DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
De geallieerden trachten de Duitschers bij Narvik
in te sluiten.
Op 100 K.M. ten N.O. van Oslo zou hevig
worden gevochten.
BEURS
Stand
WAT WIL ITALIË?
nis.
Maatregelen tegen ongewenschte vreemdelingen.
Een waarschuwing aan Zweden.
De algemeene- toestand.
steund 2432
in toaal3593
sal te Alk-
cijfer ver-
uitgang, het-
boven reeds
:ling is stop-
oetraden.
sngemeenten.
33159) en dat
waarvan 5431
>986 (54413)
573 zielen,
it met een
9 op een to-
127.631.77.
nadeelig sal-
eert er een
•isisfonds be-
alve het na-
iavorderingen
itgegeven een
I 55.560. Er
m 696.98.
ligen gebouw.
>n accountant
10, de inven-
It op het ge-
iris 120 af-
r op de ba-
oor 3.492.65
8.382.35; de
6 en 762.34.
dt vervolgd).
[EN.
rd.
ava, 16 April
4 uur van
G. Schut.
i G. Snoeck.
an A. Kallan-
44 jaar. Jo-
l. Blokdijk, 91
E EANK N.V.
ar,
•il 1940.
Vor.k.
pl.m. 2 u
91%
90%
82%
8%
8%
8674
86%
Sli/2
155
142
99%
38%
38%
56i/<
31t>
b3%
83
114V.
113%
383/4
23Vi6
221/3-%
59"/I6
58-%
3%
40 %6
271%,
26%
18
16'A
15%
5%e
46 %6
45-%
4%
43/4
353%
348-6
209
209
205
87
86
553/4
53
55
194%
213%
209-101
28%
28%
9%
9%
8%s
8%
171%
166i/2-8
142
91
105
105
53
871/j
3'/j
35/lS
85
III1/4
110
1031/3
102
1093/,
127
126
lb5
1'6-80
138
133
179/l6
8^/16
81/3
10V.
9%
121/4
113/4
7b
75
316/i6
*Exdividend.
•s 2%
ISTERDAM
heden niet off
1.88%,
6.55
75.50
3.71%
31.54
42.24
44,85
ALKMAARSCHE COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.30.
Losse nummers 3 cents.
A
PRIJS DER GEWONE ADVERTENT IEN
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 92 Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Directeur: C. KRAK.
Donder dog 18 April 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Het verrassende tempo der krijgsverrichtingen in Noorwegen schijnt voorbij
te zijn. De geallieerden gaan blijkbaar langzaam maar met vermijding van
alle te gevaarlijke risico's te werk en de Duitsche troepen in het binnenland
breiden wel stelselmatig het bezettingsgebied uit maar stuiten hier en daar
op krachtigen tegenstand van de Noren.
Volgens de thans ingekomen berichten zouden de Engelschen de stad Narvik
volkomen beheerschen. Zij hebben troepen geland bij Harstad ten N.W. van
Narvik en ten Zuiden daarvan bij Bodoe en zouden op die manier tl achten
de Duitsche bezetting te omsingelen.
Teneinde het den Duitschers zoo moeilijk mogelijk te maken in het groote
Noorsche gebied versterkingen per vliegtuig te zenden, is opnieuw een hevige
vliegtuigaanval van meer dan een uur op het vliegveld van Stavanger ge
daan en werd ook het vliegveld van Drontheim gebombardeerd.
De successen der geallieerden in het Noorden zijn reeds oorzaak, dat Duit
sche troepenafdeelingen naar de Zweedsche grens uitwijken, waar ook een
groep Noren geïnterneerd is.
In het Zuid-Oosten van Noorwegen, waar de Noren alleen met eigen krach
ten kunnen strijden, schijnen de Duitsche troepen het bezette gebied gelei
delijk uit te breiden.
De spoorlijn van Drontheim naar Storlien aan de Zweedsche grens, schijnt
thans geheel in Duitsche handen te zijn waardoor bevestigd wordt, dat dc
Duitschers het land in een Noordelijk en een Zuidelijk deel trachten te
scheiden. Naar uit Stockholm wordt gemeld, zou thans op 100 K.M. ten
Noord-Oosten van Oslo een groot gevecht tusschen Duitschers en Noren
worden geleverd. In het Z.O. schijnt Kongsvinger thans in Duitsche handen
en is een afdeeling Noren onder bevel van een generaal over de Zweedsche
grens getrokken en daar geïnterneerd.
De Noren hebben intusschen ski-troepen gevormd, die naar het Finsche
voorbeeld Duitsche troepenafdeelingen groote verliezen toebrengen.
In vele landen worden op het oogenblik maafrege'en tegen verdachte
vreemdelingen genomen. Wat er in Noorwp<"m gebeurd is, heeft overal de
overtuiging geschonken, dat men in dit opzicht niet voorzichtig genoeg kan
zijn.
De Britsche minister van de Economische Oorlogsvoering. Cross, heeft
m kenden een rede o-''en waarin hij de wsr-"1'heeft ge»:*, dat
Duitschland binnen een maand Zweden kan binnenvallen om zich van
het Zweedsche ijzererts meester tc maken.
DB. GÖBBELS SPRAK IN HET
SPORTPALEIS.
De Duitsche rijksminister dr. Göbbels
heeft gisteravond in het Sportpaleis te' Ber
lijn de hulpactie ten behoeve van het
Duitsche Roode Kruis geopend met een toe
spraak, waarin hij o.m. zeide: Het werk
van de winterhulp heeft in het seizoen
19391940 602.530.000 r.m. opgebracht tegen
566 millioen in 1938. In het geheel is voor
het werk van de winterhulp tot nu toe meer
dan 3 milliard r.m. opgebracht. Het grootste
deel van het geld zal besteed worden voor
de buitengewoon belangrijke taak van de
verpleging van het volk, alleen voor „Moe
der en kind" 311,2 millioen.
De organisatie van het werk van de win
terhulp zal van vandaag af, aldus minister
Göbbels, het door den führer bevolen hulp
werk voor het Duitsche Roode Kruis ter
hand nemen. Het nationaal-socialistische
Duitschland beschouwt de zorg voor zijn
gewonde en zieke soldaten als een eere
plicht, welke een ieder vrijwillig op zich
neemt en waartoe hij ook niet wenscht te
worden gedwongen.
Het resultaat van de inzameling van me
taal als verjaarsgeschenk voor Hitier zal
voor den duur van den oorlog toereikend
zijn. Aldus bestaat een samenwerking tus
schen de mannen aan het front en de be
woners in het binnenland. Dr. Göbbelse be
sloot zijn toespraak met de woorden: In het
geloof aan den führer zal het vaderland
werken en het front strijden. Aan het einde
staat de Duitsche overwinning.
AMERIKA EN DE BRITSCHE
BLOKKADE.
De onderhandelingen tusschen de Ver.
Staten en de geallieerden over de blokkade
zijn thans vrijwel geëindigd. In welinge
lichte Amerikaansche kringen verklaart
men, dat, van Amerikaansch standpunt be
zien, niet veel bereikt is. De geallieerden,"
aldus zegt men, blijven vasthouden aan hun
recht tot onderzoek van de Amerikaansche
post en zij weigeren toe te staan, dat zekere
Duitsche producten, die niet van elders
verkregen kunnen worden, worden doorge
laten. Engeland zal echter wijziging bren
gen in het bestaande verbod van aankoop
van kleine hoeveelheden Amerikaansch
fruit en tabak. Bovendien, zoo zegt men in
deze kringen, zullen de geallieerden voort
aan geen mededeelingen over verbod van
aankoop in de Ver. Staten doen zonder met
Amerika overleg te plegen.
REDEVOERING VAN EDEN.
Eden heeft in Londen een redevoering
uitgesproken, waarin hij zeide, dat het een
vergissing is te denken, dat Hitier een of
ander fantastisch nachtmerriewezen is. Hij
is geen natuurverschijnsel, maar de recht-
streeksche uitdrukking van een groot deel
van de Duitsche natie. Het "Coél van de
agressieve Duitsche oorlogen is Duitschland
tot verreweg de machigste natie ter we
reld te maken en door een meedoogenloos
gebruik van die macht Europa te dwingen
zich te onderwerpen aan de Duitsche
heerschappij en de wereld er toe te bren
gen te wijken voor het nationaal socia
listische gezag.
Zie verder Buitenland pag. 4, 2e blad.
(Laaf Zweden op zich
zelf passen).
De minister van economische
oorlogvoering, Cross, heeft gister
avond te Sheffield een rede gehou
den, waarin hij o.a. heeft gezegd:
Wij hebben geen reden om aan te
nemen, dat Italië anders dan als
een neutraal land wenscht behan
deld te worden en wanneer dit zoo
is, dan moet dit" land Italië ver
zoeken zich ook als zoodanig te ge
dragen. In den laatsten tijd even
wel heeft de Italiaansche pers een
toon tegen dit land aangeslagen,
welke alleen vjjandig genoemd kan
worden en dit doet ons nadenken
over de. houding van Italië jegens
ons. Wij hebben geen ruzie met
Italië en we wenschen vrienden te
zijn, doch wij zijn een volk, dat
duidelijk spreekt en we zouden
graag willen weten, wat we van
Italië moeten denken.
Cross zeide verder te veronder
stellen, dat Duitschland binnen een
maand Zweden aan zal vallen. In
het Westen staat Hitier voor een
stalen wal en het is niet waar
schijnlijk, dat hij zich hiertegen zal
werpen. Het is waarschijnlijker
dat hij de zwakke neutralen op zal
slokken om zich meester te maken
van hun voorraden en met het doel
de Britsche scheepvaart aan te
vallen. Hij heeft het meest te vree
zen van de latente kracht van de
hulpbronnen van het Britsche
imperium. Duitschland kan alleen
ijzererts krijgen uit Zweden en het
kan niet over het hoofd zien, dat de
Britsche troepen in Narvik zijn. en
er zullen blijven. Het is daarom zeer
goed mogelijk, dat Duitschland
Zweden aan zal vallen om zelf de
ijzermijnen te bezitten.
„Ik zou zeggen, laat Zweden
zorgen, dat het niet bij verrassing
wordt genomen. Wij sympathisee-
ren met het Zweedsche standpunt
en we zijn bereid te helpen, wan
neer het wordt aangevallen, doch
we motten het vragen alles te doen
wat in haar vermogen is om zich
zelf te' helpen. We verwachten,' dat
het op gevaar zal letten en alles zal
doen om het hoofd te bieden aan
een aanval".
Bij Harstad op het eiland Hinnöy, zestig kilometer ten Noorden van Narvik,
hebben de Britten marine-troepen aan wal gezet.
In de zóne van Narvik hebben de Duitschers volgens het D.N.B. de ertsspoor
lijn tot aan de Zweedsche grens bezet en hebben zij het station Bjomfjelle ingeno
men.
Het kaartje geeft de Vestfjord piet de eilandenreeksen Lofoten groepen en
Vesleralen weer, waarvan men kan aannemen dat deze thans onder Britsche con
trole st aam-
Een verstandig zakenman begint geen
groote onderneming voor hij de voordeelen
en de nadeelen daarvan tegen elkaar heeft
afgewogen en tot de conclusie is gekomen,
dat hij er beter van zal worden.
En toen de heeren in Berlijn in alle stilte
tot den overval van Denemarken en Noor
wegen besloten al zegt men dan ook dat
de heer Hitier dit avontuur tegen den zin
zijner militaire adviseurs heeft doorgedre
ven is er natuurlijk een begrooting op
gemaakt waarbij men ernstig rekening met
diverse risico's zou moeten houden.
Eén van die risico's was, dat de Denen
zich tegen den overval zouden verzetten,
maar wat dit betreft is weldra gebleken,
dat men goed had geraden.
Een andere mogelijke tegenslag was, dat
de Noren niet van de Duitsche „bescher
ming" gediend zouden zijn en dat was een
ernstiger kwestie, niet alleen omdat het
Noorsche leger sterker is dan het Deensche,
maar vooral omdat Noorwegen zooveel
grooter en ontoegankelijker is, waardoor
een bezetting tegen den wil der bevolking
op ernstige moeilijkheden bij den aanvoer
van versterkingstroepen, wapens en muni
tie zou stuiten.
Men mag aannemen, dat dit nadeelige
risico in Berlijn van alle kanten bekeken en
besproken is en dat men vrij algemeen ver
wacht heeft dat de Noren te verrast zouden
zijn en te snel voor een voldongen feit zou
den staan, om zich lang te verzetten.
Hoezeer men dat verzet vreesde niet
omdat men het niet zou kunnen breken,
maar omdat het de expeditie zooveel moei
lijker en gevaarlijker zou maken is wel
gebleken uit de vele vergeefsche pogingen
welk de Duitsche gezant in Noorwegen in
het werk gesteld heeft om den koning en
de regeering van het vriendschappelijk ka
rakter der Duitsche „bescherming" te over
tuigen. En hoe teleurgesteld men geweest
is toen de Noren in de hoop op spoedige
samenwerking met de geallieerden tot
verzet besloten, kan zeker blijken uit het
feit dat Duitsche vliegers den koning, in
wien men het middelpunt van dit verzet
zag, door het bombardeeren van zijn ver
blijfplaatsen herhaaldelijk persoonlijk heb
ben willen treffen.
De regeering-Quisling en alles wat daar
op lijkt en de geringe invloed van de nat.-
socialistisch gezinde Noren, het zijn alle
teleurstellingen geweest, welke men reeds
aan Quisling zelf heeft gewroken door hem
zonder meer uit het regeeringsscheepje te
laten verdwijnen.
Maar daartegenover staat dan het niet te
onderschatten resultaat, dat het groote
avontuur tot dusver door het snelle en ver
rassende optreden der Duitschers in zoo
verre een succes is, dat de voornaamste
kustplaatsen in bezit werden genomen en
de landingstroepen er in geslaagd zijn een
belangrijk deel van Noorwegen te bezet
ten.
Hoe lang dat zal duren en of men er in
zal slagen aan de fjordkust 'zulke machtige
versterkingen te maken, dat zij vrijwel on
neembaar zijn, is niet te voorspellen.
Het is uit den langen tijd welke er reeds
verstreken is alvorens de Engelschen hier
en daar troepen konden landen, voldoende
gebleken, dat het heroveren dezer militaire
steunpunten bijzonder moeilijk is en elke
dag welke verstrijkt zonder dat de Duit
schers daaruit zijn verdreven, wordt door
de bezettingen natuurlijk gebruikt om zich
zoo krachtig mogelijk te installeeren.
Tegenover de snelle en directe militaire
actie van Duitschland staat de veel langza
mer reactie der geallieerden, waarbij vaak
niet allereerst de militairen maar de econo
men de leiding hebben.
In Engeland begrijpt men heel goed hoe
Duitschland door de bezetting van de Noor
sche kust in militair opzicht een grooten
stap- vooruit gegaan is, daar thans de vlieg
tuigen niet meer van Helgoland en van
Sylt moeten vertrekken, maar een veel kor-
teren en aan benzine goedkooperen weg
naar Scapa Flow en de geheele Britsche
Oostkust kunnen vinden.
Engeland is daardoor veel trefbaarder
geworden en het is daarom in het welbegre
pen belang der Engelsche zelf om zoo spoe
dig mogelijk, met behulp van de Noren, te
trachten de militaire steunpunten aan de
kust in eigen handen te krijgen.
DE DUITSCHE LUCHTAANVALLEN
OP DE BRITSCHE ZEESTRIJD
KRACHTEN.
Het D.N.B. meldt: Bij de luchtaanvallen
voor de Noorsche westkust is gistermiddag
de Britsche vloot wederom een zware slag
toegebracht. Een Britsche kruiser kreeg een
voltreffer van een bom van het zwaarste
kaliber en zonk onmiddellijk. Nog twee
kruisers werden bestookt met in totaal drie
voltreffers van het zwaarste kaliber. De
bommen veroorzaakten zoo zware vernie
lingen, dat de schepen waarschijnlijk den
terugtocht over de Noordzee naar een Brit
sche haven niet meer zullen kunnen vol
brengen.
Maar Engeland haast zich niet en men
houdt daar waarschijnlijk rekening met de
omstandigheid, dat door de neutraliteit van
Zweden de Duitsche aanvoeren ten behoeve
van het expeditieleger zeer moeilijk zullen
zijn en dat men die wellicht door een uit
gebreide patrouilleering ter zee zal kunnen
verhinderen. Wanneer men de kustplaat
sen door uitputting der bezetting zonder
bloedverlies in handen kan krijgen, zal men
dat waarschijnlijk prefereeren boven het
risico van een kostbaar verlies aan men-
schen en schepen.
Het is op dit oogenblik niet te voorspel
len of Duitschland het thans verkregen
militaire voordeel zal behouden. Mochten
de Duitschers de versterkte Noorsche ha
vens weer moeten verlaten en deze door de
geallieerden bezet worden, dan staat wel
vast, dat het Noorsche avontuur meer ver
lies en gevaar dan winst en versterking ge
bracht heeft.
Er zitten nog geheel andere kanten aan
deze kwestie. Wij hebben er reeds op geve
zen, dat Duitschland door deze actie een
zeer groot deel van de Noorsche handels
vloot in de maar al te begeerig uitgestrekte
armen der geallieerden heeft gedreven en
hun zoodoende meer Noorsche tonnage be
zorgd heeft dan men tot dusver door ver
nietiging van Noorsche schepen onmogelijk
trachtte te maken.
Uit Narvik werden tot dusver de Zweed
sche ertsen naar Duitschland vervoerd en
men mag veilig aannemen, dat het thans
met die ertsverschepingen gedaan is. Noor
wegen, maar vooral Denemarken, bezaten
natuurlijke voorraden voor Duitschland on
ontbeerlijke grondstoffen en levensmidde
len. De Duitschers zullen niet nalaten er
beslag op te leggen en de Deensche eieren
en zuivelproducten zullen in Berlijn met
groote blijdschap worden ontvangen.
Maar wanneer dat alles verbruikt is en
dat zal heel spoedig zijn is het volkomen
te begrijpen, dat het Deensche vee niets
meer produceert als het geen voer krijgt.
Tot dusver kon het neutrale Denemarken
alles importeeren wat hef noodig had. Als
onderdeel van Duitschland, en thans bin
nen het mijnengebied der blokkade gele
gen, is dat afgeloopen. Het Deensche vee
zal grootendeels op de slachtplaatsen zi.in
aangewezen. Denemarken kan niets meer
naar Duitschland uitvoeren en het wordt
dus in economisch opzicht voor dat land
eerder een blok aan het been dan een zeer
bruikbare neutrale buurstaat.
Maar bovenal ondanks- alle militaire
successen zal men aan de debetzijde van
deze Duitsche actie het verlies aan prestige
moeten schrijven.
Niet dat dit prestige tot dusverre niet had
geleden. Daarvoor heeft de propaganda der
geallieerden en ook Duitschland zelf door
zijn uitgevoerde agressieplannen en tot zin
ken brengen van neutrale schepen ge
zorgd.
Maar men heeft tot dusver Rusland, dat
een volkomen vreedzamen en ongevaarli.i-
ken buurstaat als Finland te lijf ging, toch
altijd nog met andere oogen bekeken.
Thans zijn Noorwegen en Zweden met
hun sympathieke volkeren wien men
niets kan verwijten, zonder meer, uit
zuiver egoïsme, onder den voet geloopen,
ondanks alle plechtig gegeven verzekerin
gen dat dit niet zou gebeuren.
Dat heeft overal en niet het minst in
Amerika den indruk versterkt, dat op
de Duitsche beloften in geen enkel opzicht
is te vertrouwen en elke kleine staat ge
vaar loopt vandaag of morgen, zooals Chur
chill he noemt, te worden „verslonden".
Dat heeft in Amerika de Duitsche belan
gen zeer ernstig geschaad en heeft de Ver.
Staten meer dan ooit voor de vraag gesteld
of het niet tijd wordt, dat men zich daar
met de Eurpeesche kwestie gaat bemoeien.
Wanneer dat het geval is, valt de vraag
of deze actie den Duitschers winst of verlies
gebracht heeft, niet moeilijk te beantwoor
den.