DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. DE STRIJD IN IRAK. Beheerscht Engeland weer de petroleumleiding van Mogoel? HEVIGE LUCHTAANVALLEN OP HAVENS AAN DE CLYDE. De bijeenkomst van het Lagerhuis. Britsche luchtaanvallen in Cyrenaica. De verhouding tusschen Engeland en Turkije. VERDIJ 1STERIN GS' TIJDEN van 21.17 tot 5.56 op 17.38 onder 4.44, Heftige commentaren op de rede van Stimson. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbe'aling voor Alkmaar 2.10 franco door het geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVER TENTIEN: Van 15 regels f 125, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v b HERMS COSTER ZOON. Voordam C 9, postgiro 37060. Telef 3320, redactie 3330. 143e Jaargang No. 108. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. AJLlEMA. Alkmaar. Twee bladen. Donderdag 8 Mei 1941 Een communique van het Iraksche opperbevel. Teheran, 7 Mei. (D.N.B.) Het op perbevel van de Iraksche lucht macht heeft in een communique medegedeeld, dat de beschieting van Habbaniyah door artillerie buiten gewoon doeltreffend is geweest. Ook de spoorlijn en talrijk rollend materiaal werd getroffen. Het Irak sche luchtwapen heeft voltreffers geplaatst op een munitieopslag plaats. Het Iraksche vliegveld Al Rasjid is door de Engelschen ge bombardeerd. De schade is niet noemenswaard. Bij Habbaniyah zijn acht Engelsche vliegtuigen neerge schoten. Talrijke verlofgangers heb ben ondanks de grootste moeilijk heden het Iraksche zuidelijke com mando bereikt. Vijf Britsche transportvliegtuigen hebben ge tracht bij Haditha troepen te lan den. Een transportmachine werd brandend neergeschoten. De uit twintig koppen bestaande beman ning werd gevangen genomen. De overige machines keerden terug. In totaal hebben de Engelsche op 6 Mei elf vliegtuigen, en wel negen bom menwerpers en twee transportma chines verloren, Vijf verdere machi nes werden zwaar beschadigd. Het Iraksche luchtwapen heeft geen verliezen geleden. Britsche vliegtuigen, zoo wordt in het communique verder gezegd, hebben, behalve de vlugschriften met dreigementen, ook strooibiljet ten in den vorm van officieele com munique's boven Bagdad uitge strooid om een misleidend effect te bereiken. Daarin wordt gezegd, dat de aanwezigheid van Engelsche troepen de Iraksche onafhankelijk heid niet in gevaar brengt. Daarte genover staat de Iraksche regeering op het standpunt, dat zij in het ge heel geen Engelsche troepen in Irak duldt. De Iraksche oliebronnen. Stockholm, 7 Mei. (A.N.P.) Ver schillende Engelsche bladen eischen de vernieling van de Iraksche olie bronnen. De News Chronicle en de Daily Mail schrijven, dat het beter is ze te vernielen dan ze in handen van den vijand te laten vallen. Volgens de meening van de Daily Herald zou het verlies van de Irak sche olie voor Engeland niet be langrijk zijn, terwijl het gebruik van de oliebronnen voor Duitsch- land een groote hulp zou kunnen vormen. Moreele steun. Tokio, 7 Mei( D.N.B.) De Liga voor Indische onafhankelijkheid te Tokio heeft een resolutie aangeno men, waarin Irak allen steun wordt toegezegd in den strijd tegen Enge land. Deze resolutie wordt tot alle Aziatische volken gericht met de aansporing, Irak moreel te steunen. Fort Roetba bezet. Rome, 7 Mei. (D. N. B.) Volgens hier uit Irak ontvangen berichten zouden de Engelsche troepen het fort Roetba bij de grens van Trans- jordanië bezet hebben. Het cordon doorbroken. New-York, 7 Mei. (D. N. B.) Vol gens een bericht van Associated Press uit Cairo zouden de Britsche troepen het Iraksche cordon om het vliegveld Habbanyah doorbroken hebben en de petroleumleiding van Mosoel weer beheerschen. Irak en de bemiddeling. Beiroet, 7 Mei. (D. N. B.) De Irak sche regeering heeft de nota van de Egyptische regeering, waarin deze verzocht om matiging en herziening van het Iraksche standpunt, beant woord. Dit antwoord werd gisteren aan den Egyptischen ambassadeur te Bagdad overgereikt. Daarin geeft de Iraksche regeering nog eens de voor geschiedenis van het conflict weerden betoogt, dat Irak alle middelen om tot overeenstemming te komen beeft geprobeerd. Practisch heeft Engeland door zijn aanval op Irak sche troepen aan Irak den oorlog verklaard. Daarom kan er van een compromis geen sprake meer zijn. Irak zal den strijd voortzetten. Tot slot dankt de Iraksche regeering voor de bewijzen van sympathie, die zij van de Egyptische regeering heeft ontvangen. Het Duitsche legerbericht. Berlijn, 7 Mei (D.N.B.) Het opper- beVfel van de weermacht maakt be kend: Het luchtwapen heeft ook in den afgeloopen nacht met zeer sterke formaties gevechtsvliegers hevige aanvallen ondernomen op werven, bewapeningsfabrieken en ravitail- leeringsbedrijven in de havens aan de Clyde. Een groot aantal brisant- en brandbommen veroorzaakte voor al in de scheepsbouwcentra rondom Glasgow opnieuw zware verwoestin gen. Andere succesvolle luchtaan vallen waren gericht op de haven en werfinstallaties van Liverpool, Newcastle en Plymouth alsmede op andere havens aan de Britsche Z- en Z.O.-kust. Bij den aanval op vliegvelden in Z.O.-Engeland wier pen gevechtsvliegtuigen hangars en kwartierruimten in brand, verniel den en beschadigden een aantal op den grond staande vliegtuigen. In het zeegebied rondom Engeland kreeg' een koopvaardijschip van 10.000 brt drie bomvoltreffers. Aan genomen kan worden, dat dit schip verloren is gegaan. Een ander groot schip werd door bomtreffers zwaar beschadigd. Bij aanvallen van Duit sche jagers op Engeland en tijdens pogingen van den vijand om de be zette gebieden en de Duitsche Bocht binnen te vliegen, verloor de vijand zeven jacht- en twee gevechtsvlieg tuigen, alsmede zes versperringsbal lons. In Noord-Afrika mislukte opnieuw een tegenaanval van vrij sterke Britsche strijdkrachten tegen de in de versterking ven Tobroek binnen gedrongen Duitsch-Italiaansche troe pen, waarbij de vijand zware verlie zen leed. Churchill verantwoordelijk voor de debatten. Stockholm, 7 Mei. (D.N.B.) Vol gens een bericht van de Nya Dagligt Allehanda heerschte er Dinsdag in het Lagerhhuis een groote spanning. Nog nooit sedert het aan het bewind komen van Churchill was het huis zoo critisch. Churchill zelf zat steeds zwijgend en luisterend op zijn plaats en keek soms verrast, dan weer on gerust op, vooral toen aanvallen werden gedaan op den Britschen be richtendienst en op de diplomatie. De afgevaardigden verklaarden menig maal, dat alle tegenslagen van Libye tot Irak het gevolg waren van het slechte functionneeren van den ge heimen inlichtingendienst. Men ver weet het m'nisterie van buitenland- sche zaken, dat Engeland klaarblij kelijk nog steeds in de 17e eeuw leefde. Verder merkte men op, dat de regeering al te zeer op de Ameri- kaansche hulp vertrouwde, dat men niet op de oorlogsproductie kan .ver trouwen en dat de maatregelen, ge nomen tot verbetering van den toe stand der scheepvaart, niet drastisch genoeg geweest zijn. De meeste cri- tiek op de regeeringspolitiek lever den de arbeidersafgevaardigde Shim- well en Hore Belisha, minister van oorlog in het kabinet-Chamberlain. Deze laatste zeide, dat Engeland den winter aan discussies heeft verspild, terwijl Duitschalnd dat jaargetijde op de juiste wijze gebruikte. Terwijl de Britsche minister van arbeid er over nadacht, of een vrijwillig of een gedwongen recruteeringsstelsel voor de arbeiders het beste was, heeft Duitschland twee millioen vakarbei ders opgeleid. Engeland heeft slechts 30.000 arbeiders in opleidingskampen kunnen bijeenbrengen. Shimwell zeide, dat Engeland een geheele reeks gebrekkige berichten ovei de tot zinken gebrachte tonnage heeft gekregen. Op klaarlichten dag droomt Engeland nog steeds van de massa schepen, die het binnenkort van de Ver. Staten moet ontvangen. Als Engeland zijn positie wil be houden, aldus Shimwell, moet de invoer van goederen, die niet van het grootste belang zijn, ook die van levensmiddelen, gestaakt worden. Indien daardoor gebrek aan voedsel zou optreden, zou Engeland de tan den op elkaar moeten zetten. De debatten. Stockholm, 7 Mei. (D.N.B.) Tij dens de debatten in het Engelsche Lagerhuis drong Lloyd George aan op grootere en snellere Amerikaan- sche hulp voor Engeland. Men moet God danken voor de rede, die Stim son heeft gehouden, aldus Lloyd George. Wegens de operaties der Duitsche duikbootvloot is de toestand voor Engeland „nog banger dan in den vorigen oorlog". Dat geldt ook voor de luchtaanvallen, waardoor vooral ook de koopvaardij getroffen wordt. Afnerika kan nog meer doen dan het tot dusverre gedaan heeft. Indien het wil, dat wij Duitschland verslaan en overvleugelen, is het noodig, dat het nog oneindig veel meer voor ons doet, aldus besloot Lloyd George. „In zijn antwoord op de rede van Lloyd George, zeide Churchill onder meer: „Als er een rede is, die niet geschikt is om onze elasticiteit te verhoogen, dan is het die van Lloyd George, die het Lagerhuis weer eens een belangrijke en grondige uiteen zetting heeft vereerd. Het is niet de rede, die men van een groot leider in den oorlogstijd van vroeger had kun nen verwachten. Ten aanzien van het voorstel tot instelling van een specialen oorlogs raad, zeide Churchill, dat Engeland geen middelmatige mensehen in de regeering noodig heeft, die niets an ders kunnen doen dan den gang van zaken ophouden. De premier voegde hieraan toe, dat hij in hoofdzaak de verantwoordelijkheid droeg. Sprekende over den strijd in Egypte zeide Churchill, dat het Suez- kanaal met idle mogelijke middelen Italiaansch legerbericht. Rome, 7 Mei (Stefani). Weer- machtsbericht no. 336 luidt als volgt: Formaties van het Duitsch? vlie gercorps hebben een vliegveld ge bombardeerd op het eiland Malta. Drie Hurricane-machines zijn neer geschoten tijdens een luchtgevecht boven Malta, geleverd door Duitsche jachttoestellen. In Noord-Afrika blijven onze ope raties zich afwikkelen rondom To broek, waar vijandelijke tegenaan vallen zijn afgeslagen. Aan het front van Solloem, wordt activiteit ge meld van patrouilles. Tijdens lucht- operaties tegen de basis van Tobroek in de laatste dagen is nog een tweede vijandelijk schip van gemiddelde tonnage tot zinken gebracht. Onze jachttoestellen hebben boven de sterkte een toestel van het type Blenheim neergeschoten. Britsche vliegtuigen hebben aanvallen gedaan op eenige plaatsjes in Cyrenaica. Eenige slachtoffers, lichte schade. In Oost-Afrika is een nieuwe aanval van den vijand in den sector van Amba Aladji met verliezen af geslagen. verdedigd moet worden, omdat het verlies van het Suez-kanaal een der ernstige slagen zou zijn, welke Enge land kunnen treffen. Men moet ver der in elk geval de hoop op een gun- stigen afloop van den slag op den oceaan blijven koesteren. „Stormen mogen woeden, wij zullen er door heen komen", aldus besloot Chur chill. Volgens een nader bericht zeide Churchill nog, dat hij voor de debat ten der regeering de verantwoorde lijkheid op zich had genomen in den meest onmiddellijken en persoonlij ken vorm. Daarom is hij ook degene, die een kopje kleiner gemaakt kan worden, als Engeland dezen oorlog niet wint. In zijn verklaring in het Lagerhuis heeft Churchill o.a. nog gezegd, dat hij het Britsche volk slechts bloed, tranen en zweet heeft beloofd. Men zal in Engeland rog veel fouten ma ken en reacties beleven. Dit kan evenwel zijn geloof aan de „eind overwinning" niet aan het wankelen brengen. In 1943. zoo verklaarde Churchill, vordt het beter. Duitsche gevechtsvliegtuigen heb ben gisteren meermalen het vlieg veld Lucca op het eiland Malta aan gevallen. Voltreffers werden ge plaatst op de startbanen en parkeer plaatsen alsmede op hangars en kwartierruimten. .Er ontstonden ver scheidene hevige branden. Bij een nachtelijken aanval van Duitsche gevechtsvliegtuigen en duikbom menwerpers op de haven van La Va- letta werd vooral de staatswerf zwaar getroffen, Duitsche jacht vliegtuigen schoten, boven hot eiland drie Britsche vliegtuigen neer. De vijand heeft in den afgeloopen nacht met zwakke strijdkrachten on doeltreffende storingsaanvallen ge daan op eenige plaatsen in het N.W.- Duitsche kustgebied. Er ontstond noch oorlogs-economische, noch mili taire schade. In de periode van 30 April tot 6 Mei verloor de vijand in totaal 55 vliegtuigen. Hiervan werden dertig vliegtuigen tijdens luchtgevechten, tien door eenheden der marine en vier door luchtdoelartillerie neerge schoten, terwijl de rest op den grond werd vernield. In dezelfde periode gingen 38 eigen vliegtuigen verlo ren. Britsche vliegtuigen boven Noordwest-Duitschland. Berlijn, 8 Mei. (D.N.B.) Een gering aantal vijandelijke bommenwerpers heeft in den nacht van 7 op 8 Mei eenige bommen geworpen op woon wijken van noord-west Duitsche steden. Twee huizen werden ver nield, verscheidene andere bescha digd. Eenige burgers werden ge dood, verscheidene andere gewond. Militaire of industrieele doelen wer den niet getroffen. De afweer dwong den vijand verdere aanvallen op te geven. Stockholm, 7 Mei (D.N.B) In een bericht uit Londen van Svenska Dagbladet, wordt het bericht van den Times-correspondent te Ankara weergegeven, volgens hetwelk de Turken zeer critisch staan tegenover de Engelschen. Zoo wordt vooral in Ankara critiek geleverd op het feit, dat Engeland den huidigen toestand in Irak heeft laten ontstaan. Het ge schikte tijdstip om Engelsche troe pen naar Irak te zenden, was, naar de Timescorrespondent verder meldt gekomen toen er in Bagdad nog een pro-Engelsche regeering aanwezig was. De Turken zijn zeer bezorgd, omdat door den opstand in Irak de spoorweglijn naar Basra is afgesne den, die sedert het uitbreken van den oorlog de belangrijkste handels route voor Turkije in dat gebied vormde. DUITSCHE ZEELIEDEN IN NEW YORK GEARRESTEERD. New York, 7 Mei. (D.N.B.) Meer dan honderd Duitsche zeelieden zijn heden op aanwijzing van Washing ton door de immigratie-autoriteiten gearresteerd. Het zijn vroegere leden der bemanning van tankschepen der Standard Oil Cy-., die bij het uitbre ken van den oorlog in New York af gemonsterd waren. Daar de voorge schreven wachtperiode van zestig dagen na de afmonstering verloopen is, wordt de beschuldiging tegen hen ingebracht, dat zij de Immigratiewei van 1924 overtreden hebben. Daar de Standard Oil Cy. na de afmonste ring niet in staat was, de Duitsche zeelieden naar huis te sturen, waren zij in hotels te New York op kosten van de reederij ondergebracht. AMERIKAANSCH BESLAG OP BUITENLANDSCHE SCHEPEN. Washington, 7 Mei (D.N.B.) Het Huis van Afgevaardigden heeft van daag bij acclamatie de wet aangeno men, die den president machtigt tot beslag op buitenlandsche schepen, die in Amerikaansche havens opge legd zijn. Krachtens deze wet kan Roosevelt deze schepen kcopen, re- quireeren of op andere wijze over nemen en vrij er over beschikken. Er zijn thans 83 buitenlandsche schepen in Amerikaansche havens opgelegd. De Braziliaansche ramp. (D.N. B.) - Alle verbindingen tusschen de federale hoofdstad en die van den staat Rio Grande do Sul, die naar men weet door een over- stroomingsramp is geteisterd, zijn thans verbroken. Ook op de radio- seinen van het telegraafbestuur te Rio de Janeiro heeft Porto Alegre gister niet meer geantwoord. De nieuwe Grieksche staat. (D, N.B.) - De nieuwe Grieksche regee ring heeft besloten, dat het land voortaan zal worden aangeduid als Hellinike Politia (Grieksche staat) in plaats van, als tot duverre, als Vasilium Hellas (koninkrijk Grie kenland). Men is verplicht te verduis teren tusschen zonsondergang en zonsopgang, dus heden avond Maans op- en ondergang 8 Mei: 10 Mei Volle Maan, In een Dinsdagavond gehouden radio-rede heeft de Amerikaansche minister van oorlog, Stimson, mede gedeeld, dat Duitschland de geheele wereld plaatst voor het alternatief te capituleeren of onvoorwaardelijk weerstand te bieden. Hij noemde den onbeperkten duikbootoorlog een onwettige blokkade welke de V.S. niet erkennen en eischte het onmid dellijk optreden der Amerikaansche vloot om de zeeën veilig te maken voor het leveren van munitie aan Engeland, van welks overwinning de veiligheid der V.S. afhankelijk is. Wanneer de V.S. wachten tot de macht der Britsche vloot gebroken is, zal zijn zeemacht er een van den tweeden rang worden. Wanneer wij, aldus Stimson, niet bereid zijn offers te brengen en zoo noodig te sterven voor de overtui ging dat de vrijheid van Amerika gered moet worden, kan zij niet ge red worden. Berlijn over de rede van Stimson. Berlijn, 7 Mei (A.N.P.) Van wel ingelichte zijde wordt gemeld: De bewering van den Amerikaanschen minister van oorlog, Stimson, in zijn gisteren gehouden radiorede, waarin gesproken werd over een bedreiging van Brazilië door Duitschland, werd heden in de Wilhelmstrasse als een onware en ongehoorde verdachtma king ten scherpste afgewezen. In dit verband werd van Duitsche zijde ten aanzien van de opmerking van Stim son over „onrechtvaardigheden in de Duitsche oorlogvoering ter zee" ver wezen naar vroegere handelingen en uitingen van den Amerikaanschen minister van oorlog, waaruit blijkt, dat Stimson van volkenrechtelijke kwesties weinig verstand heeft en zich dus, naar men van Duitsche zijde onderstreepte, beter niet op het terrein van rechtskwesties moest be geven. Zooals bekend is de Duitsche oor logvoering ter zee, waarop men in politieke kringen van de rijkshoofd stad nog eens nadrukkelijk wijst» het noodzakelijke gevolg van de blokkade der Engelschen tegen Duit sche vrouwen en kinderen. De ande re opmerking van Stimson, betref fende het gebruik van de Amerikaan sche vloot ter bescherming van de transporten naar Engeland, heeft in Berlijn geen verbazing verwekt, daar de Amerikaansche minister van oorlog bekend staat als èen beruchte scherpslijper. In de Wilhelmstrasse zeide men hierover dat het Duitscne rijk deze rede niet als een regee- ringsverklaring beschouwt, Stimson heeft hier heel duidelijk uitsluitend gesproken in zijn eigenschap van oorlogsophitser. Berlijnsche pers over de rede. Berlijn, 7 Mei (D.N.B.) De avond bladen van de rijkshoofdstad bren gen in scherpe woorden commentaar op de gisteren gehouden radiorede van den Amerikaanschen minister van oorlog, Stimson. De Berliner Lokalanzeiger zegt, dat steeds duidelijker aan het licht treedt, dat Washington thans de cen trale van de internationale oorlogs samenzwering geworden is De Berliner Nachtausgabe meent: Stimson heeft zulk een wilde schimprede tegen Duitschland ge houden en heeft zoo zonder eenige maat tot den oorlog tusschen Duitschland en de Ver. Staten opge hitst, dat men daaruit de conclusie kan trekken, dat men in Washington de vooruitzichten van Engeland ter zee bepaald slecht beoordeelt. De Deutsche Allgemeine Zeitung schrijft: Hoewel Stimsons geheele rede erop doelde, dat Amerika de zeeën veilig moet maken voor de af levering van de munitie aan Groot* Britannië, ziet hij opzettelijk voorbij, dat de Amerikaansche schepen wel ke thans werkelijk het operatiege bied van de Duitsche weermacht binnenvaren, zich aan schending der neutraliteit uitsluitend schuldig ma ken doordat zij oorlogsmateriaal aan de eene oorlogvoerende partij leve ren. De Berliner Börsenzeitung meent: Stimson is opgetreden als woord voerder van die groep Amerikaan sche oorlogsophitsers, die pogen voor den Engelschen vriend te redden wat er nog te redden valt. Hij heeft da aanspraak van zijn kliek op het recht om voor het verslagen Engeland werkzaam te zijn, met een vloed van aanklachten en beschimpingen tegen Duitschland verklaard, welke onge veer gelijk zijn aan het oude propa gandamateriaal van Angel-Saksiicftè ophitsende bladen aan deze en gene zijde van den oceaan. Engeland is overal verslagen, waar het tegen de Duitsche wapenen kwam te staan. Het eiland bloedt uit vele wonden. Op grond van dezen stand van zaken zien wij de komen de oorlogsophitsingen van Stimson en zijn vrienden gelaten tegemoet en nemen wij zelfs met een schouder ophalen kennis van de Amerikaan sche verklaring, dat de heer Stim son de rede tevoren met zijn heer en meester Roosevelt besproken heeft. Een Italiaan^che persstem. Rome, 7 Mei (Stefani). In een commentaar op de radiorede van den Amerikaanschen minister van oorlog, Stimson, schrijft Gayda in de Giornale d'Italia, dat deze rede be schouwd kan worden als een inlei ding op de openlijke interventie der Ver. Staten in den Europeeschen oorlog. Stimson heeft het onverwijl de gebruik van de Amerikaansche vloot verlangd om de konvooien naar Engeland te beschermen, dit wekt geen verrassing, want sinds lang brengt de oorlogszuchtige houding van Roosevelt de Ver. Staten gelei delijk in den oorlog. Het is duidelijk, dat de Ver. Staten de as-mogendhe- den en Japan willen aanvallen, ten einde hun overheersching te vestigen op den Stillen Oceaan, den Atlanti- schen oceaan en over de geheele wereld. Dat is een nieuwe toepas sing op groote schaal van de dollar- politiek, een uiting va:, een hevig en enorm imperialisme. Het spreekt vanzelf, dat het Amerikaansche im perialisme door de gelijkheid van ras naast het Engelsche imperialis me optrekt, waartegen Furopa en Azië reeds in strijd zijn, teneinde uiteindelijk de arbeidend volkeren te bevrijden. Die strijd is reeds door tal van successen bekroond gewor den. Washington over de rede. New-York, 7 Mei (D.N.B.) Over de rede van den minister van oorlog, Stimson, meldt de New-York Times uit Washington, dat men er aldaar van overtuigd is, dat de regeering spoedig zal handelen om op de een of andere wijze het transport van oorlogsmateriaal naar Engeland te beschermen. De „Herald Tribune" meldt, dat de komende twee of drie weken de meest critieke in de ge schiedenis van de Ver. Staten zijn. Er is een eind gekomen aan de poli tiek van voorzichtigheid, passiviteit en voorbereiding. Zie verder Buitenland pag. 2, 2e bi.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 1