DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN.
OFFICIEEL RAPPORT OYER DEN R0EMEENSCHEN
OPSTAND.
voor
Mobilisatie der Sowjet-jeugd
industrie en transport.
Japan en Nederlandsch-
Indië.
Benoeming commissa
rissen der provincie.
Oorlogsschip opereerde
in overzeesche
wateren.
Dezer dagen beslissing
te Vichy?
VERDU 1ST ERIN GS-
T1JDEN
van 18.33 tot 9,14.
DISTRIBUTIE-NIEUWS
BONAANWIJZING.
Burger betrad militair
terrein.
ALKMAARSCHE COURANT.
Deza Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon
en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per
3 maanden bij vooruitbetaal voor Alkmaar 2.
franco door he* gebeele Rijk 2.50.
Losse nummers 5 cents.
143e Jaargang No. 30.
PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN
Van 15 regels 1-25, elke regel meer 0 25, groote
contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte.
Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk
kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9,
postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330.
Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA.
Twee bladen.
Woensdag 5 Februari 1941
"W~
Woelige dagen in
Boekarest. Wat van
20-23 Jan. gebeurde.
Boekarest, 5 Febr. (D.N.B.) Een
officieele uiteenzetting van een deel
der gebeurtenissen van 20 tot 23
Januari is Dinsdagavond door de
dagbladen van Boekarest gepubli
ceerd. Als inleiding wordt opgemerkt
dat de publicatie geschiedt, opdat het
.toemeensche volk zich zelf een oor
deel zal vormen over de „niet te
kwalificeeren handelingen" van
elementen, die niets gemeen hebben
met het streven en de idealen van
net Roemeensche volk en die land
en natie voor de bevrediging van hun
ipersoonlijke eerzucht met misdadige
gewetenloosheid aan den rand van
den afgrond hebben gebracht. In de
officieele uiteenzetting wordt dan
gezegd:
Straatbetoogingen.
Maandag 20 Januari, des middags,
.verden in Boekarest legionnaire
oiraatbetoogingen gehouden, waarbij
geprotesteerd werd tegen de door
oen leider van den, staat, generaal
Antonescu, bevolen afzetting van den
minister van binnenlandsch"è zaken,
generaal Petrovicescu, en van den
directeur-generaal der staatspolitie,
Ghyka, terwijl de verwijdering van
eenige regeeringsleden werd geëischt
.vegens onbekwaamheid, lidmaatschap
van de vrijmetselarij, of bescherming
van vrijmetselaars en Joden. Betoo-
gers juichten voor Horia Sima en den
leider van den staat. Aangezien de
betooging rustig verliep en de deel
nemers uiteen gingen, was er voor
het gezag geen aanleiding om in te
grijpen. Deze betooging echter vorm
de het eersie teeken van de komende
gebeurtenissen. In de provincie was
men, naar uit later in Boekarest
ontvangen berichten bekend werd,
op dien Maandag reeds overgegaan
tot opstand tegen de overheid. In
verschillende steden bezetten de
iegionnairen belangrijke openbare
gebouwen, zooals politiebureaux, dis
trictsprefecturen, telefoonkantoren,
en plunderden wapenopslagplaatsen
cm zich te bewapenen.
Daden van rebellie.
Dinsdagochtend 21 Januari
kwam het tot de eerste, daden
van rebellie in Boekarest. De
door den leider van den staat
afgezette prefect van politie te
Boekarest, Mironovici, weigerde
zijn functie over te dragen
aan zijn opvolger, een generaal.
Het leger had reeds moeten in
grijpen. Tegen den middag bezetten
ae legionnairs de naast het gebouw
van den ministerpresident gelegen
politiekazerne, zetten de officieren
gevangen en voorzagen zich van wa
pens. Officieren, die voor onderhan
delingen naar de kazerne werden
gezonden, werden door de rebellen
eveneens in arrest genomen.
Drie pantserwagens van de weer
macht, die naar het gebouw van den
ministerpresident waren ontboden,
en die overeenkomstig vroegere in
structies zonder in kennis te zijn van
den feitelijken toestand het binnen
plein van de politiekazerne opre
den, werden door de legionnairs
aangevallen. Een der wagens werd
door hen veroverd, de beide andere
wisten weer de straat te bereiken en
kozen een positie voor de kazernes.
Sommaties cm de kazerne over te
geven werden afgewezen, waarbij
verklaard werd dat dit alleen op
bevel van Hori Sima zou gebeuren
Teneinde bloedvergieten te ver
mijden, gaf gene'aal Antonescu den
in de politiekazerne ingesloten rebel
len tot den volgenden dag 12 uur
bedenktijd. Dinsdagavond was Boe
karest in hoofdzaak in handen van
de rebellen, die behalve de genoem
de politiekazerne de prefectuur van
politie, den zetel der legionnaire be
weging met de omliggende villa-
buurt, verschillende andere gebou
wen der bewegir.g, commissariaten
van politie en benzineopslagplaatsen
bezet hielden, en. die den omroep
zender in handen hadden, waardoor
twee oproepen van generaal Anto
nescu niet ter kennis van de bevol
king kwamen, terwijl de rebellen
van hun kant het publiek door radio
berichten op een dwaalspoor brach
ten. Een bestorming van den zender
zou mogelijk zijn geweest, maar
bleef achterwege, aangezien men
vreesde, dat de rebellen dan de tech
nische insta Jat ics van den zender
zouden vernielen.
In Boekarest waren alleen de ka
zernes, stations, ministeries en het
telefoonkantoor niet in handen van
de rebellen. Het gebouw van den mi
nisterpresident werd in groote omge
ving door het .eger in een vesting'
veranderd. Pogingen der rebellen om
naar het gebouw op te dringen, wer
den gemakkelijk afgeslagen.
Pogroms.
De opstandelingen gingen
tegelijkertijd over tot exces
sen. Vooral in de Joden
buurt van Boekarest kwam
het tot werkelijke pogroms.
In den nacht van Dinsdag op
Woensdag trachtten de opstandelin
gen door delegaties druk uit te oefe
nen op den generaal, maar zonder
resultaat.
Woensdag 22 Januari, 's Middags
gaf generaal Antonescu toen het
leger bevel het normale leven in
Boekarest te herstellen. Nog in den
loop van den dag moesten de politie
kazerne en de in de nabijheid gele
gen zetel van de legionnaire bewe
ging ontruimd worden, waarop op
Donderdag 23 Januari de tegenstand
der rebellen in het overige deel der
stad moest worden gebroken.
De aanval van het leger op de po
litiekazerne naast het gebouw van
den ministerpresident, welke Woens
dag om 12 uur begon, duurde tot 14
uur 30. Hij leidde tot het doel. De
zevenhonderd rebellen gaven zien
over, een deel werd gearresteerd. De
overigen konden vrij huiswaarts kee-
ren.
ENGELSCHE PATROUILLE-
BOOTEN TOT ZINKEN GEBRACHT.
Stockholm, 4 Febr. (D.N.B.) De
Engelsche admiraliteit heeft van
avond bekend gemaakt, dat de
Engelsche patrouillevaartuigen Re-
lonzo en Ludalady tot zinken ge
bracht zijn. Bij de Ludalady zijn
geen menschenlevens te bereuren.
De naaste verwanten van de slacht
offers van de Relonzo zijn verwit
tigd.
Arbeidsproblemen
in de Sowjet-Unie.
(Speciale correspondentie)
II
HELSINKI, einde Januari.
In. verband met het tekort aan geschoolde arbeidskrachten in de
Sowjet-Unie zullen telkenjare ongeveer één millioen jongeren van
beiderlei sekse zoowel in de steden als in de plattelands-districten
tot reserve-vakarbeiders worden opgeleid. Mede ter bevordering van
het vakonderwijs door uitbreiding van het aantal vakscholen over
het geheele land is een „algemeene raad voor de arbeidsreserves der
Sowjet-Unie" ingesteld.
Gebrek aan geschoolde
krachten.
Op het 18de Al-Russische partij
congres had men het besluit geno
men, om tijdens het derde, thans
loopende, „pjatiletka" (vijfjaren
plan) uitgebreider vakonderwijs
voor de Sow jet jeugd mogelijk te
maken. Men wilde voor alles de
beschikking hebben over werkelijk
geschoolde arbeidskrachten ten be
hoeve van de industrie en het ver
voerswezen. Ook werd et aan her
innerd, dat Stalin reeds tijdens een
economische bijeenkomst in 1931
betoogd had, dat sedert de likwi-
deering der werkloosheid in
Sowjet-Rusland alle arbeid zoo
stipt mogelijk geregeld diende te
worden. In het bijzonder stond de
vooropleiding der jonge arbeiders
op den voorgrond. Het tijdens dit
congres genomen besluit kon even
wel niet aanstonds worden verwe
zenlijkt. Nadeelig op het industria-
liseeringsproces van Let land bleek
de slechte verdeeling der geschool
de arbeidskrachten over de ver
schillende bedrijven en industrie
centra tx_ hebben ingewerkt.
Nieuwe voorschriften bleken
noodzakelijk te zijn. Zij behelsden
o.m. de vorming van geschoolde
reserve-arbeiders voor de naaste
Ineke Een millioen jonge ar-
idei;
aibeidsiere
jaar zal elk jaar in aanmerking
moeten komen voor het volgen van
het onderricht op speciale vakscho
len. Hiermede zouden niet alleen de
verschillende takken van industrie
gebaat zijn, doch ook het vervoers
wezen, dat in het uitgestrekte
Sowjetrijk met zijn kolossale af
standen uiteraard een bijzonder be
langrijke factor beteekent.
Hun leeftijd bedraagt twee jaar
voor de speciael geschooide vakar
beiders en een half jaar voor de
overigen. In de steden is het de taak
der plaatselijke raden, om met in
achtneming der van staatswege ge
geven voorschriften de scholieren
uit te kiezen, die voor het volgen
van dit vakonderwijs geschikt wor
den geacht. Op het platteland daar
entegen is de keuze overgelaten aan
ae leiders der kolchozbedrijven.
Niet meer dan 2 van de daar
werkende boerenknechts kan even
wel in aanmerking komen. Alle
leerlingen der vakscholen worden
geacht in algemeene mobilisatie te
staan ten behoeve van de Russische
industrie en het vervoer. Zij moeten
zich verplichten vier jaar in een
bepaald bedrijf te werken. Gedu
rende dien tijd zijn de jongemannen
vrijgesteld van militaire dienst
plicht. Er zal hun een gelijk loon
worden uitgekeerd als de volwassen
arbeiders ontvangen.
Ter controle van een en ander is
van 1417 een „algemeene raad voor de ar
beidsreserves der Sowjet-Unie" ge
vormd. Deze is samengesteld uit
vertegenwoordigers der locale ra
den in de verschillende raden-repu-
bliken en autonome gebieden zoo
mede van bepaalde bestuursorga
nen in Moskou, Leningrad en andere
jroote steden.
Het is de taak van dezen alge-
rneenen raad, de arbeidsreserves zoo
gelijkelijk en doelmatig mogelijk
over het gansche g. bied der
Sowjet-Unie te verdeelen. Voorts
zullen zijn leden belast zijn met het
toezicht op het vakonderwijs, dat
zooveel doenlijk geperfectioneerd
dient te worden. Tenslotte zullen zij
moeten bepalen in welke steden en
piattelandsdistricten nieuwe vak'
scholen behooren te worden opge
richt.
Voor deze aangelegenheid is een
post van één milliard roebel op de
begrooting uitgetrokken. Tpt op
persten leider van den algemeenen
raad voor de arbeidsreserves in de
Sowjet-Unie is commissaris Móska
low benoemd.
In November jl. is een aanvan,
gemaakt met de aangifte der leer
lingen voor de vakscholen. Tot aan
het begin van dit jaar kan het aan
tal vakscholieren, dat zich aan-
melde, op 600.000 worden geschat
In het district Leningrad meldden
zich 77.000 leerlingen aan, in het
district Moskou 75.000, in Kiew en
omgeving 11.000. In de Finsch-
Karelische raden-republiek 2200
Ter aanvulling van het aantal vak-
scholieren heeft men echter een
grooter contingent leerlingen uit
andere deel-en des lands naar deze
nieuwe radenrepubliek gestuurd.
Het voortschrijdende proces der
industrialiseering heeft een ver
scherping der arbeidsdiscipline ge
vorderd. Daarnaast wordt uitdruk
kelijk gewezen op de noodzakelijk
heid van Vorming van goed ge
schoolde arbeidskrachten ,.in dienst
van de industrie en het vervoer
wezen, welker beteekenis ook voor
de verdediging van het rijk enorm
is". Zoo wordt eenparig geoordeeld
in de Sowjetpers, die zich den laat
sten tijd uitvoerig heeft bezig ge
houden met de arbeidsproblemen in
het Russische Rijk.
Tokio's houding i, a.v. de
Nederlandsche regeering.
Tokio, 4 Febr. (Domi). Op vra
gen van buitenlandsche dagblad
correspondenten te Tokio heeft
hedenochtend de woordvoerder van
het bureau vöor de inlichtingen,
Isjii, geantwoord, dat de Japansche
autoriteiten weinig belang hechten
aan de stappen, die gedaan zijn
door de Nederlandsche regeering
e Londen.
De woordvoerder zeide, dat
Ohasji, de viceminister van buiten
landsche zaken, de stappen, die op
31 Januari zijn gedaan door den
Nederlandschen gezant te Tokio,
generaal J. C. Pabst, en waarbij hij
mededeeling deed van het verzet
zijner regeering tegen een betrek
ken van Nederlai.dsch-Irdië in een
nieuwe orde in Oost-Azië. „niet zoo
ernstig opnam".
Op de vraag, of Ohasji geweigerd
heeft de Nederlandsche regeering te
Londen te erkennen, antwoordde
de woordvoerder: „Ik kan niet zeg
gen, dat hij dit bepaald gedaan
heeft".
Toen de journalisten hierop aan
drongen op een opheldering der
verklaring, zeid Isjii, dat de Ja
pansche regeering „rechtens" de
regeering van koningin Wilhelmina
rkent, maar „in de practijk staat
de zaak anders". Hieraan voegde
Isjii nog toe, dat Japan onderhan
delt met het bestuur van Neder-
landsch-Indië in aangelegenheden,
die op Indië betrekking hebben.
Ohasji heeft een houding aangeno
men, welke „bijna te kennen gaf",
dat hij de Nederlandsche regeering
te Londen als onbevoegd beschouw
de om Nederlandsch-Indische pro
blemen te behandelen.
De reactie van Batavia.
Uit Batavia meldt Domei:
J. H. Ritman, de woordvoerder
van het bestuur van Neder-
landsch-ïndië, heeft de waar
schuwing uitgesproken, dat een
voortzetting van de Japansch
Nederlandsch Indische confe
rentie te Batavia „moeilijk zou
zijn", tenzij opheldering zal zijn
verkregen omtrent de redenen
voor het verwerpen van de
Nederlandsche démarche van
31 Januari door den Japanschen
vice-minister van buitenland
sche zaken.
De heer Ritman legde deze ver
klaring af tegenover Japansche
correspondenten tijdens de weke-
lijksche conferentie. Hij zeide nog.
dat het Nederlandsch-Indische be
stuur officieele inlichtingen uit
Tokio afwacht, waarbij hij te ken
nen gaf, dat het bestuur bereid is
ae besprekingen voort te zetten
wanneer de politieke houding van
Japan duidelijk is gemaakt.
Voor Noorholland
Mr. A. J. Backer.
's-Gravenhage, 5 Febr. De
rijkscommissaris voor het be
zette Nederlandsche gebied heeft
ais opvolger van den onlangs
overleden commissaris van
Noord-Holland mr. dr. A. baron
Röell, benoemd mr. A. 3.
Backer, chef van het kabinet
en afdeelingschef van het com
missariaat in Noord-Holland.
Voorts heeft de rijkscommis
saris voor het bezette Neder
landsche gebied de commissaris
van de provincie Utrecht, jhr. mr.
dr. L. H. N. Bosch Ridder van
Rosenthal en de commissaris
der provincie Limburg mr. dr.
W. G. A. van Sonsbeeck eervol
gepensionneerd en in hun plaats
benoemd ir. F. E. M 1 1 e r tot
commissaris van de provincie
Utrecht en M. V. E. H. J. M.
graaf de Marchant et
d'A nsembourg tot com
missaris voor de provincie Lim
burg.
Mr. Backer is Groninger van ge-
bo:orte, studeerde aan de universiteit
aldaar, was na zijn promotie aan de
secretarie te Groningen werkzaam,
waar hij zich in de gemeente-admi
nistratie bekwaamde en sinds 1 April
1930 administrateur van de Provin
ciale Griffie te Haarlem. Voor N.H.
was hij bovendien aangesteld als pro
vinciaal directeur van Winterhulp.
Het Duitsche weermachts-
bericht.
Berlijn, 4 Febr. (D.N.B.) Het op
perbevel der weermacht deelt mede
Een oorlogsschip heeft bij opera
ties in overzeesche wateren 29.000
brt. aan vijandelijke koopvaardij
tonnage tot zinken gebracht. Een
duikboot meldt, dat zij twee gewa
pende vijandelijke koopvaardijsche
pen van 11.000 brt. in totaal tot zin
ken heeft gebracht.
Gevechtsvliegtuigen hebben den
3den Febr. strategische doelen rond
Londen en in Z.O.-Engeland met
succes aangevallen. Bij Maidstone
hebben bommen van zwaar kaliber
een fabrieksinstallatie getroffen. Op-
verscheidene vliegvelden werden
hangars, gebouwen en een groot
aantal vliegtuigen vernield. Een
duikbommenwerper heeft voor
Ramsgate een koopvaardijschip van
3000 brt. door voltreffers van bom
men tot zinken gebracht. Het leg
gen van mijnen voor Britsche ha
vens werd voortgezet.
In den afgeloopen nacht heeft de
luchtmacht met goed gevolg vlieg
velden en strategische doelen :n
Oost-Engeland aangevallen.
De vijand is het Duitsche rijksge
bied niet binnengevlogen. Drie
eigen vliegtuigen worden vermist.
Luchtactie van gister.
New-York, 4 Febr. (D.N.B) On
danks ongunstige weersomstandig
heden heeft het Duitsche luchtwa-
pen, naar Associated Press uit Lon
den meldt, aanvallen ondernomen
op vier gebieden in Engeland, n.l.
East Anglia, de Midlands, Z.W.-En-
geland en Wales.
Het D.N.B. meldt, dat in een ge
meenschappelijk communiqué van
het Engelsche ministerie van lucht
vaart en van het ministerie voor bin-
nenlandsche veiligheid o.a. wordt
gezegd, dat een Duitsch vliegtuig
boven een stad aan de Engelsche
oostkust bommen heeft neergewor
pen, waardoor huizen, alsmede gas-,
water- en electrische leidingen wer
den beschadigd. Andere vliegtuigen
hebben in Kent bommen neerge
worpen.
Duitsche gevechtsvliegtuigen heb
ben voorts naar het' D.N.B. bericht
schepen aan de oostkust van Enge
land aangevallen. In een door torpe
dojagers beschermd convooi kreeg
een koopvaardijschip van ongeveer
10.000 ton een voltreffer midscheeps
in de machinekamer. Het verloor
terstond vaart en bleef liggen. Een
ander schip van ongeveer 1200 ton
kreeg een bomtreffer en geraakte in
brand.
Laval zou uitgebreide
volmachten gevraagd
hebben.
Parijs, 4 Febr. (D.N.B.) De bin-
nenlandsche politieke ontwikkeling
in Frankrijk, die naar men hier
verklaart met het onderhoud
tusschen admiraal Darlan en den
vroegeren plaatsvervangenden mi
nisterpresident Laval in een nieuwe
fase gekomen is, staat in het mid
delpunt van de openbare belang
stelling. Goedschiks of kwaadschiks,
schrijft het blad „Les Nouveaux
Temps", hebben de intriganten te
Vichy, die den maarschalk de waar
heid onthielden, moeten toegeven.
Het staatshoofd heeft daarom beslo
ten een bijzonderen gevolmachtigde
naar Parijs te sturen om met Laval
te onderhandelen. Voor deze taak
heeft hij geen beteren dan Darlan
kunnen kiezen, die thans den maar
schalk verslag zal uitbrengen over
den werkelijken toestand. Tusschen
een politiek van samenwerking, zoo
vervolgt het blad, die Frankrijk een
waardige plaats in het gereoreani
seerde Europa verzekert en een po-
Men is verplicht te verduis
teren tusschen zonsondergang
en zonsopgang, dus heden
avond
Maans op- en ondergang
5 Februari:
op 12.58 onder 3.22.
VLEESCH.
De secretaris-generaal van het da-
partement van landbouw en vissche-
rij deelt het volgende mede:
Gedurende het tijdvak van Don
derdag 6 Febr. tot en met Zondag 16
Febr. a.s. geeft elk der vier met „01
vleesch" gemerkte bonnen van de
laatst uitgereikte vleeschkaart recht
op het koopen van 100 gram vleesch,
been inbegrepen, of een rantsoen
vleeschwaren. De met „01 worst,
vleeschwaren" gemerkte bon
geeft uitsluitend recht op het koo
pen van een rantsoen vleeschwaren.
De bonnen welke op 16 Febr. a.s.
nog niet gebruikt zijn, blijven nog
geldig tot en met Woensdag 19 Fe
bruari a.s.
Het rantsoen vleeschwaren, dat
per bon kan worden gekocht be
draagt 75 gram voor gerookt of ge
kookt varkens-, rund-, of kalfsworst-
soorten, rolpens en knakworst, 125
gram voor leverartikelen, tongen
worst en nierbrood en 150 gram
voor bloedworst.
In verband met het boven
staande wordt er de aandacht''
op gevestigd, dat de nog restee-
rende bonnen, 17, 18 19 en 20
van de „oude" vleeschkaart ko
men te vervallen.
Door schoten van wachtpost
doodelijk gewond.
Van bevoegde militaire zijde
wordt medegedeeld:
Bij het betreden van een verbo
den militair terrein is een burger
persoon door schoten van een
wachtpost doodelijk gewond. Dit
voorval is aanleiding om er nog
maals dringend voor te waarschu
wen verboden militaire terreinen of
werken, die als zoodanig door bord
jes in de Duitsche en Nederlandsche
taal zijn aangegeven, te betreden.
De wachtposten hebben het con
signe tegenover personen, die zich
aan dit verbod niet storen, zonder
verwijl van hun vuurwapens ge
bruik te maken. Aan het aanroepen
door een post moet onmiddellijk
gevolg worden gegeven door stil te
b'üven staan.
,'iuek van voortduren^ wijken is een
onverwijlde keus noodzakelijk. Deze
keuze veronderstelt de vorming van
een homogene en blijvende regee
ring.
Het A. N. P. meldt uit Gènève,
dat uit gewoonlijk goed ingelichte
Parijsche bron vernomen wordt,
dat de bespreking tusschen Darlan
en L^val bevredigend is verloopen.
Naar voorts te Parijs beweerd
wordt, zou men te Vichy besloten
hebben de consequenties uit de si
tuatie van de binnenlandsche poli
tiek te trekken. Laval zou voor het
geval, dat men hem terugroept in de
regeering, zeer vérstrekkende vol
machten noodzakelijk geacht heb
ben. Men rekent er te Parijs op, zoo
heet het voorts, dat de beslissing
te Vichy reeds dezer dagen zal val
len.
Ariseering in Slowakije. (D.N.
B.) - Het Slowaaksche ariseerings-
bureau, genaamd Centraal Handels
bureau, is thans bezig met de arisee
ring van drie duizend Joodsche za
ken. Voor zevenhonderd andere
groote bedrijven zijn commissarissen
benoemd.
Zie verder Buitenland pag 3, le l>'
