DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Het oponthoud van onze schepen
in Britsche havens.
HET IS RUSTIG IN FINLAND.
zc&edcfU
nieuws
De Duitsche luchtmacht protesteert.
Maatregelen tegen communistische
Kamerleden.
Maar men verwacht nieuwe aanvallen ais de Russen
hun strijdkrachten gereorganiseerd hebben.
De Fransche Kamer bijeen
Openingsrede van
Herriot.
Fransche legerberichten.
De algemeene toestand.
yachting:
navond ongeveer 19 uur:
e meest oostelijke wind,
olkt, droog weer, des
verdag matige tot lichte
:h weeroverzicht.
van den luchtdruk wordt
het oosten van Roemenië
rden van omstreeks 1054
Drkomen. De as van het
luchtdruk loopt dwars
>pa naar Schotland en
ïijnlijk nog over Ierland
ssie. die gisteren IJsland
volgd door krachtige ba-
en daling van tempera-
in de Poolzee, de warme
haar zuidzijde deden de
i langs de Noorsche kust,
i dooi tot in het oostelijk
t vorstgebied overdekt
asteland en vermoedelijk
eel der Britsche eilanden,
kt het tot over de Alpen
De continentale koude
n zich over het geheel
ndsche zeegebied uit en
1st enbreedtegraad voort-
zuidelijk deel der Adrïa-
zeer zware regens en
■rschen zware stormen,
t in zuid-Frankrijk een
andstoringen der oceaan-
de Azoren trekken, zijn
nis. De geheele oceaan-
ïeleidelijk op te vullen,
leel der oceaan ligt een
v"oopo luchtdruk.
1HT OP!
notcrij tuigen en andere
9 tot 7.35 uur licht op.
DER DUISTERNIS.
Harmonie-Theater.
Wallace is over de ge
ld en wanneer één van
llers" wordt verfilmd,
groote belangstelling
ekerd zijn. Het Harmo-
t vanaf morgenavond
film, gemaakt naar de
idenis: „Vier mannen
derdaad voor de lief-
iders. Wij memoreeren
opwindende avonturen
ten, die samenwerken
laai spionnage-complot
Zij wilden de recht-
:egevieren, doch om de
te nemen, mogen wij
den inhoud niets ver
ens kennis kunnen ma-
de vrouwelijke hoofd-
3er met de uitnemende
lair, Griffith Jones, F.
Lawton.
t hier de verdiende be
iden.
ITE, STA OP!
City-Theater.
en Douglas Fairbanks
ie hoofdvertolkers uit
m het City-Theater in
treft hier een moord
waarvan Dolores del
leschuldigd wordt. Het
ssen zijn een buitenge-
rrein voor mysterieuze
en, omdat artisten
menschen zijn met
en minnaars en tal
vel iets met den moord
hebben. Mooie tooneel-
kende geslaagde recht-
chtige speelscènes vra-
dacht van de bezoekers
film, die tot het laatst
en werkelijken dader,
ite film.
OERLIJKE WERELD.
Victoria-Theater.
;r, dat het Victoria-
c brengt wordt geheel
Claudette Colbert en
:en vroolijk duo, dat
tspanning, zooals men
ierlijke wereld, waarin
re detective komt, als
een schatrijk jong-
il eens trouwplannen
e spoor te houden. Ze
tellen, de avonturen,
"al als de jonge dichte-
ld door Claudette Col-
verschijnt. Men moet
n de M. G. M., die zoo
t gespeeld, gaan zien,
nen en te amuseeren.
uitslagen luiden: 500
(Rotterdam) 48,1 sec.;
rspel) 53,2 sec.; 3. Leek
:c.; 4. Kos (Oudkarspel)
ngedijk 2 min. 39 sec.;
51.4 sec.; 3. M. Strijbos
51,8 sec.; 4 Leek 2 min.
igedijk 5 min. 39,2 sec.;
4,2 sec.; 3. Van Zijp 6
aard 6 min. 1 sec.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. EERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 10
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 12 Januari 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Mr. van Kleffens heeft in de memorie van antwoord op de begrooting van
Buitenlandsche Zaken aan de Eerste Kemer meegedeeld, dat er verandering
zal komen in de uitvoering der zoogenaamde contrabandebepalingen, waar
door tal van Nederlandsche schepen in Britsche havens worden vastge
houden.
Men verwacht, dat er binnenkort voorzieningen worden getroffen, waar
door het oponthoud tot een minimum beperkt zal kunnen worden. Boven
dien heeft de minister er op gewezen, dat inzake den uitvoer van goederen
van Duitsche herkomst aan sommige neutrale mogendheden zekere voor
deden worden toegestaan en dat het vanzelfsprekend is, dat de Nederland
sche regeering die voorrechten ook voor ons land zal eischen.
In Duitschland is men verontwaardigd over de mededceling van Brit
sche zijde, dat Duitsche vliegtuigen dezer dagen aan de Britsche Oostkust
vreedzame handelsschepen en zelfs reddingbooten beschoten zouden heb
ben. Men ziet daarin een poging om de Duitsche luchtmacht in een minder
gunstig daglicht te stellen. Gewapende koopvaardijschepen zouden het
eerst op de Duitsche vliegtuigen hebben geschoten.
Ook dat is begrijpelijk, want de oi dervinding heeft de opvarenden van
koopvaardijschepen wel geleerd, dat Duitsche vliegtuigen niet boven deze
vaartuigen verschenen om bloemen uit te werpen en wie het eerste schot
lost komt vaak in de voordeeligste positie.
Herriot heeft als voorzitter van de Fransche Kamer een uitvoerige
rede gehouden waarin hij nog eens doel en streven der Fransche oorlog
voering uiteen gezet heeft. De Fransche regeering heeft een wetsontwerp
ingediend waarin bepaald wordt dat ieder Kamerlid dat lid was van een
communistische organisatie van zijn mandaat vervallen wordt verklaard
wanneer hij niet vóór 9 Januari te kennen had gegeven dat hij niet meer
tot een der verboden organisaties wenscht te behooren. Van communisti
sche zijde en ook door sommige leden der socialistische fractie, wordt dit
voorstel onwettig genoemd. Zooals hekend hebben dezer dagen een vijftal
communistische Kamerleden reeds openlijk verklaard, dat zij „bekeerd"
zijn.
Kalmte aan het Finsche front.
De kalmte, welke op het oogenblik aan het
front op de landengte van Karelië heerscht,
is waarschijnlijk slechts een kalmte aan de
oppervlakte. Bovendien, wanneer men
spreekt van kalmte aan het front, dan moet
men zich niet voorstellen, dat in het geheel
niets gebeurt aan de 100 k.m. front op de
landengte van Karelië of aan de 800 k.m. van
het Ladogameer tot de ijszee. In het Noorden
opereeren de patrouilles, op vier plaatsen
zelfs op Russisch gebied, om te verhinderen,
dat de Russen van voorraden worden voor
zien. Bovendien is de artillerie van de Russen
voortdurend actief, tallooze granaten worden
op de Finsche linies afgevuurd. Ook blijkt
uit den Russischen radio-omroep, dat de Rus
sen geenszins him aanvalsplannen hebben
opgegeven en men kan binnenkort een nieu
wen aanval verwachten.-
Het Finsche legerbericht.
Het officieele Finsche legerbericht luidt:
Op de landengte van Karelië en aan de
Oostgrens niets nieuws. De vijand heeft een
aanval ondernomen in de richting van Salla
en Petsamo, doch hij werd teruggeworpen.
De vijandelijke luchtmacht heeft getracht
twee weinig belangrijke bombardementen
ten uitvoer te brengen in het gebied van
Ekenaes en Strömfors en in laatstgenoemd
gebied werden zes meisjes gewond. Men
heeft nog geen volledige gegevens over de
slachtoffers en de materieele schade.
Finland wenscht Volkenbond gelukt.
De Finsche minister van buitenlandsche
zaken, Tanner, heeft den secretaris-generaal
van den Volkenbond een telegram gezonden,
waarin hij uit naam van zijn in oorlog zijnd
land de Geneefsche instelling gelukwenscht
ter gelegenheid van haar twintigsten ver
jaardag en tevens uitdrukking geeft aan zijn
dankbaarheid voor de Finland verleende
hulp.
Amerikaansche ambulances aange
komen.
Woensdag zijn twee Amerikaansche am
bulance-auto's uit Helsinki naar het Noorden
vertrokken. Bij deze wagens bevinden zich
vier jonge Amerikanen. Zij verklaarden, dat
deze ambu'nncFP de eersten zijn en dat nog
meer zullen volgen.
De eerste leden van het Italiaansche gar-
ribaldi-legioen zijn te Helsinki aangekomen.
De Britsche hulp aan Finland.
In, naar men aanneemt, welingelichte En-
gelsche kringen gelooft men, dat de aanzien
lijke Britsche hulp aan Finland betrekking
heeft zoowel op den oorlog te land als dien
in de lucht.
Men verneemt, dat de door de Unie van
Zuid-Afrika beschikbaar gestelde vliegtui
gen naar Finland zijn gezonden, waar zij
aan de operaties tegen de Russen deelnemen.
De positie der Russische luchtmacht.
De speciale correspondent van de Nya
Dagilgt Allehanda in Finland bevestigt de
reeds gegeven berichten over den toestand,
waarin de Sovjet-Russische luchtmacht zich
zou bevinden. In den aanvang van het con
flict hadden de Sovjets 1000 vliegtuigen
tegen Finland in den strijd gebracht en zij
hadden groote opslagplaatsen voor benzine
en munitie ingericht. Van deze 1000 toestel
len waren 450, die overigens van buitenland
sche herkomst waren, geschikt om met suc
ces te worden gebruikt. Van deze 450 machi
nes zijn 170 neergeschoten. Er zijn thans nog
250 vliegtuigen in den strijd. De voornaam
ste fout van de Russische bevelvoering
schijnt te zijn geweest, dat zij terstond de
beste vliegtuigen heeft gebruikt, zoodat het
roode leger op het oogenblik voor groote
moeilijkheden staat tengevolge van de ver
mindering van zijn reserves. De piloten heb
ben overigens een opmerkelijk gebrek aan
ervaring getoond. 4000 bommen werden
sedert het begin van de vijandelijkheden
neergeworpen op 100 verschillende plaatsjes,
zonder dat eigenlijke militaire doelen zijn
getroffen.
Het Russische legerbericht.
Het hoofdkwarteir van het militaire
distriet Leningrad deelt mede: Op 11 Januari
activiteit van patrouilles in de districten
Ukhta en Repola. In het district Petrozavodsk
actie van patrouilles en in de buurt van
Kitela botsingen tusschen infanterie-een-
heden. Op de landengte van Karelië optre
den van artillerie aan weerszijden en activi
teit van patrouilles.
Wegens het ongunstige weer geen actie van
de luchtmacht.
Zie verder Buitenland pag. 3, 2e blad.
De Fransche Kamer is gistermiddag bij
een gekomen. Herriot, die Dinsdag tot
voorzitter herkozen was', hield een voort
durend door toejuichingen onderbroken
openingsrede, waarin hij uiteen zette hoe
de strijd tot stand is gekomen en hoe
Frankrijk inderdaad strijdt: voor verdedi
ging van de democratie als de beste re-
geeringsvorm, die de menschheid tot dus
ver ooit geschapen heeft.
Herriot verklaarde, dat er reeds heel
wat punten zijn, die tot troost strekken en
noemde in dit verband het heldhaftig ver
zet van Finland tegen de Sovjet-Unie.
Finland vormt niet slechts een voorpost
van de Westersche beschaving, zijn over
winning, zuiver, als de sneeuw van zijn
grond, vorm. de triomf van den geest
over de materie, van de menschelijke waar
de over het ruw geweld. Zooals Frankrijk
en Engeland reeds verklaard hebben, onze
plicht en zelf ons eigen belang, eischen,
dat wij het alle mogelijke hulp verleenen.
Herriot wees vervolgens op de Britsch-
Fransche samenwerking, het eerste voor
beeld, dat men in vredestijd zal kunnen
navolgen. Twee ontzaglijke rijken hebben
gemeenschappelijk al hun hulpbronnen in
dienst gesteld van hetzelfde ideaal. Het
zijn niet meer twee naties, die zij aan zij
strijden. Het Is het geweldige rijk der vrij
heid, dat tegen het blok der tyrannie
strijdt.
Herriot gaf vervolgens Uiting aan de
sympathie van het parlement voor de
Turksche vrienden.
Ten aanzien van het doel, waarvoor
Frankrijk vecht, zeide Herriot, dat dit is:
het verzekeren van het recht om te leven
van iedere natie, groot of klein, en een
einde maken aan den bewapeningswedloop.
Men moet de naties zoo spoedig moge
lijk den vrede verzekeren dien zij noodig
zullen hebben als gevolg van de ontstel
lende hoogte harer uitgaven en de orga
nisatie hervatten van een internationaal
recht, waarbij men zich dient 'e ir.spiree-
ren op de lessen van. het verleden.
Men moet zich baseeren op deze gedach
te, dat er geer, werkelijke beschaving is
zonder eerbied voor het gegeven woord.
Het internationale recht zal gegrond moe
ten zijn op de wet van de moraal, doch het
zal ook verzekerd moeten zijn door een
welomlijnd regime van veiligheid. Het zou
zijn om aan de toekomst der menschheid
te twijfelen, indien volken, die slechts vei
ligheid verlangen voor hun haardsteden
en hun arbeid, op ieder oogenblik konden
worden opgeschrikt door de luimen en
eerzucht van enkelen. Frankrijk wil niet
nieuwe geslachten groot brengen om hen
iedere twintig jaar naar het slagveld te
brengen. Dit is het vraagstuk, waaraan
gedacht moet worden voor den vervaldag,
voor den dag. waarop wij onze broeders
zullen zien terugkeereri. waarop aan den
horizon de witte vleugels der overwinning
zullen gloren'"
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt:
„De dag werd gekenmerkt door grootere
activiteit der artillerie van beide partijen
en door een vrij groote bedrijvigheid der
luchtmacht aan beide kanten. Een vijan
delijk verkenningsvliegtuig is in onze li
nies neergeschoten."
Het Fransche legerbericht van heden
ochtend luidt:
Een nacht zonder belangrijke incidenten,
aan weerszijden activiteit van patrouilles.
Finland en Rusland
na zes we.hen
oorlog.
Uit een zeer uitvoerig commimique
over de Russische aanvallen op Finland
blijkt, dat op de Karelische landengte, alle
aanvalspogingen door de Finnen werden
afgeslagen.
Ten Noorden van het Ladogameer zijn
de Russen tot dusver tegengehouden door
de zeer gunstig gelegen stellingen der
Finnen.
Noordelijker, bij Suojaervi (zijn de Rus
sische troepen reeds tegên het einde van
December tot de grens teruggeworpen.
Even boven den 63sten breedtegraad
konden de Russen door het uiterst moei
lijke karakter van het terrein gemakke
lijk worden tegengehouden en Finsche
patrouilles met ontploffingsmiddelen zijn
hier diep doorgedrongen op Russisch ge
bied.
Ter hoogte van den 64sten breedtegraad
zou een Russische colonne met omsinge
ling worden bedreigd.
t
Slechts in Lapland zijn de Russen er in
geslaagd een deel te behouden van de
terreinwinst welke zij in het begin van
den veldtocht hebben gemaakt en de kern
der Russische troepen jhandhaaft zich nog
bij Salla, dank zij het feit dat zij in een
kleine vlakte tusschen twee berggroepen
een vrij sterke positie kunnen innemen.
In het gebied van Petsamo, in het hooge
Noorden, waar de Russen reeds een op-
marsch van 100 km. hadden gemaakt, zijn
de Sovjet-troepen, die door afsnijding
van hun verbindingen bedreigd werden,
er in geslaagd zich los te maken en naar
Petsamo terug te trekken, waar zij hun
benoodigdheden van over zee kunnen
aangevoerd krijgen.
Op 30 November vielen de Russische
troepen Finland aan langs negen ver
schillende wegen en niemand heeft dur
ven voorspellen, dat op den 42sten dag
van den oorlog het roode leger op vijf
punten gestuit is en op vier punten bui
ten het Finsche gebied is teruggedreven.
Half December waren de Russen er in
geslaagd tot op ruim 100 km. op Finsch
gebied op te rukken. Op het oogenblik
gaat hun maximale terreinwinst de 60
km. niet te boven en dat alleen in de
streek van Salla. Bovendien hebben op
minstens drie punten Finsche patrouilles
den oorlog op Russisch gebied overge
bracht.
v
Terwijl de geheele wereld met uit
zondering van Rusland natuurlijk dit
schitterend resultaat hoofdzakelijk aan de
dapperheid en de militaire bekwaamheid
der Finnen toeschrijft, is er van Finsche
zijde ook herhaaldelijk op gewezen, dat
de weersomstandigheden tot het succes
op buitengewone wijze hebben meege
werkt.
In tegenstelling met Polen, dat het
slachtoffer was van de droogte, welke den
inval van Duitsche gemotoriseerde troe
pen vergemakkelijkte, heeft Finland ge
profiteerd van een strengen winter, die-
drie weken eerder inzette dan gewoonlijk
het geval is. Sedert twintig jaar is er
niet zooveel sneeuw gevallen en is het in
Finland niet zoo koud geweest en deze
felle koude is de groote bondgenoot van
de dappere Finnen geworden.
Een andere groote factor voor het tot
dusver behaalde succes is de minderwaar
dige kwaliteit van het roode leger geble
ken. Men heeft in Moskou waarschijnlijk
gedacht, dat de overweldiging van Finland
zooiets als een militaire wandeling be-
het duitsche legerbericht.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend: Aan het westelijk
front activiteit van artillerie en patrouilles.
Het luchtwapen zette de verkenningen
aan de Engelsche en Schotsche Oostkust
alsmede boven de Shetland-eilanden voort.
Aan de Schotsche kust werden drie Britsche
voorpostboden en een bewapend koopvaar
dijschip, dat het Vuur op de Duitsche ver
kenners opende, aangevallen en tot zinken
gebracht. In het verloop van een luchtge
vecht dat zich hierbij met Britsche jacht
vliegtuigen ontwikkelde, werd een vijande
lijk toestel neergeschoten.
Britsche vliegtuigen hebben een vlieg
veld op een Duitsch eiland aangevallen zon
der schade aan te richten.
zes treinen ingesneeuwd.
In het Zuiden van Servië zijn zes per
sonentreinen ingesneeuwd. Reddingsbrigades,
van ski's voorzien, zijn vertrokken om de
passagiers te bevrijden.
teekende en de duizenden Russen, die ge
dood werden of gevangen werden geno
men, waren Russische boeren en arbei
ders, die vrijwel geen militaire opleiding
hadden genoten en die slecht gevoed en
slecht gekleed in de felle koude een ge
makkelijke prooi voor hun vijanden
werden.
De Russische officieren waren niet veel
beter en volgens Finsche berichten had
den zij ongeveer de ontwikkeling van 15
a 16-jarige jongens uit deze streken.
Bovendien waren er naast de officierep
politieke commissarissen bij de troepen,
die evenveel te vertellen hadden als de
officieren en door wier bevelen vaak
goede militaire voorbereidingen weer te
niet gedaan werden.
Officieren en soldaten verafschuwen
deze politieke dwarskijkers, maar juist
deze zijn het, die zonder pardon alles in
eigen gelederen neerschieten, wat zich
tegen de inzichten van Moskou durft
keeren.
Thans is generaal Stern als opperbevel
hebber opgetreden en zijn er zoogenaam
de élite-troepen in den strijd geworpen,
zonder dat evenwel geconstateerd kan
worden dat de Russen grootere successen
bereikt hebben. De 44e divisie, die een
model-divisie werd genoemd en uit
élite-troepen bestond, is dezer dagen zoo
goed als geheel vernietigd en de com
mandant heeft zich met enkele getrouwen
in de bosschen teruggetrokken, waar hij,
volgens Finsche opvattingen, in den
winter aan een zekeren ondergang is prijs
gegeven.
Een Zweedsche oorlogscorrespondent
schat de verliezen der Russen op 50.000
man aan gesneuvelden en 50.000 man
aan gewonden.
Ook de Russische luchtmacht munt niet
door kracht en bedrevenheid uit en men
wijt dat aan de onkunde der vliegers, aan
de slechte kwaliteit van de brandstof en
aan het feit, dat de mecaniciens niet han
dig zijn aan het aanpassen der toestellen
aan de weersomstandigheden.
Van de 1000 in den strijd gebrachte
vliegtuigen zijn er nog 250 bruikbaar en
de beste toestellen zijn verloren gegaan.
Ondanks het échec of misschien wel
juist door het échec omdat zij aan de toe
ziende wereld met alle geweld willen
toonen, dat zij Finland wel baas kunnen
gaan de Russen voort hun geweldige
reserves naar het gevechtsterrein te zen
den.
Nieuwe lichtingen zijn gister in Moskou
weer opgeroepen en het is niet te verwon
deren, dat het Russische volk, ondanks de
sobere oorlogscommuniqué's, gaat begrij
pen, dat het met den veldtocht tegen Fin
land allesbehalve naar wensch gaat.
In den beginne had men verklaard, dat
er slechts enkele dagen noodig zouden
zijn om de Finnen te overwinnen, maar
de strijd wordt nu al ruim 40 dagen ge
voerd, de hospitalen in Leningrad liggen
vol gewonden en steeds weer nieuwe lich
tingen vertrekken naar het gevechtster
rein. Duizenden gezinnen in Rusland heb
ben niets meer van den man, den vader
of den zoon, die plotseling werd opgeroe
pen vernomen en kunnen wel vermoeden,
dat hij in de sneeuw- en ijsvelden van het
verre gebied een vreeselijken dood is ge
storven.
Het blijkt niet meer mogelijk het volk
wijs te maken, dat de veldtocht naar Fin
land geen moeilijkheden oplevert en in
sommige Russische bladen word: dan ook
verklaard, dat de Mannerheim-linie even
sterk is als de Maginot- of de Siegfried-
linie.
De bevolking van Moskou schijnt dan
ook allesbehalve gerust over Jen loop der
gebeurtenissen. Het is er fel koud, de
thermometer is tot veertig graden onder
nul gedaald en talrijke personen zijn op
straat doodgevroren. Het vervoer ligt stil
en, naar Havas meldt, zou er m de bak
kerijen geen brood meer te krijgen zijn.
Zal het Russische volk, dat eens tegen
de overheersching der Tsaren in opstand
kwam en sindsdien zoogenaamd bevrijd
is, dat alles geduldig dragen?
Men weet op welke wreede wijze Stalin
zijn positie handhaaft, hoe hij de beste
officieren van het leger liet neerschieten,
omdat hij ze niet vertrouwde en hoe juist
daarom het Russische leger in zoo'n de-
plorabelen toestand verkeert.
Uit Moskou komt het min of meer ko
mische bericht, dat de felle koude de
moeilijkheden van den algemeenen toe
stand vergroot, waarop onmiddellijk de
mededeeling volgt, dat Stalin den chef
van den weerkundigen dienst heeft afge
zet.
Waarschijnlijk had dit laatste slacht
offer van den Russischen dictator voor
warmer weer en minder sneeuw en ijs
moeten zorgen.