DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Finland ten prooi aan de Russische,De str'id tusschen Rusland en
Finland.
militaire actie.
De regeering zou reeds afgetreden zijn.
Roosevelt protesteert tegen de
barbaarsche wijze van oorlogvoeren.
Vele huizen in de Finsche hoofdstad
in brand.
Vrijdag 1 December 1939
141e Jaargang
De algemeerie toestand.
Finland en de
sympathie der
wereld.
Algemeene sympathie met Finland.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar*f 2.—,
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GFV'ONE ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
K».
Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Te land, ter zee en in de lucht heeft de Russische weermacht zich thans op
l,et kleine Finland geworpen. Belangrijke grensgebieden en eilanden zijn
reeds verloren gegaan en Helsinki, de prachtige hoofdstad, biedt met zijn
brandende huizen en verwoeste gebouwen het volslagen beeld van den
modernen, barbaarschen oorlog.
In Moskou heeft men den indruk gewekt, dat de Russische regeering dat
alles vrijwel onbekend was en er eerst gisteravond iets van heeft vernomen.
Toen werd de militaire actie toegegeven, maar ook thans nog wekt de Rus
sische regeering den schijn, dat het conflict eigenlijk niet de moeite waard
is om er over te spreken en de Russische bladen hebben blijkbaar opdracht
gekregen er zoo onopvallend mogelijk gewag van te maken.
Intusschen heeft president Roosevelt aan beide partijen een aanbod van
goede diensten gedaan, dat door de Finsche regeering dankbaar aanvaard
js geworden.
Maar, naar verluidt, zou die regeering onder den indruk der Russische pressie
reeds zijn afgetreden en door een andere zijn vervangen. Er is van Finsche
zjjde een wapenstilstand voorgesteld maar, waar tot dusver de Russische
aanvallen onverzwakt worden voorgezet, schijnt men nog niet tot een over
eenkomst te zijn gekomen.
President Roosevelt heeft, in verband met het bombardeeren van Helsinki,
aan beide partijen een nota gezonden, waarin er aan herinnerd wordt, dat
het bombardeeren van open steden, waarvan de burgerbevolking de dupe
wordt, volkomen in strijd is met de daarvoor geldende internationale
regelingen.
De aanval van Rusland op Finland heeft in de geheele wereld groote ver
ontwaardiging gewekt. Minister Chamberlain heeft fn het Lagerhuis doen
uitkomen, dat Finland het slachtoffer van een volkomen ongemotiveerden
aanval is geworden en de voornaamste bladen van alle groote en kleine staten
laten in hoofdartikelen duidelijk uitkomen hoezeer de publieke opinie de bar
baarsche Russische actie veroordeelt. Men ziet daarin een nieuwe poging
den bolsjewistischen invloed te versterken, wat in alle niet-communistische
staten als een groot gevaar voor Europa beschouwd wordt.
Russische troepen hebben de Finsche
pens op verschillende plaatsen overschre
den. Helsinki, Viipuri en andere steden zyn
gebombardeerd door Russische vliegtuigen,
ffl Helsinki staan tal van huizen in brand,
bet Finsche schiereiland aan de Noordelijke
fee, het eiland Seiskari en Hangö zouden
reeds bezet zijn en tegen veler verwachting
w is de Sovjet-Unie dus afgeweken van de
door haar tot dusver gevolgde buitenland
se politiek en heeft zij nu bedreigin
gen niet hielpen het besluit genomen om
ditmaal met eigen krachten te gaan verove-
ren wat zij voor haar grensversterking
noodzakelijk acht.
De Sovjet-Unie heeft inderdaad den strijd
ketend en nog vraagt men zich af wat
I 1eigenlijk haar doel is.
zij voornemens geheel Finland te over
meesteren om het als een wingewest aan
en Russischen staat te kunnen toevoegen,
m het uitsluitend de bedoeling zooveel
Pressie op het arme land uit te oefenen,
n de Finnen er noodgedwongen toe zullen
ten U'*en ^un re8eering aan den dijk te zet-
„,j,.en te vervangen door mannen, die ge-
wrger ten opzichte van de door Rusland
ersehte concessies blijken te zijn.
liik^ is op ^et °°genblik nog niet duide-
j.. ,en bet had tot gisteravond zelfs den
Un alsof de regeering te Moskou zelf
van u^komen onwetend was van de actie
t, aar leger, vloot en luchtmacht.
was of de heeren Molotof en Stalin
te V*1 baat-propaganda tegenover Finland
oees(er, Waren gegaan, alsof zij een boozen
men» en opgeroepen, dien zij nu niet
Hei v,°nden bezweren.
feite den schÜn> dat de militaire auto-
aanv,,n reeds °P eigen gelegenheid met den
neer °P_ Finland waren begonnen en wan-
(JtQevjat, ïu'st was geweest, zou het een
teg6er® beeld van de verhouding tusschen
Maar"8* Cn leger geweest zijn.
dwaas nslotte was het natuurlijk al te
Wateu' j3* men overal in de wereld zou
geval]! S Finland door de Russen is aan
ton .n' behalve in Moskou en in de avond-
l'euwct! dan °°b door het Duitsche
naar v Ureau Moskou gemeld, dat het,
v^rhiirtHn bevoegde Sovjet-Russische zijde
61 Juist was, „dat tusschen de strijd
krachten van de Sovjet-Unie en van Finland
gevechtshandelihgen zijn ontstaan te land
en in de lucht".
Zoo is op het oogenblik de toestand. Fin
land is aangevallen door den machtigen na-
buurstaat en de geschiedenis van Polen
dreigt zich te herhalen met andere figuren
op het schaakbord der Europeesche militaire
actie.
Generaal Mannersheim, de groote man uit
den vorigen wereldoorlog, is tot opperbe
velhebber van het Finsche leger benoemd
en men mag aannemen, dat het kleine, maar
dappere en goedgewapende leger iederen
duim gronds zoo krachtig mogelijk tegen
den laffen indringer zal verdedigen.
En ook helaas dat de Finsche weer
macht het tegen de machtige oorlogsmachine
van Rusland niet zal kunnen volhouden,
zoodat Finland binnen afzienbaren tijd het
droevige lot van Polen dreigt te deelen.
Dat heeft in de geheele wereld een gevoel
van afschuw gewekt, want, hoe zelfzuchtig
staten mogen zijn, hoezeer zij ook „lier-
eerst om versterking van eigen positie ten
koste van anderen mogen strijden en welke
barbaarsche strijdmiddelen daarbij ook
worden toegepast, toch is er in staten zoo
wel als in menschen nog altijd een gevoel
yoor recht en rechtvaardigheid en wekt de
aanval van een sterke op een zwakke het
medelijden met den eerste en de veront
waardiging tegen den laatste.
Het is alleen maar de vraag en voor
Finland is die van overheerschende betee-
kenis hoe er op dat gevoel gereageerd
wordt of, beter gezegd, in hoeverre men
aan dat gevoel kan en wil toegeven in ver
band met de egoïstische zorg voor eigen
veiligheid en voordeel.
Daar is allereerst Duitschland, dat Fin
land zonder meer» in den steek laat omdat
het door het non-agressiepact met Rusland
aan handen en voeten aan den willekeur
van den Sovet-staat is overgeleverd.
Duizenden Duitschers hebben in Spanje
voor de vrijmaking van dat land van
Bolsjewistischen invloed gevochten en het
is bijna niet aan te nemen, dat al die oud-
strijders thans na den ommezwaai der
regeering met Rusland zouden sympn-
thiseeren.
En evenzeer moet dat toch het geval zijn
met millioenen Duitschers, die jarenlang
door de propaganda doordrongen zijn van
de gedachte, dat het roode gevaar het ergste
is wat Europa kan bedreigen.
Wanneer de Duitsche regeering zonder
eenige poging tot interventie toelaat, dat
Rusland het kleine Finland overmeestert en
daannede zijn positie aan de Oostzee krach
tig versterkt, dan kan het anders of dat zal
verontwaardiging en ontevredenheid wek
ken in de harten en hoofden van een groot
deel van het Duitsche volk, wat de eenheid
tusschen volk en regeering op bedenkelijke
wijze zal moeten verzwakken.
Van Italiaansche zijde behalve dan van
de zijde van het Vaticaan, waar men natuur
lijk de Sovjet-Russische agressie ten zeerste
betreurt heeft men zich nog niet officieel
uitgelaten, maar ook Italiaansche troepen
hebben in Spanje tegen het communistische
gevaar gestreden, men weet hoe Mussolini
nog altijd bevreesd is, voor de uitbreiding
der Sovjet-Russische machtssfeer in den
Balkan en men kan ef verzekerd van zijn,
dat zoowel de Russische agressie als het
lijdzaam toezien van Duitschland bij volk
en regeering heftige verontwaardiging zul
len wekken, evenals dat trouwens in Spanje
het geval is.
Amerika is de eerste en tot dusver eenige
staat, die daadwerkelijk voor de Finsche
belangen is opgekomen door aan beide par
tijen een aanbod van goede diensten tot een
vreedzame regeling van het conflict te doen
toekomen.
De openbare meening in Amerika is er
een van heftige verontwaardiging en men
mag met belangstelling afwachten welke
stappen van die zijde nog in Moskou geno
men zullen worden.
In Engeland heeft men de Amerikaan-
sche bemiddelingspogingen toegejuichd en
het had den schijn of men het daarbij voor
eerst zou willen laten.
Maar blijkbaar heeft men in het land, dat
immers vecht voor de zelfstandigheid van
kleine, onder den voet geloopen naties, toch
begrepen, dat er iets meer zou moeten ge
beuren. De heer Chamberlain heeft in het
Lagerhuis zijn leedwezen over het conflict
uitgesproken en het is bekend geworden,
dat de Russische gezant de mededeeling
heeft gekregen, dat de aanval op Finland
nadeelig zou kunnen zijn voor het bereiken
van een spoedige overeenkomst inzake de
Russisch-Engelsche besprekingen over het
uitbreiden van den onderlingen handel.
Daar komt het eigenbelang weer om den
hoek kijken. Rusland is nog altijd een be
vriende natie en Engeland heeft de Russi
sche producten noodig.
Trouwens, ook in Amerika gaan er stem
men op om niet te scherp tegen Rusland op
te treden, want dat zou de Sovjet-Unie tot
een nauwer verband met Japan kunnen
brengen, stemmen van diplomaten, die hun
verstand meer dan hun hart laten spreken.
Het gaat in den statenwereld als in de
menschenwereld: hoever kan men gaan met
het uiten van sympathie en verontwaardi
ging zonder het eigen belang daarbij te zeer
te schaden?
En terwijl de geheele wereld naar het
machtige Rusland kijkt en zich afvraagt in
hoeverre men het ongestraft zal kunnen
becritiseeren, wacht het arme Finland zon
der eenige zekerheid op militaire hulp van
buiten, in angstige spanning op de over
machtige roode legerscharen met de vrij
groote zekerheid, dat het evenals Polen als
zelfstandige staat van de landkaart zal ver
dwijnen.
De Russen laten geen gelegenheid onge
bruikt om den Finnen van de doeltreffend
heid van hun oorlogstuig te doordringen en,
naar verluidt, zou men in zooverre reeds
voor de Russische pressie geweken zijn, dat
de regeering is afgetreden en door een an
dere is vervangen.
Men zou om een wapenstilstand verzocht
hebben maar, waar nog voortdurend berich
ten over nieuwe militaire acties binnenko
men, is het allesbehalve zeker, dat reeds
overeenstemming is verkregen.
Wellicht eischen de Russen bij voorbaat
de verzekering, dat al hun eischen zullen
worden ingewilligd en terwijl Helsinki met
zijn brandende huizen en tallooze dooden en
gewonden reeds het volslagen beeld van
den barbaarschen oorlog vertoont, heeft pre
sident Roosevelt er beide partijen nog eens
op gewezen, dat bombardementen op open
steden, waar de burgerbevolking met vrou
wen en kinderen het slachtoffer kan wor
den, in volkenrechtelijk en moreel opzicht
ontoelaatbaar geacht moeten worden.
Het is de groote vraag of de Russen zich
daaraan ook maar eenigszins zullen storen.
Het is een donkere toekomst, die het klei
ne Finland thans tegemoet gaat.
Zie verder Buitenland pag. 2, 2e blad.
Sovjet vliegtuigen hebben' Helsinki
gebombardeerd. Verscheidene bommen
kwamen neer bij het gemeentelijke
ziekenhuis.
Om 14.15 uur was het signaal gegeven,
dat alles veilig was, maar reeds om
14.45 (plaatselijke tijd) zag men zeven
Russische bommenwerpers van de zee
zijde de hoofdstad naderen. Verscheidene
deelen der stad werden gebombardeerd
en de projectielen vielen o.a. nabij het
gemeenteziekenhuis. De toestellen ver
dwenen in de richting van de Russische
grens.
Vele huizen branden, te Helsinki.
Als gevolg van de brandbommen
welke de Russische vliegtuigen tijdens
den aanval van gistermiddag hebben uit
geworpen, staan vele huizen te Helsinki
in brand. De vliegers lieten een groot
aantal bommen vallen. Eenige burgers
zijn hierdoor gedood en vele anderen
gewond. Het luchtalarm heeft honderd
minuten geduurd.
De straten zijn nu in volkomen duisternis
gehuld. Het hoofdstation, dat het meest mo
derne genoemd wordt van Europa, is vol
vrouwen en kinderen, die naar het platteland
uitwijken. Er zijn geen teekenen van paniek.
Het officieele Finsche persbureau meldt,
dat de Sovjet-troepen de Finsche grens over
schreden hebben te Hyrsylae en Kaeanae-
senke. De Russische tróepen hebben hefr
eiland Seiskari in de Finsche Golf- bezet,
gelegen op 40 mijl ten Westen van Kroon-
stadt. Na een beschieting uit zee hebben de
Russische troepen de haven Teryoki, onge
veer tien mijl van de Sovjetgrens gelegen,
bezet. Tijdens het bombardement op het
vliegveld van Helsinki is een Finsche soldaat
gedood.
Volgens een onbevestigd bericht uit Stock
holm zouden de Sovjet-troepen geland zijn
op het eiland Hango na een bombardement
uit de lucht. De landengte van Karelië wordt
aangevallen te land, te zee en uit de lucht.
Naar gemeld wordt, bieden de Finnen hier
heldhaftigen tegenstand.
Naar verluidt, zal heden de gedwongen
evacuatie van de Finsche hoofdstad worden
gelast. Tijdens den luchtaanval op Viipuri
zijn personen gedood.
Staat van oorlog in Finland.
De president der republiek heeft gister
morgen een decreet geteekend, waarbij met
het oog op de veiligheid van den staat en de
handhaving der openbare orde, de staat van
oorlog wordt afgekondigd. Voorts benoemde
de president baron Carl Gustaaf Manner-
heim tot opperbevelhebber der Finsche troe
pen, welke titel in vredestijd berust bij den
president der republiek.
Telefoonverbinding Stockholm
broken.
ver-
De telefoonverbinding tusschen Stockholm
en Helsinki is verbroken. De Zweedsche
scheepvaart op Finland is gestaakt.
Naar zoojuist van bevoegde Sovjet-
Russische zijde verluidt, is het juist, dat
tusschen de strijdkrachten van de
Sovjet-Unie en van Finland gevechtshan
delingen zijn ontstaan te land en in de
lucht.
Volgens den correspondent van Berlinske
Tidende te Helsinki is de door de Sovjet ge
nomen beslissing de gebeurtenissen te over
haasten veroorzaakt door ontvangen berich
ten, dat het Oostelijk deel van de Finsche
Golf bevriest, zoodat de omstandigheden voor
een actie de volgende week zeer slecht zou
den zyn, zoowel voor de operaties ter zee
als in de lucht.
Molotof zou verder een verslag hebben
uitgebracht, waarin hij concludeert, dat Rus
land met het oog op te verwachten belang
rijke gebeurtenissen in Zuid-Oost Europa al
zijn krachten noodig zou hebben voor de ver
dediging van zyn vitale belangen in de
Zwarte Zee. Daarom zou het zoo spoedig mo
gelijk willen komen in de Finsche Golf.
Chamberlain aan het woord.
In het Lagerhuis heeft Chamberlain,
bij de bespreking van het conflict tus
schen Rusland en Finland gezegd: De
houding der Finsche regeering gaf van
het begin af aan geen blijk van provo
caties. Het is bekend, dat de Finsche
nota, welke te Moskou werd overhan
digd, onmiddellijk vóór de verbreking
der diplomatieke betrekkingen, zeer
verzoenend van toon was. Slechts enkele
uren nadat Molotof zijn radiorede had
gehouden, trokken de Sovjet-troepen
het gebied van Finland binnen, en lieten
zij bommen vallen op een vliegveld in
de buurt van Helsinki.
Vernomen wordt, dat Helsinki en an
dere centra gebombardeerd zijn, in som
mige gevallen met verlies van menschen-
levens. De regeering betreurt ten zeerste
dezen nieuwen aanval op een klein on
afhankelijk land, welke moet leiden tot
nieuw leed en verlies.
De reactie in Parijs.
De militaire actie der Sovjets tegen Fin
land, nauwelijks eenige uren nadat de Ver»
eenigde Staten hun goede diensten hadden
aangeboden, wordt te Parijs met den groot
sten ernst beoordeeld. Ook al heeft het be
roep van Washington in Moskou geen weer
klank gevonden, schenkt men er in Parijs
niettemin groote beteekenis aan, omdat het
de eerste maal is, dat de Vereenigde Staten
Zie vervolg pag. 2, 2e blad.
Wij geven hierbij een kaartje van de landengte van Karelië, waarop het Finsche
gebied is aangegeven, dat door de Sovjettroepen in den eersten aanval werd over
schreden.
Men vindt op de kaart de stad Viborg alsmede de grensplaatsjes Terijoki en
Vamm; genoemde plaatsen werden door de Russen onder vuur genomen.
In de Finsche golf is het Finsch eiland Seiskari gelegen, de Russische marine is
van Kroonstad (Kronstadt) opgestoomd en treft thans voorbereidingen aldaar troepen
aan wal te zetten. Zeer interessant is de aangegeven dikke lijn, deze was de door de
Russen geëischte linie, waarop de Finnen onmiddellijk moesten terugtrekken, hetgeen
in den Russischen eisch van 27 Nov. (dus nog vóór het niet-aanvals-pact was opge
zegd) was vervat.
De kaart geeft verder den lezer een overzicht van het meest zuidelijke Finsche
gebied waar de strijd het hevigst is.
