DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De Alkmaarsche kaasmarkt bedreigd. Welk gevaar schuilt er in de voorschriften der Zuivelcenfrale Een krachtige actie voor het behoud van deze karakteristieke markt. In memoriam notaris Verhoeff. van politie te it op de brug :n Krommen rmoedde, dat i sprong erin. hij er inder- te brengen. Imatige adem- chter zonder :r is de 40- de duisternis den. uur. - Naar de verneemt, aterdag in het 1 uur en des •ca kwart over Alle trams Lf uur in de or Zeeuwsch eantie-gangers, n willen rei- !-papieren bij >mt men niet met de boot ota van, dat een paspoort derlanderschap door den bur- gewaarmerkt, ►ffen. - De Am- ren een twee- ie zich hebben .1 van coupons een twintig- wien gebleken e eenige maan- ildig gemaakt eler betrokken en leeftijd!, die ten. - De voor leid te Nijine- ilt mede, dat indelingen met ïties, de nog thans via de te Kleve bij negen zijn bin- len Mei, Juni berelcls d.d. 6 rentetrekkers ring der renten 40 een dezer ndelijksche be- gebruikelijke ir de betrokken tg is. kinderen in de de kinderuit- ;elt mede, dat rk verblijvende rorden geadres- l Niederlande- Haag. Verder enhoek worden kind, de naam waar het kind n en het adres, peciale koeriers racht. de gemeente rigen jongeman eerd. sjes. Ieder rantwoor- ingt voor n in zo'n >or, na een vree- i aan en schrok. :er met zijn lip- i. Hij was niet nan. de allergrootste na zijn ver- er zoo stralend in Bess in de vemoeden van", poosje. Je voel- j, Bess, maar da# jn. Neem haat uw tegenslagen I» p Allen gejaagd, it moeilijkheden je met mij mee- m beslist in de =n doodarm", k ga met jou ebben zelfs geen mee te beginnen. nand kan me dat haar aan zijn gaan we maar n". 'ordt vervolgd). AARSCHE COURA Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door bet gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENT IEN Van 1 -5 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. No. 183 Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK. Zaterdag 10 Augustus 1940 Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. 142e Jaargang Alkmaar, Zaterdag. Wij hebben in een korte beschouwing in het nummer van Woensdag en in het gister gepubliceerde marktoverzicht reeds laten uitkomen hoe het voortbe staan der Alkmaarsche kaasmarkt be dreigd wordt door het feit, dat de Ne- derlandsche Zuivelcentrale beslag legt op een zoo groot deel der wekelijksche productie dat dan buiten de markt om wordt aangekocht dat er prac- tisch geen kaas meer op de markt ver schijnt en deze haar beteekenis daar door geheel dreigt te verliezen. Alvo rens wij deze beteekenis nader in het licht stellen en de vraag beantwoorden wat tegen deze bedreiging ten bate van den handel, van de reclame voor het zuivelproduct, van de stad en van het vreemdelingenverkeer moet worden ge daan, is het noodig even precies in het licht te stellen wat door de Zuivelcen trale beoogd wordt. Wat doet de Zuivelcentrale ten opzichte van onze kaas? De Nederlandsche Zuivelcentrale, afdee- ling Zuivel, heeft den fabrikanten laten weten, dat zij, gedurende nader door haar te bepalen tijdvakken van één week, volvette en 40 -j- kaas zal koopen tegen een vóóraf voor elk tijdvak door haar bekend te ma ken prijs, welke kaas dan door den verkoo- per ten behoeve der Centrale moet worden bewaard en onderhouden tegen vergoeding van opzetkosten en kwaliteitsrisico, wat bin nen twee weken na de aflevering wordt uitbetaald. Voor de opzetkosten wordt betaald 1.75 cent per kg. afgeleverd gewicht per maand en voor de kwaliteitsrisico 1 cent per maand, wat voor maximaal 7 maanden ver goed wordt met een restrictie voor het be waren na 2 maanden, waardoor een maxi male vermindering van een halve cent per kg. kan ontstaan. Aan den verkoop kunnen deelnemen pro ducenten en hun organisaties en handelaren met een doelmatige opslagruimte voor min stens 50.000 kg. en zij moeten allen georga- niseerden van de Centrale zijn, terwijl de aangeboden wekelijksche hoeveelheid per deelnemer van elke soort minstens 500 kg. moet bedragen. Voor dezen verkoop aan de Centrale ko men in aanmerking Goudsche kaas, volvet en 40 -\- (minstens per kaas 7 kg. wegende) en Edammer (minstens 1.8 kg.) welke kaas niet jonger dan 3 weken en niet ouder dan 3 maanden mag zijn. Deze kaas moet vak kundig bewaard worden en de niet voor opslag geschikte exemplaren moeten ver vangen worden. Op deze voorwaarden is voor de week van 4 tot en met 10 Augustus een hoeveelheid van 35 pet. van de productie uit de week van 14 tot en met 20 Juli geëischt en wat de boerenkaas betreft 35 pet. van de in de week van 28 Juli tot en met 3 Augustus door de producenten daarvan aan de hande laren afgeleverde hoeveelheid. De verplichting berustte voor deze perio de dat was de vorige week en de eerste maal dat de Centrale een deel der productie vorderde allereerst op den producent, die haar kon overdoen aan een bij de cen trale georganiseerden handelaar, die haar wederom aan een anderen georganiseerden handelaar kon overdragen, zoodat de ver plichting dus tweemaal overdraagbaar was wat allereerst moest geschieden door hen, die niet over 'n opslagruimte van ten minste 50.000 kg. konden beschikken met uitzon dering van datgene wat zij in die week reeds met bestemming naar Duitschland aan de Centrale leverden, wat in mindering kon gebracht worden. Daarbij werden toen grondprijzen vast gesteld, die voor 40 Edammer en Goud sche kaas (N.H.) (met rijksmerk N.H.) 57X ct. en voor deze kaas met rijksmerk F. en H.B. op 55 y2 ct. per kg. werden gesteld. Den handelaren werd toen met nadruk verzocht geen hoogere grijzen te bieden omdat, wanneer deze regeling niet zou sla gen, onherroepelijk een verder ingrijpen in de vrije bedrijfsuitoefening van den handel zou volgen, waarvoor voorbereidingen reeds werden getroffen. Later werd de volle productie geëischt. Het is bij deze 35 pet niet gebleven, want op 3 Augustus verscheen er een nieuwe oekase aan producenten en handelaren. Het percentage dat ter beschikking van de Centrale moest worden gesteld werd voor de week van 11 tot en met 17 Augus tus gesteld op de volle 100 procent der pro ductie in de week van 21 tot en met 27 Juli, welke kaas op Maandag 19 Augustus ter be schikking van de Centrale moet komen. Voor de 40 -j- Edammer, Goudsche, middel bare, commissie en broodkaas (N.H.) werd de prijs op 63 ct. per kg. gesteld en voor de 40 -j- Edanimer, Goudsche, middelbare, com missie en broodkaas (F. en H.B.) op 61 ct. per kg. Waar niet alle kaas uit het aange geven productietijdperk kon stammen, was men vrij in de keuze der kaas, mits slechts aan de gestelde voorwaarden voldaan wordt. Wat is het doel van deze vorde ringen? Het doel van deze maatregelen is, volgens de Centrale, van tweeërlei aard. In de eerste plaats wordt een belangrijke voorraad beschikbaar gehouden voor de voedselvoorziening gedurende den komen den winter. Daarnaast wordt beoogd den marktprijs, welke buiten alle verhouding is gestegen, tot een normaal peil terug te bren gen. De overheid kan namelijk haar goed keuring niet hechten aan de zeer hooge prij zen welke voor de kaas worden gevraagd en zal de te harer beschikking komende voorraden welke tegen redelijke prijzen aan haar moeten worden afgestaan, zoo noodig gebruiken om het prijspeil te ver lagen. Het is dus zoo wordt gezegd in het belang van den producent zelf de overheid te helpen door niet hoogere prijzen te vra gen dan de Centrale heeft bekend gemaakt (voor de volvette boerenkaas circa 33 y2 ct. per pond). De marktprijs voor de beste soort kan fets meer en die voor de mindere soort iets minder bedragen. Voor den producent van boerenkaas is een vorm gezocht waarbij de handelaar de ver plichting tegenover de Centrale zal hebben na te komen. Rechtstreeksche verkoop aan particulieren is verboden en de kaasberei ding is slechts toegestaan aan georganiseer den bij de Nederlandsche Zuivelcentrale, die tot de groep kaasproducenten zijn toege laten. Niet nakoming der voorschriften kon tot schorsing van den producent leiden. De terugslag op den markthandel. Het is duidelijk, dat de Nederlandsche Zuivelcentrale bij al deze maatregelen niet overwogen heeft dat deze een ernstige be dreiging voor de Alkmaarsche kaasmarkt vormen en even duidelijk, dat men dat in Alkmaar en niet alléén daar maar al te goed heeft begrepen. Was de vorige week de opvordering 35 procent der productie, deze week was het reeds 100 pet en wanneer men een dergelijk kwantum blijft vorderen is de markt ten doode opgeschreven. Vandaar dat het gemeentebestuur van Alkmaar dadelijk telegrafisch aan den Se cretaris-generaal, waarnemend hoofd van het Dep. van Economische Zaken verzocht heeft de bedreiging dezer markt te willen voorkomen en dat men zich eveneens tele grafisch tot het hoofdbestuur van de A.N. V.V. wendde om ook van die zijde op het departement invloed uit te oefenen, wij] door het verdwijnen van de beroemde Alk maarsche kaasmarkt een zeer belangrijk nummer op het programma voor het vreem- delingenbezoek geschrapt zou moeten wor den en ons land een zijner meest markante bezienswaardigheden zou moeten missen. Dat men dat bij de A.N.V.V. wel degelijk heeft begrepen, blijkt uit de bevestiging van de ontvangst van het telegram waarin werd medegedeeld, dat het hoofdbestuur zich on middellijk in verbinding gesteld had met den regeeringscommissaris Dr. Groeneveld Meyer, administrateur der afdeeling Handel van het Dep. van Economische Zaken, die beloofd heeft de aangelegenheid met den Secretaris-generaal te zullen bespreken. Donderdagmorgen heeft het gemeentebe stuur een conferentie gehouden met be stuursleden van de Alkmaarsche V.V.V. en van de Stichting „Fonds tot behoud van de Kaasmarkt" en daarna werd besloten af te wachten welk beeld de markt van Vrijdag morgen zou bieden. Het marktbeeld van gister. Dat marktbeeld is thans bekend. Dui zenden vacantiegangers waren naar Alkmaar gekomen alleen de boot van de Alkmaar Packet bracht er al een 400-tal aan om de markt te bezoeken en daar te constateeren, dat er met uitzondering van een paar onbeduiden- de stapeltjes der vroegere productie geen kaas te zien was. Dat beteekent, dat deze bezoekers onvoldaan huis waarts keerden en dat wanneer de opvordering van de volle productie, bui ten de markt om, gehandhaafd blijft de stroom van kijkers zal uitblijven en de markt, als bezienswaardigheid alle belangstelling zal verliezen. Dat betee kent, dat een levend gebleven fragment van het oude gildewezen, automatisch zal afsterven, dat hier iets zal verdwij nen, dat geen in elkaar gezette vertoo ning ten behoeve der vreemdelingen exploitatie is, maar een brokstukje wer kelijkheid, dat door de eeuwen heen heeft stand gehouden, dat het aloude gilde der kaasdragers met zijn karakte ristieke gewoonten en gebruiken aan ambtelijke bepalingen ten offer zal moeten vallen. Dat beteekens geenszins, dat Alkmaar daardoor financieel geschaad zal worden, want ook Alkmaar brengt reeds vrijwillig een offer voor het ongeschonden behoud van deze markt, al mag men natuurlijk niet voorbijzien, dat een druk vreemdelingen- bezoek den middenstand ten goede komt en Alkmaars naam als plaats van de grootste en mooiste kaasmarkt ter wereld daardoor van algemeene bekendheid is geworden. Het beteekent bovenal hét verlies van een marktbeeld, dat door kleur en fleur en klank voor allen die het heb ben meegemaakt onvergetelijk is en waarover in alle couranten en tijd schriften ter wereld met groote bewon dering is geschreven. Wat er nog meer aan vastzit Er zit nog meer aan vast. Want het zou tevens beduiden, dat het gilde der kaasdragers heeft opgehouden te bestaan, dat al deze menschen die hun halve loon van de producenten krijgen worden uitgeschakeld en met hen de hulp krachten, de kaaszetters en anderen, die van hen afhankelijk zijn. Het beteekent, dat alle ambtenaren aan deze markt verbonden, geen werk meer zouden hebben en met hen de schippers, de bestuurders van vracht auto's en zoovelen meer, die hun ver diensten uit den aan- en afvoer naar de markt ontleenen en wier bestaan toch reeds jarenlang maar gelukkig met negatief resultaat door de voorstan ders van een zoogenaamde kaasbeurs bedreigd werd. Dat alles moet men toch niet door enkele algemeene voorschriften van de Zuivelcen- trael onmogelijk kunnen maken en wan neer deze met de beteekenis van onze kaas markt uit louter practische overwegingen geen rekening wenscht te houden, wanneer alle andere pogingen tot behoud van de markt onverhoopt mochten falen, dan is de beteekenis van deze markt, als reclame object van onzen zuivel, als bezienswaar digheid voor het vreemdelingenverkeer en als werkobject voor allen, die daaraan tor dusver hun arbeid gaven zoo groot, dat men zich in hoogste instantie zeer zeker tot de Duitsche bezettingsautoriteiten zou kun nen wenden met het verzoek te willen in grijpen om het onnoodige verlies van zoo veel schoons en zooveel historisch merk waardigs te willen voorkomen. De indruk, welke men van de gister op de markt aan wezige Duitsche autoriteiten heeft gekregen is, dat deze heeren zich zeer zeker voor de instandhouding van deze kaasmarkt interes seeren. Een nieuwe conferentie. Op het Alkmaarsche stadhuis is gister op nieuw een conferentie gehouden van het ge meentebestuur, bestuursleden van de V.V.V. en van de stichting „Fonds tot behoud van de Kaasmarkt". Geconstateerd werd, dat door de jongste maatregelen van de Crisis- Zuivelcentrale zoo goed als geen kaas op de markt was aangevoerd. Algemeen was men van meening, dat de doelstellingen van de Crisis .Zuivelcentrale, te weten de voor- raadvorming in Nederland en de verzorging van den export van kaas eveneens met an dere middelen te bereiken zijn. Hierover was door den wethouder van het Marktwezen, den heer Keijsper, een be spreking gevoerd met de heeren Dr. Ir. P. N. Boekei, hoofd van de afdeeling Zuivel van het Rijksbureau voor voedselvoorzie ning, Dr. Trabold, prij zenreferent aan het Rijkscommissariaat, afd. Generalkommissar für Wirtschaft und Finanz, én den heer Bir- kenholz, chef van de afdeeling Zuivel van den Agrardienst van het Rijkscommissa riaat, die evenzeer overtuigd waren van de zeer ernstige gevolgen van de genomen maatregelen van de Crisis Zuivelcentrale voor de Alkmaarsche kaasmarkt en voor den handel. Bij de gedachtenwisseling met deze heeren werden door den wethouder reeds enkele mogelijkheden naar voren ge bracht, waarop het doel der Centrale met andere middelen bereikt zou kunnen wor den. Van Duitsche zijde had men hiervoor levendige belangstelling en zou men zeker bereid zijn tot medewerking aan een zoo goed mogelijk verloop van zaken met een zoo groot mogelijke in schakeling van den handel en van het historisch gegroeide marktapparaat. Besloten werd, in verband met een en ander, telegrafisch een onderhoud aan te vragen met de betrokken instantie in Den Haag waar door de samenwerkende groe pen een zoo uitgebreid mogelijk plan zal worden ingediend. Wij kunnen hieraan nog toevoegen, dat op de bedoelde bijeenkomst inderdaad dui delijk is geworden, dat bij de doelstellingen van de Ned. Zuivelcentrale de uitschakeling van de markt niet alleen onnoodig, maar zelfs zeer ongewenscht is en wij kunnen slechts de hoop uitspreken, dat dit bij de conferenties, welke Maandag in Den Haag worden gehouden, ook door de autoriteiten volkomen begrepen zal worden. Op het resultaat dezer conferenties hopen wij later terug te komen. Uit bovenstaande beschouwing kan slechts blijken, dat men in Alkmaar alles in het werk stelt onze aloude markt onge schonden in stand te kunnen houden en dat men hoopt daarvoor de medewerking der hoogste autoriteiten te kunnen verkrijgen. Er is reeds te veel van het oude en merk waardige in ons land verloren gegaan dan dat men niet zou trachten datgene, wat er nog is, zoo krachtig mogelijk tegen elke be dreiging te beschermen. VERDUISTERINGSVOORSCHRIFTEN. Stipt opvolgen! Het hoofd van den L. B. D. brengt, naar aanleiding van ontvangen aanwijzingen van den Befehlshaber der Ordnungspolizei het volgende ter kennis van de ingezete nen van Alkmaar: le. De bepalingen van art. 7 van veror dening No. 34 van den Rijkscommis saris voor het bezette Nederlandsche gebied dienen op de meest nauwge zette wijze in acht te worden geno men. Dit artikel schrijft voor, dat huizen en gebouwen zoodanig moeten zijn verduisterd, dat geen lichtuitstraling naar buiten kan plaats vinden. Een verlichting van café-terrassen en tuinen, ook al geschiedt deze met afgeschermd licht, is niet geoorloofd. 2e. Voor de verlichting van automaten kan het gebruik van lichtgevende verf worden toegestaan. Een verlich ting van automaten door rechtstreek sche lichtbronnen, van welken aard ook, is ten strengste verboden. 3e. Zorg dient te worden gedragen, dat bij het openen van buitendeuren geen licht naar buiten kan uitstralen. Vooral bij openbare gelegenheden zooals café's e. d. zal hieraan de grootste aandacht moeten worden besteed. Het maken van lichtsluizen zal hier veelal onontbeerlijk zijn. VERDUISTERINGSTIJDEN. Men is verplicht te verduisteren tusschen zonsondergang en zonsopgang, dus heden avond van 21.16 tot 6.15 uur en Zondag avond van 21.15 tot 6.16 uur. Rijwielen, motorrijwielen en andere voer tuigen moeten gedurende dezen tijd licht op hebben en verduisterd zijn volgens de on langs gepubliceerde uniforme regeling. GESLAAGD. Voor het examen Ned. Handelscorres pondentie (Ver. Leer. Handelsweten schappen) slaagden onze standgenooten de heeren J. H. v. Heems en F. F. Spieker- mann. Het is den mensch gezet, éénmaal te sterven. Deze wet werd Donderdagavond voltrokken aan Hendrik Jan Jacob Verhoeff, die meer dan vier en veertig jaren lang het ambt van notaris te Avenhorn bekleedde. Als candidaat heeft hij vele jaren gesleten op een druk kantoor te Hoorn. Gewerkt heeft hij toen en daarna als slechts weinigen onder ons. Hij was de vertrouwensman bij uitnemendheid voor de plattelandsbevolking en wist zijn practijk uit te breiden tot buiten de grenzen zijner standplaats. Toen ik hem in 1911 in de uitoefening van mijn toenmalig ambt leerde kennen, minuteerde en confe reerde hij in geheel West-Friesland, was hij de notaris van vele notabele families, ook in de hoofdstad van dat gewest, waar men hem steevast iederen Zaterdag kon ont moeten. En zelfs, toen zijn levenszon de kim ging naderen en zijn schaduw lang werd, toen zijn tijdgenooten vielen of als ambte- looze burgers van de avondrust genoten, bleef hij met stoere werkkracht het ambt, dat hij met volte liefde bekleedde, getrouw. Tot vóór eenige jaren was hij de volijverige secretaris van den ring Alkmaar der Broe derschap van Notarissen, tot aan zijn ver scheiden was hij lid van de Kamer van Toe zicht. Toen hij eindelijk de werkzaamheden, aan dat secretariaat verbonden, aan jeug diger hand toevertrouwde, benoemde de Koningin hem tot Officier in de Orde van' Oranje-Nassau, een onderscheiding, die hij steeds op zeer hoogen prijs heeft gesteld. Donkere schaduwen wierp het harde lot in de laatste jaren over hem: het sterven van een toegewijden dienaar, het heengaan in de volle kracht van kennen en kunnen van zijn eenigen zoon. Vooral de laatste slag trof hem en het is van die droeve stonde af, dat het snel bergafwaarts ging met den zoo lang kras gebleven jeugdigen grijsaard. Toen is hij gaan spreken over rust-nemen, toen hebben alten, die het goed met hem meen den, steeds geijverd voor het overgeven van de zware taak aan jeugdiger kracht. Hij kon niet, hij bleef in het harnas. Totdat dezen winter de ijzige vinger van den onverbidde- lijken dood hem beroerde. Na een zwaren strijd deelde hij mij 13 Januari 1940 mede, dat hij eervol ontslag zou vragen. Het werd hem verleend bij Koninklijk Besluit van 29 Februari j.l. echter met ingang eerst van den dag, waar op zijn opvolger in functie zou treden. En dit laatste werd hem noodlottig, vooral nu door de bijzondere omstandigheden de notarieele vacatures nog langer aanhouden dan voorheen. Hoezeer ook zijn rechterhand, de heer Van Zoest, zich inspande, om het werk voor hem uit den weg te nemen, dat wat bleef, was hem te zwaar. En toch is hem geschonken, wat hij steeds begeerde: Hij stierf als notaris en niet als stil-levende burger. Hem zij de rust gegund in Alkmaar's aarde. De stad, die hem zag geboren worden, opent straks haar bodem om dat, wat van het omhulsel bleef, te omsluiten. God zij zijn ziel genadig! M. C. R. CHARLOTTE KOHLER IN MARATHONDANS. Het groote succes, hetwelk de voordracht avond van Charlotte Kphler met „Marathon dans" eenige jaren geleden mocht hebben, rechtvaardigt ongetwijfeld een heropvoering. Deze tweede „Marathondans" zal dan door Charlotte Kohier op Donderdag a.s. in 't Gulden Vlies ten tooneele gebracht worden. Veten van hen, die den eersten avond bijge woond hebben, zullen wellicht dit grootsche gebeuren nogmaals willen meemaken, ter wijl onderstaande recensies velen, die daar bij niet tegenwoordig waren, allicht zullen doen besluiten dezen bijzonder mooien avsnd te gaan bijwonen: Nieuwe Rott. Crt. En als men dan haar geheele vertol king overziet, weet men niet waar te begin nen, welke „rol" van deze ingewikkelde combinatie van stuk voor stuk prachtige ci-eaties men het eerst zal noemen. Het woord dat men in de pauze van alle kanten kon opvangen, was maar steeds weer „On gelooflijk" en dat geeft inderdaad precies aan van welk gehalte de kunst was, die Char lotte Kohier ons gisterenavond heeft ge schonken Maasbode. Werkelijk, het werk van deze kunstena- resse is groot. Charlotte Kohier is er ten volle in geslaagd de bijna onoverkomelijke technische eischen, die deze voordracht stelt, volkomen te bevredigen. Alg. Handelsblad. Zij speelt voor ons niet slechts den jongen, die, na weken van uitputtenden dans, den moord Heeft gepleegd en nu op zijn vonnis wacht, maar ook zijn vrouwelijke partner en slachtoffers, ook toeschouwers en mededingers. In de voordracht van Char lotte Kohier maken wij de incidenten mee en ondergaan wij de gebeurtenissen alsof w:. er persoonlijk deel aan hadden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1