DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Haast de nieuwe Finsche regeering is er een yolksregeering gevormd. De Russische aanval op Finland. Finland houdt dapper stand. Molotof wil alleen met de volksregeering onderhandelen. Zaterdag 2 December 1939 141e Jaargang Twee Finsche regeeringen. Amerika overweegt een „moreel embargo". De algemeen© toestand. JVog is Fintand niet vertoren ALKMAARSCHE COURANT, Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—, franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GFWONE ADVERTENTIES Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk* kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No- 2»5 Dit nummer bestaat uit drie bladen. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Het van alle zijden bedreigde Finland zet den strijd dapper voort en heeft tot dusver tegen den overmachtigen vijand stand gehouden. Terwijl de strijd te land, ter zee en in de lucht met onverminderde felheid voortduurt, maken de Finnen met voldoening gewag van een belangrv,k aantal vliegtuigen, dat zij hebben neergeschoten, van tanks, welke zy buiten gevecht hebben gesteld en van een Russisch oorlogsschip, dat zij ernstig be schadigd hebben. Rusland moet wel tot de conclusie komen, dat het Finsche leger van een ander gehalte is althans wat de leiding betreft dan het Poolsche, dat door Duitschland onder den voet werd geloopen. Intusschen is er een regeering-Ryti gevormd waarin Tanner als minister van Buitenlandsche Zaken optreedt. Men had de hoop, dat deze regeering met Rusland zou kunnen onderhandelen, maar intusschen is er, blijkbaar op jnstignatie van de heeren in Moskou, ook nog een zoogenaamde volksregee ring in het leven geroepen, een kabinet op zuiver communistischcn grond slag, welks eerste daad is geweest de troepen van het roode leger uit te noodigen naar Finland te komen om het van zyn belagers te bevrijden en de vlag der revolutie in Helsinki te planten. Inmiddels worden de Russische aanvallen op Finland voortgezet en er worden ontroerende verhalen gedaan over de barbaarsche wijze waarop de Russische vliegtuigen in Helsinki het vuur op woonwijken der arbeiders bevolking hebben geopend waardoor vele vrouwen en kinderen gedood zjjn. Molotof heeft aan den Amerikaanschen ambassadeur verklaard, dat dit wel op fantasie zal berusten. Hij zal de regeering-Ryti niet erkennen en waarschijnlijk alleen met de zoogenaamde volksregeering willen onder handelen. De verontwaardiging van het Amerikaansche volk is zoo groot, dat men overweegt den Amerikaanschen gezant uit Moskou terug te roepen, hoewel men in officieele kringen in geen geval bij den Europeeschen oorlog wil worden betrokken. Amerika schijnt thans besloten een moreel embargo af te kondigen, waardoor wapenleveranties aan Rusland niet meer mogelijk zullen blijken. Gistermiddag werd opnieuw luchtalarm gemaakt en vlogen Russische toestellen bo ven de stad. Zij kwamen vin het oosten en vlogen naar het station Friedriksborg, van daar naar de electrische centrale bij Alberga. Bij Skatudden waar zich de marinewerf bevindt, zouden bommen zija neergeworpen. Vernomen wordt, dat de petroleumhaven en de marinewerf in brand staan. Het aantal dooden en gewonden is nog niet bekend. De Finsche luchtdoelartillerie is weer flink actie geweest. Jachtvliegtuigen zijn ech ter niet opgestegen. Twee Russische geschoten. vliegtuigen neer- Een officieel verslag van den luchtaanval boudt in, dat twee Russische t vliegtuigen werden neergehaald. Een daarvan vloog zeer laag en schoot op de voetgangers in de straten. De bemanning trachtte tevergeefs zich per valscherm te redden. Het andere toestel viel in zee. De Finnen beweren voorts, dat zij een van de drie Russische torpedojagers, welke het t°rt Rusaaro bombardeeren, tot zinken heb ben gebracht. Vanaf het fort is een treffer °P den torpedojager gelost. Het artillerie- Puel tusschen het fort en de oorlogsbodems uurde den geheelen middag. Uittocht van vrouwen en kinderen. De bladen melden uit Kopenhagen, dat P°g 100.000 bewoners uit Helsinki vertrok- en zijn. De vrouwen en kinderen leverden ^.eern'swekkenden aanblik op en moes- 11 bijna allen te voet gaan, terwijl honder- en den nacht doorbrachten op de met eeuw bedekte wegen. Bij het doorzoeken en de verwoeste gebouwen te Helsinki zijn v®fkooide lijken gevonden. e Finsche vloot is uit Helsinki vertrok- Snn; havenstad Hango is gister door de Zoi c'r'emaal gebombardeerd. Viipuri Ah '3ranc' staan. De Russische vloot heeft dat j °ten. Officieele berichten melden, e Russische troepen het eiland Hogland, TcSC, re'^and Seiskaari, alsmede de plaats r«j,oka bezet hebben. De krijgsverrichtingen in Finland. de g""Jns het bombardement op Hangö door ter ovlet-Russische oorlogschepen van gis- den °vgen' ?s °°k de Finsche vloot opgetre- brarhf Rinsch schip werd tot zinken ge- Rtair ^emeld wordt, dat de Russische mi- den e vl'egtuigen de in zee liggende zeelie- hc 0 er machinegeweervuur zouden heb- Benomen. ^üde: De Russen verliezen een oorlogsschip. De Finsche kust batterij en hebben een rechtstreekschen treffer geplaatst op een der twee Sovjet-oorlogsbodems, welke Han gö bombardeerden. Dit oorlogsschip was een van Ruslands nieuwste en beste sche pen. Na den treffer slaagde het schip er in moeizaam weg te komen. Petsamo, dat de Russen na een bombarde ment hebbeh ingenomen, staat in brand en honderden vluchtelingen komen over de Noorsche gres. Gemeld werd, dat zestien Russische vliegtuigen gister boven Finland zijn neergeschoten. Tijdens de luchtaanvallen op Helsinki hebben de Russische vliegtuigen gepoogd de olietanks in het district Soernaes te bom bardeeren. Zij slaagden er echter slechts in eenige goederenemplacementen op aangren zend terrein te treffen. Een bom heeft een kerk in Helsinki getroffen, waarbij verschei dene personen werden gewond. In een officieele mededeeling omtrent de vernieling van tien Sovjet-Russische tanks bij grensgevechten op de Kareli- sche landengte wordt gezegd, dat dit geschiedde bij het dorp Joutselka, waar de Russische verliezen in verhouding aanzienlijk grooter waren dan de Fin sche. Gister zijn op zijn minst twintig luchtaanvallen op Finland gericht. Twintig personen zijn gistermiddag tij dens het luchtbombardement op Helsinki gedood doordat een bom neerkwam op een onderkomen in Vallgaard, een arbeiders wijk. Onder de aanvallen op Finsche plaatsen, is de voornaamste die op Kotka, een be langrijke haven en industrie-centrum. Deze duurde bijna zonder onderbreken van half tien in den ochtend tot vier uur in den mid- dam. Achttien ton bommen werden neerge worpen. Men weet nog geen bijzonderheden omtrent het aantal slachtoffers en de aange richte schade. Een nieuw wapen. Volgens een Finsch communiqué is in den sector ten noorden van 't Ladogameer, voor al bij het dorp Suojarvi zeer hevig gevoch ten. De Russische aanvallen zijn echter vol ledig afgeslagen. Bij een aanval werden twee Russische compagnieën vernietigd. Dit resultaat werd voor een groot gedeelte be reikt door het gebruik van een nieuw Finsch wapen, dat geconstrueerd is voor ge vechten in bosschen (dit wapen is een auto matisch geweer, een per man, dat even snel vuurt als een machinegeweer). Verscheidene dorpen in het district van Suojarvi zijn door De Finsche veldmaarschalk Mannersheim. de vlammen vernield. De Finsche verliezen waren minimaal en bestonden hoofdzakelijk uit gewonden. Vorming eener regeering Ryti. De nieuwe Finsche regeering is, volgens een officieel communiqué, als volgt samen gesteld: Ministerpresident: Ryti, directeur van de bank van Finland. Buitenlandsche zaken: Tanner. Justitie: Soduhyelm, binnenlandsche za ken: Von Born, defensie: Niukhannen, fi nancien: Pekkala, onderwijs: Hannula, landbouw: Heikhinen, vice-minister van landbouw: Koujisto, verkeer: Saluvaara, handel: Kotilaunen, sociale zaken: Fager- holm, voedselvoorziening: Von Siandt, mi nister zonder portefeuille: PaasikivL Ondanks het feit, dat hij Donderdagavond een eenstemmig votum van vertrouwen in de Kamer verkregen heeft, is het kabinet Kajander afgetreden om de persoonlijke be schuldigingen van Moskou tegen den mi nisterpresident en den minister van buiten landsche zaken te ontzenuwen. De laatste was in de ooren van Moskou gecompromit teerd, omdat hij de onderhandelingen zou hebben doen mislukken. Vorming van Finland? „Volksregeering in Radio Moskou deelt mede, dat als gevolg van een opstandige beweging welke zich in het Finsche leger zou hebben voorgedaan, in Terioki onder leiding van Otto Kussinen een „Volks regeering" gevormd zou worden, waar van het doel zou zijn de regeering Tanner omver te werpen en vrede te sluiten met de Sovjet-vrienden. In haar verklaring verzoekt de nieuwe regee ring der Sovjet-Unie haar te hulp te ko men met haar Roode leger. Voorts wordt medegedeeld de oprichting van een speciaal leger, dat tot taak zou hebben in Helsinki de vlag der revolu tie te planten. De mededeeling eindigt met de op somming van het programma der bin nenlandsche politiek van het z.g. nieu we kabinet, een programma, dat geïn spireerd wordt door de communistische ideologie. Volgens mededeeling van radio Moskou zou de „Volksregeering" te Terioki (op de Karelische landengte) als volgt zijn samen gesteld: Otto Kussinen, ministerpresident en bui tenlandsche zaken, Rosenberg vice-premier en financien, Antilla minister van oorlog, Turelaechen binnenlandsche zaken, Eicke landbouw, Leftinnen volksopvoeding, Pro kinnen minister van Karelië. Het Duitsche nieuwsbureau verneemt voorts uit Helsinki, dat daar geen regee- ringslijst gepubliceerd is. De in het buiten land verspreide berichten dat Kivimaeki of Tanner ministerpresident zouden worden, werden tegengesproken. De Finsche „volksregeering". Het Russische telegraafagentschap meldt per radio een „declaratie van de volksregee ring van Finland" te hebben opgevangen en uit het Finsch te hebben vertaald. In deze verklaring wordt gesproken over de „mis- He begint er wel eenigszins op te lijken, dat de Sovjet-Unie niet het voornemen heeft van haar tot dusver gevolgde politiek af te wijken, dat zij dus niet van plan is van Finland een tweede Polen te maken, dat als wingewest bij den Russischen staat zal worden gevoegd, maar dat de geheele, blijkbaar goed voorbereide militaire actie, slechts ten doel heeft de Russische eischen tegenover Finland meerdere kracht bij te zetten, al dreunt dan ook nog het kanonschot en al wordt de strijd in de lucht op barbaar sche wijze voortgezet. Finland zal nu eenmaal het sluitstuk van de nieuwe verdedigingslinie aan de Oostzee moeten leveren en toen de delegatie-Paasi- kivi, zonder dat er eenig resultaat bereikt was, weer uit Moskou naar Helsinki is ver trokken, hebben de Russen de heeren blijk baar naar huis laten gaan met de gedachte aan den bekenden Duitschen versregel: „Und bist du nicht willig, so brauch ich Ge walt". Rusland heeft blijkbaar willen toonen hoe belachelijk het eigenlijk is, dat een kleine, vrijwel machtelooze staat als Fin land er nog pretenties op nahoudt en zich, met een beroep op zijn onafhankelijkheid, tegen den machtigen buurman durft ver zetten. Het heeft den schijn of die buurman eens is komen overloopen om den onwilli- gen dwaas even in zijn kraag te pakken en de kracht van zijn groote vuisten te laten voelen om daarna zijn eischen met grootere kans op inwilliging te herhalen. Maar intusschen is die Russische vuist duchtig aangekomen. Op tal van plaatsen is Finsch gebied bezet en Helsinki, de voor name Finsche hoofdstad, hééft van hét Rus sische bombardement veel te lijden gehad. Het is bij de Russen blijkbaar geen oogenblik opgekomen, dat hun bommen ook slachtoffers onder de burgerbevolking, on der vrouwen en kinderen zouden maken. De groote Europeesche staten hebben de bombardementen op eikaars hoofdsteden tot dusver angstvallig vermeden, maar de Sovjet-Unie voert den oorlog op Russische manier en dat beteekent: vernietig alles waardoor de moreele kracht van den tegen stander kan worden gebroken. Dat is de oorlog in zijn verschrikkelijk- sten vorm en nadat Helsinki een dag lang de kracht van het moderne moordtuig heeft ondervonden, gaat de tragische stoet van ouden, van vrouwen en kinderen uit de be dreigde stad om over de eindelooze, be sneeuwde wegen naar veiliger oorden te trekken. Dat is het aangrijpendste beeld uit eiken oorlog: de uittocht der hulpeloozen, verdre ven van huis, de moeilijke tocht met vaak onbekende bestemming van duizenden van wie de zwaksten niet verder kunnen en hulpeloos worden achtergelaten. Heeft Rusland zijn doel reeds bereikt? Het is op het oogenblik, dat wij dit schrij ven nog niet duidelijk. Natuurlijk kon de Sovjet-Unie geen nieu we concesies van Kajander en Erkko ver wachten en reeds gister werd gemeld, dat aan Kivimaeki de vorming van een nieuwe regeering was opgedragen. Wij hebben daar toen een vraagteeken achter gezet omdat het bericht niet werd bevestigd en later is een officieel communi qué verschenen, dat Ryti als minister-pre sident heeft genoemd, met Tanner als mi nister van Buitenlandsche Zaken, in welk kabinet ook Paasikivi zou zijn opgenomen. Radio Moskou heeft van heel andere plan nen melding gemaakt en het is vanzelfspre kend, dat een kabinet op bolsjewistischen grondslag den Russen niet onwelkom zou zyn. Er zou, volgens deze berichten, een volks regeering zijn gevormd, onder leiding van den 60-arigen communist Kussinen, die 20 jaar geleden uit Finland vluchtte, welke de regeering van Tanner weer omver zou wer pen, een kabinet dat waarschijnlijk uit Rus- sisch-gezinde Finnen of wellicht uit naar Finland gestuurde Russen zou bestaan, om dat het programma volkomen in het teeken van het communisme staat. Deze volksregeering zou reeds hulp ge vraagd hebben aan het roode leger en in Helsinki de vlag der revolutie planten. Volgens de „Prawda", het Russische re- geeringsorgaan, zou Rusland bereid zyn de vijandelijkheden dadelijk te staken wan neer de volksregeering werd gevormd en een pact van bijstand werd gesloten, dat het minimum-program van Rusland zou be vatten alsmede eenige wijzigingen in den Finschen staatsvorm. Daardoor zou Rusland dus nog iets meer bereiken dan aan de Finsche delegatie in Moskou gevraagd werd en daarmede zijn doel bereikt hebben. Het zou zelfs nog zoo grootmoedig zijn om vroegere beloften na te komen en aan Finland een deel van Rus- sisch-Karelië af te staan. Dat de Sovjet-Unie geen volkomen over meestering van Finland beoogt maar hoofd zakelijk zijn vroegere verlangens tot eischen gemaakt heeft, zou kunnen blijken uit de onverschilligheid waarmede over het Alge meen het Finsche conflict in de Russische pers wordt behandeld. Men schenkt er weinig aandacht aan en laat het voorkomen of men er zich in Rus land eigenlijk niet voor interesseert. Dat is zoo tegenstrijdig met de groote verontwaardiging tegen de Finsche „provo caties", welke enkele dagen geleden in aller lei Russische kringen tot uiting kwam, dat men veilig mag aannemen, dat die veront waardiging door de regeering zelf geënsce neerd was. Trouwens, ook de mededeeling, dat de actie tegen Finland blijkbaar reeds langen tijd voorbereid was en dat daaraan slechts door de weermacht uit het gebied van Le ningrad wordt deelgenomen, kunnen er op wijzen, dat Rusland geen andere plannen dan een hardhandige waarschuwing aan Finland gehad heeft. Dat moge wellicht het verlangde succes brengen, er staan groote nadeelen tegen over. Want het is oorzaak, dat vrijwel de ge heele „beschaafde" wereld zich tegen Rus land keert en de beteekenis van het commu nistische gevaar weer eens duidelijk naar voren komt. De Europeesche mogendheden mogen elkaar in onderlingen strijd verzwakken en daardoor het alles bedreigend gevaar nog grooter maken, in Amerika heeft men de teekenen des tyds begrepen. De verhouding van Amerika tot Rusland is nooit bijzonder hartelijk geweest. De Amerikaansche plannen om thans een „mo reel embargo" op de verschepingen van krijgstuig naar Rusland te leggen, waardoor de uitvoer vrijwel stopgezet zou worden, zou de belangrijke prijs zijn welke men in Rusland voor het Finsche avontuur zou moeten betalen. dadige politiek der verachtelijke regeering van Kajander, Erkko en Tanner" en wordt gezegd, dat volgens den wil „van het ver ontwaardigde volk in Oost-Finland een nieuwe regeering van ons land, een voor- loopige volksregeering gevormd is". Deze regeering roept het geheele Finsche volk op tot den beslisten strijd voor het ten val brengen van de „tyrannie der beulen en nor- logsprovocateurs". Voortgaande richt de verklaring een reeks felle verwijten tot de „reactionnaire, heb zuchtige plutocratie", die het land gestort heeft in „den brand van den oorlog tegen de socialistische Sovjet-Unie, den machtigen vriend van het Finsche volk". De verklaring zegt dan, dat in verschil lende deelen des lands het volk reeds in op stand is gekomen en „de democratische re publiek heeft uitgeroepen". Een deel der soldaten van het Finsche leger is reeds over- geloopen naar den kant van de nieuwe re geering. De Sovjet-Unie stond voor de nood zakelijkheid met de krachten van het roo de leger een einde te maken aan de bedrei ging van haar veiligheid". „In de diepe overtuiging", aldus de ver klaring der volksregeering, „dat de Sovjet- Unie geenerlei tegen de onafhankelijkheid van ons land gerichte doelstellingen heeft, billykt en ondersteunt de volksregeering van Finland volledig het optreden van het roode leger op gebied van Finland. De volksregeering beschouwt het als haar dringendste taak de regeering der Finsche witgardisten ten val te brengen, hun gewa pende krachten te verpletteren, vrede te sluiten en de onafhankelijkheid en veilig heid van Finland te waarborgen door het vestigen van duurzame, vriendschappelijke betrekkingen met de Sovjet-Unie. Zij wendt zich tot de regeering der U.S. S.R. met het voorstel een pact te sluiten tot wederzijdsche hulp tusschen Finland en de Sovjet-Unie. De volksregeering wenscht ook met alle andere staten vriendschappelijke betrekkin gen te onderhouden. Zy erkent de economi sche en financieele verplichtingen van Fin land jegens andere staten voor zoover deze verplichtingen niet in strijd komen met de souvereiniteit van Finland en voor zoover niet een dezer staten vijandelijke stappen onderneemt tegen de Finsche democratische republiek en haar volksregeering. Daarna wordt uitvoerig de taak der volksregeering in de binnenlandsche politiek aangegeven, o.a. confiscatie van landerijen der groot grondbezitters en uitlevering der geconfis- keerde landerijen aan boeren, die geen of weinig land bezitten. Zie vervolg pa^. 8, 8e blad.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1