DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Zijn Russische troepen over de Finsche
grens getrokken?
Russische vliegtuigen boven Helsinki.
Finland bereid tot den strijd.
Verscherping van het conflict tusschen
Rusland en Finland.
No. 283 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 30 November 1939
141e Jaargang
De diplomatieke betrekkingen afgebroken.
£en radiorede van Molotof.
Russische troepen over de Finsche grens
De aigemeerie toestand.
Het bedreigde
Rusland,
rMMAARSCHE
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DLR GFWONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25,*groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voor dam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het belangrijkste nieuws voor heden is het toenemen van de spanning
tusschen Rusland en Finland, waarbij de verschillende gebeurtenissen elkaar
zoo snel opvolgen dat het eene bericht door het andere achterhaald wordt.
Rusland heeft zijn vertegenwoordigers uit Finland teruggeroepen en dade
lijk daarop zijn, volgens een officieele mededeeling, de betrekkingen tus
schen beide landen verbroken.
Molotof heeft een radiorede gehouden, waarin hij deed uitkomen dat het
geduld van Rusland was uitgeput en waarin hij een scheiding maakte tus
schen het zoogenaamd vriendschappelijke Finsche volk en zijn halsstarrige
en onbetrouwbare regeering.
Niemand scheen zich om het lot der Finnen te bekommeren. Duitschland
verklaarde, dat Finland destijds een vriendschapsverdrag had afgewezen en
dat de Duitsche regeering het zeer begrijpelijk vindt, dat Rusland een uitweg
naar de Oostzee zoekt. Alleen Amerika heeft den tijd blijkbaar gekomen
geacht om althans te trachten Rusland en Finland tot nader overleg te
brengen teneinde aldus uitbreiding van den oorlog in Europa te voorkomen.
Amerika heeft beiden staten een aanbod van goede diensten gedaan en pre
sident Roosevelt blijkt zich persoonlijk ten zeerste voor het lot van Finland
te interesseeren.
In Engeland heeft men blijkbaar niet tot inmenging in het conflict besloten,
maar bepaalt men zich er toe het Amerikaansche voorstel toe te juichen.
Inmiddels hebben de Londensche bladen bericht, dat Russische troepen
hedenmorgen de grens op verschillende punten van de landengte van
van Karelië overschreden zouden hebben. Russische vliegtuigen zijn boven
Helsinki verschenen en hoewel zjj geen bommen wierpen, worden zij door
het Finsche afweergeschut onder vuur genomen, zoodat Rusland althans
kan begrijpen, dat Finland vastbesloten is zich tegen Russische aanvallen
te verdedigen. Het bericht uit Londen,dat de Russen den aanval hebben
ingezet, wordt te Moskou vooralsnog tegengesproken.
Molotof, de volkscommissaris voor buiten-
landsche zaken en voorzitter van den raad
van volkscommissarissen, heeft medegedeeld,
dat de regeering van de Sovjet-Unie beslo
ten heeft haar politieke en economische ver
tegenwoordigers uit Helsinki terug te trek
ken. Ook heeft de regeering de troepen van
het roode leger gelast zich gereed te houden
voor iedere eventualiteit.
Gisteravond te 22.30 uur plaatselijken
tijd heeft de regeering van de Sovjet-
Unie door middel van den plaatsver-
vangenden volkscommissaris voor bui-
tenlandsche zaken, Potemkin, den Fin-
schen gezant te Moskou een nota doen
overhandigen, waarin de regeering van
de Sovjet-Unie mededeelt, dat zij de
diplomatieke betrekkingen met Finland
afbreekt.
Op dit oogenblik was het Finsche
antwoord op de laatste nota van Molotof
nog niet ontvangen.
De Finsche gezant te Moskou heeft gister
avond in een telefonisch onderhoud mede
gedeeld, dat de wacht voor de Finsche lega
tie te Moskou versterkt is. Hij sprak de be
richten tegen, dat er anti-Finsche betoo-
fiingen voor de legatie gehouden zijn.
Duitschland en de Finsch-Russische
spanning.
Het Duitsche nieuwsbureau deelt mede,
dat in tegenstelling met de geruchten, welke
hi het buitenland de ronde hebben gedaan,
geen officieele of semi-officieele Duitsche
verklaring is gepubliceerd ten aanzien van
de spanning tusschen Finland en de Sovjet-
Unie.
Alleen wordt in politieke kringen van par
ticuliere zijde gezegd, dat Duitschland in dit
conflict zijn rol van toeschouwer niet kan
wijzigen. Ook wordt gezegd, dat de mogend
heden van noord-oost-Europa steeds duide
lijk hebben gemaakt, dat een inmenging van
Duitschland binnen hun belangensfeer hen
liet aangenaam is.
Verder toont men in Duitsche kringen be
grip voor de behoeften van de Sovjet-Unie
zich een open weg naar de Oostzee te verze
keren, waarnaar de politiek van Rusland se
dert Peter de Groote streeft.
Een Amerikaansch aanbod van
goede diensten.
Minister Huil heeft medegedeeld, dat de
Anierikaansche regeering bereid is haar goe
de diensten aan te bieden in het geschil tus
schen Rusland en Finland.
De regeering, aldus Huil, volgt met groote
bezorgdheid de verscherping van het geschil
iusschen Rusland en Finland. Het zou penige
Uitbreiding van het oorlogsgebied en dien-
tengevolge een verdere verslechtering van
de internationale betrekkingen ten zeerste
betreuren. Indien beide partijen dit wen-
-chen, zal de Amerikaansche regeering ë^ar
ne haar goede diensten verleenen. Dit aan
bod is niet meegedeeld aan de regeeringen
van de Sovjet-Unie en Finland, maar wordt
bekend gemaakt als een kenmerk van de po
litiek der Vereenigde Staten.
Een radiorede van Molotof.
De voorzitter van den raad van volkscom
missarissen en volkscommissaris voor bui-
tenlandsche zaken, Molotof, heeft gister
avond een radiorede gehouden, waarin hij
o.a. heeft gezegd:
„De politiek van de Finsche regeering,
welke vijandig is aan de Sovjet-Unie, ver
plicht ons onmiddellijk maatregelen te ne
men om de buitenlandsche veiligheid van
den staat te verzekeren. De onderhande
lingen, welke gedurende maanden zijn ge
voerd, hebben niet tot een oplossing geleid.
Finland heeft ernstig geprovoceerd aan de
grens en de regeering van de Sovjet-Unie
heeft besloten haar politieke en economische
vertegenwocrdigrs uit Helsinki terug te
trekken. Ook heeft zij haar troepen bevel
gegeven zich gereed te houden voor alle ge
beurlijkheden.
De voorstellen van de Sovjet-Unie zijn
gestuit op een weigering tot bespreken vol
arrogantie. De Finsche regeering blijft Le
ningrad onder de bedreiging van haar leger
houden. Zij eerbiedigt het verdrag van non
agressie, dat tusschen beide landen bestaat
niet, dit is voor ons aanleiding geweest dit
verdrag thans als verbroken te beschouwen.
Wij beschouwen Finland als een onafhan
kelijke en souvereine staat. De Sovjet-Unie
is bereid het Finsche volk te hulp te komen
en zijn vrijheden te eerbiedigen. Het eenige
doel van onze regeering is de veiligheid van
de Sovjet-Unie en Leningrad te verzekeren,
dit doel kan niet afhankelijk zijn van de
goeden wil van deze of gene Finsche regee
ring. Wij zijn overtuigd, dat een oplossing
van dit vraagstuk onder de geëigende voor
waarden een nieuw tijdperk van goede be
trekkingen tusschen de Sovjet-Unie en Fin
land kan openen".
De rede duurde tot kwart over twaalf
plaatselijken tijd.
Het Finsche antwoord aan Moskou.
In hoofdzaak behelst het Finsche antwoord
op de opzegging van het nonagressiepact
door Rusland dat niet meer is overhan
digd het volgende:
Naar de meening van de Finsche regee
ring is de opzegging niet gerechtvaardigd
door de gebeurtenissen. Bijgevolg stelt de
Finsche regeering de Sovjetregeering voor
over te gaan tot de verzoenings-procedure,
die vastgelegd is in artikel 5 van het ver
drag in kwestie of wel tot arbitrage van een
derde neutrale mogendheid. Om bewijs te
geven van haar onwrikbaren wil om to een
accoord te komen is de Finsche regeering
bereid tot overeenstemming te komen o\
terugtrekking van haar dekkingstroepen
tot een zoodanigen afstand van de grens, dat
het onmogelijk is een eventueele dreiging
tegen Leningrad te veronderstellen.
WH men volk en regeering scheiden?
De Russische radio-omroep doet uitko
men, dat de redevoering van Molotof een
duidelijk verschil heeft gemaakt tusschen
de Finsche regeering en de bevolking. De
Sovjet-regeering, welke er van afziet samen
te werken met de tegenwoordige leiders
van Finland,, is voornemens de politiek van
vrede en vriendschap tusschen de volken
voort te zetten.
Het Amerikaansche aanbod van
goede diensten.
Het door Cordell Huil gedane aanbod van
goede diensten in het Russisch-Finsche ge
schil, is ter kennis gebracht van de pers na
een telefonisch onderhoud tusschen Roose
velt en den staatssecretaris.
Amerikaansche leidende kringen zijn van
meening, dat het urgent was om tusschen-
beide te komen. De gebruikelijke diploma
tieke formaliteiten worden opzij gezet, ten
einde de wereldopinie te alarmeeren en zoo
mogelijk te voorkomen, dat een conflict
werd ontketend. Het ongebruikelijke pro
cédé, dat Cordell. Huil heeft toegepast, d.w.z.
publicatie door de Amerikaansche pers van
het aanbod zonder dat men zich recht
streeks richtte tot de betrokken regeeringen,
heeft volgens diplomatieke kringen ten doel
te vermijden, dat de isolationisten critiek
uitoefenen, en om het gevoel van veront
waardiging te bevredigen, dat bij de Ameri
kaansche meening is gewekt door de agres
sieve houding der Sovjets. Men acht het
waarschijnlijk, dat een diplomatieke dé
marche zou volgen op een gunstig onthaal
van beide regeeringen aan het aanbod van
Cordell HulL Men twijfelt er in Washington
echter aan, dat de Amerikaansche voorstel
len terstond zullen kunnen slagen, aange
zien de U.R.S.S. zich reeds te ver begeven
heeft op den weg der agressie. Het effect
van het voorstel zal echter, zoo hoopt men,
in staat stellen eenig respijt te verkrijgen,
waardoor eventueel een vreedzame oplos
sing van het geschil zou kuflnen worden
vergemakkelijkt, wanneer verder een nega
tief antwoord van een der beide partijen
werd ontvangen zou deze partij kunnen
worden beschouwd als de aanvaller.
Het aanbod van goede diensten.
In diplomatieke kringen te Washington
zegt men, dat het verbreken der diploma
tieke betrekkingen met Finland door Mo
lotof het aanbod van goede diensten door
de Ver. Staten in het Finsch-Russisch ge
schil nog meer opportuun maakt.
Door het afbreken der diplomatieke be
trekkingen zijn directe gedachtenwisselin-
gen tusschen Helsinki en Moskou onmoge
lijk geworden en, aldus zegt men, indien de
Sovjet-Unie de bedoeling heeft den vrede
te behouden, zouden de onderhandelingen
'kunnen worden voortgezet dank zij de goede
diensten der regeering van de Ver. Staten
of een ander land, dat te Moskou en te Hel
sinki aanvaardbaar is.
Persoonlijke belangstelling van
Roosevelt.
Minister Huil heeft in een persconferentie
onthuld, dat president Roosevelt persoonlijk
belang stelt in het verloop van de Russisch-
Finsche verhouding, en voortdurend met het
departement van buitenlandsche zaken in
contact is. In gezaghebbende kringen
heerscht de indruk, dat indien de toestand
dreigender wordt, Roosevelt een laatste be
roep zal doen.
Engeland juicht toe.
Het departement van buitenlandsche za
ken publiceert gisteravond een communi
qué, luidende: Het bericht, dat de Ameri
kaansche regeering bereid is haar goede
diensten aan te bieden in het Finsch-Sovjet-
Russische geschil, wordt door de Britsche
regeering toegejuicht.
De Londensche bladen melden uit
Helsinki, dat Russische troepen van
ochtend om kwart over negen uur de
Finsche grens zijn overgetrokken.
Bommen geworpen.
Het Finsche telegraafagentschap publi
ceert een bericht, volgens hetwelk Sovjet-
Russische vliegtuigen boven het vliegveld
Malm, bij Helsinki, vyf kleine bommen zou
den hebben uitgeworpen, die evenwel geen
groote schade zouden hebben aangericht.
Men heeft geconstateerd, dat boven de
arbeiderswijk van Helsinki, Sournaes, pam
fletten werden uitgeworpen.
Naar het bureau verder mededeelt, zou
het dorp Vammelsuu, op de landengte van
Karelië van zeezijde af door artillerie zijn
beschoten.
In Kivinebb zou de artillerie in actie
zijn. In Suojaervi hebben de Russen
een gebied bezet, dat zich uitstrekt in de
buurt van Hyrsylae tot de Russische grens.
Tegen tien uur Vlogen tientallen
vliegtuigen by de Finsche kust boven
zee. Deze vliegtuigen hebben eenige
bommen uitgeworpen boven Wiborg,
waarop drie plaatsen brand ontstond.
De industriestad Vudski werd door
eenige Russische vliegtuigen gebom
bardeerd, met name in de buurt van
het ziekenhuis.
Om elf uur vanochtend hebben vier
Russische vliegtuigen boven de haven
gevlogen. Zij werden door batterijen
van de kustverdediging beschoten, doch
niet getroffen.
Vamelsuu, op de landengte van Ka
relië, werd van de zeezijde, waarschijn
lijk uit Kroonstad, gebombardeerd.
Gemeld wordt, dat artillerie aan beide
zijden in actie is bij Kivinebb (Karelië).
Tien Russische vliegtuigen zyn boven
Sveaborg, een versterking van Helsinki, ver
schenen.
Volgens een nog niet bevestigd bericht,
dat te Stockholm is ontvangen, zouden de
Russen vanochtend de stad Terijoki, welke
dicht by de grens is gelegen, hebben gebom-
deerd.
Te Moskou nog niets bekend?
Het Duitsche nieuwsbureau heeft he
den te omstreeks half twaalf een uit
Moskou ontvangen bericht gepubliceerd
volgens hetwelk over de in het buiten
land verspreide meldingen, dat de Sov
jettroepen reeds de Finsche grens zou
den hebben overschreden en de Russi
sche vliegtuigen het vliegveld van Hel
sinki zonden hebben gebombardeerd,
in officieele kringen te Moskou nog
niets bekend is. De officieele Russische
kringen weigerden hun standpunt
tegenover deze berichten uit te spre
ken.
Rusland is bezig het medelijden van
Europa op te wekken omdat het als een
vredelievende, zwakke staat voortdurend
door Finland bedreigd wordt.
Om de een of andere reden schynt men
in Finland besloten te hebben Rusland zon
der meer onder den voet te loopen en de 180
millioen vrijwel onbewapende Russen kijken
al eenige dagen in angst en beven naar de
grens in de verwachting, dat zy ieder
oogenblik het machtige leger van de drie
millioen Finsche onderdanen zullen zien
verschijnen, dat aan Ruslands bestaan als
zelfstandige staat een einde dreigt te ma
ken.
Wanneer de Russische troepen argeloos
te dicht by de Finsche grens komen, wor
den ze door kanonvuur verdreven en zelfs
wanneer er geen Rus bij de grens staat,
richten de Finnen nog hun schietwapens op
het meer dan 25 K.M. ver gelegen Lenin
grad waar men zich door al die Finsche
provocaties allesbehalve gerust voelt.
Men begrijpt in Rusland eigenlijk niet
wat de Finsche oorlogsophitsers eigenlijk
willen en men begin in Moskou blijkbaar te
vreezen, dat de Finsche regeering imperia
listische doeleinden heeft en zijn grens op
Russisch gebied zal willen verleggen. Mis
schien willen de Finnen wel vliegvelden in
Leningrad aanleggen om vandaar uit de
Finsche golf te kunnen beheerschen en het
is te begrijpen, dat niet alleen de regee
ring der Sovjet-Unie maar ook het vreed
zame volk door die voortdurende Finsche
bedreigingen geprikkeld worden en zich dan
ook minder aangenaam over de Finnen
hebben uitgelaten.
Zoo is de toestand als men ze in Rusland
ziet of, beter gezegd, zooals de Russen pro-
beeren dat andere staten te laten gelooven.
En dat is dan ook het excuus voor aller
lei maatregelen, welke de buitenlandsche
politiek van Stalin in een zeer ongunstig
licht gesteld hebben.
Finland moet in binnen- en buitenland
geteekend worden als een staat door wien
Rusland zich voortdurend bedreigd gevoelt.
Vandaar dan de reactie van de dappere
manschappen van het roode leger, die
zooals de radio-omroep van Moskou gister
avond meldde niets liever willen dan
met een vernietigenden aanval te antwoor
den op de provocaties der Finsche bandie
ten. Alle soldaten, arbeiders en intellec
tuelen in Russisch Karelië de laatstge
noemden komen in Rusland blijkbaar pas
na de arbeiders aan de beurt om genoemd
te worden zyn er, volgens dezen omroep,
van overtuigd, dat het roode leger de victo
rie zal behalen, want de wijze politiek van
de Sovjet-regeering heeft dat leger onover
winnelijk gemaakt.
Het Finsche kabinet heeft een verzoenend
antwoord gezonden op de nota van Molo
tof waarin het niet-aanvalspact tusschen
beide landen werd opgezegd, maar dat ant
woord schynt, door het snelle verloop der
gebeurtenissen, niet meer overhandigd te
zyn.
De oogen van de geheele wereld zyn
thans op Finland gevestigd en algemeen
vraagt men zich af, wat er nu verder zal
gebeuren.
Zal Finland zich door de Russische bedrei
gingen laten intimideeren? Zal het nog lan
ger op allerlei Russische nota's antwoorden
met de zekerheid, dat die antwoorden
hoe ze ook luiden steeds weer als bewijs
van nieuwe provocaties zullen dienen?
Zal Finland de Russische dreiging uit den
v/eg gaan door toe te stemmen in de eischen
welke de onderhandelingscommissie-Paasi-
kivi niet heeft willen aanvaarden?
In dat geval heeft Rusland, zonder één
schot te lossen, zijn doel bereikt en, gezien
het optreden tegenover de Baltische staten,
ligt dat geheel in de lijn van de Russische
politiek ten opzichte der kleine Europeesche
neutralen.
Wanneer Rusland door bedreiging met
geweld zijn plannen kan doorzetten, hebben
de Finnen geen verdere agressiepogingen te
vreezen.
Dan scharen zy zich eenvoudig in de rij
der mede-gedupeerden, dan gaat er dezer
dagen een gewilliger commissie naar Mos
kou en dan zal men binnen den kortst mo-
gelyken tyd weer aan een feestelijken maal
tijd vereenigd zijn waar men den Finnen
van de zegeningen der Russische protectie
zal overtuigen en waar op de eeuwigduren
de vriendschap zal worden gedronken.
Maar als Finland ook nu nog weigert
eenige concessie te doen waarmede het zyn
onafhankelijkheid grootendeels zou prys
geven?
Dan zal blijken of heel deze Russische be
dreiging al dan niet een comedie-vertooning
is geweest, want als Rusland ondanks de
sympathie die alle neutralen voor Finland
koesteren werkelijk van plan is dat land
met geweld tot het inwilligen van zyn
eischen te dwingen, dan is het oogenblik
daarvoor thans aangebroken.
Wanneer Finland weigert en Rusland niet
toeslaat, is het duidelijk, dat de Russische
politiek geen uitbreiding van den Europee-
schen strijd beoogt en zal Finland de toe
komst met grooter gerustheid tegemoet kun
nen zien.
Intusschen heeft de Russische bedreiging
voor Finland sedert gister een angstwek
kende vorm aangenomen. Den Finschen ge
zant in Moskou is gisteravond een nota
overhandigd waarin Rusland mededeelt, dat
het de diplomatieke betrekkingen met Fin
land verbreekt.
De Russische regeering had kort te voren
reeds te kennen gegeven, dat zy haar poli
tieke en economische vertegenwoordigers
uit Helsinki terug zou trekken en het leger
bevel gegeven zich op alle gebeurlijkheden
voor te bereiden.
Duitschland heeft nogmaals laten weten,
dat Finland kort geleden geen non-agressie
pact wenschte en blijkbaar dus van de Duit
sche inmenging niet gediend is. Men zegt
daar trouwens te begrijpen, dat de Russen
zich een uitweg naar de Oostzee willen ver
zekeren.
En de eenige staat die tot dusver blijk
van een vriendschappelijke gezindheid heeft
gegeven Amerika heeft laten weten,
dat hij een uitbreiding van het Europeesche
conflict zou betreuren en daarom bereid
was, wanneer beide partijen ditwerischen,
zijn goede diensten te verleenen, welk aan
bod door de Britsche regeering wordt toe-
gejuichd.
Laat in den avond heeft Molotof zyn rede
gehouden waarin hij mededeeling deed van
het verbreken der betrekkingen met Fin
land. Hij heeft het Russische volk verteld,
dat hij onmiddellijk maatregelen moest ne
men om Rusland te beveiligen, daar de
Finsche regeering Leningrad onder de be
dreiging van haar leger blijft houden. Maar
gelukkig is de Sovjet-Unie bereid het Fin
sche volk dat een geheel verkeerde re
geering heeft te hulp te komen en zijn
vrijheden te eerbiedigen. Een oplossing van
het conflict zal een nieuw tijdperk van
goede betrekkingen tusschen de Sovjet-Unie
en Finland openen.
En daarna heeft onze telex vanmorgen
een alarmsignaal gegeven en ons in druk
letters verteld, dat de Russische troepen om
kwart over negen de Finsche grens zijn
overgetrokken.
Dat hebben althans de Londensche bla
den gemeld, die het uit Helsinki hadden
vernomen. En uit die stad komen sinds van
morgen berichten van Russische vliegtuigen
die op Finsch gebied niet alleen pamfletten
maar ook echte bommen hebben geworpen.
Wanneer dat alles juist is, zal men waar
schijnlijk op een snel verloop der Russische
militaire actie kunnen rekenen.
In officieele kringen te Moskou is echter,
naar verklaard wordt, van een Russischen
aanval nog in het geheel niets bekend!