I
Rotterdam wordt weer een
aannemelijke woonstad.
18.—.
18.20
19.20
- - -
Waarom zoo weinig
vleesch
Thans ook een Cineac en een
Schouwburg heropend.
18.80
19.30
19^0
19.55
20.10
20.25
20.80
20.40
20.55
MM
- --
TWEEDE BLAD.
ALKMAARSCHE COURANT VAN ZATERDAG 30 NOVEMBER 1940.
«Él i spfel
I A '"--if j#r
i&ÉI
m y/A4f$
VOORBEREIDINGEN VOOR DEN OOGST 1941. In den „Molenpolder" de Scher
mer is men momeneel bezig met het ploegen der gronden voor den inzaai van het
winterkoren. Een der landbouwers bezig met het ploegen van zijn akkers. (Polygoon)
DE ITALIAANSCHE MINISTER VAN JUSTITIE GRAAF GRANDI BIJ DEN
FUHRER. De Führer in gesprek met den Italiaanschen minister van Justitie graaf
Dino Grandi tijdens de ontvangst in' de nieuwe Rijkskanselarij". Rechts Rijksminister
Generalgouverneur dr. Frank, de president van de Akademie voor Duitseh Recht en
Staatsminister dr. Meissner.
Oordeel van bevoegde
Duitsche zijde.
Het A.N.P. meldt:
Waarom is er zoo weinig vleesch
verkrijgbaar.
Op deze vraag is het A.N.P. van
bevoegde zijde medegedeeld, dat
blijkbaar tal van veehouders op het
oogenblik htm slachtvee aanhouden
instede van het als gewoonlijk, aan
de markt te brengen. In plaats van
het gewone aantal van 16.000 stuks
worden er thans slechts 1600 stuks
vee per week aan de markt gebracht.
Voorzoover de redenen daarvoor na
speurbaar zijn, schijnen zij te zijn
gelegen in de vrees voor devaluatie
en in vrees voor inbegrij pende maat
regelen ten aanzien van den veesta
pel. Beide verwachtingen zijn onge
grond. De mogelijkheid van devalua
tie behoort tot het rijk der fantasie.
De vrees voor een reconstructie
van den veestapel, in verband waar
mede het voordeelig zou zijn het vee
vooralsnog aan te houden, of van an
dere maatregelen vgn dezelfde strek
king, werd eveneens ongegrond ver
klaard.
Het kwaadwillige gerucht, aldus
onze zegsman, wil weer, dat de Duit-
schers de schuld van de vleesch-
schaarschte zijn. Daarop moet wor
den geantwoord, dat er vee genoeg
is en dat deze materie geheel in han
den van Nederlandche instanties is.
De schuld ligt naar de meening van
bevoegde Duitsche kringen ook niet
zoovëer bij het bureau voedselvoor
ziening in oorlogstijd, maar bij de
Centrale landbouworganisaties, wel
ker onvoldoende voorlichting waan
denkbeelden bij de veetelers heeft
laten ontstaan. Indien in deze on
voldoende voorlichting geen wijzi
ging ten goede komt, zal, zoo zeide
men het A.N.P., naar andere midde
len moeten worden gegrepen.
WINKELRUITEN VAN DE UNIE
VERNIELD.
Ht A.N.P. meldt:
Evenals in den nacht van Dinsdag
op Woensdag is gisternacht de pro-
pagandawinkel van de Nederland-
sche Unie aan het Kort Rapenburg
te Leiden het mikpunt geweest van
pclitieke hartstochten. Er werden
drie groote spiegelruiten en het raam
van de winkeldeur vernield.
(Hoffmann)
FISCALE VRIJSTELLING VOOR
TRACTIEGASSEN.
Naar de K.N.A.C. meldt, heeft het
Departement van Financiën weder
om twee, met. name genoemde gas
soorten fiscaal gelijkgesteld met de
gassen, waarvoor indertijd vrijstel
ling is verleend van de verhoogde
motorrijtuigenbelasting voor motor
rijtuigen, welke een andere brandstof
dan benzine gebruiken. Dit zijn „mo-
tormethyleen" en „motormethaan".
Het eerste is de handelsnaam voor
een gas met hoog aethyleengehaite,
o'at door de Hoogovens in IJmuiden
als motorbrandstof beschikbaar wordt
gesteld; onder motormethaan of mo-
torenmethaan verstaat men een
methaanrijke gasfractie, welke door
de Hoogovens en de Staatsmijnen in
den handel wordt gebracht.
Het departement vestigt er nog
eens de aandacht op, dat de vrijstel
ling slechts geldt voor motorrijtuigen,
welke uitsluitend op aandrij
ving door gas zijn ingericht, m.a.w.
voor bedrijf op benzine ongeschikt
zijn gemaakt. Voor de wijze, waarop
dit laatste moet worden gedaan bij
die wagens, welke bij den opbouw
hun carburator enz. nog hadden be
houden, bestaat geen officieel voor
schrift.
GROOTE HOEVEELHEID TEX-
TIELGOED GESTOLEN.
In den afgeloopen nacht hebben
onbevoegden zich, vermoedelijk
door overklimming, toegang ver
schaft tot de achterzijde van het ma-
nuf acturenmagazijn der firma Pieck
aan de Haarlemmerstraat.
De inbrekers hebben blijkbaar
rustig hifn slag kunnen slaan en een
groote hoeveelheid textielgoederen,
ter waarde van ongeveer vijfhonderd
gulden, ontvreemd. De politie heeft
de zaak in onderzoek.
GESTOLEN HEERENSTOFFEN
ACHTERHAALD.
9 arrestaties.
In September van dit jaar heeft te
Aalsmeer een ongewenschte bezoe
ker zich toegang verschaft tot een
pakhuis van een mamjfacturenhan-
del. Door het verbreken van de lui
ken. en een ruit kwam de man bin
nen en hij wist 50 coupons heeren-
stof, welke op het oogenblik een
waarde van 4000 gulden vertegen
woordigen mede te nemen. Hij stop
te alles in een schuit en verborg de
coupons in een klein bouwvallig
schuurtje ergens in den Haarlem
mermeerpolder.-Bij na twee maanden
heeft de man daar zijn buit verbor
gen gehouden.
De centrale recherche te Amster
dam kreeg de zaak ter onderzoek in
handen. In samenwerking met - den
burgemeester van Aalsmeer ging
men de onderscheiden mogelijkheden
na. Eenigen tijd geleden ontdekte nu
inspecteur Moll, dat een gedeelte' van
de stof verkocht was naar Amster
dam. Inderdaad gelukte het de
hoofdstedelijke politie ongeveer drie
kwart van de hoeveelheid in beslag
te nemen. Ook het geld kon opge
spoord. Vijf daders, de'inbreker en
vier helpers, werden gearresteerd.
Gisteren zijn zij naar Haarlem ge
bracht om voorgeleid te worden voor
den officier van justitie.
Bij ons in Rotterdam
ROTTERDAM is weer een schouwburg rijk! Ongeveer gelijk
tijdig met het omver halen van de laatste muren van den voormaligen
Grooten Schouwburg, opende de Kleine Comedie. Zonderlinge
brokstukken van wat eens de lang niet onaardige voorgevel was van
Verheul's schepping aan de Aert van Nesstraat teekenden zich in de
schemering tegen den nog lichten hemel af, toen wij ons zeer vroeg
tijdig naar het beursgebouw begaven, niet om het gehaaste beursleven
te ondergaan, maar om de première mee te maken van het herboren
tooneelleven te Rotterdam in dezelfde zaal, waar wij een paar dagen
tevoren de herleving1 van de Rotterdamsche Cineac hadden
meegemaakf.
VIJFJARIG KIND OVERREDEN
EN GEDOOD.
Gisteravond is te Rotterdam de
vijfjarige K. van Stralen, toen hij
spelenderwijs de Scheepstimmer
manslaan aldaar wilde oversteken,
aangereden door een vrachtauto, be
stuurd door den negen tien jarigen H.
S, Het kind werd tegen den grond
geworpen en is vrijwel op slag ge
dood.
DOOR VALLENDEN MUUR
GEDOOD.
Dezer dagen is bij het verrichten
van werkzaamheden aan een boer
derij te Zuidhorn de 52-jarige ge
huwde arbeider E. Kuipers onder een
vallenden muur geraakt en ernstig
het Academisch ziekenhuis te Gro
ningen overleden.
MATERIALEN NEDERLANDSCHE
VERDEDIGINGSWERKEN.
Het A. N. P. meldt:
De bevoegde instanties der Duit
sche weermacht in Nederland wijzen
erop, dat materialen, welke afkom
stig zijn van de vroegere Nederland-
sche versterkingswerken, zooals
hout, allerlei metalen enz. eigendom
zijn van den bevelhebber der Duit
sche -we'ermaGht in Nederland en niet
eigenmachtig in bezit kunnen wor
den genomen door de bevolking of
Nederlandsehe instanties. Iedere
diefstal van materiaal uit de Neder
landsehe versterkingswerken wordt
strafrechtelijk vervolgd en volgens
de bestaande wetten streng gestraft.
DE
TE
WINTERHULP-COLLECTE
GRONINGEN.
De collecte voor de Winterhulp
te Groningen heeft ruim 6.600 gulden
opgebracht. De gewone collecte's
brengen in deze stad ongeveer 1600
gulden op, zoodat de eerste winter
hulpcollecte een goed resultaat heeft
opgeleverd.
AANGEVEN DUITSCHE
VERMOGENS IN VIJANDELIJKE
LANDEN.
Van bevoegde ziide wordt ons
medegedeeld, dat het aangeven van
Duitsche vermogens in vijandelijke
landen, krachtens verordening van
7 Augustus 1940 (Reichsgesetzblatt
140, eerste deel) onmiddellijk ge
schieden moet voor wat betreft geld
vorderingen, bezit, deelgenootschap
in ondernemingen enz., bij de „Wirt-
schaftsprüfstelle", Kor.te Vijverberg
5 's-Gravenhage. De hiervoor noodige
formulieren zijn bij dat bureau te
verkrijgen. De laatste dag, waarop
deze aangifte kan geschieden, is 5
Dqcember 1940.
„Een leuk dingetje wel" hoorden
wij achter ons zeggen, toen wij ge
zeten waren in die tijdelijke too-
neelbehuizing. Die woorden teeke
nen het zaaltje ten voeten uit. Het
is een leuk dingetje, niet minder,
maar vooral ook niet meer. Het
ziet er niet onaardig uit, de wand-
beschilderingen van Pieter den
Besten zijn zelfs bepaald van een
heel'"aannernelijk karakter, maar
men mist er toch wel ten eenen
male de echte schouwburgsfeer.
Het verschil, tusschen het schouw
burg- en het filmbezoek was voor
al, dat men en passant naar de film
ging, maar dat men zich voor den
schouwburg extra opdofte, ja, dat
het zich kleeden zelfs een onder
deel vormde van het genoegen, dat
het schouwburgbezoek met zich
bracht.
Misschien is dat zelfs wel de
oorzaak geweest van het verval
waarin het Rotterdamsche tooneel
leven langzamerhand was komen
te verkeeren. De Rotterdammer
houdt niet van conventie, is daar
door de bank genomen zelfs een
verklaarde tegenstander van, en
het valt niet te ontkennen, dat het
schouwburgbezoek altijd iets con
ventioneels had. Dat was echter
geenszins het geval bij de eerste
voorstelling van de Kleine Come
die. Er waren verscheidene autori
teiten, zooJls wethouder De-Groot,
de voorzitter van de Kamer van
Koophandel, mr. van der Mandele
en zijn secretaris, mr. Lichtenauer,
maar zij waren niet gekleed in
conventieele kleedij en zij hielden
geen lange toespraken, neen, niets
van dit alles, zij waren in „gewo
ne" colbertjes gestoken en zij na
men zonder meer plaats op de
voorloopig nog houten stoeltjes.
Zij keken, als wij, eens rond en zoo
konden zij waarnemen, dat de
plafoneering, waaraan nog binten
en buizen zichtbaar zijn, de sober
heid toch wel wat erg ver door
voert en dat Rotterdam's nieuwe
schouwburg, zooals gezegd, wel
een „aardig dingetje" is, maar toch.
BELASTERING DER DUITSCHE
WEERMACHT.
Het A, N. P. meldt:
Een Düitsch krijgsgerecht heeft
een Nederlander uit Amsterdam ge
straft wegens lastering der Duitsche
weermacht. Het betrof hier een
vrouw, die de lasterlijke bewering
had verspreid, dat een Engelsch bom
bardement van Amsterdam in wer
kelijkheid door Duitsche vliegers
was geschied. Het vonnis luidde 6
weken gevangenisstraf. De straf is
alleen wegens den hoogen oudèrdom
van de verdachte zoo bijzonder mild
uitgevallen.
Nationaal front en Winterhulp.
- De afdeplingsleiding van Nationaal
front te Amsterdam heeft besloten
algeheele medewerking te verleenen
aan de collecte voor Winterhulp
Nederland, Uit dien hoofde zal Zater
dag niet gecolporteerd worden.
wegens het volkomen ontbreken
van tapijten, een nogal koud geval.
Maar het is een noodvoorziening
en Rotterdam kan hierdoor ten
minste weer genieten van goed
Nederlandsch tooneel. En dat de
belangstelling groot is, blijkt wel
uit de feiten, dat de couponboekjes
zeer grif van de hand gaan en dat
het tijdens de openingsvoorstelling
nagenoeg uitverkocht was, hoewel
het aanvangsuur van zeven uur
voor een werkstad als Rotterdam
eigenlijk te vroeg is.
De openingsvoorstelling werd -ver
zorgd door het Centraal Toongel, dai
een goede voorstelling gaf van net
blijspel „Ingeborg", waarmede het
publiek zich wel vermaakte, maar
dat toch eigenlijk teveel een nie
mendalletje is om van de opening
van een Schouwburg, ook al betreft
het slechts een noodvoorziening, een
geslaagd geheel te maken. Iets
nieuws was, althans voor het tegen
woordige Rotterdam, dat de entre-
acte-s als in vroeger jaren werden
opgevroolijkt door aangenaam klin
kende muziek. En waar die muziek
werd voortgebracht door Beuker en
Denijs, die hun. vingers weer vlug 'en
vaardig over twee vleugels lieten
gaan, was dit onderdeel van het ope
ningsprogramma wel een succes.
Geluidskwesties.
Het wil ons intusschen-voorkomen,
dat het. zaaltje zich beter'leent voor
film dan voor tooneel. De filmmu
ziek werd door de zaal acoustisch
zeer naar behooren verwerkt, maar
het gesproken woord ging wel een
beetje verloren, vooral dat van Cor
Ruys, die zich nu eenmaal weinig
moeite pleegt te geven om zich ver-
staahbaar te maken. Het ligt in de
oedoeling, dat in de Kleine Comedie
ook Nederlandsehe Opera-voorstel
lingen gegeven zullen worden, een
experiment, dat wij, juist vanwege
de acoustiek, met belangstelling, ver
mengd met een beetje zorg, tegemoet
zien.
In ieder geval kan deze noodvoor
ziening op ontspanningsgebied zich
wat de acoustiek betreft, niet meten
met die- der concerten, die nog altijd
in de Koninginnekerk gegeven wor
den, waar het steeds beter en in zijn
programmakeuze ook gedurfder wor
dende Rotterdamsch Philljarmonisch
Orkest succes na succes boekt. 'Tot
zelfs op stormachtige Novemberavon
den, toen het pikdonker was en toen
de regen het verblijf buitenshuis
verre van aangenaam maakte, was
het vol tijdens de avondconcerten.
Het muziekminnend publiek werd
toen naar huis gebracht door middel
van verhuiswagens, die met één
paarde-kracht langzaam over de van
oudsher om de hobbeligheid ver
maarde Rotterdamsche straten voort
sukkelden, het bij al te steile brug-
hellingen aan de mannelijke reizi
gers overlatend om het vervoermid
del over het doode punt te helpen.
In één opzicht zijn die verhuiswa
gens bepaald mislukkingen; het ge
zang, dat de zeer gemengde bezetting
liet hooren, kwam slecht tot zijn
recht, zeker na het klankvolle, dat
men kort te voren had gehoord!
Maar men vermaakte er zich koste
lijk en een beetje vroolijkheid kan
NA JARENLANGE PROEFNEMINGEN is een spoorweg-beambte,
de heer, J. C. Dindergist te Castricum, er in geslaagd, witlof op gas-
verwarming te kweeken. Het resultaat van den met gas verwarmden
broeibak was zeer bevredigend. Het lof, dat in 24 dagen rijp en
marktklaar is, wordt uit den- broeibak gehaald, gewasschen en zoo
voor de markt gereed gemaakt. (Polygoon)
in dezen tijd, zeker in Rotterdam,
geen kwaad.
De vroolijkheid kan men langza
merhand ook weer te kust en te
keur vinden. Er zijn verscheidene
cabarets in noodbehuizingen ver
schenen, waar het heel goed toeven
is. Er is een bierhuis verschenen aan
de Rochussenstraat, waarvan de
vroolijke klanken tot, ver in den om
trek te hoorc-n -zijn. Gok het café
leven heeft zich successievelijk der
mate hersteld, dat het voor elck wat
wils biedt. Er zijn prachtige ge
legenheden als het Erasmushuis en
het Beurseafé, er zijn mooie, groote
noodcafé's als Eden en binnenkort
Cal^nd, maar ook zijn er de tallooze
intieme bars, zooals men die vroeger
in de omgeving van den Stationsweg
aantrof en ook zijn er de eenvoudige
-kroegen, waar de oer-Rotterdammer
zich op zijn. gemak voelt en waar hii
onder het genot van een achttien
cents-pilsje sterke verhalen op-
discht in een taaltje, waarvan den
niet-Rotterdammer heel wat woor
den zullen ontgaan. v
Weer woonstad.
Het is gelukkig, dat het uitgaans
leven zich zoo snel en zoo goed heeft
kunnen herstellen, want R-otterdam
is er weer een aannemelijke woon
stad door geworden en ook een stad,
waar voor den niet-Rotterdammer
wat te genieten zal zijn, niet alleen
door den schouwburg, de bioscopen,
de concerten en de café's, magr ook
door het normale stadsleven. Nergens
is de kooprage zoo groot als in de
Maasstad. Nergens ook wordt zó'o in
tensie-f aan den wederopbouw ge
werkt als te Rotterdam, waar de her
leving zich overal in positieven zm
doet gevoelen. Daar is b.v. een tex-
delstic-hting, die de belangen van
alle betrokkenen bij de textielbran
che uitnemend heeft behartigd en
die thans ook reeds een soortgelijk
lichaam in de meubelbranche heeft
doen ontstaan. Daar is de Commissie
Voorziening Rotterdam, die zich be
ijverd de herbevoorrading van Rot
terdam in goede banen te leiden,
waartoe zij zoo noodig zelfs zal ad-
viseeren de niet getroffen gedeelten
van Nederland te blokkeeren. En
daar zijn de vere-enigingen van
noodwinkeliers, die men nu reeds
overal aantreft, waar noodwinkels
zijn en die van een prettig aandoen
de saamhoorigheid getuigen.
Zoo wordt Rotterdam langzamer
hand weer een aannemelijke woon
stad, waar als van ouds her, doorzet
tingsvermogen en energie, hand in
hand gaan, maar waar men thans
gemakkelijker over kleinigheden
heen stapt. Natuurlijk is het ook te
Rotterdam lang geen rozengeur en
maneschijn, maar toch is het onmis
kenbaar, dat de bevolking iri den
nood dichter tot elkaar gekomen is.
Me-n treft hetzelfde aan bij andere
groepen der Nederlandsehe bevol
king, zooals bij de Bredanaars, die
eveneens hun portie van het oorlogs
gebeuren gejiad hebben.
KALENDERS 1941.
Ondanks de zorgen van dezen tijd
heeft de A. V. R. O. weer een ka
lender doen verschijnen, die geheel
als vroeger werd samengesteld. Een
twaalftal kleurige reproducties
brengen mensch en dier in beeld,
stillevens en huizen, bloemen en
landschappen. Albert Hemelman
had wederom de algeheele verzor
ging en verdep treffen wij repro
ducties aan naar schilderijen van
Willem van Nieuwenhoven, van
Koboken, Singer, Roodenburg en
vele anderen. De foto's op het
eigenlijke kalenderblok zijn van
Vorstelman en Martens, de compo
sitie en illustratie van de firma
Patz. Het kalenderblok brengt het
leven en werken van de A. V. R. O.
in beeld.
De N. V. Hollandsche-Utrechtsche
Verzekeringmaatschappij brengt een
twee-maandelijkschen kalender. Aan
de achterzijde van elk'blad is een
voorbeeld van verschillende verze
keringen opgenomen. Elk blad is
gesierd met een afdruk van inge-,
zonden foto's ingevolge een uitge
schreven prijsvraag. Voor den ka
lender 1942 wordt reeds weer een
nieuwe prijsvraag aangekondigd.
De Nederlanden 1845 komt ook
nu weer met een wandkalender,
voor elke maand een blad, waarop
raast de duidelijke cijfers ruimte
voor aanteekeningen.
ENKHUIZER ALMANAKKEN
1941.
Boekhandel Henns Coster en Zn.
Bureau Alkmaarsche Courant.
Speciaal daar, waar men de rauwe
werkelijklied zoo van nabij heeft
leeren kennen, waar men allemaal,
oud en jong en arm en,rijk van aan
gezicht tot aangezicht met den dood
heeft gestaan, daar heeft zich önmis-
kenbaar een zekere loutering vol
trokken. Daar is het inzicht ge
groeid, dat men toch niet op de
wereld is alleen om te dringen om
voorrang en om hét elkaar onaange
naam te maken. Er is in Rotterdam
onmiskenbaar een goede geestesge
steldheid gegroeid, een gesteldheid,
die het ons veroorlooft de voorspel
ling te wagen, dat de Maasstad in de
Winterhulpactie verhoudingsgewijs
zeker niet het slechtst voor den dag
zal komen. Zij, die zelf zoo zwaar ge
troffen zijn, vertoonen vaak het
sterkst de neiging om den nood van
anderen te lenigen. Dat zal dan de
geestelijke winst zijn, die uit het
materieels verlies geboren wordt.
ROTTERDAMMER.
Ml