R R R R H
wVn*
OPA BOL VAN DE IJZEREN KNOL
NOTITIE-BOEKJE.
Radioprogramma voor
Zondag en Maandag.
WM 'Mr ÜP ÉÉf f®
M. J. BRUSSE:
UIT MIJN
PROFICIAT.
TWEEDE BLAD
AMSTERDAM BIJ NACHT.
Roxy-theater.
De titel verraadt reeds, dat we hier met
een product van eigen bodem te maken
hebben en dat het Nederlandsche artisten
zijn, die aan deze film meewerkten. Velen
van onze lezers zullen haar bij de vorige
vertooning in onze goede veste al gezien
hebben, maar dat is al weer een heele tijd
geleden en ongetwijfeld zullen er velen zijn,
die haar gaarne nog eens zien draaien. En
geen wonder! Men kent immers verschil
lende spelers ervan om een paar van de
hoofdrollen te noemen: Louis de Bree en
Piet Kohier, welke laatste in deze dagen
zijn 40-jarig tooneeljubileum viert en
herkent men niet in de opnamen hier en
daar een stukje Amsterdam?
We zullen ons dezen keer mede omdat
de vele komische scènes zich er niet voor
leenen om over-verteld te worden ervan
onthouden om den inhoud mede te deelen,
maar zeer sterk zouden wij willen opwek
ken om deze Nederlandsche film te gaan
zien. Zij is het volkomen waard wegens
haar vele goede kwaliteiten, als daar zijn in
de eerste plaats het komische (wat van
Kohier en de Bree te verwachten is) en
dan het romantische, wat ook zeker tot zijn
recht komt door het goede, soms zelfs ster
ke spel, wat er te zien wordt gegeven.
Wij willen nog even opmerken, dat „Am
sterdam bij nacht" geen film is voor kinde
ren beneden den leeftijd van 14 jaar, zooals
per abuis in de advertentie was aangekon
digd en daardoor ook in de agenda in ons
no. van gister.
Het voorprogramma brengt een goed
voorzien Polygoon-nieuws, een gekleurde
teekenfilm van Walt Disney „Mother Goo
se", waarin carricaturen van filmsterren en
dan nog de klucht „Adviesbureau Erva
ring".
JUi&rfecu&dek
Onze Derde Augustus-Opgave.
De deeling der Vieren.
Geheel volledig in cijfers zag de door ons
bedoelde som er als volgt uit:
4762381 444444444444 93324
42861429
15830154
14287143
15430114
14287143
11429714
9524762
19049524
19049524
0
Ook ditmaal ontvingen wij vele geheel
correcte oplossingen.
Onze Nieuwe Opgave. (No. 4. der Augus-
tus-serie).
Een bekende zegswijze.
Het geheel bestaat uit 33 letters en is een
bekend spreekwoord of zegswijze.
Het moet uit de volgende aanduidingen
gevonden worden.
De 27176203116 is een gezellige
tijd.
Een 21201643224 heeft mooie
veeren.
132612162219 komt bijna altijd
aan het licht.
3010533186266 zijn menschen
zonder godsdienst.
8—17—2—16—11—19—30—14—7—15 is iets
anders dan zuinigheid.
Een 1914926723 is soms moeilijk
te bewaren.
Door een 328110416 kan men
evengoed binnenkomen als door den hoofd
ingang.
292016222223 zit er in onze
rivieren.
1524825186 sieren een mensch.
Oplossingen (2 p.) liefst zoo vroegtijdig
mogelijk, doch uiterlijk tot Vrijdag 30 Aug.
12 uur aan den Puzzle-Redacteur van de
Alkmaarsche Courant.
Zondag 25 Augustus.
JAARSVELD, 414,4 M. 8.— NCRV. 10.30
VPRO. 12.— AVRO. 5.— NCRV. 7.—10.30
AVRO. 8.Berichten ANP. 8.10 Gewijde
muziek (opn.). 8.30 Morgenwijding. 9.30
Gewijde muziek (gr.pl.). 10.30 Kerkdienst.
11.40 Kinderhalfuur. 12.Carillonconcert.
12.20 Gramofoonmuziek. 12.45 Berichten
ANP. en gramofoonmuziek. 1.De Roman
cers en soliste. 2.Boekbespreking. 2.20
AVRO-Amusementsorkest, solisten en Har
mony Sisters. 3.20 Schilderij bespreking. 3.35
AVRO-Strijkorkest en gramofoonmuziek.
4.35 Orgelspel (opn.). 4.55 Berichten ANP.
5.Gewijde muziek (opn.). 5.15 Wekelijk-
sche gedachten wisseling (ANP), 5.30 Geref.
Kerkdienst. 7.Puszta-orkest. 7.30 Repor
tage. 8.Berichten ANP. 8.15 Omroep
orkest en soliste. 9.05 Radiotoonetl. 9.45
AVRO-Musette-orkest en solisten. 10.15
10.30 Berichten ANP, sluiting.
KOOTWIJK, 1875 M. KRO-Uitzending.
7.Ber. (Duitsch). 7.15 Ber. (Engelsch).
7.30 Wij beginnen den dag. 8.Gewijde
muziek (gr.pl.). 9.Gramofoonmuziek. 11.15
Berichten (Engelsch). 11.30 Gramofoonmu
ziek. 12.30 Berichten (Duitsch). 12.45 Ber.
ANP. 1.Gramofoonmuziek. 2.Berichten
(Duitsch). 2.15 Gramofoonmuziek. 3.15 Ber.
(Engelsch). 3.30 KRO-Symphonie-orkest. 4.15
De Meesterzangers. 4.30 KRO-Symphonie-
orkest. 5.15 Wekelijksche gedachtenwisseling
(ANP). 5.30 Gramofoonmuziek. 6.15 Berich
ten (Engelsch). 6.30 Musiquette. 7.Gramo
foonmuziek. 8.Berichten (Duitsch). 8.15
Berichten ANP. 8.30 Berichten (Engelsch).
8.45 KRO-Melodisten en solist. 9.15 Berichten
(Engelsch). 9.30 KRO-orkest. 9.55 Wij sluiten
den dag. 10.Berichten (Duitsch). 10.15
Berichten ANP. 10.3010.45 Ber. (Engelsch),
sluiting. 11.15—11.30; 0.15—0.30 en 1.15—1.30
Berichten (Engelsch).
Maandag 26 Augustus.
JAARSVELD, 414,4 M. VARA-Uitzending.
8.Berichten ANP. Hierna: Gramofoon
muziek. 10.VPRO: Morgenwijding, 10.15
Declamatie. 10.30 Zang en piano. 11.Decla
matie. 11.20 Orgelspel. 12.Berichten, 12.05
VARA-orkest. 12.45 Berichten ANP. 1.
Gramofoonmuziek 1.15 VARA-orkest. 2.
Pianovoordracht en gramofoonmuziek. 2.40
Declamatie. 3.10 Gramofoonmuziek. 4.
Voor de kinderen. 4.30 Orgelspel. 5.15 Ber.
ANP. 5.30 VARA-Strijkorkest. 6.Esme
ralda en solist. 6.30 Voor de kinderen. 7.
Vragen van den dag (ANP). 7.15 Berichten.
7.20 Gramofoonmuziek. 7.30 Westfriesche uit
zending. 8.Berichten ANP. 8.15 VARA-
orkest. 9.Radio-tooneel. 9.25 De Ramblers.
10.Gramofoonmuziek. 10.1510.30 Ber.
ANP. en sluiting.
KOOTWIJK, 1875 M. NCRV-uitzending.
7.Ber. (Duitsch). 7.15 Ber. (Engelsch). 7.30
Gramofoonmuziek. 8.Berichten ANP. 8.10
Schriftlezing en meditatie. 8.25 Gewijde mu-
Gtimlachje.
Maar Oscar, begrijp je dan
niet, dat ik nu onmogelijk meer
anders kan?
ziek (opn.). 8.35 Gramofoonmuziek. 9.20
Viool, piano en gramofoonmuziek. 10.
Geestelijke, liederen (opn.). 10.30 Canzo
netta-sextet. 11.15 Berichten (Engelsch). 11.30
Canzonetta-sextet en gramofoonmuziek. 12.30
Berichten (Duitsch). 12.45 Berichten (ANP.)
1.Gramofoonmuziek. 1.20 Vocale duetten
met pianobegeleiding en gramofoonmuziek.
2.Berichten (Duitsch). 2.15 Gramofoon
muziek. 3.15 Berichten (Engelsch). 3.30 Ka
mermuziekspelers en gramofoonmuziek. 5.
Berichten (Duitsch). 5.15 Berichten ANP.
5.30 Molto Cantabile en gramofoonmuziek.
6.156.30 Berichten (Engelsch). 7.Vragen
van den dag (ANP.) 7.15 Berichten. 7.30 Re
portage of muziek. 8.Berichten (Duitsch).
8.15 Berichten ANP. 8.30 Ber. (Engelsch).
8.45 Orgelconcert. 9.15 Berichten (Engelsch).
9.30 Gramofoonmuziek. 10.Ber. (Duitsch).
10.15 Berichten ANP. 10.3010.45 Berichten
(Engelsch), sluiting. 11.1511.30; 0.150.30
en 1.151.30 Berichten (Engelsch).
^fchaakcuBdek
'T SCHAAKSPEL IN RUSLAND.
In bijna geen land ter wereld is het
schaakspel zoo populair als in Rusland.
Niet alleen treft men er een groot aantal
schaakspelers aan, die in een Meestertour-
nooi op hun plaats zijn, doch eindspel-
componisten zijn er ook legio. Men be
hoeft het 'boek van A. O. Hergstman (uit
gave „de Tijdstroom" te Lochem) maar op
te slaan, of men vindt er van die moeilijk
uit te spreken Russische namen als
Kliatzkin, Koroljkow, Grigorjew, Seletszki,
Jakimtsjik, Sineljsjtsjikow, Owtsjinnikow
om maar een kleine keuze te doen uit een
lijst van meer dan 120 namen van Nieuw-
Russische studie-componisten. Op dit boek
komen wij de volgende week terug.
Heden vragen wij de aandacht voor een
partij tusschen twee Russische meesters.
Wit: Zwart:
Rabinowitsch Goglidze.
Nimzo-Indisch. F
1. d2d4 Pg8—f6
2. c2c4 e7e6
3. Pbl—c3 Rf8b4
4. e2e3
De zet van Rubinstein.
40—0
5. Rfld3 d7d5
6. Pgl—e2 d5Xc4
7. Rd3Xc4 a7a6
Beter was hier e6e5. Op 8. d4Xe5 had
dan afruil der Koninginnen kunnen vol
gen, waarna Zwart met 9Pf6g4
de leiding had kunnen krijgen.
8. 00 c7c5
9. a2a3 Rb4Xc3
Beter was 9. c5Xd4.
10. b2Xc3 Dd8e7
11. Rc4d3 e6—e5
12. d4Xe5 De7Xe5
13. Tal—bl Pb8c6
14. Pe2g3! b7b5
Zwart mag het pionoffer op c3 niet
aannemen, wegens 15. Relb2 Dc3a5
16. Rb2Xf6 g7Xf6 17. Ddl—h5 f7—f5
18. Dh5g5f Kg8h8 19. Dg5—f6f Kh8—
g8 20. Pg3h5 er. mat is niet te verhin
deren.
15.
c3c4!
b5Xc4
16.
Rd3Xc4
De5e7
17.
Ddl—f3
Rc8e6
18.
Pg3—f5!
De7d7
19.
Rc4Xe6
Dd7e6
20.
Rcl--b2
Pc6e5
21.
Df3—f4
Pe5g6
22.
Df4g5
Pf6e4
23.
Dg5h6ü
Opgegeven. De dame mag niet genomen
worden wegens Ph6: en mat; de pion op
g7 is niet te dekken.
Een zeer verrassend slot.
ID-amcu&tiek
In onze vorige rubriek geven wij ter op
lossing probleem 1659.
Stand.
Zwart 12 sch. op: 5, 7, 8, 12, 13, 17, 19, 21,
22, 25, 35, 36.
Wit 12 sch. op: 15, 24, 28, 30, 32, 33, 34, 41,
43, 46, 49, 50.
Oplossing.
1. 32—27
2. 43—38
3. 15—10
4. 33—29
5. 29x20
6. 24x11
7. 49—44
8. 34—30
9. 44—40
10. 50 X 8!
1. 21x23
2. 36x47
3. 5x14
4. 47X33
5. 25x14
6. 17 x 6
7. 35x24
8. 24x35
9. 35x44
Zeer mooi!
COMBINATIES.
Op verzoek volgen hier nog een tweetal
zeer geslaagde en verrassende combinaties in
kleine, eenvoudige standen:
Zwart 4 sch. op: 21, 27, 29, 37.
Wit 5 sch. op: 30, 32, 35, 38, 41.
Dit' stukje is samengesteld door S. v. Duyn.
Zwart heeft als laatste zet 3137 gespeeld
en 't is nu werkelijk niet zoo eenvoudig om
direct te zien, dat deze zet verlies beteekent.
Wit laat n.l. volgen:
1. 32—28 1. 37x46
2. 38—32 2. 27x38
3. 30—24! 3. 46x30
4. 35x42 en wint door de oppositie!
Mooi is ook het probleempje van ir. W.
Vrij landt.
«a
g| jm
w''> m
Zwart 6 sch. op: 18, 19, 26, 27, 29, 40.
Wit 6 sch. op: 38, 41, 43, 47, 48, 50.
Wit speelt:
1. 50—44 1. 40x49
2. 38—33! 2. 49x46
3. 33x31 3. 26x37
4. 47—41 4. 37—42
5. 48x37 en wint.
Ter oplossing voor deze week:
PROBLEEM 1660 van
P. Kleute Jr., Wassenaar.
m. m
40.
Zwart 9 sch. op: 2, 9, 10, 11, 17, 20, 26, 34,
Wit 10 sch. op: 22, 23, 28, 31, 32, 33, 38, 41,
49, 50.
In onze volgende rubriek geven wij de
oplossing.
141. Kobusje ging weer op de locomotief zitten. Hij had
juist een beetje stijve hals. Lotje had er een warme doel:
omgedaan. Hij had zeker kou gevat op de locomotief. Hij
had ook een nieuwe pandjesjas aan. Het vorige was hem
te nauw en te krap geworden.
142. Kobusje had zich echter danig vergist, toen hij
dacht, dat deze vreemd uitziende heer een Indische vorst
was. Het was de directeur van een rondreizend circus.
De wagen, waarin hij anders altijd zijn beesten vervoer
de, was gebroken, zoodat hij nu met de trein wilde.
Er is een tijd geweest ja, er moet stel
lig een tijd geweest zijn, al komt die mij
nu heel ver verleden voor, dat er nog, of
liever weêr, vrede was onder de menschen
van Europa, en dat zij elkander, over en
weer, bezoeken brachten, in hun landen
om de schoonheid daarvan en den eigen
aard te leeren kennen en waardeeren in een
vriendelijk verkeer. Dit waren lieve ver
pozingen uit den sleur van 't alledaagscbe
bestaan. En 't wonder van deze verblijdende
entdekkingen heette: „reizen". 't Woord
alleen al doet onze verkommerde zielen
smachten in hun kooien. Of zouden dit
mogelijkerwijze ongeoorloofde overpeinzin
gen zijn?
Hoe 't zij nu zie ik opeens de lange
smalle hoofdstraat van 't antieke stadje loom
omhoog klimmen naar de ruïne van het
Teatro Greco, waar bij 't licht van de maan
de jonge minnaars 's nachts hun tenorstem
men in fleemende liederen uitzenden naar
waar achter de gesloten blinden van eeni-
gerlei pergola hun geliefden den slaap niet
kunnen vinden. Maar in dit middaguur is 't
straatje dommelend verzadigd van 't mee-
doogenloos blikkerende licht over 't stuivend
vergruizelde plaveisel van bergsteen. Het
ketst den gloed terug langs de bleek geel
blakerende en poreus geschroeide fagaden
van de nog middeleeuwsche en de renais-
sance-huizen in hun versjofelde statie. Zij
schijnen door de bewoners lang verlaten
achter de geloken stoffige stores, de ge
scheurde, gebroken, met papierstrooken be
plakte vensterruiten en het door de eeuwen
verweerde, afgebrokkelde klassieke orna
ment. Enkel zijn er in dit wreed lichte laaien
de scherpe, blauw-zwarte slagschaduwen
over de bordessen, de loggia's, de balcons,
die weemoedig droomen over vergane ro
mantiek van de snaren-serenades der min
nezangers. Ook is er de donkere doezeling
binnen de nissen met de verminkte heiligen
beelden één-armig, vaak onthoofd, of met
felle steenwonden waar hier en daar
guirlandes en kransjes van verbleekte bloe
men zijn omheen gehangen om 'n beetje
deernis af te hunkeren voor 'n armzalig
menschenbestaan. De rank gebeeldhouwde
portieken alleen hebben nog wat koelte ver
gaard. Daar ligt dan in zoo'n plek van wel-
dadigen schemer een schier naakt jongetje
op den-buik te slapen, de terra-cotta voetjes
sierlijk omhoog. Of een oude, rustieke bede
laar, blootshoofds in 't aureool van zijn
dunne, zilverwitte haren, gesteund op zijn
staf van een glanzend lcnoestigen doornstok,
en van zijn lompen waardig omhangen, zit
er als een heilige roerloos te mediteeren,
wachtende op de volgende Amerikaansche
miss, die 't mocht invallen een snap-shot op
hem te richten al houden de meeste van
die verwende toeristen nu óók siesta in de
weelderig Siciliaansche terrassen-hotels
daarboven de straat van Messina.
Mogelijk gaan de gepeinzen van den uitge-
leefden lazzarone wel zoo verheerlijkt uit
naar wat al hij zal kunnen koopen van den
schat aan liren, dien 't deez' milde Prinses
voorzeker mag behagen hem te schenken,
een beurs vol goud, wellicht in ruil voor
zijn schamele lichtbeeld. En dat hij zichzelf
dan bibberend van gretigheid zal onthalen
allereerst op een pakje Margedonia-sigaret-
ten, waarvan 't aroom immers vol is van
verbeelde millionnairsgeneugten, wanneer
hij in zijn tandeloozen mond den rook beha-
gelijk langs 't verhemelte laat streelen en
ontvlieden door de neusgaten, tot een nieu
wen, mijmerenden oogenlust aan 't teeder
blauw verwazen in lang gerekte arabesken,
die, als een offer, traag ten hemel varen.
Met spaghetti zal hij hierna koninklijk
spijzen en z'n behagen hebben aan 't be
hendig cirkelen van de smedige draden om
zijn roestigen lepel, zijn tragisch magere
linker hand tot een kommetje gevormd vol
dikke, malsche olijven in de blanke olie.
En als 't mirakel zich nu eens aan hem
mocht voltrekken, geknield op z'n stram
me knieën heeft hij er in de vroegmis de
lieve Moedermaagd om gebeden ja, een
lichte siddering van wellustige fantasieën
vaart er door zijn aartsvaderlijke wezen
wellicht zoo'n eiken morgen weeraan kwij
lend begeerde visch, uitbundig groot en over
stelpend vet en vleezig voor zijn chronischen
honger naar welige lekkernij voor een
nog altijd gezegend gretigen grijsaard. Want
aanstonds zullen de jonge, bronzen visschers
ze weer binnen brengen voor de rijke vreem
delingen in 't nu al sedert vier eeuwen vóór
de geboorte van den Heere Christus zoo dee
moedig vroom op de rotsen verzengende en
hymnen zingende stadje. Hun triomfantelijk
uit de duistere geheimenissen van de koraal
grot bij Isola Bella opgedoken buit deze
bizarre zeemonsters, kruising mogelijk van
een donderpad en een inktvisch, van een
maanvisch, wellicht met een vliegenden
haai. Langs de heetgestookte rotswanden
klauteren de rappe duikers er nu voorzeker
v/eer mee naar boven, als in een wedstrijd
om de eersten te zijn bij de opkoopers voor
de lucullische restaurants, daar op het Corso
Umberto. Zoo ziet de ascetisch zich voordoen
de patriarch, daar in den spitsboog van 't
kerkportaal als gebeeldhouwd, hen dag aan
dag immers binnentreden door de Porta
Messina, als dansende in blijde, wijde passen
van hun slanke beenen, de Moor-bruine
snoeten lachende, dat de tanden vochtig pa
relen tusschen de roode lippen, die nog 't
zilt van de golven proeven, en den glans
van den dageraad-over-de-baai in hun toch
wel melancholieke oogen. Aan het bamboe-
juk, dat op hun even gekromden nek als
zwevende balanceert, deinen de zelf-ge-
vlochten manden van goudblond riet, beval
lig van vorm en met hoeksche mazen, zooals
de vogelkooien zijn, die hier overal buiten
aan de vervallen muren hangen. En in ieder
zoo'n ronde kevie zit, op zijn dikken vetten
staart, de wonderlijke visch overeind,
sphynxig uit te turen uit lichtende topazen-
oogen door de kruiselingsche tralies in 't
bovenwatersche felle licht over de men-
schenwereld. Hun bol-ronde lijven schijnen
gedreven uit een onstoffelijk glinsterend
edel metaal, dat is als zonnegloed, samen-
gestold met de schitteringen van 't maan
licht in de nachtelijke branding en den tril
lenden bleeken weerschijn van de sterren.
Maar wanneer de lachende visschersjongens
daar dan, in den bonten kring van beluste
vrouwen en meisjes, wreed speelsch het mes
doorheen laten vlijmen, spalkt het ingewand
open in de weelderigste kleuren van bloed
koraal, van zee-anemonen, van diep violet
en de groene nuances der wieren.
Doch in plaats van de hunkerend ver
beide miss, zóó in de lichte omstrengeling
van enkele zijden linten, die haar als bad
pak dienen, met alleen den Kodak aan een
riem om haar negerkleurige jongensleest,
uit den auto gesprongen om den sculpturalen
bedelman te kieken daalt daar van 't
bergpad: meneer pastoor zelf af uit zijn bui
ten-parochie, op 'n ezeltje gezeten, zijn sou
taneslippen uitwapperend als zwarte vaan
dels, een reusachtige vijgemand vol scha
duw op 't eerwaardige hoofd, en de zwarte
molière-voeten onder aan de lange zwarte
kousebeenen nu en dan grappig meestappen-
de over den rotsgrond, dat 't zoo opstuift
als een zon-doorgloorde wolk van goud
stof, waarin hij aan den lazzarone als een
openbaring verschijnt. Dan geeft hij zijn
grauwtje een kletsenden klap op de schon
kige bil, dat 't struikelend stilstaat, den kop
met den papoea-tooi van bonte pluimen
bungelend tusschen de voorpooten, en zoo
laat zijneerwaarde zich oolijk afglijden
langs den ezelnek, om met den bedelaar een
vroolijk praatje te ondernemen.
Alwederom een ezeltje volgt langs 't oker
gele smalle paadje uit de rotsen en dat
draagt langs bei z'n flanken zoo'n lang half
rond vat met landwijn, in de oud-door-droe-
semde dingen met koperen hoepels, waaruit
de rinsche geur als een belofte van lafenis
is, die zoo sisen zou op een dorstige ziel.
Zijneerwaarde ziet 't den rustieken laz
zarone aan in de smeeking van zijn uitge
doofde oogen. De ezeldrijver heeft zich al
mee gemengd in de gebarentaal van de bei
den, die vooral door 't bewegen van hun han
den en gelaatstrekken zóó opgetogen leven
dig spreken. Dan geeft de geestelijke heer
een knipoogje naar den wijnleurder, die be
hendig de kurk in 't spongaat door een
kraantje vervangt, 't purperen druivensap,
in de asch van de Etna gestoofd, schuimend
laat plenzen in een aarden kom hieruit,
eerst zélf een paar slokken door 't dorre
keelgat spoelt, haar vervolgens biedt aan den
pastoor, die, wijdbeens en leutig achterover
geleund, de rest klokkende naar binnen giet,
maar zelf met de hand aan de kraan 't kom
metje aanstonds weer vol laat plenzen, nog
even plagend smakkende er aan nipt, en de
gebenedijde lafenis dan „Proficiat!" einde
lijk reikt aan den gulzig loenzenden
patriarch.
Gedrieën schrijden zij hierop in 't kerkje
van Sinte Caterina binnen. Knielen neer voor
't prenterig altaartje, de herder in 't midden
tusschen den ouden bedelaar en den ezeltjes
drijver, voorzeker om te danken voor de on
verwachte zegeningen des levens.
Buiten in de roerloos stille straat, waar
enkel de hitte trilt, heffen de beide bedroef
de grauwtjes een lammenadig gebalk aan,
dat klinkt alsof er een emmer wordt neerge
laten aan den ketting in een diepen put vol
weldadig waterkoele duisternis.
Verboden nadruk.
