|3 DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN, Oudejaarsavond 1,1 r I§ o ai J ai p o 142e Jaargang No. 308. Dinsdag 31 December 1940 Haveninstallaties van Plymouth aangevallen. Hevige aanval op Londen. De Rolls Royce-jabriek Crewe getroffen. te DISTRIBUTIE-NIEUWS Zeep op bon 113. Scheerzeep op 117 verkrijgbaar. VERDUISTERINGS- TIJDEN van 17,36 tot 9,50, van 17.37 tot 9,49. Hoe de rede van Roosevelt wordt beoordeeld. C/3 ■SsTgg 2 2 p o S5 0-> CD'S ju 5' a ffÜ S C m 3 P fD 03 ti fD rf 5 £T au tra o? K 3 fS (T>* a 0°. 3 p P e-f- JU <T> P- £2. 2 C 5 a Mf - 3 K 2 3 S - J o, Pa JU te 3 JU 03 w 51 w s lig ki is M S* a as K S' o* ^•<5° re gfiS If M.e? s? p u s S3 3 r+ CJ <m »-l M C erg ^3 i o. B CO w crffQ I 3* O p «p: P» N p P- gt ö4 2 o Sr N Hj CD P! f-K P .CD ffQ Sïss CD p g"wl s.* S"fl. g-g I p g"!3> s$ 2. £T m Hm fD J^ P <3 c p; cd 3 PS o. o V O T w w M SS M H 2 03 O 59 B H s a O g H W b 3 g* 2 sa P P 03 CD S 3 a O B ft ff S" s |-B B 3 .2 JJ. SB OU <3; g ou a <B 3 w M we P S W a 2 a 3 o S 3 3 g, 3 te M <j S" S3? e-3 Ïl f$F* COURANT. Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2. franco door be* gebeele Rijk 2.50. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIENj Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0-25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/b. HÊRMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. Directeurs C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA. Vier bladen, Er was, sinds meer dan een men- schenleven, geen jaar in onze vader- landsche geschiedenis en daar door ook in de geschiedenis van onze stad dat zoo bewogen, zoo diep ingrijpend door belangrijke gebeur tenissen is geweest als het jaar, dat wij thans afsluiten. Wanneer wij datgene dat ons van Januari af in spanning hield nog even de revue laten passeeren, dan zien wjj onze stad nog in de dagen der mobilisatie, Alkmaar in den greep van sneeuw en kou, van hef tige, langdurige vorst, die voor vele gezinnen rampspoedig is geworden. Dan komt er beweging in den vol- kerenstrijd, die zich maandenlang tot verkenningen en kleine gevech ten bepaald heeft. Spanning en on rust stijgen, plots breekt de oorlog in volle kracht los. Nederland wordt aangevallen en Alkmaar is, als zoo vele andere steden, een vluchtoord voor tienduizenden, die voor het wapengeweld wijken en een veilige schuilplaats zoeken. In de dagen der evacuatie vecht Nederland met den moed der wan hoop voor zijn vrijheid. Duizenden jonge mannen vallen aan den strijd ten offer, helaas, de vijand is te sterk, te goed bewapend en er komt een ocgenblik, dat de legerleiding beseft, dat verder strijden nutteloos bloedvergieten beteekent. Nederland capituleert, wij zijn bezet gebied, wij hebben af te wach ten wat men over ons zal beschik ken. Velen verkondigen juichend, dat wij de zegeningen van den nieuwen iijd deelachtig zijn geworden, ande ren hebben meer tijd noodig om zich aan te passen en talloozen hebben geen belangstelling voor politieke en economische problemen en ge voelen slechts, dat zij als Neder landers hun traditioneele vrijheid hebben verloren. De overwinnaar gedraagt zich correct, men laat ieder vrij in zijn opvattingen, maar het roer van ons schip van staat wordt omgegooid, wij varen een nieuwen koers en wij hebben ons vóór alles te schikken in allerlei besluiten, die in verband met de politieke opvattingen van den bezetter, met den oorlogstoestand en de steeds duidelijker wordende schaarschte aan voedingsmiddelen en materialen worden uitgevaardigd. Zoo gaan wij het nieuwe jaar in en op een avond als deze stellen wij ons de groote en door niemand met zekerheid te beantwoorden vraag wat 1941 ons zal brengen. Zal het de vrede zijn? Zal deze strijd van millioenen te gen millioer.en, waarin het modern ste vernielingsmateriaal om ons heen dood en verwoesting brengt, in het komende jaar zijn einde vin den? Zal er weer vrede zijn in Europa, zullen de talloozen, die nu te velde staan weer naar hun haardsteden terugkeeren om op te bouwen wat de oorlog vernielde? Zullen de banden tusschen de vol keren i&er aangeknoopt worden en zal men gezamenlijk naar een tijd perk van vrede, vriendschap en wel vaart streven? Zullen de schepen weer de zeeën bevaren en zal Amerika het over schot van zijn rijke oogsten weer onbedreigd kunnen vervoeren naar de landen waar de tekorten een steeds dreigender karakter kregen? Of zal Europa in het jaar dat nu komen gaat meer dan ooit een beeld van verwoesting, van wanhoop en verdriet bieden? En wanneer deze machtige, veel omvattende strijd nog voortduurt, zal ons land dan niet nogmaals in den maalstroom van het oorlogsge beuren worden meegesleept? Er is niemand, die het voorspellen kan en daarom gaan wij het jaar, dat nu komen gaat in met de zeker heid, dat wij in dezen tijd slechts lijdzaam hebben af te wachten wat er met ons land en ons volk zal ge beuren. Wij kunnen slechts hopen en bid den, dat veel zich nog ten goede zal keeren. Wij kunnen het rotsvaste vertrou wen hebben, dat, wat er ook gebeu ren gaat en hoe de strijd ook verder zal loopen, Nederland zijn vrijheid zal herkrijgen. Wij hebben vaak over vrijheid ge sproken en wij beseffen nu, dat slechts zij ten volle begrijpen wat dit woord' beteekent, die him zelf standigheid tijdelijk of voor goed hebben verloren. Er is een vrijheidsverlangen in ieder mensch, al laat hij zijn ge voel dan ook verdringen door zijn verstand, dat hem doet beseffen, dat men zich zonder meer in het onver mijdelijke zal moeten schikken. Dan rest nog slechts de zekerheid, dat wjj deze moeilijke tijden het beste kunnen doorstaan door opti mist te blijven. Er zijn menschen, die een onuit roeibaar optimisme hebben, die in de volle zekerheid leven, dat alles voor ons land en ons volk nog eens goed zal worden, misschien zelfs nog beter dan het geweest is. Want wij hebben in dezen tijd ook geleerd. Wij hebben gezien wat wij ver keerd deden en wat wij kunnen ver beteren. Wij weten nu wat wij als ballast over boord kunnen werpen en wat wij, in volle vrijheid, voorde toekomst kunnen aanvaarden. En bovenal heeft deze bezettings tijd de tallooze schotten en schotjes, die ons volk verdeelden en ver zwakten weggevaagd, het gevoel, dat wij bij elkaar behooren en de zelfde lotsbestemming hebben ver sterkt en ons doen begrijpen, dat wij allen tezamen naar ons geluk moeten streven. Er zijn vele gezinnen waarin men op een avond als deze met diepen weemoed den vader of zoon her denkt, die in den strijd voor onze onafhankelijkheid zijn gevallen. Het kan hun, die achterbleven slechts tot troost strekken te weten, dat uit het kwade het goede en uit het leed het geluk kan worden geboren, dat de dood van deze dappere strijders ons saamhoorig- heidsgevoel vergroot en onze geest kracht versterkt heeft. Het heeft geen zin op een avond als deze lang in het verleden te sta ren als de toekomst nog zóó onzeker en zóó "duister is. Laten wij in onverwoestbaar opti misme bidden en hopen, dat het jaar, dat nu komen gaat ons vrede en vrijheid als de onmisbare factoren voor ons toekomstig geluk zal bren gen. Berlijn, 30 Dec. (D.N.B.) Het op perbevel van de weermacht maakt bekend; In den nacht van 28 op 29 Decem ber hebben gevechtsvliegtuigen de haveninstallaties van Plymouth aan gevallen. De bommen veroorzaakten branden enontploffingen. In den loop van de gewapende ver kenning overdag werden verscheiden voor den oorlog belangrijke doelen aan de Oostkust van Engeland met bommen bestookt. Bovendien kreeg een belangrijke fabriek te Crewe bij een scheeraanval verscheidene vol treffers. Van een konvooi ten Oosten van Harwich werd ée'n vrachtschip van omstreeks 10.000 b.r.t. door bommen in brand gestoken. Ten Oosten van Southwold is een mijnenlegger ge troffen. Bij een aanval op een. groot konvooi, 200 km ten Noordwesten van Londonderry, kreeg een vracht boot'een zwaren voltreffer, zoodat het met slagzij bleef liggen en begon te zinken. Artillerie van de marine heeft een vijandelijk oorlogsschip onder vuur genomen, toen het onder begunsti ging van het weer de Kanaalkust poogde te naderen. In den afgeloopen nacht heeft èen vrij sterke formatie gevechtsvliegtui gen Londen weer met bommen be stookt. De vijand heeft in den afgeloopen nacht met enkele vliegtuigen boven Duitsch en bezet gebied bommen laten vallen, die zonder uitzondering in het open veld of in zee terecht kwamen. De luchtdoelartillerie heeft twee vijandelijke vliegtuigen neergescho ten. De aanval op Londen. Berlijn, 30 Dec. (D.N.B.) De En- gelsche berichtendienst heeft heden middag over den Duitschen luchtaan val op Londen in den afgeloopen nacht nog medegedeeld, dat deze aan val zich hoofdzakelijk geconcen treerd heeft op de City van Londen. Doch ook in andere deelen van de Britsehe hoofdstad zijn geweldige branden uitgebroken en een geheel aantal brisantbommen ontploft. In een door de Londensche radio ver spreid ooggetuigenbericht over den Duitschen aanval werd opgemerkt, dat de Londensche brandweer zich in den afgeloopen nacht tegenover een dergelijk groote taak gesteld zag als nooit tevoren. De lucht boven Londen was mijlen ver door het schijnsel der branden „zoo rood als een rijpe sinaasappel". In de City stonden geheele blokken winkels en zakengebouwen in lichter laaie. Al leen de St. Pauls kathedraal is onbe schadigd gebleven. Hij, de correspondent, kon bij het aanschouwen van deze geweldige branden niet gelooven, dat deze nog gebluscht konden worden. Heele voorgevels Jtean huizen stonden in brand en stortten tenslotte met een geweldig lawaai in elkaar. De uit de bedreigde schuilkelders vluchtende menschen probeerden zich door het aantrekken van hun regenjassen tegen de geweldige vonkenregen te beschermen. De correspondent ver klaarde tenslotte, dat hij een derge lijke verwoesting, zooals hij in den afgeloopen nacht met eigen oogen had gezien, nog nooit eerder had medegemaakt. Ook had hij nooit ge loofd, dat zooiets dergelijks mogelijk was. Uit Londen wordt gemeld, dat het Duitsche luchtwapen in den afgeloo pen nacht een der hevigste aanvallen op Londen gedaan heeft, die deze stad ooit te doorstaan gehad heeft. Bij deze aanvallen hebben de Duit sche vliegers dezelfde tactiek toege past als reeds vroeger op verschei dene Engelsche provinciesteden. Eerst hebben zij door brandbommen zooveel mogelijk branden veroor zaakt om daarna bij het schijnsel van deze branden hun brisantbommen uit e werpen. De Londensche brand weer is er nog niet in geslaagd alle brandhaarden te blusschen. Een aan tal brandweerlieden heeft het leven verloren bij het instorten van ge bouwen. Berlijn, 30 Dec. (D.N.B.) Omtrent den in het weermachtbericht van heden gemelden aanval van Duitsche gevechtsvliegtuigen op een groote fabriek te Crewe verneemt het D.N. B. ter aanvulling, dat dit de interna tionaal bekende Rolls Royce fabriek was. De Duitsche vliegtuigen vielen de fabriek in scheervlucht aan en plaatsten verscheidene voltreffers, die groote uitwerking hadden. De Duitsche vliegers konden groot ont ploffingen, met vonkenregens en aanzienlijke rookontwikkeling waar nemen. Voorts verneemt het D.N.B., dat bij de acties, die het Duitsche luchtwa pen gisteren tegen eenheden der En gelsche marine uitgevoerd heeft, behalve de reeds gemelde schepen ook een lichtschip door voltreffers tot zinken gebracht is. De oorlog ter zee. Berlijn, 30 Dec. (D.N.B.) Duitsch verdragend geschut heeft in den nacht van 29 op 30 December een vijandelijken oorlogsbodem bescho ten. Ondanks het mistige en regen achtige weer konden goed geplaatste treffers worden afgevuurd. Aange nomen kan worden, dat het Britsehe oorlogsschip vernield is. Berlijn, 30 Dec. (D.N.B.) Minister president Churchill en zijn echtge- noote hebben vandaag, naar de Brit sehe berichtendienst meldt, de scha de in oogenschouw genomen, die in den afgeloopen nacht in de City door Duitsche vliegtuigen is aange richt. De brandweer was nog steeds be zig met het blusschen der branden. Van de Guildhall, aldus de Britsehe berichtendienst, is niet veel meer overgebleven dan „èen leeg omhul- De Engelsche berichtendienst heeft hedenavond nog een ooggetui ge aan het woord gelaten over den jongsten nachtelijken aanval van Duitsche vliegtuigen op Londen. De ooggetuige spreekt van een „bui van duizenden brandbommen". Bin nen enkele minuten stond bijna ieder huis van de straat, waarin' hij zich bevond, in brand. De branden waren voor een deel zoo fel, dat de brandweer voor de redding der hui zen en gebouwen niets meer kon doen. Men kan wel zeggen, aldus de ooggetuige, dat de Londensche brandweer sedert haar bestaan nog nooit zooveel te floen gehad heeft als in den afgeloopen nacht. De secretaris-generaal van het departement van handel, nijverheid en scheepvaart deelt het volgende mede: TOILET- EN HUISHOUDZEEP. Gedurende het tijdvak van Woensdag 1 Januari tot en met Vrijdag 31 Januari geeft det met „113" genummerde 'bon van het algemeen distributie- boniboekje recht op het koopen van 15-0 gram toiletzeep (nieu we samenstelling) of 120 gram huishoudzeep of 150 gram zachte zeep, of 300 gram zachte zeeppasta of 250 gram zeep poeder of 600 grain wasch- poeder. De aandacht wordt er op geves tigd, dat de zachte zeep van de huidige samenstelling met ingang van Januari niet meer zal worden aangemaakt. In de plaats hiervoor wordt thans een zachte zeep aange maakt met een hooger vetzuurge- haite benevens een zachte zeep pasta, waarvan het vetzuur gehalte uiteraard lager is. De voorraden zachte zeep van de huidige samen stelling kunnen alsnog worden uitverkocht en wel 200 gram op één bon. Voor zoover de verpakking dit toelaat, kan de verbruiker gedeel ten van bovenstaande hoeveelheden zeep naar keuze tezamen op één bon koopen. Voorts blijft de bepaling van kiacht, dat de oude voorraden zeepvlokken, zelfwerkende wasch- middeleni en vloeibare zeep, welke zeepsoorten thans niet meer worden aangemaakt, nog mogen worden uitverkocht, met dien verstande, dat elke bon recht geeft op het koopen van 125 gram zeepvlokken of 250 gram zelfwerkende wasch- Men is verplicht te verduis teren tusschen zonsondergang en zonsopgang, dus heden avond Morgenavond Maans op- en ondergang 31 December: op 11,04 onder 21.05 1 Januari: op 11.35 onder 22.13 middelen of 200 gram vloeibare zeep. Met betrekking tot de wassche- rijen blijft het voorschrift geldig, aai, deze instellingen' verplicht zijn voor de behandeling van de gezins- wasch gedurende 'bovengenoemd tijdvak de met „113" genummerde bon van hun clientèle in ontvangst te nemen voor het koopen van zeepproducten en hiervoor per bon twintig kilogram droog wasch- goed in behandeling te nemen. De wasch van kantoren, hotels, enz., voor zoover het handdoeken, tafelgoed, poetsdoeken en stofdoe ken betreft, kan ter behandeling worden gegeven, zonder dat daarbij bonnen behoeven te worden afge geven. SCHEERZEEP. Gedurende het tijdvak van Woensdag 1 Januari tot en met Woensdag 30 April a.s. geeft de met „117" genummerde bon welke tegelijk met de textielkaart voor mannelijke personen boven den leeftijd van 15 jaar is uitgereikt, recht op het koopen van 50 grain, scheerzeep, of één tube, dan wel één pot scheercrême. Brand in het Anhalter Bahn- hof. (D.N.B.) - Gisterochtend om kwart voor zeven is in de bagageaf- deeling van het Anhalter Bahnhof te Berlijn brand uitgebroken. Deze brand breidde zich uit tot een reeks dienstvertrekken en de kaartjesloket ten. Het treinverkeer werd echter als gewoonlijk voortgezet. In Amerika. New-York, 30 Dec. (D.N.B.) De gisteren door Roosevelt gehouden rede heeft volgens een bericht van Mackay Radio in kringen der afge vaardigden veel stof opgeworpen. Afwijzend liet zich de democratische senator Mac Carran uit, die als zijn meening te kennen gaf, dat Roose velt duidelijker had moeten zijn en dat hij had moeten zeggen, wat men voor de landsverdediging moet doen, om de Ver. Staten buiten vreemde oorlogen te houden. De democrati sche senator Blow verklaarde van meening te zijn, dat de rede nau welijks in overeenstemming te brengen is met dt belofte, Noord- Amerika buiten den oorlog te hou den. De rëpublikeinsche senator Capper zeide, dat de rede den in druk heeft gewekt, dat men reeds dicht bij den oorlog is. Een Amerikaansche persstem over de rede. Washington, 31 Dec. (D. N. B.) Washington Daily News levert critiek op de Zondag door Roosevelt gehouden rede én noemt deze een hol gebabbel, dat niet gesteund wordt door een overeenkomstige bewape ning. Verblijdend in deze rede is alleen de verzekering, dat het Ame- rikaar iche leger niet naar Europa zal gaan, want hierdoor is het den Engelschen duidelijk gemaakt, dat z(j niet zooals in 1917 een expeditie- leger uit de Vereenigde Staten kun nen verwachten. Overigens is het te hopen, dat alle door Roosevelt voor genomen stappen zorgvuldig door het parlement worden bestudeerd en slechts langs grondwettigen weg ten uitvoer zullen worden gelegd. De be kende criticus Flynn is in hetzelfde blad nog ietwat sceptisch. Want, zoo schrijft hij, uit Engeland komt bericht, dat eenige van de aan Engeland afgestane oude torpedo jagers nog steeds in Canadeesche havens liggen en niet in dienst ge steld kunnen worden, omdat de Engelschen geen geschoold personeel hiervoor hebben. Zal daarom, aldus vraagt Flynn, niet een dezer dagen de vraag naar Amerikaansche ma trozen worden gehoord? De groepen die Amerika in den oorlog willen drijven, worden steeds brutaler, zoodat zelfs Allen White hun' een sensationeel „halt" moet toeroepen. Japans commentaar. Tokio, 30 Dec. (Domei). Het voor naamste blad Yomioeri schrijft in een hoofdartikel over de rede van Roosevelt: Met hoeveel nadruk pre sident Roosevelt ook ontkent, dat de V.S. aan den Europeeschen oor log deelnemen, de tegenwoordige politiek van Washington brengt het Amerikaansche volk dichter bij den oorlog. Derhalve zal, hoe de toe stand zich ook in het komende jaar zal ontwikkelen, de verantwoorde lijkheid er voor gedeeltelijk dooi de V.S. gedragen moeten worden. De indruk in Italië. Rome, 30 Dec. (D.N.B.) De asmo- gendheden zijn tot dusverre zeer tolerant geweest, doch ook toleran tie heeft haar grenzen, aldus schrijft de Giornale d'Italia in een com mentaar op de rede van Roosevelt. Zouden Amerikaansche leveringen onder Amerikaansche vlag den ver sperringsgordel der tegenblokkade breken, zouden de in Amerikaan sche havens liggende Duitsche en Italiaansche schepen Engeland in handen gespeeld worden, dan zou dit, aldus het blad, als een openlijke breuk der neutraliteit beschouwd moeten worden. Roosevelt heeft beweerd, dat En geland voor de vrijheid der geheele wereld strijdt en dat de Ver. Sta ten, door hun politiek met dezen oorlog te vereenzelvigen, de eigen DE GEVOLGEN DER LUCHT AANVALLEN OP ENGELAND. Parijs, 30 Dec. (D.N.B.) Een Fransche oudstrijder, die uit Enge land te Lyon is teruggekeerd, heeft tegenover een medewerker van het blad France au Travail verklaard, dat de Duitsche luchtaanvallen de Engelschen waarlijk krankzinnig hebben gemaakt. De arbeidersbevol king van de Londensche armenwij ken koestert vooral wrok tegen de bevoorrechte bewoners van het Westend, die zich door narcotische middelen trachten te verdooven. Cocaine en morphine hebben in deze buurten ontzaglijke verwoes tingen aangericht. De geestelijkheid heeft zich reeds hiermede bezig ge houden en in talrijke kerken is er tegen geprotesteerd. De materieele schade is veel en veel grooter dan men algemeen aanneemt. Het mi nisterie van financiën, het gebouw van de Times, de British Broadcas ting Corporation, de City, alsmede het Victoria- en het Waterloostation hebben bijzonder zwaar geleden. Bo vendien klaagt men in Engeland over het verlies van scheepstonnage. De algemeene opvatting is, dat na korteren of langeren tijd de toestand onhoudbaar zal zijn. vrijheid zouden verdedigen. De Amerikaansche president weet, dat de zaken in werkelijkheid geheel anders staan. Engeland vecht alleen voor de belangen van zijn eigen imperium en voor de handhaving van het systeem van Versailles. Wat de zoogenaamde bedreiging van het westelijk halfrond door de zegevie rende asmogendheden betreft, weet Roosevelt zeer goed, dat dit een door de Engelsche propaganda ver zonnen en verspreide fabel is. Engeland heeft steeds zijn eigen oogmerken toegedicht aan de mo gendheden, waarmede het oorlog wil voeren. De oorlog der as heeft zijn duidelijk tot Europa en het daarvan afhangende Afrika bepaalde doel stellingen. De as strijdt voor de be vrijding van Europa van de druk kende Britsehe heerschappij, even als indertijd de Ver. Staten in hun onafhankelijkheidsoorlogen hun ge bied en him zeeën van de ondraag lijk geachte Britsehe voogdij wilden bevrijden. Zie vervolg Buitenland pag. 2, 2o bl.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1940 | | pagina 1