van de
Sovjet-Unie, die de veiligheid van Leningrad
wil verzekeren, gaf Kajander toe, dat de
Finsche grens zeer dicht bij deze groote
Noord Russische stad lag, doch hij voegde
hieraan toe, dat dit niet een slechting der
versterkte stellingen in Finland rechtvaar
digt. Kajander verklaarde, dat het afstaan
van een basis in de buurt van Hangö een ge
vaar zou vormen voor de veiligheid van Fin
land en dat het voor de verdediging van
Leningrad niet noodzakelijk is.
Het is niet voldoende, te zeggen, dat men
neutraal wil blijven. Men moet ook in staat
zijn, zijn neutraliteit te verdedigen. Op het
oogenblik werken tienduizenden vrouwen en
zelfs gevangenen voor de landsverdediging.
De inschrijving, welke voor de landsverde
diging is geopend, is snel volteekend. Met
krachtige stem besloot Kajander: Finland
bedreigt niemand. Ooch als wij het niet
Het Fransche legerbericht van gister
ochtend luidt als volgt Een kalme nacht
aan het geheele front, plaatselijke actie
van de artillerie ten oosten van de Blies.
Het oorlogscommuniqué van gisteravond
luidt: „Een kalme dag."
Het legerbericht van hedenochtend
luidt: Op eenige punten van het front
plaatselijke activiteit van de artillerie.
onder eervolle omstandigheden kunnen doen,
zullen wij onze vrijheid en onze onafhanke
lijkheid verdedigen.
De onderhandelingen.
Over de onderhandelingen in Moskou deel
de het Finsche regeeringspersbureau het
volgende mede:
De Finsche onderhandelaars zullen een
uitvoerige uiteenzetting van alle gezichts
punten, welke in den loop der besprekingen
aan den dag treden, aan het Finsche mi
nisterie van buitenlandsche zaken toezenden.
Nadat de Finsche onderhandelaars nieuwe
instructies ontvangen hebben, zullen de be
sprekingen worden voortgezet.
Zaterdagmiddag hebben de Finsche ge
delegeerden zich weder naar het Kremlin
begeven voor hun tweede onderhoud met
Molotof sedert hun terugkeer naar Moskou.
Het onderhoud duurde, naar het D.N.B.
meldt, een uur en Stalin nam er persoonlijk
aan deel.
Uit de aanwezigheid van Stalin maakt
men op, dat men waarschijnlijk resultaten
begint te naderen. Na het onderhoud heeft
de Finsche delegatie een rapport gezonden
aan haar regeering. Na dit te hebben bestu
deerd, zal Helsinki instructies aan de delega
tie sturen.
Eenige mededeeling over de vorderingen
der besprekingen is niet beschikbaar. Blijk
baar blijft de Finsche delegatie voorloopig
nog te Moskou.
De indruk in Helsinki.
Nu de Finsche delegatie te Moskou is ge
bleven, nadat Molotof en Stalin Zaterdag de
nieuwe Russische voorstellen hebben over
handigd, is de stemming te Helsinki kalm en
optimistisch. Het is mogelijk, dat de onder
handelingen vertraagd worden door de vie
ring van den verjaardag der bolsjewistische
revolutie.
Naar men verneemt, hebben de Finsche
delegatie en de Russische staatslieden sedert
Zaterdagmiddag geen bespreking gehad. In
politieke kringen heeft men den indruk, dat
de Finnen op instructies uit Helsinki wach
ten, de waarschijnlijk niet vóór Donderdag
gezonden zouden worden.
Zie verder Buitenland pag. 3, Ze blad.
Er is, op het oogenblik, dat wij dit
schrijven, weinig nieuws te vermelden.
In Amerika heeft president Roosevelt
de diverse stukken geteekend, welke ver
band houden met de wijziging van de
neutraliteitswet en in Londen en Parijs is
men in afwachting van honderden mo
derne vliegtuigen, die in het begin van dit
jaar reeds besteld waren, maar door het
uitbreken van den oorlog nog niet konden
afgeleverd worden. Frankrijk zal de be
schikking krijgen over de modernste
Curtiss-gevechtsmachines, welke een snel
heid van 650 K.M. per uur kunnen ont
wikkelen en men verwacht Engelsche
bestellingen tot een bedrag van 250 mil-
lioen pond sterling en contracten, welke
de levering van 2500 tot 3000 machines
zullen betreffen.
Uit dat alles blijkt wel, dat Amerika
groot belang had bij de opheffing van het
wapenembargo, omdat thans de Ameri
kaansche vliegtuigfabrieken voor onbe-
paalden tijd op volle kracht kunnen
werken.
Als men dergelijke berichten leest, be
seft men pas goed, dat de oorlog eigenlijk
nog niet is begonnen. Bij het binnenruk
ken van Duitsche troepen in 1914 in Bel
gië ging de belangstelling van de geheele
wereld uit naar de executies in de kleine
stadjes en werd met ontzetting van het
droevige lot van velen harer inwoners
kennis genomen. Weldra kwam de strijd
in volle hevigheid tot uiting, duizenden
soldaten en burgers vielen in den oorlog
of werden gefusileerd en men was binnen
korten tijd zoo aan deze groote getallen
gewend, dat ze nauwelijks meer verwon
dering wekten.
Nog zijn wij thans in het stadium, dat
Chamberlain of Churchill in het Lager
huis verklaringen afleggen over het neer
schieten van eenige vliegtuigen, waarbij
er een tegenspraak van Duitsche zijde
volg* of het er een meer of minder ge
weest is. Maar als men over de bestellin
gen van duizenden van de modernste en
snelste gevechtsvliegtuigen leest, begrijpt
men maar al te goed. dat er tot dusver
van werkelijke luchtgevechten eigenlijk
nog geen sprake is geweest en bedenkt
men met ontzetting wat er zal kunnen
gebeuren als al dat materieel eens daad
werkelijk in gebruik wordt genomen.
De vraag of het inderdaad zoover zal
komen, wordt door tallooze optimisten nog
altijd ontkennend beantwoord. Immers,
ook nu beschikken de groote oorlogvoe
rende mogendheden reeds over lucht
machten waarmede zij, desgewenscht, aan
militaire objecten een geweldige schade
kunnen toebrengen en waarmede zij
groote steden in het vijandelijk gebied
gemakkelijk in puinhoopen kunnen ver
anderen.
En desondanks beperkt zich de actie der
vliegtuigen tot kleine eskaders van hoog
stens tien of twaalf machines, welke in
den regel geen schade van beteekenis
aanrichten.
Londen, Parijs en Berlijn zijn nu al
maandenlang volkomen verduisterd en
vreemde vliegtuigen geven herhaaldelijk
blijk, dat een vlucht boven de vijandelijke
hoofdsteden geen enkele moeilijkheid
oplevert. Maar nog niet één bom is tot
dusver op deze kwetsbare steden gevallen
en als men er iets neerwierp dan waren
het pamfletten, welker nut tot dusver van
twijfelachtige waarde is gebleken.
Duitschland, zoo heeft men gezegd,
heeft niet den tijd om een krachtige
luchtactie langer uit te stellen, omdat het
moet profiteeren van de omstandigheid,
dat de vijandelijke luchtmachten nog niet
door de Amerikaansche leveringen ver
sterkt zijn.
Laat Duitschland oppassen met zijn
luchtraids, heeft men in Londen gezegd,
want wanneer men daai'mee begint zullen
wij het antwoord niet schuldig blijven.
En het heeft den schijn evenals dat
het geval is bij het nemen van het initia
tief tot een groot offensief in het Westen
dat tot dit oogenblik nog geen der par
tijen er toe kan besluiten, den strijd met
alle beschikbare krachten tot het ver
schrikkelijke bloedbad te brengen, dat
allen bij het uitbreken van dezen oorlog
verwacht hebben.
De Noorsche regeering heeft onver
wacht de puzzle Van de City of Flint op
gelost, de Duitsche prijsbemanning geïn
terneerd, het schip aan den Amerikaan-
schen kapitein terug gegeven en het eeni
ge dagen gastvrijheid in een Noorsche
haven verleend.
Dat heeft in de geheele wereld groote
voldoening gewekt, niet het minst in
Amerika, waar de avonturen van dit
Amerikaansche koopvaardijschip met
spanning gevolgd werden.
Rusland kon er niet toe komen, de
Duitschers van boord te halen, maar men
zal daar door de zeer gereserveerde hou
ding van Amerika ongetwijfeld verheugd
zijn geweest toen het veelbesproken schip
de haven van Moermansk weer had
verlaten en Rusland dus geen verant
woordelijkheid droeg voor zijn verdere
avonturen.
In Duitschland zag men belangstellend
uit naar de binnenkomst van het schip in
een Duitsche haven en de Britsche admi
raliteit scheen eenigszins huiverig om het
vaartuig met geweld in beslag te nemen
omdat men vreesde, dat de Duitsche prijs
bemanning het in dat geval eerder tot
zinken zou brengen dan het in handen
van den vijand te laten.
Thans heeft Noorwegen de bemanning
geïnterneerd en nu het schip weer onder
Amerikaansche vlag vaart mag men aan
nemen, dat Britsche oorlogsschepen wel
voor een veilige vaart zullen zorgen, zoo
dra het uit de haven van Bergen is ver
trokken.
Men begrijpt intusschen de veront
waardiging in Duitschland over het op
treden van een kleinen neutralen staat, die
het gewaagd heeft de Duitsche plannen op
een dergelijke wijze te dwarsboomen en
tevens de groote voldoening in Amerika,
waar algemeen het optreden der Noorsche
regeering als een moedige en volkomen
wettige daad wordt beoordeeld.
Noorwegen ligt heel wat dichter bij
Duitschland dan bij Amerika. Het heeft
daarom niet veel aan de Amerikaansche
sympathie als Duitschland besluit revan
che te nemen, en men mag zeker ver
wachten, dat van dit oogenblik af de
Duitsche duikbooten in de Oostzee en
elders de Noorsche vrachtschepen met
weinig consideratie zullen behandelen.
Verder zal men zich in Duitschland wel
hoofdzakelijk tot protesten bepalen, want
men heeft er de handen meer dan vol om
nog openlijk oorlog te zoeken met de
Scandinavische staten, welker gebied voor
de ontplooiing van den Duitschen oorlog
van geen beteekenis is.
Duitschland heeft er niet de minste be
hoefte aan, dat het Scandinavische blok
in den oorlog wordt betrokken en men is
er ook allesbehalve op gesteld, dat Rus-
"land aan Finland den oorlog zal verklaren,
al zou men ter wille van de noodge
dwongen DuitschRussische vriendschap
dan waarschijnlijk ook niet tusschen-
beiden komen.
Of het tusschen Rusland en Finland
inderdaad zoover zal komen is een vraag,
die waarschijnlijk ontkennend kan wor
den. beantwoord. Want als de Russische
regeering werkelijk de militaire plannen
had welke de Prawda onthuld heeft,
zouden de FinschRussische onderhande
lingen, welke Zaterdag in Moskou hervat
zijn, een geheel ander verloop hebben
genomen. De omstandigheid, dat zij niet
werden afgebroken, dat de Finsche gede
legeerden zich opnieuw met Helsinki in
verbinding stellen en dat men daar den
toestand iets hoopvoller begint te bekij
ken, mogen als bewijs dienen, dat de cor-
date houding van Finland wel oorzaak zal
wezen dat de Russische aanvallen meer
uit woorden dan uit daden zullen bestaan.