95
esurrogaat.
SCHAGEN
,MMEN
^RTEN
RS
De maatregel tegen
de Joodsche
ambtenaren.
gebruiksters van
egere gebruikelijke
voor deeliger
IWSEDE BLAD.
ALKMAARSCHE COURANT VAN VRIJDAG 29 NOVEMBER 1940.
DE VOORPROGRAMMA'S IN
DE BIOSCOPEN.
Serie korte films van Profilti.
De directie van de N.V. film
fabriek „Profilti" heeft het voorne
men opgevat een serie korte films te
vervaardigen, in de overtuiging, dat
daaraan met het oog op de voor
programma's in de bioscopen be
hoefte zou bestaan. Thans zijn en
kele korte films gereed gekomen,
gemaakt door Nederlandsche vak-
menschen, die zorgden voor opne
mingen, regie en montage. Neder
landsche artisten vertolkten de di
verse rollen. Gisteren werden te den
Haag voor een aantal genoodigden
drie speelfilms, drie kleurenfilms en
een documentaire film vertoond. De
laatste is gevat in het kader van de
Profilti-serie „Problemen van dezen
tijd" en is gewijd aan de Neder
landsche bouwkunst. De titel luidt:
„Ontwikkelt zich een nieuwe stijl in
de Nederlandsche bouwkunst?" De/e
werkelijk voortreffelijk opgenomen
en gemonteerde film geeft een zeei
goed historisch overzicht van de ont
wikkeling der Nederlandsche bouw
kunst van de grijze oudheid af tot
op dit oogenblik. Een interessant en
leerrijk werk, dat een speciale ver
melding waard is.
Ook de 'Kleurenfilms zijn van een
zeer goed gehalte. De schoonheid van
het eigen land is hierin op den voor
grond ges eld. De titels zijn: „Visch-
vangst op de Loosdrechtsche plas
sen", „Van witeenstam tot klomp" en
„Een dag op de boerderij".
De drie speelfilms tenslotte zijn een
licht beschouwend genre. Bij de ver
vaardiging er van heeft men af wil
len wijker van het soort speel-
filmpjes, dat gewoonlijk de voor
programma's vult en hetwelk in den
regel meer van kluchtigen. dollen
aard is. De Ulms dragen de titels:
„Van de kleine vreugden des
levens", „Rooken is een kunst" en
„Zooals u het bekijkt".
SLEEPBOOT NA AANVARING
GEZONKEN.
Bemanning gered.
Woensdagavond is op de IJsel de
sleepboot „Woudina", thuis behoo-
rende te Sliedrecht, na een aanva
ring met een onder water liggend
voorwerp gezonken.
De „Woudina" sleepte het vijf
honderd ton groote schip ..Rival"
uit Lith van IJmuiden naar Goor.
De aanvaring was zoo krachtig,
dat de boot vrijwel onmiddellijk
zonk. De uit drie personen be
staande bemanning werd gered dooi
de bemanning van de „Rival". Niets
kon worden .gered.. De gezonken
sleepboot zal zoo spoedig mogelijk
worden gelicht.
BAAL KOFFIE OP KLAARLICH- INSPECTEUR-GENERAAL DER
de inhoud bepaald wordt door het
katholieke gedachtenleven. Wan
neer wij dat doen, verrichten wij op
bouwend werk in nationalen zin.
Wij hebben ons dit ten alle tijde ten
doel gesteld.
TEN DAG UIT WINKEL
GESTOLEN.
De Bussumsche politie heeft drie
personen van 20, 22 en 24 jaar ach
terhaald, die een zeer brutaal staal
tje van diefstal hadden uitgehaald.
Zij vervoegden zich bij een winke
lier te Bussum en vroegen een baal
kofie te koop. De winkelier ging
hier niet op in en het drietal ver
dween. Later op den dag kwamen
zij terug. Zij kozen daarvoor een
oogenblik uit, dat de winkelier niet
in zijn winkel was. Ondanks het
feit, dat daar wel een klant stond,
begaven zij zich achter de toonbank,
sleepten de baal koffie weg. Een
van hen laadde deze op een bakfiets
en ging er snel van door. De klant
vond het tafereel wel wat erg zon
derling en sloot schielijk de deur.
waardoor de twee andere „hande
laren" gevangen zaten.
Het tweetal liet zich niet over
bluffen, toen de winkelier naar vo
ren kwam. Zij zeiden van de Duit-
sche politie te komen en opdracht te
hebben de baal koffie in beslag te
nemen. Om hun bewering kracht
van bewijs te geven, haalden zij uit
hun zak een rooden bar.d met ha
kenkruis te voorschijn. De winkelier
schikte zich in het geval en liet
hen vertrekken.
De klant echter zeide, dat hij
zeker een van deze twee herkende
als iemand die vroeger te Bussum
had gewoond. Deze mededeeling
deed den winkelier aangifte doen
bi; de politie. Deze wist twee van
de drie schavuiten te Amsterdam
te arrest-eeren. Nummer drie, een
broer van een der gearresteerden,
was intusschen ziek geworden en
zal na zijn herstel worden ingere
kend. De baal koffie is intusschen
aan derden verhandeld en nog niet
achterhaald.
LADINGEN IN BESLAG
GENOMEN.
Volgens een uit Tokio ontvangen
bericht, heeft het departement van
economische zaken te Batavia be
langhebbenden bij ladingen, welke
zich bevinden in door het Neder-
iandsch-Indische gouvernement in
beslag genomen Duitsche schepen,
opgeroepen hun aanspraken op die
ladingen onder overlegging van de
noodige bewijsstukken vóór 1 De
cember a.s. geldend te maken.
Ladingen ten aanzien waarvan
vóór dien datum geen reclames
worden ingediend, zullen door het
Nederlandsch-Indische gouverne
ment worden verkocht.
Belanghebbenden kunnen hun
eventueele reclames, onder over
legging van bovengenoemde bewijs
stukken, onverwijld indienen bij
het departement van handel, nijver
heid en scheepvaart, afdeeling Zee
scheepvaart, Bezuidenhout 30,
's-Gravenhage.
NED. POLITIIE.
Definitieve benoeming.
De rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied heeft op
voordracht van den secr.-generaal
van het departement van justitie
luit.-kolonel A. W. de Koningh be
noemd tot inspecteur-generaal der
Nederlandsche politie.
Luit.-kolonel de Koningh was tot
nu toe inspecteur der marechaussée.
Hij werd op 14 September 1940 reeds
aangesteld als commissaris, belast
met de waarneming der functie van
inspecteur-generaal.
CHAUFFEUR VERVALSCHTE
BENZINE-BONS.
Rijk- en gemeentepolitie te Soes-
terberg hebben in samenwerking
met elkaar een chauffeur gear
resteerd wegens verdenking vari
verduistering en valschheid in ge
schrifte. De man, die werkzaam
was op het vliegveld, vervalschte
benzinebons, waarna hij de op
brengst in eigen zak stak. Hij zal
voor den officier van justitie wor
den geleid.
OP VERSCHEIDENE PLAATSEN
BOMMEN GEWORPEN.
Het A. N. P. meldt:
In den nacht van Woensdag op
Donderdag en ook Donderdagoch
tend waren de aanvallen van En-
gelsche vliegers heviger dan in de
vorige nachten. In verschillende
plaatsen is, naar later bleek groo-
tendeels ongegrond, luchtalarm ge
maakt. Een groot deel der bommeni
viel op het open veld en richtte
nauwelijks eenige schade aan. Som
mige bebouwde kommen echter
moesten het ontgelden, ongeveer 24
huizen zijn min of meer zwaar be
schadigd. In een schoolgebouw zijni
groote verwoestingen aangericht. Ini
een plaats in Zuidholland zijn tal
rijke bommen uitgeworpen op een
kerk en de omliggende woonhuizen.
De kerk brandde voor een groot
gedeelte af. In de woonhuizen ont
stonden verschillende branden, wel
ke snel konden worden gebluscht.
Er is een persoon zwaar gewond.
JAPANSCHE CONSUL-GENERAAL.
Te Batavia aangekomen.
Batavia, 28 Nov. (Domei). De
nieuwe Japansche consul-generaal
Joètaka Isjizawa, is vanochtend uit
Soerabaja hier aangekomen.
Bij het station werd hij door een
duizendtal .Japanneezen 4rerwel-
komd. De vroegere consul-generaal,
Otoji Saito, die benoemd is tot di
recteur van het bureau voor Zuid-
zee-aangelegenheden in het mi
nisterie van buitenlandsche zaken,
vertrek Zaterdag per vliegtuig van
Batavia. Hij wordt op 5 December
te Tokio verwacht.
WOENSDAG VOND IN DEN HAAG EEN PARADE VOOR DEN GENERAAL DER
INFANTERIE, VON BRIESEN, PLAATS. (Polygoon-opname P.K.S. Fritz)
Commentaar van
bevoegde Duitsche
zijde.
's-Gravenhage, 28 Nov. Van be
voegde Duitsche zijde is het A.N.P.
commentaar verstrekt op den maat
regel tegen Joodsche ambtenaren.
In de eerste plaats wees men het
A.N.P. erop, dat de betrokkenen
niet, zooals het gerucht wilde, op
straat zijn gezet» Immers, de uitbeta
ling van hun salarissen en andere
uitkeering gaat door.
De maatregel moet gezien worden
als een daad van de bezettende macht
als zoodanig. Hij is geen ingrijpen
in intern-Nederlandsche verhoudin
gen en evenmin een vooruitloopen
op hetgeen Nederlandsche instanties
later te dezer zake zullen beslissen.
Van Duitsche zijde kan men princi
pieel geen vertrouwen hebben in
Joodsche ambtenaren, daar men de
Joden slechts als vijand van Duitsch-
land denkbaar acht en de mogelijk
heid reëel acht, dat zij de maatrege
len van de bezettende overheid zul
len doorkruisen. Deze mogelijkheid
wil men hun ontnemen. Het is daar
bij onverschillig of de betrokkenen
individueel reeds tot daden van
tegenwerking zijn overgegaan. De
maatregel valt dan ook binnen het
kader van hetgeen in de geschiede
nis steeds doorbezettende mogend
heden is gedaan.
Voorts moet, aldus werd het A.N.P.
verklaard, de maatregel niet be
schouwd worden als een inbreuk op
de geloofsvrijheid. De Jood geldt.im
mers als Jood niet om zijn geloof
maar om zijn ras. In dit verband
moet opgemerkt worden, dat de
maatregel, waarvan de wettelijke
grondslag gevonden wordt in de ver
ordening 137 van 4 Sept. 1940. niet
alle Joden zonder meer betreft, doch
in het begrip Jood een zekere beper
king heeft aangebracht, dezelfde
namelijk als in artikel 4 van de ver
ordening 189 over de aanmelding
van Joodsche ondernemingen. Dit
atrikel bevat de volgende omschrij
ving van het begrip Jood:
1. Jood is ieder, die uit ten minste
drie naar ras voljoodsche groot
ouders stamt.
2. Als Jood wordt ook aangemerkt
hij die uit twee voljoodsche groot
ouders stamt en
1.hetzij zelf op den negenden Mei
1940 tot de Joodsch-kerkelijke ge
meente heeft behoord of na dien da
tum daarin wordt opgenomen,
2. hetzij op den negenden Mei 1940
met een Jood was gehuwd of na dat
oogenblik met een Jood in het huwe
lijk treedt.
3. Een grootouder wordt als* vol-
joodsch aangemerkt, wanneer deze
tot de Joodsch-kerkelijke gemeen
schap heeft behoord.
In deze omschrijving is, zooals
men ziet, de relegie genoemd. Doch
zij geldt slechts als bewijsmiddel,
niet als motief.
Het voornaamste echter, aldus dc
zegsman van het A.N.P.is, dat de
maatregel als een gevolg van de be
zetting moet worden beschouwd en
binnert de taak blijft, die aan een be
zettende macht als zoodanig toe
komt
MOEDER VAN ACHT KINDEREN
OVERREDEN.
Woensdagavond is op den Strijp-
sehestraatweg te Eindhoven de 48-
jarige mej. Schenkelaars-van Erp.
moeder van acht kinderen, toen zij
op haar fiets den weg overstak, door
een personenauto aangereden. Zij
smakte tegen den grond en was op
slag dood.
DOOR DRIJFRIEM GEGREPEN
EN GEDOOD.
Toen gistermiddag de 18-jarige
W. Slob, werkzaam op de coöpera
tieve graanmaalderij te Giessen
Nieuwkerk een as wilde beetpak
ken werd hij gegrepen door een
drijfriem. De jongeman werd te
pletter geslagen.
Het stovenzetten
in eere hersteld. -
Daar de centrale
verwarmings
installatie in de
St. Joriskerk op
den Hof te
Amersfoort,
Amersfoort's
oudste en grootste
kerkgebouw,
dezen winter niet
zal worden ge
stookt, is thans
besloten, zooals in
de dagen van
weleer, den kerk
gangers warme
stoven ter be
schikking te
stellen.
(Polygoon).
TRAILER RIJDT 'S MORGENS
VROEG EEN HUIS BINNEN.
De bewoners bleven
in bed
Op den Rijksstraatweg Amster
damUtrecht, op grondgebied van
de gemeente Loenen kwam gister
morgen vroeg uit de richting Am
sterdam een tractor j met oplegger
van de N.V. Amsterdam-Noordbra-
bant Express. Volgens verklaringen
van den chauffeur van den tractor
moest hij op een gegeven moment
plotseling uithalen voor een vracht
auto, welke achteruit den weg
kwam oprijden. Doordat het nog
volkomen duister was, merkte hij
dezen pas op het laatste oogenblik.
Om een aanrijding te voorkomen
gooide hij zijn stuur 'om. Het ge
lukte hem den vrachtwagen te ont
wijken, doch toen bemerkte de
chauffeur, dat uit de tegenoverge
stelde richting eveneens een auto
naderde. Wederom gooide hij zijn
stuur nu naar rechts om. Dit werd
hem noodlottig. Door een heg reed
het voertuig in volle vaart tegen,
den muur van een langs den weg
slaande woning. De muur begaf het
en met donderend geweld reed de
tractor de huiskamer binnen
De bewoners sliepen op de boven
verdieping, waardoor zij geen let
sel opliepen. Zij hadden het geluid
van de botsing wel gehoord, maar
waren in de veronderstelling, dat er
in de omgeving een borr. was neer
gekomen. Zonder te vermoeden,
c'i woning beneden hen geheei
was vernield, gingen de men-schen
weer rustig slapen. Even later wer
den zij echter gewekt en men kan
zich de ontsteltenis van de men-
schen voorstellen, toen zij tot de
ontdekking kwamen dat in den
muur van hun huis een gat gaapte
van niet minder dan vier M2, ter
wijl het meubilair grootendeels was
vernield.
De beide inzittenden van de auto
hadden geen letsel bekomen.
TWEE ERNSTIG GEWONDEN
BIJ BOTSING TE EDE.
Voor de tweede maal in deze week
is bij Ede een auto, waarop een aan
tal arbeiders naar hun haardsteden
werden vervoerd, tegen een anderen
wagen gebotst, waarbij ditmaal
twee personen werden gewond.
Om half acht gistermorgen ree!
op den weg tusschen Roekei en Ede
een vrachtauto met oplegger in de
richting Apeldoorn. Vermoedelijk,
doordat het licht der vrachtauto
verblindend werkte, reed een met
hout geladen auto, waarop twaalf
arbeiders zaten en welke uit tegen
overgestelde richting kwam, er met
volle vaart tegenop, om vervolgens
tegen eenige boomen langs den weg
tot stilstand te komen. Door de bot
sing werd het dak, waaronder de
twaalf arbeiders zaten, ingedruk:
met het noodlottige gevolg, dat twee
hunner, Lagerwij uit Ede en Vliem
uit Lunteren, vrij ernstig werden
gewond. De laatste liep ernstige in
wendige kneuzingen op. De- beide
slachtoffers werden naar het Ju-
lianaziekenhuis te Ede vervoerd. De
andere arbeiders waren met den
schrik vrijgekomen.
De bestuurder van den trailer is
doorgereden in de richting Apel
doorn.
Hoofdredacteur Ned. Dagblad. -
Tot hoofdredacteur van het Neder
landsche Dagblad, het orgaan van
Nationaal Front, is met ingang van
26 November 1940 benoemd de heer
M. A. Cageling te 's-Gravenhage, die
tot dusver de functie had van hoofd
redacteur van het orgaan „Onze
Vloot".
Overreden. - Gisteravond werd
de 35-jarige gehuwde fabrieksarbei
der F. Martens door een autobus
aangereden. De man was op slag
dood.
OP DE BUITEN
PLAATS „HUIS
TE VOGELEN
ZANG"- wer
den publiek ver
kocht: 69 eiken,
26 beuken, 25
iepen, 14 popu
lieren, 15 popels,
3 kastanjeboo-
men en 3 esschen,
alles op stam.
Tijdens den ver
koop van een
ouden eik, welke
zeer veel geld
opbracht.
(Polygoon).
NEDERLAND.
Uitkeering zonder aanzien des
persoons.
Omtrent de komende collecte
vcor winterhulp Nederland kan nog
het volgende worden medegedeeld:
De leverings- en vervoersmoeilijk-
heden hebben hun invloed uitge
oefend op de organisatie van de
collecte, welke moeilijkheden nog
grooter zijn geworden tengevolge
van het feit, dat bij de vervaardi
ging der speldjes een aantal klei
nere fabrieken is ingeschakeld, het
geen is geschied uit een oogpunt
van werkverschaffing. De fabrieken
hebben echter al haar best gedaan,
doch indien mocht blijken, dat op
een of andere plaats niet voldoende
speldjes beschikbaar zijn, en het
derhalve mocht voorkomen dat een
collectant is uitverkocht, wordt het
publiek verzocht, ten einde de col
lecte zoo goed mogelijk te doen sla
gen, hem toch een gift te doen
toekomen.
De prijs der speldjes is vastge
steld op 20 cent per stuk. Wanneer
iemand echter niet in staat is dit
bedrag te betalen, dan mag dit voor
de collectanten die hierbij met
tact zullen moeten optreden geen
reden zijn om een kleinere gift te
weigeren, waarvoor dan toch een
speldje zal worden gegeven
Ten einde dit mogelijk te maken,
wordt daartegenover een beroep op
de beter gesitueerden gedaan om
een hooger bedrag te schenken.
Aangezien het werk van de win
terhulp uitgaat boven iedere ver
deeldheid onder het Nederlandsche
volk, terwijl mede de uitkeeringen
zullen geschieden zonder aanzien
des persoons, wordt een beroep ge
daan op ieders volledige medewer
king, opdat dóór het resultaat kan
worden getoond, dat het Nederland
sche volk in staat is eensgezind een
hulp-actie voor behoeftige landge-
nooten uit te voeren.
Ten slotte kan worden medege
deeld, dat zoo spoedig mogelijk na
de collecte een aanvang met de
•steunverleening zal worden ge
maakt, zoodat de uitkeeringen in
ieder geval gedurende de maand
December zullen plaats hebben. Bil
de steunverleening zal in de eerste
jdaats rekening worden gehouden
met de groote gezinnen.
Verzoeken om steunverleening
moeten worden ingediend bij de
plaatselijke directeuren. Als zooda
nig treden veelal op de burgemees
ters der gemeenten. Slechts in en
kele gevallen, waar dit noodig was,
zijn speciale vertegenwoordigers
van de winterhulp Nederland aan
gesteld.
AANKOMST VAN DEN SLOWAAKSCHEN MINISTER-PRESIDENT prof. dr.
Tuka in Berlijn. De Slowaaksche minister-president, en minister van Buitenl. Zaken,
prof. dr. Tuka,- kwam Zondag j.l. op uitnoodiging der Rijksregeering in Berlijn aan.
Prof. Tuka, de Rijksminister van Buiten-I. Zaken von Ribbentrop en generaal Keitel
bij het inspecteeren der eere-wacht na de aankomst in Berlijn. Hoffmann)
DE COLLECTE WINTERHULP