DAGBLAD VOOR ALKMAM EM QM5TREKEM*
Amerika onderzoekt de toestand In Europa.
ïdutgen
Geheime zittingen van de Fransche Kamer.
Nieuwe aanvallen van Duitsche vliegtuigen.
Informeele diplomatieke besprekingen
tusschen neutralen.
LOTERIJ
No. 35
Zaterdag 10 Februari 1940
Niet de voorbode van een vredescampagne.
Een mededeeling van Huil.
De algemeene toestand.
Japan in een
moeilijke situatie.
ft
ft
ft
ft
Daladier in de Fransche Kamer
Twee Duitsche duikbooten
vernietigd,
ANSCHE
ABRIEK.
ynamiet- en
a is een ont-
personen ge-
De ontplof-
en weigeren
sche vervaar-
[NDIGD,
ven is gister»
itionale mijn-
ring over had
a zijn huis-
ET NABIJE
lagen geleden
Ide, heeft daar
nabij Beiroet
nondende Bei-
rs getreden en
e Armeensche
igevolge waar
personen dak-
rbindingen in
verbroken. In
zijn elf huizen
het noodweer
Icht. Meer dan
jn van de bui»
IN TURKIJE.
zouden aan de
urs, die sedert
j den afbouw
eebooten, ver
den Gouden
werven van
egeven, dat zij
gebruik meer
dteiten zouden
«zetten, de re-
:1 zijn niet be-
NSPRAAK.
eau meldt in
■oordeeling van
len Franschen
het vol gen de
p geen enkel
n met welke
bewering, dat
voorzien heeft
over Fransche
derhalve uit de
E BIJ DE
POLITIE.
an New-York,
n van politie en
k zullen moeten
inlijst, waaarin
zijn van het
sch-Amerikaan-
tische partij of
nde organisatie,
laatregelen be
en zouden wor-
tie, die lid zijn
ities.
NITIEFABRIEK
IN AMERIKA.
uit Wilmington
ïe president van
onthuld, dat de
laatschappij het
vooi den bouw
ran een munitie-
e productie naar
egers zal worden
.e productie bin-
len aanvangen.
el)
e üjst
i Februari 1940
en
van f 30.000.—
van f 3000.—
70.—
4 5592 5635 6859
6 15317 15709 15827
!0 20737 21829
:3 2791
?4 4903
10 7063
10 9921
18 11604
tl 13656
57 16397
51 19146
78 20952
3018
5136
7081
10022
12226
14806
16674
19849
21080
3152
5152
7730
1007a
12376
14838
17183
21367
tKOO*»INGEN.
'e Heerhugowaard.
gelegen tusschen:
Swagerslijntje en
it station Hugo-
l. en in eigendom
Dekafabriek te
ren verkoop ten
an der Heide over-
Vagenaar te Heer-
1.65.
.tlijnen.
Nederland
Genua 8 Febr.
York 8 Febr.
Calcuttta 8 Febr.
terdam 8 Febr.
more 8 Febr.
ie Lloyd.
7 u. te Belawan.
ar. 22 u te R'dam
atavia n. E'datn.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN;
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v h. EERMS. COSTER ZOON. Voordam C 9,
postgiro 37060 Teiei. 3320, redactie 3330.
Dit nuramei bestaat uit drie bladen.
Directeur: C. KRAK.
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Volgens den Amerikaanschen minister van Buitenlandsche Zaken, Cordell
Huil, zijn informeele diplomatieke besprekingen met de neutrale regeeringen
begonnen in verband met het algemeene verlangen naar herstel van een
duurzamen wereldvrede.
Medegedeeld werd, dat de onderstaatssecretaris van Buitenlandsche Zaken
Sumner Welles door president Roosevelt naar Europa wordt gezonden om
zich op de hoogte te stellen van de toestanden in de oorlogvoerende landén
en in Italië.
Men ontkent het verband tusschen beide besluiten en verzekert, dat een en
ander niets met vredesplannen heeft te maken.
De oorlogvoerende landen hebben reeds géreageerd en blijk gegeven dat
zjj in elk geval hun oorlogsdoelen willen verwezenlijken.
De Fransche Kamer heeft gister tweemaal een geheime zitting gehou
den, waarin over de nationale defensie gedebatteerd is. Hedenmorgen zou
den de discussies die van algemeene groote vaderlandsliefde getuigden
hervat worden.
De Duitsche luchtmacht heeft weer aanvallen op de Britsche knst en
op schepen in de Noordzee gedaan. Volgens lEngelsche mededeelingen zijn
eenige Duitsche vliegtuigen^ neergeschoten of ernstig beschadigd.
Vanuit de Duitsche luchtvaartbases op het eiland Sylt heeft men vijf esca
drilles in Westelijke richting zien vertrekken. Tot dusver zijn van deze
luchtactie nog geen berichten ingekomen.
De Amerikaansche minister van
buitenlandsche zaken, Huil, heeft
medegedeeld, dat informeele diploma
tieke besprekingen zijn geopend met
de neutrale regeeringen, ie. verband
met het verlangen van alle neutrale
naties naar herstel van den wereld
vrede.
Huil verklaaarde voorts, dat de be
sprekingen zouden kunnen worden
uitgebreid tot de oorlogvoerende na
ties, zoover zij vraagstukken omyat-
ten van een gezond internationaal
economisch stelsel en een beperking
der bewapening over de geheele
wereld.
Sumner Welles 17 Februari naar
Italië.
De onderstaatssecretaris Sumner Welles
vertrekt op 17 Februari naar Europa met
het Italiaansehe mailschip Rex, dat recht
streeks naar Italië vaart.
President Roosevelt heeft de mededee
ling aangaande de reis van Sumner Wel
les naar Europa gedaan op een perscon
ferentie.
Hij voegde hieraan toe, dat Sumner
Welles opdracht heeft geen voorstellen
te doen of verbintenissen aan te
gaan in naam van de Vereenigde Sta
ten. De verklaringen, welke hij zal
ontvangen van de officieele personen
van de Europeesche regeeringen zul
len alleen bestemd zijn voor den pre
sident en den minister van buiten
landsche zaken, Cordell Huil. Presi
dent Roosevelt zeide, dat deze verkla
ringen' als strikt vertrouwelijk zullen
worden beschouwd.
Sumner Welles zal op zijn reis naar
Europa vergezeld worden door een ambte
naar van het ministerie van buitenlandsche
zaken als persoonlijke hulp.
Niet de voorbode van een vredes
campagne?
In de persconferentie heeft Roosevelt
nog gezegd, dat Sumner Welles noch naar
Finland, noch naar Rusland zou gaan. Zijn
reis zou zoo lang duren als noodig is, en
hij zou ook geen speciale boodschap bij
zich hebben en geen medewerkers mee
nemen.
De algemeene indruk te Washington is,
dat Roosevelt en Hull een gedetailleerd en
vergelijkend rapport van een frissehen
geest wenschen, en dat de reis van Sumner
Welles niet de voorbode is van een vre
descampagne.
Huil
Een verklaring van Huil,
Huil heeft erop gewe
zen, dat de met de neu
tralen geopende bespre
kingen „geen plan of
plannen behelzen, .doch
het karakter dragen van
een voorbereidend on
derzoek met betrekking
tot een gezond inter-
nationaal economisch
stelsel en tegelijkertijd
tot een wereldomvat
tende beperking der
bewapening. De bespre
kingen konden, naar de staatssecret. er aan
toevoegde, uitgebreid worden tot de oorlog
voerenden, in zooverre deze twee gemeen
schappelijke problemen van den toekomsti-
gen vrede erbij betrokken zijn. Zij omvatten
geen „zaken, waarbij de tegenwoordige oor
logsomstandigheden betrokken zijn."
Het staatsdepartement wijst erop,
dat de besprekingen met de neutrale
landen geen verband houden met het
bezoek, dat Sumner Welles aan Euro
pa zal brengen.
De besprekingen met de neutralen.
De besprekingen met de neutralen zijn,
naar Huil nog heeft verklaard, begonnen
met het ontbieden van de ambassadeurs en
gezanten der verschillende regeeringen.
Gisterochtend heeft Huil den Neder-
landschen gezant ontvangen.
Een vertegenwoordiger van het staats
departement heeft verklaard, dat de be
sprekingen niet er op gericht waren in
Europa vrede tot stand te brengen, doch
dat het onderwerp er van was, welke soort
wereld na den vrede georganiseerd diende
te worden.
Ook Myron Taylor reist met de
Rex.
In een persconferentie heeft president
Roosevelt nog medegedeeld, dat zijn per
soonlijken vredesambassadeur bij het Vati-
kaan, Myron Taylor, vermoedelijk 17 Fe
bruari naar Italië zal vertrekken. Men ver
onderstelt, dat hij eveneens met de Rex
zal reizen.
Britsche voldoening over het be
zoek van Sumner Welles.
Officieele kringen te Londen hebben
met voldoening vernomen, dat Sumner
Welles een bezoek aan Londen zal bren
gen. Naar in gezaghebbende kringen wordt
vernomen, kan Sumner Welles er zeker
van zijn, dat hij hartelijk zal worden ver
welkomd, en dat hij alle inlichtingen zal
ontvangen, die de Britsche regeering hem
kan verschaffen teneinde Roosevelt in
staat te stellen, zich een duidelijker beeld
De Japansche premier Yonai is aan het
bewind gekomen in den tijd toen men ge
noeg had van het kabinet Abe en om een
„sterke man" begon te roepen.
Die sterke -man had Japan hard noodig,
want het staatsscheepje had tijdens twee
vorige kabinetten een verkeerden koers
gevolgd en men begon te begrijpen, dat
men heel ergens anders te land was geko
men dan waar men had moeten wezen.
Men had frère-compagnon met Duitsch-
land gespeeld in den strijd tegen het com
munisme en was hartelijk begroet in de
landen, die het anti-kominternpact hadden
geteekend om later tót de verbijsterende
conclusie te komen, dat de groote Duitsche
kameraad het roer volkomen' gewend had
en dat de heeren Hitler en Stalin plotseling
tot de ontdekking waren gekomen, dat zij
gezworen kameraden zijn.
Dat was een van de groote vergissingen
van de Japansche politiek, maar er waren
er meer en de ergste daarvan was de strijd
in China.
Napoleon, de bekwame veldheer en een
der grootste strategen van zijn tijd, heeft
zijn ondergang in de Russische sneeuwvel
den gevonden. Het land was te groot en het
klimaat te ruw om het met zijn grenadiers
te kunnen bezetten en de een na den ander
is op dien barren veldtocht het slachtoffer
van een groote militaire vergissing gewor
den.
Zoo is het Japan in China vergaan.
Door steeds terug' te trekken en den zetel
der regeering, naarmate de Japanners op
rukten, meer naar het binnenland te ver
plaatsen, heeft maarschalk Tsjang Kai Sjek
de Japansche troepen voor steeds grooter
moeilijkheden geplaatst. Thans bezetten zij
een front van niet minder dan 4000 K.M.,
een front, dat door zijn geweldige lengte niet
sterk kan zijn en dat voortdurend door
goed uitgeruste Chineesche benden bestookt
wordt.
En in Japan, waar deze expeditie schat
ten van geld en menschenlevens gekost
heeft, begint men te begrijpen, dat de groot
ste weerkracht van het Chineesche rijk zijn
onmetelijke oppervlakte is en dat de schat
kist het experiment niet langer zal kunnen
dragen.
Men zal het thans met een nieuw cen
traal bewind probeeren, waarvoor men
Wang Tsjang Wei, een vroegere medewer
ker van Tsjang Kai Sjek, als de meest ge
schikte leider heeft uitgekozen in de hoop,
dat de verhouding tusschen hem en de wet
tige Chineesche regeering zoo goed zal zijn,
dat men tenslotte tot een compromis zal
kunnen komen.
Maar Tsjang Kai Sjek en zijn medewer
kers beschouwen den Japanschen gunste
ling als een verrader van de Chineesche
zaak en reageeren in geen enkel opzicht op
de vriendelijke invitatie door diens bemid
deling in contact met de Japansche regee
ring te komen.
Zoodat tenslotte Japan nog altijd tegen
over een onoverwonnen China staat en voor
de moeilijke keuze komt öf alle verdere
pogingen tot verovering van Chineesch ge
bied zoo spoedig mogelijk te staken, of den
strijd voort te zetten met het vooruitzicht
op een groote mislukking en nieuwe finan-
cieele offers welke de verarmde staat niet
meer zal kunnen dragen.
Daarbij komt, dat Japan op buitenland
sche hulp niet behoeft te rekenen of deze
zou van Russische zijde moeten komen, dus
van een land welks invloed in Chineesch
gebied men tot dusverre hardnekkig heeft
bestreden.
Engeland, Frankrijk en voornamelijk
Amerika, dat het handelsverdrag met Japan
heeft opgezegd en waar men reeds een
embargo op de levering van voor Japan
noodzakelijke grondstoffen overweegt
te vormen van den Europeeschen toestand.
Ook is met belangstelling kennis ge
nomen van de mededeeling van Huil, dat
met de neutralen vredesbesprekingen
worden gevoerd.
De Britsche en Fransche regeeringen
hebben volkomen duidelijk de omstandig
heden uiteengezet, waaronder naar haar
oordeel een einde zou kunnen komen aan
de vijandelijkheden. Eveneens hebben zij
de beginselen duidelijk gemaakt, waarvoor
zij vechten, beginselen, welke naar zjj
meenen, het volk der Vereenigde Staten
niet minder dierbaar zijn dan die der Eu
ropeesche democoratieën, welke de wapens
hebben opgenomen om ze te verdedigen.
hebben door hun steun aan de regeering van
Tsjang Kai Sjek maar al te duidelijk bewe
zen, hoe weinig zij met de Japansche ver
overingspolitiek zijn ingenomen en ook dat
maakt het voor de nieuwe regeering-Yonai
uiterst moeilijk den tot dusver gevaren
koers te blijven volgen.
De minister van oorlog, Hata, heeft nu
verklaard, dat het leger van plan is, zooveel
mogelijk militairen steun aan het nieuwe
bewind in China te geven, maar zoolang
Tsjang Kai Sjek en zijn getrouwen die re-
geering evenmin erkennen als de Finsche
regeering dat doet met het communistische
kabinet, dat door Stalin gevormd is, zal er
van een Japansche overwinning in China
moeilijk gesproken kunnen worden.
Natuurlijk is Japan verstoord op de mo
gendheden, die tot dusverre de agressie
plannen in China gedwarsboomd hebben en
naarmate het van die mogendheden minder
heeft af te wachten, wordt die verbolgenheid
duidelijker tot uiting gebracht.
Zij komt naar voren in de omrastering
van de Britsche concessie in Tientsin en in
het bombardeeren van den Joennan-spoor-
weg, welke door de Franschen beheerd
wordt.
Wanneer men alleen met Frankrijk had
te maken, zou een opheldering van het inci
dent misschien niet eens zijn gegeven. Nu
ook Amerika daartegen heeft geprotesteerd,
heeft de woordvoerder van het Japansche
ministerie een uitvoerige verklaring gege
ven waarin wordt medegedeeld, dat Japan
sche vliegers in een strijd met Chineesche
luchtkrachten waren gewikkeld en daarom
niet hadden opgemerkt, dat er een trein pas
seerde.
Het zou dus een vergissing zijn geweest,
maar dat het dit inderdaad niet was, kan
blijken uit de nadere mededeeling, dat via
dezen spoorweg de weerstand van de anti-
Japansche actie der Tsjoengking-regeering
voor een derde deel gevoed wordt en dat
vast staat, dat groote hoeveelheden wapens
en munitie langs den spoorweg door
Fransch-Indo-China naar Japans grooten
tegenstander vervoerd zijn.
Japan, zoo wordt gezegd, is dan ook niet
van plan de aanvallen op dezen belangrij
ken toevoerweg voor de regeering van
Tsjang Kai Sjek stop te zetten, waaruit ten
duidelijkste blijkt, dat er van een vergis
sing bij het bombardement geen sprake ge
weest is.
Intusschen wordt de verhouding tusschen
Japan en de Vereenigde Staten slechter.
Men schijnt in Japan rekening te houden
met de "mogelijkheid, dat Amerika, wat de
handelsbetrekkingen betre'ft, een veel scher
per standpunt zal innemen en er is in dett
Japanschen Landdag al gevraagd of men de
Vereenigde Staten maar niet zal adviseeren
alle Amerikanen China te doen verlaten.
De minister van Buitenlandsche Zaken,
Arita, heeft deze kwestie te ernstig voor een
direct antwoord genoemd en de minister
president Yonai heeft verklaard, dat hij niet
heelemaal afwijzend stond tegenover een
verzoek om garanties voor Amerikaansche
onderdanen in China, maar dat de kwestie
nader moet worden bekeken als. Amerika
zich tegen de Japansche politiek in het
Verre Oosten blijft verzetten.
Men is in Japan zeer ontevreden-over de
tot dusver door Amerika aangenomen hou
ding en wanneer de Vereenigde Staten pres
sie op de Japansche aangelegenheden blijven
uitoefenen, zal Japan een veel krachtiger
houding aannemen.
Waarmede bewezen is, dat de Vereenigde
Staten die den laatsten tijd ook de moge
lijkheid van een verbreking der diploma
tieke betrekkingen met Rusland overwegen,
bij de versterking van hun land- en zee
macht niet alleen rekening met de gevolgen
van den grooten Europeeschen strijd hebben
te houden, maar ook met andere factoren
waarvan het steeds driestere optreden van
Japan wel een der 'gevaarlijkste mag ge
noemd worden.
Een geheime zitting'.
De agenda van de -ochtendvergadering
van het Huis van Afgevaardigden vermeld
de gister het houden van verschillende in
terpellaties over de oorlogvoering en de al
gemeene politiek.
Daladier, die het woord nam, vroeg de in
terpellaties aan de orde te stellen. In ant
woord op een vraag'van Leon Blum zeide
Daladier, dat de regeering den plicht had
aan de Kamer en het land te zeggen, waar
om direct de beraadslaging over deze in
terpellaties moesten beginnen. „Ik wil niet
iedere week commissies laten bijeenkomen
en moties goedkeuren, welke enkele dagen
later min of meer worden tegengesproken".
De regeering zal geen geruchten in om
loop laten komen, welke in het leger een
volkomen ongerechtvaardigde verwarring
zouden kunnen verwekken. Men moet aan
de andere zijde van de Maginot-linie weten,
dat de pogingen, ondernomen om het mo
reel d.es lands te vernietigen, vergeefsch zijn,
omdat men den muur van mannen niet kan
vernietigen.
Een vragenlijst van de Gestapo.
Daladier deed vervolgens voorlezing van
een onlangs bij een huiszoeking in beslag
genomen vragenlijst, waarop agenten der
Gestapo in Frankrijk antwoord moeten ge
ven. Agenten van de Gestapo moeten zeg
gen of Daladier geliefd is bij het volk, hoe
het men zijn prestige staat, wie zijn tegen
standers zijn, hoe het vertrouwen van
Frankrijk in de Arabische wereld is, welke
beteekenis de Fransche politie heeft.
Zij moeten de gestelde vragen direct be
antwoorden, aldus voegde Daladier hieraan
toe.
Blum aan het woord.
Blum, die hij den aanvang der vergade
ring een geheime zitting had gevraagd, nam
op zijn beurt het woord.
Na een stemming over het houden van
een vergadering in comité-generaal werd
daartoe met 262 tegen 227 stemmen beslo
ten.
De openbare tribunes werden hierna,
evenals de perstribunes, verlaten.
De vergadering der Kamer heeft in co
mité-generaal voortgeduurd tot 12 uur 40.
Om half vier gistermiddag zou de bijeen
komst hervat worden. Men verwachtte, dat
de vergadering tot laat in den avond zou
voortduren en misschien zelfs tot heden.
De fractie der Fransche Volksunie, welke
bestaat uit afgescheiden communisten, heeft
besloten, dat geen harer leden aan het co
mité-generaal zou deelnemen, gezien de po
sitie van eenige leden over wier lot nog niet
is beslist en ook om niet de verantwoorde
lijkheid te moeten dragen voor indiscre
ties, welke zouden kunnen worden begaan.
De voorzitter van de Kamer heeft het
volgende communiqué gepubliceerd: De
Kamer is in geheime zitting bijeen ge
weest en heeft twee vergaderingen ge
houden. De debatten handelden .over de
landsverdediging en gaven aanleiding
Eén Britschè torpedoboot jager heeft
Duitsche duikbooten vernietigd. Deze
duikbooten deden een aanval op een
convooi.
De admiraliteit meldt, dat twee Duitsche
duikbooten vernield zijn door een van de
torpedobootjagers der Britsche vloot. Het
is geen normaal gebruik van de admiraliteit
om het tot zinken brengen van duikbooten
bekend te maken, wanneer het voorkomt,
maar een uitzondering wordt bij deze gele
genheid gemaakt met het oog op het feit,
dat de twee duikbooten tot zinken werden
gebracht door een torpedobootjager, toen zij
een aanval deden od een convooi.
Van officieele zijde wordt gemeld, dat
Britsche gevechtsvliegtuigen gister, even
na den middag, een Duitsch vliegtuig
hebben aangevallen. Het Duitsche toestel
stortte bij de Firth of Forth neer.
In een district in het Noord-Oosten heeft
men, naar gemeld wordt, bij de kust een
tweede Duitsche vliegtuig gezien. Britsche
gevechtstoestellen stegen op. De Duitschers
hadden sedert Zaterdag geen aanval ge
daan.
Men meldt nader dat de Duitsche vlieg
tuigen, die gister een aanval op de Brit
sche kust deden, schepen hebben gebom
bardeerd. Het verongelukte Duitsche
toestel is bij de stad Northberwick neer
gekomen. Het bleek een Heinkelmachine
te zijn.
Behalve dat tijdens de luchtaanvallen van
gister een Dftitsch vliegtuig is neergehaald,
zijn, naar men gelooft, nog twee andere
Duitsche vliegtuigen door gevechtsmachines
ernstig beschadigd.
Gisteravond werd vernomen, dat buiten
de aanvallen, die Duitsche vliegtuigen ter
hoogte van de N.O. kust en de Firth of Forth
hebben ondernomen, andere vliegtuigen nog
aanvallen hebben gedaan op verschillende
punten tot Peterhead in het noorden. Brit
sche gevechtspatrouilles bonden den strijd
met de aanvallers aan en schoten o.a. een
tankschip te hulp, dat nabij Peterhead werd
gebombardeerd.
Acht opvarenden van de Chagres, die
brandwonden hebben opgeloopen, zijn in
een ziekenhuis opgenomen.
Gisteren zijn Duitsche bombardements
vliegtuigen tot Peterhead aan de kust van
Noord-Schotland doorgedrongen. Zij hebben
een petroleumtankschip gebombardeerd.
Britsche jachtvliegtuigen stegen op en ach
tervolgden de Duitschers.
tot diepgaande besprekingen, welke
zonder incident in een eensgezind gevoel
van vaderlandsliefde, waakzaamheid en
Fransche saamhoorigheid verliepen. Te
19.35 uur werden de besprekingen ge
staakt.
Hedenochtend half tien zal de Kamer
opnieuw bijeenkomen.
Zie verder pagina 3, 2e blad.