DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De hertog van Spoleto koning van Kroatië. De toestand in Irak. Solloem en het fort Capuzzo genomen. De basis van Tobroek gebombardeerd. Mededeeling. VERDUISTERINGS TIJDEN van 21.34 tot 5.38 Britsche verliezen, ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10 franco door het geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. 143e Jaargang No. 117. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, Alkmaar. Twee bladen. Maandag 19 Mei 1941 De grenzen van Kroatië vastgesteld. De verdragsbepalingen. Rome, 18 Mei (Stefani). In een plechtige bijeenkomst in het Quiri naal heeft koning-keizer Victor Em manuel III, op verzoek van de Kroa tische delegatie onder leiding van den Poglafnik, dr. Anti Poawelitsj, tot koning van Kroatië aangewezen Aimone di Savoia-Aosta, hertog van Spoleto. In de troonzaal van het Quirinaal hadden zich alle hoogwaardigheids- bekleeders van het Italiaansche rijk vereenigd onder leiding van den Duce, die de fascistische uniform droeg. De koning-keizer, gekleed als eerste maarschalk van het rijk, trad tegen half twaalf binnen en nam plaats op de verhooging. Ter rech terzijde van den troon stelden de prins van Piemont, de graaf van Tu rijn en de hertog van Pistoia zich op. Ter linkerzijde de hertogen van Spoleto, Genua en Ancona. Nadat Pawelitsj aan het hoofd van de Kroatische missie den vorst hulde gebracht en het adres voor gelezen had, waarin hij dezen de kroon van Swodimir aanbood, sprak Victor Emmanuel de hoop uit, dat in de nieuwe Europeesche orde de wedergeboorte van Kroa- tië zich binnen de kging van de Italiaansche beschaving zal vol trekken. Vervolgens deelde hij mede, dat hij den hertog van Spo leto als koning van het onafhanke lijke Kroatië ganwees. Grenzen van den Kroa- tischen staat definitief vastgesteld. Rome, 18 Mei. (D.N.B.) In aan sluiting op de plechtigheden in het quirinaal begaf Pavelitsj zich naar het Palazzo Venezia en ondertee- kende daar in tegenwoordigheid van den Duce en van den minister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano, het staatsverdrag, dat de grenzen van den Kroatischen staat definitief vaststelt en de politieke en economische betrekkingen tus- schen Kroatië en Italië regelt. Ter eere van den Poglavnik heeft de Duce in Palazzo Venezia een lunch aangeboden, waaraan de leden van de regeering, de voor zitters van kamer en senaat, de Duitsche zaakgelastigde, gezant vorst Bismarck, de Japansche am bassadeur Harikiri, de gezanten van Bulgarije, Hongarije, Roeme nië en Slovenië, alsmede talrijke vertegenwoordigers van staat, par tij en weermacht deelnamen. Een toespraak van Pawelitsj. Rome, 18 Mei. (D.N.B.) Pawelitsj heeft tijdens de plechtigheden tot Victor Emmanuel een toespraak gericht, waarin hij o.m. zeide, dal de staatsraad en de ministerraad zij ner regeering eenparig enkele dagen geleden geproclameerd hadden, dat de kroon van Zwodimir, die de sou- vereiniteit van den onafhankelijken Kroatischen staat belichaamt plech tig gerestaureerd moest worden en haar als bekrachtiging van den le venswil van het vrije Kroatische volk en zijn eeuwenoude traditie na tien tallen jaren van onderdrukking en strijd aan een prins van het Italiaan sche koningshuis zou worden aange boden. Vervolgens zeide Pawelitsj o.a. het volgende: Majesteit: Uit uw doorluchtig huis verwacht het Kroatische volk den monarch, die een nieuwe Kroatische dynastie zal stichten. Wij zijn op den koning, die den Kroatischen troon zal bestijgen, even trotsch als op onze staats- en nationale onafhankelijk heid. Door aan Uwe Majesteit het verzoek te richten, een prins van Uw doorluchtig huis te willen aan wijzen, zijn wij er van overtuigd, dat zijn regeering en die van zijn recht matige opvo1 gers gelukkig zal zijn tot welzijn van het Kroatische volk, van de duurzame vriendschap, van het bondgenootschap en van de sa menwerking, die de Duce van het fascisme onder de regeering van Uwe Majesteit tusschen Italië en Kroatië tot stand heeft gebracht. Victor Emmanuel antwoordt. Nadat de koning-keizer in zijn be groetingsrede zijn genoegdoening en dankbaarheid had uitgesproken over het verzoek van de Kroatische natie, verklaarde Victor Emmanuel verder: De woorden, waarmede gij uw ver zoek, om een prins van het huis Savoie aan te wijzen voor den troon van een onaf hankelij ken staat Kroatië hebt ingekleed, getuigen van den wil van uw volk om met Italië in een geest van nauwe vriendschap samen te werken en vinden in onze gevoelens en in die van het geheele Italiaansche volk grooten weerklank. Wij begroeten de geboorte van de Kroatische natie. Als een hoopvol voorteeken voor de nieuwe ordening, die zich in Europa voltrekt. Italië staat van ganscher h -rte uwe edele natie terzijde en is bereid aan de samenwerking in broederlijke ge meenschap in woord en daad de grootste ondersteuning te. dóen toe komen. Van deze gevoelens bezield zijn wij gelukkig het verzoek van het Kroatische volk te kunnen aan nemen en benoemen onzen geachten neef, Zijne Koninklijke Hoogheid Aimone van Savoie Aosta. Hertog van Spoleto tot den drager van de kroon van het koninkrijk Kroatië. Tafelrede van Mussolini. Rome, 18 Mei. (D.N. J.) Bij het deneuier in het Palazzo Venezia na de onderteekening der staatsverdra gen heelt de luce een tafelrede uit gesproken. Hij legd diarbij den na druk op dr sympathie van de Itali- "aansche regeering en het Italiaan sche volk voer het herstel der kroon van Zwo.limir. „De op zoo gelukkige wijze geslagen dynastieke banden en de in deze dagen g'sloten verdra gen", aldus de Duce verder, „roepen tusschen onze beide landen een ge meenschap in het leven, die haar na tuurlijken grondslag en den waar borg voor een eeuwigen duur niet slechts in territoriale nabuurschap maar ook in de gemeenschap der ideele waarden en der politieke in stellingen, benevens in de elkander wederkeerig aanvullende belangen vindt. Op dezen grondslag zijn wij van plan een vruchtbare overeen stemming en op dit gebied een doel treffende .-amenwerking mogelijk te maken met den levendigen wensch een werk van Romeinsche hechtheid op te richten in den geest van de meest loyale en begrijpende vriend schap". Voortgaande herinnerde de Duce aan de gevoelens, waarmede het fas cistische Italië het streven van de Kroatische patriotten en vooral van de Oestasji, de „gewapende garde van de Kroatische revolutie", gevolgd heeft. Tot Pawelitsj sprekende zeide de Duce: „Met dezelfde gevoelens zullen wij u ter zijde staan bij het werk, dat gij ter hand neemt om den staat weer op te bouwen en hem op den weg naar een gelukkige toe komst te brengen in het kader van de uit de overwinning der spilmo- gendheden ontstaande nieuwe Euro peesche orde. Ik verheug mij in den geest de gedachten te verheffen tot den doorluchtigen prins, die aange wezen werd voor den troon van Kroatië en ik verheug mij mijn le vendigste gelukwenschen voor zijn welzijn en voor het uwe, Pawelitsj en voor een roemrijke toekomst van de Kroatische natie te mogen uit- Het antwoord van Pawelitsj. Pawelitsj heeft in zijn antwoord laten uitkomen, dat de grensregeling geschiedde in een geest van weder- zijdsch begrijpen en dat Kroatië vrij willig toestemt in de aansluiting bij de nieuwe ordening in Europa. Hij noemde den Duce niet alleen de krachtige stuurman, die het lot van het Italiaansche volk bestuurt, maar ook de vriend van het Kroatische volk. Pawelitsj bij Ciano en den Paus. Pawelitsj heeft bezoeken gebracht bij den Paus en den Italiaanschen minister van Buitenlandsche Zaken, graaf Ciano. Het Italiaansch-Kroatische verdrag. Rome, 18 Mei. (D. N. B.) Het nieuwe verdrag houdt rekening met de belangen van beide mogendheden en regelt alle vraagstukken der Adriatische Zee. Het nieuwe verdrag lost vele moeilijkheden op doordat, belangrijke kuststrooken, die eens tot Venetië behoorden, bij Italië worden ingelijfd. Het verdrag herinnert er aan, dat in 1919 voor Italië een toestand werd geschapen, waardoor het, hoewel overwinnaar, den vrede in de Adria- tiscne Zee en alle voordeelen ver loor, die het in 1918 door Frankrijk en Engeland waren toegezegd. De kroon, welke thans aan den hertog van Spoleto is aangeboden, vormt een veilig onderpand voor de vriendschap tusschen Italië en Kroatië, die thans schouder aan schouder staan voor de veiligheid en den vreede op het Balkanschiereiland en aan de kusten van de Adriatische Zee, alsmede voor de politieke, economische en cultureele ontwikke ling hunner beide volken. Het verdrag is verdeeld in ver scheidene afzonderlijke verdragen. Het gedeelte van Dalmatië, dat be schouwd wordt als het klassieke Dalmatië wordt ingelijfd bij Italië en omvat een breede zóne rondom Zara en de steden Zara, Sebenico, Trau en Spoleto. Verder komen bij Italië de eilanden van den vroege re Joegoslavischen staat met uit zondering van Pago, Brassa en Lesina. Ingelijfd worden het- gebied van de bocht van Cattaro tot de Montenegrijnsche grens. Kroatië heeft in zijn gebied aan de Adriatische Zee geen militaire steunpunten en zal geen marine vormen. In een verdrag van garantie en samenwerking wordt de integreri- teit van Kroatië door Italië gewaar borgd en verplicht Kroatië zich geen internationale verplichtingen in strijd met het pact aan te gaan. Douane en andere overeenkomsten zullen snel worden gesloten. Het pact zal 25 jaar geldig zijn. Een Italiaansche minderheid in Krotaië krijgt de noodige waarborgen. In het slot-protocol verplichten zich de Italiaansche en Kroatische regeeringen om de met het voor malige koninkrijk Joegoslavië ge sloten overeenkomsten van kracht te laten totdat nieuwe overeen komsten zullen zijn gesloten. De of- ficieele en definitieve teksten van deze overeenkomsten zullen bin nenkort gepubliceerd worden. Rome, 18 Mei (D.N.B.) De nieu we koning van Kroatië zal zich binnenkort naar Agram begeven, alwaar hij gekroond zal worden. Hij wordt echter reeds als koning van Kroatië beschouwd. Zijn staats rechterlijke positie als monarchis tisch chef van den Kroatischen staat kwam reeds bij den afloop der plechtigheden in het Quirinaal tot uiting, toen. bij het verlaten van de troonzaal de kroonprins van Italië den vroegeren hertog van Spoleto en nieuwen koning van Kroatië den voorrang gaf onmid dellijk achter Victor Emmanuel. Het legerbericht. Damascus, 18 Mei (D.N.B.) Het Iraksche opperbevel deelt in haar communiqué van gisteren het vol gende mede: Westelijk front: Onze aanvalstroe- pen stuitten op vijandelijke troepen- afdeelingen, die na zware verliezen op de vlucht sloegen. Bevestigd wordt, dat een vijandelijk vliegtuig 14 Mei in de omgeving van Halabitsa in brand geraakte en vernietigd werd. De aanvallen van ons lucht- wapen, Vrijdag op Seneldebani on dernomen, veroorzaakten het verlies van drie vijandelijke vliegtuigen, waarvan er twee boven het vlieg veld neerstortten, terwijl het derde brandend, omlaag gehaald werd en met zijn bemanning in de rivier stortte. Voorts wordt de vernieti ging van vijf vliegtuigen op den grond bevestigd. Een Iraksch vlieg tuig moest achter onze linies neer komen, doch de bemanning werd gered. Onze bommenwerpers be stookten in de nabijheid van Roetba vijandelijke pantserauto's met bom men, waardoor groote verliezen ver oorzaakt werden. Verkennings vliegtuigen ondernamen vluchten boven Seneldebani. De vijandelijke luchtaanvallen beperkten zich tot verkenningsvluchten boven de hoofdstad. Enkele bommen werden uitgeworpen, die evenwel geen schade veroorzaakten. Onze politie- strijdkrachten zijn de situatie mees ter en hebben de coördinatie van vijandelijke troepenbewegingen ver hinderd. Iraksch protest Damascus, 18 Mei. (D.N.B.) Het iraksche ministerie van buitenland- Britsche luchtaanvallen op W.-Duitschland. Het Duitsche legerbericht. Het Duitsche legerbericht van 17 Mei meldt het tot zinken brengen van Britsche koopvaardijschepen ten O. van Schotland en ten N.W. van Ierland, alsmede een luchtaanval op een stad in de Midlands en op de luchthaven van Hawkings. De in Solloem en het fort Capuzzo binnengedrongen Britsche strijd krachten werden verdreven. De stad en het fort alsmede alle vroegere stellingen zijn weer in handen van het Afrika-corps. Het legerbericht van 18 Mei luidt als volgt: Gevechtsvliegtuigen hebben in het Kanaal twee schepen van 5000 brt in totaal aangevallen en in den loop van den nacht nog viër vrachtbooten beschadigd. Bovendien waren lucht aanvallen in verscheiden havens m Z. en Z.O.-Engeland gericht. In luchtgevechten boven Engeland wer den drie Britsche jagers neergescho ten. In N.-Afrika bezweken verschei dene Britsche tegenaanvallen uit Tobroek met steun van artillerie en pantserwagens onder het vuur der artillerie van het Duitsche Afrika- corps. Duitsch-Italiaansche strijd krachten maakten bij een tegenaan val een aantal gevangenen. In de laatste gevechten bij Sol loem en fort Capuzzo werden vier vijandelijke pantserwagens en ander oorlogstuig buit gemaakt en tevens een aantal gevangenen gemaakt. De vijand heeft in den afgeloopen nacht op verschillende plaatsen in West-Duitschland o.a. te Keulen bri sant en brandbommen laten vallen Woonhuizen werden verwoest en spoorwegemplacementen in gerin ge mate beschadigd. De burgerbe volking had eenige verliezen aan dooden en gewonden. Nachtjagers schoten twee der aan vallende vliegtuigen neer. In de periode van 15-17 Mei heeft de vijand in totaal 26 vliegtuigen verloren. Hiervan werden er 19 in luchtgevechten en door nachtjagers neergeschoten, 5 door luchtdoelartil- lerie en 2 door eenheden van de marine. In dezelfde periode gingen 11 eigen vliegtuigen verloren. Solloem weer in Duitsch- Italiaansche handen. Berlijn, 17 Mei (D.N.B.) Solloem Capuzzo en Sidi-Azeiz zijn, naar uit het legerbericht blijkt, weer in han den van de Duitsche en Italiaansche troepen. Op 16 Me: werden deze plaatsen, waar de Britten tijdelijk waren binnengedrongen, in een te genaanval door Duitsche en Italiaan sche afdeelingen heroverd. Alleen bij Solloem werden ruim honderd Brit ten gevangen genomen. Op 16 Mei hebben Duitsche en Italiaansche pa trouilles met succes verkenningen ondernomen. Drie Britsche officieren en 22 manschappen werden gevan gen genomen en twee Britsche pant serwagens Vernield. Hardnekkige en moeilijke Italiaansche tegenstand in O.-Afrika. Italiaansch legerbericht. Het Italiaansche legerbericht van 17 Mei deelt mede, dat de Britten, na aanvankelijk eenige successen be haald te hebben, bij Solloem door een tegenaanval op de vlucht wer den gedreven en aanzienlijke verlie zen leden. In den sector Tobroek werden eenige kazematten veroverd. Forma ties van het Duitsche luchtwapen vielen marinesteunpunten op Malta aan. Het legerbericht van 18 Mei luidt als volgt: Noord-Afrika: Onze reactie op de vijandelijke aanvallen aan het front van Solloem heeft volledig succes gehad. De vijand werd gedwongen terug te trekken en liet daarbij ge vangenen en materieel achter. Onze luchtformaties bombardeerden de basis van Tobroek, defensieve instal laties, troepenconcentraties en gemo toriseerde strijdmiddelen in de zóne ten O. van Solloem. Tijdens lucht gevechten werden een vijandelijke bommenwerper en twee jagers neer geschoten. In de Aegeïsche zee deden vijan delijke vliegtuigen een aanval op het eiland Rhodos, waarbij onbe langrijke schade werd aangericht. In Oost-Afrika zetten de laatste verdedigers hun hardnekkigen te genstand voort. Onder rechtstreek- sche leiding van den hertog van Aosta verrichten zij wonderen van moed onder omstandigheden die van uur tot uur moeilijker worden als gevolg van gebrek aan materieel, verliezen en de onmogelijkheid de gewonden weg te voeren en te ver zorgen. Te Gallasidamo werd een vijandelijke aanval afgeslagen. In de andere sectoren is de situatie onge wijzigd. sche zaken heeft een circulaire ge richt tot alle diplomatieke missies te Bagdad, waarin ten scherpste ge protesteerd wordt tegen de Britsche bomaanvallen op lazarets en lazaret terreinen, die van de roode halve maan voprzien waren. Aan alle ge zanten wordt verzocht, dit protest aan hun regeeringen door te geven en deze te verwittigen van de „voortgezette engelsche inbreuken op het volkenrecht". De radio van Bagdad verklaart hieromtrent, dat deze unfaire han delswijze van Engeland Irak nooit zal intimideeren. De strijd wordt voortgezet tot de laatste Britsche soldaat van het Iraksche grondge bied verdreven is. Diplomatieke betrekkingen tusschen Rusland en Irak. Moskou, 18 Mei. (D.N.B.) Offi cieel is medegedeeld, dat Vrijdag tusschen den Sovjet-ambassadeur te Ankara, Winogradof, en den Irak- schen gezant aldaar, Tailani, nota's gewisseld zijn nopens de instelling van diplomatieke, economische en consulaire betrekkingen tusschen Rusland en Irak. Irak en Turkije. Ankara, 18 Mei. (D.N.B.) De Iraksche minister van oorlog heeft aan de pers verklaard, dat hij te Ankara veel begrip heeft ontmoet en vol vertrouwen naar zijn vaderr land terugkeert. Uit een Engelsch kamp gevlucht. Damascus, 18 Mei. (D.N.B.) Vol gens hier ontvangen berichten is .het een groep leden van het Transjor- AARDBEVING OPGETEEKEND Jena, 17 Mei. (D.N.B.) Gistermor gen 8 uur- 26 min. en hedenochtend 3 uur 46 min. M.E.T. hebben de in strumenten van het Seismologisch Instituut te Jena krachtige aard schokken opgeteekend, waarvan het epicentrum op grooten afstand ge legen moet zijn. De beweging van den bodem in Jena duurde telkens meer dan een uur. EEN TURKSCHE MEENING. Beiroet, 17 Mei. (D.N.B.) Voor den radiozender van Ankara heeft de onder-directeur van het Turksche perswezen, Burhan Berker, gespro ken over den huidigen politieken toestand. Hij trok uit een reeks Van feiten de conclusie, dat rekening moet worden gehouden met het ein de van de wereldheerschappij van Engeland en met het ontstaan van een geheel nieuw Europa. ■faansche leger gelukt uit een En gelsch kamp aan de Iraksche olie- ieiding te vluchten. Zij waren ge bruikt in den verkenningsdienst. Zij hebisen zich ter beschikking ge steld van de Iraksche militaire auto riteiten. Britsche aanvallen op Syrische vliegvelden. Ankara, 18 Mei. (D.N.B.) Naar uit Beiroet wordt gemeld, hebben de Engelschen hun bomaanvallen op Syrische vliegvelden ook Zater dagochtend vroeg voortgezet. Onder de civiele bevolking zijn slacht offers gevallen. De Franschen heb ben een aantal soldaten en officie ren verloren. Bij bindend voorschrift van den 15den Mei 1941 is voor de dagbladen in verband met de beperking der papierproductie een nieuwe omvangsregeling vastgesteld. Dientengevolge zal ons blad, ingaande Maandag 19 Mei a.s., per week een aantal pagina's minder geven dan den laatsten tijd het geval was. DIRECTIE ALKMAARSCHE COURANT Men is verplicht te verduis teren tusschen zonsondergang en zonsopgang, dus heden avond Maans op- en ondergang 20 Mei: op 3.32 onder 15.35. New York, 17 Mei (D.N.B.) Naar de Associated Press mededeelt, heeEt de Britsche admiraliteit bekend ge maakt, dat de Britsche vloot sedert het uitbreken van den oorlog 11.285 officieren en manschappen heeft verloren. Hiervan zijn 4260 dood en de overigen vermist. Gewond werd 3352, 513 werden gevangen genomen en 811 zijn een natuurlijken dood gestorven. Bij het tot zinken bren gen van den kruiser „Bonaventure" zijn 139 man omgekomen. Britsche verliezen bij lucht aanvallen. Berlijn, 17 Mei (D.N.B.) De Brit sche berichtendienst deelt mede, dat volgens de gegevens aan een offi- cieele verlieslijst gedurende de maend April in Engeland bij lucht aanvallen 6000 personen werden gedood en 7000 gewond. DE STRIJD IN CHINA. Tokio, 17 Mei (D.N.B.) Naar Do mei bericht, zijn vele hooge Chinee sche officieren, waaronder gene- raal-majoor Wan Kin Sjeng, in den strijd gesneuveld. Het 15e Chinee- sche leger is door Japansche strijd krachten nabij Hengliang in Zuid- Sjansi verslagen en tegelijkertijd werd ook de 169e Chineesche divi sie ten Noorden van Sjan Jat Soen vernietigd. Domei bericht, dat Japansche strijdkrachten, welke langs het Poyang-meer oprukken, Sjimenki in het Zuiden van de provincie Kiangsi hebben veroverd. Uit Hankau wordt door Domei geméld: De Japansche troepen heb ben Twaojang, de belangrijke Chi neesche versterking in het Noorden van de provincie Hoepeh aan de grens van Honan veroverd en onge veer 35.000 man Chineesche troepen naar het Westen verdreven. 1653 Chineezen zijn gesneuveld en 169 gevangen genomen. MAATREGELEN VAN DEN EMIR VAN TRANS JORDANIË. Damascus, 17 Mei. (D.N.B.) Naar uit Amman in Transjordanië gemeld wordt, heeft Emir Abdoellah met het oog op de gebeurtenissen in Irak alle aanhangers van de nationale oppo sitie Atex laten arresteeren of uit hun functies laten ontslaan. Voorts werd een anti-Engelsche demonstratie van Transjordaansche studenten'op bevel van den Emir met vuurwapens uiteengejaagd. De Emir verklaarde, dat hü voortaan elke protestbetooging tegen Enge land met alle middelen zal onder drukken. In politieke kringen te Am man verklaart men, dat de openbare meening van Transjordanië zich als gevolg van de pro-Engelsche maat regelen van den Emir dagelijks meer tegen den Emir zelve tegen Enge land keert. (Zie verder Buitenland pag. 3 le bl.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 1