I
DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
Viborg nog altijd in het bezit van de Finnen.
Finland betreurt het verlies van de
batterijen van Koivisto.
Zal Duitschland bemiddelen tusschen
Moskou en Helsinki?
Sumner Welles vertrekt naor Berlijn.
Zweden zal 1000 gewonde Finnen in zijn
ziekenhuizen opnemen.
Nieuwe Staatsleenirig van
f 300.000.000 ruim
volteelcend.
De aigemeene toestand.
Vreemde vliegers
hoven ons
land
mende
n. Dat
irin in
adelijk
BIJEEN.
.etsraad duur-
lats onder lei-
het volgende
een algemeen
len economi
se dringende
tsraad de ba-
zullen worden
g zullen wotf-
ainisterraad.
IERS IN
OMEN.
:ust van Enge-
5t eerste esca->
ïacht aangeko-
46 verschillen-»
i van Canada.
Fransch-spre-
jfficieren is 28,
ITDEKT.
ige Knlin heeft
waarvan de
er ligt.
:eft toch ge-
vandelingen
iere, dat ik
t nemen.
or. 9.35 Piano-
Legrand's jazz-
r.pL 7.40—8.50
>1. 11.20 Orkest
12.35 Omroep-
schenspeL 1.35
Eysoldt's orkest
t-Duitsch strijk-
ch progr. 5.20
lie Deutschland-
322 M.: 11.20,
0 en 6.20 Gr.pl.
ir.pl. 8.20 Om-
ïn en het ge-
-10.20 Gr.pL 484
:n 12.30 Radio-
.35 Pianokwartet
Lit.-muz. progr.
Radio-orkest en
met toelichting,
en.
1571 M. 7.35
;n solisten. 8.35
Ber. 9.50 Oswald
'olitek overzicht.
Hierna tot 12.20
ODISTRIBUTIE.
Hamburg 8.20
D.sender 9.50—
1,20, Brussel VL
20—13.35, Keulen.
1.2014.45, Keu-
16.20—16.30, D.-
den 17.50—18.20,
Danmarks Radio
ter 19.30—21.30,
Diversen 22.20
22.40, Boedapest
.20—23.30, D.sen-
.20, Engeland 8.20
05, Parijs Radio
..20—11.50, Brus-
lundborg 13.20—
3.40—15.50, Enge-
1 VI. 16.20—18.10,
0—19.20, Fr. 19.20
Pr. 21.30—2150, VI.
o 22.20—22.50, En-
3e 23.20—24.—.
I
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
A
PRIJS DER GEWONE ADVERTEN1TEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer f 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. EERMS. COSTER ZOON, Voordans C
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
n©. 49 v Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur; C. KRAK.
Dinsdag 27 Februari 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA,
142© JnargQüg
De Finnen ontkennen niet langer, dat zij het eiland Koivisto hebben ont
ruimd en dat beteekent een belangrijke verzwakking van hun stellingen.
Het was al eenige dagen te voorzien, dat het eiland niet was te houden daar
het door de Russische actie op het vasteland van de Finschc linies was
afgesneden. Op Koivisto lagen de zware batterijen waarmee men de
vijandelijke oorlogsschepen elke landingspoging kon beletten en waarmede
ook de omtrekkende bewegingen der Russen over het ijs verijdeld konden
worden. Het schijnt dat men deze batterijen heeft kunnen verplaatsen. De
stad Viborg houdt nog altijd stand, maar is door de langdurige beschieting
in een puinhoop veranderd. Wanneer deze stad in de handen der slechts op
weinige kilometers afstand strijdende Russen is gevallen, is dit voor dezen
meer een moreele overwinning dan een belangrijk militair voordeel, omdat
wel vaststaat dat de Finnen in hun nieuwe versterkingen denzelfdcn weer
stand blijven bieden.
Er wordt de laatste dagen over een mogelijke interventie tusschen Rusland
en Finland gesproken. De ministers der Scandinavische landen hebben op
hun medewerking daarvoor ni hun Zondag gehouden conferentié gezin
speeld en men meent in Stockholm teekenen te zien, dat eenerzijds»
Duitschland niet ongenegen tot bemiddeling zou zijn en anderzijds Rus
land de mogelijkheid van een deelnemen aan den strijd door de geallieerden
vreest en daarom ook bereid tot een compromis zou kunnen blijken.
Sumner Welles heeft de conferenties met graaf Ciano en Mussolini achter
den rug en vertrekt vanavond naar Berlijn waar hij met spanning verwacht
wordt en waar alles gereed is om hem een eervolle ontvangst te bereiden.
Het legerbericht.
Het Finsche legerbericht van gister luidt:
Op de landengte van Karelië hebben onze
troepen de Koivisto-eilanden verlaten.
Op 25 Februari heeft de vijand zijn aan
vallen op het Westelijk deel van de land
engte voortgezet, de aanvallen werden af
geslagen door het vuur van de Finsche artil
lerie en infanterie, de vijand leed hierbij
groote verliezen aan menscbenlevens.
Te Salmenkaita werden de aanvallen van
.den vijand afgeslagen na een geheelen dag
strijden.
Op het Oostelijk deel van de landengte
is de dag kalm verloopen, afgezien van een
levendige activiteit van de artillerie. Een
vijandelijke batterij werd tot zwijgen ge
bracht en verscheidene geïsoleerde vijande
lijke afdeelingen werden vernietigd.
Op 25 Februari heeft onze luchtmacht
bombardementen uitgevoerd en verken
ningsvluchten gemaakt boven de achterhoe
de van den vijand. Ook is een aantal ge-
vechtsvluchten uitgevoerd, waarbij de Fin
sche vliegtuigen een aantal succesvolle ge
vechten hebben geleverd.
De activiteit van de vijandelijke lucht
macht bleef beperkt tot enkele bombarde
menten, o.a. op Hangö.
Boven de oorlog-zóne was de activiteit
in de lucht levendig, vooral in het Noorden
en ten Noordoosten van het Ladogameer.
Kuusamo, Kajana en Sotkamo werden ge
bombardeerd.
Volgens bevestigde rapporten zijn vijf
vijandelijke vliegtuigen omlaag geschoten,
terwijl vermoedelijk nog twee zijn ver
nield.
Viipuri een verwoeste stad.
Een correspondent, die in Helsinki is aan
gekomen, heeft medegedeeld, dat Viipuri
•gefheel verwoest is. Deze correspondent, die
•den Spaanschen burgeroorlog medegemaakt
heeft, is van meening, dat de vernielingen
te Viipuri grooter zijn dan die in de meeste
Spaansche steden. Eenige historische monu
menten staan nog overeind, doch het groot
ste deel der stad is een puinhoop. Vooral de
'luchtaanvallen moeten deze verwoestingen
veroorzaakt hebben. Bovendien heeft de
Russische artillerie de stad alle nachten ge
bombardeerd. Alle bewoners zijn vertrok
ken; in de straten ziet men nog slechts en
kele patrouilles van de passieve verdediging.
Na de ontruiming van het eiland
Koivisto.
Na het verlaten van het fort op het eiland
Koivisto wordt gemeld, dat de Finnen voor
bereidingen treffen voor de evacuatie van
de stad Sakkijaervi, tegenover Viipuri aan
den anderen kant van de Viipuribaai, Dit
beteekent waarschijnlijk alleen een evacua
tie der burgers.
De stad is rechtstreeks blootgesteld aan
het bombardement der Russen die Koivisto
thans bezetten.
Het verlies der batterijen van Koivisto
wordt in Helsinki als ernstig beschouwd.
Met haar vuur hebben zij de Russische oor
logsschepen op een afstand gehouden en
landingspogingen achter de Mannerheim-
linie voorkomen. De Russen, die probeerden
een omtrekkende beweging te maken door
over het ijs in de Finsche Golf te gaan,
werden ook door de kanonnen van Koivisto
verspreid. Zoowel de Russen als de Finnen
hebben hun troepen op de landengte ver
sterkt. Tot nu toe is geen enkel bericht te
Helsinki ontvangen, dat de Russen er ergens
in geslaagd zouden zijn door te dringen tot
de tweede verdedigingslinie op de landengte.
Luchtalarm te Helsinki.
Van 14 uur 50 tot vier uur is gistermid
dag voor den tweeden keer te Helsinki
luchtalarm gemaakt. Bij het eerste alarm
werden veertig Russische vliegtuigen waar
genomen, welke op zeer groote hoogte ten
Westen van de hoofdstad in Noordelijke
richting vlogen.
Gisteravond is tweemaal luchtalarm ge
maakt-
De Sovjet-luchtmacht is gister in het bin
nenland actief geweest. Talrijke gebouwen
werden door de bommen vernield of bescha
digd. Een burger werd gedood in Lahti en
er vielen eenige gewonden. In het strijdge
bied zijn Willmansstrand en andere plaat
sen bestookt. Volgens niet-geeontroleerde
berichten werden twee burgers gedood en
een twintigtal gewond.
Het Russische legerbericht.
Het gister uitgegeven Russische legerbe
richt luidt:
Maandag zijn de Sovjet-troepen op de Ka-
relische landengte voortgegaan de vijande
lijke sterkten te vernietigen. De vijand
trachtte een tegenaanval te ondernemen,
doch werd teruggeslagen, waarbij hij zware
verliezen leed. Bij een tegenaanval werden
vijf vijandelijke tanks beschadigd, drie er
van werden door de Sovjet-troepen buit
gemaakt.
Volgens nadere gegevens hebben de Sov
jet-troepen, behalve de trofeeën, vermeld
in het communiqué van 24 Februari, pp het
eiland Koivisto 26 vijandelijke, verdedigings
werken, met inbegrip van 15 gewapend be
tonnen artillerieforten genomen, evenals
twee kazematten, vier opslagplaatsen voor
munitie en voorraden, 10.000 granaten en
ruim 5 millioen patronen.
In de andere frontsectoren heeft zich niets
bijzonders voorgedaan.
De Sovjet-luchtmacht heeft aanvallen ge
daan op de vijandelijke troepen en militaire
doelen. Negentien vijandelijke vliegtuigen
werden neergehaald in luchtgevechten.
De Zweedsche hulp aan Finland.
De Zweedsche regeering heeft het parle
ment verzocht een crediet van een millioen
kronen terstond in te willigen om Zweed
sche ziekenhuizen in staat te stellen voor
bereidingen te treffen voor het opnemen
van ongeveer duizend gewonden, die bin
nenkort uit Finland zullen komen.
Een eventueele bemiddeling der
Scandinavische landen.
Een Finsche woordvoerder te Londen
heeft, sprekende over uit Stockholm ontvan
gen berichten volgens welke de drie Scandi
navische landen bereid zouden kunnen zijn
in den Finschen oorlog te bemiddelen, tegen
over Reuter verklaard:
Finland is steeds bereid tot vrede. Wij
zouden van iedereen bemiddeling aanvaar
den, indien ons een eervollen vrede zou
worden gebracht, want daarom hebben wij
aldoor gevraagd.
DE BOODSCHAP VAN ROOSEVELT AAN
MUSSOLINI.
Amerikaansche diplomatieke kringen
verklaren, dat de boodschap, die president
Roosevelt door Sumner Welles heeft doen
overhandigen aan Mussolini, een eenvou
dig schrijven is, waarin tegenover Musso
lini gevoelens van hartelijkheid van den
president tot uitdrukking worden gebracht.
Dezelfde kringen wijzen er op, dat het
document Sumner Welles accrediteert als
persoonlijk afgezant van president Roose
velt en is opgesteld volgens de protoco-
laire regels zonder eenige politieke verkla
ring te behelzen.
Het onderhoud met Mussolini.
De Amerikaansche onderstaatssecretaris
van buitenlandsche zaken, Sumner Welles,
heeft een onderhoud van een uur gehad
met Mussolini, 's Ochtends heeft hij een
bespreking van anderhalf uur met den Ita-
liaansehen min. van buitenlandsche zaken
graaf Ciano, gehad. Onmiddellijk na het
onderhoud met graaf Ciano begaf hij zich
naar het Palazo Venezia waar hij een half
uur verbleef om het onderwerp van zijn
besprekingen aan Mussolini voor te leggen.
Sumner Welles weigerde iets te zeggen,
toen hij na het onderhoud met den Duce in
zijn hotel terugkeerde, doch hij beloofde
morgen de pers te zullen ontvangen.
De Italiaansche pers toont thans meer
belangstelling voor het bezoek van Sumner
Welles. In officieele kringen toont men zich
terughoudend, doch vriendelijker gezind,
dan bij het beroep van Roosevelt op Euro
pa óm den vrede te' bewaren in het voor
jaar van 1939.
De persoonlijke afgezant van president
Roosevelt naar het Vatikaan, Myron Taylor,
heeft een onderhoud van een half uur met
den kardinaal-staatsseci'etaris Maglione
gehad. Heden zal hij door den paus worden
ontvangen om zijn geloofsbrieven te over
handigen.
Een Finsche scherpschutter.
De Finsche bladen publiceeren bijzonder
heden over den Finschen scherpschutter
Sino Hayha, die tot dusverre met zijn ge
weer 419 Russen heeft neergelegd en twee
Russische vliegtuigen omlaag geschoten
heeft.
De ontruiming van Koivisto.
Uit Helsinki wordt gemeld, dat de Finnen
er in geslaagd zijn de kanonnen en alles, wat
den Russen van voordeel zou kunnen zijn,
van Koivisto te verwijderen, alvorens zij
het eiland ontruimden. Het geschut zal op
nieuw tegen de Russen gebruikt -worden.
De kazematten en alles, wat niet kon wor
den medegenomen, werden vernield.
Hoewel de ontruiming van het eiland te
Helsinki zeer betreurd wordt, is men van
meening, dat de batterijen van Koivisto
haar dienst gedaan hebben en zelfs meer,
dan verwacht kon worden, gepresteerd heb
ben.
Naar- wij van bevoegde zijde w-
nemen, is de 4 Staatsleening 1946,
ad f 300 millioen, waarvoor de gele.
genheid tot inschrijving tot giste
renmiddag vier uur openstond,
ruim volteekend, zoodat
eenige korting op de bedragen,
waarvoor werd ingeschreven, wil
moeten worden toegepast.
EVENTUEELE BEMIDDELING IN HES
FINSCH-RUSSISCH CONFLICT.
Ten aanzien van de uit Kopenhagen ont
vangen mededeelingen, dat de Scandina
vische landen bereid zouden kunnen zij®
te bemiddelen in het Russisch-Finschn
conflict verneemt de diplomatieke con-
respondent van Reuter, dat de houding*
welke Londen tegenover deze suggest»
zou moeten aannemen, noodzakelijk gere
serveerd moet zijn. Groot-Britannië zelf
staat buiten dezen stap en de diplomatieke
correspondent van Reuter verneemt, dat
de Britsche regeering sedert den oorlog in
Finland is begonnen, geen bemiddelings
aanbod heeft gedaan.
Recente uit Moskou ontvangen persbe
richten schijnen er niet op te wijzen, dat
Rusland, althans voor het oogenblik, gun
stig staat tegenover een bemiddeling. In
dien Britsche kringen den stap tot bemid
deling zouden aanmoedigen, zou dit ki
vijandelijke kringen in het buitenland zeer
zeker worden uitgelegd als het uitoefenen
van pressie op Finland om water in den
wijn te doen. Indien Groot-Britannië den
stap zou afraden, zou deze houding wor
den voorgesteld als een streven de vijande
lijkheden in het noorden te verlengen ten
dienste van andere bedoelingen. Daarom
kan voor het oogenblik op deze suggestie
geen commentaar worden geleverd.
DE COMMUNISTEN VOOR DEN
KRIJGSRAAD.
Op het paleis van justitie in Parijs meent
men te weten, dat de vroegere communisti
sche afgevaardigden, die beschuldigd wor
den van overtreding van het decreet van 26
Sept. 1939 en de ontbonden partij wilden
herstellen, Maandag 18 Maart a.s. voor des
krijgsraad te Parijs zullen verschijnen.
Zie verder Buitenland pag. 3, Ze blad.
Wij staan de laatste dagen weer in het
teeken van de vreemde vliegtuigen, die, op
zoek naar den kortsten weg naar huis, zoo
nu en dan over ons land vliegen.
Veel last hebben wij er niet van, want de
bestuurders vliegen op zoodanige hoogte,
dat de toestellen vrijwel niet te hooren en
nog minder te zien zijn en men zou ge
makshalve kunnen zeggen „laat ze maar
vliegen", als Nederland niet juist de staat
was, die naar alle zijden verkondigt, dat
het zich tegen elke schending van zijn ge-
gebied ten krachtigste zal verweren.
Met het oog daarop moeten wij dus wel
een zwakke poging doen om op een donke
ren avond in een bedekte lucht met onze
kostbare projectielen iets te raken met de
zekerheid, dat wij volkomen zullen mis
schieten.
Als wij wat raken, dan is het, zooals en
kele dagen geleden, de een of andere wo
ning in een kustplaatsje of zooals Vrij
dagnacht het dak van een huisje in
Rijsoord waarin door een stuk van een
granaat, een gat is geslagen.
Niet dat wij dat dak met schieten geraakt
hebben, maar de munitie vgn luchtafweer
geschut blijft natuurlijk niet in de lucht
hangen en niemand kan voorspellen waar
ze bij het neervallen zal terecht komen en
wat er door getroffen zal worden.
Schijnbaar is dus het gevaarlijkste van
die hoogvliegende vreemde machines, dat
wij bij het schieten meer kans hebben eigen
landgenooten dan vreemde piloten te raken.
Maar er zit natuurlijk een veel gevaarlijker
kwestie aan vast, namelijk dat beide oorlog
voerenden het ons verwijten wanneer wij
geen maatregelen nemen om te bewijzen,
dat wij de schending van ons gebied hebben
opgemerkt en althans getracht hebben ons
er tegen te verzetten.
Tot dusver heeft elk geval bij den betrok
ken staat tot een formeel protest geleid,
maar, voor zoover daarop geantwoord is,
heeft men hier niet kunnen constateeren,
dat de schuldige mogendheid diep onder den
indruk van het begane onrecht geweest is
en beterschap voor de toekomst beloofd
heeft.
De laatste dagen hebben de Engelschen
met trotsch gemeld, dat lange afstands-
vluchten tot zelfs boven Oostenrijksch ge
bied zijn gemaakt en dat er in Praag tal-
looze pamfletten zijn neergeworpen, blijk
baar bestemd voor het Tsjechische deel der
bevolking.
Hoe langer die afstandsvluchten worden,
hoe noodzakelijker het, met het oog op den
daarvoor beschikbaren tijd en de benzine
voorraad, is, dat de kortste weg wordt geko
zen en wij vreezen, dat men het in Londen
heelemaal niet zoo erg vindt als enkele ma
chines daarom dézer dagen boven Neder-
landsch gebied hebben gevlogen.
Evenwel, in Duitschland vindt men dat
wel erg en men gaat nauwkeurig na waar
de Britsche vliegers het Duitsche territoir
hebben verlaten om, aan de hand daarvan,
te kunnen bewijzen, dat zij hun weg over
ons land hebben moeten vervolgen.
Men zou kunnen zeggen, dat Nederland
een dergelijk protest voor kennisgeving zou
kunnen aannemen omdat wij practisch
toch niets kunnen uitrichten maar daar
zit deze gevaarlijke kant aan, dat men in
Duitschland al heel gauw tot de conclusie
zal komen, dat wat de een mag, ook den
ander gepermitteerd is. Men kent dat
systeem uit den oorlog ter zee, waar het
torpedeeren van neutrale schepen goedge
praat wordt met de opmerking, dat het een
gevolg is van de actie van Engelsche zijde
en waar het niet onmogelijk is, dat de
luchtoorlog binnen afzienbaren tijd een
zeer grooten omvang zal krijgen» dienen wij
er zeker op bedacht te zijn onze lucht niet
tot het slagveld van Europa te maken, al is
de beeldspraak in dit geval dan ook een
beetje kreupel.
Hoe meer vliegtuigen er van het Oosten
of van het Westen over onze grens komen,
des te meer kans is er op vergissingen bij
het loslaten van bommen en ook op het
elkaar toevallig of minder toevallig ont
moeten van escadrilles der strijdende par
tijen, die in de omstandigheid, dat zij zich
boven neutraal gebied bevinden geen be
zwaar zullen zien om elkaar te bestoken.
Om dat te voorkomen blijft uiterste
waakzaamheid en voortdurend protesteeren
geboden.
Trouwens, ook het feit, dat wij ons
althans van Duitsch standpunt bezien niet
erg druk hebben gemaakt over de schending
van ons gebied door Engelsche vliegtuigen
van gezaghebbende zijde was onzerzijds
opgemerkt, dat bij de geconstateerde vlieg
tuigen misschien wel Engelschen ge
weest waren, maar dat wij het niet zeker
wisten heeft het Duitsche Nieuwsbureau
tot een minder aangename opmerking over
de beweringen van het Hollandsche A.N.P.
verleid.
Ook tegen de dezer dagen geconstateerde
schending van ons gebied door Duitsche
vliegers is geprotesteerd en de Duitschers
hebben ontkend, dat hun vliegtuigen hierbij
waren betrokken.
De regeeringspersdienst heeft daarna zelfs
de gesignaleerde machine als een Heinkel
III beschreven en de Duitschers hebben
medegedeeld, dat een type Heinkel-drie in
hun land ten eenenmale onbekend is.
Dat hier geen Heinkel-drie, maar een
Heinkel-honderd en elf bedoeld is, schijnt
niet tot de heeren te zijn doorgedrongen,
voor zoover wij dan mogen aannemen, dat
men geen uitvluchten gemaakt heeft, welk
woord in de onderhavige kwestie nog een
zeer toevallige beteekenis heeft gekregen,
In verband met de Duitsche bemerkingen
over de schending van ons gebied door de
Engelsche vliegers kan overigens onzerzijds
aan het oude Hollandsche spreekwoord van
den pot en den ketel worden herinnerd.
Immers, het staat vast, dat een Heinkel-
honderd en elf gistermorgen op 8000 meter
hoogte over Noord-Brabant heeft gevlogen
waar het achtervolgd is door een Hollandsch
jachtvliegtuig, dat er volkomen terecht
op gevuurd heeft. De Duitscher heeft daarna
teruggeschoten en het Hollandsche vlieg
tuig door verschillende treffers beschadigd,
waarna de Duitsche piloot met zijn toeste!
over de Belgische grens is ontkomen.
Een duidelijker bewijs van grove en blijk
baar opzettelijke schending van onze neu
traliteit kan moeilijk worden gegeven en
waar er ook gister weer op klaarlichten dag
boven Utrechtsch gebied een Duitsch vlieg»
tuig is verschenen, waarvan men moeilijk
kan aannemen, dat het verdwaald zou zijn,
is het te begrijpen, dat er opnieuw in Ber
lijn en ditmaal zeer ernstig geprotes
teerd zal worden.
Een neutraal schip, dat noodgedwongen
naar de Duins vaart, rechtvaardigt in de
oogen van den tegenstander het torpedeeren
van een ander.
Eén Britsch vliegtuig boven ons land
al kunnen wij ook dat niet verhinderen
rechtvaardigt anderzijds blijkbaar de aan
wezigheid van Duitsche vliegtuigen boven
Nederland en zelfs de beschieting van hen,
die tegen de schending onzer neutraliteit
daadwerkelijk protesteeren.
Dat is de oorzaak, dat wij voortdurend
waakzaam moeten blijven en dat wij het be
wijs moeten blijven geven, dat ons afweer
geschut zelfs in den stikdonkeren nacht
zijn plicht heeft gedaan.
Wanneer er geen enkele aanleiding kan
zijn om ons van partijdigheid te verdenken,
zal men die niet voor ongeoorloofde schen
ding van ons rechtsgebied kunnen gebrui
ken.