Rembrandts „Nachtwacht" in veilig
heid gebracht.
Projectiel ontplofte.
25000 rantsoenen zeep
in beslag genomen.
Zegels 1935 worden
ongeldig.
De zorg voor de He
in Duitschland.
derlandsche arbeiders
TWEEDE BLAD
Wat er in de oorlogsdagen
met Neerlands beroemdste
schilderij gebeurde.
Twee Nederlandsche cineasten,
Kees Stroband en - Andor von
Barsay, gaan een film maken van
de avontuurlijke reis, die Rem
brandts befaamde „Nachtwacht"
uit het Rijksmuseum in de oorlogs
dagen gemaakt heeft. Over de ge
gevens, waar et scenario op geba
seerd is, bevat de „Wereldkroniek"
van deze week een belangwek
kende reportage, die wij hieronder
laten volgen.
Lang voordat de oorlog ook ons
land in zijn greep nam, waren er
overal maatregelen genomen om de
vele kunstschatten van Nederland te
beveiligen. Zoo was Rembrandts
meesterdoek „De Nachtwacht" on
dergebracht in het prachtige, oude
kasteel Radboud bij 'Medemblik.
Ergens in een stille, verlaten
zaal, achter zware meterdikke mu
ren, hing Rembrants meesterlijke
schepping.
Men achtte „De Nachtwacht" vei
lig.. Tot een dringende oproep de
telefoon in het Rijksmuseum deed
rinkelen. Er dreigde gevaar!
Het oude kasteel Radboud in
Medemblik bleek geen afdoende be
veiliging meer te bieden voor wel
licht ons kostelijkst kunstbezit. „De
Nachtwacht" was niet meer vei
lig! Ijlings werd in de hoofdstad
overleg gepleegd door de mannen,
die hun leven wijden aan de be
scherming van onze cultuurschatten.
In allerijl werd een expeditie voor
bereid naar het oude Westfriesche
stadje aan den rand van de ster
vende zee.
Vijftig kilometers scheiden Am
sterdam van Medemblik, die men,
met inachtneming van alle ver
keersregels. binnen het uur verslindt.
Maar op dien schrikkelijken der
tienden Mei deed men qver dezen
afstand.twaalf volle uren. De
mannen waagden hun leven in een
zone, waar een hevige strijd woedde
en lijfsgevaar zeker niet denkbeeldig,
was. Voorop reed een gesloten auto
met eenige museumdirecteuren, dan
volgde een zonderling vehikel: een
transportauto, zooals die met een
hoogen schuinen opstand gebruikt
wordt bij het vervoer van groote
spiegelruiten.
Daarachter kwam weer een parti
culiere yragen met de menschen, die
straks behulpzaam zouden zijn bij
één der indrukwekkendste transpor
ten,. welke ooit in ons land hebben
plaats gehad. In den vallenden avond
reed men door oude straten het don
kere stadje binnen, waar de huizen
droomend tegen elkaar schenen te
leunen met verduisterde ramen als
gesloten oogen.
Een enorm doek.
„De Nachtwacht" heeft de enorme
afmeting van drie meter negen-en-
vijftig centimeter bij vier meter vijf-
en-dertig c.m. Een doek dus van
ruim vijftien vierkante meters. Waar
kon men een zeildoek van die afme
ting vinden, om het schilderij te
beschermen? Een veehouder bracht
itkomst en stelde een kolossaal zeil
doek ter beschikking. Voorzichtig
werd „De Nachtwacht" opgeladen en
een transport, uniek in onze geschie
denis, nam in het duister een aan
vang.
Eindelijk viel de nacht. De mannen
vonden in het dorpje Winkel onder
dak bij verschillende gezinnen. Van
een verkwikkende nachtrust was ech
ter geen sprake. De leider van de
expeditie, dr. Schmidt Degener, werd
gastvrij ontvangen bij den dorps
onderwijzer, maar daar ook hij van
slapen niet wilde weten, werd hem
voor enkele uren de divan als rust
plaats aangeboden, waarop hij zich
gekleed en wel even uitstrekte.
Bij. het aanbreken van den morgen
werd de tocht voortgezet. Het Rijk en
het gemeentebestuur van Amster
dam hadden indertijd besloten om
uitgebreide en ingenieus geconstru
eerde schuilkelders te laten' aan
leggen, om onze kunstschatten in
tijden van werkelijk oorlogsgevaar
te bewaren. Drie schuilkelders waren
in aanbouw, twee voor het kunst
bezit van het Rijk én één voor dat
van de hoofdstad.
Zware betonnen muren, kluisdeu
ren en ingewikkelde lettersloten
zouden onze kunstschatten bescher
men, edoch,de kelders waren nog
niet heelemaal klaar, slechts één der
kelders was nagenoeg gereed om de
kostbaarheden in ontvangst te ne
men. Natuurlijk wordt de plaats,
waar die schuilkelders zich bevin
den, geheim gehouden door de man
nen, die deze nationale schatkamers
beheeren, en dat is hun goed recht
De kelders zijn niet te vinden on
der den rook van een stad, noch irr
de omgeving van een industrie- of
toeristencentrum. In de goede aarde
van ons land, op een plaats waar
twintig kilometers in den omtrek
geen object is/ dat bij oorlogvoering
van belang kan worden geacht, be
vinden zich de kluizen. En naar die
ééne, bijna voltooide kluis begaf
men zich op.weg.
Vanuit de lucht had men de co
lonne opgemerkt en wat ligt meer
voor de hand, dan dat men een vij
andelijk transport vermoedde? Laag
scheerde de vlieger over den weg,
rakelings over de karavaan, waar-,
■van de deelnemers zich haastig in
bet gras wierpen om het veege lijf
te redden. Seconden schenen kwar
tieren, minuten waren uren. maar
toen trok de piloot zijn vervaarlijke
machine op, als was hij gerustge
steld, en verdween.
De tocht met „De Nachtwacht"
werd voortgezet, maar onder welke
omstandigheden! De wegen waren
geblokkeerd met vee van de geëva
cueerde boeren, het water van het
ondergeloopen land stroomde op
sommige plaatsen over de paden,
voort ging de tocht tot men on
verwacht diende halt te houden
Electrische draden hingen zoo laag
over den weg, dat de1 transportwa
gen er niet onder door kon. Slechts
één middel was er om verder te ko
men, n.l. den wagen verzwaren. Al
le deelnemers aan den tocht namen
op den wagen plaats, die bovendien
nog met steenen werd verzwaard.
De banden zakten dieper door on
der het enorme gewichtwaarna
de wagen onder de .-electrische dra
den kon doorrijden. De dag ver-
ALKMAARSCHE COURANT VAN MAANDAG 9 DECEMBER 1940.
BIJ HALFWEG REDEN TWEE TRAMS VAN DE N.Z.M.T.M. OP
ELKAAR. Van verschillende wagens werden de balcons vernield.
(Polygoon)
EEN GEWELDIGE WINDHOOS VERNIELDE TE HONSELERSDIJK IN HET WESTLAND EEN GEHEEL WARENHUIS. Tuinders
redden uit de verwoeste kassen wat er nog te redden is. (Polygoon)
Twee jongens
gedood.
Gistermiddag zijn opnieuw twee
jongens het slachtoffer geworden van
het spelen met onbekende voorwer
pen. Om ongeveer vier uur speelden
een paar Scheveningsche jongens bij
het pad naar de Wieringschestraat
met een aangespoeld projectiel. Een
passeerende burger waarschuwde
hen, doch zij sloegen hierop geen
acht. De burger was slechts op kor
ten afstand gekomen toen het pro
jectiel ontplofte.
De gevolgen waren ontzettend.
Twee jongens werden op slag
gedood, namelijk de 10-jarige
G. den H. uit de Pluvierstraat en
de 13-jarige J. van D. uit de
Mhrkenschestraat.
De zwaar verminkte lijken werden
door den geneeskundigen, dienst
naar het ziekenhuis aan den Zuidwal
overgebracht.
Een in de nabijheid zijnde 11-
jarige jongen, C. L. dén H., van het
Meeuwenhof werd gewond. Hij kon
zich echter naar huis begeven. Ook
een 14-jarig meisje, M. J. van der R.,
uit de Haagbeukstraat, kreeg een
blessure. Zij werd naar het kinder
ziekenhuis verbonden en kon naar
huis gaan.
Be-Edesche politie nam bij een
Bennekomsche firma 25.000 rant
soenen zeep in beslag. Zij zouden
daar door een elders gevestigde
fabriek in depót zijn gegeven. In
afwachting van de nadere resulta
ten van het onderzoek is de zeep
per vrachtauto naar het politiebu
reau te Ede vervoerd en aldaar
tijdelijk opgeslagen.
Er wordt aan herinnerd, dat
met ingang van 1 Januari a.s.
de vplgen.de postzegels buiten,
gebruik komen en dus waarde
loos worden voor frankeering:
de weldadigheidspostzegels
(kinderzegels) en de zomer-
postzegels, beide van de uit
gifte 1935.
VIER INBRAKEN TE
AMERSFOORT.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag is te Amersfoort op een viertal
plaatsen ingebroken.
In vrijwel alle perceelen zijn de
inbrekers binnengekomen door het
indrukken van ruiten aan de voor
deur. In een perceel waren de daders
binnengedrongen door een kelder
raam. Hier zijn zij gestoord en heb
ben de vlucht moeten nemen. In een
ander perceel hadden zij de tele
foonleiding doorgesneden. Vermist
worden kisten sigaren en doozen
sigaretten, flesschen wijn en wollen
stoffen. De politie heeft de zaak in
onderzoek.
PLOTSELING DEN WEG
OVERGESTOKEN.
Jongetje gedood.
Zaterdagmiddag is het 6-jarige
zoontje van den heer Vos, wonende
aan den Voorthuizerstraatweg te
Putten, terwijl het in een onbe
waakt oogenblik den weg overstak,
door een passeerende auto „overre-
reden en gedood. Den chauffeur
treft geen schuld.
teitsverzekering uit te schakelen.
Verwacht kan worden, dat de in
deze aangelegenheid voorgenomen
regeling in ieder geval reeds zeer
binnenkort openbaar gemaakt zal
worden. k
Over de invoering der nieuwe
bepalingen ten aanzien van de
ziekteverzekering, zooals die hier
boven werd uiteengezet, zullen
nadere mededeeiingen geschieden
in binnenkort te houden radiovoor
drachten.
Verdere inlichtingen worden ook
verschaft door het daartoe inge
richte speciale bureau der alge-
meene ziekenkas Jülich, Raamweg
90 Den Haag en door de burge
meesters.
streek en men naderde den schuil
kelder. Het doel scheen bereikt,
Rembrandts kostbaarste doêk
scheen in veiligheid, tot bleek, dat
het doek niet in den kelder kon.
Buiten op den grond werd het
doek voorzichtig, neergelegd.
Onder de zoo deskundige lei
ding begon men het doek van
het houten raam te verwijderen
Het was windstil en slechts het
gerucht van een vlug weg-
wiekenden vogel was te hooren.
Daar bogen zich in 1 den stillen
avond de mannen over het werk
van één van Neerlands grootste zo
nen en brachten eèn stuk in veilig
heid. Zij kweten zich met toewij
ding en liefde van de taak, die het
geweten en hun plicht hun stelden.
Eindelijk lag het doek los op den
vaderlandschen bodem. Zorgvuldig
werd het opgerold en zoo de veilige
bescherming van het betonnen
bouwwerk binnengedragen.
Nog in den avond werd de terug
tocht naar Amsterdam aanvaard.
Twee dagen waren de mannen niet
uit de kleeren geweest.
Twee dagen, die het uiterste van
deze menschen hadden geëischt.
Toen zij eindelijk de beenen on
der eigen tafel strekten, kwam het
bericht dat Nederland had gecapi
tuleerd.
„BLOEMBOLLEN" BLEKEN
VARKENSBOUTEN.
Groote partij levens
middelen in beslag
genomen.
Vrijdagmiddag werd 'door amb
tenaren van den Crisis-Controle
dienst op den Haarlemmerweg een
auto aangehouden, waarin zich- een
mand bevond met bloembollen. Het
label, dat aan de mand hing, ver
meldde althans dit artikel, doch
toen de ambtenaren, voor wie deze
aanduiding niets beteekende, eens
sen blik in de mand wierpen, bleek
deze geen bloem! dien doch var
kensbouten te bevatten. Zij hadden
slechts dit gtmeen met de bollen,
dat zij uit dezelfde streek afkomstig
waren. De chauffeur van de auto
werd aan een verhoor onderwor
pen, waaruit kwam vast te staan,
dat de mand uit Lisse afkomstig
was. In samenwerking met de po
litie in deze plaats werd door de
ambtenaren een onderzoek inge
steld in een garage van een expedi-
■ur, waar 350 kg. varkensvleesch,
4300 blikken gecondenseerde melk,
kazen en een baal suiker werder.
'aangetroffen. De expediteur ver
klaarde zich omtrent de herkomst
van deze goederen niets te kunnen
„herinneren". Hij en een tweede
verdachte werden gearresteerd en
in het politiebureau te Lisse opge
sloten. De goederen zijn in beslag
genomen.
Uiteenzetting van den leider
vakgroep „Soziale
Verwaltung".
Het A. N. P. meldt: Over de
rechtspositie ten aanzien van de
sociale verzekering der in Duitsch
land werkende Nederlandsche ar
beiders en hun families deelt ons
de leider van de vakgroep „Soziale
Verwaltung", de heer Jakob, het
volgende mede:
In den laatsten tijd heeft de
D .itsche minister van arbeid een
door mij voorgestelden maatregel
getroffen, welke voor. de in
Duitschland te werk gestelde Ne
derlandsche arbeiders en hun
familieleden van groot belang is.
Zooals bekend, vallen deze arbei
ders in Duitschland onder de wet
telijke ziekteverzekering; als ver-
zekeringsplichtigen wordt de wet
telijk voorgeschreven bijdrage in
de premie van hun arbeidsloon af
getrokken. Desondanks konden zij
tot nu toe geen aanspraak maken
op alle voordeelen,. welke uit de
wettelijke ziekteverzekering voort
vloeien. In 't bijzonder was het
niet mogelijk, de bepalingen be
treffende huif) aan verwanten toe
passelijk te doen zijn op hun in
Nederland verblijvende familie
leden. pok kon de verzorging var,
den verzekerde niet voortgezet
worden als deze in geval van ziek
te naar Nederland terugkeerde ot
wanneer hij ziek werd gedurende
oen verlof in het vaderland. Want
naar de voorschriften van de Duif-
sche verordening mogen alleen
prestaties geleverd worden ten
opzichte van verzekerden, die zich
in Duitschland bevinden.
Volgens de betreffende regeling
van den minister van arb*5-' des
rijks, zal in detóekomst deze bepa-
iing met betrekking tot Nederland
niet worden toegepast. Als gevolg
daarvan zullen voortaan ook de in
Nederland wonende familieleden
van de bepalingen der ziekte.er-
zekering profiteeren. Hiertoe be
hoort de ziekenverzorging
welke omvat kostelooze genees
kundige hulp, ook op het gebied
van den tandarts, specialistische
hulp. zoomede kostelooze ver
strekking van medicijnen en klei
ne "hulpmiddelen (b.v. trillen,
breukbanden enz.), zoo noodig een
kostelooze ziekénhuisverpleging.
Hierop kunnen de echtgenoote van
den verzekerde en diens kinderen
aanspraak maken. Tot de presta
ties ten opzichte van de familie
hulp behoort ook de kraamver-
pleging. Volgens de voorschriften
van de wettelijke ziekteverzeke
ring ontvangen onder bepaalde
voorwaarden de echtgenooten,
zoomede dochters, stief- en pleeg
dochters der verzekerden, die in
huiselijk verband leven, bij beval
ling of zwangerschapsmoeilijk
heden, de hulp van een vroed
vrouw, medicijnen en kleine hulp
middelen en voorts ook, voor het
geval deze noodig is, geneeskun
dige behandeling.
Ten slotte houdt de bedoelde
maatregel van 'den rijksminister
van arbeid ook bepalingen in voor
het geval dat een Nederlandsche
arbeider ziek uit Duitschland te
rugkeert of gedurende een verlof
in zijn vaderland ziek wordt. Ook
in deze gevallen ontvangt de ver
zekerde dezelfde behandeling als
die welke hij zou hebben genoten
wanneer hij in Duitschland zou
zijn gebleven.
De Nederlandsche arbeider, die
in Duitschland werkt, wordt dus
met betrekking tot de ziekteverze
kering in ieder opzicht gelijkge
steld met zijn Duitsche makkers.
Daarmede wordt hij tevens onthe
ven van de zorg over het lot van
zij familie in geval van ziekte.
Tegenover den toestand, zooals die
tot heden bestond, brengt de nieu
we regeling' een niet te onderschat
ten materieel voordeel, want het is
in de toekomst niet meer noodza
kelijk, dat een in Duitschland te
werk gestelde Nederlandsche ar
beider zijn familie verzekert bij
een ziekenfonds en naast de bijdra
gen tot de wettelijke ziekteverze
kering ook nog bijdraagt voor de
vrijwillige verzekering van zijn
familie.
Met deze gelijkstelling van den
Nederlandschen arbeider met den
Duitschen op het gebied ,van het
sociale verzekerings-recht is we
derom het bewijs geleverd, dat de
arbeider uit debezette gebieden,
die in Duitschland werk gekregen
heeft, geenszins de sociale zorg,
waarop hij aanspraak kah maken,
mist, doch als gelijkberechtigde in
de gror!a sociale gemeenschap van
de werkende menschen in het
groot-Duitsche rijk opgenomen
wordt, en deel heeft in de sociale
voorzieningen:
-Deze gelijkstelling weerlegt op
nieuw een leugen der vijandelijke
propaganda, die over het zooge
naamde harde noodlot, dat de ar
beider uit de bezette gebieden in
Duilschland moet dragen, op hui
chelachtige wijze bitter klaagt.
Hoe Duitschland voor den Ne
derlandschen arbeider zorgt, wordt
verder bewezen door het feit, dat
in den laatsten tijd tusschen be
voegde Duitsche en Nederlandsche
instanties besprekingen hebben
olaats gehad, welke ten doel had
den, door gepaste maatregelen
ieder nadeel voor de in Duitsch
land werkende Nederlandsche ar
beiders op het gebied der invalidi-
TEGEN ENGELAND. Specialisten van het Ital-iaansche luchtwapen druk bezig
met de voorbereidingen voor een vlucht op een der vliegvelden aan het Kanaal.
(Holland)