DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Luchtgevechten in de Duitsche bocht.
Ne. 9
142e Jaargang
De Russen worden bij Salla omsingeld.
Is de „Exeter" gezonken?
Fransche legerberichten.
Het Duitsche legerbericht.
De olgemeerie toestond.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door bet geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. KERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060 Telef. 3320, redactie 3330.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: C. KRAK Donderdag 11 Januari 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Het was wel te verwachten, dat de Britsche mededeeling, dat in een week
tjjds slechts één Engelsch schip verloren was gegaan, onmiddellijk een
grootere activiteit van Duitsche zijde tengevolge zou hebben. Vele schepen
zijn door vliegtuigen aangevallen en alhoewel eenige vaartuigen, die als
verloren werden beschouwd, later i*r% nr- in Britsche havens werden
binnengebracht, heeft men in Engeland toch ondervonden, dat de Duitsche
luchtmacht nog altijd een factor van groote beteekenis kan genoemd wor
den.
In de Duitsche bocht hebben Engelsche luchtstrijdkrachten een aanval
ondernomen op het Duitsche eiland Sylt, waar de Duitschers een belang
rijke marinebasis hebben gevestigd. Van Duitsche zijde, waar men het lucht
gevecht vanaf het eiland Romö heeft kunnen gadeslaan, wordt gemeld,
dat de Duitsche luchtafweerbatterijen hevig in actie zijn geweest. De Brit
sche aanval schijnt voor de Duitschers een groote verrassing te zijn ge
weest, maar het is niet duidelijk in hoeverre de Engelschen daarmede succes
bereikt hebben. Zelfs de berichten uit Londen spreken e'kaar tegen en de
mededeelingen volgens welke de zoogenaamde Hindenburgdam welke het
eiland Sylt met het vasteland verbindt door Engelsche vliegtuigen gebom
bardeerd zou zijn, worden te Londen niet bevestigd.
De Finnen schijnen thans in den Salla-sector een groote Russische
troepenmacht omsingeld te hebben en de verbindingen afgesneden, zoodat
de Russen wel gedwongen zullen zijn zich over te geven. Bij Suomussalmi
schijnen de Finnen, die de rest der verslagen 44c divisie achtervolgen, de
Russisc - 'lieden te hebben. O er het algemeen schijnen de
Finnen binnen de eigen grenzen te willen blijven om daarmede te demon-
streeren, dat zij geen aanvals- maai een verdedigingsoorlog voeren.
Uit Buenos Aires wordt bericht, (dat de Britsche kruiser „Exeter", die
door den Admiral Graf Spee ernstig beschadigd werd, op 80 mijl van Bahia
Blanca gezonken zou zijn en dat de bemanning door een Franschen kruiser
zou zijn overgenomen.
Het Fransche avondlegerbericht luidt:
Optreden van de artillerie aan beide zij
den en verkenningse'en enten o.a. ten oos
ten en westen van de Vogezen. Hervatting
van de bedrijvigheid in de lucht.
Het Fransche legerberich* van heden
ochtend luidt:
Gedurende den nacht niets te melden. Op
10 Januari zijn twee vijandelijke vliegtui
gen binnen onze linies omlaag geschoten.
Het opperbevel van de weermacht maakte
gisteravond bekend: Op sommige plaatsen
aan het Westelijke front een iets levendiger
plaatselijke activiteit van de artillerie.
Duitsche gevechtsvliegtuigen ondernamen
in den voor- en namiddag van den negen
den Januari een verkenningsvlucht naar de
Oostkust van Engleand en Schotland. Hierbij
werden voor de kust van Norwich vier be
wapende oorlogs- en handelsschepen, n.l.
twee voorpostvaartuigen, in welker begelei
ding twee koopvaardijschepen voeren, aan
gevallen en tot zinken gebracht. Voor de
Schotsche kust werd door vier bewapende
kodpvaardij schepen onverwacht het vuur op
de Duitsche verkenners geopend. Bij den af
weer van dezen aanval werden de schepen
tot zinken gebracht. De eigen vliegtuigen
leden geen verliezen.
In het grensgebied ten Zuiden van Saar-
bruecken werd een vijandelijke uitval door
een afdeeling ter sterkte van een compagnie
in een terstond geopenden tegenuitval afge
slagen. De tegenstander verioreh dooden en
gevangenen.
Bij grensbewakings- en verkennings
vluchten aan het westelijk front ontstonden
verscheidene luchtgevechten. Hierbij wer
den twee vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten. Een Duitsch vliegtuig werd bij de
achtervolging van een vijand in de buurt
van Colmar vernield doordat het in aanra
king kwam met den grond.
Bij een hernieuwde poging om vlieg
velden aan de Duitsche. kust met bom
men aan te vallen, werden negen Brit
sche .bombardementstoestellen van het
type BristolBlenheim in de Duitsche
bocht door vier Duitsche vliegtuigen te
gengehouden. In het verloop van den
strijd werden drie Britsche vliegtuigen
neergeschoten, en werd een ander zoo
zwaar beschadigdat het vermoedelijk
zijn thuisbasis niet meer bereikt heeft.
De Duitsche vliegtuigen keerden uit dit
gevecht tegen een meer dan dubbel zoo ster
ken tegenstander zonder verliezen terug.
ABE HEEFT BESLOTEN AF TE TREDEN.
De Japansche minister-president Abe heeft
besloten af te treden. Hij heeft de leden van
het kabinet individueel hiermede in kennis
gesteld.
Het aftreden van het kabinet zal openbaar
worden gemaakt, wanneer de nieuwe regee-
-ing gevormd zal zijn.
ONTPLOFFING IN EEN MIJN.
In een mijngang te Bartley (West
Virginië) is een ploeg van tachtig mijn
werkers opgesloten na een ontploffing
welke zich heeft voorgedaan in de ko
lenmijn van de Pont Creek Pocahontas
Coal Company.
Men weet nog niet of er slachtoffers
zijn. Een reddingploeg is in den mijn af
gedaald om te trachten de plaats van het
ongeluk te bereiken. Er zijn aanwijzin
gen, dat de mannen nog in leven zijn.
Uit Bartley. wordt gemeld, dat reddings
colonnes pogen in contact te kbmen met de
85 mijnwerkers, die na de ontploffing in de
steenkoohnijn van Bartley ingesloten zijn.
Twee man werden gedood, omtrent het lot
van de anderen staat nog niets vast.
Nader wordt gemeld:
Het aantal mijnwerkers, dat tengevolge
van de ontploffing in de steenkoolmijn van
Parltey is ingesloten, bedraagt 94 en niet
85. zooals eerst werd gemeld. Te midder
nacht waren acht rcddingskolonnes bezig
met het reddingswerk, doclr zij waren nog
750 meter van de plaats des onheils verwij
derd.
EEN BLAUWBOEK VERWACHT.
De „Daily Telegraph" verwacht, dat een
blauwboek zal worden gepubliceerd over
de FranschBritsche onderhandelingen met
de Sovjet-Unie. Vermoedelijk zal dit blauw
boek de volgende week verschijnen.
MEDEDEELINGEN VAN HET
AMERIKAANSCHE DEPARTEMENT VAN
HANDEL.
Volgens door het departement van handel
gepubliceerde cij "ers heeft de uitvoer der
Ver. Staten naar Duitschland
in November j.l. 3.000 dollar bedragen, te
genover 8.618.000 dollar in November 1938
De invoer uit Duitschland
heeft in November 2.656.000 dollar bedragen
tegenover 6. 922.000 dollar in Nov. 1938.
BEGROOTINGSCOMMISSIE KEURT
AANVULLENDE CREDIETEN GOED.
De begrotingscommissie van het Ameri-
kaansche huis van afgevaardigden heeft de
aanvullende credieten goedgekeurd voor het
op 30 Juni eindigende financieele jaar tot
een bedrag van 267 millioen 197.908 dollar.
De senaat heeft een wetsontwerp goedge
keurd, dat voorziet in de samenstelling van
een commissie van 24 leden uit Senaat en
Kamer, welke belast zal worden met een be
studeering, niet alleen van de begrooting
van het Congres, voorbereid door president
Roosevelt, doch ook van de voorzieningen
der belasting voor 1940. Dit wetsontwerp
werd naar de Kamer gezonden.
SEEDS TE LONDEN.
De Britsche ambassadeur te Moskou,
Seeds, is gister met verlof te Londen aan
gekomen. Hij heeft over Odessa en Roe
menië gereisd en is acht dagen onderweg
geweest. Hij verklaarde een of twee
maanden te zullen blijven.
DE FEDDY IN VEILIGE HAVEN.
Leden der bemanning van het s.s. Feddy
zijn uitgevaren met de sleepboot, die het
schip is tegemoetgevaren en het een haven
heeft binnengesleept. De brand aan boord
van de Feddy is in de haven gebluscht, na
dat het vuur in den loop van den nacht
reeds voor een groot deel vanzelf was ge
doofd. Leden van de bemanning der Ivan
Kondrup zijn betrokken om zich te voe
gen bij de tien andere leden der bemanning,
die 'aan boord waren gebleven. Men ver
wacht, dat dit schip later zal worden binnen
gebracht.
DE GISTEREN IN DE SCHOTSCHE
WATEREN AANGEVALLEN TREILERS.
Gisteravond is nog vernomen, dat een
van de vijf treilers, welke'door Duitsche
vliegtuigen in de Schotsche wateren werd
aangevallen, de Chrysalite uit Grimsbey
AANVARING BIJ DE KUST VAN WALES.
Het Noorsche schip „Hertha" is gister met
een Fransch schip in aanvaring geweest. De
Hertha, die ernstige averij had opgeloopen.
moest aan den grond gezet worden, de vijf
tien opvarenden zijn door een sleepboot in
een haven aan de kust van Wales aan land
gebracht.
DOOR DUITSCHE VLIEGTUIGEN TOT
ZINKEN GEBRACHT.
Het 1013 ton metende Britsche s.s. „Up-
minster" is Dinsdag voor de oostkust door
twee Duitsche vliegtuigen aangevallen. Na
een machinegeweervuur geopend te hebben,
lieten de vliegtuigen bommen vallen, waar
van er twee het schip troffen. De kapitein en
twee leden der bemanning kwamen om het
-leven, de overige opvarenden begaven zich
in de sloepen, die door de machinegeweren
der vliegtuigen bestookt werden. Vele uren
later- is het-schip vergaan. De bemanning
werd door een ander schip aan boord geno
men.
BRITSCH SCHIP SLAAT AANVAL VAN
DUITSCHE VLIEGTUIGEN AF.
Het Britsche s.s. „Northwood" (1.146
ton), dat gister te Londen is binnenge
komen, heeft, volgens den kapitein. Dins
dag op de Noordzee met succes een aan
val van twee Duitsche vliegtuigen afge
slagen.
De Duitschers beschoten het schip met
machinegeweren en lieten 40 bommen
vallen. Het schip beantwoordde den aan
val met zijn machinegeweer. Van de op
varenden werd niemand gewond.
FRANSCHE KOLENBOOT VOOR
ENGELSCHE KUST GESTRAND.
Het Fransche s.s. Montauban (4.191 ton)
dat een lading kolen aan boord heeft, is
Dinsdag aan de N.O. kust gestrand en men
vreest, dat het middendoor is gebroken. De
geheele bemanning is in veiligheid. De red
dingboot heeft 39 opvarenden van boord ge
haald, doch de kapitein is met drie anderen
aan boord gebleven. De reddingboot bleef
later nog in de buurt.
OORLOGS-HANDELSOVEREENKOMST
MET SPANJE VERWACHT.
Naar Reuter in gezaghebbende kringen
verneemt, verwacht men binnenkort de tot
standkoming van een Engelsche oorlogs
handelsovereenkomst met Spanje, in den
geest van die welke onlangs met Zweden is
gesloten. Een Britsche handelsdelegatie ver
toeft sedert eenigen tijd in Spanje.
Als gevolg van de handelsovereenkomst
met Zweden is de doorlating van Zweed-
sche schepen door de Britsche contrabande-
controlestations aanzienlijk bespoedigd. In
de week, welke op 6 Januari eindigde, kon
de contrabande-commissie 8 Zweedsche
schepen doorlaten zonder dat ook maar een
hiervan langer dan vijf dagen was vastge
houden. Vier werden na een dag vrijgege
ven en één werd vrijgegeven op den dag
van aankomst.
In dezelfde week werden tien Nederland-
sche, 6 Noorsche, 2 Deensche, 1 Spaansch,
1 Grieksch en 1 Italiaansch schip vrijgege
ven na niet meer dan 5 dagen te zijn vast
gehouden.
CANADEESCH FXPEDITIELEGER
AANGEKOMEN.
Naar de „Paris Soir" meldt, is generaal
Mac Naughton, de opperbevelhebbër van het
Canadeesche expeditieleger, Dinsdag met
zijn staf in Frankrijk aangekomen.
Verscheidene afdeelingen van de beroem
de regimenten van Quebec en Montreal zijn
eveneens in Frankrijk aangekomen en heb
ben haar posities ingenomen.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.
Uit Genève wordt gemeld, dat 18 regee
ringen thans den secretaris-generaal van
den Volkenbond hebben medegedeeld, dat
zij bereid zijn tot hulpverleening aan
Finland evenals hun werd aanbevolen in
de resolutie van 14 December.
Onder deze regeeringen bevindén zich
een tiental Amerikaansche republieken,
waaronder de Vereenigde Staten.
Van twaalf landen moet nog een ant
woord binnen komen.
De meerderheid der staten op wier
daadwerkelijke hulp een beroep is gedaan,
heeft dus thans een bevestigend antwoord
gegeven en wanneer Finland in de naaste
toekomst doeltreffend gesteund wordt, zal
het de groote vraag zijn of de Russen dezen
winter nog gelegenheid krijgen zich van
Finsch gebied meester te maken. Mocht de
strijd tot het voorjaar duren, zoodat de
weersomstandigheden de Russische aan
vallen niet meer belemmeren, dan zal het
de groote vraag zjin of Finland zooveel
hulp aan mannen en materiaal krijgt, dat
de Finnen de overmacht der Russen nog
altijd weerstaan kunnen.
Tot dusver hebben hun militaire capa
citeiten mede den doorslag gegeven, maar
het is te verwachten, dat de mislukkingen
der laatste weken ook den Russen wel iets
geleerd zullen hebben.
Men heeft algemeen en dat is van
zelfsprekend groote bewondering voor
het dappere Finland, men betoogt in en
buiten Europa, dat hier opnieuw de wereld
een voorbeeld van brutale agressie wordt
geboden en men is met het lot van een
kleinen zelfstandigen staat, die aan brutaal
geweld ten offer dreigt te vallen, zoo be
gaan, dat men van alle kanten mannen,
wapenen en ambulances stuurt om den
Russischen aanslag te verijdelen.
Dat is heel mooi, het geeft den indruk,
dat het wereldgeweten wakker geschud is
en dat men overal het streven naar eigen
voordeel en eigen macht terzijde gesteld
heeft om een daad van christelijke naasten
liefde te betrachten.
Maar er komen onwillekeurig andere
beelden uit het verleden naar voren.
Tsjecno-Slowakije, eenmaal een kleine
zelfstandige staat, is onder den voet ge-
loopen en niemand heeft het initiatief ge
nomen in te grijpen.
Ook Polen is door agressie bedreigd en
hoewel het de garantie der geallieerden
had, is daadwerkedijk hulp uitgebleven
toen Duitsche legermachten het verwoest
hebben en honderden vrouwen' en kinde
ren in het heldhaftig verdedigd" Warschau
een vreeseliiken dood vonden.
Onwillekeurig rijst de vraag waarom
toen het wereld-geweten niet heeft ge
sproken. beter gezegd waarom, uit de al-
gemeene sympathie met de kleine ver
woeste staten niet een hulpactie gegroeid
is even doeltreffend als die welke thans
ten dienste van Finland georganiseerd
wordt.
Amerika heeft het toen bij protesten ge
laten, Italië heeft in het tijdperk van
werken en zwijgen een sfinxachtige
houding aangenomen en van Engelsche
zijde waren er blijkbaar zoovele bezwaren
tegen directe hulpverleer.ing aan een ver
afgelegen land, dat men zich ook daar tot
van verontwaardiging getuigende redevoe
ringen en hartelijke sympathiebetuigingen
bepaald heeft.
En bovendien met de belofte, dat Enge
land en Frankrijk den strijd niet zouden
beëindigen eer Polen en Tsjecho-Slowakije
weer als zelfstandige staten erkend zouden
worden
Dat men thans Finland van alle kanten
te hulp snelt zal in het algemeen natuurlijk
veroorzaakt worden door de sympathie
welke dit land tot dusverre door zijn
moedigen strijd heeft gewonnen en ook
door zijn 'dapper standhouden waardoor de
Russische aanvallen buiten ieders ver
wachting een groot échec zijn gebleken.
Maar er is daarbij nog een andere factor
in het spel en wij kunnen die niet anders
zien dan als een min of meer egoïstische
waarbij de zucht naar zelfbehoud weer
op den voorgrond is getreden.
Want achter al dat hulpbetoon voor Fin
land zit blijkbaar niet zoozeer de behoefte
een kleinen staat van den ondergang te
redden dan wel de agressiepogingen van
Rusland zoo spoedig mogelijk den kop in
te drukken en gezamenlijk een front te
maken waarop het communisme in zijn
voortschuivende beweging naar het Wes
ten zal moeten stranden.
Itlaië, dat blind en doof was toen
Duitschland Polen onder den voet liep,
staat nu vooraan in zijn sympathiebetui
gingen aan Finland en het waagt er zelfs
zijn vriendschap met Duitschland aan door
mannen en materieel naar het bedreigde
gebied te sturen.
En ook in Spanje, waar men de beteeke
nis van het communisme in den burger
krijg heeft leeren kennen, waar men uit
ondervinding weet welke ondermijnenden
invloed de bolsjewistische propaganda kan
hebben, is men thans vol sympathie voor
den bedreigden staat en volkomen bere,id
voor de handhaving van diens onafhanke
lijkheid een offer te brengen.
In Amerika heeft men evenmin be
hoefte aan een versterking van het com
munisme.
Frankrijk heeft de roode broeders,
waarmee het jarenlang vol toekomstver
wachtingen heeft samengewerkt, volko
men losgelaten en in het eigen land alles
uitgeroeid, dat propaganda voor de leer
van Lenin zou kunnen maken.
Engeland heeft afgewacht en de com
munistische kat uit den Europeeschen
boom gekeken. Men heeft het daar in den
beginne blijkbaar verstandig geacht een
min of meer vriendschappelijke verhou
ding met Moskou te bewaren en men
heeft zelfs gezwegen toen Rusland een
derde deel van het door Engeland gepro
tegeerde Polen bezette. In dien tijd werd
er in Groot-Britannië met heftige veront
waardiging over de brutale - agressie van
Duitschland gesproken, maar over Rus
land werd weinig of niets gezegd en men
vroeg zich tevergeefs af hoe Engeland de
volledige wederopstanding van Polen kon
beloven nu een derde deel van dat land
niet in handen van Duitschland maar in
die van Rusland was gekomen.
Het is mogelijk, dat het Fransche voor
beeld en misschien nog meer de loop der
gebeurtenissen, die het zeer onwaar
schijnlijk maakten, dat Rusland van
Duitschland kon worden los gemaakt
en mede de groote verrassing, dat het
Russische leger veel minder gevechts-
waardig' is dan men algemeen verwacht
te in Engeland den doorslag voor het
volgen van een andergn koers hebben
gegeven.
Was Polen voor daadwerkelijke hulp
niet te bereiken, de geografische ligging
van Finland blijkt thans geen reden voor
een gedwongen afzijdigheid en de Brit
sche sympathie zal, nu het tegen de Rus
sische agressie gaat, niet alleen in woor
den maar ook in daden worden geuit.
En in de Scandinavische staten heeft
men volkomen begrepen, dat na Finland,
ook Zweden en Noorwegen aan de beurt
komen en dat het daarom verstandig is
den gezamenlijken strijd tegen Rusland
zoo vroeg mogelijk te beginnen.
Men heeft er zich in Duitschland over
verwonderd, dat noch Tsjecho-Slowakije
noch Polen tot een Volkenbondsactie heb
ben geleid en dat dit alleen voor Finland
geschied is op een tijdstip waarop men in
Engeland besloten had niet langer op
Russische toenadering te hopen maar defi
nitief met dien staat te breken.
In dat licht bezien beschouwt men in
Duitschland de Volkenbondsvergadering
en hare directe gevolgen als een handigen
zet van de zijde der geallieerden, die
daardoor gelegenheid hebben gevonden
een dertigtal staten, waaronder vele neu
trale die zich in andere omstandighe
den buiten ieder conflict zouden houden
tot hulpverleening aan Finland en
daardoor tot partijkiezen in Oost-Europa
te brengen.
Staten zijn als menschen, bedacht op
zelfbehoud én altijd in actie tot verbete
ring en versterking van eigen positie.
En de hulp welke Finland thans van
alle kanten wordt geboden, zal zeker in
vele gevallen zijn voortgekomen uit de
vrees voor een vergrooting van den com-
munistischen invloedssfeer naar het
Westen.
Wat niet wegneemt, dat er voorname
lijk onder de neutrale staten en wij
noemen daarbij als voorbeeld allereerst
ons eigen land een volkomen eerlijke
verontwaardiging over de overweldiging
van een kleinen sympathieken staat door
een veel sterkeren tegenstander gevoeld
wordt.
De hulp, die Finland uit dergelijke sta
ten wordt geboden is niet allereerst
veroorzaakt door de vrees voor een
uitbreiding van der. Russische invloed,
maar door een volkomen begrijpen en
meeleven met het kleine maar dappere
volk, welks land men onder den voet wil
loopen en welks grenzen men van de
wereldkaart wil laten verdwijnen.