DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. REGELING VAN HET CIVIEL GEZAG. De rijkscommissaris ontving de secretarissen-generaal. Duitsche overheid heeft vrachtauto's noodig voor België. De gebeurtenissen der laatste dagen. Het telegraaf- en telefoon verkeer bijna geheel hersteld. Reparatie van schoenen blijft nog vrij. Groote brand te Lith. Generaal Christiansen. Brok na brok van het ge vechtsterrein wordt weggesneden. Het postverkeer uitgebreid. Grootverlofgangers niet in den steun. ALKMAARSCHB Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. iranco door bet geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. No. 126 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven Iranco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Donderdag 30 Mei 1940 Hooidredacteur; Tj. N. ADEMA. 142e Jaargang 's-G r a v e n h a g e, 29 Mei. Met ingang van heden is het hoogste gezag in civiele zaken in het bezette gebied van Nederland uitsluitend op den rijkscommissaris overgegaan. In verband hiermede werden de secretarissen-generaal der departementen heden door den rijkscommissaris rijksminister SeyssInquart in zijn ambts gebouw ontvangen. De rijkscommissaris zette hun uiteen welke opdracht hij van den Führer heeft ontvangen en verzocht hun medewerking. De secretarissen-generaal hebben met toestemming van den Nederland- schen opperbevelhebber van land- en zeemacht, generaal Winkelman, hun medewerking toegezegd. Ten behoeve van het vervoer en de verzorging in België van vluchtelingen enz. heeft de Duit sche overheid gedurende 8 a 10 dagen de beschikking noodig over een aantal vrachtauto's met een totaal laadvermogen varf 12.000 ton. Houders van vrachtauto's, met uitzondering van degenen, die in het bezit zijn van een ontheffing voor het verbruik van benzine of dieselolie, woonachtig in gemeen ten met 20.000 of meer inwoners behalve Botterdam moe ten zich melden op een door den burgemeester aan te wijzen plaats en tijd. Houders in andere gemeenten, die voor levering van hun vrachtauto in aanmer king willen komen, kunnen zich vervoe gen in de dichtstbijzijnde groote gemeente. De vrachtauto's zullen doqr de Duit sche overheid worden gekocht tegen een door Nederlandsche schatters vast te stellen bedrag met de ver plichting voor de houders om hun vrachtauto's terug te koopen tegen een door dezelfde schatters te bepalen waarde. De taxatie gechiedt op basis van de han delswaarde bij niet-geforceerden verkoop op 9 Mei 1940. De vrachtwagens moeten voorzien zijn van de bijbehoorende schotten, touwen, enz. Bovendien zal bij teruglevering een door de schatters vast te stellen vergoe- goeding worden betaald evenredig aan den tijdsditur tusschen koop en terug koop en verband houdende met de netto opbrengst die met de vrachtauto ver kregen had kunnen worden. De burgemeester van bedoelde gemeenten wijzen elk 2 schatters aan; de schatters ont vangen van de Duitsche overheid een ver goeding van 20 gulden per dag. Chauffeurs, die in aanmerking willen komen voor de besturing der vrachtauto's moeten zich melden bij de arbeidsbeurs of bij den burgemeester van de plaats hunner inwoning: zij zullen zich in België niet rn het oorlogsgebied behoeven te begeven. Zij ontvangen per dag een vergoeding van 12 R.M. vermeerderd met 50 procent voor zoover zij zich Zuidelijker dan Brussel moeten bevinden. De Duitsche overheid zorgt vood de verzekering van de chauffeurs. UITBREIDING VAN DE AMEBIKAANSCHE LUCHTVLOOT. Het Amerikaansche huis van afgevaar digden heeft in het kader van het alge- meene defensieprogram een wetsvoorstel aangenomen, waarbij 1137 millioen dollar wordt uitgetrokken voor de uitbreiding van de luchtvloot der marine. O. a. wordt voorzien in de vervaardiging van in totaal 10.000 marinevliegtuigen en in de oplei ding van 16.000 bestuurders. Evenwel moet elk geval afzonderlijk worden goed gekeurd. Het voorstel gaat thans naar den senaat. 16-jarige jongen verdronken. - Gisteren is de zestienjarige jongen M. D. Reget, wo nende in Crooswijk bij het zwemmen in den Kralingsche plas verdronken. Hij was on danks het verbod, in het zich aldaar bevin dende strandbad gaan zwemmen en op eeni- gen afstand van den oever verdween hij plotseling in de diepte. Onmiddellijk inge stelde reddingspogingen hadden geen suc ces. Toen-men den jongen had opgehaald, leek hij reeds te zijn overleden. Een resumé van het A. N. P. Vele vooraanstaanden in den lande zijn gisteren getuige geweest van de plechtig heid welke in de Ridderzaal heeft plaatsge grepen. Voor een goed overzicht over de wijzigin gen der laatste dagen geeft het A.N.P. nog het volgende resumé: „De Duitsche legermacht, die Neder land bezette, stond onder commando van generaal-luitenant Hansen. Vervol gens ging, krachtens benoeming dooi den Duitschen opperbevelhebber von Brauchitz het oppergezag in Neder land en België over op generaal von Falkenhausen. Inmiddels werd door den Führe rijksminister Seyss-Inquart aangeweze. als drager van het civiel gezag. Gisteren is bij de ambtsaanvaarding door rijksminister Seyss-Inquart dooi generaal von Falkenhausen tevens het militair gezag in Nederland overgedra gen aan den generaal der vliegers Christiansen. Hiermede is dus ook het militair bevel over Nederland en Bel gië weer gesepareerd. De competenties van civiele en mili taire instanties zijn tegelijkertijd vast gelegd; dit was reeds eerder compleet voorbereid. Voor alle civiele aangelegenheden heeft rijkscommissaris rijksminister Seyss-Inquart thans de leiding. Dat hierbij het economische zeer sterk de aandacht zal hebben, is reeds gebleken. Een staf van deskundigen is in het ge volg van den rijkscommissaris medege- komen. Reeds eerder is bekend gemaakt dat aan staatsraad Wohltat de leiding van de financieele aangelegenheden is toevertrouwd. Tot den deskundigen staf van den rijkscommissaris behooren mi nister Fischböck, staatssecretaris dr. Mühlmann, rijksbureauchef Schmidt, brigadecommandant Rauter en generaal Schumann. In de komende dagen zullen vermoe delijk nog verschillende benoemingen worden bekend gemaakt. Zeker is het echter dat de ambtelijke machine spoe dig soepel zal draaien. Een gunstige omstandigheid hierbij is dat de samen werking tusschen Duitsche en Neder landsche instanties reeds is begonnen". AFSCHEID GEZANT ASCHMANN. In een persconferentie in het gebouw van het Duitsche gezantschap heeft Z. Exc. G. Aschmann, buitengewoon gezant en gevol machtigd minister ter beschikking, die een andere bestemming gaat volgen, afscheid genomen van de Nederlandsche pers, die hij voor ,haar samenwerking dankte. De pers chef van het gezantschap, de heer W. Janke, heeft daarna de verdiensten van den heer Aschmann voor de verstandhouding tus schen het Duitsche en het Nederlandsche volk herdacht. Namens de Nederlandsche journalisten dankte mr. J. van Bolhuis voor de tactvolle wijze, waarop de heer Asch mann zijn moeilijk werk had verricht. DRIE PERSONEN TE WATER TIJDENS VERDUISTERING. Eén verdronken. In den nacht van Dinsdag ,op Woensdag, die donkerder was dan sedert de verduiste ring het geval is geweest, zijn in Den Haag drie personen te water geraakt, wat een van hen met zijn leven heeft moeten be- koopen. Omstreeks twee uur is een tot nu toe on bekend gebleven man in het water van de Bierkade geraakt en verdronken. Een voor bijgangers begaf zich gekleed te water en heeft verschillende malen naar den drenke ling gedoken, zonder hem echter te kunnen bereiken. Thans kunnen weer telegrammen naar alle bestemmingen in Nederland, met uitzondering van Zeeuwsch-Vlaanderen, worden verzonden. Tot voor kort moesten deze telegrammen, voor zoover in Noord en Midden-Nederland aangeboden en voor de Zuidelijke provincies bestemd, voor een groot deel van hun route door den post dienst worden vervoerd. Thans echter is in geheel Nederland, met uitzondering van Zeeland en het grootste deel van Limburg (Roermond,- Venlo en Weert zijn bereikbaar) en enkele plaatsen in andere provincies, het telegrafisch draad- verkeer hersteld. Het spreekt vanzelf, dat dit de snelle overkomst der telegrammen zeer ten goede komt. Ook het interlocaal telefoonver keer is thans weer in een groot deel van Nederland, zij het in vele gevallen met groote vertraging, mogelijk. In het algemeen kan worden gezegd, dat overal waar geen gevechtshandelingen heb ben plaats gevonden, het locaal- en streek- verkeer mogelijk is. Waar dit wel het ge val is geweest, is de toestand veel minder gunstig. Zoo kunnen gesprekken met het Zuidelijk deel van het telefoondistrict Rot terdam slechts met groote vertraging wor den tot stand gebracht. Wat de verbindingen op grooteren afstand betreft, valt als voordeel te boeken, dat een groot deel van het automatisch districts- en interdistrictsverkeer reeds weder werkt. Ook het niet-automatisch verkeer is op de meeste lijnen, waar geen groote rivieren moeten worden gekruisd, mogelijk. Overal, waar rivierovergangen zijn, zooals op de verbindingen tusschen Nederland en de Zuidelijke provincies, is het aantal verbin dingen echter zeer beperkt in aantal, en moet met groote vertraging worden gere kend. Met inachtneming van deze beperkingen kan worden gezegd, dat thans met het grootste deel der telefoonnetten in Neder land, met uitzondering van Zeeuwsch- Vlaanderen en Zuid-Limburg, welke in het geheel niet kunnen worden bereikt, telefo nisch verkeer mogelijk is. Telefoonverkeer met het buitenland is nog niet mogelijk. Menschen met inkomens boven f 1200 van den verkoop uitgesloten. Sedert eenige dagen is er in den lande een algemeen verkoopverbod van schoenen. De wijze, waarop sedert eenige weken ge hamsterd werd hebben de autoriteiten ge dwongen tot dezen drastischen maatregel, welke uiteraard behalve voor het publiek, voor de schoenenwinkeliers wel van zeer verstrekkenden aard is. Talrijke menschen blijken nog niet ge heel op de hoogte te zijn van de inhoud van dezen maatregel. Een uiteenzetting van de situatie komt neer op het volgende: Zij, die een inkomen hebben, hooger dan 1200 worden geacht in het bezit te zijn van tenminste een paar bruikbare schoenen en zijn totaal uitgesloten van den ver koop, althans voor den duur van dezen maatregel, welke mogelijk eenige maanden van kracht zal blijven. Daar de reparatie van lee- ren schoenen nog geheel vrij is, zal in de praktijk voor deze catagorie Nederlanders het verbod niet zoo zwaar drukken, als het zwart op wit mag lijken. Zij, die een inkomen hebben be neden de 1200 per jaar, kunnen een bon ontvangen, waarop hun een paar schoenen mag worden ver kocht. Deze bon wordt evenwel alleen dan verstrekt, wanneer de aanvrager niet in het bezit is van een paar bruikbare schoenen. Hij of zij is dan verplicht dit schriftelijk te verkalren, waarbij wordt opgemerkt, dat een valsche verklaring bestraft kan wor den met een boete tot 5000 of een gevan genisstraf voor den tijd van een jaar. Een zekere soepelheid bij het verstrekken der bonnen zal betracht worden, naar ons werd verzekerd, zoodat indien het publiek ge neigd is zich te schikken in dezen tijdelijk onvermij delij ken maatregel, hij in de prak tijk voor velen vrijwel onopgemerkt zal blijven. Tenslotte zij nog opgemerkt, dat alle schoenen, die niet van leer vervaardigd zijn buiten het verkoopverbod vallen, Twee boerderijen en woonhuizen verwoest. Door onbekende oorzaak is een zware brand uitgebroken in de voorraadschuur van den landbouwer H. van Koolwijk te Lith, aldus de N.R.C. De schuur stond in een oogwenk in lichter laaie, terwijl de vlam men oversloegen naar de boerderij van den landbouwer Joh. de Jong. Ook dit perceel vatte vlam en brandde als een fakkel. Ver volgens breidde het vuur zich uit naar de landbouwschuur van de Jong, welke met de boerderij door het vuur werd vernield. De vlammen werden aangewakkerd door den wind en vonden gretig voedsel in de voor raden kurkdroog hooi en stroo. Men kon dan ook niet verhinderen, dat een nabijgelegen woonhuis van den heer P. van Rijn vlam vatte. Nog steeds was het vuur niet verza digd en de vuurzee breidde zich nog steeds uit. Vervolgens werd de kapitale boerderij van den landbouwer F. Schraven in| den brand betrokken. Ook dit pand werd een prooi der vlammen. Aangezien er gebrek aan water was, kón de brandmeester geen blusschingswerk ver- leenen. De bewoners der verbrande percee- len konden zich allen in veiligheid brengen. Een aantal varkens en kippen zijm in de vpurzee omgekomen. Oók het grootste ge deelte der inboedels en de landbouwinventa- ris der bewoners zijn verloren gegaan, ter wijl de landbouw voorraden werden vernield. De schade wordt gedeeltelijk door verze kering gedekt. Bevelhebber der Duitsche weermacht in ons land, Na de toespraak van generaal von Falken hausen, waarin deze de militaire souvereine rechten in dit gebied overdroeg - aan. den generaal der vliegers, Christiansen (giste ren reeds gepubliceerd) heeft deze als volgt geantwoord. „Generaal, In de geweldige gebeurtenissen van den allerlaatsten tijd was u door den Führer en opperbevelhebber der weermacht de ver antwoordelijke taak opgelegd om de veilig heid van het bezette gebied in de Neder landen en België te waarborgen. Binnen het kader der reorganisatie van de toestanden in het onder uw bevelen staande ressort neem ik op bevel van den Führer als bevelhebber der weermacht de militaire souvereine rechten in de Nederlanden op mij. Ik ben daarbij bezield van den wensch uwe voorafgegane succesvolle arbeid in den zelfden geest voort te zetten overeenkomstig het ontvangen bevel van mijn Führer. Mijnheer de rijksminister, Onze strijdgemeenschap en verbonden heid van tot dusver waarborgt mij een suc cesvolle samenwerking voor Führer, volk en vaderland". Generaal Christiansen. Generaal Christiansen, die heden is opge treden als militair bevelhebber voor het be zette Nederlandsch gebied, stamt uit een oud Ncord-Friesch geslacht van zeevaarders, waarvan herhaaldelijk leden naar Holland zijn gekomen, waar zij bekendheid verwier ven als gezagvoerders en harpoeniers. Zelfs bracht een van hen het tot een vooraan staande positie in Amsterdam, waar hij ook deel uitmaakte van de vriendschap. Ook de huidige bevelhebber, generaal Christiansen, is in Nederland lang geen onbekende, bij welke opmerking niet onvermeld mag blij ven dat hij voor Nederland steeds zeer veel sympathie heeft gevoeld. Oorspronkelijk wijdde generaal Christian sen zich aan de zeevaart. Spoedig echter toonde hij belangstelling voor de lucht vaart welke toen nog in den aanvang zijner ontwikkeling was, In 1914, voor het uitbre ken van den oorlog, behaalde hij zijn vlieg brevet. In den oorlog oogstte hij groote lau weren als marine-vlieger. De vredesvoor waarden maakten toen een einde aan zijn vooruitzichten. Doch hij liet zich niet ont moedigen en wijdde zich opnieuw aan de zeevaart en wel in meer wetenschappelijken zin. In de jaren 1928-1930 was hij gezagvoer der van verschillende groote zee-schepen; hij maakte diverse vaarten naar de Ver- eenigde Staten, Mexico en Zuid-Amerika en bracht in dien tijd ook meermalen een bezoek aan Nederland. Toen de luchtvaart zich in Duitschland weer snel ging ontwik kelen, richtte generaal Christiansen zich op nieuw in die richting. Thans legde hij zich meer op constructie van nieuwe vliegtuigen toe. Het is nog niet zoo lang geleden dat generaal Christiansen commandant was van de DO-X, de vliegboot, welke eenige jaren geleden zijn beroemde reis om een groot gedeelte van den aardbol maakte. Comman dant Christiansen was toen in die functie eenige dagen te Amsterdam. Generaal Christiansen, die zooals hiervoor vermeld, reeds lang nauwe relaties met Nederland 'onderhield, is thans zestig jaar. Eén groot slagveld. Het frontbericht van het D.N.B. luidt als volgt: Uit het nu reeds sedert dagen fel om streden Vlaamsche gevechtsgebied snijden de Duitsche troepen door voortdurend door het luchtwapen nadrukkelijk ondersteunde aanvallen brok na brok weg. In een zeer nauwe ruimte tezamen gedrongen staat de tegenstander thans voor de keus zich over te geven of dood te bloeden in nutteloozen tegenstand. Door een vastbesloten doorbraak uit het O. en W. naar Rijssel werd rondom een deel van den tegenstander ten Z. van deze belangrijkste stad in N.-Frankrijk een ring gelegd. Op een gebied van ongeveer 20 km, in het vierkant zijn hier hoofdzakelijk Fran- sche troepen ingesloten. Op andere punten werden soortgelijke omsingelingen tot stand gebracht. Er blijft van de tot dusverre ter beschikking staande gevechtsruimte der Franschen en Engel- schen alleen nog het gebied over ten N. van Rijssel tot aan de kust. Het is één groot slagveld, dat van alle kanten door de Duit sche artillerie wordt bestreken. Op het oogenblik wordt nog fel gestreden. Onbekend met den waren toestand geloo- ven enkele troependeelen van den tegen stander nog, dat zij een „terugtocht" 'moe ten dekken. Maar ook slecht vliegweer kan hen niet helpen hun lot te ontgaan. Door een snellen opmarsch in N.-Vlaan- deren kwamen de Duitsche troepen tot aan den IJzer in de richting van Duinkerken. Op de breedste plaats had het door den vijand nog bezette gebied een lengte van ongeveer 40 km., toen de berichten voor het legerbericht van heden gesloten werden. In- tusschen is de af snoering van den vijand voortgezet. Duinkerken ligt onder het vuur van de Duitsche, zware artillerie, afgezien van de effecten der Duitsche bommenwer pers. De haveninstallatie is vernield, een ontwijken via het Kanaal van daar uit in noemenswaardigen omvang is niet meer mogelijk. Duitsche vliegtuigen en snelle booten houden daar de wacht. Brieven naar Duitschland, Ned. Indië en de Vereen. Staten. De directeur van het post- en telegraafkantoor te dezer stede deelt ons mede: Van nu,af aan zijn ook toege laten brieven naar Duitschland, brieven en briefkaarten naar Ned. Indië en naar de Vereenigde Sta ten. Aanteekenen is niet toegestaan. De brieven kunnen gesloten zijn, Frankeering ook naar Neder landsch Indië geschiedt vol gens het internationale tarief. De aandacht wordt er in het bij zonder op gevestigd, dat brieven voor Indië derhalve moeten zijn ge frankeerd volgens het tarief: 12 K cent voor het eerste gewicht van 20 gram en 7 K cent voor elk volgend gewicht van 20 gram. Zij worden geacht in hun onderhoud te kunnen voorzien. Van het departement van Sociale Zaken is naar het „Vad." meldt, een circulaire uit gegaan betreffende steunuitkeering aan mi litairen met groot verlof. Daarin wordt er aan herinnerd, dat de opperbevelhebber van land- en zeemacht heeft bepaald, dat een deel van de in werkelijken dienst zijnde re servisten en dienstplichtigen met groot ver lof kan worden gezonden, welk verlof in het algemeen wordt verleend aan hen, die een betrekking hebben of zeker zijn een betrek king te zullen vinden. Daar de betrokkenen, die op hun verzoek den militairen dienst verlaten, derhalve zelf meenen in hun eigen onderhoud en dat van hun gezin te kunnen voorzien, zal het verleenen van steun inge volge de steunregeling in het algemeen voor hen niet op zijn plaats zijn. Aan bovenbe doelde personen kan dan ook, mochten zij zich om steun melden, geen steun worden verleend. Indien het in een bijzonder geval wél noodzakelijk is steun te verleenen, moet daarvoor goedkeuring van het departemen zijn verkregen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1