DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
DE TOESTAND IN BELGIE.
Maginot-linie ten Z. van Maubeuge
over 100 K.M. doorbroken.
Verordeningen en bekendmakingen voor
het bezette gebied.
Waaraan de bevolking zich heeft
fe houden.
Het giro-verkeer is
geheel vrij.
Rijksmarkbiljetten geen
wettig betaalmiddel.
Kookt nu ALLE melk
GEMENGD NIEUWS,
Mechelen en Leuven in Duitsche handen.
Duitsche troepen trekken Brussel binnen.
ALKMAARSCH
COURANT.
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.—,
franco door bet gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENIIEN
Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 116
Directeur; C. KRAK.
Zaterdag 18 Mei 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Na een oproep aan de bevol
king van Nederland door den op
perbevelhebber van het Duitsche
leger, gisteren reeds gepubli
ceerd, worden de volgende ver
ordeningen vastgesteld:
Bezit van vuurwapenen.
1. Alle vuurwapens en munitie, handgra
naten, explosieve stoffen en ieder ander
oorlogstuig moeten worden afgeleverd. De
aflevering moet binnen 24 uur op het naas
te Duitsche veld- of plaatselijk commando
gebeuren, voor zooverre ter plaatse niet an
ders bepaald is. De burgemeesters worden
verantwoordelijk gesteld voor de stipte uit
voering van dit bevel. De bevelhebbers der
Duitsche troepen hebben het recht, uitzon
deringen toe te laten.
2. Wie vuurwapens, munitie, handgrana
ten, explosieve stoffen of ander oorlogstuig
bezit, in tegenstelling met deze verordening,
wordt met den dood of dwangarbeid, in ge
vallen van minder gewicht met gevangenis
straf gestraft.
3. Wie op eenigerlei wijze in het bezette
gebied tegen het Duitsche leger geweld ge
bruikt, wordt met den dcod gestraft.
De opperbevelhebber van het
Duitsche leger.
Verkoop levensmiddelen.
Bij machtiging van den opperbevelhebber
van het Duitsche leger bepalen wij, in het
belang van de geordende en rechtvaardige
verdeeling van levensmiddelen over het be
zette gebied, als volgt:
1. Levensmiddelen en gebruiksartikelen
mogen slechts in eene, met het normale
gebruik gelijkstaande hoeveelheid, ver
kocht of betrokken worden.
2. Hamsteren (d.i. ongewoon hooge inkoo-
pen of bovenmatige bevoorrading) is
verboden.
3. De Duitsche soldaten en rijksburgers
zijn gehouden deze bepalingen in acht
te nemen. Zij mogen slechts voor hunne
eigene onmiddellijke behoefte koopen
en dit tegen contante betaling. Slechts
bij grootere bestellingen (hooger dan
R.M. 500.kan door den bevelhebber
der koopende eenheid met een leve-
ringsbewijs worden voldaan.
4. Elk vergrijp tegen deze bepalingen zal
gestraft worden.
De opperbevelhebber der Legergroep.
Prijsverhooging.
Bij machtiging van den opperbevelhebber
der Duitsche Weermacht verordenen wij als
volgt:
Par. 1. De op het oogenblik der bezetting
geldende prijzen en vergoedingen voor alle
noodzakelijke artikelen, voor den ganschen
landbouw als voor de nijverheidsvoortbreng-
selen, evenzeer voor het goederenverkeer
van eiken aard in de door het Duitsche le
ger bezette gebieden, en in het verkeer van
deze gebieden met het Duitsche Rijksgebied,
mogen niet verhoogd worden.
Verdragen, die door de beide verdragslui
tenden zijn vervuld, vallen niet onder deze
bepaling.
Par. 2. Het is verboden handelingen te
verrichten door welke rechtstreeks of niet-
rechtstreeks, de voorschriften, vastgelegd in
De opperbevelhebber van het Duitsche leger en de opperbevelhebber van
de legergroep in Nederland hebben een aantal verordeningen uitgegeven,
waaraan de bevolking der bezette gebieden van Nederland, België en
Luxemburg zich stipt moet houden.
Hamsteren en priisverhoogina Par' worden ontdoken of kunnen worden
ontdoken,
verboden. Als verhooging van prijs of vergoeding
wordt ook beschouwd elke rechtstreeksche
of niet rechtstreeksche vermindering der te
genprestatie, in het bijzonder voor wat be
treft de betalings- of leveringsvoorwaarden,
evenals de ongerechtvaardigde weigering,
waren te fabriceeren of te leveren.
Par. 3. Voorzoover, uit gerechtsvaardigden
economischen grond, of ten einde onbillijke
hardheid te vermijden, bevorderlijk is, kan
de plaatselijk-verantwoordelijke „Oberfeld-
kommandant" of het door mij aangestelde
bureel uitzonderingen toelaten of verorde
nen.
Par. 4. Wie handelt tegen de voorschriften
dezer verordening, of tegen de tot hare uit
voering uitgevaardigde voorschriften en
aanwijzingen, zal gestraft worden met geld
boeten tot 30.000 R.M. en met gevangenis
straffen tot 6 weken of met een dezer straf
fen, in zooverre niet andere wetsteksten een
hoogere strafmaat bepalen. Ook kunnen de
tegen de voorschriften in prijs verhoogde ar
tikelen in beslag genomen worden.
De opperbevelhebber der legergroep.
Invoering Duitsch strafrecht.
Bij machtiging van den opperbevelhebber
van liet Duitsche. leger bepalen wij als volgt:
Par. 1. In zooverre een handeling, die vol
gens het Duitsche recht strafbaar is, aan het
oordeel van krijgsraden of bijzondere recht
banken wordt onderworpen, geldt het Duit
sche strafrecht.
Par. 2. Het reizen uit de door de Duitsche
troepen bezette gebieden van Nederland,
België of Luxemburg kan slechts toegelaten
worden door de plaatselijk-verantwoordelij
ke Orts- of Feldkommandanten. Dieper in
grijpende landsrechterlijke beperkingen blij
ven geldig.
Par. 3. Elk verkeer van onbevoegden met
krijgs- of burgerlijke gevangenen, die zich
in de macht en onder hoede van de Duitsche
weermacht of beambten bevinden, wordt ge
straft.
Par. 4. Samenscholingen op straten of
openbare pleinen, het beleggen, houden van,
of deelnemen aan openbare vergaderingen
of optochten, het verspreiden en drukken
van vlugschriften zal gestraft worden. Uit
zonderingen hierop kunnen door den plaat-
selijk-verantwoordelijken bevelhebber wor
den toegelaten.
Par. 5. Wie het werk neerlegt, met de be
doeling hierdoor de belangen der Duitsche
bezetting te schaden, wie anderen dwingt het
werk te staken of hen bij het werken tracht
te hinderen ,zal gestraft worden.
Par. 6. Wie in dagbladen of tijdschriften
berichten openbaar maakt, die voor het
Duitsche Rijk schadelijk kunnen zijn, of
welker openbaarmaking door het militair be
stuur verboden is, wordt gestraft:
Par. 7. Wie niet-Duitsche radio-uitzen
dingen beluistert, hetzij in het openbaar het
zij gemeenschappelijk, of wie de mogelijk
heid hiertoe schept, wordt gestraft.
Uitzonderingen hierop maken de niet-
Duitsche zenders, die door het Duitsche mi
litair bestuur door openbare bekendmaking
toegelaten zijn.
Par. 8. Wie radioberichten, of welke be
richten dan ook verspreidt, welke een vijan
delijk karakter tegenover Duitschland dra
gen, wordt gestraft.
Par. 9. Deze verordening treedt met hare
afkondiging in werking.
De opperbevelhebber der legergroep.
Beperking voor chèques
blijft.
In verband met de uitvoering
„Besluit Bankenmoratorium",
welk besluit in beginsel ook van
toepassing is op den Postchèque-
en Girodienst, deelt de directeur
van dien dienst in overleg met
het departement van financiën
het volgende mede:
1. Het giroverkeer is geheel
v r ij. Rekeninghouders kunnen
derhalve zonder beper
king bedragen uit het tegoed
van hun postrekeningen doen
overschrijven.
2. Rijkscomptabelen, ov^-heidsinstellin-
gen, diensten en bedrijven e. d., alsmede
de algemeene banken, kunnen ook door
middel van chèques zonder beperking
over het tegoed van de postrekening be
schikken.
3. Alle overige rekeninghouders mogen
uit het tegoed van hun postrekeningen
door middel van chèques over geen groo-
ter bedrag beschikken dan is aangegeven
in artikel 2, onder 2, van genoemd be
sluit, namelijk:
a. 3 pet. per maand van het op 10 Mei
j.l. bij den-aanvang van den dienst
aanwezige tegoed, of
b. ten hoogste 50 per week.
4. De beschikkingen, bedoeld in punt 3,
onder b, kunnen telkens met een tus-
schenruimte van een week worden uitge
voerd. Wordt in een week geen beschik
king uitgevoerd, dan mag desondanks in
een volgend wekeljjksch tijdvak het be
drag van 50 niet worden overschreden.
5. Hoewel ingevolge artikel 2, onder 3.
van het „Besluit Bankenmoratorium"
voor een aantal aldaar genoemde betalin
gen (loonen, salarissen, huren, belasting
e.d.m.) de vrije beschikking over het te
goed is gehandhaafd, kan door den Post-
chèque- en Girodienst in dezen bij de be
handeling van chèque-adviezen niet in
J beoordeeling worden getreden. Ook hier
voor blijft mitsdien bij het opnemen van
bedragen, voor zooveel de postrekeningen
betreft, de in punt 3 aangegeven beper
king gelden. Zij, die voor dergelijke beta
lingen bedragen moeten opnemen, dienen
deze te doen overschrijven op de reke
ning van hun bankinstelling. Het opne
men van contanten moet alsdan door tus-
schenkomst van deze bankinstelling plaats
vinden, waarbij de noodige bewijsstukken
moeten worden overgelegd.
Met het oog hierop is aan de bankin
stellingen de vrije beschikking per
chèque gelaten. Zie punt 2.
6. Chèques, waarvan de adviezen bij het
in werking treden van het „Besluit Ban
kenmoratorium" reeds ten girokantore
waren geboekt en thans op de kantoren
der posterijen aanwezig zijn, kunnen door
deze kantoren normaal worden uitbetaald.
7. Op het Centrale Giro-kantoor te
's-Gravenhage kan geen uitbetaling van
chèques worden verkregen.
Voor de post- en belastingkantoren wordt
medegedeeld, dat naast de Nederlandsche
teekenmunt, zilverbons en bankpapier,
Duitsche Reichskreditscheine wettig betaal
middel zijn, waarbij 1J4 Reichsmark gelijk
is aan 1.
De Duitsche Rijksmarkbiljetten zijn geen
wettig betaalmiddel en niemand behoeft de
ze in ontvangst te nemen. Post- en belas
tingkantoren nemen ze niet meer in betaling
aan.
Rotterdam na het bombardement.
De correspondent van de Telg. in Den
Haag heeft medegedeeld dat het aantal
slachtoffers in Rotterdam gelukkig veel
minder is dan de in omloop zijnde geruchten
deden vreezen.
Het aantal dooden onder de burgerbevol
king bedraagt hoogstens 300, dat der ge
wonden voor zoover in ziekenhuizen te
Rotterdam en omliggende plaatsen ver
pleegd 365.
Het aantal menschen, dat Rotterdam op
eigen gelegenheid heeft verlaten of na het
bombardement is weggevoerd, bedraagt,
volgens dit bericht, ongeveer 6000.
Ook de gesteriliseerde en
gepasteuriseerde.
Het rijksbureau voor de voedsel
voorziening in oorlogstijd deelt in
aansluiting aan de gegeven waar
schuwing omtrent het koken van
melk nog mede, dat nader de
noodzaak is gebleken om ook alle
z.g. gepasteuriseerde en gesterili
seerde melk in flesschen voor het
gebruik te koken.
De aanwijzing luidt dus thans,
dat teneinde gevaar voor typhus te
voorkomen alle melk, zoowel
flesschenmelk als losse melk voor
het gebruik dien te worden gekookt.
Tholen heeft gecapituleerd.
Uit het hoofdkwartier van den Führer
werd gister door het D.N.B. gemeld: Het
opperbevel van het Duitsche leger deelt
mede:
In den strijd tusschen Antwerpen en Na
men werd de Dyle-stelling ten Zuiden van
Wavre doorstooten en het Noordoost-front
van de vesting Namen genomen.
Ten Zuiden van Maubeuge tot Carignan
ten Zuidoosten van Sedan, is de Maginot-
linie over een breedte van 100 K.M. door
broken. Fransche pantserafdeelingen, welke
ten Westen van Dinant tegen onze pantser
afdeelingen oprukten, zijn verslagen.
Afdeeling van leger en luchtmacht achter
volgen overal den naar^het Westen terug-
trekkenden vijand.
In den strijd ten Zuidoosten van Sedan
werden 12.000 krijgsgevangenen gemaakt,
waaronder twee generaals. Bovendien werd
veel geschut buitgemaakt.
Op den Zuidelijken vleugel hebben sterke
eigen krachten vijandelijke aanvallen, be
doeld om den stoot van het Duitsche leger
te verkleinen, afgeslagen en in een tegen
aanval wisten de Duitsche troepen hier ter
rein te winnen.
Aan het front van de Saar werd de ver
kenning tegen de Maginot-linie voortgezet.
Zooals reeds door speciale berichten is
medegedeeld, heeft het verdragend geschut
van de Franschen gisteren zonder militaire
redenen de open stad Rastatt beschoten. De
Duitsche zware artillerie heeft daarna als
vergelding de stad Hagenau onder vuur ge
nomen.
In Nederland worden de eilanden
van de provincie Zeeland veroverd.
Gisteren heeft het eiland Tholen
zich overgegeven.
Het voornaamste doelwit voor de lucht
macht vormden op 16 Mei de achterwaart-
sche verbindingen van den vijand in Frank
rijk en België. Talrijke spoorwegen en
straatwegen zijn vernield. Troepentranspor
ten werden vernietigd, troepenconcentraties
en marcheerer.de afdeelingen werden uiteen
geslagen.
Door aanvallen op vijandelijke zeestrijd
krachten en transportschepen voor de Neder
landsche en Belgische kust zijn een vijande
lijke kruiser en een kanonneerboot tot zin
ken gebracht. Een transportschip werd zoo
zwaar getroffen, dat het op het strand moest
worden gezet. Twee Fransche torpedojagers
werden beschadigd. In het midden der
Noordzee werd een onder water varende
onderzeeër door een bom getroffen, het
schip is waarschijnlijk vernield.
Voor Narvik is de luchtmacht er in ge
slaagd een slapschip en een lichten kruiser
met bommen te treffen. Een tankschip van
15.000 ton werd door bommen in brand ge
stoken.
Een vijandelijk jachtvliegtuig werd hier
in een luchtgevecht neergeschoten. Onze Al
penjagers konden in hun defensieven strijd
door aanvallen uit de lucht op vijandelijke
debarkeerende troepen en troepenconcen
traties worden ontlast. De Alpenjagers heb
ben versterking ontvangen.
De vijand heeft gisteren aan het Westelijk
front 59 vliegtuigen verloren, waarvan 30 in
luchtgevechten werden vernield en acht door
de luchtdoelartillerie werden getroffen. De
rest werd op den grond vernield.
Van de eigen luchtmacht worden vijftien
toestellen vermist.
ROTTERDAM HEEFT DEKKING
EN KLEEDING NOODIG.
De burgemeester van Rotterdam heeft
toezending van matrassen, dekens en klee
ding verzocht, aan het centraal depot voor
kleeding en dekking. Erasmiaansch gymna
sium, Wijtemaweg 25, Rotterdam (W.). Ge
meentebesturen die helpen kunnen worden
verzocht ten spoedigste de inzameling en
verzending te organiseeren.
DR. M. TER BRAAK f
In den nacht van Woensdag op Donderdag
is in zijn woning op 38-jarigen leeftijd over
leden dr. M. ter Braak, redacteur voor lite
ratuur en tooneel van „Het Vaderland". Hij
publiceerde^ enkele romans en zeer veel
essayistisch" werk.
WAAKZAAMHEID TEGEN VERSLAPPING
EN GEESTELIJKE' INZINKING.
De opperbevelhebber maakt, in overeen
stemming met den Duitschen militairen be
velhebber, bekend, dat, ter voorkoming van
verslapping en geestelijke inzinking, in rui
me mate door de Nederlandsche militaireiV
aan lichaamsbeweging moet worden gedaan.
Dit kan geschieden door het verrichten van
opruimingsdiensten en het doen van hei'stel-
werken en door het beoefenen van sport en
athletiek.
UITZONDERING OP VERBOD TOT
AFLEVEREN VAN MOTOR
BRANDSTOF.
Het verbod tot het afleveren en verbruiken
van motor-brandstof is niet van toepassing
op de te Den Haag gevestigde vreemde ge
zantschappen die voorzien zijn van een iden
titeitskaart terwijl een schriftelijke vergun
ning van den burgemeester te verkrijgen is
voor het vervoer door reinigings- en ont
smettingsdiensten.
DE MATERIEELE OORLOGSSCHADE.
De Haagsche correspondent van de „Tel."
meldt, dat beoosten de Grebbelinie is geen
noemenswaardige schade ten gevolge van
oorlogshandelingen is veroorzaakt, met uit
zondering van de vernielingen welke het
Nederlandsche leger aan bruggen ën andere
kunstwerken ten uitvoer heeft gelegd. In de
Grebbelinie in de Noordelijke helft intact
gebleven. Ook in het gebied van de water
linie is geen sihade aangericht en hetzelfde
geldt voor het Zuiden des lands met uitzon
dering van een gebied in de Peelstelling en
van een sectie in de nabijheid van Breda.
GEEN GEMEENTELIJK NOODGELD
MEER.
Het departement van binnenlandsche za
ken maakt in overleg met den Duitschen
militairen bevelhebber in Nederland aam
alle gemeentebesturen bekend, dat de mac^f"1
tiging tot uitgifte van noodgeld is ingetrok
ken.
Dr. E. Boekman - Te Amsterdam is in
den ouderdom van vijftig jaar overleden dr.
E. Boekman, wethouder van onderwijs en
kunstzaken in die stad.
j Prof. mr. W. A. Bonger overleden, -
Prof. mr. W. A. Bonger, hoogleeraar in de
criminologie en de sociologie aan de univer
siteit van Amsterdam, is aldaar in den
ouderdom van 63 jaar overleden.
Prof. dr. P. Th. L. Kan f. Te Wassenaar
is in den ouderdom van 68 jaar overleden
prof. dr. P. Th. L. Kan, oud-hoogleeraar in
de neus-, keel- en oorheelkunde aan de uni
versiteit te Leiden.
Heropening Amsterdamsche Beurs. - B.
en W. van Amsterdam brengen ter alge
meene kennis, dat met ingang van Maandag
20 Mei 1940 de Beurs van Koophandel weder
op de gewone uren zal worden gehouden.
Het opperbevel van de Duitsche weermacht maakte gister het volgende bekend:
Na de ineenstorting van de ten Zuiden van Leuven gelegen Britsch-Fransche
stelling zijn vandaag tegen den avond de Duitsche troepen Brussel binnengerukt.
Het D. N. B. meldt: Duitsche troepen zijn na zware gevechten door de Dyle-
stelling ten Noorden van Leuven heengebroken en hebben Mechelen genomen.
In een aanval op groote schaal is Leuven vandaag gevallen.
In het Noorden van Antwerpen zijn de Duitsche troepen bij hun verder opdringen
aan het Noordelijk front dichter bij de vesting geschoven.
De strijd bij Sedan.
Volgens het frontbericht van het D. N.
B. is de Dyle-stelling bij Wavre ten Z.-O.
van Brussel doorbroken, waardoor de
laatste weerstandslinie voor Brussel in
gedrukt is.
De slag in het gebied Antwerpen
Namen wordt door den stoot op Brussel
belangrijk beïnvloed.
In Frankrijk hebben de Duitsche troe
pen na overschrijding van de Maas de
Maginotlinie ten Z. van Mauh. uge tot
Carigeran Z.O.-waarts van Monlniédy op
een front van 100 km. doorbroken. De
aanvalsrichting van het door de Arden
nen opgerukte Duitsche leger verraste de
Fransche legerleiding. Ten W. van de
Maas gingen de operaties snel in een
scherpe achtervolging over. Ten Z.O. van
Sedan zijn de Duitsche troepen, ondanks
den Franschen tegenstand de Maas over
getrokken.
Aan het Saarfront waren er geen groo
te operaties. Het Duitsche luchtwapen
heeft bevel gekregen alleen militaire
doelen aan te vallen.