DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Engeland verdedigt zijn recht op de contrabande-controle. De Firische delegatie weer thuis. Het Duitsche antwoord nog niet officieel ontvangen. PRIJS DER GFWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 270 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Woensdag 15 November 1939 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 141e Jaargang Het Duitsche legerbericht. Fransche tegerberichten. DE TOESTAND AAN HET WESTELIJK FRONT. Groote brand Venezolaansch petroleumgebied. Vele siachtoters. De Finsch-Russische onderhandelingen. De algemeene toestand. Het toekomstige ideale Europa ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. In een te Londen belegde persconferentie heeft de voorzitter der contrabande- commmissie, lord Finlay, de kwestie der neutralen en de contrabande-con trole behandeld. In tegenstelling met de Duitsche opvatting, welke inhoudt, dat de neutrale staten zich veel te lydzaam aan de Engelsche controle-maatregelen onder werpen, heeft hy betoogd, dat Engeland volkomen het recht heeft elk neu traal koopvaardijschip aan te houden en op contrabande te onderzoeken. Een neutraal schip, dat zou weigeren zich daaraan te onderwerpen, zou zich bloot Stellen aan geweld en gedwongen worden tot een onderzoek. Wan neer tot dusver een neutraal schip zich slechts aan confiscatie bloot stelt wanneer de helft van de lading uit contrabande bestaat, zou het zeker in beslag worden genomen, wanneer het zich zou verzetten tegen den eisch aan een onderzoek te worden onderworpen. Dit beteekent dus, dat wij ondanks het verwijt van Duitsche zijde, dat wij ons niet voldoende tegen de Engelsche bedreigingen verzetten wel genood zaakt zijn ons te onderwerpen, willen wij althans onze koopvaardijschepen niet verloren zien gaan. De Finsche delegatie is bij den terugkeer in Helsinki met enthousiasme ont vangen. Men verwacht algemeen, dat Rusland een zenuwen-oorlog zal begin nen door Finland voortdurend te bedreigen en het aldus te noodzaken langen tjjd de enorme kosten voor militaire maatregelen te dragen. In Finland is men bereid alle offers ter handhaving der neutraliteit moedig te dragen. Men verwacht, dat het Duitsche antwoord op het aanbod der goede diensten heden in Den Haag en Brussel overhandigd zal worden en dat Duitschland daarin zal betoogen, dat het, na de antwoorden van Engeland en speciaal van Frankrijk, geen vredesbereidheid kan toonen zonder den schijn te wekken, dat het volkomen zou capituleeren. Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: In het westen, behalve geringe plaatselijke activiteit der artillerie, geen bijzondere ge beurtenissen. De Engelsche admiraliteit maakt het ver lies bekend van een torpedojager, welke op een Duitsche mijn is geloopen. Het Engel sche vrachtschip Natra (8600 ton) werd dcor een ontploffing vernietigd. Een van onze duikbooten heeft in de laat ste dagen 26.000 ton scheepsruimte tot zin ken gebracht en een prijs binnengebracht. Na de periode, die aan het einde van de vorige week afgeloopen is, is het front teruggevallen in een kalmte, die nauwe lijks gestoord wordt door de gebruikelijke patrouilles. In den loop van de vorige week had men duidelijk den indruk, ten gevolge van de toegenomen bedrijvig heid der Duitsche troepen, de veelvuldiger Fn krachtiger overvallen, de Duitsche verkenningen en het voortdurende ge schutvuur, dat waarschijnlijk gegeven werd om als misleiding te dienen op de meest verschillende deelen van het front, dat een operatie van grooter omvang aan het westelijk front in voorbereiding was. Men kon een massalen aanval vreezen op de vooruitgeschoven Fransche posten der Maginotlinie. Er kwamen slechts twee kleine Duitsche aanvallen op 10 Novem ber, die gemakkelijk gestuit werden. Zij werden gevolgd door een iets duidelijker edrijvigheid van patrouilles en verken den. die echter afnam. Het front van oezel tot Rijn heeft thans weer zijn gebruikelijk uiterlijk, natuurlijk tot het gende alarm. Een Duitsche aanval kan s eeds onverwachts worden ontketend °°r de Duitsche bevelvoering, die alle oorwaarden voor een onmiddellijke actie i|^eed heeft. Het is zelfs zeer goed moge- w 'j een eventueel offensief ontketend nat zonder te zijn voorafgegaan door r°uilles of liever door een abnormale Ve„nem'n® van de bedrijvigheid der ver- O'ngsafdeelingen. j e "gglng der voornaamste stellingen tegenstanders, vaak slechts op 1 of 2 du^ter van elkaar, eischt een voort- nde bewaking van het niemandsland, talrrf en nackt worden van beide kanten zicht' 6 ëroePen uitgezonden, die voor ts "et terrein verkennen. Soms stui- zii 7Wee hoepen op elkaar. Meestal staan £epti°° b'°tseling tegenover elkaar, dat autni®bruik han worden gemaakt van de toevh ^Sche wapens, zoodat zij hun ten nf moeten nemen tot handgrana- daspi u"S^en' Deze incidenten komen tJks voor aan het geheele front. Het legerbericht van gisteravond luidt: Groote activiteit van de patrouilles. Voor al ten Oosten van de Saar. Het Fransche legerbericht van hedenoch tend luidt: In den loop van den nacht ver minderde activiteit. Uit Caracas wordt gemeld: In een com muniqué deelt de regeering mede, dat het petroleumcentrum Lagunillas bij het Mara- caibomeer door een reusachtigen brand ge heel verwoest is. Er zijn talrijke slachtoffers. De regeering neemt hulp- en veiligheids maatregelen. Nader wordt uit Caracas gemeld: De schattingen over het aantal personen, dat bij den grooten brand in het petroleum gebied van Lagunillas om het leven is gekomen, varieeren van 500 tot 1000. Meer dan 3000 mannen, vrouwen en kin deren zaten in een val, toen de brand uitbrak in deze stad, welke gebouwd is op olierijken bodem. De brand was Dins dagochtend vroeg uitgebroken, doch nog in de avonduren was er weinig van be kend geworden. Uit Maracaibo, dat onge veer 60 K.M. ten noordwesten van de bedreigde streek is gelegen, werd direct hulp gezonden. De brand greep snel om zich heen, daar het meer van Maracaibo met een laag petroleum bedekt was. Drie honderd houten huizen waren spoedig in de asch gelegd. De president van den staat Zulia, Maldonado, heeft de blusschingswerk- zaamheden persoonlijk geleid. Het groot ste deel der stad Lagunillas is op palen gebouwd. Een brug, welke de stad met het vasteland verbindt werd verwoest, waar door de bewoners als in een val zaten. De bewoners konden het in hun primitieve huizen, die boven het meer zijn gebouwd, niet uit houden en velen wisten niets anders te doen dan in het op vele plaatsen brandende meer te springen. Tweehonderd personen die probeerden aan boord van een lichter te ontkomen, zyn om gekomen, toen dit schip omsloeg. De president van Venezuela heeft drie dagen nationale rouw uitgeschreven. Te Lagunillas kon zonder beperkingen wor den gebouwd. Er werd geen huur gehe ven en ook behoefde er geen belasting te worden betaald. De regeering had eenigen tijd geleden een modelstad laten bouwen voor de kolonisten, doch dezen weigerden er zich heen te begeven. Het vertrek der Finsche delegatie. Het vertrek van de Finsche delegatie, die gistermiddag in Leningrad is aangekomen, wordt door de Russische pers nauwelijks vermeld. De Finnen reisden gisteravond door naar Helsinki. De Russische eischen aan Finland. De Zweedsche pers constateert, dat de eischen van de Sovjets aan Finland steeds zwaarder worden. De Russen eischen niet alleen de marinebasis Hangö, maar ook de nieuwe punten op de landengte, alsmede het eiland Bijdei'koe, zonder nog te spreken van het schiereiland in het noorden. Demokraten, het orgaan der regee- ringspartij, zegt, dat de Russische pers in haar anti-Finsche artikelen getrouw de uit drukkingen overneemt van de Duitsche pers tegen Benesj en Schuschnigg. De Moskousche radio laat op dreigenden toon haar grieven tegen Helsinki hooren. Russische demonstraties. De correspondent van Aftonbladét te Helsinki meldt, dat boven het aan het district Leningrad grenzende deel van Finsch-Karelië voortdurend Russische vlieg tuigen vliegen. Verder wordt gemeld, dat de roode vloot plannen heeft voor oefeningen in de Finsche golf. Volgens den correspon dent gelooft men te Moskou, dat een span ning van zes maanden, die gepaard gaat met den financieelen last der verdedigingsmaat regelen, de Finnen meer toegankelijk voor de Russische eischen zal maken. Het stand punt van Finland is: Geen regeling is beter dan een slechte regeling. Finland is voorbereid. Uit Helsinki wordt gemeld: Finland is thans voorbereid op een langdurigen „ze nuwoorlog". Een vijfde deel van de Finsche bevolking, die drie millioen zielen telt, is onder de wapenen. Naar men hier gelooft, hoopt Stalin, dat de druk op de financiën het economische leven van Finland, dat reeds te lijden heeft tengevolge van de in krimping van den buitenlandschen handel, zal ontwrichten. Finland laat zich hierdoor overigens' niet afschrikken. De Finsche bla den bereiden het volk erop voor, dat het zich beperkingen en offers zal moeten op leggen, die, te oordeelen naar de gebeurte nissen van de vorige week, met opgewekt heid gedragen zullen worden. Men verklaart, dat Finsch gebied nooit onder controle van een vreemden staat ge plaatst zal worden. De pers verwacht lang durige besprekingen met Moskou, hetzij door gedelegeerden hetzij langs den gewo nen diplomatieken weg, en verklaart, dat gedurende die onderhandelingen „de mo- reele steun der wereld „van onschatbare be- teekenis" zal zijn. Sedert het begin van de crisis is aan vrij willige bijdragen voor de defensie en de steunorganisaties een bedrag van 73 mil lioen mark ontvangen. De giften zijn gestort door alle lagen der bevolking. De Finsche delegatie teruggekeerd. De Finsche delegatie is vanochtend uit Moskou aangekomen en geestdriftig be groet. Tanner heeft in een interview, dat hij aan de grens heeft toegestaan, gezegd, dat de onderhandelingen op vriendschappelijke wijze zijn gevoerd. Hij voegde hier aan toe, dat er geen be dreigingen en geen ultimata waren en dat de besprekingen niet waren afgebroken. De meeningen van beide delegaties zijn onder oogen gezien en het was volgens Tan ner thans noodig een aanvaardbare basis te vinden voor de voortzetting der onderhan delingen. De delegatie werd gedurende het geheele bezoek met hoffelijkheid behandeld en Sta lin had op het Kremlin Finland „geluk" ge- wenscht. Tanner zeide, dat de gedelegeerden voor hun vertrek uit Moskou Molotof er van in kennis hebben gesteld, dat zij gingen ver trekken. Zij ontvingen een antwoord, waar in deze uitdrukking gaf aan zijn oprechte hoop, dat spoedig een overeenkomst zal worden bereikt. Tenslotte heeft Tanner nog gezegd, dat slechts weinig landen een nationale schuld hebben, welke neerkomt op minder dan veertig gulden per hoofd van de bevolking. HET ACHTSTE SLACHTOFFER VAN DEN BOMAANSLAG. Uit München wordt gemeld: De bij den bomaanslag in den Bürgerbraukeller zwaar verwonde Oberambtsmann Schmeidl is Maandagmiddag aan zijn verwondingen bezweken .waarmede het aantal dooden tot acht is gestegen. I Wanneer van Duitsche zijde een pertinen te ontkenning komt, dat men er ook maar één oogenblik aan gedacht heeft de neutra liteit van Nederland en België te schenden, dan vragen wij ons onwillekeurig af waar om wij ons dan hier te lande zoo ongerust hebben gemaakt. Van welke zijde hebben onze regeering dan de berichten bereikt, die oorzaak wa ren van allerlei in groote haast en onrust genomen militaire maatregelen, welke later volkomen overbodig zijn gebleken? Al wil men dan natuurlijk ook in ons land in alle omstandigheden paraat blijken omdat de historie te vaak heeft bewezen, dat plechtig gegeven verzekeringen niet steeds werden nagekomen en al was er dan misschien voor al die onrust wel eenige ver klaring met het oog op de Duitsche troepen concentraties langs de Nederlandsche en Belgische grenzen. Die onrust zoo verklaart men in Duitschland was te danken aan de „on scrupuleuze" oorlogspropaganda van Enge land, dat voor de geheele wereld den schijn wilde wekken alsof Duitschland gereed stond opnieuw zijn woord te breken en een tweetal kleine, neutrale staten onder den voet te loopen, teneinde op deze wijze een betere frontlijn voor een aanval op Enge land te kunnen krijgen. Dat alles neemt niet weg, dat men, me- het oog op de wereldhistorie, in Nederland rekening houdt, dat met ons land hetzelfde zou kunnen gebeuren als in 1914 met België en dat de gevallen van Duitsche spionnage met of zonder hulp van een deel van onze eigen landgenooten niet bevorderlijk zijn om ons een rotsvast vertrouwen in de toekomst te geven. Daarnaast moet geconstateerd worden, dat minister Chürchill, de Britsche minister van Marine en een der heftigste tegenstanders van Duitschland, maar al te dpidelijk het voornemen om Duitsche troepen op ons ge bied te laten binnenrukken in een radio rede heeft verkondigd. Hij heeft in die 'Zaterdag gehouden rede medegedeeld, dat „de schetterende natio- naal-socialisten met hongerige oogen naar de kleine landen in het Westen keken om ze te vertrappen en te plunderen". Hij heeft er op gewezen, „dat de Duitsche vliegtuigen blijkbaar niet meer in Scapa Flow durven komen en dat de toestand ernstig is omdat Duitschland wel de onschendbaarheid van Nederland en België gegarandeeri heeft, maar niemand daar een woord van kan ge- looven". „Ik zal mij", aldus Chürchill, „niet aan de voorspelling wagen of de waanzin van een in het nauw gedreven maniak den heer Hitier zal drijven tot de ergste van zijn mis daden, doch ik wensch te zeggen, dat het buiten twijfel staat, dat het lot van Neder land en België, gelijk dat van Polen, Tsje- cho-Slowakije en Oostenrijk, beslist zal wor den door een overwinning der geallieer den". En daarbij werd dan medegedeeld, dat de aanvallen van Duitsche duikbooten bedwon gen zijn en da' vrijwel alle Duitsche sche pen van de zeeën zijn verdwenen. Er is door Henderson en anderen onlangs verklaard, dat de eenmaal komende vrede niet de kiemen van een nieuwen oorlog iri zich mag dragen. Zoowel de overwinnaar als de overwonnene moeten als gelijkgerech tigden zonder eenig gevoel van haat of wraak aan de conferentietafel kunnen plaats nemen om gezamenlijk de problemen van Europa in vriendschappelijk overleg te kun nen regelen. En men kent nu zoo langza merhand wel het Engelsche oorlogsdoel: ei zal een Europa moeten komen waarin alle volkeren vrij en rustig, zonder wederzij d- sche bedreiging, kunnen leven en waarin men wederzijds elkanders goede eigenschap pen zal hebben te waardeeren. We hebben tot dusver met voldoening geconstateerd, dat de toon in de oorlogvoe rende staten als men over den vijand sprak in het algemeen niet beleedigend is ge weest. Natuurlijk is er in de parlementen wel eens een hard woord gevallen, is er wel eens over het „meineedige regime van Hitier", of over de „perfiditeit van Engeland" ge sproken, maar het is opmerkelijk hoeveel meer men zich in'dit opzicht beheerscht dan tijdens den vorigen oorlog, dien men nog altyd als de wereldoorlog aanduidt. Chürchill is in dien vorigen oorlog even eens minister van Marine geweest en hy is blykbaar nog niet vergeten in welken toon men destijds over den tegenstander placht te spreken. Het is opmerkelijk hoezeer zijn toon ver schilt van die van politici als Chamberlain en Halifax. Chürchill is grof en beleedi gend, hij ontziet zich niet om den vijand te honen en te kleineeren en het is volkomen begrijpelijk, dat men op deze wijze slechts haat- en wraakgedachten te voorschijn roept, welke het niet alleen onmogelijk ma ken, dat men tot elkaar komt, maar ook de illusie verstoren, dat er na dezen oorlog werkelijk nog een tijd zal aanbreken waarin alle Europeanen als 't ware broeders zullen zijn. Chürchill is de man geweest, die in elke rede, welke hij voor de radio of in het par lement heeft gehouden, verkondigde, dat het duikbootengevaar thans was geweken en de Duitsche schepen vrijwel van de zeeën waren verdwenen. Hij heeft dat Za terdag weer verklaard, maar het is duide lijk, dat hy op dat alles om het zoo zacht mogelijk uit te drukken een te op- timistischen kijk heeft. Want wederom wordt de laatste dagen melding gemaakt van Britsche oorlogssche pen en andere vaartuigen welke door de Duitschers tot zinken werden gebracht en de mededeeling van Chürchill, dat Duitsche vliegtuigen niet meer naar de Firth of Forth durven komen is beantwoord met een be zoek van Duitsche vliegers boven de Shet- land-eilanden om te bewijzen, dat niet zooals Chürchill verkondigde de Duit schers niet zouden durven vliegen omdat het weer hen te slecht was. Het is te vreezen dat onverzoenlijken als Chürchill in Engealnd en Göbbels in Duitschland, die zich maar al te spoedig laten verleiden den tegenstander te onder schatten en te beleedigen, aan het vredes werk der neutralen geen goed doen. In den tijd dat men alle krachten inspant om aan dezen verschrikkelijken oorlog een eindê te maken door pogingen de partijen dichter tot elkaar te brengen, zijn mannen als Chür chill, die den vijand kleineeren, die onrust zaaien in neutrale staten en zich zoo belee digend uitlaten dat zij slechts tot haat en wraak kunnen prikkelen, een gevaar voor den komenden, vrede. Het is als men een ideaal Europa wenscht tijd, dat men niet zoekt naar wat verdeelt, maar naar wat vereent en men zal daarbij in alle oorlogvoerende staten moeten be denken, dat men voor een door allen aan vaardbaren vrede niet van één zijde, maar van beide zijden een offer zal moeten bren ger In het antwoord van Duitschland op het Nederlandsch-Belgische aanbod van goede diensten is terwijl wij dit schrijven r.og niet officieel bekend gemaakt, maar uit buitenlandsche correspondenties is de strekking daarvan reeds bekend geworden. Zooals te verwachten was, zal worden betoogd, dat de Britsche en Fransche ant woorden en speciaal het Fransche, waar in nog altijd van het herstel van Polen, Oos tenrijk Tsjechoslowakije wordt gesproken het onmogelijk maken zich tot den vrede bereid te verklaren, aangezien daardoor de weg naar den vrede volkomen versperd wordt. Wanneer men zoo zegt men in Duitsch land dergelijke eischen stelt, is het be grijpelijk, dat een Duitschland, dat niet den indruk van een volkomen capitulatie wil wekken, daarop niet verder kan ingaan, waarmede tegelijkertijd het vredesinitiatief mislukt moet worden geoordeeld. Eerst had men wederzijds van vredesbereid heid zonder meer moeten getuigen en daar na zou men door bemiddeling der neutralen over de voorwaarden kunnen onderhande len. De Fransche pers is daarentegen van mee ning, dat Engeland en Frankryk door hun antwoorden het de Nederlandsche en Belgi sche regeeringen mogelijk hebben gemaakt de besprekingen met Duitschland voort te zetten. Dat is heel gemakkelijk gezegd, maar de groote vraag is hoe men nu kan bemiddelen tusschen twee vechtende par tijen waarvan de eene den strijd slechts wil staken op voorwaarde, dat al zijn wenschen vervuld zullen worden en de andere ver kondigt, dat ook zij naar den vrede verlangt maar dat de eischen van de tegenparty eenvoudig onaannemelijk zijn en het accep teeren daarvan een algeheele capitulatie zou beteekenen. De Nederlandsche regeering, zoo heeft dezer dagen het Alg. Ned. Persbureau ge meld, acht door het Engelsche en Fransche antwoord de deur nog geenszins gesloten. Zij kent nu ook het Duitsche en wij zijn erg belangstellend te vernemen of men in den Haag deze traditioneele deur thans nog iets meer open of bijna dicht ziet. Zie verder Buitenland pas. 3, Se blad.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1