DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. FRANKRIJK LEGT DE WAPENS NEER. Maarschalk Pétairt wendt zich tot de Duitsche regeering. De Führer eri Mussolini zullen samen beraadslagen. Persstemmen uit diverse landen. Een radiotoespraak van Churchill. Indrukken en persstemmen, Frankrijks politieke en militaire systeem ineengestort. Een Italiaansche persstem. De chaotische toestanden in Frankrijk. Engeland heeft practisch niet aan den oorlog deelgenomen. Brood in hotels en café's nog vrij. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door het geheele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro, 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 142 Dit nummer bestaat uit twéé bladen. Directeur: C. KRAK. Dinsdag 18 Juni 1940 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, 142e Jaargang Uit het hoofdkwartier van den Führer werd gisternamid dag gemeld, dat de minister-president der nieuw gevormde Fransche regeering, maarschalk Pétain, in een radio toespraak tot het Fransche volk verklaard heeft, dat Frankrijk de wapens moet neerleggen. De maarschalk wees daarbij op een reeds door hem ondernomen stap om de Duitsche regeering van dit besluit in kennis te stellen en de voorwaarden te vernemen waaronder het Duitsche rijk bereid is te voldoen aan de Fransche wenschen. Later werd zooals wij, even eens huHitineerden,- gemeld^'<^4-de, Führer een ontmoeting zal hebben inet den Italiaanschen minister president Benito Mussolini, voor een gedachtenwisseling waarin de houding van beide staten zal wor den vastgesteld. Mussolini vertrokken. Mussolini is Maandagavond om 20 uur 30 uit Rome vertrokken voor een nieuwe ont moeting met den Führer en rijkskanselier, Adolf Hitler. Zijn vertrek geschiedde in par ticulieren vorm van een nevenstation in Rome. De duce wordt begeleid door den minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano, door zijn kabinetschef Segastianini, en door den plaatsvervangenden chef van den generalen staf, generaal Rotta. Voorts verluidde, dat tijdens de reis nog verdere persoonlijkheden, onder wie voornamelijk ook de chef van den generalen staf der ge heele Italiaansche weermacht, maarschalk Badoglio, in den trein zouden stappen. Tegelijk met den duce is ook de, Duitsche ambassadeur von Mackensen naar Duitsch- land vertrokken. Oproep tot de Fransche bevolking. Uit Geneve wordt gemeld, dat de Fran sche radio gisteravond na een herhaling van het besluit van maarschalk Petain de bevol king heeft aangespoord „geduld en koelbloe digheid" te bewaren en de aanstaande ge beurtenissen met de grootste kalmte af te wachten. Alle Franschen moeten thuis blij ven en niet te hoop loopen op de landwe gen, teneinde een desorganisatie van het geheele verkeersnet te vermijden. De regee ring en de autoriteiten zijn vast besloten de rust en de discipline te handhaven en zullen dit met alle middelen doorzetten. Geestdriftige betoogingen in Berlijn. In Berlijn verspreidde zich het bericht, dat Frankrijk de wapens heeft moeten neer leggen gisternamiddag als een loopend vuur. Even voor vijf uur werd door de radio aangekondigd, dat een speciaal bericht van verstrekkende politieke en militaire betee- kenis uit het hoofdkwartier van den Führer te verwachten was. In een oogwenk kwa men daarop voor de openbare luidsprekers en radiomaatschappijen een dichte men- schenmenigte bijeen die vol spanning wachtte op het sensationeele bericht. Arbei ders en bedienden, die op den thuisweg wa ren, sprongen van tram en autobussen af en renden naar de luidsprekers. De openbare telefooncellen werden compleet bestormd, ieder wilde zijnfamilieleden zoo snel mo gelijk op de gebeurtenissen opmerkzaam maken. Toen de radiospreker met het be richt uit het hoofdkwartier van den Führer begon, heerschte er een ademlooze span ning. Spontaan werden de nationale hym nen door de bijeengekomen menigte mee gezongen, die na het bericht door de radio werden gespeeld. Nadat de eerste verba zing, die de menschen beving, door de voor hen bijna niet te geloven ineenstorting van Frankrijk was geweken, brak een geweldig gejubel los, dat in geestdriftige betoogin gen voor den Führer en de weermacht tot uiting kwam. De beteekenis en de gevolgen van deze gebeurtenissen werden in leven dige 'gesprekken ^bes'proken. Uit alle ge sprekken bleek eenstemmig de trots en be wondering voor de prestaties van de Duit sche soldaten, die het Fransche besluit heb ben afgedwongen. Kort na de verspreiding van het speciale bericht door de radio verschenen reeds de eerste extra-edities der groote Berlijnsche bladen, die den verkoopers letterlijk uit de handen werden gegrist. Rome een vlaggenzee. In minder dan een half uur is geheel Rome op dezen gedenkwaardigen Maandag avond veranderd in een vlaggenzee. Naast de Italiaansche en de Albaansche vlag verscheen overal de hakenkruisvlag als tee- ken der verbondenheid en van den onwrïk- baren overwinningswil van beide mogend heden. Met spanning wachtte men hier op het resultaat der nieuwe bijeenkomst tus- schen den duce en den Führe» Hoe men in Rome het besluit van Petain beoordeelt. Het militair verslagen Frankrijk heeft, volgens de opvatting van politieke kringen te Rome na zich losgemaakt te hebben van Reynaud den weg naar zich zelf terugge vonden. Maarschalk Petain, de soldaat, heeft, zoo verklaart men, in het realistische inzicht van den toestand het éenig mogelijke besluit genomen om, evenals koning Leo pold, nauwelijks drie weken geleden, een zinneloos bloedbad te vermijden. Zijn woor den, dat het „een misdaad zou zijn nog een enkelen Franschen soldaat te laten sterven" worden in Rome opgevat als een, zij het ook niet openlijk uitgesproken, weigering aan Engeland, dat Frankrijk evenals tevoren Polen, Noorwegen, Nederland en België, op het beslissende oogenblik in den steek laat. Minister Churchill heeft gisteravond een korte radiotoespraak gehouden, waarin hij allereerst opmerkte, dat de berichten uit Frankrijk zeer slecht waren. Vervolgens sprak hij enkele woorden van deelneming naar aanleiding van het ongeluk, waarin Frankrijk is gestort. Dit ongeluk, zoo ver volgde Churchill, is van geen invloed op het Britsche doel. Engeland zal thans als eenige voorvechter „de zaak der wereld" verdedigen. Tenslotte sprak Churchill de hoop uit, dat tenslotte voor Engeland alles nog een goed einde zal nemen. De Duitsche bladen over de Fransche capitulatie. In den grootsten opmaak op de eerste pa gina publiceeren de bladen het extra- bericht van het hoofdkwartier van den Führer met als opschrift „Petain verklaart, dat Frankrijk de wapens moet neerleggen". Houdt men zich het feit voor oogen, zoo schrijft de „Berliner Börsen Zeitung", dat Duitschland steeds weer het voorwerp van tallooze Fransche dreigementen en invasies geweest is, en dat in dezen oorlog de Fransch-Engelsche legers via België en Ne derland het hart van Duitschland hebben willen 'binnenvallen, om het rijk voor altijd tot slaaf te maken, dan kan de beteekenis van den dag van heden niet hoog genoeg geschat worden, nu maarschalk Petain, eens de verdediger van Verdun, om de Duitsche voorwaarden heeft moeten vragen. Voor En geland was de Fransche soldaat nooit de bondgenoot in hoogeren zin, doch steeds slechts de' landsknecht, welks lijk men ach teloos liet liggen, wanneer hij zijn betaalde rol had uitgespeeld en zijn bloed voor het Britsche egoïsme vergoten had. Churchill wil zonder acht te slaan op Frankrijk's lot doorvechten. De Duitsche soldaat, wiens hoogere gevechtsmoraal de overwinning in Frankrijk behaald heeft, zal ook den En- gelschen hun verdiende Joon brengen. De „Deutsche Allgemeine Zeitung" schrijft: Frankrijk is niet meer in staat door te vech ten, omdat het militair verslagen is. Dat is een der belangrijkste verschillen met den toestand van Duitschland in October 1918. Amerikaansche persstemmen. Met reusachtige letters en onder opschrif ten als „Frankrijk buigt zich" e.d. hebben de New-Yorksche bladen de verklaring van maarschalk Petain gepubliceerd, dat Frank rijk de wapens moet neerleggen. Dit be richt leidde op de New-Yorksche effecten beurs direct tot aanzienlij ke koersdalingen, die uiteraard in het bijzonder ondernemin gen met Fransche bewapeningsopdrachten golden. In economische kringen te New-York wordt onomwonden verklaard, dat door den stap van Frankrijk het vraagstuk der ge wapende interventie van de Ver. Staten heeft afgedaan, want „een verstandig koop man zal geen aandeel nemen in een reeds failliete onderneming". Volgens United States News begint thans voor de Ver. Staten „een tijdperk van ge wapende isolatie", die tot uiting zal komen in grootere Noord-Amerikaansche belang stelling voor Spaansch-Amerika en de poli tiek van goede nabuurschap bij de regeling der vraagstukken, welke thans acuut wor den, op de proef zal stellen. De indruk in Moskou. In Moskou zijn de berichten over den wensch van Frankrijk om de wapens te strekken,, met de snelheid van den wind verspreid. De indruk op de Sovjet-Russische open bare meening is ontzaglijk. In politieke kringen spréékt men de meening uit, dat de Fransche stap de militaire en politieke ineenstorting van Frankrijk beteekent. De gevolgen van deze belangrijkste gebeurte nis sedert het uitbreken van den oorlog zijn niet te overzien. Men wacht thans met de grootste spanning op de beslissing der lei ders van Duitschland en Italië. Hoe Spanje reageert. Het besluit van maarschalk Petain is door de Madrileensche pers in extra-edities gemeld, die terstond waren uitverkocht. Overal werden de Duitschers door de Span jaarden gefeliciteerd. Onder de duizende Spaansche vlaggen, die wegens de bezet-v ting van Tanger nog de straten tooiden, zag men ook veel hakenkruisvlaggen.. Voor het Duitsche huis bracht de Madrileensche jeugd ovaties aan Duitschland. Op de Spaansche ambassade verschenen voortdu rend Spaansche vrienden, die door een handteekening in de registers uiting gaven aan hun vreugde over de Duitsche over winning. De indruk in Noorwegen. Het bericht van Frankrijks verzoek om staking der vijandelijkheden heeft in Oslo het allergrootste opzien gebaard. De eerste indruk is, dat thans in strijd met alle vei> zekeringen van de Londensche radio niet meer te twijfelen valt aan de Duitsche over winning. Het feit, dat Churchill ondanks zijn persoonlijk verschijnen in Frankrijk, Reynaud niet kon houden, wordt hier opge vat als de scheiding der wegen van Frank rijk en Engeland. Nationen schrijft: Vele Franschen zullen thans waarschijnlijk met tegenzin en ontzetting denken aan die poli tiek van hun land, die zich liet spannen voor de garantie van Polen en die sinds dien de wenschen van Londen tot het bittere einde volgde.. Hoe men den toestand in Japan Beoordeelt. De Japansche bladen staan volkomen in het teeken van de groote gebeurtenissen in Europa. In sensationeelen opmaak publi ceeren de bladen de berichten over de capi tulatie van Frankrijk en övër de as-ontmoe ting tusschen Führer en Duce. Daarnaast teekenen de bladen aan, dat vice-minister Tani gisteren nog een bezoek gehad heeft van den Britschen ambassadeur Craigie, die hem vertelde, dat de geruchten over Fran sche capitulatievoornemens ongegrond wa ren. De bladen kenmerken algemeen de ge beurtenissen van gisteren als de grootste sinds het uitbreken van den oorlog, en uiten spontaan hun bewondering, voor de Duitsche prestaties. Zelfs bij alle optimis me, zoo schrijft Hotsji Sjimboen, had men een zoo snelle ontwikkeling niet kunnen verwachten. De indruk in Zweden. De Zweedsche avondbladen hebben, groot opgemaakt, het bericht gepubliceerd, dat Frankrijk verzocht had de vijandelijkheden stop te zetten. Er wordt op het bericht zelf, dat als een loopend vuur door de hoofdstad verbreid werd, nog geen commentaar gele verd. Alleen Aftonbladet schrijft over de reorganisatie van de Fransche regeering, dat het kabinet Petain-Weygand thans de zware taak heeft een uitweg te zoeken uit den chaos, waartoe de politiek der weste lijke mogendheden heeft geleid. In militaire kringen alhier wijst men er op, dat de Fransche legerleiding na de nieuwe Duit sche successen op het westelijke front niets anders overblijft dan onvoorwaardelijk te capituleeren. De Duitsche veldtocht in Frankrijk zal volgens de Zweedsche mee ning een der roemrijkste hoofdstukken blij ven in de wereldgeschiedenis. Denemarken en het Fransche besluit. Onder opschriften als: Frankrijk geeft den strijd op, publiceeren de avondbladen de berichten over de ontwikkeling van den toestand in het westen. De omroeper van de Deensche radio gaf als commentaar „Een gebeurtenis van wereldhistorische beteeke nis". I De Argentijnsche indruk. Het per radio en in de dagbladen gepu bliceerde bericht met de mededeeling der nieuwe Fransche regeering, dat zij de vijan delijkheden moet staken, heeft in Buenos Aires een zeer sterken indruk gemaakt. Gezien de nieuwe ontwikkeling ontmoet de mededeeling van Engeland, dat het den strijd alleen tot aan de eindoverwinning wil voortzetten, groote scepsis. „Frankrijk legt de wapens neer", „Frank rijk capituleert", „De nieuwe Fransche re geering verzoekt om een" wapenstilstand", deze en dergelijke opschriften plaatsten de Romeinsche avondbladen over de geheele breedte van hun edities, waarin de aankon diging van maarschalk Petain voor de Fransche radio wordt gepubliceerd. Frankrijk, zoo schrijft de Giornale d'Italia ziet tegenover den totalen oorlog, dien de beide verbonden spilmogendheden in koe nen strijd voeren, zijn algeheele politieke en militaire systeem ineenstorten. Dit systeem was gegrondvest op vier hoekpij- lers: de Maginotlinie, waardoor de spilmo gendheden tot een langdurigen oorlog moesten worden gedwongen, de ontzaglijke imperiale en financieele reserves, het bond genootschap met Engeland en tenslotte de politieke en militaire bondgenootschappen met de mogendheden in het O. en Z.O. van Europa. Deze bondgenootschappen, aldus Gayda verder, zijn de onmiddellijke aanlei ding er toe geweest, dat Frankrijk in den oorlog werd meegesleurd. Hetzelfde kan men zeggen van het bondgenootschap met Groot-Britannië. De bijzondere correspondent van Stefani meldt uit Bazel over de chaotische toestan den in Frankrijk, dat reeds vier dagen lang vooraanstaande politieke groepen de Fran sche regeering hadden verzocht om wegens de zware verliezen, wegens het hopelooze van den toestand, wegens de desorganisatie der legeraanvoeren, wegens de wanorde welke ontstaan was als gevolg van den vlucht der bevolking en wegens teekenen van ontevredenheid in bepaalde eenheden van het leger, de mogelijkheid van een op geven van den strijd onder het oog te zien. Alle desbetreffende stappen kwamen ech ter bij den minister-president voor doove- mansooren. Reynaud stond ten slotte ech ter alleen en zelfs maarschalk Petain en Tot 24 Juni a.s. nog zonder feon. De secretarisgeneraal, waarnemend hoofd van het departement van land: bouw en visscherij maakt bekend, dat in afwijking van hetgeen betref fende de brooddistributie reeds is ge publiceerd, de hotels, café's, restau rants enz. tot en met Zondag a.s. 23 Juni, nog brood aan hun gasten kun nen verstrekken, zonder daarbij bons in ontvangst te nemen. Zij zijn der halve eerst met ingang van Maandag a.s., 24 Juni, verplicht bij het ver strekken van broodmaaltijden de noodige bons in ontvangst te nemen. Bij wijze van overgangsmaatregel zullen voorts de hotels, café's, enz. van Maandag 24 Juni tot en met Donderdag 27 Juni a.s. het brood nog 'bij hun leverancier (bakker) kunnen betrekken, zonder dat zij hiervoor bons behoeven af te geven. DE TOESTAND IN PARIJS. Het D. N. B. meldt uit Parijs: De Fransche hoofdstad maakt een dooden indruk. Ongeveer twee millioen inwoners zijn voor den intocht van de Duitsche troe pen gevlucht of door de Fransche regeering geëvacueerd. In de eerste plaats hebben alle inwoners, die over wagens beschikten, de hoofdstad verlaten. Daardoor zijn de ge goede woonwijken verlaten, terwijl de voor steden drukker zijn. De gruwel-sprookjes der Fransch-Engelsche propaganda hebben he laas ten gevolge, dat de achtergebleven be volking zeer geïntimideerd is. Op straat ant woorden de Parijzenaars zeer bereidwillig op gestelde vragen en begeleiden voor een deel de Duitsche troepen en voertuigen door de straten. Geleidelijk komen meer nieuws gierigen uit de huizen. Van Amerikaansche zijde is onzen verslag gever verklaard, dat de bevolking een zeer goeden indruk heeft gekregen van de Duit sche soldaten en hun discipline. De hotels zijn gesloten, evenals de restau rants en de winkels. Alleen hotel Ritz- is open. De kellners bleken eerst eveneens timide. Hun bevreesdheid veranderde echter zeer spoedig in vertrouwen. De ondergrond- sche spoorwegen rijden nog niet, evenmin de autobussen, want alle voertuigen bevinden zich buiten Parijs. De watervoorziening is verzekerd. Ook het electrisch licht function- neert. Belangrijke daden van sabotage zijn door de bevolking niet gepleegd. Speciale commando's der Fransche troepen hebben alleen de olietanks in brand gestoken. Over al ziet men de Fransche politie, dié zich ter beschikking heeft gesteld en die het verkeer regelt. Ook de bereden politie doet dienst. De algemeene indruk is, dat in zeer korten tijd weer volkomen orde zal intreden. SOVJET-RUSSISCHE TROEPEN IN ESTLAND. Officieel wordt medegedeeld, dat na het aanvullende accoord over de legering van Sovjet-Russische troependeelen over ver schillende grensplaatsen, nieuwe Sovjet- Russische troepen in Estland zijn aangeko men. Alle bewegingen en verplaatsingen zijn geschied volgens de plannen. Inciden ten hebben zich niet voorgedaan. De regee ring roept de bevolking op ook onder de nieuwe omstandigheden rust en orde te bewaren en de werkzaamheden voort te zetten. Behalve gemotoriseerde Sovjet-Russische troepen, die gistermorgen reeds in Reval waren aangekomen, zijn in den loop van den dag ook Sovjet-Russische oorlogssche pen met het slagschip „Oktjabrskaja Rewo- lucja" hier binnengeloopen en op de reede voor anker gegaan. DE EGYPTISCHE GEZANT UIT ROME VERTROKKEN. Uit Rome wordt door het D.N.B. gemeld: De Egyptische gezant, die zijn regeering her haaldelijk had aangeraden buiten den strijd tegen Italië te blijven, daar hij anders zou aftreden, is naar Zwitserland vertrokken. generaal Weygand lieten hem in den steek. De loop der gebeurtenissen hebben onder de Fransche openbare meening den indruk versterkt, dat het land door Engeland in een oorlog gedreven is, waaraan Engeland practisch niet heeft deelgenomen. Engeland heeft de laatste drie dagen een geweldigen druk uitgeoefend om de ontwikkeling die thans openbaar geworden is te verhinderen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1