DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. Het oponthoud van onze schepen in Britsche havens. HET IS RUSTIG IN FINLAND. zc&edcfU nieuws De Duitsche luchtmacht protesteert. Maatregelen tegen communistische Kamerleden. Maar men verwacht nieuwe aanvallen ais de Russen hun strijdkrachten gereorganiseerd hebben. De Fransche Kamer bijeen Openingsrede van Herriot. Fransche legerberichten. De algemeene toestand. yachting: navond ongeveer 19 uur: e meest oostelijke wind, olkt, droog weer, des verdag matige tot lichte :h weeroverzicht. van den luchtdruk wordt het oosten van Roemenië rden van omstreeks 1054 Drkomen. De as van het luchtdruk loopt dwars >pa naar Schotland en ïijnlijk nog over Ierland ssie. die gisteren IJsland volgd door krachtige ba- en daling van tempera- in de Poolzee, de warme haar zuidzijde deden de i langs de Noorsche kust, i dooi tot in het oostelijk t vorstgebied overdekt asteland en vermoedelijk eel der Britsche eilanden, kt het tot over de Alpen De continentale koude n zich over het geheel ndsche zeegebied uit en 1st enbreedtegraad voort- zuidelijk deel der Adrïa- zeer zware regens en ■rschen zware stormen, t in zuid-Frankrijk een andstoringen der oceaan- de Azoren trekken, zijn nis. De geheele oceaan- ïeleidelijk op te vullen, leel der oceaan ligt een v"oopo luchtdruk. 1HT OP! notcrij tuigen en andere 9 tot 7.35 uur licht op. DER DUISTERNIS. Harmonie-Theater. Wallace is over de ge ld en wanneer één van llers" wordt verfilmd, groote belangstelling ekerd zijn. Het Harmo- t vanaf morgenavond film, gemaakt naar de idenis: „Vier mannen derdaad voor de lief- iders. Wij memoreeren opwindende avonturen ten, die samenwerken laai spionnage-complot Zij wilden de recht- :egevieren, doch om de te nemen, mogen wij den inhoud niets ver ens kennis kunnen ma- de vrouwelijke hoofd- 3er met de uitnemende lair, Griffith Jones, F. Lawton. t hier de verdiende be iden. ITE, STA OP! City-Theater. en Douglas Fairbanks ie hoofdvertolkers uit m het City-Theater in treft hier een moord waarvan Dolores del leschuldigd wordt. Het ssen zijn een buitenge- rrein voor mysterieuze en, omdat artisten menschen zijn met en minnaars en tal vel iets met den moord hebben. Mooie tooneel- kende geslaagde recht- chtige speelscènes vra- dacht van de bezoekers film, die tot het laatst en werkelijken dader, ite film. OERLIJKE WERELD. Victoria-Theater. ;r, dat het Victoria- c brengt wordt geheel Claudette Colbert en :en vroolijk duo, dat tspanning, zooals men ierlijke wereld, waarin re detective komt, als een schatrijk jong- il eens trouwplannen e spoor te houden. Ze tellen, de avonturen, "al als de jonge dichte- ld door Claudette Col- verschijnt. Men moet n de M. G. M., die zoo t gespeeld, gaan zien, nen en te amuseeren. uitslagen luiden: 500 (Rotterdam) 48,1 sec.; rspel) 53,2 sec.; 3. Leek :c.; 4. Kos (Oudkarspel) ngedijk 2 min. 39 sec.; 51.4 sec.; 3. M. Strijbos 51,8 sec.; 4 Leek 2 min. igedijk 5 min. 39,2 sec.; 4,2 sec.; 3. Van Zijp 6 aard 6 min. 1 sec. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. EERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 10 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Vrijdag 12 Januari 1940 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 142e Jaargang Mr. van Kleffens heeft in de memorie van antwoord op de begrooting van Buitenlandsche Zaken aan de Eerste Kemer meegedeeld, dat er verandering zal komen in de uitvoering der zoogenaamde contrabandebepalingen, waar door tal van Nederlandsche schepen in Britsche havens worden vastge houden. Men verwacht, dat er binnenkort voorzieningen worden getroffen, waar door het oponthoud tot een minimum beperkt zal kunnen worden. Boven dien heeft de minister er op gewezen, dat inzake den uitvoer van goederen van Duitsche herkomst aan sommige neutrale mogendheden zekere voor deden worden toegestaan en dat het vanzelfsprekend is, dat de Nederland sche regeering die voorrechten ook voor ons land zal eischen. In Duitschland is men verontwaardigd over de mededceling van Brit sche zijde, dat Duitsche vliegtuigen dezer dagen aan de Britsche Oostkust vreedzame handelsschepen en zelfs reddingbooten beschoten zouden heb ben. Men ziet daarin een poging om de Duitsche luchtmacht in een minder gunstig daglicht te stellen. Gewapende koopvaardijschepen zouden het eerst op de Duitsche vliegtuigen hebben geschoten. Ook dat is begrijpelijk, want de oi dervinding heeft de opvarenden van koopvaardijschepen wel geleerd, dat Duitsche vliegtuigen niet boven deze vaartuigen verschenen om bloemen uit te werpen en wie het eerste schot lost komt vaak in de voordeeligste positie. Herriot heeft als voorzitter van de Fransche Kamer een uitvoerige rede gehouden waarin hij nog eens doel en streven der Fransche oorlog voering uiteen gezet heeft. De Fransche regeering heeft een wetsontwerp ingediend waarin bepaald wordt dat ieder Kamerlid dat lid was van een communistische organisatie van zijn mandaat vervallen wordt verklaard wanneer hij niet vóór 9 Januari te kennen had gegeven dat hij niet meer tot een der verboden organisaties wenscht te behooren. Van communisti sche zijde en ook door sommige leden der socialistische fractie, wordt dit voorstel onwettig genoemd. Zooals hekend hebben dezer dagen een vijftal communistische Kamerleden reeds openlijk verklaard, dat zij „bekeerd" zijn. Kalmte aan het Finsche front. De kalmte, welke op het oogenblik aan het front op de landengte van Karelië heerscht, is waarschijnlijk slechts een kalmte aan de oppervlakte. Bovendien, wanneer men spreekt van kalmte aan het front, dan moet men zich niet voorstellen, dat in het geheel niets gebeurt aan de 100 k.m. front op de landengte van Karelië of aan de 800 k.m. van het Ladogameer tot de ijszee. In het Noorden opereeren de patrouilles, op vier plaatsen zelfs op Russisch gebied, om te verhinderen, dat de Russen van voorraden worden voor zien. Bovendien is de artillerie van de Russen voortdurend actief, tallooze granaten worden op de Finsche linies afgevuurd. Ook blijkt uit den Russischen radio-omroep, dat de Rus sen geenszins him aanvalsplannen hebben opgegeven en men kan binnenkort een nieu wen aanval verwachten.- Het Finsche legerbericht. Het officieele Finsche legerbericht luidt: Op de landengte van Karelië en aan de Oostgrens niets nieuws. De vijand heeft een aanval ondernomen in de richting van Salla en Petsamo, doch hij werd teruggeworpen. De vijandelijke luchtmacht heeft getracht twee weinig belangrijke bombardementen ten uitvoer te brengen in het gebied van Ekenaes en Strömfors en in laatstgenoemd gebied werden zes meisjes gewond. Men heeft nog geen volledige gegevens over de slachtoffers en de materieele schade. Finland wenscht Volkenbond gelukt. De Finsche minister van buitenlandsche zaken, Tanner, heeft den secretaris-generaal van den Volkenbond een telegram gezonden, waarin hij uit naam van zijn in oorlog zijnd land de Geneefsche instelling gelukwenscht ter gelegenheid van haar twintigsten ver jaardag en tevens uitdrukking geeft aan zijn dankbaarheid voor de Finland verleende hulp. Amerikaansche ambulances aange komen. Woensdag zijn twee Amerikaansche am bulance-auto's uit Helsinki naar het Noorden vertrokken. Bij deze wagens bevinden zich vier jonge Amerikanen. Zij verklaarden, dat deze ambu'nncFP de eersten zijn en dat nog meer zullen volgen. De eerste leden van het Italiaansche gar- ribaldi-legioen zijn te Helsinki aangekomen. De Britsche hulp aan Finland. In, naar men aanneemt, welingelichte En- gelsche kringen gelooft men, dat de aanzien lijke Britsche hulp aan Finland betrekking heeft zoowel op den oorlog te land als dien in de lucht. Men verneemt, dat de door de Unie van Zuid-Afrika beschikbaar gestelde vliegtui gen naar Finland zijn gezonden, waar zij aan de operaties tegen de Russen deelnemen. De positie der Russische luchtmacht. De speciale correspondent van de Nya Dagilgt Allehanda in Finland bevestigt de reeds gegeven berichten over den toestand, waarin de Sovjet-Russische luchtmacht zich zou bevinden. In den aanvang van het con flict hadden de Sovjets 1000 vliegtuigen tegen Finland in den strijd gebracht en zij hadden groote opslagplaatsen voor benzine en munitie ingericht. Van deze 1000 toestel len waren 450, die overigens van buitenland sche herkomst waren, geschikt om met suc ces te worden gebruikt. Van deze 450 machi nes zijn 170 neergeschoten. Er zijn thans nog 250 vliegtuigen in den strijd. De voornaam ste fout van de Russische bevelvoering schijnt te zijn geweest, dat zij terstond de beste vliegtuigen heeft gebruikt, zoodat het roode leger op het oogenblik voor groote moeilijkheden staat tengevolge van de ver mindering van zijn reserves. De piloten heb ben overigens een opmerkelijk gebrek aan ervaring getoond. 4000 bommen werden sedert het begin van de vijandelijkheden neergeworpen op 100 verschillende plaatsjes, zonder dat eigenlijke militaire doelen zijn getroffen. Het Russische legerbericht. Het hoofdkwarteir van het militaire distriet Leningrad deelt mede: Op 11 Januari activiteit van patrouilles in de districten Ukhta en Repola. In het district Petrozavodsk actie van patrouilles en in de buurt van Kitela botsingen tusschen infanterie-een- heden. Op de landengte van Karelië optre den van artillerie aan weerszijden en activi teit van patrouilles. Wegens het ongunstige weer geen actie van de luchtmacht. Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad. De Fransche Kamer is gistermiddag bij een gekomen. Herriot, die Dinsdag tot voorzitter herkozen was', hield een voort durend door toejuichingen onderbroken openingsrede, waarin hij uiteen zette hoe de strijd tot stand is gekomen en hoe Frankrijk inderdaad strijdt: voor verdedi ging van de democratie als de beste re- geeringsvorm, die de menschheid tot dus ver ooit geschapen heeft. Herriot verklaarde, dat er reeds heel wat punten zijn, die tot troost strekken en noemde in dit verband het heldhaftig ver zet van Finland tegen de Sovjet-Unie. Finland vormt niet slechts een voorpost van de Westersche beschaving, zijn over winning, zuiver, als de sneeuw van zijn grond, vorm. de triomf van den geest over de materie, van de menschelijke waar de over het ruw geweld. Zooals Frankrijk en Engeland reeds verklaard hebben, onze plicht en zelf ons eigen belang, eischen, dat wij het alle mogelijke hulp verleenen. Herriot wees vervolgens op de Britsch- Fransche samenwerking, het eerste voor beeld, dat men in vredestijd zal kunnen navolgen. Twee ontzaglijke rijken hebben gemeenschappelijk al hun hulpbronnen in dienst gesteld van hetzelfde ideaal. Het zijn niet meer twee naties, die zij aan zij strijden. Het Is het geweldige rijk der vrij heid, dat tegen het blok der tyrannie strijdt. Herriot gaf vervolgens Uiting aan de sympathie van het parlement voor de Turksche vrienden. Ten aanzien van het doel, waarvoor Frankrijk vecht, zeide Herriot, dat dit is: het verzekeren van het recht om te leven van iedere natie, groot of klein, en een einde maken aan den bewapeningswedloop. Men moet de naties zoo spoedig moge lijk den vrede verzekeren dien zij noodig zullen hebben als gevolg van de ontstel lende hoogte harer uitgaven en de orga nisatie hervatten van een internationaal recht, waarbij men zich dient 'e ir.spiree- ren op de lessen van. het verleden. Men moet zich baseeren op deze gedach te, dat er geer, werkelijke beschaving is zonder eerbied voor het gegeven woord. Het internationale recht zal gegrond moe ten zijn op de wet van de moraal, doch het zal ook verzekerd moeten zijn door een welomlijnd regime van veiligheid. Het zou zijn om aan de toekomst der menschheid te twijfelen, indien volken, die slechts vei ligheid verlangen voor hun haardsteden en hun arbeid, op ieder oogenblik konden worden opgeschrikt door de luimen en eerzucht van enkelen. Frankrijk wil niet nieuwe geslachten groot brengen om hen iedere twintig jaar naar het slagveld te brengen. Dit is het vraagstuk, waaraan gedacht moet worden voor den vervaldag, voor den dag. waarop wij onze broeders zullen zien terugkeereri. waarop aan den horizon de witte vleugels der overwinning zullen gloren'" Het Fransche legerbericht van gister avond luidt: „De dag werd gekenmerkt door grootere activiteit der artillerie van beide partijen en door een vrij groote bedrijvigheid der luchtmacht aan beide kanten. Een vijan delijk verkenningsvliegtuig is in onze li nies neergeschoten." Het Fransche legerbericht van heden ochtend luidt: Een nacht zonder belangrijke incidenten, aan weerszijden activiteit van patrouilles. Finland en Rusland na zes we.hen oorlog. Uit een zeer uitvoerig commimique over de Russische aanvallen op Finland blijkt, dat op de Karelische landengte, alle aanvalspogingen door de Finnen werden afgeslagen. Ten Noorden van het Ladogameer zijn de Russen tot dusver tegengehouden door de zeer gunstig gelegen stellingen der Finnen. Noordelijker, bij Suojaervi (zijn de Rus sische troepen reeds tegên het einde van December tot de grens teruggeworpen. Even boven den 63sten breedtegraad konden de Russen door het uiterst moei lijke karakter van het terrein gemakke lijk worden tegengehouden en Finsche patrouilles met ontploffingsmiddelen zijn hier diep doorgedrongen op Russisch ge bied. Ter hoogte van den 64sten breedtegraad zou een Russische colonne met omsinge ling worden bedreigd. t Slechts in Lapland zijn de Russen er in geslaagd een deel te behouden van de terreinwinst welke zij in het begin van den veldtocht hebben gemaakt en de kern der Russische troepen jhandhaaft zich nog bij Salla, dank zij het feit dat zij in een kleine vlakte tusschen twee berggroepen een vrij sterke positie kunnen innemen. In het gebied van Petsamo, in het hooge Noorden, waar de Russen reeds een op- marsch van 100 km. hadden gemaakt, zijn de Sovjet-troepen, die door afsnijding van hun verbindingen bedreigd werden, er in geslaagd zich los te maken en naar Petsamo terug te trekken, waar zij hun benoodigdheden van over zee kunnen aangevoerd krijgen. Op 30 November vielen de Russische troepen Finland aan langs negen ver schillende wegen en niemand heeft dur ven voorspellen, dat op den 42sten dag van den oorlog het roode leger op vijf punten gestuit is en op vier punten bui ten het Finsche gebied is teruggedreven. Half December waren de Russen er in geslaagd tot op ruim 100 km. op Finsch gebied op te rukken. Op het oogenblik gaat hun maximale terreinwinst de 60 km. niet te boven en dat alleen in de streek van Salla. Bovendien hebben op minstens drie punten Finsche patrouilles den oorlog op Russisch gebied overge bracht. v Terwijl de geheele wereld met uit zondering van Rusland natuurlijk dit schitterend resultaat hoofdzakelijk aan de dapperheid en de militaire bekwaamheid der Finnen toeschrijft, is er van Finsche zijde ook herhaaldelijk op gewezen, dat de weersomstandigheden tot het succes op buitengewone wijze hebben meege werkt. In tegenstelling met Polen, dat het slachtoffer was van de droogte, welke den inval van Duitsche gemotoriseerde troe pen vergemakkelijkte, heeft Finland ge profiteerd van een strengen winter, die- drie weken eerder inzette dan gewoonlijk het geval is. Sedert twintig jaar is er niet zooveel sneeuw gevallen en is het in Finland niet zoo koud geweest en deze felle koude is de groote bondgenoot van de dappere Finnen geworden. Een andere groote factor voor het tot dusver behaalde succes is de minderwaar dige kwaliteit van het roode leger geble ken. Men heeft in Moskou waarschijnlijk gedacht, dat de overweldiging van Finland zooiets als een militaire wandeling be- het duitsche legerbericht. Het opperbevel van de Duitsche weer macht maakt bekend: Aan het westelijk front activiteit van artillerie en patrouilles. Het luchtwapen zette de verkenningen aan de Engelsche en Schotsche Oostkust alsmede boven de Shetland-eilanden voort. Aan de Schotsche kust werden drie Britsche voorpostboden en een bewapend koopvaar dijschip, dat het Vuur op de Duitsche ver kenners opende, aangevallen en tot zinken gebracht. In het verloop van een luchtge vecht dat zich hierbij met Britsche jacht vliegtuigen ontwikkelde, werd een vijande lijk toestel neergeschoten. Britsche vliegtuigen hebben een vlieg veld op een Duitsch eiland aangevallen zon der schade aan te richten. zes treinen ingesneeuwd. In het Zuiden van Servië zijn zes per sonentreinen ingesneeuwd. Reddingsbrigades, van ski's voorzien, zijn vertrokken om de passagiers te bevrijden. teekende en de duizenden Russen, die ge dood werden of gevangen werden geno men, waren Russische boeren en arbei ders, die vrijwel geen militaire opleiding hadden genoten en die slecht gevoed en slecht gekleed in de felle koude een ge makkelijke prooi voor hun vijanden werden. De Russische officieren waren niet veel beter en volgens Finsche berichten had den zij ongeveer de ontwikkeling van 15 a 16-jarige jongens uit deze streken. Bovendien waren er naast de officierep politieke commissarissen bij de troepen, die evenveel te vertellen hadden als de officieren en door wier bevelen vaak goede militaire voorbereidingen weer te niet gedaan werden. Officieren en soldaten verafschuwen deze politieke dwarskijkers, maar juist deze zijn het, die zonder pardon alles in eigen gelederen neerschieten, wat zich tegen de inzichten van Moskou durft keeren. Thans is generaal Stern als opperbevel hebber opgetreden en zijn er zoogenaam de élite-troepen in den strijd geworpen, zonder dat evenwel geconstateerd kan worden dat de Russen grootere successen bereikt hebben. De 44e divisie, die een model-divisie werd genoemd en uit élite-troepen bestond, is dezer dagen zoo goed als geheel vernietigd en de com mandant heeft zich met enkele getrouwen in de bosschen teruggetrokken, waar hij, volgens Finsche opvattingen, in den winter aan een zekeren ondergang is prijs gegeven. Een Zweedsche oorlogscorrespondent schat de verliezen der Russen op 50.000 man aan gesneuvelden en 50.000 man aan gewonden. Ook de Russische luchtmacht munt niet door kracht en bedrevenheid uit en men wijt dat aan de onkunde der vliegers, aan de slechte kwaliteit van de brandstof en aan het feit, dat de mecaniciens niet han dig zijn aan het aanpassen der toestellen aan de weersomstandigheden. Van de 1000 in den strijd gebrachte vliegtuigen zijn er nog 250 bruikbaar en de beste toestellen zijn verloren gegaan. Ondanks het échec of misschien wel juist door het échec omdat zij aan de toe ziende wereld met alle geweld willen toonen, dat zij Finland wel baas kunnen gaan de Russen voort hun geweldige reserves naar het gevechtsterrein te zen den. Nieuwe lichtingen zijn gister in Moskou weer opgeroepen en het is niet te verwon deren, dat het Russische volk, ondanks de sobere oorlogscommuniqué's, gaat begrij pen, dat het met den veldtocht tegen Fin land allesbehalve naar wensch gaat. In den beginne had men verklaard, dat er slechts enkele dagen noodig zouden zijn om de Finnen te overwinnen, maar de strijd wordt nu al ruim 40 dagen ge voerd, de hospitalen in Leningrad liggen vol gewonden en steeds weer nieuwe lich tingen vertrekken naar het gevechtster rein. Duizenden gezinnen in Rusland heb ben niets meer van den man, den vader of den zoon, die plotseling werd opgeroe pen vernomen en kunnen wel vermoeden, dat hij in de sneeuw- en ijsvelden van het verre gebied een vreeselijken dood is ge storven. Het blijkt niet meer mogelijk het volk wijs te maken, dat de veldtocht naar Fin land geen moeilijkheden oplevert en in sommige Russische bladen word: dan ook verklaard, dat de Mannerheim-linie even sterk is als de Maginot- of de Siegfried- linie. De bevolking van Moskou schijnt dan ook allesbehalve gerust over Jen loop der gebeurtenissen. Het is er fel koud, de thermometer is tot veertig graden onder nul gedaald en talrijke personen zijn op straat doodgevroren. Het vervoer ligt stil en, naar Havas meldt, zou er m de bak kerijen geen brood meer te krijgen zijn. Zal het Russische volk, dat eens tegen de overheersching der Tsaren in opstand kwam en sindsdien zoogenaamd bevrijd is, dat alles geduldig dragen? Men weet op welke wreede wijze Stalin zijn positie handhaaft, hoe hij de beste officieren van het leger liet neerschieten, omdat hij ze niet vertrouwde en hoe juist daarom het Russische leger in zoo'n de- plorabelen toestand verkeert. Uit Moskou komt het min of meer ko mische bericht, dat de felle koude de moeilijkheden van den algemeenen toe stand vergroot, waarop onmiddellijk de mededeeling volgt, dat Stalin den chef van den weerkundigen dienst heeft afge zet. Waarschijnlijk had dit laatste slacht offer van den Russischen dictator voor warmer weer en minder sneeuw en ijs moeten zorgen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1