ln de schotkamers van moeder natuur.
LAATSTE BERICHTEN
AMSTERDAMSCHE
BEURS
staatsleeningen.
rubbers.
tabakken.
amer. spoorwegen.
SPORT
KERK EN SCHOOL.
MARKTBtmCHTEN
RADIOPROGRAMMA
BOEKEN
EERSTE BLAD.
DE TOESTAND VAN
OUD-KONING ALFONSO.
Rome, 21 Febr. (Stefani). Het bul
letin, dat is uitgegeven omtrent den
toestand van exkoning Alfonso,
meldt, dat zich gisteravond ernstige
aanvallen van hart- en ademzwakte
hebben voorgedaan, welke tijdens
den nacht in hevigheid toenamen.
VERKLARING VAN
MATSOEOKA.
Tokio, 21 Febr. (D.N.B.) In ver
band met uit Engeland afkomstige
berichten, volgens welke de Japan-
sche regeering een aanbod zou heb
ben gedaan aan Er ge land om een
vredesbemiddeling te ondernemen,
heeft de minister van buitenland-
sche zaken, Matsoeeka, woordelijk
aan de pers verklaard: „Als minis
ter van buitenlandsche zaken der
Japansche regeering heb ik nooit
aan welke natie ter wereld ook een
bemiddeling aangeboden voor het
herstel van den wereldvrede. Ik heb
antwoord gegeven op een vraag
van den Britschen staatssecretaris
Eden in aangelegenheden ,die be
trekking hadden op de Japansche
bemiddeling in het Thailandsch-
Fransch Ïndo-Chineesche conflict.
Ofschoon ik in dit antwoord mijn
opvatting ten aanzien van het her
stel van den wereldvrede tot uit
drukking heb gebracht, heb ik nooit
aan welke natie ook eenigerlei
boodschap gezonden, die een Ja
pansche bemiddeling voor den
wereldvrede vormt, zooals bij ge
ruchte is beweerd."
DE NAAR ENGELAND
UITGEWEKEN GEALLIEERDE
STAATSLIEDEN.
Berlijn, 21 Febr. (D.N.B.) Vol
gens een bericht uit Londen is
gisteren in het Lagerhuis in tweede
lezing een wetsontwerp behandeld,
op grond waarvan aan de in Enge
land verblijvende geallieerde regee-
ringsvertegenwoordigers diplomer
tieke immuniteit zal worden ver
leend.
De onderstaatssecretaris van het
Britsche ministerie van buitenland
sche zaken Butler heeft bij deze
gelegenheid verklaard, dat men in
Engeland een „miniatuur-Europa"
herbergt. Hiervoor komen in aan
merking de vertegenwoordigers van
Polen, Noorwegen, Nederland, Bel
gië, Tsjecho-Slowakije, Luxemburg
en de „Vrije Franschen."
DE HANDELSBESPREKINGEN
TUSSCHEN MOSKOU EN
TOKIO.
Tokio, 1 Febr. (Domei). De bladen
van het Asahi Sjimboen concern
schrijven in een hoofdartikel, dat
veel verwacht kan worden van de
handelsbesprekingen, welke op het
oogenblik te Moskou gevoerd wor
den tusschen Japan en de Sovjet-
Unie, en dat de politieke beteekenis
van de economische samenwerking
tusschen de beide landen de aan
dacht verdient. De hervatting van
de handelsbesprekingen tusschen Ja-
OPGAVE
AMSTERDAMSCHE BANK N.V.
Bijkantoor Alkmaar,
van Vrijdag 21 Februari 1941
4 Nederland 1941
4 Nederland 1940 II
3-3y, Nederl. 1938
3 Ned.-lndië 1937.
BANKINSTELLINGEN
Amsterd. Bank
Handel Mij. Cert. v.
250
Koloniale Bank
Ned. ind. Handelsbank
ind. ond. binnenl.
Alg, Kunstzijde Unie
Calvé Delft Cert.
NederL Ford
Lever Bros
Phil. Gloeil. Gem. Bezit
ind. ond. buitenl.
Am. Smelting
Anaconda
Bethleh. Steel
Cities Service
General Motors
Kennecott Copper
North American Rayon
Republic Steel
Standard Brands
Steel comm
CULTUUR MAATSCH.
H. V. A
Java Cultuur
Ned. Ind Suiker linie
Verg. Vorstenlanden
PETROLEUM.
Kon. P.tr
Phillips Oil
Shell Union
Tide Water
Amsterd Rubber
Deli Bat Rubber
Hessa Rubber
Oostkust
Serbadjadi
Interc. Rubber
scheepvaarten.
HollandAmerika lijn
Java—China—Japan lijn
Kon. Ned Stoomboot
Scheepvaart Unie
Deli Batavia
Oude Deli
Senembah
Atchison lopeka
Illinois Central
Southern Pacific
Southern Railw.
Union Pacific
Can. Pac.
Vor.k.
y&7/s
943/,
843/,
83Vs
11/'/,
112'/,
102
Hz
97'/,
AVs
312
110
1951/,
42V,
*&3 /s
765/s
5%
48»/,
33 V,
23
223/,
6
6H/2
393
238'/,
2361/»
110
224
343/,
9
2U1/S
190
1301/,
145
113
41/,
HOI/,
140'/,
1413/,
153
178
230
1961/,
233/,
Va
1 V,
13V,
7/
5
pim 2 u
917/s
94 V»
84
833',
117
112-3
162
113
98
67
310
lit
1971/,
'^31/2
27v;
78'/,
53/,
49i/,
341/g
22
233/,
6
öl'/a
400
2381/,
23M/,
111
225
'37,
1 5/s
10
24 S
193
130
145
114
4-Vs
1121/,
146
143
161
176
221
194
237,
9',
l 7,
1 7,
'8
43/,
pan en de Sovjet-Unie vormt een
uiting van den wensch der beide
naties, vreedzame nabuurschapsbe
trekkingen te handhaven.
De Asahi Sjimboen lioopt, dat het
welslagen der handelsbesprekingen
aanzienlijk zal bijdragen tot den
algemeenen vrede en het scheppen
van orde in het Verre Oosten, terwij]
de samenwerking tusschen Japan en
de Sovjet-Unie ook zou kunnen lei
den tot verdieping der samenwer
king tusschen de asmogendheden,
gezien de geographische positie van
de Sovjet-Unie.
Ais redenen voor zijn optimisti-
schen blik op het resultaat der han
delsbesprekingen tusschen Japan en
de Sovjet-Unie vermeldt het blad:
1. De uitbreiding van den Euro-
peeschen oorlog en de ontwikkeling
van den toestand in het Verre Oosten
heeft bewerkstelligd, dat elk antago
nisme tusschen Japan en de Sovjet-
Unie in 't Verre Oosten van alle be
teekenis ontbloot is. Er zijn integen
deel thans economische en politieke
redenen aanwezig om hun economi
sche samenwerking te bevorderen.
2. De Europeesche oorlog heeft
tengevolge gehad, dat de Sovjet-
Unie zich tot Japan wendt, en door
bemiddeling van Japan tot andere
Oost-Aziatische landen, ter verkrij
ging van machines non-ferro metalen
en rubber.
3. Japan heeft den steun der Sov
jet-Unie noodig, daar het door den
Engelsch-Amerikaanschen economi-
schen druk gedwongen wordt, een
einde te maken aan zijn economische
afhankelijkheid van Engeland en
Amerika.
IJ s h o c k e y.
HET TOURNOOI TE GARMISCH.
Nadat Zwitserland en Zuid-Slavic
het tournooi geopend hadden, wer
den in den loop van den eersten dag
nog de wedstrijden ZwedenRoe
menië en DuitschlandSlowakije
gespeeld. Ondanks het feit dat de
Zweden eerst twee uur voor den
aanvang van den strijd in Garmisch
arriveerden, behaalden zij een ge
makkelijke 60 oyerwinning (20,
1—0, 3—0).
De tweede ontmoeting leverde de
eerste verrassing van dit tournooi
op, daar het Duitschland slechts met
de grootste inspanning gelukte met
32 van Slowakije te winnen. De
Slowaken toonden zich volkomen
gelijkwaardige tegenstanders van de
Duitschers, die aanvankelijk de te
genpartij onderschatten. Door goed
combinatiespel was Slowakije voort
durend gevaarlijk en eerst toen èen
der Slowaken bij gelijken stand
(22) in eigen doel werkte, was het
pleit definitief in het voordeel van
Duitschland beslist
De jonge ijshockeyploeg van Slo
wakije, die Woensdagavond de
Duitsche ploeg voor een onoplosbaar
raadsel stelde, heeft gistermiddag in
de Hongaren haar duidelijken mees
ter gevonden. Met 60 (40, 10,
10) overwonnen de Boedapesters.
die hun tegenstander geheel anders
aanpakten dan de Duitschers den
dag tevoren hadden gedaan. Zij dre
ven de zich steeds weer voor hun
doel samenklittende Slowaken uit
een, joegen als een wervelwind voor
het Slowaaksche doel rond, schoten
uit alle mogelijke en onmogelijke
hoeken en zegevierden duidelijk en
verdiend met 60. Daar de dappere
Slowaken den moed niet opgaven,
ontstond een kleurrijk spel, dat in
het wederom goed bezette stadion
onder grooten bijval werd gadege
slagen. De tegenstand der in het be
ginne overrompelde Slowaken werd
van deel tot deel krachtiger. Hircsak
(doel) en Szamosi bij do Hongaren
en de verdediger Smida bij de Slo
waken waren de besten. Gescoord
werd door. Tele (3), Szamosi, Ott en
Harzay. Groot succes hadden de
kunstrijdemonstraties, die door ver
tegenwoordigers van verschillende
landen werden gegeven.
Joegoslavië slaat de A.IJ.H.C.
ploeg te Garmisch Parter.-
kirchen.
De A.H.Y.C.-ploeg/ welke deel
neemt aan het internationale ijs
hockey;.-urnooi te Garmisch Parten
kirchen sneelde gistermorgen haar
eersten wedstrijd. Dit eerste samen
treffen op internationaal gebied ie
voor de Amsterdammers op een eer
volle 42 nederlaag uitgeloopen.
De Nederlandsche ploeg streed dap
per, doch de spelers gaven blijk van
onvoldoende getraindheid en wed
strijdroutine, waardoor de Joegosla
vische ploeg, waartegen gespeeld
werd, aanvankelijk een vrij gemak
kelijk overwicht wist te behalen.
Opmerkelijk was evenwel, dat bij
het verstrijken van den wedstrijd cle
A.IJ.H.C.-spelers er steeds bter in
kwamen, zoodat in het laatste ge
deelte het overwicht van Joegoslavië
volkomen gebroken was en gespro
ken kon worden van een Neder
landsche overwicht op de tegenstan
ders, hetgeen dan ook in een tweetal
doelpunten, respectievelijk gescoord
door de -spelers M. Lamrnerts en
Vaal, tot uitdrukking kwam. De A.IJ
H.C.-pJoeg leed een eervolle neder
laag. De Joeg< Slavische ploeg wist
aanvankelijk een voorsprong te ver
krijgen van 40, welke tenslotte
loor de Nederlanders werd geredu
ceerd tot 42. Van Joegoslavische
zijde werden de doelpunten gemaakt
door de spelers Morbacher, Zitnic en
Erzen.
PREDIKBEURTEN.
ZONDAG 23 FEBRUARI 1941.
ALKMAAR.
Waakt en Bidt, 10 uur, ds.
Warners.
Kapelkerk, 10 uur, ds. Prins van
Wijngaarden (H. Doop); 5 uur, ds.
Kleyne.
Remonstrantsch Geref. Gemeen
te, 3.30 uur, ds. Sirks, van Amster
dam.
Ev. Luth. Kerk (Oudegracht),
10.45 uur, mej. da. v. d. Bosch,
Doopsgezinde Kerk, 10.30 uur, ds.
Kuiper.
Geref. Kerk, 10 uur en 3 uur, ds.
von Meyenfeldt. Heideib. Catech
Zondag 32. Coll. voor het IJselmeer-
gebied.
Herst. Apost. Gem., Toussaint-
straat, 10 en 4.30 uur en Woens
dagavond 8 uur, dienst.
Vrijz. Chr. Jeugdgemeenschap, 3
uur, jeugddienst in de luth. kerk
a d. Oudegracht, o. 1. v. mej
H. Konezalski.
Vrije Ev. Gem., in De Unie, voor-
midd. geen dienst (zie Heiloo); 7
uur ds. Ruys, onderwerp: „Rondom
en op 't Kruis".
Ned. Chr. Gemeenschapsbond,
Zondagmiddag 3.30 u. jongelieden-
samenkomst, Houtweg 8; Dinsdag
avond 7.30 uur bijbelbespreking
mannen, Noorderkade 45; Vrijdagav.
7.30 uur bijbelbespreking vrouwen,
Oudegracht 208; Zaterdagmiddag
4 30 uur bidstond, Oudegracht 208.
Leger des Heils (stichter William
Booth), Limmerhoek no. 40; Zater
dagavond 8 uur bidstond; Zondag
8 uur voorm. bidstond, 10 uur heili-
gingsdienst, 3.30 uur bijzondere
openbares amenkomst, 7 uur ver
lossingsamenkomst; deze diensten
worden geleid door majoor van
Eeken (D. O.); Maandag 2.30 uur
gezinsbond; Dinsdagavond 7.30 uur
soldatensamenkomst; Donderdag 7.30
uur openbare samenkomst.
Ned. Leger des Heils, Hekelstr.
no. 9; Zondag 10 uur wijdings-
dienst, 7 uur openbare verlossings
samenkomst; Dinsdag 7 uur openb.
samenkomst; Vrijdag 7 uur heili-
gingsdienst; alle diensten staan
o. 1. v. commandeure Willemse.
UIT DE OMGEVING.
AKERSLOOT, 10.30 uur, ds. van
Mullem.
BERGEN, 10 uur, ds. van den
Kieboom.
Geref. kerk, 10 en 3.30 uur, ds.
van Minnen.
Evangelisatie Maranatha, 10.30
uur, ds. Bakker, van Afnsteram.
DRIEHUIZEN, geen dienst.
EGMOND AAN ZEE, geref. kerk,
10.15 en 3.15 uur, preeklezen. Col
lecte emeriti-kas.
EGMONDBINNEN, 2.15 uur, ds.
Veenhuizen, van Amsterdam (op
beroep).
GROET. 10 uur, ds. Boeke (be
vestiging diaken); 11.15 uur, Zon
dagsschool.
GROOTSCHERMER, 10 uur, ds.
Bobeldijk.
HEILOO, 10.30 uur, ds. Bloem-
hoff; tekst Matth. 13 45 en 46; on
derwerp: „Het groote waagstuk".
Nederl. Herv. Evang. Vereeni-
ging, a. d. Kerklaan, half elf, ds.
ter Linden, van Amsterdam.
Evang. gem., in het Sportgebouw
a. d. Holleweg, 10.30 uur (onder
werp: „Crisis in 't wereldgericht")
en 3.30 uur (onderwerp: „Lijdens-
prediking") telkens ds. Ruys.
HEERHUGOWAARD, geen dienst.
HENSBROEK, 10.30 uur, ds.
Boers, van Hoorn.
KOEDIJK 10.30 uur, de heer
Korndörffer.
LIMMEN, 2 uur, ds. Warners.
NOORDSCHARWOUDE, nam. 5
uur, ds. Prins van Wijngaarden.
OBDAM, 2.30 uur, ds. van de
Kreeke.
OOST-GRAFTDIJK, geen dienst
OUDE-NIEDORP, 3 uur, ds.
Boeke.
OUDKARSPEL, geen dienst.
OUDORP, 9.30 uur, ds. Kleyne.
SCHAGEN, geref. kerk, 10 en 2.30
uur, cand. J. van Eerden, hulppre
diker te Alkmaar.
SCHERMERHORN, 10.30 uur, ds.
Boerendonk.
SCHOORL, zie Groet.
STOMPETOREN, geen dienst.
Evangelisatie, 10 uur, de heer
Hoffenaar, van Amsterdam.
URSEM, geen dienst.
VEENHUIZEN, geen dienst en
geen Zondagsschool wegens kolen-
gebrek.
WARMENHUIZEN, 10.30 uur, ds
Krop.
WEST-GRAFTDIJK, 10.30 uur
dr. Loysen.
WINKEL, geen dienst.
DE KAASMARKT.
ALKMAAR 21 Febr. 1941 12 sta
pels, wegende 3585 kg, aangevoerd
Soort en prijzen als volgt: 4 stapels
Kleine fabriekskaas 35.25 en 1 sta
pel Kleine Boerenkaas f 34. Alles
met rijksmerk Handel vlug.
BROEK OP LANGENDIJK, 21 Febr.
(Lang. Groen ten veiling). 12000 kg
Roode kool 6.50; 68000 kg Gele kooi
5.20; 21500 kg D. witte kool 4.70,
300 kg Uien 5.50.
SCHAGEN, 20 Febr. 1941. (Vee
markt). 29 Kalf koeien 350430; 4
Vaarzen 245400; 3 Graskalveren
150230; 25 Overhouders 3040;
6 Varkens (mag.) 3438; 16 Big
gen 20—28; 4 Konijnen 16; 10
Kippen 1.502.25.
Voor centrale: 325 Vette gelde-
koeien en 359 Nuchtere kalveren.
LEEUWARDEN, 21 Febr. 1941.
Veemarkt: 803 Melk- en Kalfkoeien
170—415; 94 Pinken 90—215; 39
Varkens, loopers 2055; 124 Kleine
biggen 1218. Verders: 18 Stieren
345 Vette koeien, 3 Vette kalveren,
1253 Nuchtere kalveren, 77 Schapen
en Lammeren en 20 Bokken en gei
ten. Totaal-aanvoer 2776 stuks.
Eierhandel. 1000 kg Kipeieren 5
7,4 cent per stuks, handelsprijs 1.07
—1.09 per kg. 20 kg Eendeneieren
6 y.7 cent per stuk.
Vereen, van Zuivelmaatschappijen.
Edammer kaas 20 plus f 44, 40 plus
67.50, Goudsche kaas 20 plus 44,
40 plus 67.50, broodkaas 40 plus
67.50 per 100 kg.
NOORDSCHARWOUDE, 21 Febr.
(Noordermarktbond). 19500 kg Roo
de kool 6.50; 7400 kg Gele kool
5.20; 66200 kg D. witte kool 4.70;
9000 kg Uien, grove uien en drieling
uien 5.50, nep uien f 1.50 en stek
uien 1.10; 1750 kg Peen 3.90.
WARMENHUIZEN, 20 Febr. 1941.
700 kg Uien 5.50; 17400 kg Roode
kool 6.50; 8600 kg Gele kool 5.20;
16100 kg D. witte kool 4.70.
Postgiro-nos. van de
Winterhulp Nederland
Winterhulp Nederland,
Den Haag, no. 5553.
Als Bank der Winterhulp
Nederland is aangewezen de
Kasvereeniging N.V., Am
sterdam no. 877.
Stort op 5553 of 877,
Ge brengt geluk in
veler leven!
ZATERDAG.
HILVERSUM I, 415 M. (Nederl.
progr. VARA). 7.30 Gr.pl. 7.45 Och
tendgymnastiek. 7.55 Gr.pl. 8.20 Och
tendgymnastiek. 8.30 ANP-ber. Hier
na gr.pl. 10.— VPRO-morgen wijding.
10.20 Voor de kinderen. 12.VARA-
orkest. 12.42 Almanak. 12.45 Nieuws-
en econ. ber. ANP. 1.VARA-
orkest. 1.45 Cyclus „Beeldende kun
sten". 2.— Gr.pl. 2.30 Zang en orgel.
3.Tuinbouwhalfuurtje. 3.30 Utr.
Sted. orkest. 4.30 Gr.pl. 4.40 Duit
sche les. 5.Gr.pl. 5.15 Nieuws-
econ.- en beursber. ANP. 5.30 VARA-
Harmoriie-orkest. (6.6.15 Lezing).
6.45 Rep. 7.— Groningsch praatje
ANP. 7.15 Almanak. 7.18 Gr.pl. (7.30
—7.45 Ber. Eng.) 8,— ANP-ber. 8.15
Cyclus „Ik was er zelf bij". 8.30 Ber.
(Eng.) 8.45 De Ramblers. 9.15 Vroo-
lijke voordracht. 9.20 Schrammel-
kwartet. 9.45 Eng. ber. ANP. 10.
ANP-ber. en sluiting.
HILVERSUM II, 301,5 M. (KRO).
7.30 Gr.pl. 7.45 Ochtendgymnastiek.
7.55 Gr.pl. 8.— Wij beginnen den
dag. 8.20 Ochtendgymnastiek. 8.30
ANP-ber. 8.45 Gr.pl. 9.30 Geestelijke
muziek (gr.pl.) 10.Gr.pl. 11.30 Rel.
muziek (grpl.) 12.Ber. 12.15 Ge
rard Lebon en zijn orkest. 12.45
Nieuws- en econ. ber. ANP. 1.— Gs.
pi. 1.15 Gerard Lebon en zijn orkest.
1.45 Gr.pl. 2.— Voor de jeugd. 3.—
Onze Zaterdagmiddag. (3.454.15
Rep.) 5.— VPRO: Cyclus „De Bijbe!
als boek". 5.15 Nieuws-, econ. en
beursber. ANP. 5.30 „Uit de wereld
van de film", vraaggesprek. 5.45
Gr.pl. 6.15 Sportpraatje. 6.30 Rel.
muziek (gr.pl.) 6.45 Gr.pl. 7.7.15
Vragen van den dag ANP en slui
ting.
„De grootste gave", door
Willy Strijt, verschenen bij
Uitgeversmaatschappij Hol
land, Amsterdam.
Over het thema van den levens
strijd der ongehuwde moeder tegen
een koude, hardvochtige en veroor-
deelende, hoewel niet wetende
wereld is reeds veel geschreven,
maar zeker niet op een zóó gevoelige
wijze als door Willy Strijt in „De
grootste gave", welk boek daarom
alleen reeds verdient véél, zéér veei
gelezen te worden.
Mare Felderstek, een jonge bank
directeur, had een ziekelijke vrouw,
die verpleegd werd in Davos en daai
kennis had gemaakt met een ande
ren patiënt, met wien ze trouwplan
nén had, waarover ze haar man had
geschreven. Deze leerde daarna ir.
zijn zomervacantie Anne van Velzen
Kennen. Die kennismaking groeide
tot liefde en zij zouden samen zijl.
getrouwd, als de vriend van Gonne
niet plotseling was gestorven, waar
op zij zich weer tot haar man wend
de
Anne, die reeds bij klare thuis
was, verliet diens woning en ging in
een huisje in de buurt wonen, waai
zij het leven sfchonk aan den kleinen
Paul. Een paar jaren ging het leven
vrij gewoon door, totdat Anne hei
niet meer kon uithouden en met
haar zoontje naar Amsterdam trok
om daar te trachten in hun beider
levensonderhoud te voorzien. Zij
vond een betrekking op een kantoor,
maar na eenige jaren lekte haar ge
heim uit en werd haar plaats daar
onmogelijk: de harde wereld keerde
":ch tegen de jonge, ingetogen onge
i.uwde moeder, die daarna op een
Veluwsch dorp een pension begon
Ook hier duurde de rust slechts eet
paar jaren en weer werd zij opge-
EERST langzamerhand is het lot de wetenschap doorgedron
gen, dat de mensch, zonder dat hij het weet, door allerlei stra
lingen, die gedeeltelijk wel eenigen invloed op hem uitoefenen,
maar anderzijds in dienst staan van, of veroorzaakt worden door
verschijnselen, waar de mensch volkomen buiten staat. Iets an
ders is, dat de vorschende mensch in den loop van de jaren tal
van deze stralingen op hun aard en wezen heeft onderzocht, en ze
dienstbaar heeft weten te maken aan de belangen van de mensch-
heid.
Ei was natuurlijk een tijd, waarin men van al deze stralen
totaal niets afwist, totaal onkundig was van hun bestaan, maar
tegenwoordig heeft men, aan de hand van talrijke en diepgaande
onderzoekingen een heel „stralenklavier" kunnen opstellen, waar
van de meeste „toetsen" nu wel bekend zijn.
Toch vertoont het klavier nog wel eenige hiaten, waarin waar
schijnlijk nog wel stralingen zullen worden ondergebracht,
welkt thans nog onbekend zijn, hoewel ze naar alle waarschijn
lijkheid wel bestaan.
MEN heeft de verschillende stra-
ïngen gerangschikt naar de volgorde
/an hun golflengte: de grootste golf
lengte bovenaan, en zoo vervolgens
afdalend naar de kleinste golfleng
ten die men kent. Bovenaan staan
dan de meest bekende van allemaal,
cmdat iedereen, zij het dan misschien
wel wat onbewust, er practisch eiken
dag mee omgaat: de radiostralingen,
dat zijn dus de aethertrillingen,
welke worden opgewekt door de
radiozenders. In vroegere jaren, toen
de radio nog in de kinderschoenen
stond, werkte men nog wel met
golven van kilometers lengte, waar
op het telegraafverkeer tusschen ver
/an elkaar gelegen landen zich af
speelde (de groote oude zender in
Kootwijk is er nog een voorbeeld
/an) maar langzamerhand is men
van deze kilometergolven terug ge
komen. Voor verschillende telegrafie-
doeleinden bezigt men momenteel
nog wel golven die boven de 500
meter grens liggen, maar de omroep
speelt zich tegenwoordig toch, be
houdens enkele omroepzenders tus
schen de 1000 en 2000 M„ geheel be
neden de 500 Meter af.
Voor de draadlooze telegrafie en
telefonie over langere afstanden,
voor de wereldomroepen bijvoor-
heeld, komen meer en meer de zoo
genaamde ultra korte golven in aan
merking, met name die tusschen de
5 en de 100 Meter. Gaan wij nog
meer naar beneden, dan belanden
wij bij de golven beneden 5 Meter,
de zoogenaamde decimetergolven.
Een gedeelte daarvan behoort tot
het terrein van de televisie, en dat
feit verklaart ook, waarom de tele
visie zoo uiterst moeilijk in de prak
tijk van het dagelijksche leven te
verwezenlijken is: de decimetergol
ven zijn het beste gebleken voor de
overdracht van de beeldteekens, zeer
populair gezegd, maar de moeilijk
heid zit hem in de constructie van
de zenders, die deze golven moeten
opwekken. En bovendien gaan deze
golven zich ook al meer en meer als
iichtgolven gedragen, met andere
woorden, ze vertoonen hoe langer
hoe meer de neiging om zich alleen
maar rechtlijnig voort te planten, in
tegenstelling tot de radiogolven, die
met het aardoppervlak mee buigen.
In de buurt, namelijk tusschen
de decimetergolven en die van
de grootte van 0.1 m.M., ligt een
nog volkomen onbekend terrein,
waarop evenwel nog zeer inte
ressante ontdekkingen kunnen
worden gemaakt. Zoo af en toe
duikt er wel eens een bericht in
de wereldpers op, dat deze of
gene uitvinder een zoogenaam-
den doodenden straal zou hebben
ontdekt, die, onzichtbaar en on
hoorbaar, zijn levenvernietigend
werk zou kunnen doen.
Zoo al een physicus zulk een straal
zou hebben gevonden, zal deze vin
ding toch wel om militaire redenen
diep geheim worden gehouden. Hoe
net zij, en hoeveel fantasieën er ai
geweven zijn rondom dien dooden
den straal, zooveel is zeker, dat er
zich in dit gebied inderdaad stralen
bevinden, die een verwoestenden en
vernietigenden invloed hebben op
net levende organisme. Heel veel is
er echter nog niet van bekend.
LANGS het klavier verder gaande
komen we bij de warmtestralen,
■/oor den mensch waarneembaar door
middel van zijn gevoelszintuig,
jaagd. Zij trok nu ver weg naar het
ITtrechtsche waar niemand haar ken
de. Financieel ging het goed. Maai
don kwam een brief van den vadi-;
van het kind: hij was door een auto
ongeval ongeneeslijk ziek en vroeg
haar nu om hem den jongen te stu
ren En nu deed Anne, zij het na
mwendigen strijd, de grootste gave.
zij stond den knaap af, dien zij meel
dan tien jaren tot moeder en vadez
was geweest.
Op gevoelige wijze heeft de schrijf
ster den strijd geschilderd, dien Anne
ter wille van haar zoon heeft moe
ten strijden en daarbij heeft zij op
lofwaardige manier de karakters ge-
teekend van de menschen, die haar
weg kruisten. Zéér sterk is haar pen-
nevrucht aan het eind van het
boek, als de inwendige strijd dooi
inne gestreden wordt over het ai
ian niet afstaan van den jongen.
„De grootste gave" is een boek.
Jat wij met voldoening hebben ge
lezen.
stralen, die langzamerhand overgaan
in de lichtstralen, welke wij met het
oog kunnen waarnemen, al is dat
aan ook zeer beperkt, wat dat be
treft. Immers, de infra roode stralen,
die dus links van het spectrum lig
gen, kunnen we niet waarnemen, en.
evenmin is ons oog gevoelig voor de
ultra t violette stralen, die rechts
van het spectrum te vinden zijn. De
fotografische plaat is er wel gevoelig
/oor, en komt ons daarbij te hulp,
maar vast staat bijvoorbeeld ook, dat
bijen door middel van hun zeer inge
wikkeld geconstrueerde oogen wel
ultra violette stralen kunnen waar
nemen, en dus waarschijnlijk een
geheel ander kleurenbeeld van de
wereld hebben dan wij.
Vervolgens komen wij in een
straienrijk, dat den mensch, al kan
hij er met behulp van zijn zintuigen
niet in binnen dringen, zeer bekend
is, wijl zijn instrumenten en toestel
len hem alle geheimen van dit rijk
vertellen: dat der Röntgen- en
nog verder gaande dat der ra-
diumstralingen, een terrein, dat
reeds jaren lang door de moderne
physica is onderzocht, en dan ook
vrijwel geen geheimen meer bevat.
Terloops zij gememoreerd, dat op
dit gebied ook liggen de toegangs
wegen tot de atoomphysica.
Ten slotte belanden we dan bij de
uiterst geheimzinnige kosmische
straling, waarmede de geleerde
wereld zich de laatste jaren intensief
bezig houdt, en waaromtrent reeds
verschillende theorieën zfjn opge
steld, waarover wij al eens eerder
hebben geschreven.
HIERMEDE zijn we dan langs het
geheele klavier der stralen gewan
deld, wat echter niet wegneemt, dat
het, al is de beeldspraak niet mcoi,
nog wel voor uitbreiding vatbaar is.
Men veronderstelt namelijk, dat
moeder Natuur nog wel meer stra
lingen door haar onmetelijke rijk
zendt, met nog kleinere golflengte
dan de hierboven reeds besprokene.
Men is tot die veronderstelling ge
komen, wijl er in de natuur nog tal
van wonderlijke verschijnselen
voorkomen, waarvoor wij nog geen
enkele verklaring hebben kunnen
vinden. Hoe bijvoorbeeld, om een
greep uit vele te doen, komt het con
tact tusschen vlinders tot stand, hoe
vinden de geslachten elkaar? Deze
vraag geldt speciaal voor die vlin
dersoorten, waarvan of het man
netje of het wijfje vleugelloos is, en
dus niet kan vliegen.
Hoe komt het contact tusschen de
niet vliegende en de vliegende soort-
genooten tot stand? Hoe is het mo
gelijk een zoo ingewikkeld gevorm-
den staat als die van de mieren en
dien van de bijen in stand te
houden, en hoe zijn allerlei vreemde
verschijnselen in die samenleving te
verklaren? Is het te veel gewaagd,
dan wei te fantastisch, om te ver
onderstellen, dat er op de een of
andere manier „draadloos contact" is
door middel van stralen van uiterst
kleine golflengte?
Het zijn allemaal vragen, waar
op nog geen enkel wetenschap
pelijk gefundeerd antwoord is te
geven. Maar men is zelfs al een
stap verder gegaan, en heeft de
veronderstelling geuit, dat ook
het menschelijke lichaam stralen
uitzendt, zonder dat we het zelf
weten. Hoe is 'het bijvoorbeeld
anders te verklaren, dat bij een
wond in het lichaam de witte
bloedlichaampjes bij massa's
worden gemobiliseerd naar de
„plaats des onheils" om daar
binnen gedrongen vreemdelingen
(bacteriën, e.d.) onschadelijk te
maken?
Zouden deze hulptroepen inder
daad draadloos worden opgeroepen?
Ook meent men te hebben waarge
nomen, dat bij celdeeling een stra
ling optreedt, en recente publica
ties willen, da ook de menschelijke
nersenen stralen uitzenden. Zoo
zerder en verder fantaseerende zou
men wellicht sympathie en antipa-
'hie, zoo men wil ook liefde op het
1 erste gezicht indien deze althans
voorkomt kunnen terug voeren
tot een vorm van stralingsenergie,
welke wij zelf uizenden, nochthans
'onder haar te kennen. Zouden we
uan uiteindelijk ook nog een plau
sibele verklaring kunnen vinden
voor verschijnselen als telepathie en
gedachtenlezen?
