DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. FRANKRIJK OP DEN TWEESPRONG. Darlan geeft verslag van de besprekingen met Hitier. I<*«^rankrijk °m een' keus tus' Zware verliezen voor de Britsche marine eri koopvaardij. Duikbootcommandant Prien omgekomen. Herroept Roosevelt de neutraliteitswet VERDUISTÈRINGS- TIJDEN van 21.40 tot 5.31 van 21.43 tot 5.30. op 5.06 onder 19.46. op 5.35 onder 20,47. De slag in het nabije Oosten. Malta wederom gebombardeerd. COURANT. Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10 franco door het geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. 143e Jaargang No. 121. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, Alkmaar. Twee bladen. Zaterdag 24 Mei 1941 Een keuze in volledige vrijheid. Vichy, 23 Mei (D.N.B.) De plaats vervangende premier, admiraal Dar lan, heeft vanmiddag voor de Fran- sche radio een rede gehouden, waarin hij verslag uitbracht over zijn besprekingen met den Führer. De rijkskanselier heeft mij niet aangespoord, zoo verklaarde Dar lan tot uitlevering van onze vloot aan hem. Iedereen weet en de Engelschen weten het beter dan wie ook dat ik haar aan niemand zal uitleveren. De kanselier heeft geen koloniaal gebied van mij geëischt. Hij heeft ook niet van mij verlangd, dat wij Engeland den oorlog verkla ren. Waarom zou hij dat ook gedaan hebben? Duitschland, dat alleen den oorlog ingegaan is, acht zich in staat hem alleen te beëindigen tegen wel ke coalitie dan ook. Tijdens het on derhoud is er geen oogenblik sprake geweest van het opgeven van het Fransche souvereiniteitsrecht. Frankrijk kiest volledig vrij den weg, waarop het zich begeeft. Heden en toekomst hangen van het land zelf af. Het zal den vrede krijgen dien het zelf verwerft (La paix qu'elle se sera faite elle - meme). Het zal in de Europeesche organisa tie de plaats innemen, dien het zich zelf bereidt. Herinnert u want zekere lieden schijnen dit te vergeten dat Frankrijk de zwaarste nederlaag uit zijn geschiedenis heeft geleden, dat drie vijfde van het gebied in Europa bezet is en wij jnderhalf millioan gevangenen hebben. Deze nederlaag is de schuld van onze fouten in het verleden. Van 1919 tot 1939 hebben onze leiders en onze wetgevende vergadering de eene fout na de an dere begaan en zich laten meeslee- pen tot de verdediging van belan gen, die met de onze waren. Zij heb ben ons tot de beschermers van de kleine Europeesche volken gemaakt, zonder dat wij in staat waren de voor de vervulling van deze taak onmisbare wapenen te smeden. Zij hebben het land slechts van een de fensief leger voorzien. Ofschoon onze leiders het niet verstonden den oorlog geestelijk en stoffelijk voor e bereiden, hebben zij toch den oor log verklaard. Wij hebben heni ver loren door de schuld en nalatigheid dergenen, die ons daarin meege sleept hadden. Na een onbeschrijflijke catastro phe is de maarschalk geroepen om het lot des lands in handen te ne men en hij verzocht om een eervol len wapenstilstand. In Juni 1940 had de overwinnaar den wapenstilstand kunnen weige ren, Frankrijk verpletteren en Frankrijk van de wereldkaart va gen. Hij heeft dit niet gedaan. In Mei 1940 verwaardigt de overwin naar zich tot onderhandelingen met de Fransche regeering. Sedert de bijeenkomst van Montoire, toen in beginsel der samenwerking werd besloten, heeft Frankrijk door ges tos uitdrukking gegeven aan zijfi wensch tot voortzetting van deze politiek. Deze gestes zijn voor den anselier aanleiding geweest ons erzachtmgen van de gevolgen der erlaag en van de wapenstilstands bepalingen toe te staan, welke ver wachtingen u bekend zijn. wrt g?ed naar miJ'n woorden: van het verloop der huidige onder gingen hangt de toekomst van Frankrijk letterlijk af. Het gaat schen leven en dood. De maarschalk en de regeering hebben het leven voor*6"'!, Plicht is nauwkeurig Ï3*ckreven: volgt den maar. ten 7 S^Unt hem met al uw krach ten. Zooals ik het zelf ook doe, bij zijn werk voor de nationale ver'. "^UW'"g- Laat u als hij en ik in uw 6n handeIingen uitslui leidan d°or de hoogere belan gen van Frakrijk. De meening in Fransche Politieke kringen. Vichy 23 Mei (D.N.B.) In Fran uMr,Pi?v- krÜlgen heeft men u tdrukkmg gegeven aan de overtui gmg, dat de door den vice-minister. Darlan Vrijdag afgelegde verklaringen niet alleen in Frank rijk en in het Fransche imperium. Darlan f (Archief) de geheele wereld maar ook in reacties zullen hebben. Men wijst er in deze kringen op, dat de onze kerheid over de Duitsch-Fransche betrekkingen van belanghebbende zijde uitgebuit is voor de versprei ding van tendentieuze geruchten De rede van Darlan vormt echter, zoo~zegf men, een zeer categorisch dementi van deze valsclie berichten en geruchten. De juiste maat hou dende en met den noodigen tact heeft admiraal Darlan in zijn kwa liteit van voornaamste onderhande laar ondubbelzinnig duidelijk ge maakt, dat Duitschland noch de uit levering van de vloot, noch eeniger lei deel van de Fransche koloniale bezittingen, noch ook een deelne ming van Frankrijk aan de oorlogs operaties of ook slechts een gedeel telijk opgeven van Fransche souve- reine rechten ooit heeft verlangd. Deze opheldering omtrent de laatste besprekingen te Berchtesgaden is in staat allen twijfel en alle dubbelzin nigheden in de wereld te verdrij ven, waarvan men zich in het bui tenland heeft bediend om het werk der regeering van maarschalk Pé- tain te discrediteeren. Darlan heeft ook de utopieën van een deel zijner landslieden ad ab- surdum gevoerd. Ten slotte heeft hij met loyauteit den wil van Frankrijk tot samenwerking met den overwin naar in eer en waardigheid uitge sproken door de samenwerking met Duitschland een levenskwestie voor Frankrijk te noemen. Samenvattend wordt in Fransche politieke krin gen gezegd, dat Darlan in diepe en volledige overeenstemming met den chef van den staat, maarschalk Pé- tain; was, toen hij deze verklaring aflegde. Darlan is in waarheid de uitvoerder van de politieke gedach ten van den maarschalk. De Parijsche pers over de radiorede van Darlan. Parijs, 24 Mei (D.N.B.) Met in stemming bespreken de ochtendbla den de door admiraal Darlan gehou den radiorede. De bladen schrijven, dat het voor Frankrijk ging om d keuze tusscheh leven en dood en dat de maarschalk het leven geko zen heeft. De verklaring van Dar lan, zoo schrijft dePetit Parisien, legt duidelijk de positie van Frank rijk bloot en moet door alle Fran- schen als een rechtstreeksche uiting van den wil van den maarschalk verstaan worden. In het moederland en in alle overzeesch gewesten is de rede met dezelfde aandacht aange hoord. Duidelijker kon men zich niet over de Duitsch-Fransche betrekkin gen uitlaten. Het dralen moet nu wijken voor de feiten. Berlijn over Darlan. Berlijn, 23 Mei (A.N.P.) De radio rede van Darlan werd vanavond in politieke kringen te Berlijn gequa- lificeerd als een uiteenzetting, die niemand kon verwonderen en ook niet anders verwacht werd. Men ziet hierin vooral afwijzing van al wat van Engelsche zijde is veron dersteld omtrent de Duitsch-Fran sche onderhandelingen en be schouwt deze rede als een antwoord op Edens opmerking aan het adres van Frankrijk in - de Lagerhuiszit- ting van gisteren, die men hier driest vindt. Berlijn over Eden. Berlijn, 23 Mei (A.N.P.) In poli tieke klingen van de Duitsche Het Duitsche| legerbericht. Berlijn, 23 Mei. (D. N. B.) Het op perbevel van de weermacht maakt bekend: Duikbooten hebben uit een voor Engeland bestemd convooi negen vijandelijke koopvaardijschepen met een gezamenlijken inhoud van 70.900 brt. tot zinken gebracht, waaronder drie tankschepen vhn resp; 8.000, 10.000 en 13.000 brt., alsmede een zwaar geladen munitieschip van 7.000 brt. Door duikbooten werd bij afzon derlijke operaties nog 18.000 brt. tot zinken gebracht. In het zeegebied ten W. van Afrika hebben duikbooten 21.400 brt. tot zinken gebracht. Hierdoor heeft het duikbootwapen in de laatste dagen totaal 110.300 brt. vijandelijke handelsscheepsruimte vernietigd. De onder bevel van den luite nant ter zee, eerste klasse Günther Prien staande duikboot is van zijn laatsten tocht naar den vijand niet teruggekeerd. Aangenomen moet worden, dat deze boot verloren is gegaan. Luitenant ter zee eerste klasse, Günther Prien, de held van Scapa Flow, die door den Führer door zijn schitterende verdiensten met het eikenlof behoorende tot het ridderkruis van het ijzeren kruis was onderscheiden, en zijn dappere bemanning zullen in de harten van alle Duitschers voortleven. Het luchtwapen heeft, zooals reeds in een extra bericht is medegedeeld, gisteren aan de in het O. deel van de Middellandsche Zee opereerende Britsche zeestrijdkrachten zeer zware verliezen toegebracht. Bij herhaalde dappere aanvallen hebben gevechtsvliegtuigen en duik bommenwerpers vijandelijke kruisers en torpedojagers tot zinken gebracht. Bovendien werden bomtreffers op een slagschip en op kleinere een heden van een uiteengeslagen Brit sche vlootformatie geplaatst. Boven het Britsche moederland en het zeegebied rondom Engeland heeft bet luchtwapen ondanks de slechte weersomstandigheden overdag ge wapende verkenningsvluchten ge maakt en een vijandelijk koopvaar dijschip van 5.000 brt. vernietigd. In N.-Afrika werden bij Tobroek plaatselijke, door pantserwagens on dersteunde Britsche uitvalspogingen reeds in de kiem gesmoord. Duitsche gevechtsvliegtuigen bom bardeerden met goede uitwerking de ravitailleeringsinstallaties van den vijand bij Tobroek. De vijand heeft geen vluchten boven het Duitsche rijksgebied ge maakt.' De strijd bij Tobroek. Berlijn, 23 Mei (D.N.B.) In de laatste dagen hebben, naar aan het D.N.B. wordt gemeld, Duitsche en Italiaansche eenheden opnieuw met stoottroepen tegen den vestinggor del van Tobroek geopereerd. Onder de bescherming van de eigen artil lerie werkten de pioniers en infan teristen zich naar voren tot in de nabijheid van de Britsche stellingen. Eenige stoottroepen gelukte het tot in de verdedigingsinstallaties van Oeadis des Rasel Medaur door te dringen. Zij sneden de prikkeldraad versperringen door, verwijderden de mijnversperringen en legden zoo doende een aantal vijandelijke bun kers bloot. De Britsche vlootverliezen. Berlijn, 23 Mei (D.N.B.) Ter aan vulling va.n het legerbericht wijst het D.N.B. o.a. op den zwaren slag, die het verlies van vier krui' sers voor de Engelsche vloot vormt, daar de kruisers door hun snelheid vooral- in de Middellandsche zee voor -allerlei doeleinden zeer waar devol zijn. Het is nog niet uitge maakt, of zich onder deze vier kruisers ook enkele der eenheden bevondpn, die tevoren door zware beschadiging buiten gevecht ge steld waren. Zelfs als men aan neemt, dat de vier tot zinken ge brachte kruisers reeds den vorigen dag beschadigd waren, zou het verlies van vier vernietigde en twee gedeeltelijk vernielde kruisers de helft vormen van alle kruisers, die in het oostelijk deel van de Middel landsche zee na de versterking met Oost-Aziatische strijdkrachten wa ren gestationeerd. Gister zijn drie Engelsche torpe- dobootjagers tot zinken gebracht bij verscheidene geslaagde aanvallen van Duitsche gevechtsvliegtuigen en stuka's op schepen der Middel landsche zeevloot. Verder werden twee jagers beschadigd, een daar van geraakte in brand. Van zes Britsche motortorpedobooten, die een basis in het oosten der Mid dellandsche zee wilden binnen loopen, werden er vijf vernietigd Duitsche vliegers hebben elders in de Middellandsche zee twee in brand staande kruisers gezien, die door Duitsche stuka's waren aange vallen. Engelsche vliegtuigen boven Duitschland. Berlijn, 24 Mei. (D.N.B.) De R.A.F. heeft vannacht met zwakke strijdkrachten naar West-Duitsch land gevlogen. De Britsche vlieg tuigen lieten op verschelde plaat sen een gering aantal brisant- en brandbommen vallen, zonder scha de van beteekenis aan te richten, Nergens ontstond militaire schade hoofdstad merkte men omtrent Edens dreigementen tijdens zijn La gerhuisrede aan het adres van Frankrijk op, dat hij deze waar schijnlijk geuit heeft in de hoop, dat Engelsche bombardementen van het onbezette Frankrijk ook voor Duitschland nadeelig zouden blij ken. Van Duitsche zijde betoogt men, dat deze hoop een mislukte speculatie is. Nopens het verwijt n ondankbaarheid dat Eden Frankrijk maakte, wees men te Berlijn op de Engelsche overvallen op Oran, Dakar en Fransche koop vaarders. De betrekkingen tusschen Frankrijk en Engeland. Berlijn, 23 Mei (D.N.B.) Volgens Reuter heeft het Britsche ministerie van blokkade vandaag medegedeeld dat een definitief afbreken der be trekkingen tusschen Engeland en de regeering te Vichy voor de deur staat. Het Fransche tankschip Sheherazade. Berlijn, 23 Mei. (D.N.B.) De be slaglegging op het Fransche tank schip Sheherazade is, naar Reuter meldt, vooral daarom geschied omdat tusschen Engeland en de regeering te Vichy een definitieve breuk dreigt. Naar uit het Reuter bericht ver der blijkt, wil Engeland het tank schip niet weer vrijlaten. Het Engelsche scheeps- vraagstuk moet opge lost worden. New York, 23 Mei. (D.N.B.) 'De Washingtonsche correspondent van de New York Times meldt, dat president Roosevelt en zijn mede werkers voornemens zijn de neu traliteitswet grondig te veranderen of zelfs door het federale congres te laten herroepen, teneinde zoo doende het Engelsche scheeps- vraagstuk op te lossen. Roosevelt zal waarschijnlijk in zijn praatje bij den haard op a.s. Dinsdag de bedoelingen van de Amerikaansche regeering uiteen zetten. Hij heeft gisteren bijna alle ontvangsten afgezegd om aan de rede te kunnen werken en zijn I werkzaamheden slechts onderbro ken om een conferentie te houden met het beperkte kabinet, waaraan Hull, Morgenthau, Stimson, Knox, Hopkins, de chef van den genera- len staf Marschall en de bevelheb ber van de vloot, admiraal Stark hebben deelgenomen. De jongste verklaringen van Stimson en Knox beschouwt de correspondent als de ondubbelzin- nigste uitlatingen sedert hun op neming in het kabinet. De uitlating van Stimson heeft onmiddellijk kritiek uitgelokt van den Isolationnistischen republikein Fish, die verklaarde: Stimson en Knox zijn er op verzot het Ame rikaansche volk op de een of an dere wijze in den oorlog te sleuren. Iedere Amerikaan weet, dat de neutraliteitswet het Amerikaansche volk buiten den oorlog gehouden heeft, omdat zij aan Amerikaan sche schepen verbood de oorlogs zone te bevaren. Volgens hetzelfde blad voorziet het plan van Roosevelt en zijn re geering in het teruggeven van alle rechten aan Amerikaansche sche pen, zoodat de schepen zonder van vlag te veranderen ook in de oor logszone kunnen gaan. In het geval hierbij bescherming van de vloot noodig wordt, zou de Amerikaansche marine de eigen koopvaardijschepen beschermen, vanzelfsprekend met erkenning van alle rechten der oorlogvoerenden, die, evenals de vrijheid ter zee, een gedeelte van het volkenrecht vor men. Men is verplicht te verduis teren tusschen zonsondergang en zonsopgang, dus heden avond 25 Mei: Maans op- en ondergang 24 Mei: 25 Mei: Een Italiaansche persstem. Rome, 23 Mei. (D.N.B.) „De lag in het nabije oosten is be gonnen", aldus luidt 't opschrift boven een artikel in de middag editie van het Giornale d'Italia, in welk artikel een balans wordt opgemaakt over de acties van het luchtwapen der spilmogendheden in de afgeloopen dagen. Onmiddellijk nadat de laatste niet in krijgsgevangenschap ge raakte Engelschen het Grieksche vasteland hadden verlaten, zoo merkt het blad op, heeft de Brit sche propaganda dezen nieuwen slag aangekondigd, waarvoor men, naar de Amerikaansche bladen praatziek verkondigden, voorloopig nog geen naam heeft, doch die in ieder geval de eind- slag zou zijn. De aanval van de spilmogendheden in het oostelijk deel van de Middellandsche Zee, zoo" schrijft het blad verder, het eenige deel dat Engeland nog over bleef, heeft de Engelsche vloot gedwongen een toevlucht te zoeken voor de uiterst harde sla gen, die haar ruggegraat, haar strijdvaardigheid en haar zwaar gewicht van dag tot dag vermin deren. Achter het voorspel in Engeland begint de aanval van de spilmogendheden zich af te teekenen, terwijl in den rug uit honderden en duizenden wespen nesten de Arabieren zich begin nen te verheffen. Sterk Italiaansch verzet in O.-Airika. Romê, 23 Mei. (Stefani). In zijn legerbericht no. 352 maakt het Ita liaansche opperbevel het volgende bekend: In den nacht van 21 op 22 Mei hebben Italiaansche vliegtuigen een vliegveld op het eiland Malta ge bombardeerd. In Noord-Afrika: Bedrijvigheid van verkenners. De vijand ondernam een luchtaanval op Benghasi. In het O. bekken van de Middel landsche Zee hebben Italiaansche torpedomotorbooten in den nacht van 20 op 21 Mei twee kruisers ge torpedeerd. De booten keerden be houden op haar steunpunten terug. Op 21 Mei viel een formatie Italiaan sche gevechtsvliegtuigen onder bevel van den eersten luitenant Mario Mo- rassuti een vijandelijke vlootformatie aan en bracht een kruiser van 5000 ton tot zinken. In den nacht van 21 op 22 Mei viel een Italiaansche tor pedoboot onder bevel van fregatten- kapitein Francesco Mimbelli, dat zes Engelsche kruisers en torpedojagers ontmoet had, ondanks het vuur van den tegenstander den vijand aan en torpedeerde een kruiser. Het gelukte de torpedoboot van den vijand los te komen. In O.-Afrika zette de vijand in Galla en Sidamo zijn druk op de Italiaansche strijdkrachten voort, die dapper verzet bieden. DE BETREKKINGEN TUSSCHEN ENGELAND EN IERLAND. New York, 23 Mei. (D.N.B.) De Iersche minister van defensie. Aiken, die zich in de Vereenigde Staten bevindt, heeft in een persge sprek met International News Ser vice verklaard, dat de betrekkingen tusschen Engeland en Ierland voor de komende generaties in gevaar zouden worden gebracht, indien di Engelschen in Noord-Ierland den militairen dienstplicht zouden in voeren. Zelfs zouden in Ierland era stige onlusten uitbreken. De Engel schen hebben, om een dienstplicht te handhaven, meer mannen noodig dan Noord-Ierland voor den dienst zou kunnen opbrengen. Het Iersche volk wil niet gedwongen worden, aan dezen oorlog deel te nemen. Andrews naar Londen, Stockholm, 23 Mei. (D.N.B.) De Noord-Iersche premier is, naar ds Engelsche berichtendienst meldt, door Churchill naar Londen ontbo den om te spreken over de invoe ring van den dienstplicht in zijn land. Noord-Iersche nationalis ten protesteeren. New-York, 24 Mei. (D.N.B.) De nationalisten van Noord-Ierland hebben Vrijdag, naar de United Press uit Belfast meldt, gepro testeerd tegen het Engelsche voor nemen, in Ulster den dienstplicht in te voeren. De protesten kwamen van arbeidersleiders en leiders der katholieke kerk. Zij verklaarden dat de dienstplicht in Ulster tot binnenlandsche onlusten zou lel den. Kardinaal Macrory zeide er van overtuigd te zijn, dat de poging om den dienstplicht in Ulster in te voeren, tot een catastrophe zou leiden. De dienstplicht zou door de Ieren niet alleen in Ulster doch ook in den vrijstaat en overal ter we reld als een inbreuk op het natio nale leven van Ierland beschouwd worden. DE HANDELSBESPREKINGEN IN BATAVIA. Tokio, 24 Mei. (D.N.B.) In Japan- sche politieke kringen wijst men op nieuw op de vertraging welke de reeds sinds September van het vorige jaar in Batavia aan den gang zijnde onderhandelingen tusschen Japan en Nederl.-Indië steeds weer ondergaan. De woordvoerder van het centrale bureau van inlichtingen van het ka binet verklaarde heden, dat de moei lijkheden .-coral door de houding van de Nedeii.-Indische regeering veroorzaakt werden. Hij weigerde evenwel, zich over den achtergrond der complicaties uit te laten. Slechts gaf hij als zijn meening te kennen, dat de onderhandelingen op het oogenblik in een belangrijker sta dium gekomen zijn. Ook de Japansche bladen houden zich de laatste dagen meer met het vraagstuk van Nederlandsch-Indië bezig. De Kokoemin Sjimboen eischt zelfs dac de handelsbesprekin gen zullen worden afgebroken, daar alle pogingen van de Japansche dele gatie schipbreuk lijden op de tactiek en het optreden van de Nederlandsch- Indische autoriteiten. Domei meldt, dat de plaatsver vangend woordvoerder van het De partement van huitenlandsche za ken in de dagelijksche persconfe rentie verklaard heeft geen inlich tingen van Kenkitsji Josjizawa den leider der Japansche delega tie te Batavia ontvangen te heb ben. Josjizawa, aldus de woord voerder, zal waarschijnlijk in Bata via blijven, totdat eenig concreet resultaat verkregen is, hoewel dit nog lang kan duren. Geen Amerikaansche postpak ketten meer naar Frankrijk. (D.N. B.) - Naar de New-York Sim meldt, wordt op bevel van het Amerikaan sche ministerie van post en telegraaf het zenden van postpakketten naar het bezette en het niet-bezette Frankrijk gestaakt Motieven zijn niet opgegeven.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 1