STILLE NO. 9
KRUSCHEN
De bevoorrading en rantsoeneering in België
JdacktÉecichtm
•ncaomtK vandoor
CHARLES
FLANDERS
Maatregelen om fouten van hef stelsel te verbeteren Oprichting
van warencentrales, een nationale landbouw- en
voedingscorporatie en een commissariaat
voor prijzen en loonen.
BUITENLAND.
Rheumatische pijnen
EERSTE BLAD
3
li.
(Van onzen Brusselschen correspondent.)
In het land van de kermissen en de Pal-
lieters wordt de beperking van alles wat
den inwendigen mensch moet versterken en
comfort moet verminderen onmiddellijk als
een ramp gevoeld en ook alles wordt dan
gedaan om de gevolgen daarvan te voorko
men. Zulks beteekent dat een jacht is inge
zet, sedert verscheidene maanden, op alles
wat maar eetbaar is en kan opgeslagen wor
den. De sluikhandel bloeit weelderig. Het
publiek zelf is veel oorzaak, dat de woeker
handel zoo'n geweldige uitbreiding heeft
genomen en dat sommige artikelen, zooals
boter, vrijwel niet of in volstrekt onvoldoen
de mate, op de markten verschijnen. Het
biedt zelf fabelachtige prijzen aan en de
landbouwer, die hoogere prijzen aangebo
den krijgt, zonder veel risico te loopen, en
deze prijzen weigert om zich aan de opge
legde reglementeering te houden, is ver te
zoeken. Het publiek dat overige eenige geld
middelen beschikt, hamstert er lustig op los
met de herinnering aan den toestand van
1914-1918 voor oogen. Dit wordt natuurlijk
in de hand gewerkt door fluistercampagnes,
welke er op berekend zijn om het geloof in
gang te doen vinden dat West-Europa dezen
winter moet verhongeren, alhoewel van of-
ficieele zijde alles wordt gedaan om vertrou
wen in de toekomst te scheppen en te doen
aannemen wat de werkelijkheid is, n.l. dat
er beperkingen en verminderingen noodza
kelijk zijn, doch dat iedereen het zijne kan
hebben tegen behoorlijke prijzen, indien
iedereen zich ook aan een zekere tucht on
derwerpt. Maar deze 'overtuiging zal'slechts
ingang vinden als zij van hoogerhand wordt
opgelegd en als het bewijs door de ervaring
is geleverd dat er inderdaad genoeg is voor
iedereen, mits zekere optimistisch aan
vaarde beperkingen.
De handel is vrij behalve voor brood of
meelproducten, koffie, vetstoffen, suiker,
zeep, aardappelen, chocolade en vleesch, wat
niet beteekent dat alles buiten deze produc
ten is te krijgen. Thee b.v. kan men niet
koopen en kaas, tot voor kort nog ruim
schoots voor handen in de winkels, wordt
thans eerder schaarsch. De rantsoenen zijn
225 gram brood per dag, 12,5 gram koffie
of 10 gram surrogaatkoffie, 3 gram boter,
25 gram margarine en 50 gram reuzel, dit
laatste per maand. Aan zetmeelhoudende
producten krijgt men 20 gr. per dag, aan zout
40 gr., aan suiker 30 gr. honing, jam of der
gelijke 15 gr. slechts deze maand is dit
laatste gerantsoeneerd. Het dagelijksche
aardappelrantsoen is 500 gram. Het maand-
rantsoen aan zeep is in totaal 350 gr., de
chocolade 100 gr. en het dagrantsoen vleesch
75 gr. De vetstoffen zijn hierbij het moeilijkst
te bekomen. Men kan zich voorstellen, dat
de moeilijkheden bij de toepassing van de
rantsoeneering, welke thans worden waarge
nomen, zich in elk geval zouden hebben
voorgedaan, want er zijn aanwijzingen dat
de voorbereiding van de rantsoeneering, on-
dansk de alarmperiode van 3 September
1939 tot 10 Mei 1940 niet volledig was ver
zekerd. Zoo heeft men, na korten tijd, een
volledige organisatie moeten verwezenlijken
van de zuivelnijverheid,met afbakening
van de activiteit voor de -vervoerders en
melkerijen, met verplichting voor de boeren
hun melk aan de melkerijen te leveren en
opheffing van bepaalde kleine,zuivelfabrie
ken. Steeds was het standpunt gehuldigd
van de economische vrijheid, omdat rant
soeneering, zoo heette het, de schaarschte en
duurte van een product in de hand werkt.
Maar tezelfdertijd bleef de ervaring uit dat
de bevoorrading onmogelijk is in een nood-
periode, wanneer de rantsoeneering niet
steunt op een krachtige organisatie van de
bedrijven en de overheid zelf geen overzicht
heeft en toezicht op de productie. Tezelfder
tijd heeft men moeten ervaren, dat het stel-
stel op zich zelf ook enkele tekortkomingen
vertoonde, waarin men vroeger had kunnen
voorzien, indien de rantsoeneering reeds
voor 10 Mei was toegepast. Zoo gold het be
ginsel, dat met de rantsoenzegeltjes in om 't
even welken winkel kon worden gekocht en
de winkeliers zich dan opnieuw konden be
voorraden naar gelang het aantal zegeltjes
dat zij hadden ontvangen, dit weer om de
handelsvrijheid te eerbiedigen. Maar er was
niet voor gezorgd, dat de winkels zonder
onderscheid regelmatig werden bevoorraad,
waarbij, het dient gezegd, de transportmoei
lijkheden onmiddellijk na de overgave ook
een rol hebben gespeeld. Het gevolg was,
dat sommige bedrijven, die over middelen
beschikten, bevoorraad werden en anderen
niet, ofwel dat producten als boter, eieren en
aardappelen van de markt verdwenen, dit
omdat de bedrijven zelf niet in organisch
verband stonden tot de rantsoeneering.
Daarin is nu voorzien. Warencentrales wer
den opgericht en eén Nationale Landbouw-
en Voedingscorporatie gesticht, welke alle
bedrijven van productie, bewerking, ver
werking en handel in landbouwproducten en
ccdingswaren omvat, onder een verant
woordelijke leiding, waarvoor ingenieur
Meeuwissen, leider van het vroeger tegen
den Boerenbond opgerichte Boerenfront
werd benoemd. De bedrijven van landbouw
grondstoffen vallen onder de corporatie en
landbouw dekt ook de begrippen tuinbouw
en visscherij, terwijl de corporatie alle be
staande officieele groepeeringen omsluit. Er
zijn ook provinciale, gewestelijke en kanton
leiders. De macht van den leider is volledig.
Hij wordt benoemd en afgesteld door den
secretaris-generaal van het ministerie van
landbouw.
Er is bovendien ook èen Commissariaat
voor Prijzen en Loonen opgericht, onder de
leiding van mr. .Paul Bceckman, .cjie de
macht heeft om prijzen en loonen vast te
stellen en er toezicht over te houden. Dit
commissariaat is reeds actief aan het werk
en heeft, in samenwerking met de politie
en de parketten, heel wat zwendelaars en
sluikhandelaars onschadelijk gemaakt en
gestraft.
Tengevolge van de ervaring en de maat
regelen werden dc verbruikers er toe ge
bracht zich bij een kleinhandelaar te doen
inschrijven voor het bekomen van marga
rine, suiker en chocolade, terwijl nu ook
hetzelfde geldt voor de aardappelrantsoe
nen, waarvoor een speciale kaart wordt in
gevoerd, die echter niet mgg worden aan
gevraagd door degenen die over een voor
raad aardappelen beschikken, welke gelijk
is met het rantsoen. Het is te verwachten
dat dit systeem, waardoor de bemiddeling
van den kleinhandelaar voor de distributie
blijft gehandhaafd en de gelijkmatige be
voorrading rationeel ten overstaan van de
winkels verzekerd kan worden, tot alle an
dere producten zal worden uitgebreid. Bo
ven zijn voorraad voor de vast ingeschre
ven klanten krijgt de winkelier nog 10 t.h.
meer voor klanten als schippers, militai
ren, enz. Er zijn'ook hoogere rantsoenen
voor bepaalde categorieën arbeiders, terwijl
eveneens een melkrcgeling is voorzien voor
oude lieden, kinderen en zieken.
Door de officieele instanties is medege
deeld dat weigerachtigen die hun tarwe,
aardappelen of andere producten niet vrij
willig leveren, zich bloot stellen aan op-
eischingen tegen 160 fr. per 100 kg tarwe of
60 fr. per 100 kg aardappelen, dat is bene
den de officieele pr" -en.
Het brood wordt than., verkocht tegen
2.50 fr. per 900 gram. De broodkwestie is
natuurlijk belangrijk. Het ministerie van
landbouw heeft er op gewezen dat normaal
door eigen productie slechts voor een vier
de kan worden voorzien in de behoeften
aan broodgraan. De voorraden die in het
land aanwezig waren maakten het mogelijk,
mits rantsoeneering de moeilijkheden na de
overgave door te maken en den oogst van-
1940 af te wachten. Deze voorraden zijn
verbruikt. Het brood bevat thans 30 t.h:
roggemeel. Een telling heeft in Juni plaats
gehad en de totale opbrengst per ha
vastgesteld. De landbouwer is verantwoor
delijk tegenover de gemeente voor den
oogst en de gemeente tegenover de centrale
besturen. Er is tot de landbouwers een op-
reep gericht om zoo gauw mogelijk te dor-
schen en den oogst, na aftrekking van wat
zij voor bezaaiing en eigen gebruik mogen
behouden, in te leveren.
Het is een feit, dat ondanks', alles, de
voorraden onvoldoende zullen zijn, aldus
het ministerie, hetwelk er bijvoegt, dat de
bestuursoverheden zich van nu af aan be
ijveren om het voor de voeding der bevol
king vereischte aanvullende gedeelte uit
den vreemde te betrekken, met de vaste
overtuiging dat zij op dit gebied de ver
wachte uitslagen zullen bereiken.
Het is gebleken dat de landbouwers ge
volg hebben gegeven aan den oproep van
spoedig hun graan te leveren. Anderzijds
echter zijn vervolgingen ingespannen tegen
een aantal gemeentebesturen wegens hun
houding in verband met tal van voorge
schreven maatregelen.
Op het gebied van textiel- en lederwaren
is er thans geen rantsoeneering in België.
Ook de brandstoffen zijn vrij en in voldoen
de mate beschikbaar, althans tot dusver,,
want de rantsoeneering hangt in de lucht
en zal weldra worden ingevoerd. Men acht
de kolenprijzen op het oogenblik te hoog
voor den gewonen levensstandaard.
Men krijgt den indruk dat de autoriteiten
krachtig werken om de bevoorrading van
de bevolking met de essentieele waren te
verzekeren en de hoop mag w'orden gekoes
terd dat zij daarin zullen slagen.
CORRESPONDENTIE.
K. P. Z. te S. Uw verslag is in hoofdzaak
een herhaling van het reeds Maandag door
ons is opgenomen. Daarbij in aanmerking
nemende, dat het verslag bijna een week
oud is en dat wij thans over zeer weinig
plaatsruimte kunnen beschikken, kunnen
wij geen vrijheid vinden ook Uw verslag
thans nog te publiceeren.
Red. Alkm. Crt.
MEINEED BIJ ECHTSCHEIDING.
Een echtpaar in Den Helder had een echt
scheidingsprocedure gevoerd. Als kroonge
tuige was een losse werkman opgetreden,
die onder eede valsche bezwarende verkla
ringen tegen de vrouw had afgelegd. De
rechtbank te Alkmaar had hem wegens
meineed tot acht maanden gevangenisstraf
veroordeeld. De procureur-generaal had bij
de behandeling voor het gerechtshof te
Amsterdam bevestiging van dit vonnis ge
vraagd en het Hof wees Woensdag overeen
komstig dezen eisch vonnis.
HANDHAVING VAN DEN ZOMERTIJD
IN ENGELAND.
Londen, 24 Oct. (D.N.B.) In het Lagerhuis
heeft de Britsche minister van binnenland-
sche zaken, Morrison, medegedeeld, dat deze
winter de zomertijd zal worden gehandhaafd
in verband met de bijzondere omstandig
heden.
HET NOODWEER IN DE OOSTELIJKE
PYRENEEEN.
Genève, 24 Oct (D.N.B.) Volgens de tot
dusverre beschikbare gegevens heeft de ge
weldige noodweerramp in de Fransche Oos
telijke Pyreneeën in totaal 51 dooden ge-
eischt. Tot dusverre zijn slechts de lijken
van 15 personen ,;eborgen. Na'het dalen van
het hooge water in de laatste 48 uur kan
eerst de geweldige omvang van de ramp
worden gezien. Volgens officiëele schattin
gen bedraagt de schade in de dalen van de
Tet, de Tech en de Agly, de meest geteister
de gebieden, verscheidene honderden mil-
lioen francs. Andere ramingen spreken
zelfs van een milliard francs schade.
NIEUWE REDE VAN WILLKIE.
Hij betwijfelt of Roosevelt zijn
woord zal houden.
New York, 25 Oct. (D.N.B.) De republi-
keinsche presidentschaps-candidaat Willkie
heeft te Harbor-Créek (Penssylvanië) ge
antwoord op Roosevelt's rede van Woens
dagavond. In 1933, zoo betoogde Willkie,
heeft Roosevelt de economische conferentie
van Londen laten mislukken. Zelfs hééft
Roosevelt het program eener valuta-stabi
lisatie van de hand gewezen, dat zijn gede
legeerden zouden indienen. Daarmede heeft
Roosevelt meer tot den „val der democra
tieën" bijgedragen dan eenige andere re
geering. Roosevelt heeft in zijn jongste
rede verzekerd, niet aan buitenlandsche
oorlogen te willen deelnemen en alleen in
het geval, dat de Vereenigde Staten zouden
worden aangevallen, troepen buiten het
Amerikaansche continent te willen zenden.
Ik hoop oprecht, zeide Willkie, dat Roose
velt zich deze belofte op grond van het
democratische program van 1940 langer zal
herinneren dan de verplichtingen die hij op
grond van het democratische program van
1932 aanging. Wanneer hij zich die niet
langer herinnert, dan zullen onze jongens
binnenkort op transportschepen zijn en
naar vreemde kusten varen. Wij leven ln
een der meest critieke tijden der geschiede
nis. De Vereenigde Staten, zoo besloot
Willkie, kunnen daar echter doorheen ko
men, indien zij zich wat de bewapening
betreft sterk maken en tevens een krachtig
eigen bedrijfsleven opbouwen.
DE AMERIKAANSCHE
NEUTRALITEITSWET.
Washington, 24 Oct. (A.N.P.) Naar Tran-
sozean meldt, heeft de ernstigste, tot dusver
bekend geworden openlijke schending van
de Amerikaansche neutraliteitswet door het
Amerikaansche schip „President Monroe",
dat de haven van Hongkong is binnengeloo-
pen, in isolationnistische kringen een zeer
pijnlijk opzien gewekt. Dit passagiersschip
is boordevol met munitie geladen, waarvan
klaarblijkelijk een gedeelte voor Hongkong
en een gedeelte voor Singapore is bestemd,
terwijl de'rest via Rangoon naar Tsjoeng-
king zal worden verstuurd. De Amerikaan
sche neutraliteitswet verbiedt uitdrukkelijk,
dat Amerikaansche schepen geladen met
oorlogsmateriaal de haven van een oorlog
voerend land binnenloopen.
Het binnenloopen in de haven van Hong
kong door de president Marce vormt der
halve 'n schending van de „cash en carry"
voorschriften. Zoowel in officieele als in of
ficieuze kringen alsmede in scheepvaart
kringen weigert men een of andere opgave
te doen over de reis van de President Ma-
roe, hetgeen als een indirecte bevestiging
van dit sensationeele bericht wordt be
schouwd.
Strenge koude in Finland. (D.N.B.) -
De vorstperiode is in Finland verrassend fel
ingetreden. De laatste dagen werden in
Noord-Finland nachtvorsten van 10 graden
en in Midden- en Zuid-Finland van vier tot
vijf graden aangeteekend.
Noodweer boven Toulon. (D.N.B.) -
Volgens berichten uit Vichy heeft zich bo
ven Toulon een hevig noodweer ontlast. Ha
gelkorrels bijna vijftig gram zwaar sloegen
de ruiten der huizen stuk en vernielden de
gewassen op de akkers. Over den omvang
van de Aangerichte schade zijn nog geen
nauwkeurige bijzonderheden ontvangen.
Geweldige goudklomp gevonden. (Tass)
- Op een der goudterreinen in het Noorden
van den Kaukasus is een goudklomp van
990 gram gevonden.
GEHEIME ZITTINGEN VAN HOOGER- EN
LAGERHUIS.
New York, 25 Oct. (D.N.B.) In geheime
zittingen van het Engelsche Hooger- en
Lagerhuis zijn, volgens de Associated Press,
„verwarrende en hoogst tegenstrijde kwes
ties van de Britsche luchtverdediging" be
sproken. Over het verlies van het vlieg
tuigmoederschip Glorius voor Narvik is
gevraagd, waarom er geen maatregelen
genomen waren om vele honderden man
schappen te redden, die 48 uur lang op
vlotten hebben rondgedreven. De toene
mende critiseerende houding van de La-
bourpartij tegenover de regeering, zoo ver
volgt het Amerikaansche persbureau, is in
de eischen van twee Labour-afgevaardigden
betreffende de instelling van een militaire
rechtbank tot uiting gekomen. De finan-
cieele secretaris van de admiraliteit, War
render, heeft bij de beantwoording van de
vragen toegegeven, dat Britsche vliegtuigen
en schepen vlak langs de vlotten gekomen
zijn zonder hen te zien.
ALKMAAR., 25 Oct. 1940. 27 stapels, 60.000
kg. Soort en prijzen: 20 stapels Kleine fa-
briekskaas 35.25; 7 stapels Kleine boeren
kaas 34.25. Alles met rijksmerk. Handel
goed.
AMSTERDAM, 25 Oct. 1940. Op de heden
gehouden aardappelenmarkt waren de prij
zen onveranderd. Aanvoer 112.000 kg.
LEEUWARDEN, 25 Oct. '40. (Veemarkt).
20 Stieren, 350 Vette koeien, 184 Nuchtere
kalveren, 80 Vette varkens, 44 Bokken en
Geiten.en 48 Paarden, prijzen niet geno
teerd; 1561 Melk- en Kalfkoeien 140310;
165 Pinken 75---190; 727 Graskalveren 45
125; 452 Vette schapen 4274; 180
Weide schapen f 2044; 490 Lammeren! 15
34; 57 Magere varkens 3555 ct. per Kg;
162 Kleine biggen 48. Totaal aanvoer
4523 stuks.
Zuivel: geen aanvoer.
Eierhandel. 2500 kg Kipeieren, 5'/,—7 1/4
cent per stuk; 15 kg Eendeneieren, 5 1/46
•cent per stuk.
Ver. van zuivelmaatschappijen. Edammer
kaas: 20 plus 44 40 plus 67.50; Goudsche
'20 plus 44 40 plus f 57.50 en Broodkaas
40 plus 67.50 per 100 kg.
NOORDSCHARWOUDE, 25 Oct. 1940.
(Noordermarktbond). 19300 kg Roode kool
3.60—5.60; 4800 kg Gele kool 2.50—3.20;
11500 kg D. witte kool 2.10—3.20; 2900 kg
Groene kool 2.50; 10800 kg Uien 6.10
6.80, grove uien 66.40, drieling uien 4
4.10 en nep uien 4: 8500 kg Tomaten: A
1.60, B 2.90—3.10 en C f 2.20; 5500 kg
Bieten f 2.90—3.20; 17400 kg Bevelanders
3; 71100 kg Vroege witte kool 1.30—2.50
3000 str. Andijvie 1.50—2; 35 kg Slaboonen
19.20.
BROEK OP LANGENDIJK, 25 Oct. 1940.
(Langendijker Groentenveiling). 3400 kg
Roode kool f 2.80—4.10; 2100 kg Gele kool
3.10—3.60; 51000 kg D. witte kool 3—
2.40; 2000 kg Savoye kool 2.502.70; 30000
kg Uien 57.20, grove uien 5.606.20,
drielingen f 44.20, nep 4, stek f 2.70
3.10; 15200 kg Peen 1.40—3.10; 8500 kg
Bieten f 1.403.10; 1000 stuks Bloemkool 7.50
—11.20 2e s. f 2—3; 37000 kg Vroege witte
kool 2.50; 53300 str. Andijvie 1—2.10;
800 kg Rammenas 4.805.90; 1260 kg Snij-
boonen 22.2023; 40 kg Slaboonen f 15.40
32.80; 90 kg Druiven: Frankenthalers
25.30—36.20.
WARMENHUIZEN, 24 Oct. 1940. 9500 kg
Uien 5.50—6.20: 16200 kg Roode kool 2.50
4.40; 50100 kg Witte kool 2.50; 30 kg Sla
boonen 9.30; 3800 kg Peen 1.503.
VOOR DE HUISVROUW j
door
MARLINE
WIT i OP KONING
ELEMENTAIRE WIJSHEDEN OVER
VOLLEDIGE EN AANVULLENDE
VOEDINGSMIDDELEN.
Het lijkt soms of het vraagstuk onzer
voeding ingewikkelder wordt, naarmate
het wetenschappelijk onderzoek verder
gaat. Immers het is geen zeldzaamheid, dat
men in de wetenschappelijke conclusies
„nieuwe" richtlijnen aantreft, waaraan
goede voeding behoort te voldoen. Voor
dien waren die richtlijnen er echter ook,
maar ze waren niet zóó bekend, dat velen
ermede rekening konden houden. Door
den voorlichtendenarbeid van pers, radio
en tal van commissies staan wij er in dit
opzicht nu veel beter voor dan een kwart
eeuw geleden.
Het spreekwoord zegt: een gewaar
schuwd mensch telt voor twee. Dat is vol
komen waar, tenminste, als men zich van
de waarschuwingen ook iets aantrekt.
Velen laten echter de deskundigen praten:
„Vroeger ging het goed, het zal nu ook
wel goed gaan" is dan de redeneering.
Deze is echter minder juist, want veel van
het goede van vroeger heeft ongemerkt
plaats gemaakt voor „moderne" opvattin
gen en gebruiken op voedingsgebied, die
niet steeds verantwoord zijn. Het gaat
dus in vele gevallen met onze voeding
maar matig, soms zelfs slecht, zoodat ver
betering en herziening wel gewenscht zijn.
De directe oorzaak van Uwe
is onzuiver bloed. Neem die oorzaak
weg; doe een bloedzuiverende kuur rqet
Kruschen Zout. Met de onzuiverheden
in Uw bloed zullen ook Uw pijnen ver
dwijnen, radicaal en langs natuurlijken weg.
Bij alle apoth. en drog. 1.62, 1.47, 0.76, 0.41, p. II.
Wie zich op de hoogte stelt van de
eischen waaraan onze voeding moet vol
doen zal ontdekken, dat een groot aantal
verschillende stoffen daarbij een rol ver
vullen, welke stoffen in de juiste verhou
ding moeten worden togevoerd.
Theoretisch kan dit op twee manieren
worden bereikt:
Men kan datgene eten, wat door smaak
en gewoonte het beste bevalt en eventu-
eele tekorten aanvullen met voedings
middelen, die de noodzakelijke stoffen in
groote Hoeveelheden bevatten.
Een tweede, en betere manier is: direct
te streven naar een voeding, die in hooge
mate volledig zijn (geheel volledig is geen
enkel voedingsmiddel, al komt melk de
volledigheid zeer dicht nabij).
De tweede manier is verreweg de beste;
zij biedt gelegenheid tot het gebruik van
voedingsmiddelen van eigen bodem (melk,
aardappelen en groenten), welke als na
tuurproducten zeer veel voedingswaarden
bevatten.
Wij moeten er evenwel op bedacht zijn,
te voorkomen, dat de deugden van deze
producten door een foutieve bereiding te
niet worden gedaan. Vooral aardappelen
en groenten kunnen door verkeerde be
handeling veel van hun goede eigenschap
pen verliezen. Ze moeten met zéér weinig
water worden gekookt, daar men anders,
mét het kookwater, een zeer belangrijk
deel der voedingswaarden door den goot
steen laat verdwijnen; ook „warm houden"
is uit den booze, evenals lang sudderen of
stoven. De aardappel behoort eigenlijk in
den schil gekookt en gegeten te worden,
wat bij zorgvuldig en schoonborstelen en
„pitten" heel goed mogelijk is.
Wie zich instelt op het gebruik van op
de juiste wijze bereide maaltijden, waarin
melk, aardappelen en groenten een ruime
plaats innemen, en dan nog bedenkt, dat
het gebruik van bruin brood in het alge
meen verre te verkiezen _s boven dat van
wittebrood, daar het meel uit laatstge
noemd brood door de .bewerking, die het
heeft ondergaan, veel voedingswaarden
heeft verloren, is voor vele voedingsfouten
gevrijwaard.
DOELMATIGE VOEDING IN DEZEN
TIJD.
Langzamerhand worden in het netwerk
van de -hedendaagsche voedingsleerbe
grippen duidelijke lijnen waarneembaar,
die richting geven aan de voedingsge
woonten in het gezin.
Ze onderstreepen enkele van onze da
gelijks gebruikte voedingsmiddelen en
doen die kennen als onmisbaar; ze wijzen
ons andere aan als, zoo niet dagelijks,
dan toch één of meermalen per week ge
wenscht. Ze trekken daarbij de aandacht
van de huisvrouw naar de vereischte
hoeveelheden voedsel, maar ze dwingen
haar óók tot een herziening van de spijs
bereiding.
Die werd tot dusverre vrijwel onveran
derd van moeder op dochter overgedragen
en de verschillende handgrepen en ge
bruiken in de keuken van thans dateeren
dus uit een tijd, toen van voedingsleer als
vak nog geen sprake was.
Nu kan voedingsleer op zichzelf heel
interessant zijn en de laboratoriumuit
komsten, die door de wetenschap worden
gepubliceerd mogen ons respect afdwin
gen; maar als de bedoeling is en dat
staat toch wel vast! dat die onderzoe
kingen zullen leiden tot algemeene ver
beteringen in de voeding, dan dienen de
wetenschapsresultaten te worden doorge
geven tot in de keuken toe, want slechts
daar bestaat de mogelijkheid om er het
gezin van te laten profiteeren.
De manier, waarop in de keuken de
spijzen bereid worden, moet gegrond zijn
op de feiten, die door de hedendaagsche
voedingsleer zijn vastgesteld; het spreekt
daarom vanzelf, dat bereidingswijzen van
jaren her dikwijls een grondige herzie
ning eischen en dat de huisvrouw zich aan
dien eisch niet mag onttrekken.
Op welke punten zal zij haar gewoon
ten moeten wijzigen?
De voedingsleer kent aan de vitamines
en aan de mineralen in de voeding een
belangrijke plaats toe. Deze stoffen be
vinden zich voor een groot deel opgelost
in het vocht, dat in verschillende voe
dingsmiddelen voorkomt. Gieten we dit
vocht, dat tijdens de verhitting vrij komt,
weg, dan verliezen we verschillende voor
ons lichaam uiterst belangrijke stoffen.
En let U nu eens op de inconsequentie!
Gieten we het vleeschnat in den goot
steen, nadat het vleesch erin is gaar ge
worden? Dat bewaren we zorgvuldig om
het als „bouillon" te gebruiken; maar
groentewater is in letterlijken zin óók
„bouillon" („kooknat") en het bevat óók
waardevolle stoffen; bijgevolg mag het
