Het kampioenschap voor Nederland,
Buyen kampioen voor Nederland.
Langedijk de snelste in de 1000 Meter.
De Elf Merentocht.
EERSTE BLAD
3
Een succesvolle wedstrijd.
Vorst Thialf is de Berger IJssport-
vereeniging niet goed gezind. Men-
schen die in deze tijden terecht op
zacht weer hopen, verheugen zich er
al over als de Berger IJssportveree-
niging een wedstrijd uitschrijft, om'
dat zij dan overtuigd zijn, dat het
dooien gaat. Den avond vóór den
wedstrijddag van Zaterdag, toen het
bestuur de deelnemerslijst sloot,
waarop een groot aantal deelnemers
uit alle hoeken van het land was ge
noteerd, dooide het reeds zóó, dat de
wegen nagenoeg onbegaanbaar wa
ren.
Een Noordhollander blijft echter
zoo lang mogelijk vol hoop en door
zetten zoo lang het kan. In tegen
woordigheid van den president der
K.N.S.B. had dan ook de loting
plaats, in opgewekte stemming over
het feit, dat niet minder dan 29 rij
ders hadden ingeschreven, w.o. de
besten uit alle hoeken van Neder
land.
De loting bracht het merkwaar
dige feit, dat de oud-kampioen op
de 500 M.-afstand, ir. A. F. van der
Scheer, geplaatst werd tegenover
den Ned. kampioen, J. Langedijk, die
v. d. Scheer het vorig jaar in Gro
ningen onttroond heeft. Zij werden
geplaatst in de vierde rit.
De oranje-wimpels hingen Zater
dagmorgen evenals ons nationale
dundoek, slap langs de masten en
stokken en de weersgesteldheid was
niet bepaald gunstig. Desondanks
was de belangstelling van het
publiek zoo groot, dat den eersten
dag, buiten de leden, een 1000 beta
lende bezoekers werden geboekt. Do
organisatie bleek punctueel in orde,
zoodat vóór 5 uur de wedstrijden
over de 500 en 5000 meter konden
worden beëindigd.
Verrassend was, dat de baan zeer
snel bleek, zoodat zeer goede tijden
konden worden geboekt en zeer
opmerkelijk was, dat in de op twee
na laatste rit op de 5000 meter
afstand de jeugdige rijder P. Keij-
zer uit de Lier in den zeer snellen
tijd van 9 min. 16.6 sec., 0.9 sec. be
neden den snelsten tijd van Jan
Langendijk bleef, waardoor hij op
dezen afstand no. 1 werd. De Am
sterdammer H. Buyen bleef trou
wens maar 0.9 sec. boven Langedijii
en aangezien Langedijk op de 500 m
met een tijd van 48.4 sec. de vierde
plaats innam, ir. A. F. van der
Scheer uit Rotterdam was op dezen
afstand met een tijd van 47.8 sec.
no. 1) en Buyen en Roos met een
lijk met Roos uit Amsterdam in een
tijd van 48.2 sec. de tweede plaats
bezetten, was het na den eersten
wedstrijddag nog lang niet te zeg
gen wie Nederlandsch kampioen zou
worden.
Het publiek, dat in hoofdzaak uit
Noordhollanders bestond, die zooals
van zelf spreekt, hoopten, dat Jan
Langedijk wederom de eerepalm
zou wegdragen, gedroeg zfch echter
buitengewoon sympathiek, door ook
luide van der Scheer en Keijzer toe
te juichen.
Begrijpelijk heerschte er ook
vreugde toen de Bergenaar Jan
Akerboom, die over de 500 meter
afstand de tiende plaats veroverde,
op de 5000 meter-afstand, zich met
een tijd van 9 min. 28.8 sec. op ds
vijfde plaats wist te plaatsen.
Toen des middags de wind naar
het oosten trok en de baan wat op
droogde, werd het ijs ook weer wat
sneller, hetgeen de rijders die aan
liet einde reden wel wat ten goede
kwam.
De uitslag van de 500 meter is de
volgende:
1. v. d. Scheer (Rotterdam) 47.3
sec.; 2. en 3. Roos (Amsterdam) en
Buyen (Amsterdam) beiden 48.2
sec.; 4. Langedijk (Oudkarspel) 48.4
sec.; 5. v. Hoorn (Zaandijk) 48.6
sec.; 6. Koops (Zuidlaren) 49.3 sec.;
7. Schouten (Warnsveld) 49,7 sec.;
8. Ekelschot (Amsterdam) 49.8 sec.;
9. en 10. Akerboom (Bergen) en dr'.
Dijkstra (Akkrum), beiden 50.3
sec.; 11. v. d. Heide (Leeuwarden)
WEDSTRIJDEN IN SCHOONRIJDEN
TE NIEUWE-NIEDORP.
Gisteren zijn te Nieuwe-Niedorp
wedstrijden in het schoonrijden op
de schaats gehouden. De uitslagen
waren als volgt:
Heeren: 1, J. J. Blaauboer (Mid-
denmeer) 4 p.; ,2. J. Cuperus (Alk
maar) 7 p.; 3. j. Schaap (Amster
dam) 10 p.; 4. G. Blaauboer (Kol-
horn) 12 p.
Paren: 1. Mevr. SchoorlKeetman
(Barsingerhorn) en de heer C. Tim
merman (Schagen) 6 'A p.; 2. mej. J.
Fijnheer (Nieuwe-Niedorp) en de
lieer C. Meeuwig (Hoofddorp) 7% p.;
3. mevr. Loggers—Boontjes (Huizen)
cn de heer J. Kuperus (Alkmaar)
t p.; 4. mevr. Rommelaar—Timmer
man (Enschede) en de heer J. J.
Blaauboer (Middenmeer) 10 pnt.
AFVALWEDSTRIJDEN TE
ST. PANCRAS.
Vrijdagmiddag werden door de
iisclub afvalwedstrijden gehouden.
In twee groepen werd gereden; de
eerste groep reed op Noren de twee
de groep op gewone schaaten. De
deelname was groot. Groep Noren:
1 G. Goessine, 2 R. Smit, 3 J. Mad-
derom, 4 C. Booij; tweede groep:
1 S. Zeegers, 2.Jb. Bruin, 3 C. Bal
der, 4 S. Duif Mz.
50.6 sec.; 12. Breed (Sloterdijk) 50.9
sec.; 13, Muts (Jisp) 51 sec.; 14. en
15. Zwanenburg (Rotterdam) en
Bakker (Amsterdam), beiden 51.2
sec.; 16. Keijzer (De Lier) 51.4 sec.;
17. Strijbis (Harenkarspel) 51.6 sec.;
18. Scheer (Twisk) 52.2 sec. (vóór
de finish gevallen); 19. en 20. Van
der Garde (Doetinchem) en Muntjes
(Haarlem), beiden 52.3 sec.; 21. Jon-
gert (Maarssen) 52.4 sec.; 22. Jo-
chems (Den Haag) 52.6 sec.; 23.
Henneman (Haarlem) 53.6 sec.; 24.
Smit (St. Pancras) 1 min. 6.9 sec.
De 5000 meter.
In den wedstrijd over de 5000 m
verbaasde Piet Keijzer uit de Lier,
een der winnaars van den Elfsteden
tocht van het vorig jaar, iedereen
met zfjn tijd die hem op dezen af
stand de eerste plaats bezorgde.
In een van de laatste ritten, toen
iedereen al dacht dat Langedijk op
dezen afstand de eerste plaats zou
bezetten, wist hij diens snellen tijd
nog te kloppen. Hij reed zelfs de
tweede ronde van 400 m in 40.9 sec.,
een tijd die slechts bij wereldkam
pioenschappen wordt gemaakt en het
publiek was dan ook geweldig ent
housiast.
De Bergenaar Jan Akerboom
heeft dezen afstand ook zeer snel
gereden. Hij overtrof zijn tot nog
toe geanaakten tijd op dezen afstand
met een halve minuut en passeerde
in een tijd van 9 min. 28.8 sec. de
finish.
De resultaten van de 5000 meter
luiden: 1. Keijzer 9 min. 16.6 sec.; 2.
Langedijk 9 min. 17.7 sec.; 3. Buyen
9 min. 18.2 sec.; 4. Koops 9 min. 26.8
sec.; 5. Akerboom 9 min. 28.8 sec.;
6. van Hoorn 9 min. 30 sec.; 7.. Strij
bis 9 min. 31 sec.; 8. Zwanenburg 9
min. 36 sec.; 9. v. d. Scheer 9 min.
41.2 sec.; 10. Scheer 9 min 42.2 sec.;
11. Breed 9 min. 43.5 sec.; 12. Schou
ten 9 min. 47.4 sec.; 13. Ekelschot 9
min. 49.5 sec.; 14. Muts 9 min. 54
sec.; 15. Roos 9 min. 54.3 sec.; 16. v.
d. Garde 9 min. 56 sec.; 17. v. d.
Heide 9 min. 56.5 sec.; 18. Bakker 9
min. 59 sec.; 19. v. Lijl 10 min. 8.3
sec.; 20. Dijkstra 10 min. 18.7 sec.;
21. Krom 10 min. 21 sec.; 22. Jon-
gert 10 min. 23.9 sec.; 23. Min 10 m.
25 sec.; 24. Henneman 10 min. 27.2
sec.; 25. Mandje 10 min. 33.8 sec.; 26.
Goesinne 11 min. 12.2 sec.
sec.; 9. M. Strijbis 2 min. 44 sec. en
10. P. J .Zwanenburg 2 min. 44.1
Jan Langedijk
(Arch.)
De tweede dag.
Vol verwachting, doch niet zonder
vrees werd de tweede dag tege-
moet gezien. Het was nog niet voor
gekomen, dat een wedstrijd om het
Nederlandsch kampioenschap 1 den
tweeden dag moest worden afgebro
ken. Ditmaal bestond er kans, dat
dit moest gebeuren, maar Zondag
morgen ontdekte men met voldoe
ning, dat de baan, in tegenstelling
met den eersten dag, toen er ver
schillende plassen op stonden,
volkomen droog was. Het was
nog wat mistig, doch vol goeden
moed vingen de wedstrijden om de
1500 meter aan. Deze wedstrijd,
waarin de beste rijders tegenover
elkander kwamen te staan, had een
zeer vlot verloop, zoodat hij om 1
uur konden worden beëindigd en
door dien op de 10.000 meter, welke
om twee uur aanving, kon worden
opgevolgd.
1500 meter.
Een zeer spannende rit op de 1500
meter was die tusschen L. Muts uit
Jisp en Zwanenburg uit Rotterdam,
die met 3.8 sec. verschil de finish
passeerden.
Zeer enthousiast was het publiek
voorts voor den kamp tusschen ir,
A. F. v. d. Scheer en J. A. Roos uit
Amsterdam, welke rit in den zeer
snellen tijd van 2 min. 37 sec., door
v. d. Scheer werd gewonnen. Men
achtte het uitgesloten, dat dezen tijd
nog werd verbeterd, doch in den
volgenden rit, tusschen Buyen en
Jan Langedijk, welke rit door Buyen
in den tijd van 2 min. 32.6 sec. werd
gewonnen, de tijd van Langedijk
was 2 min. 33.2 sec., was dit reeds
het geval, zoodat het enthousiasme
van het publiek over de baan golfde.
Ook de rit tusschen Jan Aker
boom en dr. Dijkstra, die door Aker
boom in den tijd van 2 min. 42.2 sec.
werd gewonnen (dr. Dijkstra maak
te een tijd van 2 min. 44.8 sec.) was
een zeer mooie en de Bergenaren
hebben alle reden over het lid van
hun vereeniging tevreden te zijn.
De uitslag over de 1500 meter.
De uitslag over de 1500 meter-af
stand was de volgende:
1. H. Buyen 2 min. 32.6 sec.; 2. Jan
Langedijk 2 min. 33.2 sec.; 3. S. van
Horn 2 min. 35 sec,; 4. R. Koops 2
min. 35.2 sec.; 5. v. d. Scheer 2 min.
37 sec.; 6. J. Akerboom 2 min. 41.2
sec.; 7. P. Keijzer 2 min. 41.7 sec.;
8. C. Scheer (Twisk) 2 min. 42.4
Hierna volgde de wedstrijd over
de 10.000 meter, die voor het kam
pioenschap de beslissing zou bren
gen. Het klassement over de drie
gehouden wedstrijden was: 1. Buyen
met 6y2 pt., 2. Langedijk 8 pt.; 3K
Koops 14 pt.; 314. van Hoorn 14 pt.
5. v. d. Scheer 15 pt.; 6. Jan Aker
boom met 20 y, pt.
Wie kampioen zou worden stond
dus nog geenszins vast, al was de
kans voor Buyen het gunstigst. Veel
zou er van afhangen hoe Langedijk
en Keijzer zich zouden gedragen
De kans voor Keijzer was reeds uit
gesloten, doch wanneer Langedijk,
die tegenover hem was gepllat'st
van hem won en Keijzer maakte een
korteren tijd dan Buyen, dan bleef
Langedijk nog kampioen. Tot den
20sten ronde, in de 25 ronden die
Keijzer tegen Langedijk reed was
dit nog het geval, doch daarna kreeg
Keijzer een inzinking, zoodat hij 1.:
seC. bleef beneden den tijd door
Buyen gemaakt, en Buyen werd
kampioen.
De wedstrijd over 10.000 meter.
Tot den wedstrijd om de 10.000 m
werden de tien beste rijders op de
5000 m tegenover elkander geplaatst,
t.w. P.-Keijzer, J. Langedijk, H
Buyen, R. Koops, J. Akerboom,
van Hoorn, M. Strijbis, P. J. Zwa
nenburg v. d. Scheer en C. Scheer,
alzoo dus 5 paren.
Als' eerste paar werden bij loting
tegenover elkander geplaatst M,
Strijbis en P. J. Zwanenburg, die el
kander goed vasthielden. In de eer
ste tien ronden bleef Strijbis voor,
doch Zwanenburg haalde daarna
iets in. In de 14e ronde lag hij nog
slechts 2 sec. achter Strijbis, In de
15e ronde wist Zwanenburg met 0.8
sec. voor Strijbis de finish te pas-
seeren. Voor het publiek bleef dit
een spannende rit. Beide rijders re
den zeer 'regelmatig. In de 20ste
ronde lagen ze slechts een drie me
ter achter elkander, met Zwanen
burg voor. Strijbis wist echter in de
22ste ronde in te loopen en passeer
de drie meter voor Zwanenburg de.
finish die evenwel geen krimp gaf
en passeerde in de 24ste ronde bijna
gelijk De laatste twee ronden zet
ten beiden alles op alles, doch Strij
bis werd met 2 sec. verschil win
naar in een tijd van 19 min. 32.8
sec.
Het volgende paar was H. Buyen
en R. Koops, die in de vierde ronde
1 sec., met Koops als één, achter el
kander lagen. Er werd zeer hard
gereden. De vijfde ronde werd zelfs
in 45 sec. gereden. In de achtste
ronde lag Koops 0.6 sec. voor. De
uitslag stond echter nog niet vast,
ivant Buyen haalde in de 20ste ron
de dermate op, dat hij Koops pas
seerde en 4 sec. vóór lag, ook in de
11e en 12e ronde bleef dit het ge
val. Buyen bleef zijn voorsprong
vergrooten en lag in de 21e ronde
15.8 sec. voor. Het publiek^ dat rn
zeer grooten getale was opgeko
men, volgde met groote belangstel-
Mng den wedstrijd en dit te meer
toen Koops er in de 23ste ronde erin
slaagde zijn achterstand tot 9 sec,
verkleinen. In de twee laatste ron
den bleek Buyen met een tijd van
39 min. 9.8 sec. winnaar. De tijd van
Koops was 19 min. 23.2 sec.
Het ijs bleek zeer goed. Het weer
werkte mee, de zon kwam iets door
de wolken. Er was geen wind, zoo
dat het tenslotte nog een ideale wed
strijd werd.
Langedijk tegen Keijzer.
De beslissende rit voor den Ne-
derlandschen kampioen Jan Lange
dijk werd hierop gereden met Keij
zer als tegenstander. Beide rivalen
starten razend snel. In de eerste vier
ronden bleef Langedijk 'iets voor.
Ook in de vijfde ronde lag hij 4 sec.
voor Keijzer die evenwel in de zesde
ronde ongeveer gelijk vist te pas-
seeren. De daarop volgende ronde
had Langedijk zijn voorsprong van
enkele meters weer veroverd De
spanning was buitengewoon. Wilde
Langedijk kampioen blijven, dan
moest hij niet alleen Keijzer ver
slaan, maar dan was het ook noodig,
dat Keijzer binnen den snellen tijd
van Buyen bleef. In de 12e ronde
lag Langedük 1.4 sec. voor Keijzer,
die evenwel aan hem bleef vastkle
ven en in den 13en ronde zijn ach
terstand weer wist te verkleinen.
Na 15 ronden lagen beiden nog on
der de tijd van Buyen, met Lange
dijk als voorste, die na de 20ste ron
de nog kampioen was. Keijzer begon
echter af te zakken, zijn achter
stand werd grooter en daaroor ooi;
de kans op het kampioenschap voor
Buyen.
In de laatste ronde was het ent
housiasme van het publiek niet van
de lucht en toen het vernam dat
Langedijk den snellen tijd van 18
min. 51.2 sec. had gemaakt steeg er
een geweldig gejuich op. De tijd van
Keijzer (19 min. 11 sec.) lag 2.2 sec.
boven Buyen, zoodat Langedijk een
gelijk aantal pt. had met Buyen en
het internationaal reglement noodig
was om te beslissen, wie kampioen
werd. Tenslotte werd op grond van
de Hollandsche puntentelling vast
gesteld, dat Buyen kampioen was.
Akerboom tegen v. Hoorn.
Ook deze rit werd, hoewel niet
de snelle tijden van de vorige rit
gemaakt werden, een spannende. .Na
vijf ronden lag Akerboom een twee
tal meters achter. Na 11 ronden had
Akerboom niet .alleen zijn achter
stand ingehaald, maar zelfs een
voorsprong van 1.8 sec. veroverd. Na
15 ronden wist hij zijn voorsprong
zelfs tot 6.2 sec. te vergrooten. Wan
neer er geen valpartijen zouden
plaats hebben ,dan stond wel vast,
dat Akerboom, die in 21 ronden 10
sec. vóór lag, deze rit zou winnen.
De uitslag was dan ook, dat hij in
den tijd van 19 m. 53.3 sec. de finish
als winnaar passeerde. De tijd van
v. Hoorn was 20 min. 2.5 sec.
De laatste kamp.
In den laatsten kamp stonden ir, A.
F. van der Scheer uit Rotterdam en
C. Scheer uit Twisk tegenover
elkander.
Het was inmiddels kwart voor vier
geworden en aangezien het steeds
kouder werd, was het verheugend,
dat de wedstrijd op tijd werd beëin
digd.
Hoewel ir. v. d. Scheer een prach
tiger* stijl reed, kon hij het op den
10.000 meter toch niet van den jeug
digen Scheer winnen, hoewel beiden
na 14 ronden nog gelijktijdig de finish
passeerden. Scheer, die de eerste
ronden sneller reed, zakte wat af, Ook
in de vijftiende ronde passeerden zij
gelijktijdig. Boven verwachting slaag
de v. d. Scheer er in de 13e ronde in
een voorsprong te behalen en ten
slotte wist deze rijder toch nog als
eerste in den tijd van 20.19 de finish
te passeeren. De tijd van Scheer was
20.28.8
De wedstrijden waren hiermede
om 4 uur beëindigd en hadden dus
een zeer vlot verloop. Onder enthou
siast gejuich van het publiek maakte
Buyen de nieuwe kampioen; door
den president van de K.N.S.M., mr-
Eecen, met een lauwerkrans, voor
zien van linten in de Berger kleuren
een eeve-ronde.
Dé uitslag over de 10000 M, was
dus: 1, J. Langedijk te Oudkarspei
18.56.2; 2. H. Buyen te Amsterdam
19.08; 3. P. Keijzer te de Lier 19.11.
Het algemeen klassement volgens
de Hollandsche puntentelling was:
1. kampioen en winnaar van de He-
romaplaquette en de gouden medaille
van den K.N.S.B. H. Buyen te Am
sterdam 8 punt (wanneer de inter
nationale puntentelling, feitelijk de
eenig juiste, was toegepast, dar,
was Langedijk kampioen gebleven)
2. J. Langedijk te Oudkarspel
kunstvoorwerp van de V.V.V. 9
punten; 3. R. Koops te Zuid-
Laren, kunstvoorwerp V.V.V. 18
punten; 4. S. v. Hoorn te Zaandijk 22
punten; 5. ir, v. d. Scheer te Rotter
dam 24 punten; 6. P. Keijzer te de
Lier 27 punten; 7. J, Akerboom te
Bergen punt; 8. P. J. Zwanen
burg te Rotterdam 41 punten; 9. M.
Strijbis te Haringkarspel 41x/, punt
10. C. Scheer te Twisk 56 punt.
De prijsuitreiking.
De prijsuitreiking had onder groote
belangstelling in de Rustende Jager
plaats.
De voorzitter van de Berger IJs-
sport Vereeniging constateerde, dat
Bergen een paar mooie sportdagen
achter zich heeft. Dank bracht hij den
rijders, die de spanning er in hadden
gehouden. Spr.- verzekerde, dat de B
IJ.V. het op hoogen prijs had gesteld,
dat de K.N.S.B. den eersten wedstrijd
om het kampioenschap in N.H. in
Bergen had doen houden. Dank
bracht hij aan den voorzitter van den
K.N.S.B., mr. Eecen, voor diens raad
gevingen, terwijl hij zijn voldoening
uitsprak over de aanwezigheid van
den voorzitter van den Internationa
len Schaatsenrijdersbond, mr. van
Laer, dien hij daarvoor dank bracht
Na een woord van dank aan zijn
medebestuursleden en de helpe-r-
alsmede aan de V.V.V. voor het be-
chikbaarstellen van twee klasse-
mentsprijzen, verzocht hij mr. Eecen
de prijzen uit te reiken.
Alvorens deze daartoe overging
nut c*m cv.
bracht de commissaris van huisves
ting nog dank aan de inwoners, die
zich spontaan bereid hadden ver
klaard de rijders te huisvesten. Ook
bracht hij dank aan de colonne van
het Roode Kruis, die beide dagen be
langloos in actieven dienst was ge
weest.
Mr. Eecen herinnerde er aan, dai
het kampioenschap voor Nederland
1899 was ingesteld en reeds 12
maal was verreden. Nimmer was dit
N.H. het geval geweest, hetgeen
hij een groote fout noemde, omdat
N.H. de bakermat is van de lange
baanrijders.
Toen het vorig jaar Bergen aan
bood dezen belangrijken wedstrijd te
organiseeren, hebben wij, aldus spr..
aanvankelijk geaarzeld. Deze aarze
ling is ongegrond gebleken, want in
Bergen bleek de organisatie punctueel
orde en onder enthousiaste toe
juichingen van de rijders bx-acht spr.
daarvoor het bestuur van. B.IJ.S.V.
dank.
De wedstrijd is een schitterende
geworden en in drommen trokken de
plattelanders naar Bergen, bewijzen
de hoe daar de belangstelling voor
het hardrijden op de schaats leeft.
Met groote vreugde had spr. gecon
stateerd, dat Nederland onder de jon
geren nieuwe rijders heeft gekregen,
waardoor bewezen werd, dat deze
slechts een paar goede winters noo
dig hebben, om tijden te maken die
him recht geven op,uitzending naar
het buitenland.
Met een zeer toepasselijk woord,
waardoor hij blijk gaf de jongens
door en door te kennen, werden hier
na de prijzen over de verschillende
afstanden, benevens de klassements-
prijzen uitgereikt.
Velen bleven daarna nog in een ge
zellige stemming bijeen.
Dank zij de activiteit der Berger
IJssport Vereeniging heeft Bergen
weer een paar dagen achter zich, die
in' het winterseizoen duizenden naar
dit vacantiedorp brachten.
(Van onzen specialen verslaggever)
Onder in het SLotermeer staat
een kaampje op het ijs. „Juffrouw,
voor 'n zesduizend man melk en
koek, asjeblieft".
Dat is de Elfmeren-tocht van
Zaterdag, op zn allersimpelst ge
steld. Koortsachtig hebben de V. V.
V. besturen van Sneek en Lang
weer gewerkt de laatste dagen en
nachten om deze volksverhuizing
op schaatsen vlot te doen verloopen,
nergens haperde iets, het geheele
75 km lange traject langs liep alles
op rolletjes.
's Morgens vroeg op het stikdon
kere perron te Leeuwarden staat de
„elastieke" trein, die maar n-ooitvol
schijnt te komen. Als het wat lich
ter wordt, ontdekken we, dat wij
met minstens 17-18 man in een
coupé zijn. Zooiets geefst stemming
an sfeer; het wachten wordt gekort
door het zingen van prachtige lie
deren.
Daartus-s-chendoor verhalen over
den Elfmerenfocht van verleden
jaar. In een donkere coupé vecht
sen jongedame tegen Hollandsche
sportbeoefenaars met Noren, rug
zakken, windjacks, enz., geheel
compleet: „Ja, jullie kunnen op
scheppen met jullie dure schaatsen
en jullie training. Maar op den Elf
tedentocht lieten jullie het lekker
zitten tegen onze arme jongens, met
hun oude schaatsen en gebrekkige
uitrustingen". Dan staat een man
voor haar en stelt zich voor:
.,'Adema, van Franeker". (Winnaar
Elfstedentocht 194-0. Red.) Overz'n
schouder ben-gelen een paar px-ach-
ige, echte Noren
Met een beklemd gevoel zien wij
lan Sneek opdoemen. Maar het sta-
',ion heeft plotseling vele uitgangen
gekregen en het is absoluut onnoo-
aig om over de hekken te klimmen.
Buiten het station vangen de con
troleurs, gidsen, opbouwdiensters
n groote aanwijsborden den deel
nemers op, leiden de nu-mmerserie's
onmiddellijk naar de juiste start-
i'ontrolepun-ten en de massale uit
tocht over de Friesehe meren kan
beginnen.
Op het mooie, ijs van de Geeuw
wordt nu de monsterachtige slinger
gevormd, Negen uur hebben de eer
ste rijders hun schaatsen onder ge
bonden en dat zal zoo wel doorgaan
:ot ongeveer twaalf uur: Het ijs is
prachtig, het vriest nog juist genoeg,
ar staat bijna geen wind; op een
beetje zon na ideaal t-ochtenweer.
En in onaf-gebroken regelmaat kras
sen de duizend-en schaatsen over het
ijs.
De lui met twee, drie paar schaat
sen bij zich, met groote rugzakken
en wat dies meer zij, komen van
buiten Friesland, en zij doen aan
wintersport. Fen Friesehe tochter
kijkt 's morgen-s de hak- en toonlee-
ren eens goed aan, probeert de rie
men even over zijn of haar knie,
steekt een boterham achter de kie
zen en eentje in den zak en is dan
klaar voor een honderd kilometer,
Schaatsenrijden is voor hem of
haar geen sport, of alleen maar sport
als het over de hardrijdersbanen
gaat;; verder is het een vanzelf
sprekend iets, dat bij water, winter
en „himself" hoort.
„Elfmerentochters" behooren
echter bij el-kaai', helpen elkaar
zooveel mogelijk en rijden mekaar
absoluut niet in de schaatsen. Sa
men rijden wij door het Friesehe
winterland, dat zelf: op dezen misti
ge n dag nog' wel verrassingen biedt.
Sindeloos strekt het Elfmerenpad
zich uit: rechtuit rechtaan over de
grootere wateren, slingerend en
kronkelend door de dorpjes en
stadjes. Men rijdt en rijdt, en de
geheele wereld om je heen blijft
een vaag vermoeden, tot plotseling
aan de rechterzij-de een molentje uit
het grijs opduikt en aanden lin
kerkant het silhouet van een oude
boerderij, omringd door berijpte
iepen en wilgen. Dan doemt een
't ruggetje op, en de colonne buigt
zich en glipt behendig onder de
balken door, of splitst zich in
tweeën en „klün-et" over den. weg.
len bochtig slootje met zilveren
rietpluimen aan weerszijden, dan
wijken de rietzoomen weer wijduit
sri verliezen zich in den damp, een
meer is het klein of gróót?
men kan geen oever zien, alleen de
warte schaatsenrijdende rups zon
der begin of einde, die de vlakte
oversteekt.
Bij de huizen staan de bewoners
en kij-ken, wuiven, roepen en hel
pen, als er hulp noodig is. Een
vroolijke stemming en een harte
lijke sfeer vergezelt de toehters
overal.
Over hartelijkheid gesproken: een
aardige jongedame vraagt bij den
derden controlepost meneer Nurks
beleefd: „Mag ik een eindje achter
U rijden, meneer?", waarop Nurks
zeer beleefd antwoord: Om de
niet, ik heb genoeg aan mijzelf!"
Dit is eigenlijk een nadeel van
zulke tochten en vooral in Friesland
komt dit euvel sterk naar voren;
men maakt er onwillekeurig een
wedstrijd van. Dat is nu wel niet de
bedoeling van de organisatoren,
maar tja, straks vragen de Friezen
el-kaar: „En hoelang hebben jullie
er over gedaan?"
Via Oudega, waar de controle
bijna onder het rijden weg gebeur
de, over de prachtige Rii.ee, Palse
en Schuttelpoel naar Heeg, dan het
Heegermeer over naar Woudsend,
waar alle kopjes en schoteltjes van
het geheele dorp in de tentjes ge
bruikt, moesten worden. Dan het
Slotermeer, v aar ons de eerste
wedstrijdrijders van Langweer als
donkere schimmen voorbij schoten.
Het meer lag als een zee van onein
digheid onder de grijze luchten,
maar de duizendpootige slang ver
deelde die oneindigheid in twee
helften en vormde als het ware een
brug waarover men van het eene
niets tot het and-ere kon gaan. An
dere brug-gen waren op het Sloter
meer geslagen over een kist, waar
groote schotsen ijs overelkaar waren
geschoven en in het midden vaak
open water blonk. Stevige jongens
van den Opbouwdienst hielden het
lijntje strak. Toch slaagden twee
ondernemende dames er in, ondanks
de perfecte organisatie, t-ot den hals
in het water te schieten, bij de po
gingen om op eigen krachten het
kistwerk over te s-teken. Gelukkig
konden Zij dadelijk op het droge
gehaald worden.
Buiten Sloten zaten ook de eerste
toehters aan den kant van het water
bedaard uit te rusten maar wij ge-
looven niet, dat er veel uitvallers
zijn geweest, al was het tempo vaji
den geheelen tocht ook te hoog.
Eigenlijk werden ook de slechtste
rijders meegesleept in die lange
stroom. Bij Folle-ga haakte het
evenitjes met de controle. De latere
rijders zullen er niets van gemerkt
hebben.
En door Follega heen begint het
traject al weer aardig op Sneek aan
te loopen, dus gooiden de meeste
rijders er nog een schepje op. Wij
hsdden het Tjeukemeer voor den
wind en stoven als volleerde lan-ge
baanrijders op naar Langweer. Het
ijs werd hoe langer hoe mooier en
voor den wind zijn wij allen
hardrijders. Dan verder naar den
laatsten controlepost, het paviljoen
Sneekermeer. Een flln-k eindje
„klunen" bij Uitwell-ingerga hield
oen tocht n-o-g eventjes op, maar op
de vakken van het nieuwe kanaal
was de baan prachtig en breed en
hier kon het dus om het hardst
gaan.
Nog altijd passeerden ons de
wedstrijdrijders; echter imponeer
den zij ons niet meer. Wij zij-n nog
■eerder in Sneek, dan zij in Lang
weer.
Sneek, afbinden. En een ein-de-
looze kronkeltocht op onwillige,
brooze enkels, zoekende door nau
we steegjes en slopjes om den kort-
;ten weg naar de nieuwe veemarkt.
Sommigen loopen hard, per slot
van rekening zou elke minuut kor-
er straks nog van waarde kunnen
zijn.
24s. klets, gaan de laatste stem
pels over den deelnemerskaart. En
een vlug-ge hand reikt de bel-oonin-g
voor alle zwoegen over: het fraaie
Elfmereninsigne. Dat is het einde.
Maar in de café's zijn alle tafel
tjes druk bezet en óveral klinken en
lachen stemmen omhoog. Twee uur,
het gros van de toehters is binnen
én de gemiddelde snelheid ligt
boven de 20 km. per uur. En dan
kan men zich toch gerust een keer
op den borst slaan en zeggen:
Tjonge, dat was een aardig tochtje,
en waar moeten wij nu vanmiddag
been- te rijden?"
ARGUS.
Drukte in Sloten.
