DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. 8000 Engelsche gevangenen op Kreta. De Japansche bladen ongeduldig. Weygand geraadpleegd over Syrië. Winant brengt uitvoerig rapport uit. Ex-Keizer wordt a.s. Maandag bijgezet. Weldra Lagerhuisdebat over den strijd op Kreta. Het strand voor Joden verboden. Rede van maarschalk Pétain. Bommen op Beiroet. VERDUISTERINGS TIJDEN van 21.57 tot 5.19 op 16.35 onder 3.14 DISTRI&UTm-NlEVWS Vliegvelden op Malta gebombardeerd. ALKMAARSCH COURANT. Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkmaar 2.10 franco door het geheele Rijk 2.63. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telef. 3320, redactie 3330. 143e Jaargang No. 130. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, Alkmaar. Twee bladen. Donderdag 5 Juni 1941 Militaire doelen in Hull en aan de Britsche Z.- en O. kust gebombardeerd. Het Duitsche legerbericht. Berlijn, 4 Juni. (D.N.B.) Het op perbevel van de weermacht maakt bekend: Bij de gevechten op het eiland Kreta werden, naar tot dusver is vastgesteld, meer dan 8.000 Britten en 4.000 Grieken gevangen geno men. Talrijke gepantserde gevechts wagens en stukken geschut, alsmede groote hoeveelheden munitie, klee ding en levensmiddelen werden buitgemaakt. Het luchtwapen heeft gisteren in- dustrieeele installaties in het graaf schap Essex en in Zuid-Engeland gebombardeerd. Ten N.O. van de Orkaden hebben gevechtsvliegtui gen in den afgeloopen nacht een koopvaardijschip van 4.000 b.r.t. tot zinken gebracht en voor de N.-ku'st van Schotland twee groote vracht booten zwaar beschadigd. In den nacht van 2 op 3 Juni hebben torpe- dovliegtüigen twee treffers geplaatst op een vrij groot Britsch oorlogs schip. In den afgeloopen nacht waren doeltreffende aanvallen gericht op de ravitailleeringshaven Huil en op de haveninstallaties aan de Engel sche Zuid- en Oostkust. In N.-Afrika levendige wederzijd- sche activiteit van de artillerie voor Tobroek. Formaties Duitsche duik bommenwerpers en torpedovliegtui gen vielen op 2 Juni herhaalde ma len doelen rondom Tobroek aan en vernietigden in de haven een transportschip en plaatsten een tref fer op een Britsche luchtdoelbat terij. De vijand heeft overdag noch des nachts boven het Duitsche rijksge bied gevlogen. In de periode van 31 Mei tot 3 Juni -verloor de vijand twintig vlieg tuigen. Hiervan werden er 14 in luchtgevechten, door nachtjagers en de, luchtdoelartillerie, en twee door mijnenvegers neergeschoten, terwijl de rest op den grond werd ver nield. In dezelfde periode gingen tien eigen vliegtuigen verloren. De oorlog ter zee. Berlijn, 4 Juni. (D.N.B.) Drin vluchtende Britsche schepen zijn o weg naar Alexandrië door eer Duitsch gevechtsvliegtuig ingehaala Ondanks den hevigen afweer wist het Duitsche vliegtuig door voltref fers het achterschip van een vracht boot in brand te werpen. Twee an dere treffers voltooiden het vernie tigingswerk. De vrachtboot bleef brandend liggen, terwijl de beide andere schepen zig-zag varend ont kwamen. Duitsche mijnenvegers werden gisteren in het Kanaal door Brit sche vliegtuigen aangevallen. Door handig manoeuvreeren en krachtig afweervuur konden de vaartuigen dezen aanval zonder verliezen met succes beantwoorden en twee Brit sche gevechtsvliegtuigen neerschie ten. „Dwaze stugheid". Tokio, 4 Juni (Domei). De bladen Miyako Sjimboen en Hotsji Sjim- boen bevatten hoofdartikelen, waar in zij uiting geven aan hun onge duld over „de vijandigheid" van de Nederlandsch-Indische autoriteiten gedurende de in Batavia gevoerde handelsbesprekingen met Japan. Zij dringen» er op aan, dat Japan „zijn politiek van besluiteloosheid" zal laten varen en ermede zal beginnen krachtige maatregelen tegen Bata via te hemen. De Hotsji Sjimboen raadt den Nederlandsch-Indischen autoriteiten aan de in haar bezit zijnde jongste voorstellen van Japan goed in overweging te nemen. Het blad legt er den nadruk op, dat in haar besluit niet alleen het succes of het fiasco van de onderhandelin gen ligt, doch ook de toekomst van het zuidelijke gebied van den Stil len oceaan. Beide bladen vermoeden de hand van Engeland en de Ver. Staten achter „de dwaze stugheid" van Ned.-Indië alsmede een ver keerd vertrouwen in de mogelijk heid, dat Engeland uiteindelijk de overwinning op de asmogendheden zal kunnen behalen. De Miyako Sjimboen herinnert in dit verband aan het recente bezoek aan Batavia van v. Kleffens en Weiter, resp. minister van buiten- landsche zaken en minister van ko loniën van de Nederlandsche emi- grantenregeering te Londen. Het blad schrijft, dat de houding van Ned.-Indië ten opzichte van Japan sedert hun bezoek stugger gewor den is. De Hotsji Sjimboen noemt als bijkomende factor voor de stugge houding van Ned.-Indië, dat Batavia de kracht van Japan onder schat, hetwelk men baseert op den tijd welke Japan besteedt aan de vijandelijkheden in China, welke het vijfde jaar zijn ingegaan alsme de op de misplaatste meening, dat Japan niet in staat is zijn „druk" te richten op het Zuiden. Het blad be toogt, dat, uitgaande van deze dwa ling, Ned.-Indië probeert de han delsbesprekingen met Japan te rek ken. De Hotsji Sjimboen schrijft: Aangezien Joshizawa een laatste nota met onze minimum-eischen reeds heeft overhandigd, aan H. J van Mook, den directeur voor de af- deeling economische zaken, zouden wij tot Ned.-Indië een ernstig wpord van waarschuwing willen richten. De sleutel tot succes of mis lukken der onderhandelingen en tot de toekomst van het zuidelijk deel van den Stillen Oceaan, ligt in de handen van Ned.-Indië. Wij dringen Vichy, 4 Juni (D.N.B.) Generaal Weygand, die aan den gisteren ge houden ministerraad heeft deelge nomen, heeft een uitvoerig verslag uitgebracht over den toestand in Afrika. In het bijzonder, zoo ver klaart men in Fransche politieke kringen, zou hij tijdens zijn onder houd met den maarschalk en admi raal Darlan geraadpleegd zijn over den toestand in Syrië. Van Fransche zijde, zoo wordt verklaard, bereidt men zich wat Syrië betreft, op alle eventualiteiten voor, nu de Engel- schen hun luchtaanvallen op Syri sche steden en vliegvelden onver stoorbaar voortzetten en bovendien in een berichtencampagne over Sy rië klaarblijkelijk een voorwendsel zoeken om een eventueele operatie tegen Syrië te ondernemen. Het D.N.B. meldt uit Berlijn: Frankrijk is niet slechts in woord en geschrift, maar ook door handelin gen in zijn koloniale rijk bedreigd. Deze opvatting uitte men vandaag te Berlijn onder verwijzing naar de kabinetszitting, die gisteren te Vi chy is gehouden. In dit verband herinnert men van Duitsche zijde aan de luchtbombardementen, die Frankrijk steeds heeft moeten door staan, zooals eerst onlangs te Sfax. Op een vraag van buitenlandsche journalisten werd vandaag in de Wilhelmstrasse verklaard, dat de bijzondere gemachtigde voor Noord- Afrika waarschijnlijk voldoende onderwerpen voor besprekingen te Vichy had, want bij de vroegere anti-Fransche handelingen van En geland komen nog de aanvallen in woord en geschrift, waarmee Lon den Frankrijk heeft bestookt sn blijft bestoken. Bovendien zijn van zekere zijde begeerige blikken op Dakar geworpen. Onrust in Bagdad. Berlijn, 4 Juni (D.N.B.) Reuter meldt, dat zich in Bagdad ernstige onlusten hebben voorgedaan. Ter handhaving van de orde heeft men het standrecht moeten afkondigen. In politieke kringen te Berlijn, aldus meldt het A.N.P., acht men het zeer moeilijk een prognose op te stellen over de situatie in Irak. Veel hangt er van af, zoo meent men in deze kringen, of de toestand van het Engelsch-Iraksch wapenstilstands- verdrag zal voortduren en of de Engelschen zullen pogen binnen te rukken in gebieden, waar zij niets te maken hebben. er bij Batavia op aan hierover ern stig na te denken en voorzichtig heid aan den dag te leggen. New York, 5 Juni (D.N.B.) De thans in de Vereenigde Staten ver toevende ambassadeur te Londen, Winant, heeft naar de Associated Press van bevoegde zijde in Wash ington verneemt, een volledig rapport over de Engelsche oorlogs ervaringen voor de Amerikaansche regeering meegebracht. In het rap port zouden niet alleen militaire, doch ook kwesties van het bedrijfs leven, de voeding en de stemming onder het volk behandeld worden. De minister van marine, Knox, heeft, naar het D.N.B. uit Washing ton meldt, in de persconferentie medegedeeld, dat de Engelschen van de Ver. Staten dringend nieu we schepen, meerendeels vracht schepen, verlangen. De minister deelde verder mede, dat de Ameri kaansche marine zich evenals het Amerikaansche leger thans bereid verklaard heeft, Britsche oorlogs- /liegers op te leiden. De Amerikaansche Federal Ship ping Board heeft tot de reeders aan de kust van den Atlantischen Oceaan en in de havens aan de Golf van Mexico het verzoek ge richt, de helft van hun tonnage ter beschikking van het bewape ningsprogram der Ver. Staten te stellen. De Shipping Board raamt, dat op het oogenblik 125 schepen in deze haven liggen en dat daar door weer 375.000 ton zou kunnen worden toegevoegd aan de door Roosevelt gewenschte scheepspool van twee millioen ton. Doorn, 4 Juni (D.N.B.) De bijzetting van het stoffelijk overschot van den ex-keizer ge schiedt aanstaanden Maandag morgen in de slotkapel van Doorn, die voor deze gelegen heid provisorisch wordt inge richt. Volgens den wensch van den overledene is de kring der deelnemers beperkt tot de naas te familie. Toch worden ook enkele delegaties uit Duitsch- land verwacht. De Duitsche bladen wijden groote aandacht aan het overlijden van den Duitschen ex-keizer, aldus meldt het D.N.B. uit Berlijn. In uitvoerige ar tikelen wordt de levensloop van Wilhelm II met de politieke gebeur tenissen van zijn tijd geschilderd. Daarbij verklaart men, dat de poli tiek van Wilhelm n er niet in is ge slaagd het weg van Engelands om singeling te verscheuren. In dit verband betoogt de Deutsche Allge- meine Zeitung, dat in 1914 geen sprake geweest kan zijn van Duit sche schuld aan den oorlog. Steeds herhaalde pogingen om met Enge land tot een vergelijk te komen strandden, zoo schrijft het blad, om dat Engeland nooit bereid was on dubbelzinnig zijn standpunt te bepa len. De Engelschen hebben door hun houding in voorjaar en zomer 1939 bij een overeenkomstige situatie nogmaals bevestigd, waarom het hun ook destijds te doen was: Duitschland beletten zich te verhef fen en het vernietigen. „Na den we reldoorlog', zoo vervolgt het blad, „heeft Willem II den opbouwarbeid van den Führer met bewondering en gloeiende hoop voor de toekomst van het Duitsche volk gevolgd". De Berliner Börsenzeitung schrijft: „Het is beter niet te onderzoeken hoe schuld en noodlot in de buiten landsche politiek van het Wilhelmi- nische tijdperk dooreengestrengeld waren. Vast staat in ieder geval, dat de leidende Duitsche staatslieden uit de periode voor den wereldoorlog een politiek van illusies hebben ge volgd tegenover het gevaar van. het Engelsche streven naar omsingeling. Zoo werd de Duitsche bewegings vrijheid op het gebied van de bui tenlandsche politiek steeds meer be perkt, totdat Duitschland in 1914 onder de ongunstigste omstandighe den zonder sterke bondgenooten gedwongen werd tot den strijd om zijn bestaan". AUSTRALISCHE TOO®PBN C/P CYPRUS. Genève, 5 Juni. (D.N.B.) Volgens een Oi-beiicht uit Cyprus, zijn Woensdag Australische troepen ter versterking van het garnizoen op Cyprus aangekomen. Berlijn, 4 Juni. (D.N.B.) Naar de parlementaire redacteur van Reuter meldt, zal het Lagerhuis in zijn volgende vergadering een debat over den Britschen terugtocht op Kreta houden. Churchill en Atflee zullen daaraan deelnemen. De redacteur meldt verder, dat de terugtocht „verschillende stroomin gen" in de Britsche. openbare mee ning heeft doen ontstaan. Sommigen willen een „verkleind oorlogskabi net" en de onvoorwaardelijke ver wijdering van alle ambtenaren, die getoond hebben, niet „volkomen up tot date" te zijn. Ongetwijfeld zal bij het debat worden verlangd, dat het regee- ringsapparaat en het productiesy steem worden vereenvoudigd. Voor al ?al men aandringen op invoering van den dienstplicht, „mobilisatie der industrie" en het ondergeschikt maken van alle andere aangelegen heden aan de belangen der oorlogs- producte. Men zal den invoer van machines en nog eens machines van overzee eischen, zelfs al zou daar door de aanvoer van levensmidde len worden belemmerd. Er zullen voorts voorstellen worden gedaan voor een uitbreiding der rantsoenee ring, een strengere rantsoeneering en een energieke campagne voor de productie van levensmiddelen in het eigen land. Een dienstplicht voor de arbeiders wordt door de arbeiderspartij afge wezen. Alle partijen zijn echter van meening, dat een algemeene dienst plicht in de industrie op het oogen blik de beste maatregel is. Ten slotte verlangt een aantal afgevaardigden, dat de verschillende takken van de burgerlijke verdediging in één mi nisterie vereenigd worden. „Langzaam maar zeker komt in Engeland een storm op na de neder laag op Kreta", zoo schrijft de Lon- densche correspondent van „Nya Dagligt Allehanda" volgens het A.N.P. Voor de eerste maal keert de critiek zich ook tegen Churchill. In het bijzonder heeft een artikel van de „Daily" opzien gebaard, waarin wordt gezegd: „Churchill weigerde te gelooven, dat ergens in het moederland ongerustheid heerschte wegens den terugtocht uit Griekenland. Misschien kan hij er van overtuigd wo-rden, dat het volk ernstig verontrust is over Kreta. Veranderingen zijn noodzakelijk en Churchill behoort niet te dralen ze aan te brengen. Het lot van zijn re geering kan zeer wel van een direct en krachtig ingrijpen afhangen". De correspondent teekent hierbij aan, dat men te Londen zulke woorden sedert Churchill de leiding der regeering op zich nam, niet meer had gehoord. Over den strijd op Kreta meldt het D.N.B. nog uit Berlijn, dat, nu de slagvelden zijn opgeruimd en de gevallen tegenstanders zijn begra ven, het aantal dooden onder Engel schen en Grieken op ongeveer 5000 kan worden geschat. Het aantal ge wonden is nog niet bepaald. In het aoodencijfer zijn niet de verliezen begrepen, die den Britschen strijd krachten op den terugtocht overzee zijn toegebracht. Het staat vast, dat die verliezen ten gevolge van de voortdurende aanvallen op talrijke transportschepen een veelvoud van de verliezen op Kreta bedragen. Volgens het A.N.P. heeft de plaatsvervangende Nieuw-Zeeland- sche min.-president medegedeeld, dat na de ontruiming van Kreta nog niets bekend is over het lot van 2800 Nieuw-Zeelandsche soldaten. DE BRITSCHE AANVALLEN OP BERLIJN. Verklaring van een Britschen commentator. j Berlijn, 4 Juni (D.N.B.) Van be voegde zijde wordt medegedeeld: Tijdens de laatste aanvallen van afzonderlijke Britsche vliegtuigen op Berlijn werden ondanks den lichten nacht weer een ziekenhuis en verscheidene woonhuizen getrof fen. De Brit neemt nu niet meer de moeite de stelselmatigheid van deze aanvallen op burgers te camouflee- ren, want de Britsche commentator Sefton Delmer verklaarde gisteren: „De tijd is definitief voorbij, dat wij, Engelschen, uit zuiver menscli- lievende overwegingen niet overgin gen tot het bombardeeren van doe len, omdat daardoor burgers zouden kunnen omkomen". Voorts verblijf in hotels, pensions, enz. Het A.N.P. meldt: Op grond van de verordening van den rijkscommissaris voor het be zette Nederlandsche gebied nr. 20- 1941 wordt bepaald: 1. Aan de Joden in den jan van par. 4 der verordening van den rijkscommissaris nr. 189- 1940 wordt verboden: a. Het publieke baden m zee-, strand-, zwembaden en overdekte badinrichtingen. b. Het betreden van publie ke plantsoenen en lokalen, evenals het huren van kamers in publieke logeergelegenheden (hotels, pensions, logementen) in zee- en strandbadplaatsen en andere dergelijke plaatsen. c. Het bezoek aan paarden rennen als toeschouwer. Handelingen in strijd met dezen maatregel zijn overtredingen en worden met hechtenis van maxi maal zes maanden en boete tot 1000 gulden of met een van beide ge straft, voor zoover niet volgens an dere bepalingen een hoogere straf is bepaald. Deze regeling treedt heden in werking. Reeds in een gedeelte onzer vorige oplaag geplaatst. Vichy, 4 Juni. (D.N.B.) Maar schalk Pétain heeft vanochtend al hier de openingszitting bijgewoond van het comité voor de beroepsor ganisatie, dat de opdracht heeft het corporatieve beroepenstelsel in Frankrijk voor te bereiden. In een rede qualifieeerde Pétain de invoering van een nieuw statuut voor de organisatie van den arbeid als een der belangrijkste bijdragen tot het herstel van Frankrijk, die tezamen met de hervorming van het gemeentelijk bestuur en de nieuwe bestuursindeeling van Franrkijk in provincies de natio nale revolutie zal voltooien. „Als in Frankrijk een nieuwe so ciale orde wordt ingevoerd", zoo vervolgde de maarschalk, „dan gaat het vooral om terzijdestelling van den geest, die rich heeft ge uit in den politieken en socialen klassenstrijd en die Frankrijk heeft verdeeld en uitgehold. De coalities van arbeiders en on dernemers zijn het resultaat ge weest van een zwakken staat, die niet in staat was een rechtvaardige verhouding tusschen arbeider en ondernemers tot stand te brengen. In de toekomst zal de staat zor gen, dat het ontstaan van dergelijke coalities onmogelijk wordt gemaakt Maarschalk Pétain heeft vanmid dag in het bijrijn van admiraal Darlan den Amerikaanschen am bassadeur te Vichy, Leahy, ont vangen. Installatie der Shell getroffen. Rome, 4 Juni (D.NB.) Volgens berichten uit Beiroet zijn Dinsdag middag enkele Britsche vliegtuigen boven Beiroet verschenen, die klaarblijkelijk een aan den rand van de stad liggende benzineop slagplaats wilden bombardeeren. Enkele bommen vielen in het water. Een andere bom beschadig de een woonhuis, waarbij de bewo ners gewond werden. Het Fran sche persbureau Ofi bevestigt, dat Beiroet hedenochtend door Engel sche vliegtuigen is aangevallen. Om 5 uur 45 verschenen er vier Engel sche bommenwerpers boven de stad, die tal van bommen wierpen op de petroieuminstallaties van de Shell. Een tank werd vernield. Eenige be stuursgebouwen geraakten in brand. Een Fraftsche officier en een sol daat zijn door bomscherven gewond. Ned.-Indische lichting opgeroe pen. (D.N.B.) - De Nederlandsch-In dische regeering heeft volgens een bericht van United Press uit Batavia de lichting 1923 voor militaire op leiding opgeroepen. Men is verplicht te verduis teren tusschen zonsondergang en zonsopgang, dus heden avond Maans op- en ondergang 5 Juni: DISTRIBUTIE VAN VLEESCH EN VLEESCHWAREN. Onderscheid tusschen de met „een rantsoen vleesch" of „een rantsoen vleeschwaren" ge merkte bonnen en de desbetref fende bonnen van de vleesch- kaart. 's-Gravenhage, 4 Juni. De secr.- generaal van het departement van landbouw en visscherij vestigt er nogmaals met nadruk de aandacht op, dat de met „een rantsoen vleesch" gemerkte bonnen, welke on beperkt geldig zijn, recht geven op het koopen van een heel rant soen vleesch (honderd gram, been inbegrepen) of een heel rantsoen vleeschwaren, dus op een hoeveel heid, welke tweemaal zoo groot is als kan worden gekocht tegen afgifte van een genum- merden bon van de vleeschkaart. Evenzoo geeft met „een rantsoen vleeschwaren" ge merkte bon recht op het koopen van een heel rantsoen vleeschwaren, dus op een hoeveelheid, welke tweemaalzoo groot is als kan worden gekocht tegen afgifte van de voor vleeschwaren bestemde genummerde bonnen van de vleeschkaart, die slechts op een half rantsoen vleesch waren recht geven. Britsche luchtaanval op Benghazi. Rome, 4 Juni. (Stefani.) In zit 11 legerbericht nummer 364 maakt bet Italiaansche opperbevel het volgen de bekend: In den afgeloopen nacht hebben onze vliegtuigen bommen laten val len op vliegvelden van het eiland Malta. In N.-Afrika zijn opnieuw lucht aanvallen ondernomen op de basis Tobroek. Batterijen geschut en voor anker liggende schepen zijn getrof fen. Een schip raakte in brand. Een ander sohip is na een aanval ten O. van Tobroek in brand geraakt. In het gebied van Solloem hebben onze jagers twee vijandelijke toestellen van het type Hurricane neergescho ten. Een vijandelijke bommenwer per is omlaaggehaald door het af weergeschut van onze torpedojagers. In den nacht van 3 Mei heeft de vijand een luchtaanval ondernomen op Benghazi. In Oost-Afrika blijven onze gar- nizoens en onze mobiele colonnes overal taai verzet bieden aan den vijand en overal een onvermoeide activiteit ontplooien. In het gebied van Galla en Sidarno was activiteit van de artellerie aan beide zijden, aan de oevers van de Omo-Bottego. BARDOSSY BRENGT BEZOEK AAN CIANO. Rome, 4 Juni (D.N.B.) De Hon- gaarsche minister-president, Bar- dessy, heeft vanavond te half zes in gezelschap van den Hongaar- schen gezant bij het Quirinaal een bezoek gebracht aan het ministerie van buitenlandsche zaken, waar hij een zeer hartelijk onderhoud met graaf Ciano had. Vervolgens begaf hij zich met Ciano naar het Palazzo Venezia. De bevolking juichte hem op zijn tocht door de stad hartelijk toe. Voorts wordt gemeld, dat Bar- dossy in het Quirinaal door den koning-keizer in particuliere audiëntie is ontvangen. (Zie verder Buitenland pag. 3 le bL)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 1