DAGBLAD VOOR ALKMAAR EN OMSTREKEN. De Britten bij Solloem verslagen. Een vriendschapsverdrag tusschen Duitschland en Turkije. Officieele Japcmsche verklaring over de handelsbesprekingen met Batavia. De normale betrekkingen blijven gehandhaafd. Engelsche vliegtuigen boven Duitschland. VERDUlSTERiNGS- TIJDEN van 22.06 tot 5.17 De blokkeering der Duitsche en Italiaansche saldi. ALKMAARSCHE COURANT. Deze Courant wordt ELKEN DAG, behalve Zon en Feestdagen, uitgegeven. Abonnementsprijs per 3 maanden bij vooruitbetaling voor Alkm?-r 2.10 franco door het geheele Rijk 'f 2.63. Losse nummers 5 cents. PRIJS DER GEWONE ADVERTENTIEN: Van 15 regels 1.25, elke regel meer 0.25, groote contracten rabat. Groote letters naar plaatsruimte. Brieven franco aan de N. V. Boek- en Handelsdruk kerij v/h. HERMS. COSTER ZOON, Voordam C 9, postgiro 37060. Telet. 3320, redactie 3330. 134e Jaargang No. 142. Directeur: C. KRAK. Hoofdredacteur: Tj. N. ADEMA, Alkmaar. Twee bladen. Donderdag 19 Juni 1941 Beide landen zullen niet met elkaar in conflict komen. Berlijn, 18 Juni. (D.N.B.) Woens dag om 21.00 uur is te Ankara door den Duitschen ambassadeur von Papen in opdracht van de rijks- regeering en door den Turkschen minister van buitenlandsche zaken, Saradjogloe, namens de Turksche regeering een vriendschapsverdrag tusschen Duitschland en Turkije onderteekend. Het verdrag heeft den volgenden tekst: Het Duitsche rijk en de Turksche republiek, bezield door den wensch de betrekkingen der beide landen te baseeren op wederzijdsch vertrou wen en oprechte vriendschap, zijn onder voorbehoud van de tegenwoor dige verplichtingen van beide lan den overeengekomen een verdrag te sluiten. Hiertoe heeft de Duitsche rijkskanselier tot zijn gevolmachtigde benoemd ambassadeur Franz von Pa pen en de president van de Turksche republiek den minister van buiten landsche zaken Saradjogloe, die op grond van de hun verleende vol machten de volgende bepalingen zijn overeengekomen: Artikel 1, Duitschland en Turkije verplichten zich wederzijdsch de inte griteit en onschendbaarheid van hun staatsgebied te eerbiedigen en gee nerlei maatregelen te nemen, die direct of indirect tegen den anderen verdragspartner zijn gericht. Artikel 2. Duitschland en Turkije verplichten zich in de toekomst om in alle vraagstukken, die hun weder- zijdsche belangen raken, met elkaar in vriendschappelijk contact te tre den, teneinde bij het behandelen van dergelijke vraagstukken tot overeen stemming te geraken. Artikel 3. Bovenstaand verdrag wordt geratificeerd en de ratificatie oorkonden zullen weldra te Berlijn worden uitgewisseld. Het verdrag treedt op den dag der onderteekening in werking en geldt van dat oogenblik af voor den duur van tien jaar. De verdragspartners zullen te zijner tijd overleg plegen over verlenging van het verdrag. Gedaan in twee voud, in het Duitsch en in het Turksch, te Ankara, deh 18den Juni 1941. De notawisseling. Berlijn, 18 Juni. (D.N.B.) Tegelijk met de onderteekening van het DuitschTurksche vriendschapsver drag zijn de volgende nota's gewis seld: Met verwijzing naar de gelukkige sluiting van het DuitschTurksche verdrag van heden heb ik de eer ter kennis van uwe excellentie te bren gen, dat mijn regeering bereid is zoo veel maar eenigszins mogelijk is de economische betrekkingen tusschen Duitschland p en Turkije te bevorde- ren met inachtneming van de moge lijkheden, besloten in de economi sche structuur beider landen en met als grondslag de ervaringen, die de beide landen tot wederzijdsch nut met elkaar in den oorlog hebben op gedaan. De beide regeeringen zullen wel dra onderhandelingen openen om zoo spoedig mogelijk in een verdrag de grondslagen neer te leggen voor de uitvoering van deze overeenkomst. Voorts is na de onderteekening de volgende verklaring door pers en radio van beide landen gepubliceerd: Met verwijzing naar de gelukkige sluiting van het verdrag geven de wederzijdsche gevolmachtigden uit drukking aan den wensch, dat de pers van beide landen evenals de wederzijdsche radio in hun publica ties en uitzendingen steeds rekening zullen houden met den geest van vriendschap en wederzijdsch ver trouwen, die de DuitschTurksche betrekkingen kenmerkt. Een verklaring van den Turkschen minister van buitenlandsche zaken. Ankara, 19 Juni. (D.N.B.) Ter ge- legenheid van het verdrag heeft de minister van buitenlandsche zaken, Saradjogloe, de volgende verklaring afgelegd: Duitschland en Turkije, die in den loop der tijden eeuwenlang nooit in conflict met elkaar geweest zijn en welker wederzijdsche verhouding al tijd duidelijk en correct gebleven is, hebben door het verdrag, waarvan de tekst heden gepubliceerd is, hun vriendschap op de meest solide grondslagen geplaatst en hebben verzekerd, dat zij ook in de toekomst niet met elkaar in conflict zullen geraken. Zoo hebben de Duitsche en de Turksche natie elkaar in een nieuwen geest van volkomen veilig heid weer de hand geschud. De reeds bestaande verdragsverplichtingen dei- beide partijen blijven onaangetast en er wordt verzekerd, dat de verplich tingen niet in tegenspraak tot het verdrag zijn. Gaarne aanvaard ik de onderteekening van dit verdrag, dat een belangrijk historisch stuk van vriendschap vormt en ik acht het hiermede mijn plicht speciaal mel ding te maken van den belangrijken arbeid van mijn vriend von Papen, die m'jn land kent, bij h^t bereiken van dit resultaat. Na afloop van de onderhandelin gen zijn wij den gezant von Papen tegemoet gekomen inzake diens wensch, dat de publicaties van de pers en de radio van onze landen bezield mogen zijn door den geest van vriendschap en wederzijdsch ver trouwen, welke de verhouding tus schen Turkije en Duitschland ken merken". Groote voldoening in politieke kringen. Berlijn, 18 Juni. (A.N.P.) De on derteekening van het Duitsch— Turksche vriendschapsverdrag heeft in politieke kringen de grootste vol doening teweeggebracht, vooral door het feit, dat het Duitsche publiek de 'oude vriendschappelijke gevoelens jegens Turkije heeft bewaard. Men wijst er gaarne op, dat niemand er ook tegenover Turkije in geslaagd is de oude vriendschapsbanden tus schen de beide volken blijvend te vernietigen. Men zal zich herinneren, dat het Duitsche publiek den bevrijdings- strijd van Kemal Ataturk met de grootste sympathie volgde. Ook de huidige president, Ismet Ineunu, ver heugt zich in Duitschland nog in groote populariteit. Voorts juicht men het met de grootste voldoening toe, dat dezelfde staatsman ook de oude politieke tra ditie heeft hervat en door het ver drag met Duitschland weer een dui- delijken, vasten toestand tusschen de beide groote landen heeft gescha pen, nadat vreemde elementen steeds weer hadden geprobeerd de betrekkingen van de beide staten te vertroebelen. Omgekeerd, zoo meent men hier, heeft Turkije zich door den April- veldtocht op den Balkan kunnen overtuigen, dat Duitschland geener lei territoriale belangen in het zuid oosten en nabije oosten najaagt. Groote beteekenis hecht men hier uiteraard evenals aan de verklaring over de houding van pers en radio in beide landen ook aan de notawisse ling, die eveneens onder verwijzing naar de gelukkige sluiting van het verdrag uiting geeft aan het besluit do economische betrekkingen tus schen beide landen zooveel als eenigszins mogelijk is te bevorderen. Volgens da heerschende opvatting gaat men niet te ver, als men in dit verdrag een ondubbelzinnige, defi nitieve zege ziet van de Duitsch Turksche vriendschap op, alle pogin gen om Turkije in een positie te boegseeren, die de' Engelsche belan gen dient. De Duitsche pers over het verdrag met Turkije. Berlijn, 19 Juni (D.N.B.) In uit voerige commentaren bespreken de Berlijnsche ochtendbladen het Duitsch-Turksche vriendschaps verdrag, waarbij zij vooropstellen, dat met dit verdrag het plan van de Britsche diplomatie mislukt is, om Turkije op te nemen in haar te gen de asmogendheden gerichte po litieke stelsel. De „realpolitik" van Berlijn, zoo schrijven de bladen, heeft een overwinning behaald op de „illusiepolitiek" van Londen. Tckio, 18 Juni. (D.N.B.) De woordvoerder van het Centrale bu reau van voorlichting van het kabi net heeft heden in een officieele ver klaring uitvoerig het Japansche standpunt uiteengezet met betrek king tot de handelsbesprekingen tusschen Japan en Nederlandsch- Indië. De regeering, zoo verklaarde hij, heeft zichin Mei van het vorige jaar tot de regeering van Neder- landsch-Indië gericht cm de leve ring te waarborgen van die belang rijke grondstoffen en goederen, welke men met het oog op de be staande toestanden in Nederlandsch- Indië kon verwachten. De regeering van Nederlandsch-Indië heeft bij deze gelegenheid haar voornemen tot actieve samenwerking met Japan tot uiting gebracht. De in September van het vorige jaar gevoerde onderhandelingen zijn van zeer uitgebreiden aard geweest eri hebben niet alleen betrekking ge had op de kwestie van den aankoop van grondstoffen, doch bovendien op de vraagstukken der uitbreiding van de algemeene handelsbetrekkin-gen, alsmede van d-e Japansche deelne ming aan Nederlandsch-Indische on dernemingen, van het recht van nederzetting voor Japanners en voorts op kwesties van scheepvaart en luchtverkeer. De woordvoerder wees er ih dit verband op, dat er -tusschen andere mogendheden en Nederlandsch-In dië reeds een luchtverkeer bestaat en dat in het bijzonder Engeland en de Vereenigde Staten wat betreft hun deelneming aan ondernemingen in Nederlandsch-Indië, vooral aan de petroleumindustrie, een opvallen de activiteit aan den dag legden. Gezien van het gezichtspunt, dat aan derde mogendheden dus reeds uitgebreide mogelijkheden zijn ver strekt, om aan deze ondernemingen deel te riemen, konden de Japansche eischen, naar de woordvoerder be toogde, dus geen verbazing wekken. De voorstellen van Japan zijn vol komen vêreenigbaar met de Neder landsch-Indische politiek, welke, volgens de verklaring van de regee ring in Batavia gericht is op het welzijn en den vooruitgang van ds bevolking. Met de toenemende versterking van de economische crisis, heeft evenwel de houding van Neder landsch-Indië het verloop van de onderhandelingen steeds moeilijker gemaakt. Het antwoord, dat door de re-geering -van Nederlandsch-Indië op den zesden Juni is gegeven, was uiterst onbevredigend. Batavia houdt zich het roeht voor om telkens naar eigen goeddunken de te leveren hoeveelheid goederen te verminde ren. Dit antwoord, zoo vervolgde de woordvoerder, was niet geschikt om daarop een internationale overeen komst te bouwen. De Japansche re geering heeft daarom besloten, de onderhandelingen niet verder voort te zetten en haar delegatie uit Bata via terug te roepen. Het spreekt echter van zelf, dat Japan aan zijn rechtvaardige, eischen vasthoudt Het staken van de onderhandelingen heeft echter in geen enkel opzicht invloed op de normale betrekkingen tusschen Japan en Nederlandsch-In dië. Het Duitsche legerbericht. Berlijn, 18 Juni. (D.N.B.) Het op perbevel van de weermacht maakt bekend: De met het zwaarste gebrriik van gepantserde strijdkrachten onderno men poging van den vijand, om door ons front aan de Egyptische grens heen te breken, en daardoor de om singeling van Tobroek te verijdelen, is onder buitengewoon hevige Brit sche verliezen, vooral aan pantser wagens, mislukt. De tegenaanval van het Duitsche Afrika-corps, ver sterkt door Italiaansche troepen, is geëindigd met een volledige over winning der vereenigde troepen. De vijand is verslagen en trekt zich terug. De bevelvoering en de troe pen hebben gedurende deze gevech ten, welke drie dagen duurden, zich in de woestijn bijzonder onderschei den en geweldige dingen gepres teerd. Het Duitsche en Italiaansche luchtwapen droegen aanmerkelijk tct het succes bij. In den loop van den 17en Juni werden 14 Britsche vliegtuigen neergeschoten en werd de vijand door onophoudelijke aan vallen van gevechtsformaties en duikbommenwerpers op verscheide ne plaatsen genoodzaakt te wijken. Duikbooten brachten in het N. en centrale deel van den Atlantischen Oceaan vijf vijandelijke koopvaar dijschepen met tezamen 31.939 b.r.t. tct zinken. Duitsche jagers behaalden bij lucht gevechten aan de kust van 't Kanaal een overtuigende overwinning op het Britsche luchtwapen. Bij de poging van den vijand om met gevechts vliegtuigen onder krachtige bescher ming van jagers naar de bezette ge bieden te vliegen, werden 21 Brit sche jagers neergeschoten, en wel 15 van het type Hurricane, vijf van het type Spitfire en één van het type Brewster. Het luchtwapen bombardeerde vliegvelden, luchtdoelstellingen en havenwerken in het O. en Z.O. van het Britsche eiland. Ten O. van Sunderland geraakte een groot tankschip in brand door de uitwer king van bommen. De vijand liet vannacht met zwakke strijdkrachten in West- Duitschland brisant- en brandbom men vallen, waardoor verscheidene burgers werden gedood of gewond. Er ontstond uitsluitend materieele schade in woonwijken. Nachtjagers en luchtdoelartillerie schoten twee der aanvallende toestellen omlaag. Daarmede verloor de vijand gisteren en vannacht tezamen 37 vliegtui gen. Drie der eigen toestellen gin gen verloren. De strijd bij Solloem. Berlijn, 18 Juni. (D.N.B.) Naai' het D.N.B. verneemt, hebben de En- gelschen aan het front van Solloem op den 17den Juni een nieuwen aanval gedaan met sterke strijd krachten en nieuwe, zeer groote, ge pantserde afdeelingen. De slag duur de den geheelen dag voort. Vooral bij den Halfaja-pas werd verbit terd gestreden. Herhaalde Britsche aanvallen werden door de Duitsche troepen afgeslagen. De Duitsch-Ita- liaansche afdeelingen behielden haar stellingen en vernietigden wederom een groot aantal gepantserde wa gens. Naar het D.N.B. verneemt, hebben de Duitsche gevechtstoestellen en stuka's het in Noord-Afrika strijden de landleger gesteund door krach tige en voortdurende aanvallen op de vijandelijke stellingen. Deze aan vallen hadden goede gevolgen. Door het bestoken van colonnes en auto concentraties kon de vijand verdre ven en op verschillende punten cp de vlucht gedreven worden. Gisteren zijn bij luchtgevechten in Noord- Afrika 14 vijandelijke vliegtuigen neergeschoten. Slechts één Duitsch toestel ging verloren. Gisteren 37 Britsche vliegtui gen vernietigd. Berlijn, 18 Juni. (D.N.B.) Volgens de voorloopige optelling zijn giste ren overdag en vannacht 37 Britsche vliegtuigen aan alle fronten ten of fer gevallen aan den Duitschen af weer. Dit aantal omvat 20 Brit sche jagers, die gisteren aan de kust van het Kanaal werden neergescho ten. Een boven het eiland Guernsey neergeschoten Spitfire, veertien aan het front in Afrika vernietigde Brit sche machines en twee toestellen, welke vannacht door luchtdoelge schut werden neergehaald, waarvan het eene een bommenwerper was van het type Vickers-Wellington, terwijl het type van het andere on-/ bekend is. De Britsche nederlaag bij Solloem. Rome, 18 Juni (Slefani). De ge pantserde Britsche strijdkrachten, die voor Solloem zijn verslagen, bestonden uit twee Britsche divisies welke dienst deden bij de defensie van Engeland en zeer kortgeleden naar Noord-Afrika waren overge bracht. Een van deze divisies was de bekende elfde divisie huzaren. Hoewel men nog niet juist den omvang kent van de zeer zware verliezen, die de Engelschen bij Solloem hebben geleden, raamt men het aantal Britsche tanks, dat vernield of in handen van de Duit- schers is gevallen bij de Duitsch Italiaansche omsingelingsmanoeu vre, op ruim 200. Berlijn, 18 Juni (D.N.B.) Ter aanvulling op het weermachtbe- richt van vandaag verneemt het D.N.B. het volgende: Op den voorgrond der gevechten staat de slag bij Solloem, die sinds 15 Juni is ontbrand en gisteren zijn hoogtepunt had bereikt. Het weer- machtbericht van vandaag maakt melking van de volledige overwin ning der DuitschItaliaansche wa penen. Het Engelsche offensief in Noord-Afrika is met zware Brit sche verliezen ineengestort. Of schoon de Britten daar met supe rieure pantserstrijdkrachten aan vielen, lukte hun noch de ongetwij feld met deze operatie bedoelde doorbraak door het front der spil- mogendheden, noch het voor het verwerven van verdere, gunstige stellingen van vertrek noodzake lijke binnendringen. Integendeel moeten belangrijke deelen van de Britsche pantsertroep als verslagen beschouwd worden en komen voor een verder gebruik niet meer in aanmerking. Het Duitsche Afrika- corps heeft al zijn stellingen weer ten volle in de hand. De in den strijd geworpen Duitsche en Ita liaansche formaties zijn superieur gebleken aan de sterke Britsche of fensieve troepen in de verdediging en den tegenaanval. De vijand werd op vele, verschil lende plaatsen verslagen met me- Men is verplicht te verduis teren, tusschen zonsondergang en zonsopgang, dus heden avond Maans op- en ondergang 19 Juni: op 2,46 onder 16.35 24 Juni Nieuwe Maan, dewerking van in golven optre dende gevechtsvliegtuigen en duik bommenwerpers. Het Britsche offensief in Noord-Afrika. Berlijn, 18 Juni (D.N.B.) Een door den Londenschen berichten dienst bekend gemaakt communi qué van het Britsche hoofdkwartier in Cairo meldt, dat in Libye de Britsche strijdkrachten in felle aan vallen geweken zijn voor denvij andelijken druk en zich terugge trokken hebben op hun oude stel lingen. Engelsche vliegtuigen boven Duitschland. Berlijn, 19 Juni (D.N.B.) In den afgeloopen nacht is de R. A F. met zwakke strijdkrachten naar Noord - Duitschland gevlogen. Er werd een aantal brisant- en brandbommen uitgeworpen, welke slechts geringe materieele en persoonlijke schade aanrichtten. Duitsche vliegtuigen boven Engeland. Berlijn, 19 Juni. (D.N.B.) De Duitsche luchtactie boven Groot- Britannië heeft zich vannacht, naar de Engelsche nieuwsdienst mee deelt, voornamelijk boven Oost-En- geland afgespeeld. Daar zijn bom men gevallen en is aanzienlijke schade aangericht. De Duitsche protestnota aan Amerika. New-York, 18 Juni. (D. N. B.) Summer Welles heeft op een pers conferentie bevestigd, dat de Duitsche zaakgelastigde hem vandaag de protestnota heeft overhandigd. Op verdere vragen zeide Welles, dat de nota niet dreigt met represailles en zich alleen beperkt tot de nota van Maandag betreffende de sluiting van Duitsche consulaten en andere bureaux. Summer Welles verklaarde voorts, dat er onderhandelingen worden geyoerd om den Duitschen ambtenaren een vrijgeleide te waar borgen tot Duitschland. Hij hoopte het resultaat binnen enkele dagen te kunnen mededeelen. Op een vraag of de nieuwe bepa ling van den minister van justitie ook betrekking heeft op bedragen, die de Duitsche consulaire ambtenaren thans bij hun gedwongen vertrek misschien van plan zijn mede te nemen, verklaarde Welles, dat de proclamatie van 14 Juni van den president, waarop de gisteren uitge vaardigde bepaling van den minister van justitie is gebaseerd op alle Duitschers betrekking heeft. Welles over de Duitsche protestnota. Washington, 19 Juni. (D. N. B.) De door Associated Press gemelde be wering,'als zou Summer Welles in de persconferentie verklaard hebben', dat hij de Duitsche protestnota van Woensdag vierkant zou afwijzen, vormt de eigen interpretatie van den betrokken correspondent. Welles heeft integendeel gezegd dat hij den zaakgelastigde Thomsen geantwoord heeft, den inhoud van de nota in studie te zullen nemen. De blokkeering van Amerikaansche saldi. Rome, 18 Juni. (D. N. B.) De gis teren gepubliceerde blokkeering van Amerikaansche saldi in Italië vormt, naar in officieele kringen verklaard wordt, een eersten maatregel om de vermogenswaarden op te nemen, waartegen vervolgens de tegenmaat regelen der Italiaansche regeering gericht zullen worden. Deze maat regelen zullen genomen worden naar de mate van de verdere houding van Amerika ter bescherming van de be langen van Italië en van de door het Amerikaansche optreden benadeelde Italiaansche onderdanen. Zwitserland en de blokkeering der Amerikaansche saldi. Genève, 18 Juni. (D. N. B.) Ten aanzien van de in strijd met het vol kenrecht zijnde maatregelen, die president Roosevelt eenige dagen ge- Ipden heeft genomen tegen de in de Ver. Staten aanwezige buitenlandsche saldi hebben nu ook de Zwitsersche autoriteiten in een officieus commen taar een standpunt bepaald. Daarin wordt verklaard, dat door deze bevriezingsmaatregelen ondanks de voorgenomen verzachtingen voor de niet in den oorlog verwikkelde landen belangrijke Zwitsersche be langen worden betrokken. Op het oogenblik worden van den kant van Zwitserland diplomatieke stappen in Washington gedaan met het doel zich te oriënteeren ten aanzien van de door de Amerikaansche regeering ook jegens Zwitserland voorgenomen maatregelen en ze te harmonieeren met den neutralen status van Zwit serland en zijn practische behoeften. In Zwitsersche financieele kringen heeft de door Roosevelt bevolen be vriezing, welke in tegenspraak staat tot de overigens algemeen erkende regels van het volkenrecht, groote onrust gewekt. Inderdaad staan voor Zwitserland groote belangen op het spel, want volgens een raming van de Amerikaansche Federal Reserve Bank, bedragen de Zwitsersche saldi in de Ver. Staten ongeveer 6 mililard francs. VERKLARING VAN WANG TSJANG WEI. Tokio, 18 Juni. (D.N.B.) Wang Tsjing Wei heeft heden na zijn be- ztek aan het keizerlijk paleis een verklaring afgelegd omtrent het doel van zijn bezoek aan Japan. Dit bestaat o.m. hierin, dat hij het Ja pansche volk dank wil brengen voor de aan China verleende ondersteu ning. Voorts zullen met de Japan sche regeering principieele proble men besproken worden betreffende ae samenwerking. Het was voor hem, Wang Tsjing Wei, een bijzon dere eer ontvangen te zijn door het keizerlijk echtpaar. Morgen, zoo ging hij voort, beginnen de bespre kingen met de regeeringsinstanties te Tokio. Zie verder Buitenland pag. 3, le bl.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Alkmaarsche Courant | 1941 | | pagina 1