BONNEN-NIEUWS. (Week van 11 November tot en met 17 November.;
Waarvoor dienen
vitamines
I IfaiSSiSiifrf!- -z
o
DE HUISVROUW VRAAGT
GEEFT ZELF RAAD l
ARTIKEL
BON No.
GELDIG
RANTSOEN
Suiker
42 AD
26 Oct. t. en m. 22 Nov.
1 kilogram
81 AD
9 Nov. t. en m. 20 Dec.
2^ ons koffie of 75 ar., thee
Brood of gebak
13 BB
14 BB
4 Nov. t. en m. 17 Nov.
11 Nov. t. en m. 17 Nov.
100 gram o,
125 gram roggebrood
of 1 rantsoen gebak
Bloem, brood of gebak
1 Bik.
4 Nov. t. en m. 1 Dec.
65 gram roggebrood
50 gram ander brood
half rantsoen gebak
35 gram meel of bloem
15 BK
16 BK
2 Nov. t. en m. 15 Nov.
9 Nov. t. en m, 15 Nov.
half pond boter
Vet
15 VK
16 VK
2 Nov. t. en m. 15 Nov.
9 Nov. t. en m. 15 Nov.
i
half pond margarine
of boler
Vleesch
07 VB
08 VB
4 Nov. t. en m. 17 Nov.
11 Nov. t. en m. 17 Nov.
xxxx) 1 ons vleesch of
1 rantsoen vleeschwaren
Vleeschwaren
07 Worst e. d.
08 Worst e. d.
4 Nov. t en m. 17 Nov.
11 Nov. t. en m. 17 Nov,
xxxx) 1 rantsoen vleeschw.
Rijst, rijstebloem, rijstemeel of
gruttenmeel
82 AD
2 t. en m. 29 Nov.
half pond
Gort, gortmout of grutten
88 AD
2 Nov. t. en m. 27 Dec.
1 ons
Havermout, havervlokken, haver-
bloem, aard.meelvlokken, gort,
gortmout of grutten.
83 AD
2 Nov, t. en m. 27 Dec.
half pond
Vermicelli, Macaroni en Spagnetti
98 AD
2 Nov. t. en m. 27 Dec.
1 ons
Maizena, griesmeel, sago, aard
appelmeel en puddingpoeder
93 AD
2 Nov, t. en m. 27 Dec.
1 ons
Kaas
52 AD
25 AD
4 Nov. t. en m. 17 Nov.
11 Nov. t. en m. 17 Nov.
1 ons per bon
Eieren
65 AD
38 AD
4 Nov, t. en m. 17 Nov.
11 Nov. t. en m. 17 Nov.
1 ei
Zeep
55 AD
116 xxx)
19 Oct. t, en m. 12 Nov.
31 Aug. t. en m. 31 Dec,
xx) lie noot
XXX) zie noot
Petroleum
P Z periode B
PZ 7
11 Nov. t. en m. 15 Dec.
4 Nov. t. en m. 29 Dec.
2 liter
2 liter
Wanneer men de beteekenis der
vitamines wil defin-ieeren, kan dat
het beste gebeuren aan de hand van
de verschijnselen, die optreden als
men geen of te weinig vitamines
krijgt.
Gebrek aan vitamine A leidt
tot stoornissen in den groei, vat
baarheid voor infecties, oogziekten
met name nachtblindheid, waa'r-
op we al eens eerder gewezen heb
ben en onder bepaalde omstan
digheden, bloedarmoede.
Gebrek aan vit-amine B 1
kan leiden tot het optreden van
beri-beri, vermindering van eetlust
en zenuwstoornissen.
Een tekort aan vitamina B 2
leidt tot afwijkingen in de huid en
slijmvliezen (o.a. pellagra).
Het ontbreken van he t v i t a-
ffline C verwekt scheurbuik
voornamelijk gekenmerkt door
bloedingen, tandbederf, ontstekin
gen van het tandvleesch.
Het vitamine D heeft invloed
op 't kalk- en phosphorgehalte van
het organisme, iets waarvan men bij
gebrek aan voldoende vitamine D
den invloed merkt in den vorm van
de beruchte „Engelsche ziekte" en
het daarmee gepaard gaande tand-
--derf.
Vitamine E-gebrek veroorzaakt
stoornissen in de vruchtbaarheid.
Het komt in zoo ruime mate in de
natuur voor, dat niemand er zich
eigenlijk ongerust over behoeft te
maken.
Daarmee wil echter niet gezegd
zijn, dat men zich over de andere
vitamines wel zorgen moet maken.
Over het algemeen loopt het met de
tekorten wel los, zeker wanneer
men er zooals algemeen bekend
kan zijn op let, dat de voeding
zoo gevarieerd mogelijk is. Eenzij
dige meelkost is natuurlijk ver
keerd, terwijl aardappelen en groen
ten onontbeerlijk zijn. Wie er op let
dat hij zuivelproducten krijgt en er
voor zorgt fruit en groenten te eten,
vooral zoo nu en dan rauw want
koken werkt over het algemeen na-
deelig op vitamines zal zich niet
bang behoeven te maken voor vita
minegebrek. Wat hij den eenen dag
tekort komt, vult hij bovendien
wellicht den volgenden dag weer
aan.
Er wordt wel eens beweerd, dat
men zich eigenlijk maar heelemaal
niet met de vitamine-voorziening
bezig moet houden en dat het maar
een soort modeverschijnsel, of prin-
cipieele „rauwkosteterij" is. Dat is
echter een misvatting. Bij kinderen
is het bijvoorbeeld zeer noodig op
een goede vitamine-voorziening te
letten, terwijl het verre van uitge
sloten is, dat ook bij volwassenen
stoornissen optreden, die wel niet
aan een volkomen gebrek aan vita
mines kunnen worden geweten,
maar die het gevolg zijn van een te
weinig aan bepaalde vitamines.
Verminderde weerstand tegen
ziektekiemen en tandbederf zijn
verschijnselen, die eigenlijk ieder
een kent en die het gevolg zijn van
het ontbreken van een behoorlijke
hoeveelheid van de vitamines C en
D, de twee van het rijtje, die in
ons klimaat en bij onze levenswijze
het eerste en het sterkste in de ver
drukking komen.
BRANDSTOFFEN.
Bonnen 04, 05, 06 en 07 van de
kaart „haarden, kachels" geven
elk recht op een eenheid vaste
brandstoffen.
Bonnen 08, 09, 10 en 11 van deze
kaart geven elk recht op een een
heid turf. De bonnen 08 t/m 11
zullen later alsnog worden aange
wezen voor steenkolen of andere
vaste brandstoffen.
Bonnen 07 tot en met 14 van de
kaart „centrale verwarming" en
voorts de met „brandstoffen, één
eenheid le periode" en de met
„cokes, één eenheid eerste periode"
A D: Algem. distributiebonboekje
B B: Broodbonboekje.
B K: Boterkaart.
Bik.: BI'»emkaart.
V K: Vetkaart.
P Z: Petroleumzegel.
xx) 150 gr. toiletzeep, of 120 gr.
huishoudzeep, of 200 gr. zachte
zeep, of 250 gr. zeeppoeder, of
125 gr. zeepvlokken, of 250 gr.
zelfwerkende waschmiddelen
of 200 gr. vloeibare zeep of
gedeelten daarvan in combina
tie.
xxx) Voor mannel. pers. boven 15
jaar 50 gr. scheerzeep, of één
tube scheercrême, of één pot
scheerzeep.
Op aparte scheerzeepbon!
xxxx) Het rantsoen vleeschwaren,
dat per bon kan worden ge
kocht, bedraagt 75 gram voor
gerookt of gekookt varkens-,
rund- of kalfsvleesch en voor
gekookte worstsoorten, rolpens
en knakworst, 125 gram vjor
leverartikelen, tongenworst en
niersbrood en 150 gram voor
bloedworst.
gemerkte bonnen geven elk recht
op een eenheid vaste brandstoffen.
Al deze bonnen zijn gedurende
de maand November geldig.
De kolenbonnen, voor October
aangewezen, blijven tot en met
14 November geldig.
•o
o aT
10 i
0*3 2
d
d
5" 2
o g
i |R*il S g
8 f* CR *3 i c-t-3- 3 I (l (5 H -
SSac
N Hffl B
Slft»
*3
8 S s
s.3 &s?
o.
|8frlSS3
H
n> H
3
O O
(9 3
»-> cn ra* m. n c
Jr4 <T> et1 O C
fl> fl) v—ïr c+
a» 2 SjS.
ft 3 8 o fi:
t 4 - 3 e-h O t—
o8 8 ggigs I
h» w i 3 n> a> fl> i 3
&ol p.3 c
(9 N J
Distributie-Nieuws
No. 16.
(VERSCHIJNT ELKEN MAANDAG).
11 November 1940.
DE HUISVROUW GEEFT ZELF
RAAD EN VRAAGT RAAD
BOVENDIEN.
Dankbaar voor het medeleven, dat
uit de correspondentie voor deze
rubriek bestemd blijkt, geven wij den
raad door, die een lezeres ons zond.
Het gaat over het vlug weeken
van boonen en erwten, pruimen, ap
peltjes en dergelijke producten.
Lang weeken kost niets dan wat
tijd en als er tijd is om de vruchten
e.a. lang gelegenheid te geven, om
zich langzaam vol te zuigen met
water, dan is dat verreweg het beste,
want dan zwellen al deze gedroogde
producten het beste en het mooiste
op.
Gedroogde vruchten behoeven
zelfs niet meer te worden gekookt.
Als U ze weekt in water met
suiker of zoetmiddelen (25 kleine
tabletjes in een kwart liter water
geeft een behoorlijk zoete vloeistof)
en een stukje citroenschil mee laat
aftrekken, dan' zijn de vruchten na
het weeken meteen voor het gebruik
gereed.
Het overblijvende vocht kan af
zonderlijk gebonden worden met wat
sago en over de vruchten worden
gegoten. Dat kost weinig brandstof
en weinig tijd; de vruchten blijven,
omdat ze niet gekookt worden, mooi
heel.
Maar nu het vlug weeken. De
inzending behelst de volgende, aan
de practijk ontleende raadgevingen.
„Het kan tegenwoordig nog wel
„eens voorkomen, dat de huis
vrouw van den groenteboer of
„kruidenier niet voor meerdere
„dagen groenten of gedroogde
„vruchten in voorraad kan krijgen.
„En dit heeft zijn bezwaar bij pro
ducten als boonen, erwten, ap
peltjes, pruimen of gort die een
„nacht in het water moeten staan
„om volgens de regelen der kunst
„verwerkt te^worden.
„Dit zelfde effect kan men echter
„ook bereiken door op de boonen,
„erwten enz. kokend water te gie-
„ten, het geheel koud laten worden
„en dan met hetzelfde water te
„koken. Het resultaat is hetzelfde
„als de langen tijd vergende
„methode de groente een nacht in
„de week te zetten".
Met hartelijken dank aan de in
zendster vragen wij alle andere han
dige huisvrouwen: Waar blijft gij
met Uw wenken?"
Een andere huisvrouw schrijft:
„Met vreugde heb ik dë nieuwe
rubriek begroet en zou nu gaarne
gebruik maken van de geboden ge
legenheid om vragen te stellen".
En ook hierop zouden we willen
laten volgen: „Huisvrouwen, die raad
noodig hebben, waar blijft gij?"
De vraagster, hier boven genoemd,
zou gaarne recepten hebben voor
het gebruik van havermout, maar
wenscht geen oven-recepten.
Dit is jammer, want er is een
smakelijk en eenvoudig koekje te
maken van havermout, iets dat ons
te pas kan komen, nu koek en gebak
op de bon is.
Maar ook zonder oven is er met
havermout nog wel iets goeds te be
reiken. Er is een smakelijk ontbijt-
gerecht van havermout, dat brood
kan helpen sparen of aanvullen, juist
zooals U wenscht. Dat is het bekende
Müszli.
50 gr. 04 ons haverhout), 1 y, d.l.
i water, 3 eetlepels gecondenseerde
melk met suiker of liever honig, in
dien ze voorhanden is, 4 groote ap
pelen, wat gemalen noten en het
sap van één citroen, indien verkrijg-
baar.
Zet de havermout gedurende 12
uur met het water in de week. Meng
I er daarna de gecondenseerde melk
of honig en het citroensap door.
Rasp de gewasschen appelen met
schil en al fijn en roer ze dadelijk
door de havermout, opdat ze niet
bruin verkleuren. Geef ieder zijn
portie Müszli, met wat gemalen
noten bestrooid. (Hiervoor kunnen
ook zelf gezochte, gepofte beuke-
nootjes dienst doen).
Een smakelijke broodbelegging,
die ook de boter vervangt, kan wor
den gemaakt van havermout en to
maten (of tomaten-purée).
De huisvrouw, die het gerecht
creëerde, noemde het „Hatoma".
Hatoma.
2 opgehoopte lepels vlugkokende
havermout, 3 tomaten (of een lepel
tomatenpurée en 2 lepels water), 1
klein uitje, 1 ei, zout en peper, 10 gr.
boter.
Maak de ui héél fijn en fruit ze in
de boter. Schil de tomaten, snijdt ze
in stukjes, doe ze bij de ui. Voeg ook
de vlugkokende havermout, zout en
kruiden toe en laat alles samen op
een zacht vuur even gaar worden.
Klop het ei los en roer het op het
laatste oogenblik door de massa.
Voeg als de Hatoma te droog mocht
worden en niet smeerbaar meer zou
zijn, wat melk toe.
Wat meer havermout vragen de
gerechten, die in de koekepan kun
nen, worden gebakken. Er zijn n.l.
van havermout zoete havermout-
koekjes te maken, die als drie in de
pan worden opgediend en zoute ge
rechtjes, die het vleesch kunnen
vervangen. Van beide soorten volgt
hier het recept.
Havermoutkoekjes (zoet).
150 gr. (154 ons) havermout, 3 d.l.
water, wat zout, 50 gram bloem of
fijn gerolde en gezeefde havermout
als de bloem op is, 40 gram suiker en
5 zoetstof-tabletjes, opgelost in wat
water of 80 gram suiker in totaal,
wat kaneel. Boter, margarine of olie
om in te bakken.
Zet de havermout in het water ge
durende eenige uren in de week.
Voeg het zout toe en roer alles nog
eens goed dooreen. Werk er bloem
of gezeefd havermoutmeel, suiker
(en zoetstof) en kameel door tot een
dik vloeibaar deeg. Maak in de
koekepan héél weinig boter of olie
heet; het is voldoende als de boter
vet is. Doe er zooveel deeg in als
voor drie in de pan gebruikelijk is.
Strijk het deeg dan uit en laat het
langzaam bruin en gaar bakken.
Geef de koekjes met een beetje
appelmoes of iets dergelijks.
Havermoutlapjes
van vleesch).
(in plaats
100 gram (1 ons) havermout, 1 ei,
3/4 d.l. melk, groentenat, bouillon
van een blokje, of water met zout,
een paar droppels aroma, soja, enz.,
wat geschrapte ui, peper, nootmus-
caat en 50 gram boter.
Voor de jus ±2 y. d.l. groentenat,
bouillon van een blokje of water met
tomatenpurée.
Week de havermout eenige uren in
het ei met de vloeistof, het zout en
I de kruiden. Proef daarna of de ha-
j vermout goed geweekt is en of ze
pittig van smaak is.
Bak van dit deeg lange dunne
lapjes aan beide kanten bruin. Maak
de boter af met véél vloeistof en
stoof hierin de lapjes gaar. Voeg af
en toe nog eens wat vloeistof toe,
want de havermout zuigt veel van de
j jus op.
Geef deze lapjes op een vleesch-
loozen dag inplaats van vleesch.
Er zijn nog meer havermoutge-
rechten en als er méér belangstelling
blijkt te zijn, dan zullen ook die re
cepten een plaats vinden. Wij wach
ten nu eerst de vragen daaromtrent
af.
Een tweede vraag gaat over een
z.g. 20 minuten-pan, een dubbel
koekepannetje, waarin men cake
bakt boven op een gaspit of oliestel.
Wat kan men er nog meer in berei
den dan cake?
Allerlei andere eenvoudige gebak
soorten zooals zandgebak, een bis-
cuitdeegje, een kruidkoek zonder
boter, maar toch altijd gebak, waar
voor meestal ingrediënten noodig
zijn, waarover we nu niet zoo royaal
kunnen beschikken.
Binnenkort zullen we eens een
recept van gebak zonder boter en
eieren opnemen. Nu is daar geen
gelegenheid meer voor.
De derde vraag van dezelfde huis
vrouw gaat over het velen bekende
euvel van altijd wéér groen uit
slaande muren, straatjes en stoepen.
Vroeger liet men voor het schoon
maken en bleeken van deze groene
steenen, het aardappelwater staan.
Was er slechts weinig aardappel
water, dan werd het bewaard. Tegen
het einde van de week als het straatje
schoon moest zijn, warmde men het
water op en schrobde daarmee de
groene steenen. Ze bleekten goed
schoon, dat moet gezegd worden,
maar toch is het jammer, dat de
steenen zullen profiteeren van de
zouten en andere voedingsstoffen,
die de aardappel bevat .Dat is dan
ook de reden, dat we er hier even op
terug komen.
Doe die steenen niet met aard
appelwater. Waarmee dan wel, is een
vraag, die nog even op beantwoor
ding moet wachten wegens gebrek
aan plaats voor vandaag.
Aardappelen bevatten, vooral in en
vlak onder de schil, stoffen, die van
groote waarde zijn voor den mensch.
Het zou daarom een en in
dezen tijd dubbel noodzakelijke
zuinigheidsmaatregel zijn de aard
appel niet te schillen voor het ge
bruik en ze niet te koken in ruim
DISTRIBUTIEKRING HEILOO.
PETROLEUM.
Waarschuwing.
Aan hen, die nog in het bezit zijn
van één of meer petroleumdistri-
butiezegels en' hun maaltijden be
reiden met behulp van gas, eleetri-
citeit >of een fornuis, wordt bekend
gemaakt, dat zij deze zegels onver
wijld op mijn kantoor behooren in
te leveren.
De huidige petroleumpositie is
van dien aard, dat alleen zij voor
petroleum in aanmerking komen,
die bij het bereiden van hun maal
tijden uitsluitend op dit pro
duct zijn aangewezen.
Een ieder die nog petroleumze-
gels bezit, waarop hij/zij geen recht
heeft, wordt in zijn/haar eigen
belang aangeraden deze ten
spoedigste aan mijn kantoor te be
zorgen.
Zij die verzuimen aan het boven
staande gevolg te geven, stellen
zich aan een strafrechter
lijke vervolging bloot!
INLEVERING BLOEMBON-
NEN DOOR DETAILLISTEN.
In het vervolg op het reeds ge
publiceerde in de dagbladen, breng
ik onder de aandacht van detailis-
ten, dat de bloembonnen ter ver
krijging van een toewijzing „gebak"
of „bloem" ingeleverd dienen te
worden op form. MD 268 (Opplak-
vellen voor vleesch, textiel of
brood). Deze formulieren zijn ver
krijgbaar op het distributiekantoor.
Broodbonnen dienen bij 160 stuks
of veelvouden daarvan, bloembon
nen bij 260 stuks of veelvouden
daarvan te worden ingeleverd.
BLOEMKAARTEN.
Aan belanghebbenden wordt be
kend gemaakt, dat zij die 7 en 8
November niet in de gelegenheid
waren hun bloemkaarten af te
balen, Dinsdag 12 en Woensdag 13
November a.s. alsnog in de gelegen
heid worden gesteld dit te doen
van 9 tot 12.30 uur op het Distri
butiekantoor.
Na genoemde data worden geen
kaarten meer verstrekt.
De leider van den Distributie
kring Heiloo,
DEG. DE JAGER.
water, doch slechts in zooveel water
als er in een half uur ongeveer op
kan verkoken.
Bij deze werkwijze sparen we per
kg. aardappelen bijna pond, be
nevens de in water oplosbare stoffen,
die nu juist niet in het water te
recht komen en die niet worden weg
gegooid. Behalve deze voordeelen
hebben we een niet te onderschatten
extraatje. Er is minder brandstof
noodig, omdat er minder water aan
de kook moet worden gebracht.
Kookt de aardappelen dus liefst
met schil en al.
Kookt ze met weinig water, zoodat
geen in water oplosbare stoffen daar
in overgaan en er mee worden weg-
gegoten.
Kookt aardappelen en groenten bij
voorkeur zoo vlug mogelijk en zoo
kort mogelijk. Houdt ze niet langer
warm dan strikt noodzakelijk is en
stoof ze niet of zoo kort mogelijk na.
R. L. H.
