DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
142e Jaargang
Bekendmaking van den Opperbevelhebber.
Het volle kracht aan den wederopbouw
van het land.
Uitgifte van zilverbons.
Geen gevaar voor geld-
schaarschte.
Auto- en motorverkeer
verboden,
Bevolking hervatte den
dagelijkschen arbeid.
ORDER VAN HET
OPPERBEVEL.
PROCLAMATIE.
ALKMA
Oeze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENT IENs
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Ho. 114
Directeurs C. KRAK.
Donderdag 16 Mei 1940
Hoofdredacteur; Tj. N. ADEMA,
De opperbevelhebber van Land- en Zeemacht maakt bekend:
De opperbevelhebber van Land- en Zeemacht hecht er aan, als hoogste
vertegenwoordiger van het Nederlandsche regeeringsgezag, aan de Neder-
landsche bevolking dank te brengen voor de treffende wijze, waarop zij in
de dagen, voorafgegaan aan en gedurende den oorlog onze troepen heeft
ontvangen en geschraagd. Samen hebben leger en bevolking, zoolang het
mogelijk was, alles gedaan, wat voor de vrijheid van het land kon worden
gedaan.
Thans, in de nieuwe omstandigheden, is het noodzakelijk, dat ieder, in
eigen beroep, werkkring of bedrijf, rustig en ernstig zijn leven voortzet.
Allen, op welke plaats zij hun arbeid ook vinden, moeten er, ongeacht ver
schil in geloof of overtuiging, toe bijdragen, het maatschappelijk leven in
gang te houden.
Ook nu mag ons volk niet bij de pakken neerzitten. Het moet toonen, dat
het niet alleen den strijd moedig onder de oogen heeft gezien, doch dat het
zich eveneens met volle kracht kan zetten aan den wederopbouw van het
geen door den oorlog is verloren gegaan en vernietigd. Onderling vereenigd,
de gewijzigde omstandigheden dragend, zal het volk dit werk van herstel
met energie verrichten.
Opnieuw moeten allen toonen Nederlanders te zijn in den waren zin van
het woord, gedachtig aan de oud-vaderlandsche spreuk: „Ik worstel en kom
boven."
Zoo spoedig dat mogelijk is, zullen nadere richtlijnen voor het maat
schappelijk leven worden gegeven.
In afwachting daarvan beveel ik, dat elke vijandelijke handeling tegen
het Duitsche Leger, zijn personeel, zijn materieel en zijn inrichtingen, v e r-
boden is en dat rust en orde onvoorwaardelijk moe
ten worden gehandhaafd.
De Duitsche Commandant heeft medegedeeld, dat handelingen
hiermede in strijd, naar de Duitsche wetten
streng zullen worden gestraft.
Coupures van één en
2'/j gulden.
Het Departement van Finan
ciën maakt bekend, dat zilver-
bóns in omloop zullen worden ge-
bracht van 1 en 2.50. Deze
bons zijn wettig betaalmiddel tot
elk bedrag en zijn van het reeds
bekende type.
De zilveren guldens, halve gul
dens en rijksdaalders blijven
naast de zilverbons in circulatie.
In de behoefte aan pasmunt
wordt voorzien.
Klokken één uur en 40
minuten vooruit.
Het A. N. P. deelde gisteren of
ficieel mede:
Op bevel van het oppercommando
der Duitsche bezetting wordt voor
onmiddellijke inwerkingtreding tot
nader order gelast, dat in geheel
Nederland voor het volk dezelfde
verduisteringsmaatregelen gelden
als reeds van kracht waren. Tenein
de de gevolgen zoo gering mogelijk
te doen zijn, zal hedennacht om 24 u.
in Nederland dezelfde tijd (zomer
tijd) worden ingevoerd als in
Duitschland. Om 24 uur- wordt de
klok zoo verzet, dat zij 1 uur en 40
minuten aanwijst.
Dit besluit heeft tevens het gun
stige economische gevolg dat bijna
2 uur daglicht des morgens en des
avonds gewonnen wordt.
KUST- EN VAARTUIGENVERLICH-
TINGEN WORDEN GEDOOFD.
De Opperbevelhebber bepaalt, dat alle
kust-, haven- en vaartuigenverlichtingen
zal worden gedoofd. Voor lichtboeien zal dit
tot nader order niet plaats vinden.
Waarschuwing tegen geld-
hamsteren.
Op last van de Duitsche militaire overheid
maakte de burgemeester van 's-Gravenhage
gisteren het volgende bekend:
„Er is geenerlei gevaar voor geld-
schaarschte. De banken zullen ver
moedelijk op Donderdag 16 Mei en
volgende dagen gewoon geopend
zijn.
Het publiek 'wordt aangeraden
zich te onthouden van het opvragen
van meer geld dan noodig is. Tegen
hamsteren van geld zal streng wor
den opgetreden. De Kassenkredit-
scheine moeten volgens bevel der
Duitsche overheid in betaling wor
den genomen tegen den koers van
1.50 mark voor één gulden. De
meest stellige verzekering is van de
zijde der Duitsche militaire over
heid gegeven, dat aan inbeslag
neming van particuliere gelden niet
wordt gedacht. Het is de bedoeling
■van de Duitsche militaire overheid
°m het economische leven zooveel
mogelijk zijn normalen gang te laten
gaan. Een ieder werke daartoe
mede!"
Behalve voor beroep
en bedrijf.
De opperbevelhebber van land
en zeemacht beveelt, dat alle ver
keer met burgerauto's en motor
rijwielen, anders dan voor beroep
of bedrijf van dit oogenblik af
verboden is.
VIJANDELIJKHEDEN MOESTEN DIRECT
GESTAAKT WORDEN.
Mededeeiing van den O.L.Z.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht heeft gisteren het Departement van
Binnenlandsche Zaken verzocht de tus-
schenkomst van de burgemeesters in te. roe
pen ten- einde zooveel mogelijk de aandacht
van de militaire commandanten ter plaatse,
waar nog strijd wordt geleverd, te vestigen
op zijn proclamatie, waarin wordt bevolen,
om de vijandelijkheden onmiddellijk te
staken.
DE TELEFOONVERBINDING MET
ROTTERDAM NOG NIET HERSTELD.
Medegedeeld wordt, dat het telefoon
verkeer met Rotterdam nog niet hersteld
is.
VOORRANG VOOR MILITAIR
VERKEER.
Aan het Duitsche en Nederlandsche
Militaire verkeer moet onder alle omstan
digheden voorrang verleend worden.
WAARSCHUWING AAN BRUSSEL.
BERLIJN, 15 Mei. Het opperbevel
der Duitsche weermacht deelde gister
mede:
De Belgische regeering heeft op 10 Mei
door haar minister van Buitenlandsche
Zaken te Brussel en tevens door bemid
deling van de Vereenigde Staten, die haar
belangen in Berlijn waarnemen, ver
klaard, dat Brusel een open stad is, dat
zich geen troepen in Brussel bevinden en
ook geen troepen door de stad vervoerd
worden.
Deze verklaring-der Belgische regeering
is niet in overeenstemming met de feiten.
De Duitsche luchtverkenning heeft gedu
rende de laatste dagen onomstootelijk het
doortrekken van militaire colonnes van
allerlei aard door Brussel en militaire
transporten door dit spoorwegknooppunt
geconstateerd.
Het Duitsche opperbevel der weermacht
kan daarom Brussel niet langer als onver
dedigde stad erkennen. Indien de Belgi
sche regeering het met het sparen der stad
Brussel voor de verschrikking van den
oorlog werkelijk ernstig meent, moeten
onverwijld alle militaire transporten en
marschbewegingen door de stad gestaakt
worden en versterkingswerken uitblijven.
De aanvallen der Duitsche luchtmacht zijn
in overeenstemming met de verklaring
der rijksregeering uitsluitend op militaire
doelwitten gericht. Indien van thans af
aan nog militaire doelwitten te Brussel
geconstateerd zouden worden, dan zullen
zij door de Duitsche luchtmacht aangeval
len worden. Alle gevolgen, die daaruit
\oor de stad Brussel voortvloeien, komen
ten laste van hen, die in strijd met de
verklaring der Belgische regeering hun
stad voor militaire doeleinden misbrui
ken. (D. N. B.)
's-G ravenhage, 15 Mei. - De
Opperbevelhebber van Land- en
Zeemacht maant de bevolking aan,
zich zooveel mogelijk aan haar ge
wonen dagelijkschen arbeid te be
geven.
De bevolking onthoude zich van alle uitin
gen van nieuwsgierigheid ten aanzien van
de verrichtingen van de Duitsche trcepen.
De Opperbevelhebber van Land- en Zee
macht beveelt daarom allen prganen der
Rijks- en gemeente-politie alle maatregelen
te nemen, ppdat aan liet hiervcren vermelde
gevolg worde gegeven en er in het bijzonder
op toe te zien: ten eerste dat het publiek
niet samengroept bij Duitsche troepenop
stelling en dergelijke; ten tweede dat op de
verkeerswegen niet meer publiek vertoeft
dan voor normaal verkeer noodzakelijk is.
De opperbevelhebber heeft de
volgende order uitgegeven:
I. De geheele Nederlandsche weermacht
moet als krijgsgevangene worden beschouwd.
De officieren behouden hun wapens.
II. Troepenonderdeelèn van het leger
moeten gelegerd blijven ter plaatse, waar
zij zich thans bevinden. De troepen kunnen
b u i t e n de diensturen vrijheid van be
weging ontvangen i n de kantonnementen,
tenzij een Duitsch commando ter plaatse
anders bepaalt. Vrijstellng van appèls en
avondpermissie mag niet worden ver
leend.
III. Een lijst van alle troepenonderdeelen
tot en met bataljons, afdeelingen en zelf
standige kleinere onderdeelen en hun ver
blijfplaatsen moet onverwijld bij den naast
hoogéren commandaht worden ingeleverd.
Op deze lijst moet de sterkte worden ver
meld en gesplitst in:
a. Opperofficieren.
b. Hoofdofficieren.
c. Subalterne officieren.
d. Onderofficieren.
e. Korporaals en manschappen.
f. Paarden.
IV.-Op een tweede lijst moet voor elk der
zoo juist genoemde onderdeelen worden ver
meld de aantallen voertuigen en wapens, de
laatste gesplitst in de verschillende soorten
(geweren, lichte mitrailleurs, zware mitraif-
leurs, mortieren, pantserwagens, kanonnen
6 veld, enz.) Van elk der wapensoorten moe
ten afzonderlijk worden opgegeven de aan
tallen beschadigde en onbeschadigde wapens.
Op deze lijst moet bovendien voor elk der
wapens een opgave van de daarbij aan
wezige munitie worden vermeld.
V. Iedere vernieling of beschadiging van
wapens, munitie of overig materieel is uit
drukkelijk verboden.
De troepencomman-danten worden hier
voor persoonlijk verantwoordelijk gesteld.
Aan alle troepencommandanten.
„REICHSKREDITKASSENSCHEINE"
WETTIGE^BETAALMIDDELEN.
's-GRAVENHAGE, 15 Mei. Het depar
tement van financiën maakt in opdracht
van den commandant van het Duitsche be
zettingsleger bekend, dat de door de Duit
sche autoriteiten in betaling gegeven
„Reichskreditkassenscheine" wettig betaal
middel zijn. De koers van omrekening be
draagt R.M. 1.50 één gulden.
De Duitsche Rijksbankbiljetten dienen te
gen denzelfden koers in betaling te worden
genomen.
Het giroverkeer, mede door middel van
bankchèques, dient zooveel mogelijk nor
maal te worden uitgevoerd. Het z.g. ban-
kenmoratorium blijft evenwel, ter voorkó
ming van ongemotiveerde opvraging van
gelden, voorshands van kracht.
VUURWAPENEN INLEVEREN.
Op bevel van den opperbevelhebber van
land- en zeemacht moeten alle -Jhurwapenen
met munitie door de burgerlijke bevolking
onmiddellijk worden afgeleverd bij den bur
gemeester, die Voor de bewaring zorgdraagt,
zoodanig, dat deze wapenen en munitie
t. z. t. aan de eigenaren kunnen worden te
ruggegeven.
TWAALF FRANSCHE STEUNPUNTEN
GENOMEN.
Het D. N. B. meldt uit Berlijn:
Het is de Duitschen infanteristen gelukt,
in het voorterrein van de Maginot-linie
twaalf sterke Fransche steunpunten na een
harden strijd te veroveren en daarbij 92
Marokkanen gevangen te nemen.
TAPVERBOD VAN BIER GELDT NIET
VOOR DUITSCHE SOLDATEN.
De Opperbevelhebber beveelt dat het
tapverbod niet geldig is voor bier voor of
ficieren en soldaten der Duitsche weermacht.
Deze uitzondering geldt niet voor Duitsche
burgers.
Het is mij een behoefte, de Alkmaarsche ingezetenen mijn bijzondere
erkentelijkheid te betuigen voor de wijze, waarop zij ertoe hebben mede
gewerkt de evacuatie van de duizenden Amersfoortsche burgers vlot te doen
verloopen. Het is mij herhaaldelijk gebleken, dat de Amersfoortsche bevol
king vol lof was over de wijze, waarop zij over het algemeen door Alkmaar
is ontvangen.
De evacuatiecommissie is bij de overstelpende massa arbeid die in een zoo
korte spanne tijds van haar werd gevergd, op bewonderenswaardige wijze
bijgestaan door ambtenaren en vrijwillige hulpkrachten, die daarvoor allen
lof en dank verdienen, niet alleen van de Commissie en van het gemeente
bestuur, maar ook van de talrijke door de omstandigheden getroffenen, die
door de bemiddeling der Commissie zoo spoedig zulks mogelijk was in een
Alkmaarsch tehuis hun intrek konden nemen.
Met erkentelijkheid maak ik ook gewag van de op zoo ruime schaal onder
vonden welwillendheid van degenen, die de geëvacueerden in hun tijdelijke
verblijven van het noodige hebben voorzien en waar mogelijk en noodig hun
goede zorgen aan hen hebben gewijd. Ik denk hierbij ook in het bijzonder
aan den medischen dienst en den dienst, voor de eerste hulp bij ongelukken.
Ik kwijt mij van de aangename taak, aan de velen, die de Amersfoort
sche bevolking door hun toegewijden arbeid of door een gul en vastvrij ont
haal en goede verzorging in de nooden van het oogenblik den zoo gewensch-
ten steun hebben verleend, hartgrondig dank te betuigen.
Thans wek ik de bevolking op, zich te voegen naar de omstandigheden, die
ons een nieuw bewind hebben gebracht. Ieder gedrage zich kalm en waardig
en onthoude zich van alles, wat aan de bezettende macht moeilijkheden zou
kunnen veroorzaken.
Men toone, zich onder alle omstandigheden bewust te zijn van zijn plicht,
de goede orde en rust te beschouwen als noodzakelijke factoren voor een
regelmatige samenwerking ook binnen den kring van de Alkmaarsche ge
meenschap. Ieder vervulle zijn taak en werke ertoé mede, dat het leven zoo
spoedig mogelijk weer zijn gewone aanzien krijgt.
Het bestuur van Uw stad doet wat mogelijk is om Uw belangen te blijven
behartigen.
Alkmaar, 15 Mei 1940.
De Burgemeester van Alkmaar-,
F. H. VAN KINSCHOT.
DE OVERGAVE VAN DE VESTING
HOLLAND.
Hét opperbevel van de Duitsche weer
macht heeft gister medegedeeld, dat de ves
ting Holland zich had overgegeven, daar de
strijd tegen de overmachtige aanvallen van
de Duitsche troepen, te land en in de lucht
geen hoop meer liet.
Uit België wordt uit het hoofdkwartier
van den Führer gemeld:
Onze divisies, welke den terugtrekkenden
vijand op den voet volgen, hebben de Dyle-
stelling bereikt. Tusschen Namen en Givet is
de overgang over de Maas in een breed front
geforceerd. Tegenaanvallen, welke de Fran-
schen -op den Westelijken oever met behulp
van pantserwagens ondernamen, zijn afge
slagen. Afdeelingen Duitsche gevechtsvlieg
tuigen en bommenwerpers hebben in dezen
strijd ingegrepen en een groot aantal pant
serwagens vernield.
Bij het overtrekken van de Maas
in de omgeving van Sedan .is in
nauwe samenw erking met de lucht
macht de beschermingswal van
Frankrijk, de Maginot-linie, in zijn
verlenging naar het Noordwesten
doorbroken. Ook hier zijn de Fran
sche tegenaanvallen met zware ver
liezen afgeslagen.
De strijd in de lucht.
De totale verliezen van den tegenstan
der bedroegen op 14 Mei meer dan 200
vliegtuigen. Hiervan werden door den
strijd in de lucht ongeveer 170 neerge
haald, terwijl de luchtdoelartillerie 17,
omlaag schoot. De rest werd op den grond
vernield. 35 eigen vliegtuigen worden
vermist.
Voor de Hollandsche kust.
De gewapende verkenning voor de Neder
landsche kust heeft, naar het D.N.B. meldt,
tot groote successen geleid. Zooals reeds in
speciale berichten werd gemeld, werden
twee kruisers en een torpedojager door bom-
mentreffers vernield, een andere kruiser
werd door een bom zwaar beschadigd, een
koopvaardijschip van 29.000 ton en vier
transportschepen werden vernield.
GEÏNTERNEERDEN IN VRIJHEID.
's-GRAVENHAGE, 15 Mei. De opperbe
velhebber van land- en zeemacht beveelt,
dat alle personen, wier inbewaringstelling
onder den Staat van Beleg door het militair
gezag werd gelast, onmiddellijk uit deze in
bewaringstelling moeten worden ontslagen.
DUITSCHE BLADEN OVER DE
BEZETTING VAN HOLLAND.
De Duitsche bladen noemen de bezetting
van Nederland een groot strategisch succes
voor Duitschland omdat de bedreiging van
Engeland thans vier maal zoo groot wordt.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft,
dat Nederland het offer van den Engelschen
oorlog is geworden. In België en Frankrijk
stooten de Duitsche legers met succes door.
De „Berliner Börsen Zeitung" schrijft, dat
vijf dagen, nadat Duitschland het zwaard
had getrokken, Nederland zijn tegenstand
heeft opgegeven. De Duitsche opmarsch kon
niet worden opgehouden door pantserwer-
Ken, kanalen en inundaties.
De provincie Zeeland, waar blijkbaar het
Opperbevel geen macht meer heeft, is als
DE INTOCHT DER DUITSCHERS IN
AMSTERDAM.
Uit de richting Utrecht komende gemo
toriseerde Duitsche eenheden zijn gisterna
middag in Amsterdam aangekomen, wagr zij
de groote belangstelling der bevolking trof
fen. Het trof de menschen, die er naar ke
ken, dat manschappen en materiaal zoo ge
camoufleerd waren, dat zij in het veld zoo
weinig mogelijk zichtbaar zijn.
Alle manschappen zagen er gezond en
frisch uit en waren goed gekleed.
In de binnenstad hielden zich ook eenige
tijd Duitsche troepen op. Na eenigen tijd
verlieten deze troepen in volkomen orde het
plein.
Te Den Haag zijn reeds vroeg in den
ochtend Duitsche troepen verschenen en re
den gemotorisèerde troepen het Lange
Voorhout op.
De Duitsche gezant, graaf Von Zech zu
Burckersroda, die in hotel der Indes ver
blijf houdt begaf zich naar den bevelvoeren
den commandant en beiden brachten elkaar
den Duitschen groet, waarna zij wegreden
in een auto, die tien minuten later opnieuw
verscheen en waarin toen ook eenige hooge
officieren van zee- en landmacht hadden
plaats genomen.
Na een inspectie van de opgestelde troe
pen begaf het gezelschap zich naar het hotel
des Indes.
Op de grasperken van de laan verzamel
den zich op bevel van Nederlandsche offi
cieren verschillende groepen Nederlandsche
soldaten waarna de wapens werden ingele
verd.
Vroeg in den morgen had de burgerij
reeds contact met deze militairen, die ver
telden, dat zij in Tsjecho-Slowakije en in
Polen hadden gestreden en nu wellicht naar
België zouden gaan. Zij zagen er wel naar
uit, dat zij een langen tocht achter den rug
hadden, maar maakten een gezonden, indruk
en waren uiterlijk zeer goed verzorgd. Vol
gens hun mededeelingen zou een stadswijk
in Rotterdam waar men op de Duitschers
was blijven vuren, vrijwel platgeschoten
hebben.
De commandant van Rotterdam had de
stad overgegeven, maar toen men uit een
stadswijk bleef vuren waren 16 groote, mo
derne tankwagens gearriveerd en had men
de geheele wijk platgeschoten.
In Den Haag heeft men gister het normale
leven zoo spoedig mogelijk hervat. De win
kels waren normaal geopend en de gemeen
tepolitie deed haar gewone taak.
Er werd hard gewerkt aan het opruimen
van versperringen. De luchtbeschermings
dienst werd gedemobiliseerd en de gemeen
tepolitie heeft de wapens ingeleverd. Alle
openbare bedrijven functionneerden weer op
de gewone wijze.
laatste rest van het gebied nog in handen
van den vijand. Toch kan men thans reeds
zeggen, dat Nederland niet meer onder het
zwaard, doch onder het schild van Duitsch
land staat.
Thans is een gunstige positie ontstaan, op
de eerste plaats voor de luchtmacht. Nadat
door de bezetting van de kustplaatsen in het
Westen van Noorwegen de afstand tusschen
de bases van de Duitsche luchtmacht en de
strategische punten aan de kust tot de
helft was verkort, is thans door de be
zetting van de Westkust van Nederland
de vliegafstand tot de Zuidkust van En
geland verkort tot 200 a 300 K.M.
