Ai
De loterij voor de Winterhulp Nederland.
FINANCIëN.
De rijksmiddelen.
Personeele belasting en
opgelegde auto's.
'iJ
Middelburgs stadhuis
wordt herbouwd.
TWEEDE BLAD
ALKMAARSCHE COURANT VAN MAANDAG 19 MEI 1941.
ndibouw en
'ebloem e. d.
Jaandag 19
nen ook de
ogen inwis-
loem. De
lbonnen en
voorkomen.
in en zendt
ion aan:
De kans op een prijs
is 1 6'/,.
(Van onzen Haagschen
correspondent).
Zaterdag om half twaalf is in het
heele land de loterij voor de Win
terhulp begonnen. Het land is voor
den verkoop van de loten in 45 dis
tricten verdeeld, aan het hoofd
waarvan hoofdagenten staan, die
de organisatie in hun ressort behar
tigen. Hun was opgedragen, het
begin met eenige luidruchtigheid
gepaard te doen gaan, opdat het
publiek meteen aangelokt zou wor
den. In Den Haag heeft men dit
gedaan door een marsch van de po-
litiemuziek, die om half twaalf van
het bureau aan de Prinsestraat ver
trok. In het gevolg van het mu
ziekcorps marcheerden de colpor
teurs.
Bijzonderheden over de loterij
zijn nog zeer onlangs meegedeeld.
In herhaling daarvan behoeven wij
dus niet te treden. Maar op een
vanochtend in den Haag gehouden
persconferentie is ons het stelsel
van de loterije dat een nieuwtje
voor ons land is, in de practijk ge
demonstreerd. Alle 1200 verkoopers
in den lande hebben een rooden
bak, waarin zich een afsluitbaar
geldkistje bevindt, voor de kasgel
den, en een bordpapieren doos, die
200 laten bevat. Het lot is in een
omslag gevouwen, die bijzonderhe
den over de laterij geeft en zooda
nig is gesloten, dat hij met geen
mogelijkheid kan worden geopend
zonder dat het onmiddelijk wordt
gemerkt. Bovendien is ook het lot
op een bepaalde wijze dichtge
maakt, zoodat men er nooit in kan
kijken zonder de sluiting te ver
breken. Tenslotte zijn lot en omslag
bedrukt volgens een speciaal pro
cédé, dat het onmogelijk maakt
den tekst van het lot bij gesloten
enveloppe en lot te lezen. Door
lichten zal dus tevergeefs zijn. Op
deze wijze is de grootst mogelijke
waarborg tegen fraude verkregen
De loten in elke bak zijn door be
trouwbare personen, twee ambte
naren van de Centrale Recherche,
onder toezicht van een hoofdambte
naar, gemengd. Men kan er zeker
van zijn, dat in eiken bak even
veel prijzen voorkomen. De waar
de van de prijzen loopt echter uit
een; het kan 1 zijn, 10 of ook
1000; laatstgenoemd geval is uit
den aard der zaak zeldzamer, maai-
men kan het treffen! Een van de
aardigheden van de loterij is, dat
men zijn prijs, mits deze niet meer
dan 10 bedraagt, onmiddellijk
uitbetaald krijgt.
Op het lot staat n.l. of men iets
heeft getrokken, en de verkoopers
hebben instructie in het genoemde
geval aanstonds uitbetaling te doen.
Daarvoor dient de kas, die zij bij
zich hebben. Prijzen boven de 10
moeten bij het hoofdkantoor van de
Winterhulp1 worden afgehaald. Be
halve door straatverkoop (1200 col
porteurs) zal men -de loten ook door
middel van agenten aan den man
brengen. Hiervoor zijn de collecteurs
en collectrices van de Staatsloterij
en vertegenwoordigers van allerlei
particuliere loterijen ingeschakeld, in
het geheel 2500 personen. In den
Haag zijn verder nog'een stuk of
wat kiosken geplaatst, die van een
muziekinstallatie zijn voorzien en
waar eveneens loten worden ver
kocht.
Bij de proeftrekking, die wij he
denochtend hebben bijgewoond vie
len er drie prijzen, geen van 1000,
maar wel een van 2, een van 1
en een van 50 cent. De kans dat men
een prijs trekt is 1 op 6%, want
tegenover 6 millioen loten zijn er
ruim 850.000 prijzen. De bruto-
opbrengst is geheel voor de Winter
hulp.
Ook zij die geen prijs hebben ge
trokken behouden een kans op een
premie, want uiterlijk 1 December
van dit jaar zal er onder alle uitgege
ven loten nog een premietrekking
worden gehouden, waaraan even
eens aanzienlijke prijzen zijn ver
bonden. Men beware dus zijn lot tot
zoolang.
In den Haag was er bij het eerste
uitrukken van de colporteurs aan
stonds zeer groote belangstelling. De
loten werden bijzonder druk ver
kocht. Het heeft er alles van, dat dit
initiatief van de Winterhulp een
aanmerkelijk succes wordt.
In April 4 millioen meer
dan 1940.
Aan het overzicht van den stand
der rijksmiddelen op 30 April j.l.
wordt het volgende ontleend:
De totale opbrengst van de groep
directe belastingen heeft tot en
met April bedragen 103.076.751.97
tegenover 59.062.011.51 het vorig
jaar of ruim 44 millioen gulden
méér. Bij de beoordeeling van deze
groote stijging moet met verschil
lende factoren worden rekening
gehouden. In de eerste plaats komt
in tegenstelling met het vorig jaar
onder deze inkomsten thans de
opbrengst van de sedert ingevoerde
winstbelasting voor, welke
17.408.926 heeft opgebracht en
voorts is de opbrengst van de
grondbelasting aanmerkelijk hoo-
ger als gevolg van de wijziging in
de opcenten. Bedroegen deze laatste
het vorig jaar 20 op de hoofdsom
der gebouwde eigendommen, thans
is dit aantal opeen.en 120, waarbij
nog komen 100 opcenten op de
hoofdsom der ongebouwde eigen
dommen. Hierdoor is het te verkla
ren, dat de opbrengst va,, de grond
belasting thans is gestegen tot
30.958.603 tegen 8.978.336 op
eind April 1940 of wel met 21.98
millioen.
De inkomstenbelasting kwam
ruim 1.38 millioen boven de op
brengst van het vorig jaar en kwam
daarmede tot een bedrag van
33.576.983. Wanneer wij rekening
houden met het feit, dat in deze
opbrengst reeds een gedeelte is
verdisconteerd van de bedragen,
welke men als gevolg van de in
voering van de loonbelasting min
der behoeft te betalen (de onthef
fing ten bedrage van een derde
deel van den aanslag), dan mag
deze opbrengst zeer zeker bevredi
gend worden genoemd, waarbij
echter niet vergeten mag worden,
dat het werkelijk resultaat van
deze belasting naderhand natuur
lijk minder zal blijken te zijn, om
dat aan hen, die reeds het volle be
drag van hun aanslag hebben be
taald, alsnog het teveel betaalde
zal moeten worden gerestitueerd.
In het belastingaccres van deze
belasbinggroep hebben mede deel
gehad de opcenten op de gemeente
fondsbelasting, welke 11.261.235
opbracht of 3.75 millioen méér dan
het vorig jaar.
De vermogensbelasting liep ruim
138.000 gulden terug en kwam op
6.775.40. Hetzelfde was het geval
met de verdedigingsbelasting, wel
ke met een opbrengst van
3.135.552 iets meer dan 378.000
gulden bij het vorig jaar ten. achter
bleef.
De overige middelen.
Deze middelen hebben over de
maand April een record-opbrengst
geboekt en wel van 62.296.103
tegen 42.325.895 in dezelfde
maand van het vorig jaar. Hierbij
moeten we evenwel op den voor
grond stellen, dat onder deze groep
thans als nieuw middel ook is on-
„Fatale datum" tot
1 Juni uitgesteld.
De A. N. W. B. meldt:
Zooals bekend is, werden aan
diegenen, die den inspecteur der
directe belastingen vóór 20 Januari
1941 mededeelden, dat hun motor
rijtuig gedurende geheel 1941 niet
op den openbaren weg zou rijden
(opgelegd), voorloopig geen aansla
gen personeele belasting uitge
reikt.
Daar velen door onbekendheid
met dit voorschrift den fatalen da
tum 20 Januari lieten verloopen,
heeft de toeristenbond A. N. W. B.
zich ten behoeve van dergelijke
personen tot het departement van
financiën gewend om alsnog het
achterwege laten van een aanslag
voor hen te bepleiten. Hierop deelt
het departement mede, dat de fa
tale datum is verlengd van 20 Jan.
tot 1 Juni 1941.
Al de houders van opgelegde
motorrijtuigen dienen dus, om als
nog vrij te blijven van een aanslag
personeele belasting vóór 1 Juni
1941 den inspecteur der directe be
lastingen van het feit der opleg
ging in kennis te stellen.
GROOTE BRAND IN LOODS
TE ROTTERDAM.
Vrijdagavond omstreeks half elf
is door een voorbijganger brand
entdekt-in een groote loods van de
Rotterdamsche Stuwadoorsmaat
schappij aan den Breede Hilledijk
te Rotterdam.
Daar het een brand betrof in het
havengebied, rukte zoowel de be
roeps- als de vrijwillige brandweer
op het gemaakte alarm uit.
Na eenigen tijd van ingespannen
arbeid hadden de gezamelijke brand
weren succes.
Omstreeks half twaalf verminder
de de vuurzee zienderoogen, hoewel
een enorme rookontwikkeling den
arbeid van de brandweren bemoei
lijkte. Tegen half één kon het klei
ne materiaal inrukken.
De nablussching heeft evenwel
nog een groot deel van den nacht
inbeslag genomen.
dergebracht de loonbelasting, wel
ke in de afgeloopen maand
10.814.118 in de schatkist deed
vloeien. Eveneens nieuw, doch van
mindere beteekenis is de waarde
vermeerderingsbelasting, welke
ruim. 55.006 gulden opbracht.
Daarentegen zijn vervallen uit
dit belastingcomplex de dividend
en tantièmebelasting (opbrengst in
April van het vorig jaar
2.281.266) en de loodsgelden,
welke in April 1940 bijna 15.060
gulden opbrachten.
De aanmerkelijk hoogere op
brengst is voornamelijk te danken
aan de omzetbelasting., welke met
ruim 8 millioen gulden steeg tot
20.590.942 en aan den accijns op
tabak, welke f 12.287.180 opbracht
en daarmede ruim 8K millioen
boven April 940 uitkwam.
3v
DUITSCHE TROEPEN IN AFRIKA. Gemotoriseerde eenheden
van het Duitsche Afrika-korps trekken, over een bergweg bij- Derna,
om zich naar het Tobroek-lfront te begeven. Op den. achtergrond de
haven en de stad Derna, (Orbis-Holland)
AGRARISCHE JONGEREN
BIJEEN TE ROLDE.
Te Rolde zijn Zaterdagmiddag
vier duizend leden der vereeniging
van Agrarische Jongeren in een
landdag bijeen gekomena. Aanwezig
waren o.m. verscheidene Duitsche
autoriteiten en vertegenwoordigers
der N.S.B.
Het woord werd o.m. gevoerd
door den heer L. Weyer, den leider
der agrarische jongerenbeweging
en den heer E. J. Roskam uit Lun-
teren, den boerenleider der N.S.B.
Deze laatste zeide o.m., aldus
ontleenen we aan het A.N.P.-ver-
slag, getrouw aan zijn roeping en
zending, de boodschap te willen
brengen van het volksontwalcen.
„Gij zonen en dochteren van onze
aloude boerenstammen, gij zijt de
rechtmatige erfgenamen van onzen
vaderlandschen bodem, die ons
door de duistere wegen der goud-
geldpolitiek is afhandig gemaakt.
Gij zijt het die den ouden volksaard
en de cultuur moet behoeden. De
eindstrijd van een duizendjarige
worsteling tegen kwellend onrecht
is nu ingezet en daarvoor roep ik u
op. Onze bodem werd het1 hoeren
dom ontnomen. Onze arbeid werd
niet geteld. Onze taal werd verbas
terd, onze geest werd bespot. Wij
werden minder geacht dan vreem
delingen en bij-woners, die als
gasten dienden te leven in onze
landen. Daarom moeten wij op
dezen dag ons bewust zijn dat
diezelfde machten dooi fluister
campagnes ons volk willen beroo-
ven van die levenskracht, die noo-
óig is om de problemen van den
ieuwen. tijd te kunnen, verwerke
lijken. Trap ze van u af, zij die tot u
kernen met hits- en. stookpartijen
tegen ons Duitsche broedervolk en
die hunkeren naar vernietiging der
Duitsche legers, om daarna hun sa
tanische spel, dat zij eeuwen lang
hebben, gespeeld, tegen onze boeren
voorgeslachten, tegen ons, weer te
kunnen voortzetten. Laat ze zich
te pletter stooten, zij die hoonend
praten over het agrarisch front en
over den rijksvoedingsstand, dien
wij bezig zijn. op te bouwen."
„Wij zullen volhouder, en wij
zullen willen", aldus spr. „Als Mus-
sert pleit voor het recht en de eer
van ons volk, dan kan hij op de
boeren rekenen. Om een eervolle
plaats in die Germaansche volks
gemeenschap bedelen wij niet als
een gunst aan Duitschlands Führer,
maar wij eischen dat als een god
delijk recht, omdat de Nederland-
sche boeren hun eer hebben be
waard en hun bloed hebben rein
gehouden."
De Inspektor dr. Thiel, Beauf-
tragte van den rijkscommissaris in
Drenthe en dr. Linden-berger,
Beaufragfe des Reichsjugend füh-
rers, hebben den landdag voorts
nog toegesproken. De laatste bracht
de gelukwenschen van de Hitler-
jugend over.
BRITSCHE VLIEGER BEGRAVEN.
Een dezer dagen is op de be
graafplaats. „Vredenhof" te Schier
monnikoog het stoffelijk overschot
ter aarde besteld van een Britschen
vlieger, welk lijk enkele dagen te
voren op een zandplaat ten oosten
van het eiland was aangespoeld.
Bij de begrafenis, welke met mi
litaire eer geschiedde, hield de ma-
■inepfarrer van Borkum, de heer
Henning Dubbels, een lijkrede.
BOTSING OP ONBEWAAKTEN
OVERWEG.
Een licht gewonde.
Zaterdagmiddag is op den onbe-
waakten overweg te Mariënheem
onder de gemeente Raalte een op
legger met truck van de Kon.
Zoutindustrie te Boe'telo gegrepen
door den trein van Zwolle naar
Almelo. De truck werd ten-gevolge
van de botsing van- den op-legger
gescheiden en omstreeks honderd
meter meegesleurd. Dit deel van de
auto werd geheel vernield en vloog
iri brand doordat de houtgas-tank,
die in de cabine was ingebouwd,
vlam vatte.
Deze tank ving den schok op,
waardoor de chauffeur uit den
wagen viel. Hij blqek gewond te
zijn door glasscherven, maar was er
verder goed afgekomen. De opleg-
-er kreeg eveneens averij. Het
treinverkeer ondervond tengevolge
van het ongeval vertraging.
58 TON ANTHRACIET IN
BESLAG GENOMEN.
Dezer dagen waren kolensjou
wers bezig met het lossen van
anthraciet van een zolderschuit,
gelegeni in de haven te Heemstede.
De zakken met dezen kostbaren
inhoud werden met paard en wa
gen vervoerd. Het viel de politie
op, dat de brandstoffen niet naar
opslagplaatsen werden gebracht,
doch naar diverse adressen en dat
in een tijd, dat er niet veel -bonnen
meer onder de burgerij zijn. Een
nader onderzoek wees uit, dat de
brandstoffen -afkomstig waren van
de M. H. K. C. te Amsterdam en dat
de schuit uit Amsterdam vertrok
ken was met ruim 58 ton anthra
ciet. Hiervan was reeds 48 ton af
geleverd aan families te Heemste
de, Haarlem, Aerden-hout, Bloe-
mendaal en Overveen, in hoeveel
heden van 30 tot 145 h.l. per klant,
terwijl voorts kwam vast te staan,
dat de afgeleverde brandstof be
steld was, zulks in tegenstelling
met de beweringen van den direc
teur van de maatschappij, die ver
klaarde anthraciet te hebben
vervoerd naar opslagplaatsen om
eventueele vervoermoeiiijkheden- in
den komenden winter te voorkomen
en dan over een paar maanden zijn
klanten te bedienen vanuit deze
opslagplaatsen. De overgebleven
10 ton op de schuit werd in beslag
genomen, terwijl op de reeds gele
verde anthraciet eveneens beslag
werd gelegd. Tevens werd proces
verbaal opgemaakt.
TWEE JONGENS VEROORZAKEN
TELEFOONSTORING.
Vrijdagavond ontstond er een
storing in de telefonische verbin
ding van Gorinchem met het land
van Heusoden. en Altena, welke tot
Zondagmorgen heeft voortgeduurd,
toen het personeel van de P.T.T.
de fout had ontdekt en hersteld.
In een der Uiterwaarden buiten de
Dalempoort was een gedeelte van
de kabel vermoedelijk door den
stroom bij hoog water bloot ge
komen en twee aldaar zwervende
jongens van 16 jaar hebben de
kabel ter lengte van 6 M. doorge
sneden, de kabel aan stukjes ge
hakt, het omhulsel verbrand, het
lood bij een vuurtje tot een klomp
gesmolten en lood en draad ver
kocht aan een opkooper.
De politie, die met het geval in
kennis was gesteld, heeft tegen de
beide knapen- proces-verbaal opge
maakt. De schade bedraagt min
stens 260 a 3-60. De buit was
verkocht voor 1.45. Ook den op-
kooper wacht een procesverbaal.
GEBRUIK VAN GYMNASTIEK
LOKALEN.
De secretaris-generaal van het
departement van opvoeding, weten
schap en cultuurbescherming heeft
aan de besturen van die gemeenten,
waar een openbare school is geves
tigd, een circulaire gezonden over
het gebruik van gymnastieklokalen.
Hierin wordt er op gewezen, dat in
vele gemeenten gymnastieklokalen
op een zoodanige wijze voor andere
doeleinden (distributiedienst, kinder
voeding, luchtbescherming enz.)
worden gebruikt, dat het onderwijs
in de lichamelijke oefening er niet
meer in kan plaats vinden. Nu dit
vak sedert 1 Januari 1941 op alle
lagere scholen verplicht is geworden,
acht de secretaris-generaal het nood
zakelijk, dat de voor dit onderwijs
aanwezige lokaliteiten ook daarvoor
worden gebruikt.
In verband hiermede verzocht dé
secretaris-generaal dan ook er ten
spoedigste voor zorg te dragen, dat
bovenbedoelde lokalen voor het on
derwijs in dit vak worden vrij
gemaakt.
Bommen op ons land: Het A.N.
P. meldde Zaterdag: In den afge
loopen nacht vlogen enkele Brit-
sche toestellen over ons land. Eenige
bommen werden neergeworpen. Er
werd weinig schade aangericht. Een
tiental huizen kreeg glasschade.
Slechts een enkel geval was ern
stiger: in een stad in Noordholland
werd n.l. een arbeidershuis door een
brandbom getroffen, waardoor
helaas een vrouw gedood werd. De
brand werd snel gebluscht.
HET DUITSCHE LUCHTWAPEN IN GRIEKENLAND. Tusschen
en gedeelteijk hoog boven de bergen controleert het Duitsche Lucht-
wapen onophoudelijk het Grieksche gebied. (Orbis-Holland)
EEN GOED GEMUTST BRABANTSCH FEEST. Te Eerde, ge
meente Veg-hel, herdacht het echtpaar A. v. Heeswijk-Raaymakers
zijn gouden huwelijksfeest. Daar bleek, dat nog niet alle Brabantsche
mutsen waren afgeschaft. Het gouden paar tusschen goed gemutste
gasten. (Het Zuiden)
Zaterdagmiddag kwam te Middel
burg de gemeenteraad in een bij
zondere vergadering en in een bij
zondere omgeving bijéén in verband
met het feit, dat juist een jaar ge
leden was, dat op 17 Mei 1940 de
stad door het oorlogsgeweld deerlijk
getroffen werd en o.a. het inwendige
van het beroemde stadhuis geheel
werd vernield.
Voor deze bijeenkomst was een
deel van dat stadhuis en wel de
plaats waar vroeger de oude vier
schaar was, tot tijdelijke vergader
zaal ingericht.
De burgemeester, mr. dr. J. van
Walre de Bordes, zeide in zijn ope
ningswoord o.m., dat de stadsregee-
ring eeuwenlang in deze zaal is
samengekomen om de zaken der ge
meente te behartigen en recht te
spreken. Het was in deze zelfde
zaal,, op ditzelfde uur, dat op 17 Mei
1940 de gemeenteraad tijdens het
bombardement van de stad ter ver
gadering bijeenkwam. Eenige uren
later was het wonderschoone stad
huis een prooi der vlammen.
Spr. herdacht vervolgens de doo-
den: hen, die hun leven voor het
vaderland hebben gegeven, of als
burgerslachtoffers van den oorlog
zijn gevallen.
Tal van historische gebouwen
gingen verloren of werden zwaar
beschadigd. Het prachtige stadhuis
met -zijn zeldzame kunstschatten, de
sierlijke lange Jan en zijn onvergete
lijk carillon. Het statige abdij
complex, de St. Joris, het Oost-
Indische huis, de provinciale biblio
theek, de steenrotse en zoovele an
dere mooie oude huizen, gezellige
straten en deftige kaaien. Dat alles
te samen maakte Middelburg tot die
unieke stad, met een geheel eigen
sfeer, waar men den polsslag der
eeuwen kon hooren kloppen, beter
dan ergens in Nederlnd. Men moet
dit verlies en dit lijden rustig van
God durven aanvaarden, zonder op
standigheid, aldus spr.
Zoo men zijn dooden moet durven
gedenken, zoo moet men ook Mid
delburg durven gedenken. Men moet
zich durven herinneren hoe het ge
weest is en men moet het oude Mid
delburg blijven liefhebben. Juist
omdat het oude, dat verloren gegaan
is, zoo buitengewoon mooi geweest
is, moet dat verlies inspireeren om
het nieuwe ook mooi, ja zelfs nog
mooier te maken.
Niet iedereen kan actief aan den
materieelen opbouw deelnemen.
Maar allen in Middelburg, allen in
Nederland, kunnen deelnemen aan
den geestelijken wederopbouw,
welke nog zooveel belangrijker is
dan de materieele en zonder welke
de materieele opbouw nooit het
hoogste zal kunnen bereiken.
De geestelijke wederopbouw is
nog veel noodiger voor den opbouw
van de wereld na den oorlog. Spr.
stelde dan de vraag of het mogelijk
zal zijn, den haat welke zich in
dezen tijd heeft opgestapeld, te liqui
deeren? Dat schijnt een bovenmen-
schelijke taak. Dat is het ook. Dat
kan alleen met Gods hulp volbracht
worden.
Spr. hoopte, dat wat in het ko
mende jaar bereikt zal worden op
het gebied van den geestelijken
wederopbouw tot vreugde en dank
baarheid zal stemmen en dat de
herleving vn 19 Mei 1940 in Middel
burg een jaarlijksche traditie moge
worden. En wel een dag van inkeer,
waarop men zich zelf afvraagt hoe
men moet bouwen aan de toekomst
van de stad en van het Neder-
landsche volk. Maar vooral en in de
eerste plaats, hoe men moet bouwen
aan zich zelf.
Na deze rede werd het voorstel
van B. en W. tot herbouw van het
stadhuis en het geven van op
drachten daartoe aan den architect
K. van Heeswijk te 's-Gravenhage en
den architect ir. A. van der Steur te
Rotterdam, door den raad zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Namens de raadsleden bracht de
heer Jeronimus hulde aan het col
lege van B. en W., alsook aan den
architect ir. van der Steur voor wat
zij reeds hadden voorbereid. Hij deed
de toezegging, dat zij een eerste bij
drage zullen schenken voor de in
wendige historische aankleeding van
het gebouw.
1
1'vl
'J U?i
mil
