PUROL
WINTER 1940 SLOEG ALLE RECORDS.
Onderzoek naar den weerstoestand
uitermate moeilijk.
EEN
BEZOEK AAN HET
K.N.M.I. TE
DE BILT.
De Waal met drijfijs
overdekt.
Ruwe
schraie huid
munhardt msn
Torpedeering „Burgerdijk"
„Artikel 23" zegt Berlij'n.
Duikbootcommandant
weigerde inzage
der papieren.
Eind Januari 295.383
werkloozen.
Eerste Kamer J
Dreigend tekort aan arbeiderswoningen.
Critiek op hef beleid van minister
van Boeyen.
Luchtbescherming en gemeenfe-
financiën.
Twee dooden door gas-
verstikking.
TWEEDE BLAD.
2
In den nacht van Maandag op Dinsdag
heeft het op het vliegveld Eelde 24 graden
gevroren.
Er is sneeuw gevallen en het regende,
terwijl de thermomter niet boven het
vriespunt uit steeg r alle lusten en lasten
van den winter beleven wij en iederen
morgen kijken wij, zoo mogelijk, door een
raam om te zien welke verrassingen ons
weer worden voorgezet.
Is het een wonder, dat allen in dezen
tijd meer dan ooit uitzien naar betrouw
bare gegevens betreffende den gang van
de temperatuur?
Een bezoek aan De Bilt.
Om eens precies te weten, waaraan wij
ons hebben te houden voor de komende
dagen hebben wij een bezoek gebracht aan
het Koninklijk Nederlandsch Meteorolo
gisch Instittuut in De Bilt, waar de
„keuken van het. weer" is gevestigd.
De hoofddirecteur, dr. H. G. Cannegie-
ter, was niet bijster opwekkend, toen hij
zeide, dat er in de geschiedenis vorstperio
den bekend zijn, die tot Maart duurden.
De ijswinter van thans kan het
ook wel tot de lentemaand uit
houden, al moeten we bedenken,
dat de kansen snel en zelfs bin
nen 24 uur kunnen keeren. Wan
neer wij zocals nu strenge vorst
krijgen, dan beteekent dit, dat een
bepaalde luchtdrukverdeeling gun
stig is voor aanvoer van koude
winden uit het Poolgebied. De
toevoer van warme lucht moet
komen van den Oceaan, doch twee
gebieden van hoogen luchtdruk,
één boven IJsland, Schotland en
Ierland, het tweede bover Scan
dinavië, houden dien aanvoer tot
nu toe tegen.
„Dat gebied van hoogen luchtdruk boven
Scandinavië zit als het ware vastgespij
kerd en alle stormloopen van depressies
hebben het onderspit moeten delven",
zoo karakteriseerde dr. Cannegieter den
toestand, waarin wij momenteel leven. Het
is zeer goed mogelijk, dat wij nu en dan
dan een korte periode van dooi meemaken,
maar zoo lang het gebied van hoogen druk
boven Scandinavië even krachtig blijft als
nu het geval is, zoo lang zullen wij oosten
winden hebben en dus vorst. En strenge
vorst!
Na den sneeuwval van Maandagavond
volgde een opklaring, de wind ging liggen.
Onder deze omstandigheden konden niet
anders dan zeer lage temperaturen op
treden.
Ontbrekende berichten.
Overigens zijn de weerver-
schijnselen momenteel uitermate
moeilijk te volgen. Er komen geen
berichten van den Oceaan, even
min van Frankrijk, Engeland en
Duitschland, zoodat men in som
mige opzichten het verloop van
een depressie en van een gebied
van hoogen druk moet gissen.
Zeker is, dat er een scherpe scheidings
lijn getrokken kan worden tusschen het
gebied van oostenwind met vorst en wes
tenwind met dooi. De vorst is nu alweer
tot in de Middellandsche zee doorgedron
gen en niets wijst er op, dat koning Thialf
bij ons spoedig zal wijken.
Daar komt nog bij, dat de omstandig
heden voor het aanhouden van de vorst nu
wel buitengewoon gunstig zijn. Dr. Can
negieter wees bijvoorbeeld op het dicht
vriezen van de Oostzee en het Kattegat, en
op de sneeuwbedekking van bijna geheel
Europa. Ontbraken deze factoren, dan zou
den de Arctische winden zoowel boven
land als boven water warmte opnemen,
zoodat zij over ons land minder koud zou
den aankomen. Het ijs- en sneeuwdek zorgt
er wel voor, dat de grondtemperatuur niet
boven het nulpunt stijgt.
Zoo is de toestand van het
oogenblik. Veel verbetering, of
liever afnemen van de vorst, is
niet te verwachten.
Cijfers.
Uiteraard bieden de temperaturen, die
thans in ons land worden geregistreerd, tal
van mogelijkheden tot vergelijking.
Dr. C. Braak, directeur van de klimato
logische afdeeling van het K. N. M. I., heeft
een speciale manier om uit te rekenen hoe
streng het nu wel gevroren heeft. Daartoe
neemt hij het gemiddelde van de tempe
ratuur om zeven uur 's avonds, de mini
mumtemperatuur, waargenomer over de
afgeloopen 24 uur en een tie de gedeelte
van het maximum. Van de achtereenvol
gende dagen worden vervolgens deze ge
middelden opgeteld. Het blijkt dan, dat de
winter van dit jaar gisteren alle strengste
winters van 1849 af, ruimschoots heeft
voorbijgestreefd:
tot 13 Februari: 347 graden
in 1890 totaal: 354 graden
een verschil dus van slechts 7 graden, dat
gisteren is ingehaald. Neemt rnen het ge
middelde tusschen de dagelijksche maxi
mum- en minimumtemperaturen, dan ont
staat de volgende vergelijking:
1940: 252 graden
1890: 258 graden, waaruit even
eens blijkt, dat 1940 het winnen zal van
1890.
De koudste dagen.
Dr. Braak noemde het moeilijk uit te
maken, welke dagen nu van 1890 af le
koudste zijn geweest. Dit hangt af van
eenige bijkomende omstandigheden. Zoo
herinneren zich vele menschen nog den
30en December 1890. Toen vroor het ge
durende 24 uur tusschen 12.3 en 15.8 gra
den, maar daarbij woei een krachtige
Noord-Oosten-wind. Deze wind maakte
een verblijf op straat vrijwel onmogelijk.
Deze winter is kouder, maar wij hebben
minder last van den wind daarom 1 ij k t
het nu en dan minder koud.
Ter vergelijking diene nog, dat het in
stituut in De Bilt voor de jaren 1855, 1890
en 1940 de volgende laagste temperaturen
opteekende:
18 Februari 1855 17.7 graden
30 December 1890 15.8 graden
13 Februari 1940 16.7 graden
De laagste temperatuur ooit in De Bilt
geregistreerd kwam voor op 3 Februari
1912. Het kwik daalde toen tot 20.0 graden
Celsius beneden het nulpunt.
Het is derhalve ondoenlijk om de koud
ste dagen gedurende een reeks van jaren
vast te stellen. Daartoe zou men waar
nemingen op eenzelfde plaats noodig heb
ben. De waarnemingen in De Bilt ge
schiedden regelmatig, doch op andere
plaatsen is dit niet het gtval geweest, zoo
dat vergelijkingsmateriaal ontbreekt.
Zeker is, dat de temperatuur in
Eelde in den nacht'van Maandag
op Dinsdag een absoluut record is
voor ons land.
Alle records worden geslagen.
Deze winter zal alle records slaan en
momenteel wijst, zooals gezegd niets er
op, dat wij binnen korten tijd de kou voor
goed achter den rug hebben. Dat konden
wij, voor zoover onze leekenoogen daartoe
in staat waren, zien in de afdeeling „Weer-
dienst" van het K.N.M.I, Daar komen de
berichten van de verschillende posten
binnen, daar worden alle gegevens nauw-
kturig gerangschikt en in kaart gebracht.
Daar ontstaan ook de bekende blauwe
weerkaartjes.
Gedurende het geheele jaar 1939 wer
den 680 inlichtingen over de weerver-
wachting verstrekt. Thans, na zes weken
in 1940, hebben de weerkundigen van De
Bilt reeds 670 maal verteld, wat zij van het
weer verwachten. Voegt men daarbij de
speciale diensten voor de luchtvaart, voor
marine en koopvaardij, den stormwaar-
schuwingsdienst, dan zal 't duidelijk zijn,
dat 't Koninklijk Nederlandsch Meteorolo
gisch Instituut, in het hart van het land,
inderdaad in het middelpunt van aller
belangstelling is gelegen.
Dat zij, die hier dag en nacht werken,
ons ook geen dooi en een beeltje warmte
kunnen geven, ligt niet aan hen, want zoo
als alles betrekkelijk is, is ook het epithe
ton „keuken" relatief, want er wordt niets
„gemaakt", doch men constateert slechts
en deelt de resultaten mee aan ieder, die
zich hiervoor interesseert.
DR. WINCKEL UIT HELSINKI TE
STOCKHOLM TERUG.
Dr. Winckel is uit Helsinki te Stockholm
teruggekeerd, waar hij besprekingen heeft
gevoerd met het Finsche Roode Kruis. Hij
verklaarde, dat de Nederlandsche ambulance
in Finland gestationneerd zal worden in het
gebied ten noorden van het Ladogameer en
beschikken zal over een ziekenhuis met hon
derd bedden op eenigen, afstand achter het
front. Deze ambulance, die zes of zeven
artsen, ongeveer vijftien verpleegsters en
ander personeel zal omvatten, zal waar
schijnlijk begin Maart volledig met haar
werkzaamheden aanvangen. Voorts zeide dr.
Winckel, dat hij tijdens de week welke hij
in Finland doorbracht, geen enkel lucht
alarm had meegemaakt. Hij had gelegen
heid de vernieling te zien welke is aange
richt door de bombardementen van Abo. In
Helsinki had hij niet veel teekenen van de
bombardementen kunnen vinden. De be
sprekingen met het Finsche Roode Kruis
hadden een uitstekend verloop gehad en
goede resultaten opgeleverd. Dr. Winckel
zeide ervan overtuigd te zijn, dat er een
goede samenwerking tusschen de ambulance
en de Finsche autoriteiten zal heerschen.
Ten slotte sprak dr. Winckel tegen, dat hij
zelf als leider-chef-arts van de ambulance
zal optreden.
Zondag weer vast?
Gistermiddag om vier uur was de Waal
voor Nijmegen van 11 m. 96 teruggevallen
tot 11 m. 91. Nadien evenwel steeg het wa
ter weer langzaam. Tegen den avond was
de geheele rivier met licht drijfijs overdekt.
Het afdrijvende ijs loopt thans vast op de
ijsvlakte op de Waal voor Deest.
Deskundigen verwachten, bij voortdu
rende vorst en bij langzame drift van het
water, waarbij zich steeds meer ijs vormt,
dat de Waal tegen Zondag'voor Nijmegen
weer vast zal zitten.
Gistermiddag hebben zes met steenkolen
geladen aken, welke vanochtend uit Lobith
naar Nijmegen waren afgezakt, een toe
vlucht gezocht in de monding van het Maas-
en Waalkanaal.
van handen en gelaat,
schrale lippen, gesprongen
handen genezen snel met
GEEL
en
_WIT
Doos30-ó0 ct. Bij Apoth.en Drogisten
De directie van de Holland-Ame-
rika-lijn deelt mede, dat uit de ver
klaringen door den gezagvoerder
van het s.s. Burgerdijk te Londen is
gebleken, dat de kapitein van de
onderzeeboot weigerde inzage van
de papieren te nemen en slechts on
der bewering, dat het schip en de
lading voor een Engelsche haven
bestemd waren, tot torpedeering is
overgegaan, nadat de gezagvoerder,
etat-major, bemanning en passa
giers van de Burgerdijk in de gele
genheid waren gesteld in de red
dingbooten te gaan.
Kapitein, officieren en bemanning van de
Burgerdijk zullen eerstdaags met het s.s.
Boskoop van de K.N.S.M. naar Amsterdam
vertrekken.
Gerechtvaardigd volgens Berlijn.
Te Berlijn wordt van bevoegde
zijde betoogd, dat het Nederland
sche vrachtschip Burgerdijk door
een Duitsche duikboot werd getor
pedeerd overeenkomstig artikel 23
van de Duitsche prijzenverordening
van September 1939.
Volgens dit artikel moeten sche
pen, die contrabande aan boord
hebben en zich naar de Duins bege
ven, worden beschouwd als sche
pen, welke een vijandelijke haven
aandoen. Het feit, dat zij zich om
welke reden ook naar een vijande
lijke haven begeven, wordt be
schouwd als een „dolus eventuali"
(een daad, welke de mogelijkheid
biedt een wederrechtelijke hande
ling te plegen), aangezien zulks het
vermoeden doet opkomen, dat de
goederen voor den vijand bestemd
zijn.
De werkzaamheid der
Arbeidsbeurzen.
De directeur van den rijksdienst der werk
loosheidsverzekering en arbeidsbemiddeling
deelt de volgende resultaten mede van de
verzameling door het Centraal Bureau voor
de statistiek van de voorloopige gegevens
over de week van 22 tot en met 27 Jan. 1940.
Arbeidsbemiddeling.
Op 27 Januari 1940 waren bij de organen
der openbare arbeidsbemiddeling ingeschre
ven 369.370 werkzoekenden (354.067 mannen
en 15.303 vrouwen).
Hiervan waren 295.383 (284.820
mannen en 10.563 vrouwen) werk
loos en waren 58.486 personen ge
plaatst bij werkverruimingen ook al
konden zij tijdelijk wegens weers-
of andere omstandigheden niet wer
ken.
Blijkbaar waren er dus 15.501 personen als
werkzoekende ingeschreven, die in het vrije
bedrijf werkten, doch ander werk zochten.
Werkloosheidsverzekering.
In de week van 22 tot en met 27 Januari
1940 waren bij gesubsidieerde vereenigingen
met werkloozenkas aangesloten 594.250 per
sonen, waaronder 75.273 landarbeiders.
Van de 518.977 verzekerden buiten de
landarbeiders was het werkloosheidspercen
tage 28.5 (in de vorige verslagweek van 8
tot en met 13 Januari 1940 was dit percen
tage 27,5).
Voor de 594250 verzekerden met inbegrip
van de landarbeiders was het werkloosheids
percentage 31,4 (vorige verslagweek 30.0).
In de overeenkomstige verslagweek van
Januari was het werkloosheidpercentage
voor alle verzekerden in de laatste jaren als
volgt (tusschen haakjes zijn vermeld de
percentages, indien de landarbeiders buiten
beschouwing worden gelaten): 1932 29.2
(28.0); 1933 39.7 (36.8); 1934 34.2 (31.8);
1935 36.0 (35.2); 1936 38.0 (36.8); 1937 36.1
(34.49; 1938 31.0 (30.3); 1939 27.7 (26.9);
1940 31.4 (28.5).
Bij de beschouwing van deze percentages
moet men in aanmerking nemen, dat de ver
slagweek viel in een periode van aanhou
dende strenge vorst.
Werkzaamheid der Arbeidsbeurzen.
Het aantal plaatsingen van werkzoekenden
die door de organen der openbare arbeids
bemiddeling werden tot stand gebracht, be
droeg in 1939 359.251 (284.866 mannen en
74.385 vrouwen). Ten opzichte van 1938 toen
het aantal plaatsingen 310.210 bedroeg, valt
er dus een vooruitgang in de werkzaamheid
der openbare Arbeidsbeurzen te constatee-
ren, welke in een vermeerdering van het
aantal plaatsingen met 49.000 tot uitdruk
king komt. Dit spreekt te meer wanneer in
aanmerking wordt genomen, dat het aantal
in 1938 ongekend hoog was.
Zesde slachtoffer van ontplof fingsramip
overleden. - Gistermiddag is de soldaat J.
de Vries afkomstig uit Soest, die op 15
Januari j.l. bij een ontploffing in Oost-Gro-
ningen zwaar werd gewond en in het Aca
demisch ziekenhuis te Groningen werd op
genomen, aan de gevolgen van het ongeval
overleden. Dit is dus het zesde slachtoffer
dat door deze ontploffing is omgekomen.
Prins Bernhard bij minister de Geer. -
Prins Bernhard heeft gistermiddag een be
zoek gebracht aan den minister-president
jhr. mr. D. J. de Geer.
Vermiste botter weer thuis. - „H.D.
40", waaromtrent men zich gisteren In
IJmuiden ongerust heeft gemaakt, omdat
deze reeds gisteren had moeten binnenloo-
pen, heeft omstreeks vier uur de haven be
reikt. Door den Oostenwind was het scheep
je verder de zee opgegaan dan de bedoeling
was, zoodat het niet op den gewonen tijd
binnen kon zijn.
De Eerste Kamer heeft gistermid
dag een aanvang gemaakt met de
behandeling van de begrooting van
Binnenlandsche Zaken voor 1940.
Het voorloopig verslag dat zij uitbracht,
was niet erg pleizierig voor den minister.
Er klonk, als we het wel hebben, een vrij
wel algemeene klacht in door over een
zekere besluiteloosheid van den minister,
een gevoel van wrevel, dat er zoo weinig
uit zijn handen komt. Wanneer dat allemaal
zou koudweg op papier staat, lijkt het heel
wat onaangenamer dan wanneer men de
heeren in de Kamer de klachten en grieven
hoort uiten. Het is de toon, die het doet; een
standje van iemand met een vriendelijke
stem, in beleefde bewoordingen, critiek in
vragenden vorm, klinken heel anders dan
verwijten op min of meer barschen toon.
Het meest heeft de minister moe
ten aanhooren over de woningbouw-
politiek, de luchtbescherming en de
financiën van de gemeenten. Het
laatste punt is vrijwel doodgepraat
en men verkeert in afwachting van
aangekondigde wetsontwerpen.
Vandaar dat daarover niet veel woorden
zijn gevallen, maarelke spreker zei er
toch iets van!
Gistermiddag hebben we de heeren Rei-
nalda (s.d.), de Rijke (n.s.b.), Bruineman
(r.k.), Kropman (r.k.), In 't Veld (s.d.),
Heldring (lib.) en de Jong (r.k.) gehoord.
De laatstgenoemde leek ons nog het vrien
delijkst, omdat hij zich in vele opzichten
met de opvatting van den minister omtrent
de plaats van den particulieren bouwer op
het terrein van de volkshuisvesting kon
vereenigen, maar deze afgevaardigde wilde
nog wel wat verder gaan en aan de aanne
mers dezelfde financieele faciliteiten ver
schaffen als aan de woningbouwvereenigin-
gen. Wanneer deze worden verleend en een
bevredigende regeling wordt getroffen voor
de tweede hypotheek is z.i. particuliere
volkswoningbouw mogelijk.
Dreigend woningtekort.
Hoort men daarentegen den heer Reinalda
(s.d.) dan kan men de woningvoorziening
onmogelijk overlaten aan het vrije spel der
maatschappelijke krachten en is de toestand
op de woningmarkt thans al zoo, dat er niet
veel meer behoeft te gebeuren of we zitten
weer midden in den woningnood, met alle
gevolgen van dien, zooals we die hebben
gekend ten tijde van den vorigen oorlog.
Z.i. kunnen de particuliere bou
wers niet in voldoende mate voor
zien in woningen van 4% a 5 gld.
per week, de arbeiderswoning,
waaraan groote behoefte bestaat.
De woningproductie is hard achter
uitgegaan; in December j.l. was ze
73 pCt. lager dan in Dec. 1938. En
hoe zal dat gaan als de bouwkosten,
die sedert Augustus gestegen, nog
verder omhoogloopen; de materiaal-
prijzen voor arbeiderswoningen zijn
met niet minder dan 55 pCt. geste
gen.
Met toeslagen voor de verbetering van
bestaande woningen (welke zijn verhoogd
van 240 tot 320 gld.) of met een toeslag op
de huren van 50 cent per week, komt men
er niet. De heer Reinalda kon derhalve de
circulaires van resp. 6 en 17 Januari (resp.
verlaging van de rente tot 2% pCt. voor bij
dragen voor krotopruiming; verbetering van
bestaande woningen) niet hoog aanslaan.
De heer Kropman (r.k.), dë Amsterdam-
sche wethouder, had hier meer waardeering
voor; hij vond die circulaires wel van be
lang. In het algemeen achtte hij de critiek
(in het voorloopig verslag) over de „circu
laire-politiek" overdreven, hetgeen niet
wegnam dat dezelfde afgevaardigde den be
windsman voorhield toch alleen maar in
uiterste noodzaak met circulaires aan de ge
meentebesturen te gaan werken! Het laat
ste liet hij in het bijzonder gelden voor
overwerk van gemeentepersoneel zonder
vergoeding, dat in de. eerste moeilijke mo-
bilisatiedagen spontaan werd aangeboden
en dat later gelimiteerd werd.
Luchtbescherming.
Ook drong hij aan op een soepele toepas
sing van bedoelde circulaires van 6 en 17
Januari en van de toegezegde regeling van
een tweede hypotheek.
De heer Bruineman (r.k.), die verklaarde
door de memorie van antwoord met betrek
king tot de volkshuisvesting weinig te zijn
bevredigd en, in het belang vooral van de
volkshuisvesting op het platteland (wonin
gen voor groote arbeidersgezinnen) pleitte
voor samenwerking tusschen het rijk en de
gemeenten, was de eerste spreker gister
middag, die zich langen tijd met de lucht
bescherming, en ook met de evacuatie, be
zig hield. Hij is voorstander van verplicht
civiel dienen, zooals men ook verplicht mi
litair dient, omdat de practijk uitgewezen
heeft, dat ons volk vrijwillig niet gauw in
actie komt. Ook was hij er voor om de lei
ding van de luchtbescherming in handen
van de militairen en niet in die van de bur
gemeesters te geven
Met den gang van zaken, tot nu toe, met
de evacuatie, was hij evenmin tevreden. Hij
was van oordeel dat de volwassen burgers,
wien dit aangaat, niet voldoende en niet
vaak genoeg worden ingelicht over hetgeen
gebeuren gaat en wat zij doen moeten, als
de streek waarin zij wonen ontruimd moet
worden. Wanneer de organisatie der eva
cuatie over de commissarissen der koningin
en de griffiers in plaats van over provin
ciale commissies had geloopen zou de zaak
z.i. veel vlotter en ook goedkooper zijn ver-
loopen.
De gemeentefinanciën.
Deze afgevaardigde zag de ver
dere ontwikkeling van de gemeente
lijke financiën somber in, al ver
heugde hij zich er ook over dat aan
het vèr gaande toezicht hier en
daar een einde is gekomen, maar
tochde minister hoede zich voor
verder ingrijpen dan strikt nood
zakelijk is!
In verband met de gemeentelijke finan
ciën vroeg de heer In 't Veld, Zaandam's
burgervader, de bijzondere aandacht van
de regeering voor de zeer moeilijke positie
van havenplaatsen als Amsterdam, Rotter
dam en Zaandam, nu het grootste deel van
haar inkomsten inschrompelt; voor een
plaats als Delfzijl daarentegen heeft de
oorlogstoestand een geweldige opleving ge
bracht.
Met betrekking tot de luchtbescherming
betoogde de heer In 't Veld, dat het moreel
van de burgerbevolking voor het moreel van
de troepen te velde in oorlogstijd van het
hoogste belang is; daarom moet de lucht
bescherming zoo goed mogelijk zijn. Er moet
een hooge mate van zelfbescherming en ge
zinsbescherming zijn, doch in de eerste
plaats is het noodzakelijk, dat er eenheid
komt in de voorschriften omtrent de open
bare schuilplaatsen. Een moeilijke vraag is
voorts: hoe ontwijken wij eenerzijds het ge
brek aan belangstelling bij de burgerij
eenerzijds en dat aan financieele middelen
anderzijds. Wat het laatste euvel betreft,
was deze afgevaardigde zeker niet van
meening, dat de overheid alles voor haar
rekening behoort te nemen. Om aan de noo-
dige middelen te komen had hij gedacht
aan een sort baatbelasting, gelijk hij wel in
Zaandam zou willen invoeren.
In elk geval moet er een alge
meene belasting zijn, waaruit de
geheele burgerij wordt beschermd,
onverschillig het inkomen, met af
trek eventueel van hetgeen men
zelf al heeft laten verrichten.
Vooral is bij de luchtbescherming centrale
leiding en voorlichting noodig. Het schijnt
nu in die richting te zullen gaan, o.m. door
de instelling van rayon-inspecteurs, over wie
de heer In 't Veld nog eenige inlichtingen
wenschte. Tegenstander bleef hij van actie
ve particuliere luchtbeschermig. Bescher
ming door luchtdoelartillerie van belang
rijke objecten, hetzij van militairen, hetzij
van economischen aard is rijkstaak.
De heer Heldring (lib.) klaagde even
eens over het gebrek aan centrale leiding;
dat de materialen nu centraal zullen wor
den gekeurd, juicht hij, evenals de laatstge
noemde spreker, toe.
De heer Rijke (n.s.b.) kwam met oude
klachten over de z.i. niet voldoende inrich
ting van de stemhokjes bij verkiezingen,
over burgemeestersbenoemingen, die slechts
op politieke overtuiging en niet op be
kwaamheid gebaseerd zouden zijn, over on-
voMoend toezicht op het financieel beheer
der Amsterdamsche burgerwacht en over de
beweerde vorming van roode en roomsche
vendels daarin.
Hij achtte dergelijke instellingen eigen
lijk „symptomen van burgeroorlog"
Vandaag verder.
De Tweede Kamer heeft gisteren in haar
afdeelingsonderzoek ook het nieuwe lee-
ningontwerp begrepen, vandaag is het wel
licht al behandeld!
Door uitlaatgassen
omgekomen.
Gisterochtend zijn te Tweede Exloermond
(gem. Odoorn, Drente), de autoverhuurder
Prummel en zijn knecht Sanders door gas-
verstikking om het leven gekomen.
Beide mannen waren tot laat in den
nacht in de garage aan het werk geweest.
Zij zouden hier het verdere deel van den
nacht doorbrengen', nadat zij gewerkt had
den aan de reparatie van een auto, waar
mee een ernstige zieke naar Emmen zou
den vervoeren.
De huisgenooten van Prummel vonden
de beide mannen ontzield achter de auto
liggen. Uit het geneeskundig onderzoek
bleek, dat zij door gassen uit de uitlaatpijp
van de auto waren bedwelmd en kort daar
na om het leven zijn gekomen. Prummel
was vader van twee kinderen en Sanders
van drie kinderen.
BEDROG BIJ LEVERING VAN
MILITAIRE KLEEDING?
Groote hoeveelheden fournitu
ren in beslag genomen.
De Amsterdamsche politie heeft gister
avond in een winkel in de Utrechtsche
straat een hoeveelheid voeringstoffen en
aanverwante artikelen, welke bestfmd
waren om te worden verwerkt in militaire
kleedingstukken, in beslag genomen. Het
zou hier een geval van bedrog betreffen
bij de aflevering van militaire uniformen,
waarbij men gebruik 'zou hebben gemaakt
van fournituren van minderwaardige kwa
liteit. Zoo heeft men o.a. in plaats van wol
len en andere voeringstoffen, waarmede de
uniformen moesten worden opgevuld, pa
pier e. d. geleverd en op deze wijze heeft
men de orders tegen, lage prijzen kunnen
uitvoeren.
Ook in een ander deel der stad werd een
groot aantal van dergelijke goederen in be
slag genomen. Een vijftal personen, bij
deze zaak betrokken, is voor een verhoor
naar het hoofdbureau van politie over
gebracht.