DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN
Koning Carol doet afstand
van den troon.
De veeteelt in Engeland.
Een verklaring van Churchill
De Engelsch-Amerikaansche
overeenkomst.
De ruilhandel zou in Engeland
met gemengde gevoelens
ontvangen zijn.
Italiaansche commentaar
op de rede van Hitler.
De nieuwe grens van
Hongarije.
De toestand in Roemenië
Welke distributie
bonnen?
De Britsche luchtdefensie.
ALKMAARSCHE
Deze Courant wordt ELKEN AVOND, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij voaruitbetaling voor Alkmaar 2.
franco door het geheele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
No. 211
Dit nummer bestaat uit twee bladen. Directeur: C. KRAK.
Vrijdag 6 September 1940
Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
142e Jaargang
Boekarest, 6 Sept. (D.N.B.) Ko
ning Carol van Roemenië heeft in
den afgeloopen nacht ten gunste
van zijn zoon, kroonprins Michaël,
die in October 19 jaar oud wordt,
afstand gedaan van de troon.
Naar verluidt, zal de koning nog
in den loop van vandaag naar
Zwitserland vertrekken. Een offi
cieel bericht over dezen troons
afstand is nog niet gepubliceerd.
De proclamatie van koning Carol.
Boekarest, 6 September (D.N.B.) Koning
Carol heeft van zijn troonsafstand mededee-
ling gedaan in de volgende, door- de radio
en in extra-edities der bladen verspreide
proclamatie:
Roemenen. Tijden van ernstige schokken
en zorgen trekken over ons land. Sedert tien
jaren heb ik er naar gestreefd, alles voor het
welzijn van Roemenië te doen, zooals mijn
geweten het mij ingaf. Thans ligt over het
land, dat voor groote gevaren heeft ge
staan, rouw. Uit liefde voor dezen grond,
waarop ik geboren en opgegroeid ben, wil
ik de gevaren uit den weg ruimen, door
mijn zoon, van wien gij houdt, den zwaren
last der heerschappij over te dragen. Ik bid,
dat dit voor de redding van het vaderland
gebrachte offer niet vergeefsch zal zijn. Ik
verzoek allen Roemenen, mijn zoon met
trouw en liefde'-te omringen, opdat hij den
steun vindt, die hij voor de voortaan op zijn
schouders rustende zware verantwoordelijk
heid noodig heeft. Moge God ons land be
schermen en het een trotschere toekomst
verzekeren. Leve Roemenië.
Koning Michael legt den eed af.
Boekarest, 6 Sept. (D.N.B.) Om half tien
heeft koning Michael in de troonzaal van
het koninklijk paleis te Boekarest voor
minister-president Antonescu en den Pa
triarch van de orthodoxe kerk van Roeme
nië, Nidulescu, den eed afgelegd. De korte
eedsformule luidt: Ik zweer, het erfgoed van
Roemenië, zijn grenzen en zijn integriteit
te waarborgen. Zoo waarlijk helpe mij God
almachtig.
Vervolgens legde minister-president ge
neraal Antonescu den eed op den nieuwen
koning af. De formule luidt: Ik zweer trouw
aan koning Michael, den Roemeenschen
staat en de Roemeensche natie. Zoo waar
lijk helpe mij God almachtig. Het opmerke
lijke van deze formule is het ontbreken van
de verplichting ten aanzien van de grond
wet, wat hiermede verklaard moet worden,
dat terstond na de benoeming van Anto
nescu tot premier de grondwet buiten wer
king is gesteld.
Een oproep van Antonescu.
Boekarest, 6 Sept. (D.N.B.) Minister
president generaal Antonescu heeft den vol
genden oproep tot de natie gericht:
Roemeensche broeders. Uit het diepst van
mijn hart richt ik tot u het dringend ver
zoek, alles te vergeten, u om onzen jongen
koning te scharen, de orde te bewaren en
aan den arbeid te gaan. Leve Roemneië.
De voedermiddelen zullen
schaarsch zijn.
Londen 5 September (D. N. B.) De
Britsche radio-omroep heeft den En-
gelschen boeren medegedeeld, dat voe
dermiddelen voor varkens en pluimvee
den komenden herfst in geheelEngeland
zeer schaarsch zullen zijn. Het is derhalve
raadzaam, aldus de omroep, dat de boeren
keukenafval uit hotels, huishouding, enz.
trachten te krijgen. In drogen toestand
kan deze afval ook tot den winter be
waard worden. In sommige deelen van het
land, is .de inzameling reeds georganiseerd.
„Wij moeten ons voorbereiden
op den scherpsten
strijd".
Londen, 6 Sept. (D.N.B.) In zijn verkla
ring in het Lagerhuis over den oorlogstoe
stand heeft Churchill toespelingen gemaakt
op den overdracht der Amerikaansche tor-
pedobootjagers aan de Britsche marine. De
torpedobootjagers, zoo zeide hij, zullen zon
der verwijl in- actieven dienst genomen
worden. Het zou een vergissing zijn, wan
neer men in de officieele nota meer wilde
lezen dan de documenten zelf zeggen.
Omtrent de Balkankwestie zeide Chur
chill: Ik ben steeds van meening geweest,
dat het Zuiden der Dobroedsja aan Bulga
rije moest worden teruggegeven en ik ben
nooit zeer verheugd geweest over de wijze,
waarop Hongarije na den vorigen oorlog is
behandeld. De premier voegde hieraan toe:
„Wij stellen voor geen territoriale wijzigin
gen, die tijdens den oorlog plaats vinden, te
erkennen, wanneer zij niet geschieden met
vrije instemming van de betrokken par
tijen".
Omtrent den luchtoorlog zeide Churchill:
„Wij moeten ons in deze maand voorberei
den op den scherpsten strijd. De vijand zal
zijn aanvallen in den loop van September
nog vermenigvuldigen. Maar zelfs wanneer
de aanval verdubbeld of verdrievoudigd is,
gelooven wij toch weerstand te kunnen bie
den".
Churchill kondigde een wijziging in het
systeem van de luchtalarmsirenes aan, waar
door onnoodig alarm moet worden verme
den.
Betreffende het midden-oosten zeide
Churchill, dat Engeland daar verdacht moet
zijn op zwaren strijd.
Lagerhuis verdaagd tot 18 Sept.
Londen, 5 Sept. (D.N.B.) Alvorens Chur
chill in het Lagerhuis zijn verklaring afleg
de, deelde hij mede, dat het Huis na de bij
eenkomst van vandaag verdaagd wordt tot
18 Sept. Dan zal het twee dagen vergade
ren en zoo noodig zal Churchill een regee-
ringsverklaring afleggen.
In het Hoogerhuis heeft lord Halifax een
rede uitgesproken, overeenkomende met de
door Churchill afgelegde verklaring.
New-York, 5 September (D. N. B.) Volgens
een bericht van de New-York Times uit
Londen wordt door het Engelsche publiek
de vraag, of Engeland bij zijn ruilhandel
met de Vereenigde Staten alleen vijftig
torpedojagers krijgt, druk besproken. In
verantwoordelijke Engelsche kringen wil
men overigens niet gelooven, dat de Engel-
schen het slachtoffer van Amerikaansche
paardenkoopers is geworden. De ruilhandel
is in Engeland met gemengde gevoelens ver
nomen. De meerderheid juicht de overeen
komst toe, de minderheid oefent critiek op
de methode en de détails. Op langen termijn
gezien hebben de Vereenigde Staten naar
algemeene opvatting betere zaken gedaan
dan Engeland. Zelfs de meest zelf inge
nomen Engelschen moeten thans toegeven,
dat de beslissing over het lot van het Brit
sche rijk niet een kwestie \ran jaren, maar
misschien slechts van dagen is en dat der
halve de toeneming van de jagersvloot
slechts op korten termijn voor de Engelsche
heerschappij ter zee van beteekenis kan
zijn.
Het Hamburger Fremdenblatt over
de overeenkomst.
Berlijn, 5 September (D. N. B.) In een op
merkelijk artikel vergelijkt het Hamburger
Fremdenblatt den laatsten Engelsch-Ameri-
kaanschen ruilhandel met de beroemde
„Alabamakwestie" uit den Noord-Ameri-
kaanschen burgeroorlog. Engeland had zich
toen bereid verklaard den zuidelijken
staten oorlogsschepen te verkoopen, waar
mede deze den handel der noordelijke staten
jarenlang ernstig konden benadeelen. Van
bijzondere beteekenis werd daarbij het oor
logsschip, dat in Liverpool besteld werd. De
verontwaardiging in de noordelijke staten
over de verlenging van den oorlog, die het
gevolg was van de interventie van het „neu
trale" Gr.-Brittannië, liep zoo hoog, dat Enge
land zich gedwongen zag toe te stemmen in
vereffening van de door de noordelijke
staten geleden schade door een gemeen
schappelijke commissie. Uit de bijlegging
van deze kwestie tusschen Engeland en de
Vereenigde Staten, dat wil zeggen uit de
boete, gedaan voor het verkoopen van oor
logsschepen door een mogendheid, die bui
ten den oorlog staat een schending der
neutraliteit dus heeft zich later een juris
prudentie ontwikkeld, die vrijwel woordelijk
is opgenomen in de Haagsche conventie over
de rechten en plichten van neutrale staten
bij een zeeoorlog (October 1907).
Sedertdien is het internationale norm, dat
neutrale staten hun neutraliteit schenden,
wanneer zij aan een .oorlogvoerende oorlogs
schepen leveren en verkoopen. Men zal
moeten afwachten, of de Amerikaansche se
naatcommissie van buitenlandsche zaken,
zooals in de Alabamakwestie, met dezelfde
vasthoudendheid de neutraliteitsschennis zal
aan de kaak stellen, gepleegd door een mo
gendheid, die uitgeruste oorlogsschepen ver
koopt aan een partij in het Europeesche con
flict, in strijd met de heerschende volken
rechtelijke opvattingen.
Minister Hull over de Engelsche
steunpunten.
Washington, 6 September (D. N. B.) De
Amerikaansche minister van Buitenlandsche
Zaken, Huil, verklaarde, dat de Spaansch-
Am.erikaansche naties in het kader van
wederkeerigheid natuurlijk ieder oogenblik
de nieuwe verkregen acht steunpunten
in den Atlantisohen Oceaan kunnen ge
bruiken. Op de vraag, waarom Engeland
tusschen het afstaan van steunpunten in
New Foundland en Bermuda en de andere
zes eilanden een onderscheid heeft gemaakt,
weigerde Huil echter een antwoord te geven.
Na herhaaldelijk aandringen verklaarde
Huil tenslotte, dat hij niet geloofde, dat dit
„geschenk" van steunpunten in New-Found-
land en op de Bermuda-eilanden, zooals lord
Lothian en president Roosevelt het hebben
genoemd, de Vereenigde Staten eenige bij
zondere verplichting van dankbaarheid
oplegt.
Wanneer men deze heele gebeurtenis be
ziet en zich een voorstelling maakt van de
voordeelen, die Engeland door deze overeen
komst verkrijgt, gelooft hij (Huil) niet, dat
er een te groot verschil bestaat in de tegen
waarde van de wederzijdsche transacties.
Op de vraag, wat Engeland aanleiding
heeft gegeven een verschil te maken tus
schen de beide pachten, zou hij, (Huil) aan
de Engelsche regeering het voorrecht willen
laten hierover een verklaring te geven.
Zijn woorden zijn op het juiste
oogenbiik gekomen.
Rome, 5 Sept. (D. N. B.) De Romein-
sche avondbladen laten bij hun bespre
king van de rede van Hitler in het bijzon
der het licht vallen op de woorden be
treffende de zekerheid van de totale
overwinning der spil. De Tribuna schrijft,
dat de-Führer van het nieuwe Duitsch-
land op zijn duidelijke, vastbesloten tege
lijk bijtend ironische wijze een aantal
argumenten naar voren heeft gebracht,
waartegen Engeland noch eenigerlei an
dere macht of politieke tendentie iets kan
inbrengen. Wanneer er. nog menschen zijn,
die zich illusies maken, of het onmogelijke
werkelijkheid willen zien worden, dan
zijn Hitler's woorden op het juiste oogen
blik gekomen om den toestand en de
eischen der toekomst met ijzeren conse
quentie te schetsen: Engeland moet in
eenstorten".
Duitschland en Italië, aan welks held
haftige en zegevierende acties de Führer
volledige erkenning heeft geschonken,
zullen het noodige doen, opdat in de we
reld nooit meer een mogendheid zich het
recht kan aanmatigen het geheele conti
nent te willen uithongeren. Tegenover de
Engelsche caricaturen van een „generaal
Revolutie", een „generaal Honger" en een
„generaal Winter" stellen de spilmogend-
heden de ijzeren gestalte van den „gene
raal Daad" en zij laten het aan den En
gelschen „generaal Bluff" over Groot-
Brittannië en zijn rijk in den zekeren
afgrond te leiden.
Geen verdedigingslinie tegen
aanvalsvoornemens van
een ongenoemde
mogendheid.
Boedapest, 5 Sept. (D.N.B.) Het Hongaar-
sche correspondentiebureau M.T.I. bepaalt
een standpunt tegenover de beweringen van
zekere buitenlandsche dagbladen, volgens
welke de tot aan de oostelijke Karpathen op
geschoven Hongaarsche grens moet dienen
als verdedigingslinie tegen beweerde aan
valsvoornemens van een met de spilmogend-
heden en Hongarije in vriendschappelijke
verhouding levende mogendheid.
Van bevoegde Hongaarsche zijde wijst
men in dit verband, naar het M.T.I. mede
deel!, op het natuurlijke feit, dat de grenzen
van iederen staat en natuurlijk ook die van
Hongarije tevens verdedigingslinies tegen
iederen aanval vormen. Deze omstandigheid
echter kan niet de geringste aanleiding ge
ven om Hongarije, dat alleen zijn natuur
lijke oostelijke grenzen herkrijgt, aanvals
voornemens in de schoenen te schuiven te
genover een staat, die de meest correcte
diplomatieke betrekkingen met Hongarije
onderhoudt en wiens grenslijn juist met
Hongarije het kortst is. Dergelijke geruch
ten zijn niets anders dan onwetende of
kwaadwillige storingspogingen,
Een proclamatie van
Antonescu.
Boekarest, 5 Sept. (D.N.B.) De premier
generaal Antonescu, heeft een proclamatie
uitgevaardigd, waarin verklaard wordt: Er
is een nieuwe regeering, een nieuw regime,
geen woorden, maar werk, geen talmen,
maar daden. Een ernstig, smartelijk verte
den is afgesloten. Daarover zal ik niet den
sluier van het vergeten, maar van de ge
rechtigheid uitspreiden. Doch vandaag
moeten wij den staat en de natie redden.
Uit alle macht moeten wij onze krachten
verzamelen, onze eer weer oprichten en onze
Antonescu.
toekomst verzekeren. De ware volken bou
wen hun groote toekomst uit de nederlagen.
De vervolgingen hebben opgehouden. Thans
moet de jeugd, de hoop des volks, haar
plicht vervullen. Onze natie moet haar te
genwoordigheid in de geschiedenis bewij
zen. De ambtenaren van den staat moeten
begrijpen, dat alles op hen steunt. Zij moe
ten zich hun verantwoordelijkheid waard
toonen. Eerlijkheid, gerechtigheid en arbeid
moeten de werkzaamheid van alle ambtena
ren leiden. Ik zal de regeering op nieuwe
grondslagen plaatsen. Het program zal ik u
voorleggen, opdat gij het alten beoordeelt.
Het zal zijn oorsprong volledig in het eens
gezinde nationale geloof vinden. Geleidelijk
zulten wij de vernieuwing van den staat vol
voeren, met geloof aan God, aan het heilige
onvergankelijke recht des volks. Voor
waarts, de plicht roept u.
Intocht der Hongaren in Szatmar.
Boedapest, 5 Sept. (D.N.B.) De rijksbe
stuurder is om elf uur in gezelschap van den
minister van oorlog, Bartha, den chef van
den generalen staf, Werth, en een talrijk
militair gevolg aan het hoofd der Hongaar
sche troepen Szatmar Nemeti binnengerukt;
bij deze intocht waren ook de premier, graaf
Teleki, en andere leden der regeering tegen
woordig.
Hooge ambtenaren van hun functie
ontheven.
Boekarest, 6 Sept. (D.N.B.) Het ministerie
van oorlog deelt mede, dat op bevel van den
minister-president de chef van den gehei
men dienst van het leger, MoruSoff, en de
directeur van den geheimen dienst van het
leger, Stefanescu, van hun functies zijn ont
heven.
Morusoff was een persoonlijk vertrou
wensman van koning Carol die sedert vele
jaren verantwoordelijk was voor de veilig
heid van den koning. Ook heeft hij voor
den koning een eigen berichtendienst geor
ganiseerd, onafhankelijk van de staatsauto-
riteiten. Op zijn aandringen en op het aan
dringen van den eveneens afgetreden hof
maarschalk werd Antonescu vier weken ge
leden gearresteerd, omdat hij tijdens een
audiëntie bij den koning gewezen had op de
duistere en dubbelzinnige rol van Morusoff
en diens ontslag had verlangd.
Nieuwe richtsnoeren voor de
Roemeensche pers.
Boekarest, 6 Sept. (D.N.B.) „Staatsleider"
generaal Antonescu heeft nieuwe richtsnoe
ren voor de Roemeensche pers gegeven die
door de bladen streng in acht genomen moe
ten warden. Deze richtsnoeren doen uitko
men, dat Roemenië zich door eigen aanspo
ring geschaard heeft in de politieke sfeer
van Duitschland en Italië, zoodat iedere ge
legenheid om de betrekkingen van Roeme
nië met deze beide groote mogendheden, die
de onschendbaarheid van het land en zijn
grenzen garandeeren en te verlevendigen
moet worden aangegrepen.
Tevens moet 'de openbare meening ver
trouwd worden gemaakt met de gedachte,
dat de buitenlandsche politiek definitief in
overeenstemming moet worden gebracht
met de economische politiek.
In deze richtsnoeren wordt als een der
middelen ter bevordering van de betrekkin
gen met de spilmogendheden genoemd het
publiceeren van artikelen en reportages over
het politieke, geestelijke en sociale teven
van Duitschland en Italië. Tegenover de
westelijke mogendheden en de onmiddellijke
buren van Roemenië wordt 'n streng objec
tieve berichtgeving, uitsluitend van infor
matieven aard geëischt.
De onderstaande bonnen zijn van
7 September af geldig verklaard:
Tarwebloem: bon 71.
Gedurende het tijdvak van 7 September
tot en met 4 October a.s. zal bon 71 van het
algemeen distributiebonboekje recht geven
op het koopen van 214 ons tarwebloem o f
tarwemeel o f roggebloem o f roggemeel o f
zelfrijzend bakmeel o f boekweitmeel.
Grutterswaren: bonnen
41, 54, 15 en 28.
Gedurende het tijdvak van 7 September
tot en met 4 October a.s. geeft de met 41
genummerde bon van het algemeen distri
butiebonboekje recht op het koopen van 250
gram rijst o f rijstemeel o f rijstebloem.
Voorts geeft gedurende bovengenoemd
tijdvak de met 54 genummerde bon van het
algemeen distributiebonboekje recht op het
koopen van 250 gram havermout o f haver
vlokken o f gort o f grutten.
Gedurende het tijdvak van 9 September
tot en met 1 November a.s. geeft de met 15
genummerde bon van het algemeen distri-
butiebonboekje recht op het koopen van
100 gram vermicelli o f macaroni o f
spaghetti.
De met 28 genummerde bon van het alge
meen distributiebonboekje geeft gedurende
het tijdvak van 9 September tot en met 1
November a.s. recht op het koopen van 100
gram griesmeel o f 100 gram maizena o f
een hoeveelheid puddingpoeder o f pudding-
sauspoeder, welke 100 gram zetmeel bevat.
De hoeveelheid puddingpoeders mag ver
deeld zijn over twee pakjes, waarvan elk
ten hoogste 50 gram zetmeel bevat, dan wel
drie pakjes, waarvan elk ten hoogste 33
gram zetmeel bevat. De hoeveelheid pud-
dingsauspoeder, welke op één bon wordt ge
kocht, mag ongeacht de samenstelling
over niet meer dan zes pakjes verdeeld zijn-
Ten slotte wordt er op gewezen, dat op
twee bonnen een pakje maizena van 225
gram kan worden gekocht, doch slechts in
verpakkingen, welke vóór 22 Juli 1940 zijn
vervaardigd.
Brood: bon 5.
Van 9 September tot en met 15 September
a.s. geven de met „5" genummerde bonnen
van het broodbonboekje tezamen recht op
het koopen van 2500 gram roggebrood of
2000 gram ander brood. Elk der bonnen
geeft derhalve recht op het koopen van 125
gram roggebrood of 100 gram ander brood.
De bonnen, welke de consumenten 15
September nog niet gebruikt hebben,
zulten niet zooals tot dusverre het
geval was nog vier dagen geldig zijn,
doch slechts twee dagen, en wel tot en
met Dinsdag 17 September a.s.
De detaillisten kunnen deze bonnen ver
volgens nog tot en met Donderdag 19 Sep
tember a.s. ter inwisseling tegen toewijzin
gen inleveren bij de plaatselijke distributie
diensten.
Er varen geen schepen meer
in het Kanaal
New-York, 5 Sept. (D. N. B.) De Lon-
densche correspondent van de New-York
Times bevestigt, dat de Duitsche groepen
bombardementsvliegtuigen bij hun vlucht
over de zuidoostkust van Engeland niet
meer door Engelsche jagers worden aan
gevallen tot zij den beschermingscrikel
van Londen bereiken. De luchtafweer aan
de kust en ook de verder het land in
staande afweerbatterijen, zoo wordt in een
beschrijving van een aanval gezegd, heb
ben binnenvliegende Duitsche bommen
werpers weliswaar beschoten, maar de
Duitschers kwamen er zonder eenig ver
lies doorheen.
De correspondent bevestigt verder de
vernielingen op de vliegvelden Manston,
Hawkingo en Lympne, die hij zelf be
zocht heeft.
Officieren van het luchtwapen achten
deze vliegvelden echter „niet onvoor
waardelijk noodig, daar andere vliegvel
den in het gebied van Londen slechts 50
mijl van het kanaal af liggen en de En
gelsche jagers even goed daar kunnen op
stijgen".
De correspondent geeft in dit verband
als zijn meening het volgende te kennen:
het voortdurend gebruik der kustvlieg-
velden is wellicht voor de verdediging
van Londen niet noodig. Hun verlies kan
echter ernstige gevolgen hebben, wanneer
de Duitschers trachten aan de kust van
Kent te landen. Aangezien de Engelsche
jagers veel benzine verbruiken en slechts
50 minuten met topsnelheid kunnen vlie
gen, is in geval van een invasie de start
van de Londensche vliegvelden een groote
belemmering.
Grooten indruk heeft op den correspon
dent de volledige afwezigheid van scheep
vaart in het kanaal gemaakt. Tijdens een
tocht van Dover naar Falmouth langs de
kust heeft hij geen enkel convooi gezien.
De koopvaardij schijnt ver te blijven van
de zuid- en zuidoost-kust yan Engeland.