DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Zal Rusland zich ook tegen andere staten dan Finland keeren? De Russische aanval op Finland. De strijd tusschen Rusland en Finland. Duitschland en de verscherpte Britsche controlemaatregelen. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GFWONE ADVERTENTIENs Van 15 regels f 1.25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsraimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Handelsdruk- kerij v/h HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 289 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Donderdag 7 December 1939 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. I4le Jaarqang De Finnen houden moedig stand. Heeft Duitschland aan Finland geweren geleverd? Yrachtschip „Tajandoenw getorpedeerd. Acht en zestig personen aan boord. De algemeene toestand. Zal de oorlog lot Europa beperht blijven v ALKMAARSCHE GQURANT Er loopen de laatste dagen geruchten, dat het Rusland niet alleen om de vestiging van vloot- en vliegtuigbases in Finland te doen is, maar dat, wan- neer Rusland met Finland zal hebben afgerekend, ook andere staten aan de beurt zullen komen. In de Russische pers zijn min of meer verontrustende berichten verschenen, niet alleen over een bedreiging van Hongarije aan de grens van dit land en Polen, maar ook over Roemenie, waar de regeering, volgens Russische opvatting, de minderheden zou onderdrukken, die zich daarom moeten losmaken van de Roemeensche overheersching. Ook in Turkije is men niet gerust over een mogelijke Russische agressie en Duitsche bladen zinspelen er de laatste dagen op, dat er nog wel eens een conflict met Rusland in het Kaukasische grensgebied kan ontstaan, waar- door niet alleen de belangen van Turkije, maar ook die van Engeland ern- stig bedreigd zouden worden. In Finland houden de troepen dapper stand en het is merkwaardig hoe een betrekkelijk klein maar goed gedisciplineerd en goed geleid leger een veel sterkere troepenmacht niet alleen den voortgang kan beletten, maar ook belangrijke verliezen kan toebrengen. De zware sneeuwval en de over het algemeen ongunstige weersomstandigheden bemoeilijken den Rus- sischen opmarsch en zijn waarschijnlijk de oorzaak, dat Helsinki niet op- nieuw gebombardeerd is geworden. Officieel is nog niet bekend op welke wijze Duitschland zal reageeren op de verscherpte Britsche controlemaatregelen. Men vreest evenwel, dat Duitsche duikbooten de neutrale vrachtvaarders steeds meer als vijande- lij'ie schepen zullen beschouwen De torpedeering van het Hollandsche vracht- en passagiersschip de Tajandoen" in het Kanaal kan een eerste aanwijzing zijn van den koers, welke men voortaan in Duitschland zal willen volgen. De krijgsverrichtingen in Finland. Uit Helsinki wordt gemeld: Tot dusverre hebben de Finnen den voomaamsten Sovjet- Russischen aanval afgeslagen, ofschoon wordt toegegeven, dat de Russen op ver- echillende punten het land tot dertig mijlen toe binnengedrongen zijn, waarbij zij zich echter nog steeds bevinden aan de Russische zijde van de Mannerheim-linie. Naar verluidt, hebben de Russen het zeven- de legercorps onder generaal Mereskof in het veld gebracht in het gebied, dat ligt tus schen de Karelische landengte en het Lado- gameer. Dit legercorps bestaat uit 7 infan- terie- en 4 tankdivisies. Eeen reeks aanvallen is gedaan in de richting van den strategi- schen spoorweg, die begint in Uleaborg en naar de Russische grens loopt. Het bezit van dezen spoorweg zou van ontzaggelijke waar- de zijn wanneer de Russen van plan zouden zijn om Finland in tweeen te snijden, zooals Franco dat in Spanje deed. De Finnen heb ben echter krachtige maatregelen genomen tegen dergelijke aanvallen. Gezegd wordt, dat op de Karelische land engte tachtigduizend Russen deelnemen aan den strijd tegen veertigduizend Finnen. Het geheele Finsche leger omvat thans bijna een half millioen manschappen. Onder degenen, die met de Finnen meestrijden, zoo wordt verklaard, bevinden zich verscheidene Rus sische commissarissen, die in 1917 in den burgeroorlog hebben meegevochten. De Rus sische troepen zouden slecht geschoeid zijn en bespijkerde rubberlaarzen dragen, die noch gemakkelijk zitten, noch prettig zijn bij het marcheeren. Terwijl de sneeuw een groot voordeel vormt voor de burgerbevolking, aangezien het gevaar van luchtaanvallen er vrijwel door uitgeschakeld wordt, maak de sneeuw val de Finsche landmijnen aan de grens min der doeltreffend. Aan den anderen kant worden de toestanden er voor de Russen nog erger door. De Finnen weten, dat de Russen een wanhopig tekort hebben aan tenten. Wanneer de Finnen derhalve gedwongen worden zich terug te trekken, steken zij vrijwel alle hutten en huisjes in brand om de Russen geen beschutting te laten. De hut- ten of huizen, die achtergelaten worden, zijn vol vallen en wanneer zij niet de lucht in- vliegen bij het openen van de deur, doen zij dat zeker bij het aansteken van vuur. „Aftonbladet" vemeemt uit Helsinki, dat de Russen een leger van 500.000 man een duizendtal tanks en 500 vliegtui- gen tegen Finland hebben samengetrok- ken. Het Russische commando wil tot elken prijs gebruik maken van het korte respijt, dat de nadering der strenge koude laat. De aanvallen worden dan ook ondemomen zonder dat men op ver- lies van menschenlevens of materiaal ziet. Twintigduizend Russen zouden ge- sneuveld, gewond of gevangen genomen zijn. De Finnen daarentegen trachten met zoo klein mogelijke verliezen zoo groot mogelijken tegenstand te bieder.. Daarom hebben zij eenige minder be langrijke stellingen in de eerste linie op de Karelische landengte prijsgegeven. Geen enkele belangrijke stelling is ech ter verlaten. Naar de correspondent van „Aftonbla- det" vemeemt, hebben dokters gecon- stateerd, dat de Russen gebruik maken van dum-dum kogels. Zelfs kinderen waren getroffen. Finsche skitroepen behalen succes. Behalve dat de sneeuw de Russische bom- menwerpers vasthoudt, stelt zij de Finnen in staat voor hun transporten gebruik te maken van sleden. Verklaard wordt, dat een* Russische troe- penafdeeling bij een verrassenden aanval door een skipatrouille, welke in negen uur 100 km had afgelegd, vemietigd is. Gezegd wordt, dat de Fiimen zich ver- wonderen over den tijd, welken het roode leger noodlg heeft om de eerste verdedigingslinies, waarvoor het nog steeds wordt opgehouden, te nemen, de Finnen staan tegenover een millioen Russen en duizend tanks. Parachutisten gevangen genomen. Volgens een radiostation te New York is een detachement van 200 Russische parachu tisten gister bij de Finsch-Noorsche grens gedaald. De Finnen beweren, dat alien wer- den gevangen genomen. Het aantal door Finland gemaakte krijgsgevangenen bedraagt nu ongeveer 2000. Een communique vein de luchtmacht deelt mede, dat de vijand enkele verkennings- vluchten heeft gemaakt boven Petsamo en Pitkadronta, doch zonder succes. In den loop van gisteren heeft de Finsche verdediging twee vijandelijke vliegtuigen omiiaagge- schoten. Volgens het communique van de zeemacht was de vijandelijke vloot in den loop van den dag niet in actie. Baltiski gebombardeerd. Naar vemomen wordt, hebben Finsche vliegtuigen het Sovjet-Russische vliegveid Baltiski in Estland gebombardeerd. De hangars van de Russen zouden in brand ge- raakt zijn. De strijd in het Noorden. Het Noorsch telegraafagentschap bericht, dat nabij Petsamo slag is geleverd tusschen de Finnen en Sovjet-Russen. De Russen zou den teruggeslagen zijn. Tot nu toe zijn een duizendtal Finsche vluchtelingen de Noorsche grens gepasseerd. De Finsche linie doorbroken? Vanochtend vroeg heeft het hoofd- kwartier van het militaire district Leningrad een communique uitgegeven, waarin wordt beweerd, dat de Russische troepen de voomaamste linie aan de Vuoksi-waterlinie hebben doorbroken. Het Russisch legerbericht. Het hoofdkwartier van het militaire district Leningrad deelt mede, dat bij het einde van 6 December de troepen van het militaire district Leningrad bij hun op marsch de volgende linies hebben bereikt: Uit de richting van Moermansk hebben de troepen van het roode leger den tegenstand van de Finsche witgardisten gebroken en zijn zij tot 35 km ten Zuiden van Petsamo opgerukt. Oprukkende van Ukhta, Repola, Porozosero en Petrzavodsk hebben de Sov jet-Russische troepen na succesvolle gevech- ten de spoorlijn NurmesJonesuu over- schreden en zijn zij tot 60 en 65 km over de grens opgerukt. In den O. sector van de landengte van Karelie zijn de Sovjet-Russen na een voor- bereidend artillerievuur door de hoofdver- dedigingslinie van de Finnen langs de Vuoksi verdedigingswerken, welke door de Finnen de „Maginot-Hypken-Kirke"-lijn worden genoemd, gedrongen. Zij zijn de Taipaleenioki-rivier overgetrokken en ruk- ken thans naar het N. op. In den W. sector van de landengte hebben de Sovjet-Russen de stations Kiyiniemi aan den Kexholm- spoorweg, Korpioja aan de zijlijn van den spoorweg VyborgValkjarvi, Loenatioki en Perkjarvi aan den Vyborg-spoorweg, Ino en Mesterjarvi aan den spoorweg naar zee en het dorp Hjannilja aan de kust van de Fin sche golf, 9 K.M. ten westen van fort Ino, bezet. Tengevolge van het ongunstige weer kon de luchtmacht slechts enkele verkennings- vluchten uitvoeren. Radiorede van president Kallio. President Kallio van Finland heeft ter ge- legenheid van den 22sten verjaardag der Fin sche onafhankelij kheid in de Finsche taal een radiorede uitgesproken, waarin hij o.a. zeide: „Onze groote kracht ligt in onze eenheid. Finland heeft altijd een grooten vijand ge- had en heeft moeilijke tijden doorgemaakt bij het bestrijden van dien vijand. De methoden der Sovjets toonen aan, dat de veiligheid van Leningrad niet ter sprake komt, want wij zijn langs de geheele Ooste- lijke grens aangevallen. Het Finsche volk begrijpt, dat het niet slechts zichzelf, doch ook de Westersche beschaving te verdedi- gen heeft, daarvoor heeft Finland erkenning verworven, zelfs van buitenlandsche staats- lieden". De president besloot zijn rede met de woorden van Luther: „God is onze vaste burcht". Bi.jeenkomst van Finsche parlement. Het Finsche parlement heeft tweemaal op een onbekende plaats vergaderd. De begroo- Wij vernemen, dat het vraehtschip „Tajandoen" van de stoomvaart- maatschappij „Nederland" in het Kanaal is getorpedeerd. Nad ere bijzonderheden ontbreken nog. Het schip, dat in 1931 werd ge- bouwd, en 8159 bruto reg. ton groot was, was op weg naar Nederlandsch- Indie. Het had een beperkte passa- giersaccommodatie. Op 28 November vertrok de „Tajandoen" uit Nederland, op 4 December uit Antwerpen. Gister- ochtend te half elf passeerde het Dungeness. Met inbegrip van de passagiers waren 68 personen aan boord. De kapitein van de „Tajandoen" was de heer Roeterink. In verband met de torpedeering van de „Tajandoen" van de stoom- vaartmaatschappij „Nederland" ver nemen wij nader, dat het Bel- gisehe stoomschip .Louis Scheid" zich in de" nabijheid van de ..Tajandoen" bevindt en reeds een sloep met overlevenden aan boord heeft genomen. Het schip is thans op weg naar een tweede sloep van de „Tajan- doen", welke eveneens in de nabij heid drijft. Andere schepen, welke zich in het Kanaal bevinden, zijn gewaarschuwd om uit te kij- ken naar meer sloepen van de „Tajandoen". Wanneer de Europeesche strijd tot Duitschland, Engeland en Frankrijk beperkt bleef, zou het misschien mogelijk zijn en kele voorspellingdn over den afloop te doen. In Engeland is men, volgens alle spre- kers, die daar in en buiten het parlement het woord voeren, van een Britsch-Fransche overwinning ten voile overtuigd. Men heeft daar in den beginne waarschijnlijk ver wacht, dat alleen het feit der Engelsch- Fransche oorlogsverklaring voldoende zou zijn om in Duitschland een soort paniek- stemming te wekken, waardoor er de een of andere revolutie zou uitbreken waarbij het volk het Hitler-regime eenvoudig als afge- daan zou beschouwen. De hoop daarop schijnt men in Engeland te hebben opgegeven en nog gisteravond heeft vice-admiraal Usborne, in een te Parijs gehouden rede voor de Engelsch-Ameri- kaansche persvereeniging, als zijn overtui- ging uitgesproken, dat hij niet gelooft, dat de oorlog van korten duur zal zijn en dat hij geen vertrouwen heeft in een ontbinding van Duitschland van binnen uit. Duitschland zal, zooals hij dat noemt, op de knieen gebracht moeten worden en de beste methode om dat te bereiken is zijns inziens de blokkade in samenwerking met uitgebreide lucht-operaties. Trouwens, wanneer men de groote rede- voering leest welke de eerste lord der admi- raliteit, de heer Churchill, gister in het La- gerhuis heeft gehouden, komt men wel tot de conclusie, dat Engeland het succes in dezen strijd hoofdzakelijk van het optre- den van de Britsche zeemacht verwacht. De heer Churchill heeft weer eens in den breede betoogd, dat Engeland het gevaar- lijke Duitsche duikbootwapen meer en meer onschadelijk weet te maken en dat de En- gelsche maatregelen ter zee, vooral door de laatste Britsche maatregelen, van dien aard zijn, dat de goederen, welke voor den ex port bestemd zijn, reeds op de Duitsche ka- den en in de Duitsche pakhuizen- worden opgestapeld. Het probleem lijkt evenwel heel wat ge- makkelijker dan het in werkelijkheid is en naast de mededeeling van de enorme voor- raden voor Duitschland bestemde goederen, welke in Engelsche handen zijn gevallen, heeft de heer Churchill ook moeten erken- nen, dat de Britsche koopvaardij en bovenal de Britsche oorlogsvloot in de eerste drie maanden van den oorlog groote verliezen heeft geleden. Dat hij er daarbij tevens op wijst, dat de verliezen der neutralen door de Duitsche oorlogsmaatregelen veel grooter zijn dan die van Engeland, moge wellicht den heer Churchill tot eenige voldoening stemmen ook omdat hij daardoor de Duitsche menta- liteit kan becritiseeren het blijft een om- standigheid, welke door de neutralen als een zeer zwaar offer aan dezen oorlog ge- voeld wordt en waarin tevens het verwijt ligt besloten, dat zij, ondanks de Britsche opperheerschappij ter zee, geen voldoende bescherming hebben gevonden. Men wil Duitschland thans nog scherper blokkeeren en het is te verwachten, dat, on danks de geruststellende verzekeringen van den heer Churchill, Duitschland het ant- woord daarop niet schuldig zal blijven en dat de neutralen tusschen hamer en aambeeld nog meer de staten zullen wor den waar men de wederzijdsche klappen zal opvangen. Maar tenslotte zou het oorlogsprobleem vrij eenvoudig zijn als het tot een verscherp te en wellicht op den duur doeltreffende blokkade beperkt bleef, maar er is den laat- sten tijd een andere pion op het Europee sche schaakbord verschoven, die een kans- berekening van winst of verlies van een der strijdende partijen veel ingewikkelder heeft gemaakt. De nieuwe actieve deelnemer in den strijd is Rusland, de onberekenbare, half- Aziatische staat met zijn enorme weer- macht. De Russische actie heeft zich tot dusver beperkt, tot het aanvaarden van een groot deel van Polen als cadeautje van Duitsch land en daarna tot het min of meer afhan- kelijk maken van de kleine Baltische staten. Vervolgens is Finland aan de beurt ge- komen en hier is den Russischen beer voor het eerst een halt toegeroepen. Finland laat zich niet zonder meer tot een Russischen vazalstaat maken en tot dus verre zijn de dappere Finnen, dank zij hun goed geoefend en goed geleide weermacht, er in geslaagd den Russischen aanvallers het voortdringen te beletten. Dat is in de geheele wereld met groote voldoening vernomen, want men gun* over- al den grooten slokop, dat hij eens duchtig op zijn pooten getikt wordt. De Russische weermacht vindt blijkbaar grooteren weerstand dan men in Moskou verwacht heeft en wanneer Rusland a tout prix zijn plannen in Finland wil doorzetten, zal hij er geducht voor moeten betalen, niet alleen aan mannen en materiaal, maar ook aan verlies van prestige in de oogen van vrijwel alle landen ter wereld. Evenwel, men make zich te dien opzichte niet te groote illusies. Finland staat, even- als Polen, geheel alleen in den strijd en de overmacht van de roode weermacht is zoo groot, dat, wanneer Rusland doorzet, de af loop van het conflict helaas niet twijfel- achtig kan wezen. De strijd tusschen Rusland en Finland is niet van directe beteekenis voor het verloop van den oorlog tusschen Engeland, Frank rijk en Duitschland. Maar Rusland is een onberekenbare fac tor en men vraagt zich bezorgd af naar wel ke zijde de Russische stoomwals nog meer zal kunnen rollen. Aan de Hongaarsche grens worden de Russische troepen bijzonder versterkt, de Russen schijnen propaganda voor een groot Oekraine te maken en een Oekrainsche or- ganisatie, die van Russische wapenen is voorzien, valt, volgens een bericht uit Pa rijs, reeds Hongaarsche gendarmes en zelfs militaire detachementen aan. Wat Roemenie betreft, ook deze mogend- heid schijnt op de lijst te staan van de staten waarmee Rusland ten eigen bate een zelfde pact wil afsluiten als het met de Baltische landen gedaan heeft. In de Rus sische pers is al verklaard, dat Roemenie moet afzien van de vorming van een neu- traal Balkanblok en daarbij wordt betoogd, dat de toestand waarin Roemenie verkeert tingscommissie stelde voor een leening op langen termijn ten bedrage van 700 millioen Finsche mark uit te geven, alsmede een leening op korten termijn van 1 milliard Finsche mark. Verklaring van Lltauschen minister- president. De Litausche ministerpresident, Merkys, Heeft gister voor het parlement een regee- ringsverklaring voorgelezen, waarin hij wees op de dringende noodzakelijkheid voor de Litausche volk de eenheid te bewaren en betrekkingen van goede nabuurschap te on- derhouden met alle landen. Het Litausche bedrijfsleven heeft hevig onder den oorlog te lijden en de regeering ziet zich geplaatst voor vele kwesties verband houdende met de werkgeving en de voeding. De stabiliteit van de munteenheid en het evenwicht der begrooting zullen gehanhaafd blijven. De regeering zal haar aandacht wijden aan de sociale kwesties en de landbouwhervorming, vooral in het gebied van Vilnius. de overtuiging geeft, dat de vriendschappe- Hjke betrekkingen met de Sovjet-Unie een vitale noodzakelijk zijn. In de geannexeer- de provincies, de Boekowina, Transylvanie, de Dobroedsja en Bersarabie zoo wordt gezegd is een politiek van nationale on- derdrukking en uitbuiting der volksmassa door Roemenie en het is de taak der Roe meensche communisten om te werken tegen den imperialistischen oorlog en voor het zelfbeschikkingsrecht, dat zoover moet gaan, dat afscheiding van Roemenie mogelijk is. Het is een dreigend gebrom, dat de Russi sche beer naar deze kanten laat hooren, maar tenslotte kan men optimistisch zijn en gelooven, dat, zelfs al verzekert Rusland zich hier van nieuwe oorlogswinsten, de strijd tusschen de geallieerden en Duitschland daardoor niet beinvloed behoeft te worden. Maar na deze landen kan Turkije aan de beurt komen en omdat Turkije de bondge- noot van Engeland en Frankrijk is kan de strijd hier een veel gevaarlijker karakter krijgen. De Berlijnsche correspondent van het Hamburger Fremdenblatt ziet daarbij in het nabije Oosten, aan de Zuidelijke, Kaukasi sche grens van Rusland, de mogelijkheid van een Europeeschen oorlog buiten de Europeesche grenzen, waardoor de slagaders van het Britsche rijk getroffen kunnen wor den en het oorlogsbeeld een zoo geheel an- der karakter kan krijgen, dat het verloop daarvan de Britsche politiek over het hoofd zou groeien. Het is nog niet zoo ver en, niemand kan voorspellen of het inderdaad zoo ver zal ko men. Maar men krijgt toch meer en meer den indruk, dat het verloop van den strijd niet alleen door het succes van de Britsche blokkade of door de vernietigende kracht van onderzeeers of mijnen bepaald wordt

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1