DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De Finnen boeken nieuwe successen De bemanning van de Columbus naar New York gebracht. De trogische dood van kapitein Langsdorf. Directeur; C. KRAK. Donderdag 21 December 1939 I4le Jaarcang De opvarenderi van de Columbus in New-York aangekomen. De commandant van de „Graf Spee" pleegt zelfmoord. Een verklaring van 21 Amerikaansche republieken. Fransche legerberichten. De commandant van de „Graf Spee" heeft zelfmoord gepleegd. De Duitsche weermacht eert den doode. De algemeene toestand. Een tragisch slot. ALKMAARSCHE GQURANT Deze Courant wordt ELKEN AVOND, bebalve Zon- en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door bet gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DLR GF^'ONE ADVERTEN TIEN: Van 1—5 regels 1 25, elke regel meer f 0 25. groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsrnimte. Brieven franco aan de N V. Boek- en Bandel«d«»k- kerij v'h RERMS COSTER ZOON Voordain C 9, postgiro 37060 Telef 3320, redactie 3330. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Op Finsch gebied is de laatste dagen weer heftig gestreden. Het merk- waardige is, dat ondanks de machtige Russische reserves, die overal in den strijd worden geworpen, de Finnen overal de Russische bedreigingen afwen- den en een buitengewoon grooten buit aan oorlogsmaterieel maken. Op de Karelische landengte werden niet minder dan twintig tanks en veertien vliegtuigen veroverd en ook aan het Oostelijk front is de krijgsbuit groot. De Russen zelf spreken slechts van kleine schermutselingen tusschen patrouilles, van artilleriegevechten en vliegtuigverkenningen. Van de Rus sische troepen die op het smalste deel van Finland van Oost naar West trekken, hebben de Finnen twee divisies vernietigd en bijna 20.000 Russen gedood. De algemeene indruk is, dat het zoo alom gevreesde Russische leger een poover figuur maakt. Volgens de laatste berichten zouden Italiaansche en Spaansche vrijwilligcrs bij de Finsche luchtmacht een bomaanval op den spoorweg van Moermansk hebben gedaan. In Zweden heeft de regeering thans besloten zich in het conflict RuslandFinland duidelijk uit te spreken en zijn in alle bladen oproenen voor de vorming van een vrijwilligerscorps in Finland verschenen. De opvarenden van het gezonken Duitsche mailschip Columbus zijn naar Ellis Island bjj New-York gebracht waar zij zestig dagen mogen blijven. De commandant van de Colombus heeft verklaard, dat hij zijn schip op bevel van hoogerhand tot zinken heeft gebracht. Kapitein Langsdorf, de commandant van de „Graf Spee heeft door een revolverschot een eind aan zijn leven gemaakt. Het blijkt. dat hoogerc machten dan hij bevel tot het laten zinken van het slagschip hadden ge- geven en de commandant had verklaard, dat hij de vernietiging van zijn schip niet wilde overleven, maar eerst zorg wilde dragen voor de veilig- heid der bemanning. Het Fransche legerbericht van heden- ochtend luidt: Activiteit van patrouilles hier en daar aan de Saar. Het gisteravond uitgegeven Fransche le- gerLericht luidt ais volgt: Geen enkele gebeurtenis van belang in den loop van den dag. BETOOGING TEGEN SAMENWERKING MET SOVJETS. Gisteren is te Tokio een vergadering gehouden van 600 vooraanstaande perso- nen, waaronder de vroegere minister van buitenlandsehe zaken, Arita, welke ten doel had er bij de regeering op aan te dringen alle pogingen in het werk te stellen om een eind te maken aan de Chineesche kwestie. De vergadering nam een desbetreffende resolutie aan, waarin de regeering o. a. verzocht wordt elke actie tegen te gaan welke gericht is op een samenwerking met de Sovjet-Unie en waarin de aandacht van de regeering ge- vestigd wordt op de arglistige actie van de communistische parti.i. MUSSO? NI ONTVANGT HIMLER. Mussolini heefr gister in het Palazzo Venezia den chef der Duitsche politie Him- ler ontvangen en een langdurig en hartelijk onderhoud met hem gehad. Ambtenaren van het Amerikaansche staatsdepartement hebben verklaard, dat volgens sommige berekeningen de Colum bus op bijna 250 mijl binnen de „neutrali- teitszone" van Amerika tot zi- ken is ge bracht. Men bestudeert thans de kwestie of dit een oorlogsdaad binnen de zone be- treft, waarvan men gewoonlijk aanneemt, dat zij gemiddeld tot 30-0 mijl van de kust ligt uitgestrekt, terwijl zij op sommige punten verscheidene honderden mijlen breedte heeft. De eerste Amerikaansche officieele rap- porten, die ontvangen zijn over de Colum bus duiden aan, dat er geen e> kele vloot- actie gevoerd is en er dus geen enkele schending van de neutraliteit is geweest. Dit schijnt te worden bevestigd door de latere rapporten, aldus heeft de seer, van het Witte Huis, Early, aan de pers mede- gedeeld. Hij voegde hieraan toe, dat de ambtenaren der Amerikaansche regeering van meening zijn, dat de Duitsche beman ning beslooi de Columbus tot zinken te brengen, liever dan het gevaar te loopen van een slag nadat het schip de wateren buiten de veiligheidszone zou zijn binnen- gevaren. Opvarenden in New-York aan gekomen. De Amerikaansche kruiser „Tuscaloo- sa" is met 579 opvarenden van de Colum bus gistermiddag om twaalf uur plaatse- lijken tjjd aangekomen bij het lichtschip Ambrose. In verband met de mist gelooft men, dat de Tuscaloosa het anker zal uit- werperj buiten de haven van New-York, totdat het weer opheldert. De Duitsche bemanning zal op Staten Island of in onder controle van de autoriteiten van het immigratiebureau, aan land gezet worden. De bemanning in New-York aan gekomen. Aan boord van den kruiser Tuscaloosa zijn Woensdag de uit 579 leden bestaande bemanning van het door de equipage tot zinken gebrachte Lloyds schip Columbus, waarbij negen vrouwen, in de haven van New-York aangekomen. De commandant van de Columbus had Dinsdag draadloos laten weten voornemens te zijn zijn schip tot zinken te brengen. De bemanning van de Columbus had reeds de kleppen geopend, vuur aangelegd en de reddingbooten van het noodzakelijkste voorzien en bemand. De bootei. werden in goede orde neergelaten, toen de vlammen reeds door dikke rookwolken hoog uitsloe- gen. Zonder incident m heeft de Tusca loosa hierna de overlevenden aan boord genomen, die ondanks alles van goeden moed waren. De reddingsbocten werden op zee gelaten. Bij het appel bleek, dat twee stokers vermist werden. De overlevenden hebben warm eten, sigaretten en warme kwartie ren ^ekregen. De commandant van de MIJNONGELUK. In een kolenmijn tusschen Mansfield en Worksop zijn gister zes arbeiders bedolven. Er is geen hoop meer hen levend te bergen. Uit New-York werd gister gemeld dat kapitein Langsdorf, de comman dant van den „Admiral Graf Spee" de hand aan zich zelf heeft geslagen. Het Argentijnsch ministerie van marine bevestigt, dat kapt. Langsdorf, de com mandant van de Admiral Graf von Spee, met revolverschoten een eind aan zijn leven heeft gemaakt. De Duitsche ambas- sadeur heeft van zijn kant eveneens het bericht bevestigd. Uit Londen werd gemeld: Kapt. Langs dorf heeft reeds Dinsdagavond een einde gemaakt aan zijn leven. Zijn lijk werd gistermorgen echter eerst gevonden. Ge meld wordt, dat hij een schrijven heeft achtergelaten, waarin hij verklaart, dat hij onmiddellijk besloten had het lot van zijn schip te deelen, doch de daad zelf had uit- gesteld om de veiligheid van zijn beman ning te verzekeren. Naar uit Argentinie wordt gemeld heeft de Duitsche ambassade te Buenos-Aires over den zelfmooi^l van commandant Langsdorf het volgende communique uit gegeven: De commandant van den roemrijken kruiser Admiral Graf Spee" kapitein- ter-zee Langsdorf, heeft gisteravond zijn leven opgeofferd voor zijn land door zich zelf van het leven te berooven. Van den aanvang af was hij vastbesloten het lot van zijn mooie schip te deelen en slechts machtige invloeden, een juist begrip voor Tuscaloosa zeide, dat de door de opneming van d't groot aantal personen op het oor- logsschip verooi zaakte moeilijkheden waren verminderd door een atmosfeer van vriendschappelijke samenwerking. Da gezagvoerder va.i de Columbus heeft bij aankonist op Ellis-eiland verklaard, dat zijn schip op bevel van hoogerhand was tot zinker gebracht. De Tuscaloosa is gistermiddag op Staten Island aangekomen. De bemanning en pas- sagiers van de Columbus werden aan boord van kotters van de kustwacht gebracht om naar Ellis Island te wordep gezonden. De opvarenden van de Columbus mogen zestig dagen blijven. De minister van arbeid heeft aan de op varenden van de olumbus een verblijfs- vergunning voor den duur van zestig da gen verleend. Gezamenlijke verklaring der Amerikaansche staten. Gemeld wordt, dat de 21 Amerikaansche republieken gemeenschappelijk een ver klaring opstellen, welke door den presi dent van Panama aan de oorlcgvoerenden zal worden overhandigd. Associated Press zegt, dat de verklaring de duidelijke aanwijzing zal bevatten, dat de Amerikaansche republieken gedwongen zijn meer dan een diplomatieke actie te ondernemen, ter verzekering van de eer- biediging der neutraliteitszone. Associated Press voegt hieraan toe, dat de republieken direct na de kerstdagen overleg zullen plegen, teneinde een gemeenschappelijke politiek ten aanzien van oorlogsschepen in haar havens vast te stelien. Twee voorstellen. Er worden reeds twee voorsi-ellen over- wogen 1. Oorlogsschepen, welke een toevlucht zoeken in pan-Amerikaansche havers, moeten automatisch worden gei'nterneerd; 2. Oorlogsschepen in een slag bescha- digd en in dergelijke havens een toevlucht zoekend moet iedere bijstand worden ge- weigerd en aangezegd te vertrekken of zich aan interneering te onderwerpen. Hull heeft tijdens de persconferentie in antwoord op een vraag gezegd dat hij van gevoelen is, dat de stappen, welke de Amerikaansche republieken thans onder nemen, de kwestie der neutraliteitszone actueel maakt. De „Columbus" niet tot vertrek ken gedwongen. De reederij, welke in Mexico de Duitsche maatschappij, welke eigenares was van de „Columbus" vertegenwoordigt, heeft in de avondbladen een mededeeling doen opne- men, wrarin wordt gezegd, dat de regee ring van Mexico het schip dat een lading schoeisel voor het Duitsche leger bevatte, niet heeft gedwongen Vera Cruz te ver- laten. Een simpel bericht van drie telex-rege!s brengt eenige ontroering: kapitein Langs- I dorf, de commandant van de „Graf Spee heeft de hand aan zich zelf geslagen. In latere berichten wordt gemeld, dat de commandant Dinsdagavond door revolver schoten een eind aan zijn leven heeft ge maakt en dat zijn lijk eerst Woensdag- ochtend is gevonden. In een achtergelaten schrijven heeft hij verklaard, dat hij reeds dadelijk besloten j had het lot van zijn schip te deelen, doch de I daad zelf had uitgesteld om de veiligheid van zijn bemanning te verzekeren. Dit onverwachte slot van het drama van een der waardevolste Duitsche slagschepen concentreert een oogenblik de aandacht van de geheele wereld op zijn commandant, die een figuur van zeer bijzondere beteekems geweest is. Doordat Duitschland zich noodgedwongen in den oorlog ter zee slechts van duikbooten kan bedienen, waarvan de commandanten niet in staat zijn de aangehouden schepen naar een Duitsche haven op te brengen, is het begrijpelijk, dat de onderzeeers het vijandelijke schip zoo spoedig mogelijk tor- pedeeren. Maar er is daarnaast nog verschil geble- ken in de mentaliteit der duikbootkapiteins. Er zijn er geweest, die de bemanningen der aangehouden schepen voldoenden tijd ga- ven om zich in de sloepen te redden, er zijn ei zelfs geweest, die deze mannen aan boord namen alvorens hun schip te torpedeeren en die de schipbreukelingen weer aan neu- trale schepen hebben overgegeven. Er zijn er ook geweest en in zeer vele gevalen moest dat helaas geconstateerd worden die voor het torpedeeren van een vijandelijk, en zelfs van een neutraal schip, geen enkel waarschuwingssein heb ben gegeven en die zich geen oogenblik hebben bekommerd om het lot van de man nen, die vaak hij hooge zee in open sloepen aan weer en wind werden prijs gegeven. Een der sterkste staaltjes daarvan is de torpedeering van het Hollandsche tank- schip Sliedrecht geweest, niet alleen om- dat daarbij een neutraal schip, op weg naar een neutrale haven, vernietigd werd, maar ook omdat de commandant van de onder- zeeer zich geen oogenblik heeft bekom merd om het lot der Hollandsche beman ning, waarvan het grootste deel spoorloos in de golven is verdwenen. Wanneer men van Britsche zijde vrijwel alle Duitsche zeekapiteins als barbaren voor- stelt, dan zal men in Engeland, waar moed en menschelijkheid steeds als voorname eigenschappen geeerd zijn, toch den com mandant van de „Graf Spee" als een bij zondere figuur moeten erkennen. Ook hij heeft maandenlang jacht op vijan delijke vaartuigen gemaakt en al kon hij doordat zijn schip daarvoor ruimte en ge legenheid bood, de bemanningen der tot zin ken gebrachte vaartuigen aan boord nemen, toch was deze zoogenaamde kaperkapitein er trotsch op, dat door zijn actie, ondanks de verliezen aan den vijand toegebracht, nog geen enkele man het leven b-d ver laren. De bemanningen der vernietigde schepen werden op de „Graf Spee" hoffelijk behan- deld en toen de commandant Zondagmiddag voor de keuze stond met een niet gevechts- waardig schip slag te leveren tegen een overmachtig vijandig eskader, dan wel zijn mannen zonder meer te laten interneeren, moet hij voor een zeer moeilijke keuze heb ben gestaan. Uitvaren en vechten zou een doellooze demonstratie van moed geweest zijn, die alleen tot gevolg had, dat van de duizend manschappen zeer velen nimmer naar het vaderland zouden terugkeeren. Toen werd heb blijkbaar bevolen uit te varen en zelf het schip tot zinken te brengen en hij heeft daarbij allereerst gezorgd, dat zijn mannen behouden in veilige haven konden landen. In Engeland heeft men de commandanten der Britsche oorlogsschepen, die met de „Graf Spee" zijn slaags geweest met bij zondere ridderorden onderscheiden. Van Duitsche zijde is een daadwerkelijke huldebetuiging aan kapitein Langsdorf voor diens tragisch einde uitgebleven en men mag daaruit concludeeren, dat men het laten zinken van de „Graf Spee" al was er dan geen andere uitweg niet tot de roemrijke daden uit de histo ric der Duitsche marine heeft gerekend. Men schijnt het den commandant niet te zeer hebben aangerekend omdat de Duit sche regeering die van Uruguay heeft ver- weten, dat zij onder Engelschen drang de ,.Graf Spee" geen gelegenheid heeft gege ven zich gevechtsklaar te maken. Er is dezer dagen beweerd, dat memand minder dan Hitler zelf het bevel heeft ge geven het schip maar tot zinken te brengen en wanneer dit juist is en de commandant dus heeft moeten gehoorzamen, is het de vraag of hij zich persoonlijk daarmee heeft kunnen vereenigen. Het feit, dat hij thans een eind aan zijn leven heeft gemaakt, omdat hij direct be sloten had met zijn schip te willen onder- gaan, kan het bewijs zijn, dat het tot zinken brengen van het vaartuig door kapitein Langsdorf als een onridderlijke daad is ge- voeld, maar dat hij daaraan niets heeft kunnen veranderen. De omstandigheid, dat hij niet op een dramatisch effect heeft gespeculeerd door alleen met zijn schip in dfe golven te ver- dwijnen, maar dat hij zijn leven beeindigd heeft na de zekerheid, dat zijn mannen in veilige haven waren, stempelt dezen Duit schen zeeman tot een dier opmerkenswaar- dige figuren waarvan er in dezen oorlog helaas nog zoo weinig op den voorgrond zijn getreden. zijn verantwoordelijkheid voor de geslaag- de ontscheping van een nemarming van meer dan duizend mar. hebben hem er toe gebracht, de tenuitvoerlegging van zijn voornemen uit te stellen tot zijn plicht was volbracht en zijn superieuren volledig van den toestand op de hoogte waren ge- steld. Toen deze taak volbracht was. boog hij voor het lot. Een moedig zeeman, die een nieuwe h'adzijde heeft toegevoegd aan den roem der Duitsche marine. De interneering "der bemanning van de „Graf Spee". Naar uit Buenos Aires vernomen wordt, heeft president Ortiz een hem door den Argentijnschen minister van buitenland- sche zaken voorgelegd decreet over de interneering van de leden der bemanning van de „Admiral Graf Spee" onderteekend. Op grond hiervan zullen de officieren van het oorlogsschip in de stad Buenos Aires gei'nterneerd worden, doch zij moeten hun eerewoord geven, dat zij de hun toegewe- zen verblijfplaats niet zonder schriftelijke toestemming der politie zullen verlaten. De manschappen van het schip wil men in de centrale provincies interneeren. In pdlitieke kringen te Berlijn wordt in dit verband vernomen, dat hiertegen van Duitsche zijde dienovereenkomstig stappen zullen worden ondernomen. De doodenwacht bctrokken. Het stoffelijk overschot van kapitein ter zee Langsdorff ligt niet in de Duitsche am bassade doch in het Argentijnsche marine- station. De Argentijnsche marine heeft de doodenwacht beirokken. Het stoffelijk over- schot werd gevonden, liggend, op een Duit sche vlag. welt voor het bed in de hotel- kamer was uitgespreid. Langsdorff had zich een kdgel door de slaap gejaagd. President Ortiz heeft de bemanning van de ..Admiral Graf Spee' verlof gegeven de be- grafenis van haar commandant bij te wonen. De begrafenis. De Britsche zeeliedenmissie te Buenos Aires heeft een krans gezonden voor de be grafenis van Langsdorf. Kapitein Pottinger van het vrachtschip Ashler die een der ge- vangenen van Langsdorf is geweest aan boord van de Graf Spee vertrekt uit Monte video om de vroegere Britsche gevangenen bij de begrafenis te vertegenwoordigen. Een brief. Alvorens zelfmoord te plegen heeft com mandant Langdorf nog een brief gezonden aan den Duitschen ambassadeur, waarin hij zeide, dat hij, toen hij opdracht kreeg zijn schip tot zinken te brengen, van plan was, na zijn bemanning aan land te hebben ge bracht. tijdens de ontploffing aan boord te sterven. Kapitein Dove, een der Britsche koopvaar- dijkapiteins, die door de Graf Spee aan boord werd vastgehouden, heeft den Reuter- correspondent te Montevideo medegedeeld, dat Langsdorf na den slag had verklaard, zijn schip niet een zekere vernietiging tege- moet te zullen laten gaan. Ik vaar niet weer uit, aldus verklaarde Langsdorf. Ik weiger mijn schip of mijn mannen nutteloos op te offeren. In elk geval, zoo-voegde hij er nog aan toe, ben ik blij, dat mijn geweten niet bezwaard is door den dood van ook maar een Britschen non-combattant. Duitsche ambassadeur bij minister van marine. De Duitsche ambassadeur von Thermann heeft een bezoek gebracht aan minister van marine Scasso en dezen een door kapitein ter zee Langsdorf achtergelaten brief over handigd. Scasso heeft dezen brief ter be- schikking gesteld van den rechter van in- structie in de zaak-Langsdorf. Een mededeeling van het Duitsche opperbevel. Het opperbevel der oorlogsmarine deelt mede: De commandant van het pantserschip Ad miral Graf Spee, kapitein ter zee Hans Langsdorf, heeft den ondergang van zijn schip niet willen overleven. Getrouw der traditie en in den geest der opvoeding van het officierscorps, waartoe hij bijna drie decennia heeft behoord, heeft hij dit besluit genomen. Nadat hij de hem toevertrouwde beman ning in veiligheid had gebracht, heeft hij de hem gestelde taak als volbracht beschouwd en volgde hij zijn schip. De oorlogsmarine begrijpt en waardeert dezen stap. Kapitein ter zee Langsdorf heeft hiermede als strijder en held de verwachtingen ver- vuld, welke zijn Fiihrer, het Duitsche volk en zijn marine in hem hadden gesteld. Zie vervolg Buitenland pag. 1, 3e blad-

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1939 | | pagina 1