DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Algemeene sympathie met het bedreigde Finland. De Russische aanval op Finland. Rusland zal geen vertegenwoordiger naar den Volkenbond zenden. De Amerikaansche gezant wordt niet uit Moskou teruggeroepen. (i*. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DLR GFWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Randelsdruk- kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 287 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 5 December 1939 Hoofdredacteurs Tj. N. ADEMA. I4le Jaargang De opmarsch der Russische troepen gestuit. De Volkenbondsvergadering. De algemeene toestand. Rusland voor de internationale rechtbank. Het nieuws van de diverse gevechtsfronten is voor heden maar matig. AN r\v. ikeii ALKMAARSCHE COURANT Van de militaire actie in Finland zyn geen belangryke bijzonderheden te melden. De strenge vorst gepaard met grooten sneeuvvval, hebben den Rus- sischen opmarsch vertraagd en de schaarsche berichten van de diverse ge- vechtsterreinen laten duidelijk uitkomen, dat de Finsche weermacht den toestand tot dusver meester is gebleven. Het is opmerkelijk, dat nieuwe vliegtuigaanvallen op Helsinki zijn uitge- bleven, ook na het vertrek der schepen, welke de Duitschers en andere buitenlanders uit Finland hebben weggevoerd. Volgens Russische mededee- lingen zouden de ongunstige weersomstandigheden het optreden van de luchtmacht niet mogelijk hebben gemaakt. Rusland heeft bekend gemaakt, dat het een voor beide partijen aanvaard- bare overeenkomst met de Finsche volksregeering heeft gesloten en het heeft dus den schyn, dat de Russische militaire actie daarmede afgeloopen kan zijn. Maar in Finland is er ook nog een officieele regeering-Ryti en die heeft met al die afspraken niets te maken. De Finnen zullen trachten hun land weer van de indringers te zuiveren en de Russen zullen dus de militaire actie onverdroten moeten voortzetten. Finland heeft besloten de kwestie aan het oordeel van den Volkenbond te onderwerpen en Rusland heeft reeds te kennen gegeven, dat het Russisch- Finsche geschil andere landen dan Rusland en Finland niets aangaat. zoodat er geen Russische vertegenwoordiger op de Volkenbondsvergadering zal verschijnen. Diverse landen hebben hun vertegenwoordigers al aangewzen en voorname- lyk Italie waar men proefondervindelijk weet hoe lastig de sancties kun- nen zijn gaat men geweldig tegen de Russen te keer en verlangt men, dat zjj door alle „beschaafde" naties openlijk veroordeeld zullen vvorden. Argen- tinie eischt, dat Rusland eenvoudig als lid van den Volkenbond geschrapt zal worden en in Amerika, dat geen lid van den Volkenbond is, wordt het terugroepen van den gezant uit Moskou bepleit, een eisch, welke evenwel in Amerikaansche regeeringskringen, met het oog op toekomstige gebeurtenis- sen, niet verstandig wordt geoordeeld. Men gelooft, dat deze troepen ongeveer 10.000 man sterk zullen zijn. Worden de Aalandseilanden geremi- litariseerd? Tanner, de Finsche minister van buiten- landsche zaken heeft een telegram gezon- den aan Avenol, den secretaris-generaal van den Volkenbond, waarin hij mededeelt, dat Finland defensieve voorzorgsmaatregelen heeft genomen ter waarborging van de neu- traliteit der Aalandseilanden en in de wate- ren dezer eilanden mijnen heeft gelegd. De sneeuwstonmen geeindigd. De sneeuwstormen zijn opgehouden. Het weer is beter geworden. Men ver- wacht nieuwe Russische aanval'en na het intreden van den dooi. De Britsche zaakgelastigde heeft den Britschen osderdanen aangezegd, dat zij de hoofdstad onmiddellijk dienen te verlaten. Het Russische legerbericht. Het hoofdkwartier van het militaire district Leningrad deelt mede, dat de troepen van dat district op 4 December den opmarsch heb ben voortgezet. Sovjet-Russische troepen uit de richting Moermansk achtervolgen de bij Petsamo verslagen Finsche troepenafdeelin- gen en zijn 25 km. ten Zuiden van Petsamo genaderd. In de haven van Petsamo ruimen Russi sche oorlogsschepen de door de Finnen ach tergelaten mijnen op. Russische troepen heb ben uit de richting van Ukhta, Repola, Poroz en Osero vorderingen gemaakt van 45 tot 50 km. Troepen uit Petrozavodsk hebben de stad Salmi aan den oever van het Ladoga- meer, het spoorwegstation Laimola ten Noorden van Salmi bezet en zetten hun op marsch voort. Op de landengte van Karelie zijn de Russische troepen 45 tot 50 km. van de grens opgerukt. Radio-uitzendingen in het Russisch. De diensten der Finsche propaganda zul len radio-uitzendingen in de Russische taal organiseeren. De „Donau" vertrokken. Gisterochtend is het Duitsche schip „Donau" uit de haven van Helsinki vertrok ken. Het schip gaat naar Tallinn. Aan boord bevinden zich 443 Duitschers, 72 Italianen en 60 leden van de Sovjet-Russische legatie. Deze Russen zullen tot Tallinn meegaan. Verder bevinden zich aan boord 32 Esten, '2 Armeniers, een Litauer, een Zwitser en 35 houders van Nansenpassen. Het vertrek is vertraagd door verkeers- moeilijkheden, vele Duitschers konden het schip niet meer bereiken. De Finsche diplomaten nog in Moskou. De Finsche diplomaten en de staf van medewerkers hebben tot dusverre nog niet hun passen van het commissariaat van bui- tenlandsche zaken in Moskou teruggekregen. Men neemt aan, dat niets meer het vertrek der Finnen in den weg staat, nu 69 leden van de Russische legatie in Finland en de Russi sche handelsvertegenwoordiging met het Duitsche s.s. Donau de Finsche hoofdstad hebben verlaten. Geen desertie bij Russische troepen. In verband met een Fransch bericht, vol gens hetwelk zich de gevallen van dersertie bij de Sovjet-troepen in Wit-Rusland steeds meer voordoen, er zouden de laatste dagen 120 Russische soldaten en eenige officieren naar Duitsch gebied gevlucht zijn wordt er uit Berlijn op gewezen, dat dit bericht onjuist is: er hebben geen Russische troepen naar Duitschland de grens overschreden. De Finsche vluchtelingen Uit Stockholm wordt gemeld: Er worden voorbereidingen getroffen voor het verschaf- fen van voedsel en onderdak aan de Finsche geevacueerde kinderen, die met hun ouders op het oogenblik kampeeren in de bosschen langs de grens. De kinderen hebben emstig te lijden van honger en koude. De vrouw van den Zweedschen minister van buiten- landsche zaken is bezig met de vorming van een comite ter coordineering van de verschil- lende vrouwenorganisaties en samer.wer- king met het Zweedsche Roode Kruis om het let van de uitgewekenen te verzachten. Ter- zelfdertijd stroomen giften binnen voor een fonds voor het uitrusten van vrijwillige en andere hulp aan de Finnen Zweden, die de Finnen willen helpen, Ongeveer vijftienhonderd Zweden hebben reeds den wensch te kennen gegeven om voor Finland te strijden. Velen zijn op eigen kos- ten vertrokken na zelf een uitrusting te hebben gekocht. De Zweedsche studenten hebben een petitie aan den koning gezon- den, welke een ontzaglijk aantal handteeke- ningen bevat en waarin zij een beroep doen ten behoeve van actieven steun aan Fiitfand. Ook zijn in verschillende plaatsen betoogin- gen gehouden met dit doel. Dooden en gewonden onder Firwehe kinderen. Te Londen ontvangen berichten melden, dat het aantal slachtoffers onder kinderen, gevallen tijdens luchtaanvallen op Helsinki en Viborg tot Zondag geraamd wordt op 200 tot 250, aangezien een groot aantal der slachtoffers vrouwen en kinderen waren. De Zweedsche demarche te Moskou. Uit Moskou wordt door het D.N.B. ge meld: Tot dusverre is over een Zweedsche poging tot bemiddeling in het Finsch-Rus- sische conflict niets naders bekend gewor den. De Zweedsche gezant, Winter, is Zater- dag door Motolof ontvangen. Daarbij zijn blijkbaar de Zweedsche voor- stellen ter sprake gekomen. Zondag heeft de gezant een tweede bezoek aan Molotof ge- bracht. Blijkbaar heeft hij toen het Rus sische antwoord niet in ontvangst genomen. Het aanknoopen van diplomatieke. betrekkin- gen met de regeering Kuusinen en't sluiten van een verdrag van bijstand met deze regeering wijzen er op, dat de Russische regeering vastbesloten is vast te houden aan haar thans ondubbelzinnige politiek ten aan- zien van Finland, welke de volkomen mili taire onderwerping van den tegenstander en erkenning van het bewind van Kuusinen beoogt. Finsche kringen in Londen zien den mili- tairen toestand optimistisch in en verklaren, dat de Russische opmarsch naar de voor- naamste Finsche verdedigingswerken op de Karelische landengte nog gestuit wordt en dat de Finnen slechts lichtelijk terugtrekken naar strategische defensieposten. Zie vervolg pag. 3, 2c Wad, De stad Salmijaervi, het centrum der nik- kelzone in het Noorden van Finland, staat in brand, naar gemeld wordt door vluchte lingen, onder wie twee gewonde Finsche sol daten, die in het Noorsche dorp Svanik, by de Finsche grens zijn aangekomen. Groote rookzuilen zijn waargenomen uit Svanvik. Naar het schijnt, is het gister aan het Noordelijke Finsche front rustig verloopen. Er is geen geschutvuur gehoord, noch het ontploffen van bommen. Men gelooft echter, dat de Russen nieuwe troepen aan land heb ben gezet te Liinahamari, zoodat men bin- nenkort nieuwe acties verwacht. Er zyn nog 200 uitgewekenen uit Finland in Noorwegen binnengekomen. Volgens in de Noorsche stad Kirkenes ont vangen berichten wordt een klein gevecht geleverd ten Zuiden van Petsamo. De Fin nen ramen, dat 2.000 tot 3.000 man Russische troepen gister in het district van Petsamo aan land zijn gezet. Een opmerkelijk succes der Fhmen. De Finsche troepen hebben gister in de buurt van Salmi ten Noordoosten van het Ladogameer een tamelijk opmerkelijk succes behaald. In het groote woud aldaar hebben eenige botsingen plaatsgehad tijdens zeer slecht weer. De snelheid der Finsche troepen in de sneeuw en hun bekendheid met het woud en alle eigenaardigheden van het ter- rein hebben hun veroorloofd de Russische troepen in een soort vallen te lokken waarin een leger dat alleen in aantal superieur is aille voordeelen van zijn massa verliest. De Russische troepen die in actie kwamen in een moeilijk terrein waarvan zij slechts een zeer middelmatige kennis hadden, werden door de Finnen omsingeld, die 1500 gevangenen hebben kunnen maken. Op de landengte van Karelie zijn de Rus sische troepen eenige kilometers langs de kust opgerukt. Hun opmarsch is evenwel zeer langzaam en het is waarschijnlijk dat de wijze, waarop de Finnen het terrein voor de verdediging hebben voorbereid, er enorm toe heeft bijgedragen, de vorderingen der Russische troepen te vertragen. Tallooze val len zijn aangebracht in de smalle strook welke door de landengte van Karelie wordt gevormd. De Finnen zijn meesters gebleken in het gebruik van alle verrassende midde- len: vallen, mijnen, greppels, het gebruik van moerassen enz. De Finsche troepen zijn aan de kust weinig talrijk, doch de Russen hunnerzijds hebben geen groote aantallen troepen in dezen corridor kunnen inzetten, omdat het onmogelijk is er te manoeuvree- ;n. Het is vrij duidelijk, dat de Finsche troe pen thans aan hun front een bondgenoot heb ben, n.l. den winter. Dit is iets waar de Rus sen niet op hadden gerekend. Het schijnt, dat de winter alles langzamer doet verloopen. Vreemdelingen, die dezen winter niet kennen, verbeelden zich dat er wat zal gaan gebeuren en dat zeer zeker de stilte een bedreiging inhoudt. In werkelijk- heid evenwel maken de weersomstandig heden alle operaties onmogelijk. De dagen zijn slechts 5 uur lang en de weersomstan digheden zijn er onbarmhartig. Er zijn dagen waarop men tot volkomen bewegingloosheid wordt gedwongen. De Finsche verlieren. Het Finsche nieuwsbureau heeft gister medegedeeld, dat de thans beschikbare ge- gevens over het aantal dooden en gewonden tijdens de Russische luchtaanvallen op Fin land als volgt zijn: bij de bombardementen op Donderdag werden 55 personen gedood, Vrydag 12 en Zondag 7. In deze drie dagen werden in het geheel 248 personen gewond. Elf huizen werden geheel verwoest, 233 be- schadigd. VUiegtuigen, welke gebruik maakten van machinegeweren, hebben 38 personen gedood en 240 gewond. By al deze aanvallen was geen enkele aanval gericht op een militair object. Zij hadden alle de burgerbevolking ten doel. Volgens berichten uit Kirkenas wordt in de buurt van Petsamo heftig gevochten. De Russen hebben versterkingen ontvangen, doch de Finnen hebben standgehouden, hoe- wel de Russen veel talrijker zijn. Finland stuurt versterkingen naar Salmijaervi. Naar gemeld wordt, sturen de Finnen krachtige versterkingen naar Salmijaervi, het centrum van nikkelmijnen by Petsamo. In den tijd, dat het recht van den sterkste als de hoogste wet geldt en dat groote en zoogenaamd beschaafde mogendheden zich niet ontzien om kleine naties, wier land en nationaal bezit haar begeerte opwekken, eenvoudig onder den voet te loopen, is men plotseling tot de ontdekking gekomen, dat er nog zoo iets als een Volkenbond bestaat. Terwijl men rooft en plundert en weder- zijds met alle denkbare moordtuigen tracht den tegenstander machteloos te maken, komt men zoo maar in eens gezamenlijk tot de conclusie, dat er ook nog 'n Internationale rechtbank is, wier verheven taak het eigen- lijk is, recht te spreken bij alle conflicten tusschen staten opdat niet het recht van de kracht maar de kracht van het recht zal zegevieren. Finland heeft besloten het droevig con flict aan den Raad van den Volkenbond ter beslissing te onderwerpen en in geheel Europa vraagt men zich min of meer ver- wonderd af wat daarvan zal terecht komen. Want die internationale rechtbank heeft nog altijd geen sterke politiemacht, die een misdadiger bij den kraag kan pakken en voor den kadi kan sleepen en als Rusland laat weten, dat de Volkenbond hem gesto- len kan worden, dan kan men in Geneve allerlei conclusies nemen, maar dan is Fin land met die rechterlijke uitspraken nog even ver als toen de afgevaardigden van de zoogenaamde beschaafde staten nog by elkaar moesten komen. Rusland heeft inmiddels laten weten, dat het geen vertegenwoordiger naar Geneve zal zenden. Duitschland zal er natuurlijk ook niet verschijnen, want Duitschland heeft al eens betoogd, dat het zijn eigen weg wel zal vinden en geen nuttige wenken en practi- sche raadgevingen van andere staten noodig heeft. Duitschland blijft toeschouwer en men is daar nu zeer benieuwd, wat Engeland op de bijeenkomst heeft te vertellen. Want Engeland is de kampioen van de kleine, aangevallen naties en de afgevaar digden van Groot-Britannie zullen dus zoo krachtig mogelijk voor de Finsche belangen moeten komen van den vriendelijken glim- kent, dat zij Rusland als de brutale aanval- ler moeten aan wijzen. En als zij dat doen, wat zal er dan terecht moeten komen van den vriendelijken glim- lach waarmede men nog altyd naar den staat van het roode gevaar kjjkt, van de blyven- de vriendschap ondanks het feit, dat toch ook Rusland zich heeft verrijkt met het kleine Polen waarvoor Engeland immers in den oorlog is gegaan. En bovendien, wat zal er dan terecht moe ten komen van de uitbreiding van het han- delsverdrag, waar de Russen toch al niet zoo bijster op gesteld zijn gebleken? Amerika staat buiten het Europeesche conflict en als er een vertegenwoordiger van Amerika op de Volkenbondsvergadering verscheen zou deze afgevaardigde ongetwij- feld een duidelijke taal spreken. Maar Amerika is er nooit erg happig op geweest in de tallooze Europeesche conflic ten te worden betrokken. Amerika heeft geen afgevaardigde in den Volkenbond, maar alleen een luisterpost en van het luis- teren naar de besprekingen zal Finland het tenslotte toch ook niet moeten hebben. De Fransche vertegenwoordiger zal waar schijnlijk in zooverre als Engeland dat gewenscht acht een krasse beschuldiging aan het adres van Rusland laten hooren. Het land, dat in het verleden het meest van alle Europeesche staten met Rusland frere-compagnon heeft gespeeld, heeft zyn sympathie met den rooden broeder nooit onder stoelen of banken gestoken. Maar die sympathie is er na het Duitsch-Russische non-agressiepact niet grooter op geworden en als er een land is, dat aan alle communistische agitatie kort en bondig een eind gemaakt heeft, dan is het zeker Frankrijk, dat in de laatste weken de communisten uit alle openbare functies ontzet heeft en zelfs de bolsjewistische afge vaardigden tijdens de parlementszitting laat arresteeren. En dan is er nog Italie, waar men zich bij het uitbreken van het Russisch-Finsche con flict een paar dagen aan het consigne van Mussolini heeft gehouden: werken en zwij- gen. Maar waarschijnlijk heeft de Duce zijn koers al weer bepaald en is het zwygen in dit geval niet langer noodzakelijk gebleken met het gevolg, dat de Italiaansche pers een fellen aanval op Rusland is begonnen. Nu komt de kwestie voor den Volkenbond en dat is een instituut waaraan men in Italie geen prettige herinneringen heeft om dat twintig of dertig staten of misschien waren het er nog wel meer gezamenlijk besloten sancties op Italie toe te passen toen deze Romeinsche staat besloten had den negus van Abessinie naar Londen te sturen omdat hij als afgezette vorst toch niets meer in het nieuw verworven Italiaansche bezit te regeeren zou hebben. In dien tijd heeft men zich in Italie zeer smalend over den Volkenbond uitgelaten en het is te begrypen, dat men daarover nog wel het een en ander in het midden wil brengen, nu men er in het Romeinsche rijk tlijkbaar volkomen mee accoord gaat, dat de beurt om internationale reprimandes te krijgen eens aan Rusland is gekomen. Het Italiaansche regeeringsorgaan, de Giornale d'ltalia herinnert er daarom nog maar eens aan, dat Ethiopie een slavenhou- dend land was, dat zich schuldig maakte aan een brutale schending van de beschaaf de beginselen en verdragsverplichtingen van den Volkenbond. Rusland is toen voor Ethiopie opgekomen omdat het een kleine verdrukte natie zou zijn en ziedaar, nu zijn de rollen omgekeerd. En wat zullen zoo vraagt het blad thans de groote mogendheden voor sancties tegen Rusland nemen? Zullen zy tegenover dezen aanvaller even eendrachtig en krach tig optreden als tegen Italie, dat destijds niets anders deed dan Abessinie zuiveren van slavenhouders, enkel en alleen om dat land de zegeningen der beschaving te bren gen? Blijkbaar hoopt men er in Italie op, dat men in Geneve thans Rusland eens leelyk aan de kaak zal stellen en hoe groot de sym pathie is, welke men in Italie voor den dik- ken vriend van Duitschland heeft, blijkt ten duidelijkste uit de ontboezemingen van het Milaansche dagblad Italia. Het blad spreekt aan het adres van Rusland over een syste- matische cynische verloochening der heilig- ste en tastbaarste beginselen en van een on- gelooflijke ongegeneerdheid waarmee de meest elementaire regels van menschelijk- heid en rechtvaardigheid door het slijk wor den gesleurd. Het is waarschijnlijk dat men deze ontboezeming zelf bedacht heeft en niet overgenomen heeft uit een buiten- landsch blad uit den tijd van de sancties tegen Italie. Want het verlangt er nog bij dat een optreden als dat van Rusland luide veroordeeld moet worden uit naam van het Christelijke, menschelijke geweten, van het recht en de rechtvaardigheid. De Europee sche beschaving zegt het blad heeft slechts een gebaar te maken, namelyk de noodlottige ideologieen te verloochenen, die geboren zijn in de nevelen van het Noorden en zich te keeren naar het Christelijke Rome. Trouwens, ook de sympathiebetuiging^p van studenten in Rome voor de Finsche am- bassade bewijzen wel, dat, wat Rusland be- treft, de leuze „werken en zwijgen" tydelijk in „werken en critiseeren" is veranderd. Rusland weet nu althans wat het van Italie en van Amerika heeft te verwachten en de Volkenbondsvergadering zal voor de Sovjet-Unie nog wel meerdere verrassingen brengen. Wellicht zullen de heeren Molotof en Sta lin nog eens tot de ontdekking komen, dat de vliegtuigbases in Finland de Sovjet-Unie veel meer zullen kosten dan men daar ooU heeft kunnen droomen. i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1